Breuk christelijke gereformeerden met GOS EcidócSouiotil kerk wereld GEREFORMEERDE KERKEN BLIJVEN IN OECUMENISCH VERBAND Russisch-Orthodoxe Kerk aanvaardt nieuw beheersreglement Centrum 'De Hoop' overweegt aankoop gelijknamig schip beroepingen brieven 'r li lezers CéidócSomart Crisissfeer ebt verder weg m De crisissfeer rond het kabinet is gisteren verder afgei gen tijdens het parlementaire debat over het nieuwe stelsetortrï ziektekostenverzekeringen, het plan-Dekker. De luch rotte vis is nog niet helemaal overgewaaid, maar de kemphanen Nijhuis van de VVD en Lansink va8^ CDA gingen nu uiterst behoedzaam met elkaar et^st het omstreden voorstel om. Na afloop van het debat pro den ze het nog wel zó voor te stellen dat ze nauwelijk^fl 'a hun aanvankelijke standpunt waren afgeweken, maar bij Nijhuis was dat niet het geval. Hij stelde trouwens lucht vast dat beide coalitiepartners gelukkig weer beetje in hetzelfde vaarwater zitten". De dreigende taal van premier Lubbers"is niet zonder gebleven, zodat vanachter de regeringstafel bijna ter kon worden meegedeeld, dat volgende week al een wel" werp over de eerste fase van het plan-Dekker zal w< ingediend. Van overwegende bezwaren is immers niet bleken, zo constateerde minister Brinkman fijntjes, zodi kabinet zich „niet gehinderd" voelt om op 1 januari 19f tweede stap te zetten op de weg naar een nieuw stelse| ziektekostenverzekeringen. Het CDA en de kleine christelijke partijen kregen ten aanzien van een voor hen principieel probleem: het ZQl] net zoekt naar een mogelijkheid om via een uitzonderin ajs geling abortus en sterilisatie uit het toekomstige basisp£<pQ( van voorzieningen te halen. Gedacht wordt aan de mog V(K heid deze uitzondering te laten gelden voor wie bezuLjg heeft tegen deze ingrepen; een mogelijkheid die overJbes minder ver gaat dan menigeen binnen deze partijen ne{ ogen staat. deI >weer •it GEESTELIJK LEVEN/OPINIE VRIJDAG 10 JUNI 1988 PAGlfl]S ,,Kerktelefoon"stort zich op 06-markt AMSTERDAM Een Amsterdams bedrijf heeft een 06-lijn geopend met als naam: „kerktelefoon". Wie het nummer draait, krijgt een christelijke boodschap te horen in de vorm van een overdenking of een verhaal. De initiatiefnemers vin den dat tegenover de non-informatie van andere 06-lijnen, bij voorbeeld de sexlijnen, er 06-nummers moeten komen die duurzame informatie bieden. „En wat is er duurzamer dan het geloof", aldus een woordvoerder van het bedrijf. De doelgroep is niet dezelfde als die van de meeste andere 06-bellers; ge dacht wordt aan „toch al verdrukte groepen als zieken en be jaarden", aldus het bedrijf. Bijbels themapark komt in Lelystad LELYSTAD Het Bijbels themapark Rainbow World komt in Lelystad. Alleen is de naam veranderd in Diamonda Euro pa, zo wordt bevestigd door G. Versteeg uit Nunspeet, één van de initiatiefnemers van het park. Het park zou eerst in Zeewol- de komen, maar hiervan werd na felle protesten uit de bevol king afgezien. De nieuwe locatie is de verbindingsweg tussen Harderwijk en Lelystad. De opzet van Diamonda Europa ver schilt nauwelijks van de aanvankelijke opzet van Rainbow World. Er komen paviljoens waar godsdienstige thema's worden uitgebeeld en een auditorium met drieduizend plaat sen. Ook wordt gedacht aan de aanleg van een jachthaven en een monorail naar het in de nabijheid gelegen vliegveld Lely- Slapen is geen geringe kunst, men moet er de hele dag voor wakker blijven Friedrich Nieteche HARARE In plaats van de Gereformeerde Kerken, zijn de Christe lijke Gereformeerde Kerken uit de GOS ge stapt, de Gereformeerde Oecuemenische Synode, die bijeen is in Harare. Na een spannende zitting werd duidelijk dat de GOS de synode van de gerefor meerden in Nederland geen ultimatum zal stellen, maar zal vragen het rapport over het Schriftgezag („God met ons") in te trekken en gere formeerde standpunt inzake homofilie te verlaten. Dat was aanleiding voor de Christelijke Gereformeerden de GOS te verlaten. Ook de kleine Orthodox Presbyteri aanse Kerk in de VS en de Zuidafrikaanse GKSA (Dop- perkerk) keren de GOS de rug toe vanwege de gerefor meerden. Het GOS-bestuur heeft op dracht gekregen na te gaan in hoeverre de gereformeer de kerken aan de besluiten van de GOS-vergadering ge hoor geven. Het bestuur moet op grond daarvan op de vol gende vergadering in 1992 een aanbeveling doen over voortzetting van het lidmaat schap van de gereformeerde kerken. De positie van deze kerken binnen de GOS komt dus over vier jaar opnieuw aan de orde. Een aantal GOS-kerken waaronder de christelijke ge reformeerde kerken en de gereformeerde kerken van Nieuwzeeland was van me ning dat nu de tijd gekomen is om de gereformeerde ker ken uit de GOS te zetten. De meerderheid van de commis sie die de besprekingen in de GOS had voorbereid, stelde voor de gereformeerde ker ken een ultimatum te stellen: als zij voor 1 juli 1989 hun opvattingen over homoseksu aliteit en het schriftgezag niet zouden herzien, konden zij zich maar beter uit de GOS terugtrekken. Maar dit rapport werd afge wezen. In plaats daarvan werd het rapport van de minderheid aanvaard, dat op de aanbeveling over homo seksuele activiteit na ook was ondertekend door de voorzit ter van de gereformeerde sy node, ds. E. Overeem. Veel van de 34 lidkerken van de GOS hebben al jaren kri tiek op de gereformeerde kerken, de op één na grootste kerk binnen de organisatie. Het gaat daarbij vooral om de houding van de gereformeer den tegenover homoseksuali teit in het rapport „God met ons" over de aard van het ge zag van de Heilige Schrift. In 1979 gaf de gereformeerde synode een pastoraal advies, waarin de plaatselijke ker ken werden opgeroepen de homoseksuele kerkleden toe te laten tot het Heilig Avond maal en de kerkelijke amb ten. Nadat de GOS in 1980 had verklaard dat elke homosek suele activiteit zonde is, maakte de synode duidelijk dat het pastorale advies ook betrekking had op homosek suelen die zich niet van elke seksuele activiteit onthouden. In 1984 riep de GOS de gere formeerde kerken op het pastoraal advies in te trek ken, maar de gereformeerde synode weigerde daaraan te voldoen. De Gereformeerde Oecume nische Synode (GOS) heeft haar eigen gezicht verloren. Zij is niet in staat haar grondslag te handhaven en zal steeds meer in de richting gaan van een vrijblijvende organisatie van kerken, zoals de wereldbond van hervorm de en gereformeerde kerken (WARC). Dat concludeerde dominee J. Westerink van de christelijke gereformeerde kerken donderdag na het be sluit van de GOS de gerefor meerde kerken geen ultima tum té stellen. Dit besluit was voor de christelijke gerefor meerde kerken reden hun lidmaatschap van de GOS op te schorten tot de zitting van de (eigen) synode volgend jaar in Groningen. De chris telijke gereformeerde synode gaf twee jaar geleden de de legatie naar de GOS opdracht aan te dringen op uitstoting van de gereformeerde ker ken. Mocht dat niet geluk ken, dan zouden de christelij ke gereformeerde kerken zelf uit de GOS stappen om op andere wijze aan hun oe cumenische opdracht gestalte te geven. Westerink, die zich evenals de andere leden van de dele gatie blij toonde met de dui delijke opdracht van zijn sy node, uitte kritiek op de wij ze waarop de GOS met de ge reformeerde kerken is omge gaan. Telkens werd er voor nadere studie gekozen en werden duidelijke uitspraken opgeschort. „Je wilt wel naar de andere kerken luisteren, maar er is zo ongelooflijk weinig begrip voor de positie van de homo seksuelen in onze cultuur". Dat constateerde de voorzit ter van de gereformeerde sy node, ds. E. Overeem, na de oproep van de Gereformeer de Oecumenische Synode (GOS) aan de gereformeerde kerken in Nederland, hun standpunt over homoseksuele activiteit in te trekken. Overeem zei dat de delegatie van de gereformeerde ker ken de besluiten van de GOS zonder aanbeveling aan de synode zal voorleggen. Maar aan het pastoraal advies van 1979 waarin de plaatselijke kerken werden opgeroepen homoseksuelen toe te laten tot het avondmaal en de ker kelijke ambten valt niet te tornen, zo maakte de synode voorzitter duidelijk. Overeem was geschokt door het „verdrietige" besluit van de christelijke gereformeerde kerken en de gereformeerde kerken van Nieuwzeeland zich uit de GOS terug te trekken. De gereformeerde kerken blijven ondanks alle kritiek die zij telkens te ver duren krijgen, waarde hech ten aan hun lidmaatschap van de GOS. Niet alleen be hoorden zij in 1946 tot de op richters van de organisatie, maar ook ontmoetten zij er „de naaste familie" zoals Overeem het noemde. Een derde reden is dat kerken de oecumenische opdracht heb ben de ogen te openen voor nieuwe ontwikkelingen. i te steken voor een van de vele plechtigheden tijdens de herdenking. Billy Graham (I) de wereldbekende Amerikaanse evangelist is een van de vele gadtenin Zagorsk, Een klein meisje helpt de kaarsen a waar het duizendjarig bestaan van de Russisch Orthodoxe Kerk wordt gevierd. Een andere Ame- FOTO- rikaanse gast is kardinaal O' Connor van New York. FOTO: AP ZAGORSK De Rus- sisch-Orthodoxe Kerk heeft een nieuw beheers reglement aangenomen dat de kerk meer be voegdheden geeft. Parochies kunnen voortaan als rechtspersoon eigendom verwerven en kerken bou wen. Ook de oprichting van nieuwe kloosters wordt mo gelijk. Priesters worden weer de voorzitter van de paro chieraad, zoals de traditie voorschrijft. Dit heeft het concilie van de kerk besloten in Zagorsk, het geestelijk centrum van de Russisch-Orthodoxe Kerk. Het concilie loopt deze be sluiten vooruit op de nieuwe godsdienstwetten van de Sovjetunie. Onder de huidige godsdienstwetten, die uit de tijd van Stalin dateren, zijn bovengenoemde zaken nog verboden. In het nieuwe kerkelijk re glement is verder sprake van de mogelijkheid ook diako- naal werk te verrichten. Daarmee komt er een eind aan de beperking van de reli gieuze activiteiten tot uitslui tend de kerkdienst. De 1.000 jaar oude Russisch- orthodoxe kerk heeft deze week negen nieuwe heiligen gecreëerd. Onder hen zijn een veertiende-eeuwse prins en krijgsman, 's lands be roemdste ikoonschilder en enkele laat-negentiende- eeuwse monniken. Naar kerkelijke kringen meedeelden begon het onder zoek naar de waardigheid van de kandidaten om heilig- verklaard te worden in 1981. Aan welke voorwaarden men moet voldoen om in de Russisch-orthodoxe kerk tot de eer der altaren te worden verheven, zetten de kerkelij ke kringen niet uiteen. De nieuwe heilige die het langst in de geschiedenis te ruggaat, is grootvorst Dimitri Donskoj (1350-1389) uit Mos kou, een krijgsman die Russi sche troepen naar de over winning leidde in gevechten met binnendringende Tataar se Mongolen in de slag van Koelikovo in 1380. Ook gecanoniseerd is Andrej Roebljov, de beroemdste en meest geëerde ikonenschil- der, die de veertiende en vijftiende eeuw overbrugde. Zijn werk, waaronder het meest gewijde van alle Russi sche ikonen, de Drieëenheid, worden beschouwd als beho rende tot een klasse apart. Mevrouw Nancy Reagan stond er tijdens haar verblijf in Moskou vorige week op, de Drieëenheid te bezichti gen. Inkomsten van Kerk in Nood groeien ondanks glasnost DEN BOSCH De inkom sten van de internationale rk hulpwerkorganisatie .Kerk in Nood-Oostpriesterhulp' zijn in 1987 aanzienlijk geste gen, hoewel soortgelijke or ganisaties duidelijk last van de 'glasnost' hebben. De or ganisatie ontving in 14 lan den in totaal 50,6 Ameri kaanse dollars (ongeveer 100 miljoen gulden), bijna 10 mil joen dollar meer dan in 1986. Dit blijkt uit het jaarverslag over 1987 van Kerk in' Nood, waarvan het internationaal hoofdkwartier is gevestigd in het Westduitse Königstein en het Nederlandse in Den Bosch. De inkomsten in Nederland stegen van 5,8 miljoen gulden in 1986 naar 8,2 miljoen gul den in 1987, een stijging van 42 procent. Deze toename is „eigenlijk heel simpel" te verklaren, zo zegt J.G. Orban directeur. Het aantal activiteiten (voor lichtingsbijeenkomsten, di recte benadering per post) is in Nederland aanzienlijk toe genomen. Daarmee werd een eind gemaakt aan de dalende lijn sinds vier jaar. In totaal gaf Kerk in Nood 45,5 miljoen Amerikaanse dollar aan 111 projekten in Oost-Europa, de Derde We reld alsmede West-Europa en Noord-Amerika. DORDRECHT Het evangelisch centrum voor verslaafden 'De Hoop' uit Dordrecht, wil het gelijknamige hospi taal-kerkschip overne men voor hulp aan 'ex treem problematische druggebruikers'. Voor de overname en exploitatie heeft het opvangcentrum subsidie aangevraagd bij het ministerie van WVC. Recent kwam het schip 'De Hoop' in het nieuws, toen be kend werd dat het ministerie van landbouw en visserij de financiële steun zou beëindi gen. Directeur T. Stortenbeker laat weten dat de hulpverle ning aan extreem problema tische verslaafden een pro bleem vormt. Zij blijven in de meeste gevallen onbereik baar. Vandaar dat men nieu we methoden overweegt, om dat ook deze druggebruikers "een intens verlangen" heb ben om met hun verslaving te breken, aldus Stortenbe ker. Deze extreem problematische gebruikers hebben vaak de neiging om te vluchten voor een relatie, dus lopen zij ook weg uit de behandeling, zegt Stortenbeker. Het hospitaal- kerkschip biedt volgens hem nieuwe mogelijkheden om dit gedrag te doorbreken. Nederlands Hervormde Kerk Toegelaten tot de evangeliebedle ning: mw.H.K. Groen, Sabangplein 16A, 9715 CZ Groningen: toegela ten tot de evangeliebediening en beroepbaar mw.P.A. Bakker, Golf van Riga 20, 9642 CL Veendam, tel: 05987- 21699; mw.P.J. van den Briel-Moerman, Felixwel 8, 9051 KC Stiens, tel: 05109-3125; mw.M.van der Poll, Noorderbinnensingel 39, 9712 XC Groningen, tel: 050- 186033. Beroepen door de gen. syn. tot predikant voor buitengewone werkzaamheden (pred. inrichtingen Ministerie van Justitie) F. Don te Gasselte (part-time). Aangenomen naar Deventer mevr. J. van der Vel den, wonende te Holten, voorheen predikant te Metslawier-Niawier. Gereformeerde Kerken Beroepen te Woudsend c.a.(Herv. Geref. federatie) drs. T. Wever te Meerkerk. Aangenomen naar Koot- wijkerbroek(part-time) drs. J.T. Tls- sink. kand. te Amsterdam. Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten. Mythe .Voordat het christendom -kwam, was de godsdienst slechts een mythologie, omdat „>zij alleen uitging van de reli gieuze gevoelens van het mensdom, om daar een uitweg aan te geven. Het revolutio naire van het christendom was, dat mét het christendom zich toen pas de theologie ont wikkelde, de leer omtrent de waarheid, omdat door de komst van Christus godsdienst en waarheid een geheel wer den. Gebaseerd op de uit spraak van de Heer: „Ik ben gekomen om van de waarheid te getuigen". Woorden nog nooit vóór Christus en nooit meer né Hem gesproken. Zo ontdekte men dat de gods dienst en de waarheid een moeten zijn en dat de waar heid in Christus exclusief en universeel was en dat alleen het christendom op gezag van Christus deze waarheid als héér waarheid mocht verkon digen. Daarom mag de kerk zeggen: „Wat waar is, is katho liek". Echter, men moet tege lijk constateren dat waar ook maar iets aan die waarheid af breuk wordt gedaan zij niet meer de waarheid in Christus is, zelfs niet meer waar is, en zij toch onmiddellijk tolerant en oecumenisch wordt, en veel aanhang krijgt. Want de waar heid van Christus is uiteraard der zaak intolerant. Maar ook altijd barmhartig. Lees het verhaal van de verloren zoon. De laatste boeken van M. v.d. Plas en van R. Auwerda be wijzen dat deze grondstelling vergeten is. Derhalve wagen wij te zeggen dat beide heren, hoewel zeer religieus voelend, objectief niet meer katholiek lijken. Het gevaar dreigt dat zij eens zullen afglijden tot de mythen van het heidendom en eens dingen zullen goedpraten die God verbood. Dat God dat verhoede en ons allen barm hartig is. H. Rutges, DEN HAAG. Bruggenbouwer Aansluitend bij een zeer juiste lezersbrief over „Terminolo gie" in Het Binnenhof van 2 juni een kleine opmerking over de vertaling van het La tijnse „pontifex' met „brug genbouwer". Kardinaal Al- frink gebruikte deze vertaling ter aanduiding van de -taak van een bisschop. Naar diens oordeel moeten bisschoppen zich niet met een bepaalde groep uit hun geloofsgemeen schap identificeren, maar her der zijn van heel hun kudde (zie boekbespreking van Au- werda's boek, „De kromstaf als wapen" door P. van Vel- thoven). Er is echter ook een andere opvatting omtrent de betekenis van het woord „pon tifex", dat niets met „pont" of „brug" te maken zou hebben. Volgens Pauly-Wissowa in „Lexicon der Antike" is die betekenis als volgt. De pontifi- ces met als hun meerdere de Pontifex Maximus vormden in de Romeinse oudheid een col lege van personen, die moes ten toezien op de strenge nale ving van liturgische gebrui ken, waarvan afwijkingen niet werden getolereerd. In 382 n.Chr. droeg keizer Gratianus (367-383) zijn titel van „Ponti fex maximus" over aan de toenmalige bisschop van Rome, Paus Damasus I (366- 384). Damasus aanvaardde deze eretitel, die naar inhoud en waardigheid met zijn eigen positie overeenstemde. Als bis schop (episcopos) was hij naar- de betekenis van het Griekse woord nauwgezet „toeziener" op leer en traditie en als op volger van Sint Petrus de „meerdere" van allen, evenals de Pontifex maximus. De col- legialiteitsgedachte (van onder anderen kardinaal Alfrink) heeft tijdens Vaticaan II van de paus een „eerste onder ge lijken" (primus inter pares) willen maken en de eretitel Pontifex maximus als zijnde on-democratisch werd afge schaft. Wegens de natuurlijke geaard heid van de Nederlander, ge richt op geloven in vrijheid van geweten, waart Alfrinks geest onder geestelijkheid en gelovigen overal rond. Het vraagstuk van het katholiek bijzonder onderwijs maakte dezer dagen duidelijk dat bin nen de Nederlandse bisschop penconferentie de een als nauwgezet „toeziener" van leer en tradititie wil optreden en de ander meer als „brug genbouwer". Dit verschil van inzicht onder de kerkelijke lei ders werkt vanzelfsprekend in de lagere regionen van geeste lijkheid en gelovigen door. Wil men Bernardus Kardinaal Al frink ten aanzien van de die pere betekenis van het woord „pontifex" als „bruggenbou wer" gelijk geven, dan kan men zeggen, aat „pontifex" en „episcopos" beide „bruggen bouwers" zijn tussen hemel en aarde, tussen God en mens. Dr. W.J.A. Visser, DEN HAAG. fStriji nk Bthoi for I0M lere 88 rdei Het kabinet daarentegen stelde zich na de donderredj premier Lubbers met een ijzige onverzettelijkheid op. staatssecretaris Dees had ook minister Brinkman van achter de regeringstafel plaatsgenomen, kennelijk om di wrikbare houding te onderstrepen. Ondanks deze vast denheid gingen ook de bewindslieden wat omzichtig te De minister volstond bijvoorbeeld met in de loop van h< bat de conclusie te trekken, dat de eerste stappen ko worden gezet om het plan-Dekker ten uitvoer te bre Niemand sprak hem toen hardop tegen. Op een aantal punten hebben beide bewindslieden geej kele duidelijkheid verschaft ondanks aandrang vani( Kamer. Zij gaven niet duidelijke aan wat naar hun ver ting de gevolgen van het nieuwe stelsel zullen zijn vooifl ieders portemonnee. Ook over het percentage van de pitl dat afhankelijk zal worden gesteld van de hoogte van h|| komen, lieten zij zich nauwelijks uit. Staatssecretaris Dees was slechts bereid de P woordvoerder te verzekeren, dat die niet hoeft te reken* de door hem voorgestelde negentig procent. Maar de ClzolJ Lansink en de VVD'er Nijhuis bleven in het ongewisse *Pe de respectievelijk tachtig en zeventig procent betreft, d|"e voorstaan, een verschil dat een van de oorzaken vormtêer de tweespalt in het regeringskamp. blo T7- tuu V OLGENDE week komt het plan-Dekker opnieuw aal teit orde in de Kamer. Het ziet er niet naar uit dat die derdefvol de het vuurwerk op zal leveren dat gisteren uitbleef, (de -|op Geleidelijk meer zon DE BILT (KNMI) - Morgen dringt, uit Scandinavië afkom stige, droge lucht ons land bin nen. Het klaart dan ook in de loop van de dag op, het eerst in het noordoosten. Vannacht echter is het nog vochtig ge noeg voor het opnieuw ont staan van mist. Regen valt er nauwelijks te verwachten, hooguit in het begin van de dag nog wat motregen in het zuiden van het land. De tem peratuur daalt vannacht tot omstreeks 13 graden. Morgen middag lopen de temperaturen uiteen van 18 graden vlak aan zee tot 23 graden plaatselijk in het binnenland. Eerst is er maar weinig wind. In de mid dag wordt de wind matig, uit het noordoosten. Het begin van de komende week is zon nig met nog iets verder oplo pende temperaturen. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, geldig voor zaterdag en zondag: Zuid-Noorwegen, zuid-Zwe den en Denemarken: Overwe gend zonnig, maar zondag aan ae Noorse westkust veel be wolking en mogelijk wat re gen. Middagtemperatuur rond 22 graden. Duitsland: Zonnig en vrij warm. In de namiddag en avond plaatselijk een onweers bui. Temperatuur in de mid dag rond 24 graden. Benelux: Vooral op zondag zonnig en vrij warm. In het oosten in de namiddag moge lijk een enkele onweersbui. Middagtemperatuur rond 24 graden. Britse Eilanden: Droog en vooral in het zuiden zonnig. Temperatuur in de middag van 15 graden in noord-Schot land tot 22 graden in zuidoost- Engeland. Frankrijk: Vooral in het mid den en zuiden nu en dan re gen- of onweersbuien. In het noorden ook flinke perioden met zon. Middagtemperatuur van 19 graden aan de Kanaal- kust tot 27 graden in het zui den. Spanje: Aan de Middellandse Zeekust vrij zonnig. Elders half tot zwaar bewolkt en nu en dan regen- of onweersbui en. Temperatuur in de middag van 19 graden aan de Atlanti- Portugal: Vooral op zatfyp- regen- of onweersbuien. J dag ook perioden met Middagtemperatuur 20 gr of iets hoger. Alpengebied: Vrij zonnij de middag en avond plaal een onweersbui. Middaj peratuur in de dalen roi graden. Vorstgrens op veer 3500 meter. Italië, Joegoslavische 1 Griekse kusten: Zonnie warm. Alleen in noord-T op zondag kans op on^ Middagtemperatuur tusse) en 32 graden. BIJLAGE BI) UW KRANT MET INFORMATIE OVER F1LMS.MUZ1 THEATER, RECREATIE,EXPOSITD EN EEN COMPLETE AGENDA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 2