)e rituele dans om
iet rituele slachten
Deetman gaat akkoord
met hoger collegegeld
Moed
lEUWi
ewindslieden
ambtenaren
aoeten getuigen
^ver paspoort
S ehandicaptenraad wil 50 regelingen bundelen
Eén dode per biels
^NENLAND
CeidócSotvumt
DONDERDAG 16 IUNI 1988 PAGINA 3
Inkman: bejaardenzorg
Tiet ook bezuinigen
Er valt eenvoudig niet te ontkomen
bezuinigingen op het gebied van het be-
«nbeleid. Je kunt niet eindeloos blijven
nigen op de jeugdlonen, de studiefinan-
ig en. andere sectoren, terwijl de bejaar-
e b buiten schot blijven. Dit zei minister
;man van WVC gisteren in Goes na af-
/an zijn werkbezoek aan Zeeland.
rTi ter Brinkman zei dat als men de zorg
bejaarden wil uitbreiden, men dan met
cen sie te werk moet gaan. Op die manier is
nogelijk meer bejaarden met hetzelfde
hetzij met thuiszorg of dagverpleging, te
n. De minister liet zich niet uit over de
^50 miljoen die de Tweede Kamer in het
SCII rdenbeleid wil pompen. De ministerraad
kor t hierover aanstaande vrijdag.
Miep en Jan Gies wer
den gisteren door de Is
raëlische regering
geëerd voor hun moed
om tijdens de bezetting
Anne Frank en haar fa
milie te verzorgen. Miep
Gies trad op als koerier
ster en bracht ook
steeds eten en drinken
naar het Achterhuis. De
Israëlische vertegen
woordiger Eliezer Shilo-
ni had voor de overhan
diging van de gedenk
penningen uiteraard
ook het Anne-Frankhuis
gekozen.
foto: anp
Misslagen vijf gulden-munt
DEN HAAG Sinds per 1 mei de nieuwe vijf
gulden-munt in roulatie is, zijn er bij de Rijks
munt in Utrecht twee misslagen aangeboden.
Het ene exemplaar bevat alleen het randschrift
en de andere munt is van nikkel. Sinds vorige
week zijn er 15 tot 16 miljoen muntstukken van
vijf gulden in omloop. Per week gaan er zo'n
twee miljoen in circulatie en dit jaar worden er
60 miljoen geslagen. Volgens interim manager
van 's Rijksmunt P. van den Berg gebeurt het
maar zelden dat misslagen door de controle
heen slippen.
Iedereen die denkt een misslag in bezit te heb
ben wordt op de Rijksmunt uitgenodigd. Voor
een misdruk kan men een goed muntstuk te
rugkrijgen. De verzamelwaarde is volgens Van
den Berg zeer betrekkelijk. Het ligt er maar
aan wat de munthandel er voor geeft. Aange
nomen wordt dat een misslag ongeveer 50 gul-
Hen waard is.
Berging Anna Broere
opnieuw uitgesteld
IJMUIDEN De bergingsoperatie van
de chemicaliëntanker Anna Broere, die
vanmorgen zou beginnen, is opnieuw
uitgesteld. Een woordvoerder van de
Kustwacht in IJmuiden verklaarde des
gevraagd dat de operatie met 24 uur is
opgeschoven wegens de opkomende
wind die zoveel deining veroorzaakte
dat om 03.15 uur het besluit werd geno
men om de berging niet te laten door
gaan.
Volgens de woordvoerder is het wach
ten ook op andere ankers voor het zwa
re ladingschip Giant 2 van het bergings
bedrijf Smit Tak. De ankers krijgen niet
goed vat op de zeebodem en houden
daardoor het schip niet goed in positie.
Meeste studenten halen
propedeuse pas na drie jaar
DEN HAAG Na drie jaar studeren heeft
78 procent van de studenten die in 1983/84
zijn begonnen met een studie in het weten
schappelijk onderwijs zijn propedeutisch exa
men behaald. Daarvan heeft 41 procent het
binnen de officiële cursusduur van één jaar
gedaan. Zo'n 7 procent liep een vertraging op
van één a twee jaar. Ongeveer 75 procent
legde het examen af in de studie waarin men
het eerste jaar was ingeschreven. De studie
resultaten van de studenten verschillen sterk
per faculteit. In alle medische faculteiten en
de landbouwwetenschappen ligt het percen
tage boven de 80 met als uitschieter dierge
neeskunde met 100. Overigens doen vrou
wen het iets beter dan mannen, zo blijkt uit
de CBS-cijfers.
'net [ERENBESCHERMING VRAAGT OM POLITIEKE AANDACHT
»*«N HAAG Lijden
■V lister Brinkman
liP VC) en Braks (land-
r ïw en visserij) aan de
Vl flige kwaal die Oostin-
m< :he doofheid wordt ge-
s 0 imd? Tien samenwer-
1 1 ide organisaties voor
€2< bescherming van al-
ïru lei dieren menen van
ia een jaar geleden hebben
n een petitie gevraagd om
atregelen betreffende het
leel slachten en ondanks
beloften hebben ze
Isdien niets meer van de
j 'indslieden vernomen,
ibegrijpelijke onwil", me
de organisaties. „Wel-
zegt Richard Stein van
ng Stichting Bestrijding Anti-
»n ïitisme (Stiba),-„er is van-
pt ;e de vakkundige wijze
irop geslacht wordt ge-
)n geen reden af te wijken
i het bestaande beleid",
tien diervriendelijke orga-
ities (waaronder de Stich-
Lekker Dier, die vandaag
VANDAAGi
IN HET
een actie is begonnen met
„nieuwe verkeersborden" te
gen de Nederlandse export
van levend slachtvee, de
Bond tot Bescherming van
Honden, S.O.S. voor Huisdie
ren en de Vereniging tot Be
scherming van Dieren) beleg
den gisteren een bijeenkomst
waarvoor ze de woordvoer
ders van alle politieke partij
en hadden uitgenodigd. Als de
ministers niet willen luiste
ren, dan schakelen we de
Tweede Kamer maar in,
dachten de dierenliefhebbers.
Groot was dan ook de teleur
stelling toen geen enkele poli
ticus kwani opdagen. En dat
terwijl de organisaties, vol
gens coördinator mr. D. van
Oers, namens een groot deel
van de bevolking spreken als
ze zeggen dat „het welzijn van
dieren bij onbedwelmd ritueel
slachten ernstig in het geding
is".
Toch pleiten ze niet voor een
verbod op ritueel slachten.
„Dat zou natuurlijk wel dé
oplossing zijn", aldus Van
Oers, „maar we zijn ons ervan
bewust dat het belang van
dieren niet geïsoleerd kan
worden van het belang van
de godsdienstvrijheid. Geen
van onze voorstellen staat de
vrije religieuze beleving in de
weg. Wij vragen in de eerste
plaats om een betere organisa
tie van het slachten tijdens
het jaarlijks islamitisch offer
feest. Dan worden 15.000 die
ren in twee dagen geslacht
zonder dat de slachthuizen
daar de capaciteit voor heb
ben. In dat gedrang ontbreekt
het volstrekt aan de broodno
dige rust. Volgens ons zou dat
beter geregeld kunnen
wordeft door iedereen die een
dier wil laten slachten een
volgnummer te geven en een
Halssnede
Daarnaast willen de organisa
ties dat de overheid een dia
loog op stapel zet, waaraan
ook joodse en islamitische
groeperingen moeten deelne
men om te overleggen over de
mogelijke toepassing van mo
derne bedwelmingsmethoden
bij het religieuze slachten.
Daar zou ook meer onderzoek
naar moeten worden gedaan.
Want volgens Van Oers komt
nog te veel voor dat dieren
die ritueel om het leven
worden gebracht onnodig lij
den. Uit onderzoek van de in
spectie van de dierenbescher
ming, bevestigd door interna
tionaal wetenschappelijke pu
blicaties, blijkt dat twee pro
cent van de dieren niet bin
nen de voorgeschreven dertig
seconden na de halssnede bui
ten bewustzijn is. Dat is een te
grote aanslag op het welzijn
van de dieren, aldus Van
Oers. Hij voegde er onmiddel
lijk aan toe dat deze kritiek
Enkele islamieten wachten met hun schapen bij het abattoir.
niet voortkwam uit een nega
tieve waardering van de isla
mitische of joodse gemeen
schap. „Te vaak wordt ons
een onzuivere doelstelling
verweten. We begeven ons op
een terrein waar je snel de
verdenking op je laadt groe
peringen te discrimineren die
niet gediscrimineerd moeten
worden".
Richard Stein, als voorzitter
van de Stiba passief („voor
mijn eigen informatie") aan
wezig op de bijeenkomst,
meent echter dat de dierenbe
schermers met hun actie de
gedachte levend houden dat
joden en islamieten wrede
drerendoders zijn. „Over de
joden is die laster door de
eeuwen heen verspreid". Vol
gens Stein lieten de politici
zich gisteren niet zien omdat
zij vast willen houden aan de
wetgeving die, in navolging
van die in landen als Frank
rijk, Engeland en de Verenig
de Staten, het kosher slachten
beschermt. „Daar is ook alle
reden voor", aldus Stein, „om
dat het rituele slachten uiterst
vakkundig geschiedt. In En
geland hebben 450 dierfysio-
logen verklaard dat de voor
schriften voor het kosher
slachten de beste voorwaar
den bieden voor een optimaal
humanitaire slachtwijze". Dat
de dierenliefhebbers scher
men met twee procent missers
doet daar volgens Stein niets
aan af. „Laten we eens praten
over het aantal missers bij het
bedwelmde slachten. Dat zij'n
er veel meer".
STEVO AKKERMAN
x
V HAAG .Ambtena-
van Buitenlandse Za-
zullen toch in het
nbaar verhoord
-den in de parlemen-
He enquête naar de oor-
Hen van de paspoortaf-
He. Maar ook Lubbers,
i Eekelen, Van den
ek en diens staatsse-
stTaris Van der Linden
en in het openbaar ge-
rd worden, evenals de
ad irdvoerders van de
e fracties in de Twee-
nd iamer.
>éc enquêtecommissie heeft
ernstige bezwaren van
ister Van den Broek te-
iss het openbaar horen van
stf ambtenaren naast zich
'gelegd. De bewindsman
commissievoorzitter
mans in een vertrouwe-
brief bezworen dat een
ïbaar verhoor van zijn
ambtenaren schade zou kun
nen berokkenen aan de staat,
in het geval het tot een pro
ces zou komen tussen het rijk
en paspoortfabrikant KEP.
De verhoren beginnen op
maandag 27 juni. De te horen
ambtenaren zijn drs. P. Ui-
terlinden, hoofd beleidsgroep
reisdocumenten van buiten
landse zaken en tevens con
troleur bij KEP, en mr. H.M.
Sondaal, chef directie alge
mene zaken van dit departe
ment.
Ook zijn opgeroepen verte
genwoordigers van de oor
spronkelijke produktiepart-
ners Philips, Kodak en druk
kerij ELBA, onder wie
ELBA-directeur Baard; van
paspoortproducent KEP; als
mede hoofddirecteur Peters
van de Staatsdrukkerij en
Uitgeverij die een „niet"
heeft getrokken bij de slag
om de vervaardiging van het
paspoort.
Koninginneharing
Koningin Beatrix heeft
gisteren op paleis Huis
ten Bosch de zogenaam
de Koninginneharing in
ontvangst genomen. De
haring werd de vorstin
aangeboden door me
vrouw J. van Duyven-
voorde-Duyn, wier man
aan boord van de IJmui
den 206 voor de vangst
van de „konifiklijke vis"
had gezorgd.
foto: anp
Auto-alarm geen garantie tegen kraak
DEN HAAG Het hebben van een inbraak-alarm biedt geenszins
de garantie dat dieven een auto niet zullen openbreken. Twaalf
procent van de Nederlandse auto's is uitgerust met alarm (gemid
delde kosten 540 gulden). Een behoorlijk deel van deze beveiligde
auto's wordt toch „met succes" opengebroken en leeggeroofd.
Vaak blijkt de belangrijkste functie van een alarm - het waarschu
wen van omstanders die vervolgens moeten ingrijpen - niet te
werken. Belangrijkere preventie tegen inbraak blijkt de keuze van
de plaats van parkeren en het voorkomen dat spullen zichtbaar
achterblijven in de auto. Dit blijkt uit een onderzoek van de
ANWB en de politie. Jaarlijks is vijftien procent van de wagerjbe-
zitters in ons land het slachtoffer van een inbraak. Veel geplaagde
auto's daarbij zijn Mercedes, VW-Jetta, VW-Golf, Opel Ascona en
Opel Record. De meeste inbraken worden gepleegd tussen 18.00 en
20.00 uur en tussen 22.00 en 24.00 uur. Bij zestig procent van de
autokraken wordt een radio-cassetterecorder buitgemaakt, gevolgd
door losse artikelen (25 procent), luidsprekerboxen (acht procent),
andere auto-accessoires en waardepapieren (beide zeven procent).
Weer gat geslagen in begroting onderwijs
ZOETERMEER Er is op
nieuw een gat geslagen in de
begroting van het ministerie
van onderwijs. Deze keer gaat
het om een bedrag dat ligt tus
sen de vijftien en twintig mil
joen gulden. De oorzaak van
deze flinke tegenvaller op de
begroting van 1988 is de te
traag verlopende opheffing
van kleine basisscholen. Dat
blijkt uit de evaluatie van het
'Instandhoudingsbeleid 1988'.
Staatssecretaris Ginjaar-Maas
schrijft daarin dat in het afge
lopen schooljaar slechts 186
kleine basisscholen zijn opge
heven in plaats van de bedoel
de 350. Ginjaar-Maas wil dan
ook in de toekomst de normen
scherper stellen en het minis
terie de gang van zaken cen
traal laten bijhouden. Volgens
de staatssecretaris bestaat de
kans dat het gat op de begro
ting nog groter wordt. Van de
186 scholen die de deuren
moesten sluiten hebben 39
beroep aangetekend bij de
Raad van State.
Bij normale zwangerschap
Thuis bevallen
even veilig als
in ziekenhuis
NIJMEGEN Wanneer een
zwangerschap normaal verloopt
is thuis bevallen even veilig als
bevallen in het ziekenhuis. Het
aantal neurologische afwijkin
gen van baby's bij thuisbeval
lingen is even klein als bij zie
kenhuisbevallingen. Dat blijkt
uit een onderzoek van het insti
tuut voor obstetrie (verloskun
de) en gynaecologie van het
Sint-Radboudziekenhuis in Nij
megen. Het onderzoek werd ge
houden onder ruim duizend
vrouwen met een normaal ver
lopende zwangerschap. Van de
onderzochte vrouwen bevielen
er 268 in het ziekenhuis en 766
thuis. Volgens arts-onderzoeker
drs. G.A. Berghs is alleen geke
ken naar de toestand van het
kind na de bevalling. „We heb
ben met name gekeken hoe het
kind de bevalling doorstaat". In
Nederland bevalt ruim dertig
procent van de vrouwen thuis.
In het buitenland is dat aantal
veel kleiner.
Schip met radio-actief
vlees terug naar Europa
ROTTERDAM De regering
van Venezuela zou volgens de
Vereniging Milieudefensie 6.050
ton radio-actief rundvlees, af
komstig uit Denemarken en
Ierland, hebben teruggestuurd
naar Europa. Het vlees zou
worden vervoerd met het schip
Reefer Rio, dat als bestemming
de haven van Rotterdam heeft.
Volgens de Rotterdamse haven
dienst ligt de Reefer Rio 10 mijl
buiten de Nederlandse kust
voor anker. Over de lading van
het ?chip kon de havendienst
niets zeggen. Milieudefensie,
dat zich zegt te baseren op arti
kelen in Venezolaanse kranten
en informatie van Duitse mi
lieugroeperingen, zou de be
smetting van het vlees het ge
volg zijn van de kernramp in
Tsjernobyl. De partij zou in
1986 met toestemming van de
regering daar geëxporteerd zijn
naar Venezuela. Daar bleek de
radio-activiteit van het vlees
tweemaal zo hoog als opgege
ven, aldus Milieudefensie.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister
Deetman (onderwijs) gaat
akkoord met het voorstel
van de regeringspartijen
het collegegeld van 1600
tot 1750 te verhogen.
Wie langer dan zes jaar
studeert moet 2450 neer
tellen. De verhoging geldt
ook voor studenten uit het
hoger beroepsonderwijs,
zij het dat deze geleidelijk
over vier jaren gespreid
zal worden ingevoerd.
Deeltijdstudenten gaan
f 1325 betalen.
De minister wilden aanvanke
lijk het collegegeld niet verho
gen en alleen degenen die de
inschrijvingsduur van zes jaar
zouden overschrijden extra la
ten betalen (tussen de ƒ3000
en 5000).
De minister waarschuwde de
Kamer ervoor dat de op
brengst van de extra 150 per
student alleen voor de volle
honderd procent ten bate van
de schatkist komt wanneer de
aanvullende beurs wordt afge
schaft en de studenten een le
ning bij de banken moeten
sluiten. In het huidige systeem
van studiefinanciering zou on
geveer de helft weglekken
naar een verhoging van de
aanvullende beurs.
PPR-woordvoerder Lankhorst
beschuldigde de minister er
van dat hij met deze waar
schuwing in feite nu al groen
licht vraagt van het CDA en
de VVD voor de voorgenomen
privatisering van aanvullende
studiefinanciering. CDA-
woordvoerder Lansink sprak
hardnekkig tegen dat zijn
fractie zich al bij de afschaf
fing van de aanvullende beur$
heeft neergelegd. Dat debat zal
volgende week in de Tweede
Kamer aan de orde zijn.
behalen van zijn diploma wil
doorstromen naar de universi
teit drie jaar krijgt om die stu
die te voltooien. Dat is één jaar
langer dan Deetman aanvan
kelijk in petto had voor deze
'doorstromers'.
N HAAG De Ge-
idicaptenraad vindt dat
verschillende regelin-
voor gehandicapten
undeld moeten
'den in één wet: een
emene Wet Voorzie-
?en (AWV). De ver-
kking van voorzienin-
aan gehandicapten
één wet en één loket'
zal veel overzichtelijker
en gemakkelijker zijn dan
nu nog het geval is. Dit
blijkt uit twee nota's die
de voorzitter van de Ge
handicaptenraad, Mieke
Bökkerink, vandaag aan
de Tweede Kamer heeft
aangeboden.
Met het in werking treden van
de AWV zou een einde komen
aan de vijftig bestaande rege
lingen, die herhaaldelijk ver
warring scheppen, aldus de
Gehandicaptenraad. „Die re
gelingen zijn volstrekt onvol
doende op elkaar afgestemd en
niet van elkaar te onderschei
den. Hierdoor kan het voorko
men dat uitvoeringsorganen
zich aan hun verantwoorde
lijkheden ontrekken door te
stellen dat een aanvraag voor
hulpverlening op het terrein
van iemand anders ligt". Een
centrale wet kan er ook voor
zorgen dat het aantal recht
sprocedures fors vermindert,
omdat er veel meer duidelijk
heid zal zijn over voorzienin
gen waar gehandicaptën al
dan niet recht op hebben.
Om de positie van gehandicap
ten te versterken pleit de Ge
handicaptenraad tevens voor
het instellen van een „cliënt
gebonden budget". In tegen
stelling tot het „instellingsge
bonden budget", waarbij hulp
verlenende instellingen jaar
lijks een bepaald geldbedrag
ontvangen, moet de gehandi
capte voortaan zelf recht
streeks geld krijgen op basis
van zijn aanvraag voor hulp.
KNOLLEN
Rijbewijs kwijt bij
1,3 promille alcohol
DEN HAAG De politie is in
de toekomst verplicht het rijbe
wijs in te vorderen van een be
stuurder wiens bloed meer dan
1,3 promille alcohol bevat. Het
zelfde geldt voor automobilisten
die de verplichte ademanalyse
of bloedproef weigeren. Een
wetsvoorstel met deze strekking
is door minister Smit-Kroes van
verkeer en waterstaat en haar
collega Korthals Altes van justi
tie bij de Tweede Kamer inge-
Onzekerheid EBR
over tweederde
meerderheid fusie
LEIDEN Binnen de gelede
ren van het Energie Bedrijf
Rijnland bestaat bezorgdheid
of er wel een tweederde meer
derheid is voor de fusie van
het EBR met een aantal ande
re nutsbedrijven. Dat bleek uit
opmerkingen van adjunct-di
recteur G. de Boer, na afloop
van de vergadering van de
commissie financiën van het
EBR.
Voor de besluitvorming bin
nen het EBR geldt normaal
dat die bij tweederde meerder
heid worden genomen door de
22 deelnemende gemeenten.
Elke gemeente heeft daarbij
een aantal stemmen dat in
verhouding tot haar omvang
staat. Daardoor heeft bijvoor
beeld Leiden veel meer stem
men dan een dorp als Leimui-
den.
De Boer wijst er desgevraagd
op dat in het geval van de fu
sie van die procedure wordt
afgeweken. Daarmee moet
tweederde van het aantal ge
meenten instemmen. De Boer:
„Er hoeven maar acht ge
meenten uit te vallen en het
gaat niet door".
Om de herinnering levendig te houden aan het lijden van geallieerde krijgsgevangenen en
Nederlands-Indische dwangarbeiders bij de aanleg van de Birma- en de Sumatra-spoorweg,
is gisteren in Bronbeek een monument onthuld. De heren Mewengkang, Boekholt en Nue-
mann (vlnr) van het herdenkingscomitè poseren bij een stuk spoorweg, waar destijds zeker
één dode per biels is gevallen. foto np