Harry van Dorst niet met pensioen
voor laatste virus is uitgeroeid
w
IN EN OM DE KA
Zwitserland teelt
steeds meer groen
Nieuw jasje voor
Cherry tomaat
Asperge in de kijker
Italiaanse export
^22222321?]
LANDEN TUIN EO UW
J^idoeöoiwmit
VRIJDAG 20 MEI 1988 P,
[TEN
Harry van Dorst.
Op vrijdag 27 mei is het
zover. De alom bekende
en gewaardeerde virus-
specialist Harry van
Dorst gaat het onderzoek
op het Proefstation in
Naaldwijk verlaten. In
feite had hij namelijk al
een jaar eerder met pen
sioen kunnen gaan doch
hij vond dat een bepaald
onderzoek nog niet was
afgerond. Dit nu typeer
de Harry van Dorst ten
voeten uit. Wanneer hij
niet voor 100% zeker was
van de behaalde resulta
ten werden de proeven
voortgezet tot die zeker
heid wel bestond. Eerst
dan werden de resulta
ten aan de praktijk door
gegeven. Z'n werk was
tevens z'n hobby. Zeker
mede daardoor kwam hij
met z'n onderzoek, in
eerste instantie virusbe
strijding bij komkom
mers, tot opmerkelijke
resultaten.
Virus in komkommers was in
de jaren zestig, toen men
overschakelde van de plat-
glasteelt op de staandglas-
teelt, de meest besproken en
gevreesde kwaal in de kom
kommerteelt (vergelijkbaar
met het optreden van Cali-
fornische trips in deze tijd).
Wanneer er een ernstige in
fectie optrad kon je het wel
schudden (om ook maar eens
een moderne uitdrukking te
gebruiken). Een gedegen on
derzoek naar de herkomst en
de bestrijding hiervan was
derhalve van essentieel be
lang. Met dit onderzoek be
laste zich Harry van Dorst.
Met grote voortvarendheid
werden de zaken aangepakt.
Reeds bij de start van de teelt
kon men in veel gevallen het
beeld van de ziekte (genaamd
komkommerboudvirus) in de
pas uitgeplante komkommers
VIRUSSPECIALIST BOEKT OPMERKELIJKE RESULTATEN
waarnemen. Soms kon men
door deze planten bijtijds te
verwijderen de uitbreiding
van de ziekte intomen maar
veelal was men reeds te laat
en waren de buurplanten,
door werkzaamheden in het
gewas, reeds besmet. Het vi
rus werd namelijk met het
sap van de planten via de
handen, snoeimesje zo ook
tijdens het oogsten op nog ge
zonde planten overgebracht.
Dit impliceerde dat ook tij
dens de opkweek van de
planten op de speciale plan-
tenkwekerijen gemakkelijk
het virus kon worden over
gebracht. Dit gebeurde dan
ook regelmatig en dat was
des te funester omdat men de
infectiebron niet kende. Bo
vendien verliep er tussen het
besmet raken en de zichtbare
resultaten hiervan tien tot
veertien dagen (de zoge
naamde incubatieperiode).
Dit nu zette Harry van Dorst
aan het denken. Deze vroege
infectie zou wel eens uit het
zaad kunnen voortkomen.
Proeven op honderden test-
planten bewezen uiteindelijk
deze stelling. Een eerste in
fectiebron was hiermee be
kend.
Zaadontsmetting
Het lag dus voor de hand dat
het zaad vooraf ontsmet
diende te worden. Proeven
met chemische middelen sor
teerden geen enkel effect.
Daarna kwam Van Dorst op
het idee het zaad voor'middel
van een hittebehandeling te
gaan ontsmetten. De vraag
was echter bij welke tempe
ratuur dit zou moeten ge
schieden en de tijdsduur. Bo
vendien zou door de hittebe
handeling de zaadkiem niet
beschadigd mogen worden.
Na tientallen proeven bleek
uiteindelijk dat een tempera
tuur van 76° C en een tijds
duur van 3 dagen het virus
op het zaad volledig deed af
sterven. De zaadkiem werd
daarbij niet beschadigd.
In het begin stond de zaad-
handel hier nogal sceptisch
Komkommers, zonder virus.
tegenover. Men kon niet be
grijpen dat het komkommer
zaad een dergelijke hoge
temperatuur kon verdragen.
Gezien de resultaten, door
proeven op eigen zaadbedrijf,
liet men deze mening spoedig
varen. Vanaf 1969, het jaar
dat de resultaten van de hit
tebehandeling door Van
Dorst bekend werden ge
maakt, wordt al het kom
kommerzaad door de zaadbe-
drijven hittebehandeld. Was
hiermee een voorname infec-
FOTO: L.N. KRUL
tiebron de wereld uit gehol
pen. In z'n totaliteit was het
virusprobleem hiermee niet
opgelost.
Het was Van Dorst opgeval
len dat in het ene teeltgebied
het virus veelvuldiger optrad
dan in een ander gebied.
Hieruit ontstond het idee dat
ook het gietwater wel eens
een grote infectiebron zou
kunnen zijn. Om dit te on
derzoeken werden gietwater-
monsters genomen te weten:
bij komkommertuinders aan
,,'t Harnas" in Delft waar het
virus veelvuldig en soms in
hevige mate voorkwam en in
het gebied Loosduinen waar
het virus hoegenaamd niet of
zeer sporadisch voorkwam.
Uit dit onderzoek, dat twee
jaar in beslag nam en hon
derden testplanten werden
gebruikt, bleek overduidelijk
dat ook met het gietwater de
kwaal kon worden overge
bracht. De tuinders aan ,,'t
Harnas" gebruikten namelijk
slootwater waarin in veel ge
vallen ook het drainwater
van de kassen uitliep en het
door virus besmette water
derhalve weer werd opge
pompt ten behoeve van de
watervoorziening.
Bronwater
In Loosduinen gebruikte
men bronwwater dat dien
tengevolge niet door virus
besmet kon zijn. Uit dit on
derzoek bleek overduidelijk
hoe men met een eventueel
besmettingsgevaar diende om
te gaan. Komkommerafval
hopen langs de sloten waren
voor Van Dorst dan ook een
doorn in het oog. Bij dit on
derzoek kwam hij namelijk
tot de ontdekking dat een
verdunning van 1 op
1.000.000 nog besmettingsge
vaar opleverde. Komkom
mertuinders waar het virus
in ernstige mate voorkwam
werd dan ook geadviseerd
leidingwater te gaan gebrui
ken.
Behalve aan de bestrijding
van het komkommerbondvi-
rus besteedde Van Dorst gro
te aandacht aan het inzicht
over, en de bestrijding van,
een groot aantal andere vi
russen die de komkommer-
teelt belagen, met name:
komkommermozaïekvirus
dat door bladluizen wordt
overgebracht. Het komkom-
mervergelingsvirus (pseudos-
lavergelingsvirus waarvoor
de kaswittevlieg veranwoor-
delijk kon worden gesteld).
Komkommernecrosevirus
dat door werkzaamheden in
het gewas wordt overge
bracht. Tevens ondergronds
via symbiose met een schim
mel. Arabismoïekvirus dat
wordt overgebracht door
middel van aaltjes in de
grond. Komkommer- en me
loenen nee rose virus dat door
een bodemschimmel wordt
overgebracht. (Geënte plan
ten op de onderstam cucurbi-
ta ficifolia worden niet aan
getast.)
Tot slot het bleke vruchten-
virus dat door Van Dorst in
Nederland voor het eerst
werd ontdekt. Gezien de gro
te verdienste door het bestrij
den van virussen verkregen
en daarmee het terugdringen
van grote inkomstenverlie
zen als gevolg van teruglopen
van kwaliteit en produktie
zal het bij de receptie op 27
mei niet aan belangstelling
ontbreken.
Met name: De zaadbedrijven
die door toedoen van Harry
van Dorst reeds jarenlang vi
rusvrij zaad kunnen garande
ren. De plantenkwekers die
mede daardoor in het ver
volg steeds virusvrije planten
konden afleveren en daar
mee een hoop ellende werd
bespaard. Hoewel hier of
daar zich nog wel eens een
kleine virusexplosie voor
doet, ook de komkommer-
kwekers die door produktie-
en kwaliteitsverlies in het
verleden grote schade oplie
pen.
Bloementeelt
Tot slot ook de freesiakwe-
kers. Naast genoemde kom
kommervirussen besteedde
Van Dorst de laatste jaren
ook veel aandacht aan het
optreden van virus in freesia.
Ook daarbij werden opmer
kelijke successen behaald. De
receptie wordt gehouden in
de grote vergaderzaal van
het nieuwe gebouw van het
Proefstation in Naaldwijk
vanaf 16 uur.
L. G. NEDERPEL
Gepensioneerd komkommer
specialist bij de Rijks Tuin
bouw Voorlichting.
'i lek v
idsc
d-K
1AAG
lidholla
eert va;
uni in d
ran het
is „Levi
van he
Het Zwitserse groente-areaal breidt zich gestaag uit. Ikiatief v
jaren kwam er per jaar telkens een paar honderd ha. I rovinci
jaar ging het in totaal om 11.700 ha. De grootste ui eind m
heeft zich de laatste jaren voorgedaan bij de industry in N<
ten. Daarvan is het areaal sinds 1983 met een kwart u iten or
tot 4565 ha. Het areaal volle grondsgroenten voor »sexpc
markt nam met 10% toe. Hiervan maken de zgn. sei diapi
dukten het grootste deel uit. Deze groepen vertoont v|lands I
Dat geldt niet voor de be waargroenten. Over de laatsti van 28
is het areaal, met uitzondering van 1984, vrijwel geli s excus
ven. Het areaal groenten onder glas neemt wel toe, luys tt
blijft beperkt tot een kleine 600 ha. Vanwege de slechnd; er
bleef de produktie vorig jaar beneden de grens van 201 tcursies
Dat was 5% minder dan in 1986 en zelfs 10% mindeBos bij
1985. prlopen<
i het b€
Koesta
delexct
landen
tade e
al bij L
entatie
ftrum B
De Hollandse cherry-tomaatjes hebben een nieuwe veèn
gekregen. Tot die datum werden ze in de bekende grchostvoo
tonnen aardbeiendoosjes aangevoerd. Dit doosje is vitje ,n
door een doorzichtig doosje met een deksel. De inhou, -pen{
veranderd, deze is nog steeds 250 gram. Met deze veLjag w
heeft dit produkt een meer eigentijds gezicht gekre(gntrur
van de belangrijkste redenen waarom deze verpakkinttuurm.
•voerd, is het proberen om de export naar Engeland te^jnen v
ren. Landscl
Ik van
jeinen,
Asperges worden de komende maanden in de regio vo
Midden Limburg gepromoot. De VVV in dit gebied gekengest
kader een informatieve folder uit. Er staan onder andan he
routes voor automobilisten in, die door dit „aspergelaLer v
ren. Er worden tevens een dertigtal restaurants verm^ js aa
de asperge een belangrijke rol speelt in het menu.H 35.04
streek worden er in de maanden mei en juni in een aa|
pen aspergefeesten gevierd. De data waarop deze everÉ^^^
plaatsvinden staan ook in de folder vermeld. De foldei )TDT
verkrijgbaar bij alle V.V.V.-kantoren in Nederland.
liefhebbers die geïnteresseerd zijn in de rol van de as^^^^
cultureel gebied kunnen tot en met 26 juni terecht inP
seum Van Bommel Van Dam in Venlo. Daar wordt dep J-Jl-
stelling „Asparagus, Asparagus" georganiseerd. Hier
de asperge bewonderen in klassieke en moderne kunst
Een van de belangrijkste verenigingen van groente-p^®
coöperaties in Italië, Conecor, heeft samen met de gr«
pese tuinbouwcoöperatie PAF een exportpool opgericli
men hadden beide organisaties het afgelopen jaar 39
fruit en 70.000 ton groente verhandeld met een total^
van 240 miljard lire (360 min. gulden).
KERKDIENSTEN
R.K. Kerkdiensten met Pinksteren
LEIDEN; O. L. Vr. Hemelvaart/St. Jo
zef: Za. 21 mei: 19. u. Euch.viering.
Zo. 22 mei 9.30 u. Euch.viering: 11 u.
Euch.viering m.m.v. Jongerenkoor.
Ma. 23 mei: 9.30 u. Euch.viering.
H. Leonardus: Za. 21 mei: 19 u.
Avondmis. Zo. 22 mei: 10.30 u. Gez.
Euch.viering m.m.v. Jongerenkoor.
Ma. 23 mei: 9 u. Euch.viering.
H. Middelares: Za. 21 mei: 19 u.
Euch.viering. Zo. 22 mei: 9.30 u.
Hoogmis m.m.v. Gemengd koor. Ma.
23 mei: 9.30 u. Euch.viering.
H. Lodewijk: Za. 21 mei 10 u. en 19 u.
Zo. 22 mei: 8.30 u.; 10 u. Hoogmis;
11.30 u.; 18 u.; 19 u. Lof. Ma. 23 mei:
8.30 u.; 10 u. Hoogmis; 11.30 u.
H. Antonius van Padua: Za. 21 mei:
19 u. Euch.viering. Zo. 22 mei: 9.30 u.
Euch.viering; 11 u. Euch.viering. Ma.
23 mei: 10 u. Euch.viering.
H. Petrus: Za. 21 mei: 19 u. m.m.v.
Jongerenkoor tevens kinderneven-
dienst. Zo. 22. mei: 9 u. Euch.viering;
10.30 u. Hoogmis. Ma. 23 mei: 10 u.
Hoogmis.
O.L. Vr. Onb. Ontv.: Za. 21 mei: 19 u.
Gelezen H. Mis. Zo. 22 mei: 10.30 u.
Plechtige Hoogmis met gemengd
koor. Ma. 23 mei: 10.30 u. Hoogmis
met herenkoor.
Oude Katholieke Kerk: Za. 21 mei:
geen dienst. Zo. 22 mei: 10 u. Hoog
mis. Ma. 23 mei: geen.
AARLANDERVEEN: Heilige Petrus en
Paulus: Za. 21 mei: 19 u. Zo. 22 mei:
10.30 u. Hoogmis. Ma. 23 mei: 10.30
TER AAR: Dep. Titus Brandsmakapel:
Za. 21 mei: geen. Zo. 22 mei: 9 u.
Hoogmis. 12 u. Ma. 23 mei: 9 u.
ALPHEN AAN DEN RIJN: H. Plus: Za.
21 mei: 19 u. Euch. viering met sa
menzang. Zo. 22 mei: 9 u. Stille Euch
.viering; 10.30 u. Plechtige Hoogmis.
Ma. 23 mei: 10.30 u. Euch. met sa
menzang.
Heilige Bonifatius: Za. 21 mei: 19 u.
Zo. 22 mei: 9.45 u. Hoogmis; 11.30 u.
Ma. 23 mei: 9.45 u.
De Heilige Geest Kerk (De Bron): Za.
21 mei: 19 u. Zo. 22 mei: 9 u.; 11 u.
Ma. 23 mei: 10 u.
BOSKOOP: St. Jan de Doper: Za. 21
mei: 17.30 u. (de Stek); 19 u. (Kerk.
Zo. 22 mei: 9.30 e-n 11 u. (Kerk). Ma.
23 mei: 10 u. (Kerk).
HAZERSWOUDE DORP: H.H. Engel
bewaarders: Za. 21 mei: 19 u. Ge-
ziensviering met kinderkoor. Zo. 22
mei: 10 u. Plechtige H. Mis m.m.v.
gem. koor; 11.30 u. H. Mis m.m.v.
jongerenkoor (uit Leiderdorp). Ma. 23
mei: 10.30 u. H. Mis met gem. koor.
HAZERSWOUDE RIJNDIJK. Bernar-
duskerk: Za. 21 mei: geen. Zo. 22
mei: 9 u. met Barnardus koor. Ma. 23
mei: geen.
Het Anker: Za. 21 mei: 19 u. met
volkszang. Zo. 22 mei: 10.30 u. met
par. koor. Ma. 23 mei: geen.
HILLEGOM: St. Jozef: Za. 21 mei: 19
u. met Ned. liederen. Zo. 22 mei: 10
u. met gem. koor; 11.30 u. m.m.v.
Kristelgroep en Jongerenkoor. Ma. 23
mei: 10 u. met Ned. liederen.
H. Martinus: Za. 21 mei: 19 u. Euch.
met samenzang. Zo. 22 mei: 9 u.
Euch.viering met samenzang; 11 u.
Gezinsviering m.m.v. de Martientjes.
Ma. 23 mei: 10 u. Euch.viering met
samenzang.
HOOGMADE: O. L. Vr. Geboorte: Za.
21 mei: 19 u. Zo. 22 mei: 10 u. Hoog
mis! Ma. 23 mei: 10 u.
KATWIJK AAN DEN RIJN: H. Johan
nes de Doper: Za. 21 mei: 19 u. Euch
.viering met zang. Zo. 22 mei: 10 u.
Plechtige Hoogmis met par.koor. Ma.
23 mei: 10 u. Hoogmis met par.koor.
Dep. Rijnsburg: Za. 21 mei: geen vie
ring. zie Hoofdkerk. Zo. 22 mei: 10.30
u. Hoogmis met eigen koor. Ma. 23
mei: 10.30 u. Euch.viering met zang.
BUITENKAAG: Johannes Evangelist:
Za. 21 mei: 19 u. Euch.viering. Zo. 22
mei: 9.30 u. Hoogmis. Ma. 23 mei:
9.30 u. Euch.viering.
LANGERAAR: H. Adrianus: Za. 21
mei: 19 u. Pinkstermis, met jongeren
koor. Zo. 22 mei: 9.30 u. Pinkstermis
met gem. koor; 11.30 u. Ma. 23 mei:
9.30 u. Euch.viering met herenkoor.
LEIDERDORP: Menswording: Za. 21
mei: 19 u. Euch. met samenzang. Zo.
22 mei: 10 u. Euch.viering met dames
en herenkoor; 10.30 u. Euch. met sa
menzang. Ma. 23 mei: 10 u. Euch.
met samenzang.
LEIMUIDEN: St. Jan de Doper: Za. 21
mei: 19 u. Zo. 22 mei: 9.30 u. Hoog
mis; 11.15 u. Euch.viering. Ma. 23
mei: 9.30 u. Hoogmis.
LISSE: St. Agatha: Za. 21 mei: 19 u.
H. Mis. Zo. 22 mei: 10 u. Hoogmis/
kind. n.d.; 11.30 u. H. Mis. Ma. 23
mei: 10 u. H. Mis.
Dep. Poelpolder: Za. 21 mei: 19 u. H.
Mis. Zo. 22 mei: 10.30 u. Hoogmis.
Ma. 23 mei: geen.
Mariakerk: Za. 21 mei: 19 u. H. Mis.
Zo. 22 mei: 9 u. H. Mis; 10.30 u.
Hoogmis. Ma. 23 mei: 9 u. Stille H.
Mis.
H.H. Engelbewaarders: Za. 21 mei: 19
u. Euch.viering. Zo. 22 mei: 10.30 u.
Hoogmis, kindernevendienst. Ma. 23
mei: 10.30 u. Euch.viering.
NIEUWKOOP: O. L. Vr. Hemelvaart:
Za. 21 mei: 19 u. Zo. 22 mei: 9 u. en
10.45 u. Ma. 23 mei: 10 u.
NIEUWVEEN: H. Nicolaas: Za. 21 mei:
19 u. Zo. 22 mei: 9 en 11 u. Ma. 23
mei: 9 en 11 u.
NIEUW VENNEP: Maria Onb. Ontv.:
Za. 21-mei: 19 u. Avondmis. Zo. 22
mei: 10 u. Hoogmis. Ma. 23 mei: 10 u.
Hoogmis.
NOORDEN: St. Martinus: Za. 21 mei:
19 u. Euch.viering. Zo. 22 mei: 9 u.
Euch.viering; 10.30 u. Hoogmis van
Pinksteren. Ma. 23 mei: 9 u. Euch.vie
ring; 10.30 u. Euch.viering met sa
menzang.
NOORDWIJK BINNEN: St. Jeroen:
Za. 21 mei: 19 u. H. Mis. Zo. 22 mei:
9.30 u. Hoogmis; 11 u. H. Mis m.m.v.
Jongerenkoor „De Westenwind". Ma.
23 mei: 9.30 u. H. Mis.
NOORDWIJK AAN ZEE: Maria ter
Zee: Za. 21 mei: 19 u. Zo. 22 mei:
10.30 u.; 19 u. Duitse mis. Ma. 23
mei: 10.30 u.
NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: Za.
21 mei: 19 u. Euch.viering met koor
zang. Zo. 22 mei: 10.30 u. Hoogmis.
Ma. 23 mei: 10.30 u. Gregoriaanse
Hoogmis, herenkoor.
St. Jozef: Za. 21 mei: 19 u. Zo. 22
mei: 9 u.; 10.30 u. Hoogmis. Ma. 23
mei: 10.30 u. Hoogmis.
OEGSTGEEST: St. Wlllibrord: Za. 21
mei: 19 u. Zo. 22 mei: 9 u.; 10.30 u.
Hoogmis. Ma. 23. mei: 10.30 u. Hoog
mis.
OUD ADE: St. Bavokerk: Za. 21 mei:
19 u.Avondmis. Zo. 22 mei: 9 u.
Hoogmis. Ma. 23 mei: 9 u. Hoogmis.
OUDE WETERING: Jac. de Meerdere:
Za. 21 mei: 19 u. Avondmis. Zo. 22
mei: 9.15 u. PI. Hoogmis; 11 u. Ma. 23
mei: 9.15 u.
ROELOFARENDSVEEN: Maria Pre
sentatie: Za. 21 mei: 19 u. Zo. 22 mei:
9 u. en 11 u. Ma. 23 mei: 10 u.
St. Petrus Banden: Za. 21 mei: 19 u.
Zo. 22 mei: 9.30 u.; 11 u. Hoogmis.
Ma. 23 mei: 9.30 u. Hoogmis; 11.30 u.
RIJPWETERING: O. L. Vr. Geboorte:
Za. 21 mei: geen. Zo. 22 mei: 9 u.
Hoogmis; 10.30 u. Gezinsmis. Ma. 23
mei: 10.30 u. H. Mis.
SASSENHEIM: St. Pancratius: Za. 21
mei: 19 u. Jongerenviering. Zo. 22
mei: 9.30 u. Hoogmis; 11. u. Euch.vie
ring met samenzang. Ma. 23 mei: 10
u. Euch.viering met samenzang.
STOMPWIJK: H. Laurentius: Za. 21
mei: 19.30 u. Avondmis met samen
zang. Zo. 22 mei: 9.30 u. PI. Hoogmis;
11 u. Stille H. Mis. Ma. 23 mei: 10.30
u. Euch.viering met samenzang.
VOORHOUT: St. Bartholomeus Kerk:
Za. 21 mei: 19 u. Euch.viering. Zo. 22
mei: 9 u. Euch.viering; 10.30 u. Euch
.viering. Ma. 23 mei: 10.30 u. Euch
.viering.
VOORSCHOTEN: H. Laurentius: Za.
21 mei: 19 u. Euch.viering. Zo. 22
Moeder Gods Kerk: Za. 21 mei: 19 u.
Euch.viering. Zo. 22 mei: 9.30 u. PI.
Euch.viering. Ma. 23 mei: 9.30 u.
Euch.viering.
WARMOND: St. Matthias: Za. 21 mei:
19 u. met kinderkoor. Zo. 22 mei:
8.30 u.; 10.30 u. Hoogmis met groot
koor. Ma. 23 mei: 8.30 u.; 10.30 u.
met samenzang.
WASSENAAR: St. Willibrorduskerk:
Za. 21 mei: 19 u. Euch.viering met
zang Pro Deo. Zao. 22 mei: 9.30 u. PI.
Euch.viering. Latijnse viering met
gem. par. koor; 11 u. Euch.viering
met zang van Kinderkoor. Ma. 23
mei: 9 u.
De Goede Herder: Za. 21 mei: 17 u.
PI. Euch.viering met zang van par
.koor, Latijnse viering. Zo. 22 mei:
10.30 u. Euch.viering met samenzang.
Ma. 23 mei: geen.
St. Jozef: Za. 21 mei: 19 u. Euch.vie
ring met Jongerenkoor „Element".
Zo. 22 mei: 9 u. Euch.viering met sa
menzang; 11 u. Euch.viering met Ge-
.koor. Ned. Ma. 23 mei: 9.30 u. Euch
.viering met Gem.koor.
WOUBRUGGE: De Goede Herder: Za.
21 mei: 19 u.; Zo. 22 mei: 10 u. met
Kings Kombo. Ma. 23 mei: 10 u. met
volkszang.
ZEVENHOVEN: Heilige Johannes Ge
boorte: Za. 21 mei: 19 u. Stille Mis.
Zo. 22 mei: 9 u. Hoogmis; 10.45 u.
Stille Mis. Ma. 23 mei: 10 u. Hoogmis.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: Meer
burgparochie: Za. 21 mei: 19 u. Jon
gerenviering. Zo. 22 mei: 9.30 u.
Hoogmis met gem. koor; 11 u. H. Mis
met orgel en volkszang. Ma. 23 mei:
9.30 u. Hoogmis met volkszang.
ZOETERWOUDE: St. Jans Onthoof
ding: Za. 21 mei: geen. Zo. 22 mei:
Hoogmis, 9.30 u. Ma. 23 mei: Woord
en Communieviering, 9.30 u.
Chr. Dienaarkerk: Za. 21 mei: 19 u.
Mis met zang. Zo. 22 mei: 10 u.
Woord- en Communieviering. Ma. 23
mei: 10 u. Hoogmis.
DE ZILK: H. Hartkerk: Za. 21 mei: 19
u. Zo. 22 mei: 10.30 u. Hoogmis. Ma.
23 mei: 10.30 u.
predikbeurten
Zondag: 1e Pinksterdag
STAD LEIDEN Herv. Gemeente:
Oude Vestkerk: 10.00 u. Ds. M. v.d.
Velden. Hooglandse Kerk: 10.00 u.
ds. A. Alblas, m.m.v. Leidse Cantorij;
11.45 u. Oec. studentendienst. Mare-
kerk: 9.45 u. ds. S. Meljers; 17.00 uur
dr. C. Blenk, A'dam. Maranathakerk:
10.00 u. ds. L. C. Rietveld. Regen
boog: 9.30 u. en 11.15 u. pastoor
J. A. A. van Well. Bethlehemkerk: In
Petrakerk: 10.00 u. ds. H. Hortensius.
Bevrijdingskerk: 10.00 u. ds. K. J.
Jansen. Vredeskerk: 10.00 u. ds. J.
Nauta, Openbare Geloofsbelijdenis.
Stevenshof: 10. 00 u. ds. R. J. Kool
stra. H. A. en Openb. Geloofsb. Egli-
se Wallone: 10.30 u. pasteur D. Ribs,
Pentecoste. Acad. Ziekenhuis: 10.15
u. ds. M. W. van Beinum, H. A. Dlaco-
nessenhuis: 10.30 u. ds. H. J. van
Achterberg. Jeugdkapeldiensten:
Vredeskerk: 10.00 u. Petrakerk (zij
zaal) dienst voor doven: 10.30 u. dhr.
B. Bruining.
STAD LEIDEN Gereformeerde en
andere kerken: Vredeskerk: 10.00 u.
ds. J. Nauta. Petrakerk: 10.00 u. ds.
H. Hortensius. Oude Vest: 10.00 u.
ds. M. v.d. Velden. Maranthakerk:
10.00 u. ds. L. C. Rietveld. Bevrij
dingskerk: 10.00 u. ds. K. J. Jansen;
17.00 u. ds. H. Hortensius. Bejaar
denhuis Groenhoeven: 10.00 u. ds.
H. E. Schouten.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. en 17.00 u.
ds. G. C. den Hertog. Geref. Kerk
Vrijgem.: 10.00 u. en 17.00 u. ds. P.
Houtman. Doopsgez./Rem. Kerk:
10.00 u. ds. F Knoppers. Bapt. Gem.:
9.30 u. ds. Agtereek. Evang. Luth.
Kerk: 10.15 u. drs. J. Mostert. Nieuw
Apost. Kerk: Diensten 9.30 en 16.00
u. Evang. Gemeenschap: 9.00 u. Ev.
L. Sussenbach; 10.30 u. Ev. J. Faber.
Leger des Heils: 10.00 en 19.00 u.
Samenkomsten. Zevende-Dag-Ad
ventisten: zaterdag: 10.00 u. Bijbel
studie; 11.00 u. Eredienst. Evang.
Centrum Zijlsingel 2a: 10.00 u. dhr. J.
Zijlstra.
Zendingsgroep „Jeruel": Samen
komst 17.00 u.
Pinkstergemeente Oude Vest 13:
10.00 u. dhr. J. Eikerbout.
AARLANDERVEEN Herv. Gemeen
te: 10.00 u. ds. G. van Driel, 19.00 u.
ds. P. Wilschut. Alphen. gez. dienst
Herv. kerk. Geref. Kerk: 10.00 u. ds.
P. W. van Wijngaarden; 19.00 u. ds.
P. Wilschut in Herv. kerk. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 u. dienst; 15.30 u. ds.
J.van Amstel.
TER AAR Herv. Gemeente: 9.30 u.
en 18.30 u. ds. P. J. Stam. Geref.
Kerk: 9.30 u. ds. N. de Reus; 18.30 u.
ds. P. Buikema, Zwammerdam.
ABBENES Herv. Gemeente: 9.30 u.
dhr. J. W. Hoffenaar.
ALPHEN AAN DEN RIJN Herv. Ge
meente: Opstandingskerk: 9.30 uur
ds. H. Ommering, H.A.; 18.30 u. ds.
P. van Wijngaarden. Adventskerk:
9.30 u. en 18.30 u. ds. A. Jonkman.
Kruiskwerk: 9.30 u. dienst.
Geref. Kerk: Maranathakerk: 9.30 u.
drs. P. Wilschut, H.A.; 18.30 u. ds.
F. J. Boer. Salvatoriekerk: 9.30 u. ds.
F. J. Boer, H.A. 18.30 u. zie opstan
dingskerk. Bapitistengemeente: 10.00
en 18.30 u. ds. H. G. Koekkoek. Le
ger des Heils: 10.00 u. en 19.00 u.
Samenkomsten. Volle Evangelie
Gem.: 10.00 u. dhr. A. v.d. Hoorn.
ALPHEN NOORD (Herv./Geref.
diensten): Goede Herder: 10.00 u.
Vic. H. Allewijn; 19.00 u. ds. P. Tase-
laar De Bron: 9.15 u. ds. P. Taselaar;
10.30 u. 18.30 u. ds. R. Nieuwenhuis.
Ashramcollege: 10.00 u. ds. G. Mul
der. Driehoorne: 19.00 u. ds. J. van
Dok. herv. gem. Sionskerk: 9.30 u.
ds. J. Ouwendijk; 18.30 u. ds. H. G.
de Graaff, Loenen, Oudhoornseweg:
10.00 u. ds. H. J. ter Bals.
BODEGRAVEN Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 9.30 u. ds. J. Wieman;
18.30 u. ds. L. Terlouw. Salvatorkerk:
9.30 u. ds. L. Terlouw; 18.30 u. ds.
R. J. v.d. Hoef. Bethlehemkerk: 9.30
u. ds. R. J. v.d. Hoef; 18.30 u. ds. J.
Wieman Geref. Kerk: 9.30 u. ds.
D. H. Elderman m.m.v. Ontmoetings
orkest; 18.30 u. ds. Elderman.
BOSKOOP Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 9.30 u. ds. H. A. v.d. Pol;
18.30 u. ds. G. de Jong, gez.d. Herv.
kerk. De Stek (herv./Geref.): 9.30 u.
ds. J. v.d. Meent, R'dam. Geref. Kerk:
9.30 u. ds. G. de Jong; 18.30 u. ds. G.
de Jong, gez. d. In Herv. kerk. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 u.
HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 9.30
u. ds. Z. de Graaf; 18.30 u. Kand. C.
v. Dis, Wassenaar. Geref. Kerk: 9.30
u. ds. P. Huisman; 17.00 u. ds. P.
Huisman, gezinsdienst.
HOOGMADE Herv. Gem.: 10.00 u.
ds. H. L. Boonstra.
DE KAAG Herv. Gem.: 9.30 u. ds.
Chr. Koldewijn.
KATWIJK AAN DEN RIJN Herv.
Gemeente: Dorpskerk: 9.30 u. ds.
M. J, Aarents; 18.00 u. ds. A. B.
Sloof. Ontmoetingskerk: 10.00 u. ds.
A. B. Sloof; 18.30 u. ds. M. J. Aa-
KATWIJK AAN ZEE Herv. Ge
meente. Nieuwe Kerk: 10.00 u. ds. D.
Driebergen; 18.00 u. ds. C. B.
Schuurman. Ichtuskerk: 10.00 u. ds.
C. v.d. Berg; 17.00 u. ds. A. Christ.
Pnielkerk: 9.30 u. ds. Ch. J. Sjollema;
18.00 u. ds. J. R. Volk. Maranatha
kerk: 10.00 u. ds. W. Chr. Hovius;
18.00 u. ds. J. Bogaard. Kapel Over-
duin: 14.15 u. ds. H. v.d. Beid.
Geref. Kerk: Open Hof: 9.30 u. ds. J.
Breevoort; 17.00 u. ds. P. C. Koster.
Triumphator: 9.30 u. ds. P. v.d. Horst;
17.00 u. ds. J. van Breevoort. Vredes
kerk: 9.30 u. ds. P. C. Koster; 17.00
u. ds. P. v.d. Horst. Chr. Geref. Kerk:
10.00 en 17.00 u. ds. D. Slagboom.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Herv. Gem.: 10.00 u. ds A. L. Laprè;
19.00 u. ds. E. Boswijk. Lisse, gez.
dienst Herv. kerk. Geref. kerk: 10.00
u. drs. W. A. v.d. Lugt; 19.00 u. E.
Boswijk, Lisse. gez. dienst Herv. kerk.
LEIDERDORP (Herv./Geref. diensten):
Dorpskerk: 10.00 u. en 18.30 u. ds. A.
Knorth. Hoofdstraat: 10.00 u. ds. Tj.
Doesburg. Scheppingskerk: 9.00 en
10.30 u. ds. G. Stegeman, H.A.
LEIMUIDEN Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. J. A. Schilt. Geref. Kerk: 9.30 u.
ds. C. v.d. Kooi; 19.00 u. ds. G. Zijl,
Oudé Wetering.
LISSE Herv. Gemeente: Dorps
kerk: 10.00 u. en 19.00 u. ds. P. C. t
Hooft. Pauluskerk: 10.00 u. ds. B. C.
de Gelder. Geref. Kerk: 10.00 u. dr.
H. Bade, Alphen; 19.00 u. dhr. M. de
Ridder. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en
19.00 u. ds. J. van Dijken. Geref.
Gem.: 10.00 en 16.00 u. ds. A. M. den
Boer. Ned. Geref. Kerk (Salvatori):
10.00 u. ds. J. Waagmeester; 19.00 u.
ds. A. W. Vos.
NIEUWKOOP Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. J. A. Wegerif, gezinsdienst; 18.30
u. drs. A. E. van Eeden, Putten. Ge
ref. Kerk: 9.30 u. Mw. L. M. Schipper-
Schermers. Capelle a.d. IJssei.
NIEUWVEEN Herv. Gem.: 9.30 ds.
L. F. de Graaff; 18.30 u. ds. A. N.
Rietveld.
NIEUW VENNEP Herv. Gem.: 9.30
u. ds. W. H. B. ten Voorde; 19.00 u.
dhr. J. W. v.d. Kamp, gez. dienst. Ge-
jef. Kerk: 9.30 u. en 18.30 u. ds. Wijn
gaarden. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u.
Dienst des Woords; 14.30 u. Student
J. M. Viergever, Ede.
NOORDWIJK Herv. Gemeente:
Grote Kerk: 10.00 u. ds. W. v.d. Lee;
17.00 u. ds. P. B. Verspuy; 19.00 u.
ds. G. J. Ruitenburg. Kerk aan Zee:
10.00 ds. G. J. Ruitenburg. De Rank:
10.00 u. ds. A. J. Schalkoort.
Geref. Kerk: Hoofdstraat (Buurtkerk):
10.00 u. ds. J. J. Kuiper; 19.00 u. ds.
R. S. Elgersma. Vinkenlaan: 10.00 u.
R. S. Elgersma. Stichtingskerk: 11.00
u. ds. E. E. Slofstra. Sole Mio: 9.00 u.
ds. W. v.d. Lee.
NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem.:
10.00 u. ds. A. v.d. Mey; De Zilk:
10.00 u. ds. H. W. Hemmes.
OEGSTGEEST (Herv./Geref. dien
sten): Endegeest: 10.00 u. ds. L. H. C.
Friederich. Mauritskerk: 10.00 u. dhr.
S. v.d. land. Groene Kerkje: 9.45 u.
Pinksterjubel. ds. J. J. Kooman, H. D.
Pauluskerk: 10.00 u. ds. R. E. Da
Costa, m.m.v. Cantorij. Gemeente
centrum: 10.30 u. ds. T. H. Zoek, Lei
den; 19.00 u. dhr. W. Schot. Vesper
dienst. Acad. Ziekenhuis: 10.15 u. ds.
M. W. van Beinum. H. A. Genoot
schap der Vrienden (Quakers): Alleen
1e zondag v.d. maand dienst om
10.30 u. Ned. Geref. Kerk: 8.45 u. en
16.00 u. ds. G. de Lange.
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem.: 9.30 u. ds. H. B. van 't
Hof, Voorhout. Geref. Kerk: 9.30 u.
ds. G. Zijl; 18.30 u. ds. C. v.d. Kooi,
Leimuiden. Remonstrantse Gem.:
10.00 u. dienst.
RIJNSATERWOUDE Herv. Gem.:
9.30 u. ds. J. van Dok. Alphen; 19.00
u. ds. J. S. Schilt, Leimuiden.
RIJNSBURG Herv. Gemeente:
Grote Kerk: 9.30 u. ds. Wagter; 17.00
u. ds. Smaling. Bethelkerk: 9.30 u. ds.
Smaling.
Geref.kerk: Petrakerk: 9.30 u. ds.
Terpstra; 17.00 u. ds. Czlrla. Immanu-
ëlkerk: 9.00 en 10.30 u. ds. Ribbe-
rink; 17.00 u. ds. Terpstra. Maranat
hakerk: 9.30 u. ds. Cziria; 17.00 u. ds.
Ribberink. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u.
ds. W. v. Sorge; 17.00 u. Idem.
SASSENHEIM Herv. Gem.: 9.00 en
10.30 u. ds. Germans; 19.00 u. ds.
Bras. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. K. E.
Bras in Herv. kerk. Chr. Geref. Kerk:
10.00 u. 19.00 u. ds. J. M. Aarnoudse.
Ned. Prot. Bond Sassenheim/Llsse:
10.30 u. Mw. J. A. Broström-Bruin,
Roelofarendsveen.
VALKENBURG (Z.-H.): Herv. Gem.:
10.00 u. dr. C. Vermeulen; 18.30 u.
ds. W. Wagter. Rijnsburg. Geref.Kerk:
9.30 u. en 18.30 u. drs. S. Oegema.
VOORHOUT Herv./Geref. Kerk:
10.00 u. ds. C. J. de Jong.
VOORSCHOTEN Herv. Gem.:
10.00 u. ds. A. K. v.d. Schoot; 19.00
u. ds. Rothfusz. Geref. Kerk: 10.00 u.
ds. J. D. A. de Zwart; 19.00 u. ds.
Rothfusz in herv. kerk. Ontmoeting"
(Herv./Geref.): 10.00 u. ds. W. Blan
ken.
WARMOND Herv. Gem.: 10.00 u.
ds. J. Muis.
WASSENAAR Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 10.00 u. ds. R. Steenstra;
16.30 u. ds. E. F. Vergunst, Zoeter-
meer. Kievietkerk, Samen-op-weg-
diensten: 10.00 u. ds. M. W. M. Janse
de Jonge en ds. J. Visser. Messias-
kerk: 10.00 u. ds. W. van Waasber-
gen. Dorpscentrum: 9.30 u. Kand.
C. N. van Dis.
Geref. Kerk: Zijllaankerk: 10.00 u. en
19.00 u. ds. C. v.d. Woude. Kieviet-
kerk: Samen-op-wegdiensten: 10.00
u. ds. M. W. M. Janse de Jonge en
ds. J. Visser.
Ned. Prot. Bond: 10.30 u. ds. D. A.
Werner. Assen.
WOUBRUGGE Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. C. A. van t Hof; 18.30 u. ds. van
't Hof, gez.d. herv. kerk. Geref. Kerk:
9.30 u. drs. M. J. Aalders; 18.30 u.
ds. van 't Hof. gez.d. Herv. kerk. Prot.
Bond: Geen.
ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 9.30 u.
dhr. J. de Haan; 19.00 u. dhr. J.
Schreuder, gez.dienst geref. kerk.
Geref. Kerk: 9.30 u. dr. R. Fernhout,
Alphen; 19.00 u. ds. G. J. Terlaak, Al
phen, gez.d. G. K.
ZWAMMERDAM Herv. Gem.: 9.30
u. ds. T. A. Eijsenga, Zwammerdam;
18.30 u. ds. L. Geluk, Alphen. Geref.
Kerk: 9.30 u. drs. P. B. Buikema;
18.30 u. ds. N. de Reus, Ter Aar.
2e Pinksterdag, 23 mei 1988
LEIDEN Herv. Gemeente: Marekerk:
10 4. Ds. H. Groenendijk, Schevenin-
gen. Zuydwijck: 10.15 u. Ds. L. C.
Rietveld en apetr. van Haasteren.
Oec. dienst.
TER AAR Herv. Gemeente: 9.30 u.
Ds. G. H. v. Kooten, Delft.
ALPHEN AAN DEN RIJN Herv. Gem.
Adventskerk: 9.30 u. Ds. A. Jonkman.
ALPHEN NOORD Herv. Gemeente
Sionskerk: 10 u. Pinksterappèl.
BODEGRAVEN Herv. Gem. Dorps
kerk: 9.30 u. Ds. M. A. v.d. Berg. Har
derwijk. Bethlehemkerk: 9.30 u. Ds. L.
Schaap, Schoonhoven
BOSKOOP Herv. Gem. Dorpskerk:
9.00 u. Ds. H. A. v.d. Pol. zangdienst
HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 9.30 u.
Ds. Z. de Graaf.
KATWIJK AAN DEN RIJN Herv. Gem.
Ontmoetingskerk: 10 u. Ds. P. J.
Stam, Ter Aar.
KATWIJK AAN ZEE Herv. Gem.:
Nieuwe Kerk: 10 u. Ds. J. R. Volk.
Pnielkerk: 9.30 u. Ds. J. P. van Roon.
LISSE Herv. Gem. Pauluskerk: 9 u.
Ds. B. C. de Gelder. Chr. Geref. Kerk:
10 u. Ds. J. van Dijken. Geref. Gem.:
10 u. Ds. A. M. den Boer.
NIEUWKOOP Herv. Gem.: 9.30 u. Ds.
P. H. Quartel, Gouda.
NIEUWVEEN Herv. Gem.: 9.30 ds. L.
F. de Graaff.
NIEUW VENNEP Chr. Geref. Kerk:
9.30 u. Ds. P. N. Ribbers, Boskoop.
NOORDWIJK Herv. Gem. Grote of
Jeroenskerk: 10 u. Ds. W. Arkeraats.
Geref. Kerk, Buurtkerk: 10 u. Ds. G.
J. Ruiteburg.
RIJNSBURG Herv. Gem. Grote Kerk:
9.30 u. Ds. Wagter. Geref. Kerk. Im-
manuel: 9.30 u. Zangdienst. Chr. Ge
ref. Kerk: 9 u. Ds. W. van Sorge.
WASSENAAR Herv. Gem. Dorpskerk:
10 u. Kand. C. N. van Dis.
WOUBRUGGE Herv. Gem.: 9.30 u.
Ds. H. Rijksen. Welsum.
ARTSEN Leiden: Groep 1: Tan.
Janssen, Zwijnenburg, Meyer, R. van
Leeuwen, Verhage, Groeneveld en De
Ruiter: za. dr. Van Schie, tel. 177100
en zo. dr. Van Leeuwen, tel. 218661
en ma. dr. Groeneveld, tel. 218661.
Groep 2: Bergmeyer. Pieterse, Van
Gent. Taytelbaum. Van Luyk, Klaas-
sen, Rus. Kruis en E. de Lange: za.
dr. Van Gent. tel. 122538 en zo. dr.
Rus. tel. 132500 en ma. dr. Taytel
baum, tel. 120266. Groep 3: Pleiter.
J. van Leeuwen, Smit. W. de Bruijne,
J. de Bruijne, Stolk, Jürgens, Fogel-
berg en Muysenbergh: za. dr. Van
den Muysenbergh, tel. 132877 en zo.
dr. Jurgens, tel. 125820 en ma. dr.
Stolk, tel. 125820. Groep 4: Van
Wingerden. Lahr, Van Rijn, Bénit,
Nieuwenhuis, Roos, Boer, Van de
Waardt, Arnou. J. Zaaijer en R. Zaaij-
er: za. dr. Crobach, tel. 213964 en zo.
dr. Lodder-van Staveren, tel. 311414
en ma. dr. van Wingerden, tel.
310047. Groep 5: Schaefer, Jasper-
se, Crul, Kooyman. De Jong, Prince.
Reinders. D. Hammerstein en A.
Hammersteln: za. dr. Wiersma, tel.
310420 en zo. dr. Keyer, tel. 140124
en ma. dr. Hammerstein, tel. 720936.
Oegstgeest: vanaf za. 8.00 uur: za.
en zo. dr. Roelants, tel. 153747 en
ma. dr. De Haan. tel. 170605. Spreek
uur za. en zo. 11.30-12.30. Kaag -
Abbenas -Nieuw Vennep: tel. 02526-
72850. Leiderdorp: za. dr. Arndt,
tel. 220238 en zo. dr. Du Ry van
Beest Holle. tel. 891100 en ma. dr.
Van 't Woud. tel. 410070. spreekuur
van 12.30 tot 13.00. Voorschoten:
za. dr. Meijer, tel. 2493 en zo. dr.
Schotanus, tel. 071-766462 en ma.
dr. Platteel. tel. 01717-5417. War
mond - Voorhout: za. en zo. dr. Wa
lenkamp, tel. 01711-10030 en ma. dr.
Lempers, tel. 02522-10140. Noord-
wijk: za. dr. Van der Lugt. tel. 12405
en zo. en ma. groepspraktijk. tel.
19300. Katwijk aan Zee: za. en zo.
dr. Meewisse, tel. 12023 en ma. dr.
Lodder, tel. 13466. Katwijk - Rijns-
burg - Valkenburg: za., zo. en ma.
dr. Hueting, tel. 12102. Sassen-
heim: za. zo. en ma. dr. Muller, tel.
11777. Alkemade - Rijneaterwou-
de: za., zo. en ma. dr. Glansbeek, tel.
01713-2511. Roelofarendsveen
Praktijk Saeys/van Mierlo/Roelen-
/Brock: za., zo. en ma. dr. Van Mierlo,
tel. 01713-5289. Alphen: groep 1,
za. dr. Wijnmaalen, 72079 en zo. dr.
Boss, tel. 72472 en ma. dr. Eradus.
tel. 72072. Groep 2, za. dr. Rakers,
tel. 45610 en zo. dr. Van Gemeren,
20157 en ma. dr. Rakers, tel. 45610.
Groep 3: za. dr. Smid. tel. 45371 en
zo. dr. Varkevisser, tel. 21767 en ma.
dr. Nobel. tel. 38635. Hazerswou-
de-Koudekerk: za.. zo. en ma. dr.
Sprangers, tel. 01714-3700. Bent
huizen - Boskoop: za. en zo. dr. Her
mans. tel. 01727-2038 en ma. dr. Van
Wiechen, tel. 01727-4450. Lange-
raar - Nieuwveen -Ter Aar - Wou-
brugge: za. en zo. dr. Vreyllng en dr.
Ooms. tel. 01729-8104 en ma. dr.
Van Sprang en dr. Zandstra, tel.
01722-2811. Nieuwkoop - Noorden:
za. en zo. dr. Waelen, tel. 01723-9532
en ma. dr. Brinkman, tel. 01725-9301.
op za. en zo. voor dringende zaken
spreekuur tussen 11.00 en 11.30 en
tussen 17.00 en 17.30 uur. Hille-
gom: za. en zo. dr. Van der Kaaden,
tel. 15114 en ma. dr. Van 't Westein
de. tel. 15771.
TANDARTSEN Leiden - Leider
dorp - Oegstgeest Warmond: za.
dr. De Boer. tel. 071-124172 en zo.
dr. Tan, tel. 071-313846 en ma. dr.
Monas, tel. 071-895980. za en zo
spreekuur om 13.00 uur. Zoeter-
woude: dr. tel. 071-414547/410950. e
Alkemade - Leimuiden: eigen tand
arts bellen voor 15.00 uur. Leid-
schendam: Voor spoedgevallen tel.
974491. Bollenstreek: za.. zo. en
ma. dr. Teunissen, tel. 02522-10240.
Noordwijk: za., zo. en ma. dr. Kop
pendraaier, tel. 12640. Katwijk: za..
zo. en ma. dr. Roeloffs, tel. 24124.
APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp
- Oegstgeest - Voorschoten: za. en
zo. Apotheek Zuider, Lammenschans-
weg 7, Ledien, tel. 123553 en apo
theek Boehmer, Florijn 21, Leider
dorp, tel. 894400. ma. apotheek Cen
traal, Breestraat 74, Leiden, tel. 071-
120552 en apotheek Carlina. Boer-
haaveplein 21. Oegstgeest. tel.
176154. Alkemade: Apotheek Alke
made, open: zat 12-13, 17.30-18 u,
zon feestdagen 12.30-13 en 17.30-
18 u. e Noordwijk - Katwijk Rijns
jonele
ve
DWS
na et
g
burg: Apotheek De Jong.l
nalaan 22, Katwijk, tel. 0|N
Leidschendam: ApotlTu
veld, Stuyvesantplein, tel11.
Noordwijkerhout: za geoj in dl
13. u. en van 17-18 u. er
13 u. en 17-18 u. Spoedi
3511 of dienstbel.
02522-10169
DIERENARTSEN Leidt
jens. tel. 071-144323 en
dr. tel. 071-125057.
Leidschendam: dr. W<
071-768616. Bollenstri
schueren, tel. 01719-1
wijk: Opgave via het anl
raat, op zaterdag tussdr rjtiu
12.00 uur spreekuur bij JV -T
Sassenheim. dr. Versclle flT
01719-15305. Leiderjp a
Muurling, tel. 071-123^
KLACHTENMELDPUNT B het
Psychotherapie Zuld-Hollfa) ^ec
Spreekuur donderdag L f
uut. Tel. 071-141808. llSCnO
ONGEVALLENDIENST Cr da
ZEN LEIDEN Onge
elke dag Academisch Ziel
halve van dinsdag 13.00 u.
dag 13.00 u. (Diaconesser» zone
nieken tel 155543, afdetini de j
175639) en van vrijdag {rtjj j
zaterdag 13.00 u. (ElisalL* w
huis). ypaaic
De Geneeskundige Dieng^e6el
verhuisd van de Roodentieerste
In Leiden naar de Croiuit eer
18a in Leiden. fielijk
BEZOEKUREN ZIEKEN(r,arlp
Diaconessenhuis: Bezoel m
lijks van 16.00 tot 17.00?^ 10
18.30 tot 19.30 uur. Kiiferd ei
dagelijks van 14.00 tot
ook 11.15-12.00
dag. van 15.00-16.00 u. e
19.30 u. en van 19.30-21.{
voor vaders. Kinderafdi
15.00-18.30 u. CCU (hal
dag. van 14.00-14.30 u. en,
19.30 u. Intensieve verpik mei
van 14.00-14.30 u. en l. n_
19.00 u. Sport-Medisch
trum: Spreekuur ma. 19.rari J*
in het St. Elisabeth-ziekeifctrijdc
degeeat: Di. en vr. 13.00-12 juli
11.00-12.00 u. en 14.00-lirj;vj,
ste klasse: de gehele dag^z^
makliniek: Jongerenteamf^01*1
14.00-17.00 u. Opname: (eters
16.45-17.45 u.; za. zo er
10.00-11.30 en 14.00-16.3
A, C en D: dag. tot 21.00L^^
zondering van behandi II
etenstijden. Acadsmisr I
huis: Voor alle patiënten (b 1
deren) zijn de bezoekuret
Dagelijks 14.15-15.00
19.30 u. AvondbezoekuJ
verloskunde: 18.00-19.00 t
maturenafdeling: voor
milie is na overleg
doorlopend bezoek mogetle pir
aan ernstige patiënten: w|
ernstige patiënten doorlt.
zoek wordt toegestaan kar
verpleegkundige hiervooF1} aai
kaarten verstrekken. Kif finalt
zalen voor peuters, kleutet-
kinderen 15.15-17.00, b(|
boxenafdeling: volgens afililC
het verpleegkundig hoofd.
den kinderafdelingen: vOa*» r
van opgenomen kinderen,V/I- v
met verpleegkundig hoofd 1
dere bezoekers van kindr flO
neus- en oorheelkunde enl
14.15-15.00 en 18.30-19.34
kunde en heelkunde: 14.1pAG
18.30-19.00. Rijnoorden bel
Dagelijks 14.30-15.15 u. lWee
19.30 u. Extra bezoek hafr» eT
11.00-11.30 u. Extra bezr^ u
kraamafdeling: 19.30-20.3(rr eer
afdeling 15.00-15.30 u.
ouders 18.00-18.30 u.
Borstvoeding Begeli
Leiden. Telefonische huif
praktische hulp en infc
170083, 215332 of 3125J
0-b n
Lam
jet vit
jbrouv
n Mat