'finale
Te voet
poëzie e
door het land van
n oude verhalen
Groninger studenten en Bommen Berend
ZATERDAG 4 JUNI 1988
ESWICK - Onze
Lwalkingleader" Frank Dixon
wijst op het langharige schaap
dat zich halverwege de helling te
goed doet aan het malse gras van
de heuvel. Tot dat schaap zullen
wij klimmen. Het levende
baken, dat ons schaapachtig
aangaapt, zoekt het echter op
het laatste moment hogerop.
Wij volgen hem gedwee over het
steile rotsachtige pad en
ontdekken de maximum
snelheid van onze ademhaling.
Maar met het fraaie uitzicht
bver Derwentwater, een
langgerekte zilveren plas in het
Britse Lakedistrict, worden onze
Inspanningen ruimschoots
1 peloond.
Het is voorjaar in het Lakedistrict, een
and van eenzame bergen, dromerige
Sieren en oeroude verhalen aan de Ierse
Zee onder de voet van Schotland. Dit is
het- land waar ooit de grote dichter
^ordsworth - voor hem was dit de
mooiste plek op aarde - zijn verzen
ichreef En nog altijd trekken kunste
naars naar dit-Engelse nationale park,
waar het land nog poëzie is en zelfs de
anders zo jachtige twintigste eeuw zijn
alem inhoudt.
Irgens beneden'ons in de lentezon slui-
aert Derwent Bank, een tweehonderd
uar oud rrianorhouse (landhuis) met
Iraaie tuinen, die afdalen naar Derwent-
nvater. Aan de overkant tekent de konin
gin van het merengebied - de eretitel
poor het stadje Keswick - haar ingeto
gen skyline in de strak blauwe lucht.
Derwent Bank is ons tijdelijk huis, in
bijna tie letterlijke zin van het woord,
jwie hier verblijft zegt zonder schroom
ne Britten na: „My home is my castle",
wij voelen ons dan ook echte kasteel-
peren en -vrouwen in dit gastvrije huis,
een van de zestien landhuizen van de
Britse reisorganisatie Holiday Fellow
ship (HF-holidays) verspreid over de
mooiste wandelgebieden van het Vere
nigd Koninkrijk.
Verbroedering
!erwent Bank, ooit gebouwd door een
ik geworden katoenmolenaar, staat
)or ons model. Het huis ademt zo'n
ter uit dat het welhaast vanzelfspre-
:nd is dat de gasten zich hier verbroe
den en samen optrekken. Muur-
oempjes gedijen hier slecht. Wie een-
am aan een tafel schuift, eettafeltjes
>or enkelingen ontbreken, zal al snel
n tafelgenoot aan zijn zijde vinden die
formeert naar zijn lotgevallen. IJveri-
ïe, uiterst vriendelijke diènste.rtjes lopen
if en aan om het de gasten zoveel moge
lijk naar de zin te maken. Door het grote
bpen doorgeefluik oogst de bebaarde kok
pet stil applaus van zijn gelouterde pu
bliek. Vooroordelaars van de Engelse
fceuken bekennen met het schaamrood
Stevige schoenen, met geprofileerde zolen tegen het uitglijden zijn in het Britse Lakedistrict geen overbodige luxe.
HF-holidays iyordt in Nederland vertegenwoordigd door de reisorganisatie „Pad-
dington", gevestigd in Den Haag..Voor gemiddeld zeventig gulden per dag krijgt
men een geheel verzorgde vakantie in een manorhouse naar keuze. Paddington
verzorgt ook de heen- en terugreis, per boot of per vliegtuig. Paddington, geves
tigd aan het Copernicusplein 9 is telefonisch bereikbaar onder de nummers: 070-
454345 en 462030. Paddington vertegenwoordigt ook de Britse reisorganisatie
CHA-Holidays, die soortgelijke (wandel)vakanties verzorgt.
op de kaken hun continentale ongelijk.
Het merendeel van de gasten is Brits.
Dat is ook de opzet van HF-holidays: de
buitenlander de kans geven om Britten
te'ontmoeten en samen met hen vakan
tie te houden. De toerist uit de Lage
Landen hoeft dan ook niet bang te zijn
dat hij wordt geconfronteerd met grote
zwermen opgetogen landgenoten, die het
statige manorhouse in een mum van tijd
herscheppen in een luidruchtige Neder
landse zangkolonie.
Wandel-brit
Hier domineert voornamelijk de wan
del-Brit, de soort die het koninkrijk in
zee bij voorkeur te voet verkent. Geen
land ter wereld is zo toegankelijk ge
maakt voor de wandelaar als Groot-Brit-
tannië. Er zijn talrijke mogelijkheden
om per benenwagen door het land te
trekken. Een beroemde route is bijvoor
beeld The Pennine Way, een „wandel
pad" van 250 mijl door het hart van
Noord-Engefand. De wandelroutes lopen
dikwijls dwars door velden, weilanden
en natuurgebieden. De afrasteringen on
derweg - vaak eeuwenoude muurtjes
van losse gestapelde natuurstenen - zijn
slechts bedoeld om het vee tegen te hou
den. De voetganger heeft het onver
vreemdbare recht van overpad, zo is bij
de Britse wet geregeld. Voor de wande
laar uit het laagland van hekken en
bordjes „Verboden Toegang" geeft dit
een waarlijk gevoel van bevrijding, al zie
je soms nog wel eens Nederlanders in
het weiland angstvallig om zich heen kij
ken of er toch niet ergens een verbalise
rende veldwachter op de loer ligt.
Wie kiest voor een verblijf op een ma
norhouse van HF-holidays kiest voor
een „doe-vakantie". Het hoofdmenu be
staat uit wandeltochten in groepsver
band in de wijde omgeving van het huis.
Ervaren gidsen, hier waltóngleaders ge
noemd, hebben elke ochtend drie soor
ten wandelingen in de aanbieding, die in
zwaarte en afstand onderling van elkaar
verschillen-
Klimmen
Het assortiment van Derwent Bank be
staat uit een lowlevel (zonder hellingen)
een middlelevel- en een highlevelwalk.
De twee laatste tochten zijn inclusief
flinke klimpartijen. Want ofschoon de
bergen in het Lakedistrict even beneden
de duizend meter blijven steken, heeft
het gebied toch alle kenmerken van een
volwaardig berglandschap. De dalen lig
gen vrij laag ten opzichte van de hoogste
pieken, daarom moet er toch stevig ge
klommen worden om in hogere sferen te
geraken. De voetpaden willen nogal eens
vrij steil en glibberig zijn en vaak be
strooid met losse stenen, die net als je je
voeten erop zet aan een overhaaste afda
ling beginnen. Het dragen van goede
bergschoenen is geen overbodige luxe.
Voor onze Frank Dixon (68), een gewe
zen bankmanager die al jaren vrijwillig
voor HF-holidays wandelaars aanvoert
- alle walkingleaders zijn vrijwilligers -
is dat geen punt van discussie. Zijn lan
ge kousen, die even onder de knieën het
ontbrekende gedeelte van de broekspij
pen aanvullen, steken voortdurend in
stevige hoge stappers met geprofileerde
zolen tegen het uitglijden. Frank heeft
precies berekend hoe lang wij nog op de
heuvel kunnen rusten om op tijd voor
de tea in het manorhouse te zijn. De tea
overslaan, een volledige maaltijd met in
de hoofdrollen thee, scones, sandwiches
en overheerlijke cakes uit eigen keuken,
staat hier gelijk aan een halsmisdrijf. In
elk wandelprogramma is een theepauze
opgenomen.
T hemavakanties
De voettpchten, dagelijks andere routes,
zijn overigens niet verplicht. En wie he
lemaal niet wil wandelen kan bij HF-ho
lidays ook terecht voor speciale thema
vakanties, zoals fotograferen, schilderen,
golfen en yoga. Er is keuze uit zo'n 150
thema's. Een ideale oplossing voor men
sen met verschillende interesses die toch
samen op vakantie willen gaan. De een
kan gaan wandelen, de ander kan iets
anders .doen. En 's avonds ontmoeten
zij elkaar dan weer op het manorhouse.
In de eigen huisbar of in de recreatie
zaal, waar elke avond wel een vorm van
entertainment is.
Frank zit deze avond in de bar. Na een
bescheiden nip aan zijn bier zingt hij
met zijn blik op oneindig de droevige
ballade over Anna Boleyn, de vrouw
van Hendrik de Achtste, die op last van
haar man werd onthoofd.
Een uur later rijden we met een busje
naar de slechts door de maan verlichte
druïdencirkel op een heuvel bij Keswick,
een oerkalender van 39 logge stenen, die
hier vierduizend jaar geleden zijn neer
gezet voor de registratie van de zonne
wende. Op verzoek van Joanna White
hall, de pr-vrouw van HF-holidays die
ons begeleidt, geven wij elkaar de hand
en vormen een kring. Joanna, afkomstig
uit Wales, gaat midden in de cirkel staan
en richt zich met opgeheven armen naar
de maan. Met heldere stem zegt zij oer
oude magische spreuken in onvervalst
Welsh, dat niet is te verstaan, maar toch
een groot gevoel van heimwee oproept.
GÉ ANSEMS
Olympische
expositie
In de maanden juni, juli,
augustus en september
houdt het Allard Pierson
Museum in Amsterdam
een grote tentoonstelling
over de Olympische Spe
len in de oudheid en nu.
Onder de titel „Om de
eer" zal aan een zo breed
mogelijk publiek een beeld
worden gegeven van de
antieke Spelen zoals die
in het Griekse Olympia
werden gehouden tussen
de jaren 776 voor en 261
na Christus. De tentoon
stelling kan bezocht
worden van dinsdag tot en
met vrijdag van 10.00 tot
17.00 uur en op zaterdag
en zondag van 13.00 tot
17.00 uur.
In voetsporen
van Maigret
Dit jaar viert de beroemde
romanschrijver Georges
Simenon zijn 85ste ver
jaardag. De auteur van de
ontelbare „Maigret-verha-
len is geboren in Luik en
verbleef de eerste negen
tien jaar van zijn leven in
de Vurige Stede" aan de
rivier Maas. Hij ontwierp
er trouwens de figuur van
commissaris Maigret, de
pijprokende super-detecti
ve die wereldberoemd zou
worden en waarvan méér
dan 500 miljoen boeken
werden verkocht. Heel wat
van Simenons romans
spelen zich in Luik af. De
toeristische dienst van de
stad pikt daarop in en wil
de Simenon-liefhebber op
een aparte manier kennis
laten maken met de
geboortestad van Maigret
en zijn geestelijke vader.
Men stippelde een zoge
naamd „Circuit Sime
non uit dat een overzicht
brengt van de plaatsen en
feiten die een voorname
rol speelden in het leven
en de romans van de au
teur. Deelname van een
rondleiding met een gids
kost vier gulden per per
soon. Meer inlichtingen
bij het Belgisch Verkeers
bureau, Herengracht 435,
1017 BR Amsterdam.
Fietsen in
de tropen
Een stevige fietstocht in
Europa, daarvoor draaien
sportieve Nederlanders
hun hand niet meer om.
Er zijn gidsen, kaarten en
boeken te over, die je
langs de mooiste fietsrou
tes van ons continent voe
ren. Maar fietsen in de
tropen, dat is even wat an
ders. In Amersfoort is te
genwoordig een bureau ge
vestigd, Vlieg en Fiets"
genaamd, dat fietsreizen
in de tropen organiseert.
Deze jonge touroperator
heeft inmiddels fietsroutes
uitgezet in Malaysia en
Thailand en op Sumatra
en Bali. De eigen fiets
gaat mee in het vliegtuig.
Naar eigen inzicht of aan
de hana van de routeboek
jes kan dan drie weken
worden gefietst.
Elektronisch
beeld van
Zeeuwseland
Zeeland heeft voor de toe
ristische 'informatiever
strekking zijn toevlucht
genomen tot de elektroni
ca. Het gaat om een initi
atief van de provinciale
Zeeuwse VVV en het voor
ziet toeristen en bedrijven
24 uur per dag van infor
matie. Via beeldschermen
kan men alle mogelijke
gegevens opvragen. Het
gaat onder meer om de
vraag waar men nog kan
overnachten in hotels, op
campings en in zomerwo
ningen, welke beziens
waardigheden en evene
menten er zijn en wat de
weersverwachting is. Het
nieuwe Zeeland-Zien-sy-
steem, dat onder meer in
de VVV's komt te staan,
kan elk moment worden
aangevuld met verkeers- of
probleeminformatie bij
grote druk wordt aan de
kust.
Informatie
over vakantie
verkeer
De ANWB heeft opnieuw
twee telefoonlijnen open
gesteld voor actuele infor
matie voor reizigers naar
het buitenland. Het num
mer 06-91091010 geeft in
formatie over Groot-Brit-
tanniê, België, Frankrijk
en Spanje. Het nummer
06-91091080 geeft infor
matie over Duitsland,
Oostenrijk, Zwitserland,
Italië, Joegoslavië en Grie
kenland. Het gespreksta
rief is 50 cent per minuut.
Vaste onderdelen zijn ver
keersinformatie en het
weer maar er kan ook bij
zondere informatie door
gegeven worden die gevol
gen kan hebben voor toe
risten, zoals bijvoorbeeld
bosbranden, overstromin
gen of stakingen.
Huizenruil in
de Ardennen
Het internationale huis-
ruilsysteem, een betrekke
lijk nieuw fenomeen waar
bij twee gezinnen uit ver
schillende landen voor en
kele weken hun huis aan
elkaar afstaan om er va
kantie te nemen, kent nu
ook in België een steeds
grotere navolging. Deze
succesformule - een heer
lijke vakantie voor bijna
geen geld - wordt reeds in
een vijftigtal landen toege
past. Dit jaar stellen onge
veer honderd families in
Wallonië hun woning ter
beschikking voor een huis-
ruil en in de toekomst zal
dit aantal zeker toenemen.
Wie geïnteresseerd is in
deze originele en economi
sche vakantie kan het Ho
liday Exchange Book be
stellen waarin alle aanbie
dingen uit de hele wereld
beschreven staan. Het
boek is verkrijgbaar bij:
Landelijke Organisatie
vakantie-woningruil, Post
bus 412 te 9200 AK
Drachten. Tel. (05120)-
20818.
NAP
In het nieuwe stadhuis
van Amsterdam is het
Normaal Amsterdams
Peil, de basis van alle
hoogtematen in Nederland
en omringende landen,
zichtbaar en tastbaar ge
maakt in de vorm van een
bronzen knop die tot op de
millimeter nauwkeurig de
hoogte van het NAP aan
geeft. Verder zijn er een
25 meter lange doorsnede
te zien van het gebied tus
sen Elburg en IJmuiden
en drie glazen kolommen
die het waterpeil tonen
van Vlissingen en IJmui
den en de stand van het
water tijdens de storm
vloed in Zeeland in 1953.
Het enige echte NAP is
elke werkdag tijfiens kan
tooruren gratis te bezichti
gen.
Glorieuze
overtocht
In het Maritiem Museum
in Rotterdam wordt tot en
met 25 september een ten
toonstelling gehouden, ge
titeld „De glorieuse over
tocht" in het kader van de
William en Mary herden
king. De tentoonstelling
heeft als onderwerp de
overtocht van Willem III
naar Engeland en schetst
onder meer een beeld van
de achtergronden en de
voorbereidingen voor deze
expeditie. De bezoeker
kan schilderijen, tekenin
gen, prenten, kaarten en
scheepsmodellen bewonde
ren. Een hoogtepunt
vormt de enorme maquet
te van de expeditievloot.
De tentoonstelling kan op
dinsdag tot en met zater
dag bekeken worden van
10.00 tot 17.00 uur en op
zon- en feestdagen van
11.00 tot 17.00 uur.
Alpinm useum
Dachstein
Bijna honderd jaar lang
was de Austria-Hütte op
1638 meter hoogte een on
derkomen voor bergbe
klimmers die de zuidkant
van het Dachstein-massief
te lijf wilden gaan. De ge
schiedenis van de hut is
verbonden aan en verwe
ven met de grootste en be
langrijkste bergbeklim
mersprestaties in Dach
stein. De Alpenvereinssek-
tion Austria heeft nu be
sloten van de Austria-Hüt
te een Alpinmuseum te
maken. Het doel van de
vereniging is om de bezoe
kers van net museum nau
wer bij Dachstein te be
trekken, om hen te infor
meren over het landschap
en de geschiedenis van
Dachstein en over de in
stelling die een bergbe
klimmer nodig heeft om
een grote prestatie te leve
ren. In het museum tonen
fossielen de geologische
ontwikkeling van het ge
bied. Ook is er informatie
te vinden over de berggid
sen, die nog steeds respect
hebben voor de Dachstein-
Südwönde. Hun uitrusting
heeft zich in de loop der
tija veranderd, maar hun
bergbekl immersinstell i ng,
hun kunnen en hun ver
antwoordelijkheid niet. De
bergreddingsdienst staat
nog steeds paraat bij ram
pen of bergingen. De berg-
flora worat aan de bezoe
kers getoond. Wandelaars
worden attent gemaakt op
beschermde bloemen en
planten. De opening van
het museum moet dit jaar
plaatsvinden. Wie wil hel
pen met de opbouw kan
bouwstenen kopen. Als
aandenken van het ont
staan van het Alpinmu
seum worden alle stenen
kopers in het museum-
boek vermeld. Voor meer
informatie: Verkehrsverein
Ramsau/Dachstein, A-
8972 Ramsau/Dachstein,
Oostenrijk, tel.
09 43 3687 81925.
Route voor
berglielhebbers
Dichtbij de Oostenrijks-
Italiaanse grens bij het
plaatsje Sittian (Oost-Ti-
rol) begint de Karnische
Höhenweg. Deze weg
loopt naar het oosten,
langs de Karnische Grens-
kamm tot Thörl/Maglern.
Hoewel met name alpinis
ten van de Karnische Hö
henweg gebruik maken,
beleven ook veel andere
bergliefhebbers mooie va
kantiedagen langs deze
weg, zoals wandelgroepen
of gezinnen. Het interes
santste deel is circa 90
km. lang en loopt tot aan
de Nassfeldpass. Dit ge
deelte van de weg kan in
ongeveer een week tot ne
gen dagen afgelegd
worden. Na voettochten
van drie tot zeven uur
komt men bij hutten of
noodverblijven, die van
matrassen en dekens voor
zien zijn. Sommige hotels
in het gebied Sonnealpe
Nassfela hebben de wan
deling over de Karnische
Höhenweg in. speciale ar
rangementen verwerkt.
'n het kader van „Nederland
Museumland" belichten we
In deze rubriek elke week een
minder bekend museum. In
juni staat de provincie
Inningen centraal. Vandaag
aandacht voor het
Universiteitsmuseum.
Vie een bezoëk wil brengen aan het
Jniversiteitsmuseum in Groningen, zal
;oed moeten zoeken. Het gebouw ligt
nogal verscholen in de Zwanestraat, ver
stopt achter de nieuwe Universtiteitsbi-
bliotheek. En dat is jammer, want het
museum heeft genoeg te bieden.
Het museum is in 1934 opgericht. De
collectie is ontstaan uit de samenvoeging
van bestaande verzamelingen, die al op
de faculteiten en instituten aanwezig wa
ren. In de loop der tijd is de verzameling
aangevuld met schenkingen en bruikle
nen van diverse instellingen en niet te
vergeten, particulieren.
De collectie geeft een beeld van de ge
schiedenis van de Rijksuniversiteit Gro
ningen, het Groninger studentenleven en
de geschiedenis van wetenschap en on
derwijs. Aan de hand van documenten,
gedenkpenningen, wetenschappelijke in
strumenten, een prachtige collectie mi
neralen en fossielen en tal van andere
voorwerpen krijgen de bezoekers een af
gerond en duidelijk beeld van wat er
zoal leefde en leeft op de universiteit.
Een van de pronkstukken van het mu
seum is zonder twijfel het elektromagne
tisch wagentje van professor S. Stratingh
uit 1834. Het ding heeft nooit echt
dienst gedaan, maar het moet wel heb
ben gefunctioneerd. Een ander pronk
stuk is de pedellenstaf uit 1614, het jaar
waarin de Groninger Universiteit werd
gesticht. De proclamatie van de oprich
ting is trouwens ook bewaard gebleven
en is in het Universiteitsmuseum te
Een ander curieus voorwerp uit de col
lectie van het museum is het vaandel uit
1665. De universiteit heeft dit - inmid
dels gehavende - vaandel cadeau gekre
gen van Provinciale Staten, en getuigt
van de rol die studenten en docenten
hebben gespeeld in de verdediging van
de stad tegen de bisschop van Münster,
die de veelzeggende bijnaam Bommen
Berend droeg. Jammergenoeg voor de
dappere verdedigers was het in 1665 nog
loos alarm. Pas in 1672 was het echt
raak. Ook toen hebben docenten en stu
denten zich kranig geweerd. Geen vaan
del echter.
Behalve de permanente expositie toont
het museum jaarlijks ongeveer tien wis
selexposities. Deze sluiten voor een deel
aan bij de geschiedenis van de universi
teit, maar voor een deel zijn ze ook be
doeld om een beeld te geven van de
Het elektromagnetische wagentje van prof. Stratingh.
FOTO: HARRIE TIELMAN
stand van zaken van wetenschappelijke
ontwikkelingen. Zo is tot 20 juni nog de
tentiponstelling „Nieuwe medische pers
pectieven" te zien. Deze expositie laat
in woord en beeld zien wat er de laatste
tijd is bereikt op het gebied van de me
dische wetenschap en bij de tandheel
kunde. De volgende wisseltentoonstel
ling, van 5 juli tot en met 14 augustus,
handelt over de studentenjaren van Pie-
ter Jelles Troelstra, die in Groningen
rechten heeft gestudeerd.
Tenslotte beschikt het Universiteitsmu
seum over een documentatiecentrum
met een uitgebreid foto- en knipselar
chief en een bibliotheek. Zowel het ar
chief als de bibliotheek zijn door ieder
een, dus niet alleen docenten en studen
ten van de RUG, te gebruiken.
WIM KUNST
Universiteitsmuseum, Zwanestraat 33,
Groningen. Openingstijden: dinsdag tot
en met vrijdag van 10.00 tot 16.00 uur en
zondag van 13.00 tot 16.00 uur. De
toegang is gratis. Vanaf het station te be
reiken met verschillende bussen richting
Grote Markt.
■CeidócSou^uit'