•ialoog tussen Oost en West >opt vast op het eigen gelijk" >e. ï-een principieel verschil tussen Jt eten van een hond of een koe Vietnam trekt militairen terug uit Kampuchea Amerikaanse marine kan het alleen af :htsfilosoof neemt mensenrechten onder de loep AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB n> Nancy stroopt mouwen op voor duel metRaisa iGiNffENLAND EeidAcOoivumt DONDERDAG 26 MEI 1988 PAGINA 7 ische arts in ion ontvoerd Het Belgische ministerie Énlardse zaken heeft Belgen [ten stelligste afgeraden naar [te rezen en vooral niet naar Llijk deel van de hoofdstad pie waarschuwing volgde op jdwijnen van een Belgische Liban#n. Men vreest dat de ■oerd is, alhoewel nog geen »ganisitie in Libanon de ver- lelijk voor zijn ontvoering leëist. Het gaat om de onge- 1-jarige Jan Cools die afkom st Hol>oken bij Antwerpen. [Belger er op dit moment in Verblijven is volgens het mi- tnbekead. Russische sondes bestuderen Mars MOSKOU De Sovjetunie lan ceert in juli twee onbemande satel lieten om Phobos, de maan van Mars, te bestuderen. Een hoogge plaatste $ovjet-geleerde, Roald Sag- dejev, heeft dit gisteren in een in terview gezegd. De sondes komen in april 1989 in de nabijheid van Phobos en zullen gedurende twaalf maanden gegevens naar aarde moeten zenden. De lanceringen vormen de eerste stap in een uitge breid programma dat als doel heeft zoveel mogelijk informatie over Mars te verzamelen. De sondes hebben onder meer apparatuur van het Europese Bureau voor Ruimte vaart (ESA) aan boord. Sovjetparlement dient lijst amendementen in MOSKOU De Opperste Sovjet, het parlement van de Sovjetunie heeft gis teren noodgedwongen de stemming uit gesteld over een nieuwe wet op de coöperaties omdat er onverwacht veel amendementen waren ingediend. De beide kamers van het Sovjet-parlement kwamen gisteren afzonderlijk in verga dering bijeen om over de nieuwe wet te debatteren. De wet betekent een voor Russische begrippen verregaande libe ralisering van het bedrijsfleven. Tegen de wet zouden overigens geen princi piële bezwaren bestaan bij de parle mentsleden; eerder lijkt het alsof het parlement gebruik wil maken van de veel vrijere meningsuiting die momen teel in de Sovjetunie is toegestaan. LONDEN De Sovjetu nie houdt haar omvangrij ke marinevloot in de ei gen territoriale wateren, omdat het Kremlin de zeemacht niet erg ver trouwt. Dat staat te lezen in het nieuwe jaarboek van het gezaghebbende „Jane's Fighting Ships" dat gisteren is verschenen. De Amerikaanse marinevloot wordt in het jaarboek om schreven als „verjongd en for midabel" en in tegenstelling tot de Sovjet-marine „alomte genwoordig". In het voor woord van de nieuwe editie van „Jane's" staat verder te le zen dat de Amerikaanse mari ne zo goed is uitgerust en zo veel groter dan die van de westelijke bondgenoten, dat Washington op eigen houtje kan optreden en in tijden van spanning waarschijnlijk niet zal wachten op bevelen uit het NAVO-hoofdkwartier te Brus sel. „De Verenigde Staten opere ren meer en meer op eigen houtje en het is steeds moeilij ker om samen te werken met de andere NAVO-marines aan deze zijde van de Atlantische Oceaan", aldus het blad. Tijdens een persconferentie stelde Jane's' redacteur Ri chard Sharpe dat de Ameri kaanse marinecommandanten naar het publiek zeggen dat ze beslist niet alleen zullen han delen, maar dat als het er op aan komt de Amerikanen wel alleen moeten, vanwege de su perioriteit van de vloot en de traagheid van het NAVO-ap- paraat. Een van de redenen waarom de Sovjet-vloot zo weinig op zee te zien is, is volgens Shar pe de angst voor desertie en vluchten van het marineperso neel. NORIEGA BOOS OVER „HINDERLAAG" VS PANAMA STAD Een „vulgaire hinder laag". Zo omschreef een woordvoerder van de Panamese generaal Noriega de Ameri kaanse bekendmaking als zou Noriega wei geren af te treden, nadat hij dit eerder zou hebben toegezegd. Washington verklaarde gisteren dat de sterke man van Panama be reid was te vertrekken in ruil voor het la ten vervallen van alle aanklachten tegen deze vermeende drugshandelaar. Noriega heeft op zijn beurt verklaard niet op te stappen „zolang de Amerikaanse agressie tegen zijn land voortduurt". De VS willen af van Noriega omdat bekend is geworden dat Washington al jaren op de hoogte was van zijn drugssmokkel, maar daar tegen niet optrad, omdat hij faciliteiten verleende voor het bevoorraden van de Contra's. KT( O? oeten kken, en. Po Verl ropa o iet zes 'gelijk HAAG - De dia ver de ndeving van i strak nsenrechten in Oost de bin ist is vastgelopen op onbez jsolute overtuiging 16vlBt ei6en êelijk- Hier owel het Vesten als vjetunie Haam. Als nternatioiale ge- let meSchap echtvorderin- kornet! maken n de ein- gelove^ discussie! over de 16 m0£nrechten, dan zal y kritij zich eerst moeten ?r meeepen in de opvattin gen (ovan de andffe partij, i de rn zout gt tw) ei^lt mr- drs. V. van Ge- aar wén in het p-oefschrift een vajaam van de vrijheid", jten niP hij vandaég aan de ;n derllieke Unive-siteit in iar Spjgen promoveert. Van v-tarie»gten heeft het pro- jgen. i van de mensenrechten p de i| rechtsfilosofiich bena- wel nzo zette hij gsteren in ibehoepelichting uiteen. Want betaalT dat men zich verdiept en mé (filosofische) achter een )en van de meisenrech- voor Vattingen, zou een zin discussie nauwéijks mo gelijk zijn, aldus Van Geneug ten. Volgens de promovendus vol gen de gesprekken over de mensenrechten doorgaans het volgende scenario: het Westen oppert op tamelijk beschuldi gende toon dat er op het punt van de mensenrechten in de communistische samenlevin gen het nodige schort. Daar mee wordt dan vooral gedoeld op de klassieke mensenrech ten zoals het recht op vrijheid van meningsuiting, vergade ring en drukpers. Het ant woord luidt onveranderd dat de politici in het Westen eerst maar eens hun best moeten doen om de sociale grond rechten na te leven, zoals het recht op werk, huisvesting, onderwijs en een schoon mi lieu. De bereidheid in het Westen om over deze thema's te praten zo lang de klassieke mensenrechten niet algemeen erkend en nageleefd worden, is echter ver te zoeken. Eigen systeem Van Geneugten: „Bij de on derhandelingsrondes over de mensenrechten en tijdens top ontmoetingen, zoals binnen kort weer in Moskou, worden eerder de tegenstellingen en verschillen dan mogelijke overeenkomsten benadrukt. Beide partijen zijn heilig overtuigd van hun eigen ge lijk. In feite wordt nauwelijks erkend dat er twee verschil lende visies over mensenrech ten naast elkaar bestaan. Vi sies met elk hun tekortkomin gen en sterke kanten. Het zou veel zinniger zijn de „andere partij" aan te spreken op zijn eigen systeem en theorieën en na te gaan wat hij er in de praktijk van terecht brengt. Men moet dan wel ook zelf bereid zijn, de praktische situ atie te toetsen aan de eigen ideologieën". De rechtsfilosoof is tot de con clusie gekomen dat er on danks de „Universele Verkla ring van de Rechten van de Mens" eigenlijk nauwelijks concensus is over de universe le geldigheid van een aantal principes. De verklaring zélf wordt al op talloze verschil lende manieren geïnterpre teerd. Dat komt, aldus Van Geneugten, omdat communis tische en westerse samenle vingen beide een ander uit gangspunt nemen om men senrechten aan te toetsen. Zo ligt in het Westen, met zijn afkeer van absolute heersers, de nadruk op de controle van de overheid, die de individue le burgers niet in zijn vrijhe den mag beperken. In landen met een marxistisch-leninisti- sche inrichting zijn een aantal individuele rechten juist on dergeschikt gemaakt aan de ontwikkeling van het socialis tische ideaal. Volgens deze theorie kan van „vrijheid" dus ook individuele vrij heid geen sprake zijn zo lang de ene mens de ander nog kan uitbuiten. Vanzelf sprekend leggen socialistische landen ook minder de nadruk op rechtsprincipes zoals het recht op (individueel) eigen dom. Niet somber Toch is Van Geneugten niet somber. Op een groot aantal punten groeien Oost en West naar elkaar toe, al blijven de ideologische uitgangspunten overeind: „In het Westen wordt niet alleen meer de na druk gelegd op de individuele vrijheden, maar ook op de verantwoordelijkheden van het individu voor een recht vaardige samenleving. In de CDA-beleidsnota over een verantwoordelijke samenle ving bijvoorbeeld, wordt een woordkeuze en gedachten- gang gehanteerd die in menig marxistisch werk niet zou misstaan. De Sovjetunie op zijn beurt legt meer de na druk op individuele rechten. Kortom: de terminologie die Lubbers en Gorbatsjov ge bruiken over de terugtreden de staat en het teruggeven van verantwoordelijkheden aan de burgers, loopt verras send parallel". Een tweede punt waar Oost en West naar elkaar toegroei en is volgens Van Geneugten het denken over eigendoms recht. „Waar in de Sovjetunie persoonlijk eigendom wordt geherwaardeerd, wordt in Ne derland in de wetgeving meer de nadruk gelegd op de be perkingen waaraan het indi viduele recht op eigendom ge bonden is". Maar de meest positieve ont wikkeling is volgens de pro movendus nog wel dat in het Westen langzaam het besef is doorgedrongen dat de klassie ke en sociale mensenrechten niet los van elkaar kunnen Ook in de Sovjetunie worden de laatste jaren steeds vaker mensenrechten-demonstraties gehou den. Deze archieffoto toont een groepje Sovjet-joden dat wordt tegengehouden door een Moskou- se politieman. De „refuseniks" hadden gele jodensterren opgeplakt om het recht op emigratie te benadrukken. FOTO: EPA worden gezien. Helaas vormt Nederland volgens de recht sfilosoof op dit punt een treu rige uitzondering. Hoewel in verschillende beleidsnota's uitdrukkelijk wordt uitge sproken dat beide rechtsprin cipes samenhangen, zou mi nister Van den Broek het in middels over een andere boeg gegooid hebben. Blok-benadering Van Geneugten: „De Neder landse onderhandelingsdele gatie die deelneemt aan de derde toetsingsronde van de Helsinki-akkoorden, legt te genwoordig weer sterk de na druk op de klassieke grond rechten. Daarmee wordt de discussie niet weinig gefrus treerd. De kennis bij de Ne derlandse onderhandelaars over het sociale en ideologi sche systeem waaruit het Rus sische denken over de men senrechten is voortgekomen, is bovendien niet om over naar huis te schrijven". Sedert minister Van den Broek Buitenlandse Zaken op zich heeft genomen, zou er nauwelijks nog bereidheid zijn om iets afstandelijker over de mensenrechtenpro- blematiek te praten, aldus Van Geneugten: „Nederland is teruggegaan naar de blok- tegenover-blok-benadering. Misschien komt dat wel om dat Van den Broek een klas siek opgeleide jurist is, die er blijkbaar nog steeds van uit gaat dat een aantal absolute eisen gesteld kunnen worden aan het naleven van de men senrechten. Nu de sociale mensenrechten in het Westen onder druk komen te staan, zoals het recht op arbeid en huisvesting, worden ze weer losgekoppeld van de klassieke mensenrechten. Dan had oud minister Van der Stoel een veel relativerender benade ring". PAUL KOOPMAN bezoek raatsl haar lijk wl 99 un bef UiütijlAAG Ruin an- :a"bnh?,ar gel^™deed ook £AW in Nederland ch spreken met de vol^ng van de film ïntinj. 0f Death" dat de N reaanse bereidings- er tijqan een Jaar j°n" idemop in beeld bracht. ;n hetj Meens, woord en diép van IFAW, krijgt en dp kriebels als :e aan EVoorlichtingsfilmpje enkt. chter rerkelijk verschrikke- Trrfd (laar met honden en es pif>ebeurt", vertelt ze. Ten worden opzettelijk f t tP om<lat men het idee Rer ^et v^ees ^aar sma" "waar IVan worc^t- *n 6esPecj" I te er restaurants worden heeft bedragen neerge- pr hondevlees-gerech- J overheid onderneemt eKernjniets 0m deze praktij- al* j te Pakken" *71 Ted ure voor het slach- ™fitieen hond die het film- ,P°l jjeeld bracht, kwam op „^i^iende neer: JjTiond wordt aan een igehangen, zodanig dat Bn nog net de grond ra- •olgens moet het dier jlang spartelen tot het le, ewesten is. Dit duurt on- te on wijf minuten, n drulhond wordt doodge- es Pa maakt door hem met een stok op de kop te slaan. 4) Nu volgt het wegbranden van de vacht en het in stuk ken snijden en uitbenen van het vlees. Voor katten is de procedure in het land van de Ochtenrust wat eenvoudiger, maar niet minder ijzingwekkend. Er moet een pan olie aan de kook worden gebracht, waar vervol gens het vriendelijke huisdier liefst levend in wordt onder gedompeld. Volgens de „cuisi ne coreènne" is dierenvlees aldus geslacht het lek kerst, vanwege de adrenaline produktie tijdens de doods strijd van het dier. Koe Hoèwel de IFAW honden en katten een buitengewoon sym pathiek hart toedraagt, heeft de organisatie geen principiële bezwaren tegen het eten van honden en katten op zich. Bij zo'n opstelling, verklaart woordvoerster Marina Meens, zou de IFAW als internationa le organisatie zich hypocriet opstellen: „Dat wij het idee Van het eten van een hond zo verschrikkelijk vinden, heeft natuurlijk veel met onze cul tuur te maken waarbij mensen van een hond soms hun beste vriend heeft gemaakt. En daar heeft Zuidkorea terecht geen boodschap aan. In sommige Aziatische landen waar ze de koe heilig hebben verklaard, zijn ze ook niet blij met onze runderbiefstukken. Of je nu hond eet of vlees van een koe, maakt dus principieel geen verschil. Waar het wel om gaat is de manier waarop een hond geslacht wordt. En die methode is in Zuidkorea ge- t woon inhumaan. Dat kun je in alle objectiviteit wel stellen". 's Lands wijs, 's lands eer, zul len de sceptici zeggen. Wij sluiten kalveren op in kisten en kippen in legbatterijen. De Zuidkoreanen geven de voor keur aan het handmatig mis handelen van honden en kat- „Ik zal niet ontkennen dat er op de Nederlandse bio-indus- trie ook wel het nodige is aan te merken", erkent Marina. „Maar de IFAW kiest bewust voor speerpuntacties. In 1961 is deze organisatie opgericht om iets te doen aan het dood knuppelen van zeehondjes. Nu is Zuidkorea aan de beurt met het martelen van honden en katten. Misschien belandt de IFAW later nog wel eens bij het Nederlandse kistkalf, want dat heeft ook geen florissant leven". Spelen Tot dusverre heeft de Zuidko- reaanse regering zich weinig van de IFAW-protesten aan getrokken, al is er volgens Ma rina Meens formeel wel het één en ander verbeterd. „Er is een wet aangenomen die het martelen van dieren strafbaar stelt. Maar de regering treedt nog onvoldoende op om die wet ook toe te passen. Wij krij gen de indruk dat het marte len van honden en katten nog steeds oogluikend wordt toege- De Olympische Spelen garan deren in elk geval de nodige aandacht voor de IFAW-actie. Marina: „Het tijdstip van de actie is zeker doelbewust geko zen. De IFAW hoopt in het zicht van de spelen nog wat invloed uit te kunnen oefenen. Het land komt in de schijn werpers te staan en daar wil de IFAW gebruik van maken. De bedoeling is recent filmma teriaal te verspreiden waarin het martelen van dieren te zien is". Of één van de de grote omroe pen zal besluiten het filmma teriaal uit te zenden is nog niet bekend. IFAW realiseert zich, dat het materiaal wellicht te schokkend is om als lichtver- teerbare kost op de vrijdaga vond aan televisiekijkend Ne derland voor te kunnen scho telen. IFAW-directeur Brian Davis zal dat laatste niet ontkennen. Hij heeft zelf het eerste docu mentaire-filmpje van de orga nisatie over Zuidkorea maar één keer gezien. „Ik word er misselijk van, één keer is ge noeg", bekende hij november 1986 nog tijdens een persconfe rentie. „Picnic of Death", het korte martelfilmpje, is alleen voor mensen met sterke magen. PAUL KOOPMAN In Zuidkorea wordt een hond bij het slachten opgehangen, om dat een langdurige doodsstrijd de malsheid van het vlees ten goede zou komen. FOTO: IFAW Filipijnen verbieden opslag kernwapens MANILA De Filipijnse Senaat heeft gisteren een wet goedge keurd die kernwapens in het land moet verbieden. Het besluit van de Senaat komt op het moment dat de Verenigde Staten en de Filipijnen onderhandelen over verlenging van het huurcon tract voor Subic Bay en Clark Base, de twee grootste Ameri kaanse bases in het buitenland. De wet verbiedt „de ontwikke ling, de aanschaf, de produktie, het gebruik en de opslag van kernwapens op Filipijns grondbied, met inbegrip van de Ameri kaanse militaire bases." De Filipijnen ontvangen grootschalige economische hulp in ruil voor de bases. HANOI Vietnam trekt dit jaar 50.000 militairen terug uit Kampuchea. De eerste militairen zullen al volgende maand naar huis gaan, zo heeft een hoogge- plaatse functionaris van het Vietnamese ministerie van buitenlandse zaken gisteren aangekondigd. De naar schatting 100.000 resterende Vietnamese militairen zouden onder Kampucheaanse bevel ko men te staan. Het nieuws over de troepente rugtrekking komt enkele da gen vóór de topontmoeting in Moskou tussen Ronald Reagan en partijleider Michail Gor batsjov. De al jaren slepende kwestie-Kampuchea is één van hun gespreksonderwer pen. De laatste tijd was aan het di plomatieke front druk overleg aan de gang over een oplossing van de kwestie-Kampuchea. De Vietnamese minister van buitenlandse zaken, Nguyen Co Thach, voerde deze week in Moskou op hoog niveau be sprekingen. Hij woont later deze week in Havana een ver gadering van niet-gebonden landen bij. Daarna reist hij naar New York waar hij onder meer met vertegenwoordigers van de ASEAN zal praten. De ASEAN, een samenwerkings verband van niet-communisti- sche landen in Zuidoost-Azië, zet zich al jarenlang in voor beëindiging van het conflict en zou in New York met nieu we voorstellen komen. Vietnam viel eind 1978 Kam puchea binnen en verving het bewind' van Rode-Khmerlei der Pol Pot door dat van Heng Samrin. De Rode Khmer voert sindsdien samen met twee niet-communistische verzets bewegingen een guerrilla te gen het „marionettenbewind" in Phnom Penh. Het zeilschip de Vrijheid e ami „Uit onze e mi zijde nd ei aanvjekt steeds maar verder langs de buitenste poorten van verdfht. Ten slotte vindt hij het spoor. Zijn baas zit als een al Tiper weggedoken achter een paar oude muren en wacht igen Jrt af- Skip kijkt wel vreemd op als hij Rob zo fraai uitge- ort dft maar zo langzamerhand verwondert hij zich nergens ann»yer. „Sstl", zegt Rob, „wacht nog maar even met je f, de dag duurt nog lang". Hij bekijkt de hoed die Skip voeten leat en riet ineon«: Ho honrisohen „Een goed voorteken", mompelt hij. „Dat is tenminste een aan knopingspunt". De boodschap bevat namelijk behalve het nieuws verschillende gegevens. Onze Kapitein besluit nu in actie te komen. „Nu of nooit", bromt hij. „Eigenlijk voel ik me volko men safe in dit pakje en door al die rokken ziet niemand mijn revolvers". Hij loopt langzaam de grote binnenhof op, waar zich vele Touareggs bevinden. NEW YORK In het Witte Huis in Washington is de afgelopen weken hard gewerkt aan een strategie, waarmee voor komen moet worden dat Nancy Reagan tijdens het komende bezoek aan Mos kou naar het tweede plan wordt verwezen. Terwijl de achterdocht tussen de twee leiders van de super machten plaats heeft ge maakt voor gemoedelijk heid, is er een koude oor log ontstaan tussen hun echtgenotes. Donald Regan, Reagan's voor malige veiligheidsadviseur, schrijft in zijn omstreden boek dat d.*> VPrbnnH!n„„n -.1 onmid dellijk op de eerste top in Ge- nève scheef kwamen te liggen, toen Raisa het gesprek aan ta fel bij de Reagans volledig overheerste. „Reagan luisterde met grote voorkomendheid naar de minutieuze en vurige betogen van mevrouw Gor batsjov. Nancy echter, was zie dend gedurende de gehele mo noloog. Zodra het echtpaar Gorbatsjov de deur uit was, zei ze: Wie denkt die dame wel dat ze is?", aldus Regan in zijn boek. De voorbije tijd heeft Nancy Reagan hard gewerkt aan haar „spasibo's" (dankuwel) ge ploeterd op haar „dobri djens" (goedendag), en geblokt op haar kennis van de Russische kunstgeschiedenis, om te ver mijden dat ze in verlegenheid gebracht wordt door Raisa Cïorbatsiova- ipH *n* telkens gebeurde tijdens hun ontmoetingen. Mevrouw Gor batsjov, een universitair do cente die de neiging heeft in een gesprek de leiding te ne men, houdt ervan haar huis werk grondig te doen. Zoals vorig jaar bleek op de top in Washington. Bij een bezoek aan het Witte Huis zei Raisa dat ze voor geen goud in zo'n museum zou willen wonen. En passant legde ze meer kennis aan de dag over het gebouw dan de vrouw die er al zeven jaar in woont. Nancy, die zich niet wil laten kennen, heeft zich wekenlang voorbereid op Raisa's rondlei ding door de Maria Hemel- vaartkathedraal in het Krem lin en op enkele onbegeleide uitstapjes naar de Hermitage in Leningrad en het Tretjakov archiefmedewerker van het Congres en Sovjetkenner bij uitstek, werd ingeschakeld om een serie lezingen te geven in het V'itte Huis en de presi dentsvrouw heeft samen met haar echtgenoot instructie films bekeken. Hoewel ze niet de intellectuele slagvaardigheid, noch de ko kette charme heeft van haar rivale, is Nancy op ten minste één punt in het voordeel. De Russische leiders zijn traditio neel wat gematigder in hun optreden als ze zich op eigen bodem bevinden dan wanneer ze in het buitenland zijn. Ge zien het feit dat Raisa de eer ste aan de wereld getoonde First Lady is van haar land, zal zij waarschijnlijk dubbel op haar tellen moeten passen. CHARLES BREMNER v Times T .onder"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 7