Brechts „Turandot
wordt klein feest
ioscoopbond wil lager
tw-tarief op filmkaartje
Enorme schuldenlast
noopte Poesjkin tot duel
bioscopen
De beheerste passie van Arleen Augér
JNST
Cetdóe Commit
WOENSDAG 15 JUNI 196S PAGINA 9
'rovincie haalt
^nstootgevend,, naakt weg
|EM Op last van de Gelderse gedeputeerde mevrouw N.
n Broek-Laman Trip (VVD) is uit een van de vergaderza-
i het provinciehuis in Arnhem een naaktschilderij van de
bense kunstenaar Geurt van Dijk verwijderd. Volgens een
voerder van de provincie Gelderland is het doek vorige
weggehaald omdat bezoekers van het provinciehuis er
>t aan namen. Mevrouw Van den Broek is onder meer
woordelijk voor het Gelderse cultuurbeleid. Toen bleek
erne bezoekers van de vergaderingen zich stoorden aan
iktschilderij, besloot zij om het weg te laten halen. Vol-
woordvoerder heeft het kunstwerk inmiddels een ande-
s in het provinciehuis gekregen, waar bezoekers geen
hebben.
Nieuwe directeur
De komende en
gaande man bij
het Rijksmu
seum. Links de
huidige directeur
dr. S.H. Levie,
rechts zijn opvol
ger dr. H.W. van
Os. Van Os,
hoogleraar
kunstgeschiede
nis in Groningen,
treedt volgend
jaar september in
dienst bij het mu
seum, maar
wordt vanaf janu
ari al ingewerkt.
FOTO: ANP
Herdenkingsconcert
voor Che Guevara
HAVANA Meer dan 200.000 mensen hebben maan
dagavond in Havana een concert bijgewoond dat werd
gegeven ter gelegenheid van de zestigste geboortedag
van Che Guevara. Het concert vond plaats op het Plein
van de Revolutie en ging gepaard met tal van festivitei
ten over het gehele eiland. „In de naam van Che gaven
werkers massaal hun arbeid, verzorgden kunstenaars
concerten, leverden nieuwsbladen, radio en televisie hun
bijdragen, droegen kinderen gedichten voor en vlogen
om middernacht duiven", aldus het Cubaanse persbureau
Prensa Latina. Guevara, die in 1928 in Argentinië werd
geboren, groeide uit tot de held van de revolutie die Fi
del Castro aan de macht bracht in 1959. Guevara werd
op 8 oktober 1967 in Bolivia vermoord. Zijn literaire na
latenschap had een enorme invloed op de ^rebellerende
jeugd en de New Left in Europa.
Ruud Gullit als
„Captain Dread'
HILVERSUM De VARA zendt morgenavond op
Ned. 1 om 20.18 uur een eigen documentaire uit rond
de voetballer van het jaar (1988) Ruud Gullit onder
de titel „Captain Dread". Het programma gaat niet
over voetbal, maar over Gullit persoonlijk. De docu
mentaire begint met Gullit in zijn oude Amsterdamse
woonbuurt waar hij een buurman ontmoet, met wie
een gesprek wordt geopend over zijn voetbalcarrière.
De camera volgt Gullit op zijn weg naar Italië, waar
hij optreedt als gastzanger. Jan Douwe Kroese inter
viewt Gullit en de leden van de groep Revalation
Time over de apartheid in Zuid-Afrika. Ook wordt
een deel van het gesprek uitgezonden dat Gullit had
met Winnie Mandela naar aanleiding van de Gouden
Schoen die de voetballer opdroeg aan de verbannen
ANC-leider Nelson Mandela.
INKS KOSTEN
SCHRIJDINGEN
ERA
isterdams
lege mag
ven
ïPvdA
:RDAM De PvdA-
in de Amsterdamse ge-
raad zal het college van
eester eri wethouders
ar huis sturen voor de
rijdingen van zo'n 125
gulden bij de bouw
Stadhuis/ Muziekthea-
ook zal ze wethouders
leel niet aansprakelijk
Fractievoorzitter An-
Waart van de PvdA
lat het beleid dat vanaf
;evoerd niet alleen het
college kan worden
fen. „Als het college
b g nog was samengesteld
Hfde wethouders als in
k c luden we misschien een
afweging hebben ge-
1 Maar aan de andere
c luden wij toch niet het
h van het gehele colle-
Iben geëist omdat de
I 1985 en 1986 al over
problemen rond de
1 heeft gesproken, hoe-
toen niet om een over
ig van 125 miljoen
(l wij de uitleg over de
an zaken toen hebben
Ju Iteerd", aldus Annet de
v !e individuele wethou-
irojectwethouder voor
n stadhuis/Muziektheater
c lijn en wethouder Etty
iihejanciën, die ook bij het
ip bces betrokken was,
1 e fractievoorzitter dat de
c ractie van mening is
[de wethouders welis-
I verantwoordelijkheid
voor de bouw van het
is/Muziektheater, maar
geen spake is van indi-
nb verwijtbaarheid.
Stichting Cervelaat m.m.w. het
Centrum voor Kunstzinnige Vor
ming en Het Gebeuren: „Turandot
of Het Kongres van de Witwas
sers" van Bertolt Brecht. Regie:
Hugo Maerten. Door dertig scho
lieren van zeven lycea. Haagse Zo
mer, Plein, Luna, dinsdag 14 juni,
herhalingen t/m donderdag 16
juni.
Het verhaal over de sprook
jesprinses die minnaars een
raadsel laat oplossen, waar
mee ze de misraders de dood
instuurt, heeft behalve het li
bretto voor Puccini's opera
„Turandot" ook een onvol
tooide Brecht opgeleverd.
Dat stuk werd na de dood
van de schrijver in diens bu
reaulade gevonden. Het
kreeg als medetitel „Of het
Kongres van de Witwassers".
Brecht situeert zijn prinses in
China. In zijn versie biedt de
huichelarij aan het hof, de
armoede van de bevolking,
de corruptie van de intelli-
gentia en de oprechtheid van
de echte arbeider voldoende
stof voor weer zo'n stuk,
waarin het volk met luid ge
zang de domme heersers op
zij zet.
Het is niet zo verbazingwek
kend dat deze „Turandot" zo
zelden wordt gespeeld.
Brecht schreef niet alleen 120
rollen in het stuk van 25 scè
nes, maar liet het tevens op
19 lokaties spelen. Regisseur
Hugo Maerten heeft zich ui
teraard beperkt. Eeh houten
plankier doet dienst als alle
lokaties en dertig lyceum
leerlingen spelen de rollen.
Het draait in deze versie om
katoen. De broer van de kei
zer heeft grote schaarste ge
creëerd door alle oogst weg te
stoppen. Het volk mort. De
troon wankelt. Zelfs de
knappe koppen, uitgedost
met een rieten mandje op het
hoofd en voorzien van vaan
dels met de tekst „knappe
kop", weten geen raad met
het probleem: de kleren ra
ken op. De opmerking van
de keizer dat ze dan maar zij
de moeten dragen, diskwali
ficeert hem onmiddellijk.
Hoe het hof zich aanvanke
lijk compromitteert met een
rover die op school goed was
in gym en godsdienst en hoe
de prinses zich uiteindelijk
wenst te geven aan de onbe
kende volksheld Kai-Ho,
wordt als een van de ver
haallijnen uitgewerkt. Het
verhaal doet er verder niet
zo toe, de bedoeling en de
sfeer hebben het in deze
voorstelling voor het zeggen.
Maerten legt met allerlei de
tails verbanden met het he
den, zodat „Turandot" in ze
kere zin een parabel wordt
op onze samenleving. Met
eenvoudige theatrale midde
len behandelt hij de zware
last van Brecht met ironie.
Hij heeft vooral kans gezien
de jonge spelers dusdanig te
inspireren, dat zij kleine ge
breken aan verhaallijn en
speltechniek doen vergeten
door hun aanstekelijk en
thousiasme.
Zo wordt dit „Turandot" on
danks een ontsporend en iet
wat verwarrend verhaal een
klein feest. De keizer, de
prinses, de rover, de was
vrouwen en de knappe kop
pen moeten het hebben van
hun inzet. Die wordt beloond
met een luid applaus, dat zij
beantwoorden met spreekko
ren „Hugo, Hugo". Dat kom
je niet vaak tegen bij het to
neel.
PETER SNEL
Audio Art brengt muziek en beeldende kunst samen
DEN HAAG Zes dagen
Audio Art in theater Zeebelt.
De term is voor velen nog
onbekend, maar Ooyevaer
Desk, de Haagse promotor
van nieuwe, hedendaagse
muziek, hoopt daar tijdens
het festival de Haagse Zomer
definitief verandering in te
brengen.
Gisteravond ging het Audio
Art Festival van start met
performances/concerten van
Takayuki Rai, Masahiro
Miwa en Richard Lerman.
Vanavond wordt een solo
voor computer en zelfge
maakte electronica gegeven
door Ron Kuivilla en brengt
Hugh Da vies vier soloperfor
mances op zelfgemaakte in
strumenten.
De term Audio Art is nog vrij
jong. Een exacte definitie is
nauwelijks te geven. Musici
die tot de stroming behoren
geven aan hun optredens een
theatrale vorm. Muziek en
beeldende kunst worden sa
mengebracht, het instrumen
tarium is meestal zelf be
dacht en de stukken worden
ook buiten de concertzaal ge
bracht.
In kringen van Audio Art
kunstenaars woeeden mo
menteel felle discussies over
de toepasbaarheid van com
puterapparatuur in deze mu
ziekvorm. Vandaar ook dat
tijdens het Audio Art Festi
val computermuziek ten ge
hore wordt gebracht, waarbij
het de bedoeling is deze twe
stromingen met elkaar te
confronteren: Audio Art ver
sus computermuziek. Elke
avond zijn in Zeebelt twee
voorstellingen te zien en te
beluisteren. Het eerste is al
tijd in het kader van de Au
dio Art, het tweede is steeds
computermuziek.
Op het festival is een van de
grootste kopstukken op het
gebied van de Audio Art te
vinden: de Amerikaanse mi
nimalist Tom Johnson. Hij is
ondermeer de componist van
The Four Note Opera, dat
meer dan vijftig keer werd
opgevoerd in vier talen. Hij
staat vrijdag van 22.00 tot
23.00 uur op het programma.
f Brinkman van WVC, nooit wars van een voordeeltje, kaartje moest hij overigens lenen van gelegenheidskassier Fons
jsteren bij het Haagse Asta-theater al het eerste kaartje Rademakers.
Nationale Bioscoopdag, morgen. De 2,50 voor het FOTO: anp
f VOORAVOND NATIONALE BIOSCOOPDAG
RDAM De Neder-
Bioscoop Bond (NBB)
it onterecht dat Neder-
p Denemarken na - de
btw-tarieven van Eu-
)r het bioscoopbezoek
loeft over boeken en
ften „slechts" zes pro-
r - en zelfs dit vinden
verkopers en uitgeve-
g te hoog: zij pleiten
en nul-tarief - te
betaald, voor een bios-
f 2 rt^e f>eldt het hoogste
twintig procent.
f 23
*«r
er drs. J. Wolff van de
eekt hierover, aan de
nd van de Nationale
idag, morgen, zijn on-
it. „Het gaat immers
elfde soort hardware,
allemaal informatie
waarbij niet zou mo-
laken of de informatie
staat of op celluloid".
:open staan overigens
?n; ook schouwburgen
srtgebouwen zitten in
tariefsgroep en ook zij
ze in een lagere ta-
thuishoren. Wolff:
zijn, uitgezonderd
schouwburgen, niet eens infor
matiedragers zoals films en
boeken en dergelijke. Boven
dien worden die ook al gesub
sidieerd, terwijl de bioscopen
het geheel zonder overheids
steun moeten zien te klaren".
Hij haast zich erbij te verkla
ren dat de bioscopen zeker
niet uit zijn op overheidssubsi
dies „We willen gewoon kos
tendekkend werken. Het zou
dan echter alleszins redelijk
zijn als we niet ook nog extra
belast zouden worden," stelt
hij.
Mogelijk dat het opheffen van
de Europese grenzen in 1992
enige „verlichting" voor de
Nederlandse bioscopen brengt,
doordat het btw-tarief in alle
landen gelijk gesteld moet
worden. Al bestaat volgens
Wolff natuurlijk ook de kans
dat het Nederlandse tarief
wordt gehanteerd. Besprekin
gen hierover zijn in volle
gang. Al jaren overigens,
evenals de lobby vanuit „bios-
coopland" om het btw-tarief te
verlagen.
De bioscopen trekken echter
niet al te publiekelijk aan de
bel en kiezen evenmin voor
acties zoals bij voorbeeld de
uitgevers, die momenteel door
middel van boekenleggers ac
tie voeren voor een lager btw-
tarief.
Het publiek zal namelijk wei
nig of niets merken van een
lager btw-tarief op het bios
coopkaartje. De prijs zal er ze
ker niet automatisch door zak
ken. „We streven naar een zo
hoog mogelijke omzet. Het
geld dat vrijkomt door een la
ger btw-tarief zouden we kun
nen herinvesteren, of gedeel
telijk beschikbaar kunnen stel
len voor bij voorbeeld de sti
mulering van de produktie
van Nederlandse films", aldus
Wolff.
Bij goede Nederlandse films
varen de biscopen in ons land
ook weer wel. Het zijn vaak
aardige publiekstrekkers.
„Amsterdamned" was daarvan
een goed voorbeeld. In het
eerste kwartaal van dit jaar
zorgde die - samen met onder
andere de film „Dirty dan
cing" - voor een groot aantal
bezoekers. Het eerste kwartaal
bezocht maar liefst 25 procent
meer mensen de bioscoop dan
in dezelfde periode vorig jaar
(totaal werd in 1986 15,4 mil
joen keer een bioscoopje ge
pikt). Hoewel Wolff hierover
zeer verheugd is wil hij nog
niet te vroeg juichen, omdat
een goed eerste kwartaal nog
niets zegt over het uiteindelij
ke resultaat.
De bioscoopbond doet er in ie
der geval alles aan om het bio
scoopbezoek te blijven stimule
ren. Morgen staat daarom de
Nationale Bioscoopdag op het
programma. Op deze dag, die
plaatsvindt in het kader van
het Europese Jaar van de Film
en de Televisie, zijn alle bios
coopvoorstellingen toeganke
lijk voor 2,50 gulden. Daarom
heen zullen op lokaal niveau
zoveel mogelijk initiatieven
worden ontplooid, zoals live
muziek, rondleidingen en der
gelijke. De NBB hoopt op een
grote belangstelling. „Het is in
ieder geval een rustdag tijdens
de Europese Voetbalkampi
oenschappen. Nou alleen nog
ietsje minder mooi weer....",
aldus Wolff.
Maya-kunst in Leiden
Met witte handschoenen pakt Th. J.J. Leyenaar, conservator van
het Museum voor Volkenkunde in Leiden, de 1400 jaar oude
Maya-vaas met balspelscène uit die gisteren vanuit New York
aankwam op Schiphol. De vaas is een van de voorwerpen die
onderdeel uitmaken van de expositie „Ulama, het balspel bij de
Maya's en Azteken", die van 18 juni tot 12 september in het mu
seum wordt gehouden. De collectie bestaat uit 161 voorwerpen
van aardewerk en steen.
FOTO: ANP
Engeland wil Thyssen-collectie
LONDEN Premier That
cher en prins Charles hebben
zich hoogst persoonlijk in de
strijd geworpen om de ver
maarde kunstcollectie van de
Zwitserse baron Thyssen-Bor-
nemisza naar Engeland te ha
len. De Thyssen-collectie om
vat 1.600 schilderijen en geldt
als een van de belangrijkste
kunstverzamelingen in parti
culiere handen ter wereld. In
de felle strijd om de collectie
wordt Spanje als favoriet be
schouwd.
De baron, een kleinzoon van
de staalmagnaat die een for
tuin vergaarde met de bewa
pening van het Duitse leger,
heeft Spanje al de toezegging
gedaan dat het grootste deel
van zijn collectie gedurende
tenminste tien jaar in Madrid
mag worden geëxposeerd.
Groot-Brittannië, dat eerder
een andere belangrijke kunst
verzameling - de Gulbenkian-
collectie - aan de neus voorbij
naar Portugal zag gaan, heeft
zich nu ook in de strijd ge
mengd. Premier Thatcher
heeft eerdere initiatieven van
haar kant nu uitgebreid met
een persoonlijke brief aan de
baron. Prins Charles bracht
verleden maand vanuit zijn
vakantie-adres in Italië een
persoonlijk bezoek aan Thys-
sen in diens villa aan het meer
van Lugano met hetzelfde
doel.
Andere partijen die nog een
kansje maken om de Thyssen-
collectie in huis te krijgen zijn
Zwitserland, Westduitsland en
het Amerikaanse Getty-mu-
seum.
NIEUW ONDERZOEK TOONT AAN
UTRECHT De Russi
sche nationale dichter
Poesjkin had een belang
rijker motief om het duel
met zijn zwager Georges
d'Anthès te zoeken dan de
vermeende liefdesverhou
ding van de zwager met
zijn vrouw, zoals tot nu
toe werd aangenomen.
Dat motief is namelijk de
enorme schulden waar
mee hij zat na het misluk
ken van het tijdschrift So-
vremennik (De Tijdge
noot) dat hij uitgaf.
Dit toont Frans Suasso (46) uit
Naarden aan in zijn proef
schrift „Dichter, dame, diplo
maat. Het laatste jaar van
Alexander Poesjkin."
De promovendus is ervan
overtuigd dat zijn onderzoek
een wetenschappelijke door
braak is in de Poesjkinkunde.
Hij promoveerde er vandaag
op in Utrecht.
Poesjkin stierf op 10 februari
1837 aan de gevolgen van het
duel met zijn zwager, tevens
pleegzoon van de toenmalige
Nederlandse gezant in Peters
burg, baron van Heeckeren.
Tot nog toe was ook aangeno
men, dat deze gezant naar aan
leiding van het duel naar Ne
derland werd teruggeroepen.
Suasso brengt met zijn proef
schrift een andere reden aan
het licht: Baron van Heecke
ren was indiscreet geweest
over de Nederlandse kroon
prins, de latere koning Willem
II, en diens echtgenote Anna
Paulowna.
Het proefschrift geeft tevens
een nieuwe datering voor en
kele Brieven van Poesjkin en
corrigeert op een aantal pun
ten de verklarende aanteke
ningen die gemaakt zijn bij be
staande uitgaven over Poesj
kin. Naast uitvoerig literatuur
onderzoek deed Suasso ook
onderzoek in het geheime ar
chief van de Hoge Raad van
Adel en het Koninklijk Huis
archief.
Suasso, thans adjunct-hoofd
programmadienst van Radio
Nederland Wereldomroep in
Hilversum, verrichtte het on
derzoek naast zijn werk als
journalist. Hij begon er in 1974
aan. Duistere omstandigheden
en de sfeer van geheimzinnig
heid rond het duel en rond het
terugtrekken van de Neder
landse gezant waren nog
steeds aanleiding tot de meest
fantastische speculaties.
Bij zijn onderzoek stuitte Suas
so op tal van onvolkomenhe
den, lacunes, misvattingen en
eenzijdige interpretaties. Door
selectie en ordening van feiten
werden verbanden duidelijk
die iedereen tot nog toe waren
ontgaan. Daardoor werd het
gedrag van Poesjkin in zijn
laatste maanden verklaarbaar.
Bovendien kon Suasso de ver
onderstelling bewijzen, dat
Katerina Gontsjarova, de
vrouw van Georges d'Anthès,
voor haar huwelijk zwanger
was. Daarmee kon hij einde
lijk ook manipulaties van Van
Heeckeren een paar maanden
voor het duel plaats had, be
vredigend verklaren.
Voor een uitgebreide
agenda, ook voor de ko
mende dagen, raadplege
men „UIT", de gratis we
kelijkse bijlage van deze
krant.
ALPHEN AAN DEN RIJN EU
ROCINEMA I (Van Boetzelaer-
straat 6. tel. 01720-20800):
Three men and a baby (al);
18.30, 21.15. wo. ook 13.30.
EUROCINEMA II: Can't buy
me love (al); tijden zie Eurocine
ma I. EUROCINEMA III: Sum
mer school (al); 18.45, 21.00.
wo. ook 13.45. EUROCINEMA
IV: Running man (12Y. 18.45,
21.30. Junglebook (al); wo.
14.00.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg
19. tel. 071-121239): Saigon
(12); 19.00, 21.15. Junglebook
(al); wo. 14.30. LIDO en STU
DIO (Steenstraat 39, tel.
124130): Cry Freedom (al);
20.00. Three men and a baby
(al); No way out (al); Moonstruck
(al); Broadcast newt (al); 14.30,
19.00, 21.15. TRIANON (Bree-
straat 31. tel. 123875): Lucht
macht academie (al); 14.30,
19.00, 21.15. REX (Haarlem
merstraat 52. tel. 071-125414 Y.
Young doctors In lust (16);
14.30, 19.00, 21.15.
NOORDWIJK LIDO THEATER
(Pr. Bernhardstraat 56, tel.
01719-12800): Geen voorstellin
gen.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
Dragnet (al); 19.00. wo. ook
14.45. Fatal Beauty (al); 21.15.
CITY THEATER II: Batteries
not included (al); ma. di. wo.
19.00, 21.15. Benji (al); wo.
14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY
(tel. 01717-4354): Dirty dancing
(al); wo. 15.45. Nuts (al); ma. t/m
wo. 20.15. Zoeken naar Eileen
(al); ma. t/m wo. 20.30.
KINDERVOORSTELLING
Avontuur met een staartje; wo.
14.00, 15.45. Pudding Tarzan;
wo. 14.15.
WASSENAAR ASTRA (tel.
01751-13269): Fatal attraction
(12); vr. t/m wo. 20.00.
KINDERVOORSTELLING
De reddertjes; wo. 14.00.
ZOETERMEER
PROMENADE I: Three men
and a baby; ma. di. 20.00. wo.
14.00, 20.00. PROMENADE II:
Stake Out; ma. di. 20.00. wo.
14.00, 20.00. PROMENADE III:
2001 A space Odyssee: ma. di.
wo. 20.00. Jungle book; wo.
14.00.
DEN HAAG ASTA 1 (Spul 27.
tel. 463500): Saigon (12); 14.00,
19.00, 21.30. ASTA 2: Over
board (al); 14.00, 18.45, 21.30.
ASTA 3: Moonstruck (al);
14.00. 19.00, 21.30. BABYLON
1 (Winkelcentrum Babylon, tel.
471656): Three man and a baby
(al); 14.00, 19.00, 21.30. BA
BYLON 2: Ironweed (16); 14.00,
18.45, 21.30. BABYLON 3:
Planes, trains automobiles
(al); 14.00, 19.00, 21.30. CINE-
AC 1 (Buitenhof 20, tel. 630637):
Three men and a baby (16);
14.00. 18.45, 21.30. CINEAC
2: Raw (16); 14.00. 18.45, 21.30.
CINEAC 3: A prayer tor the
dying (16); 14.00, 18.45, 21.30.
METROPOLE 1 (Carneglelaan.
tel. 456756): De ondraaglijke
lichtheid van het bestaan (al);
14.00, 20.00. METROPOLE 2:
Cry freedom (al); 14.00, 20.30.
METROPOLE 3: The last em
peror (al); 14.00, 20.30. ME
TROPOLE 4: Fatal attraction
(12); 14.00. 18.45, 21.30. ME
TROPOLE 5: Babette's least
(al); 18.45, 21.30. ma. di. ook
14.00. ODEON 1 (Herengracht
13. tel. 462400): Missing in ac
tion III (16); 13.45, 18.45. 21.30.
ODEON 2: The running man
(12); 13.45, 18.45. 21.30. ODE
ON 3: The serpent and the rain
bow (16); 13.45. 18 45. 21.30.
ODEON 4: No way out (12);
13.45, 18.45. 21.30. STUDIO 1
(Kettingstraat 12b, tel. 656402):
Oei ciornie (16): 19.15, 21.45.
STUDIO 2: Dancers (al);
19.00. 21.30. STUDIO 3: So
meone to watch over me (12);
19.00. 21.30. wo. 14.15.
HAAGS FILMHUIS: Zaal 1:
Long farewells. 19.30, 21.45.
Zaal 2: Diner; 19.30. 21.45. Zaal
3:19.30, 21.45. Trafic; ma. Dok
ter Who en de daleks: di. De-
leks, invasion of the earth; wo.
KINDERVOORSTELLINGEN
METROPOLE 5: Jungle book;
wo. 14.00. STUDIO 3: E.T. wo.
14.30.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER. RECREATIE. EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Het Schönberg-Kwartet speelt wer
ken van Berg, Schönberg en We-
bern. Kleine Zaal, Concertgebouw
Amsterdam, gisteravond. Herhaling
vanavond, koninklijk Conservatori
um Den Haag.
Het Schönberg-Kwartet, dat
gisteravond een schitterend
concert gaf in de Kleine Zaal
van het Concertgebouw, her
haalt dat vanavond in het Ko
ninklijke Conservatorium Den
Haag. De perfecte akoestiek en
de intimiteit van de kleine
ovale classisistische zaal werk
ten gisteravond sterk in het
voordeel van het kwartet. Van
de drie vroege kwartetten van
Berg, Webern en Schönberg
die op het programma staan,
vormde het Tweede Kwartet
Opus 10 van Schönberg de
sterkste verwijzing naar de
laat romantiek. Aan dit kwar
tet werkte de sopraan Arleen
Augér mee, wier stem sinds
De sopraan
Arleen Augér
FOTO:PERS
UNIE
het vorige concert geheel was
hersteld. Op de tekst van twee
maniëristische gedichten van
Stefan George volgt de stem
van de sopraan in grote trek
ken de melodische lijn van de
eerste viool.
De beheerste passie waarmee
Arleen Augér, geheel binnen
het homogene spel van het
kwartet haar teksten zong,
was indrukwekkend. Schön
berg zoekt binnen het oude
vierdelige vormschema naar
nieuwe atonale wegen. Het re
sultaat is schitterend in heel
zijn warme broeierige kracht.
Het Schönberg-Kwartet heeft
in de loop der tijd een eigen
stijl opgebouwd en is op zijn
best in deze vroege Schönberg
en ook in het al even expres
sionistische Kwartet Opus 3
van Berg.
Webern laat in zijn vijf Sstze
Opus 5 de oude vormen en
klankschema's los en komt
langzaam tot een abstractere
vorm van expressionisme. In
plaats van een wat kalere in
vulling van de lineaire com
pactheid van deze vijf korte
deeltjes komt het Schönberg-
kwartet binnen een overwe
gend piano- tot pianissimo-spel
en met ingehouden heftigheid,
tot een warmere kleuring.
Deze verstilde intensiteit bij
Webern was net zo indruk
wekkend als de af en toe zwel
gende dramatiek bij Berg en
vooral bij Schönberg.
ERIK BESIER
