nalë
Haagse Benny
de andere ik
van cabaretier
Paul van Vliet
Tuinmeubelen
steeds beter
"CcidócSouAcmt"
iversc
n het
in eei
je oor;
lot At!
i de
elkaar
iter. I
In hel Scheveningse
Circustheater wordt op vrij
29 juli de eerste v<
gegeven van Een Gat
Lucht", de nieuwe show van de
Haagse cabaretier Paul van
Vliet. Gisteravond kon
Leidse studenten in De
Droomfabriek horen hoe de
show in grote lijnen in
zit. Een week eerder echter,
•tijdens een zogenaamde
bracht Van Vliet alle teksten
hij de laatste maanden had
bedacht ten gehore voor een
geselecteerd publiek. Hun
reacties waren bepalend voor de
keuze van grappen,
bespiegelingen en sketches die
straks in de theaters te horen
zullen zijn. Dat gebeurde in Van
Vliets eigen Theater PePijn aan
de Nieuwe Schoolstraat in Den
Haag, dat dit jaar al weer een
kwart eeuw bestaat. Onze
verslaggever Ton Oliemuller was
erbij. Na afloop sprak hij met
de cabaretier over „Paul in het
klad".
DEN HAAG - Haagse Benny
blijkt zo hartgrondig verweven met
zijn geestelijke vader Paul van
Vliet, dat zij nooit meer gescheiden
kunnen worden. Zij hebben in el
kaar hun andere ik ontdekt. Zij
spelen elkaar niet, zij zijn elkaar en
vullen elkaar op gelukkige wijze
aan. Paul is een man die bij voor
keur omhoog kijkt. Immers, alle
heil komt van boven, zo heeft hij
vroeger geleerd. Benny daarentegen
koekeloert meer naar beneden.
Met een geoefend oog zoekt hij
naar de humor die op straat ligt.
De een zegt wat de ander denkt.
Bijgevolg hebben zij voor elkaar de
betekenis van een open boek.
Tijdens de reading in PePijn mag het
publiek spontaan in lachen uitbarsten,
een hilarische golving veroorzaken, dan
wel kritiek uitoefenen. Dit laatste ge
beurt bijna in de vorm van rechtse di-
recten. Gevolg: meer dan de helft van de
grappen wordt geschrapt. Niet goed,
grap terug.
Maar met Benny laat hij niet sollen. Die
verdedigt hij door dik en dun. Wie aan
Benny komt, komt aan Paul en omge
keerd. Paul van Vliet laat daar geen mis
verstand over bestaan: „Hij zal tot in
lengte van dagen de vaste prik in mijn
programma zijn. Tot het einde mijner
tijden zal hij mij nabij blijven, een soort
traditie die ik zelf in ere houd. Hij zal
nooit genoeg van mij krijgen en ik niet
van hem. De enige eis die ik aan hem
stel is dat hij leuk blijft".
In de nieuwe show verschijnt Benny in
Haagse Benny en Paul van Vliet: niet van elkaar te onderscheiden.
de gedaante van Pauls vaste toneelmees
ter. De man "van de klusjes achter de
schermen, maar ook de artistieke toever
laat van Van Vliet. Als deze zich na de
pauze in de kleedkamer nog wat concen
treert op het tweede deel van zijn optre
den, verschijnt Benny op de Bühne om
een schets te bieden van de bezigheden
waarmee zijn theatrale kompaan zich op
dat moment bezighoudt.
Benny vindt dat Paul op het podium
thuis hoort, maar neemt bij diens afwe
zigheid de honneurs waar met kwinksla
gen waar Paul nog een puntje aan kan
zuigen. Op het moment echter dat Paul
verschijnt, is Benny alweer verdwenen.
Zo te zien is er tussen Paul en Benny
een werkverdeling: Benny neemt in ver
haspelde intellectuele woorden de maat
schappij kritisch onder handen, terwijl
Paul zich graag ook licht bespiegelend
uitlaat. Benny gunt Paul graag diens
„soort van genre van optreden" en de
therapieën, die hij op zichzelf toepast
om in vorm te blijven. „Daar hebben ik
en Paul en het publiek recht op".
Gesneuveld
Treedt Paul voor een reading achter de
katheder met genoeg tekst voor drie uur,
aan het eind van de avond pakt hij zijn
biezen met nog slechts anderhalf uur aan
grappen. Der helft van het materiaal
wordt dus afgelegd: grappen waar spaar
zaam om gelachen werd of geen traantje
konden j#fróepen. Vervolgens gaat hij
thuis wéér aan de slag om voor de nodi
ge aafpntlling te zorgen.
Gespen die naar de prullenmand wer
den verwezen? De spijbelsmoes bijvoor-
een leerling: waar
om was jij giaicicn niet op school? Leer
ling: „Mijn moeder had de auto zelf no
dig".
Andere gesneuvelde grap: „In China
hebben ze het liefst een jongetje als er
een kindje geboren wordt. Toch komen
er ook meisjes. Daarom zie je zoveel
scheve ogen in China".
Wel blijven gehandhaafd grappen over
de paspoortenaffaire. De vraag is alleen
of die nog aktueel zijn als hij er in de
zomer mee in de zalen verschijnt.
De maximumsnelheid zal in elk geval
nog gelden. Van Vliet: „Er staat op een
bord 100 en even verderop 120. Dat is
dus 220", rekent Van Vliet uit. Dat haalt
hij bij lange na niet, maar gek, toch
krijgt hij een Porsche achter zich aan.
Van Vliet hoort naar eigen zeggen overi
gens niet tot diegenen die voortdurend
de maximumsnelheid overschrijden. „Ik
word eerder aangehouden wegens te
langzaam rijden dan omdat ik te hard
ga. Dat heeft met mijn programma te
maken. Ik begin pas over nieuwe teksten
na te denken als de vorige show hele
maal achter de rug is. Dat was begin dit
jaar het geval. Toen begon ik pas na te
denken over nieuwe onderwerpen. Als ik
langs de weg zit en er schiet mij iets te
binnen, dan rij ik de vluchtstrook op en
noteer het meteen. Als het een beetje
meezit, sta ik om de vijf minuten stil.
Dat is tegen de verkeersregels, want je
mag alleen stoppen wegens panne of
voor een sanitaire noodstop. In de wor
dingstijd van een nieuw programma zit
ik dus goed fout. De politie zou me
daarop kunnen pakken. Maar ondertus
sen vorderen de teksten gestaag. Uitein
delijk heb ik een doos vol losse blaadjes.
Daarvan verdwijnt dus tijdens de rea
dings meer dan de helft. Die gooi ik niet
weg, maar bewaar ik thuis. Er zit altijd
wel een regeltje in voor een nieuw idee.
Alles wat je bedacht hebt, kan ooit nog
eens zijn waarde bewijzen. Zelfs absolu
te onzin kan leuk zijn. Eén bewaarde re
gel kan $en reeks nieuwe gedachten en
gevoelens ont
sluiten, soms
een hersenspin
sel of de kiem
van een levens
ervaring. Soms
ligt een regel
daar jaren op te
wachten".
Dat soort regels die onvervreemdbaar
van mij zelf zijn. Maar als geheel vond
ik het lied te week van toon. Ik bedacht
iets pittigers. Dat blijft wel in mijn pro
gramma".
Liefde
Paul laat zijn
hart onbelem
merd spreken:
„Geen program
ma of er hoort
de poëzie van
de liefde in.
Geen clichés a
la „ik hou van
jou, zeker we
ten, nooit verge
ten". Een vertol
ker van een lied
mag zich stop
lappen permitte
ren. Ik daarente
gen moet geheel
en al achter elk
woord staan.
Liefde wordt
sinds mensen
heugenis door
iedereen als een zeer eigen belevenis er
varen. Daar wil ik over zingen in mijn
eigen taal, in mijn eigen woorden. Ik
had er een diepgemeende regel in: „Jij
bent het beste wat mij is overkomen".
In dit lied verge
lijkt hij zijn
men en planten
,Jij bent mijn
begonia,
mijn
fuchsia,
azalea, mijn kli
mop, mijn gou
v-LX-n
zingt
omdat in 1992
Europese
grenzen verdwij-
lieen
maakt: „Jij bent
magnolia
mijn
grandezza, mijn
majestuoso rho
dodendron
Tijdens zijn rea
pingelt
op de piano, wat
vluchti-
vlugge
Hij vertelt erbij
dat de compo
nist nog aan het
muziek dergelij
ke motiefjes zullen worden verwerkt.
Waarom heeft Paul nooit pianoles geno
men? „Ik heb er vaak aan gedacht, maar
het is er nooit van gekomen".
Dus gebruikt hij zijn stembanden om
van tijd tot een muziekinstrument na 11 i
bootsen dat op dat moment de tekl*-"
moet ondersteunen. Paul beschikt daa
voor over een breed scala van muziekgf
luiden. Hij doet elektronische instn
menten na en bespeelt met de vlak»
hand denkbeeldige bonga's, waarbij h|
met de tong oerwoudgeluiden klakt. Col* V
lega Seth Gaaikema zei daarover laats1'
„Zeg, Paul, jij hebt geen muziek nodii
Ik hoorde nog nooit zo'n fraaie begelei
ding. Dat moet je er in houden. Daa
kan geen instrument tegenop". flen
Hofleverancier lam
g
Als hofleverancier van oudsher (hij
prins Claus een jas cadeau bij zijn huw
lijk) kon Paul van Vliet er niet meer o?n
deruit ook een readingavond te houdeten
voor het personeel van het Koninklijlen
Stallen Departement. Ook het hofpers iJXi
neel onthoudt hem zijn kritiek niet. H v;
is er blij mee, want het gaat hem bij i
readings om de directe respons. Daaro a-
ook staat hij graag in het intieme PePij
waar hij een kwart eeuw geleden begohor
Het publiek lachend op z'n lip en de ka bi
tikasters direct aan z'n voeten. Dat daa
hem uit. Daar groeit hij van.
Toch blijft hij „Paul in het klad" zien al
een noodzakelijk kwaad: „Als je zo va
het papier voorleest, ontneem je jezdrei
de mogelijkheid je tekst te spelen. Met
mimiek kun je iets doen, maar je ben
niet de volle ruimte van het podiur
Van je teksten moet theater gemaal
worden. Dat moet je niet lezen, ma
spelen".
TON OLIEMULLE lie
binnen de perken
I
Op deze plaats schreven we al
eerder dat de belangstelling voor
het tuingebeuren met sprongen
vooruit gaat. En dat die toenemen
de belangstelling in de toekomst
blijft, mede dank zij de grotere
hoeveelheid vrije tijd die we met
elkaar krijgen. Daarbij komt nog
dat Nederland verandert. We ne
men steeds meer gewoonten uit an
dere landen over doordat we ze op
onze vakanties leren kennen. Die
moderne tijd laat zich ook duide
lijk zien rond het huis, op de bal
kons, de terrasjes, in de serres en in
de tuin. Opvallende rol daarbij
speelt het nieuwe tuinmeubilair dat
nu enkele jaren op de markt is: het
massieve kunststof meubilair.
Verschillende fabrikanten hebben zich
op deze markt gewoipen en het gevolg is
dat de consument uit een breed assorti
ment kan kiezen. In veel tuinen blijft hèt
meubilair dag-en nacht buiten staan en
daar is ook geen enkel bezwaar tegen.
De gebruikte kunststoffen zijn tegen vrij
wel elke klimatologische toestand opge
wassen. Alleen de kussens die op de
stoelen gebruikt worden moeten onder
dak als er een regenbui voorbij komt.
Zonlicht, regen, storm en wind hebben
bij de kunststof meubelen het nakijken.
Ook onderhoud is overbodig: verf en
vernis komen er niet aan te pas.
De meestal witte meubelgroepen vor
men aardige oases in het tuingroen. Aan
dat groen zelf werd tot nu toe de meeste
aandacht geschonken. Er zijn parkach
tige landschappen gemaakt en bomen en
heesters uit alle windstreken floreren
hier nu in bonte verscheidenheid. Nog
nooit was ons land zo dicht beplant met
siergewassen en nooit eerder was Neder
land buitenshuis zo fraai betegeld en be-
grint. De belangstelling van de consu
ment gaat nu langzaam over van het
groen naar de bebouwing en stoffering
van de tuin. Serres, kassen en pergola's
vormen een welkome aanvulling op het
groene gebeuren.
Waar de tuin vroeger vooral een bron
van voedsel was, verandert diezelfde
ruimte nu in een leefomgeving. Steeds
minder mensen hebben alleen nog een
tuin om in te werken, de meesten van
ons willen er ook wel eens plezier aan
beleven. Daarom wordt het langzamer
hand gewoon om bij goede weersom
standigheden in de tuin te ontbijten.
Ook de barbecue is bij vele gezinnen in
geburgerd. De producenten van tuin
meubilair spelen op deze ontwikkelingen
in. Er zijn fabrikanten die een breed sca
la aan meubelen met behulp van robots
vervaardigen. Stoelen, tafels, banken,
schommels en ander meubilair is be
schikbaar in vele uitvoeringen. Van een
eenvoudige tuinstoel tot tafels op wielen
met uitschuifbare bladen. Die laatste
zijn geschikt voor een eenvoudig ontbijt
met zijn tweeën tot een uitvoerig diner
op het terras voor zes mensen.
Een andere vorm van belangstelling
voor tuinen heeft geleid tot de samen
stelling van de Nationale Tuinengids.
Daarin staan, van de Menkemaborg in
het Groninger land tot het heempark
Sjoensheim in het bronsgroen eikehout,
de mooiste voor het publiek toegankelij
ke tuinen van Nederland op een rij.
Maar er is meer: alles wat in Nederland
mooi, interessant of belangwekkend is
op het gebied van groen, is in kaart ge
bracht. Helder en overzichtelijk. Wie bij
voorbeeld een moerastuin, een rozentuin
of een tuin met medicinale planten
zoekt, of het adres wil weten van de
Hortus in Haren, de Kasteeltuin van
Twickel of de Orchideeëntuin in Schin
op Geul, kan dank zij het uitgebreide re
gister snel alles aan de weet komen. Om
'vervolgens op ontdekkingsreis te gaan in
eigen land. De overzichtelijke indeling
per provincie zal menig natuurliefhebber
bovendien op het idee brengen zelf ple
zierige dagtochtjes uit te stippelen.
Een voorbeeld uit de veelheid aan infor
matie: wie besluit het plaatsje Vorden in
de Gelderse Achterhoek te bezoeken kan
picknicken onder de eeuwenoude Lode-
wijkslinde. De Zonnekoning, zo wil het
verhaal, zocht met zijn gezelschap onder
dezelfde boom al verkoeling. Daarna
kan het curieuze Knopenlaantje opge
zocht worden. Verliefde stelletjes zwoe
ren elkaar daar een halve eeuw geleden
eeuwige trouw. De knopen in de
polsdikke takken zijn daarvan het level
de bewijs. Vlak in de buurt van Vord»
ligt een pinetum op het landgoed D~~
Belten. Het is een typische coniferentui J,
waarin ruim duizend cultuurvariëteit»
zijn samengebracht. 1
Enkele kilometers verderop is een Fra ic
se parterretuin te vinden op het lam
goed De Wiersse. Deze tuin is in het b Cl
gin van juli het mooist omdat dan t 1
thee- en floribundarozen bloeien. Depts
informatie is in het boek te vinden ofleri
der Vorden in het hoofdstuk Gelderlani s
Dat overigens begint met Apeldoorn c iét
de paleistuinen van Het Loo. r
De inhoud van de Nationale Tuinengifljse
bewijst dat Nederland nog heel wat hee bo
te bieden op het gebied van groen. Botiiei
nische tuinen, heemtuinen, kruidentu
nen, stijltuinen, rosaria, tropische kajzir
sen, hortussen, bijzondere landschapp» rc
en bomen verzamelingen, ze zijn er all 'oi
maal in te vinden. De gids is geschreve te
door Wim van Beek en uitgegeven tyn
DNA. Voor twee tientjes een schat aa T
informatie.
JAN VAN KOOTEIoo
I
R| ZATERDAG 28 MEI 1'
