Overwerk leidt tot
minder ziekteverzuim'
w
euke opsteltitels op havo-examen
'AGifïNENLAND
EeidócSoinant
rkloosheid in
ril gedaald
emig
^ntrole
tbr
BEDRIJFSPSYCHOLOOG GROSFELD:
ïtwoorden
namens
Fout antwoord sóms goed
Melkstimulerend hormoon wellicht vrij
Zes jaar geëist
tegen frauderende
topambtenaar
WOENSDAG 18 MEI 1988 PAGINA 3
Ie V^J'
ver
d vli
Frans s
'vallei
HAAG Vergeleken met maart is
antal werklozen in april met 23.000
ild tot 663.900. De werkloosheid nam
1 af onder de mannen (19.800), de
loosheid van vrouwen daalde met
In april vorig jaar telde ons land
^0 werklozen. Het ministerie van so-
d( zaken heeft deze cijfers gisteren be
lui gemaakt.
gebruikelijk dat in de maand april
rkloosheid afneemt door seizoensac-
ten in sectoren als de landbouw en
v uwnijverheid. Gecorrigeerd naar sei-
nvloeden blijft er een kleine daling
00 over. Deze daling doet zich zowel
annen (- 500) als bij vrouwen (- 400)
Opening
Prinses Juliana in
een tête tête
met een boom
lange patiënt van
De Trappenberg
in Huizen, die
zich op haar ver-
I zoek voorover-
J| boog. De prinses
p verrichtte gister-
middag de offi
ciële opening van
dit gerenoveerde
revalidatiecen
trum.
FOTO: ANP
Ciclosporine effectief
middel tegen psoriasis
UTRECHT Ciclosporine,
het middel dat na transplan
taties afstotingsverschijnse
len voorkomt, blijkt een ef
fectief geneesmiddel te zijn
bij zogenaamde auto-im-
muunziekten. Zo kan ciclos
porine in hardnekkige ge
vallen van bij voorbeeld pso
riasis (een ernstige huidziek
te) of reumatoïde arthritis
(chronische gewrichtsontste
king) soelaas bieden. Ciclos
porine is formeel nog niet
voor de nieuwe toepassingen
geregistreerd, maar artsen
mogen het middel met in
stemming van de patiënt wel
voorschrijven.
Baby's krijgen
meer borstvoeding
UTRECHT Het aantal kinderen dat met
drie maanden nog volledige borstvoeding
krijgt is gestegen van 11 procent in de jaren
zeventig tot rond de 30 procent nu. Dit
meldt de Vereniging Borstvoeding Natuur
lijk, die binnenkort tien jaar bestaat. Ze
noemt de ontwikkeling verheugend, maar
vindt dat er toch nog veel te verbeteren
valt. Zo kiest aanvankelijk twee derde van
de aanstaande ouders voor borstvoeding,
maar haakt meer dan de helft wegens pro
blemen al snel af. In andere landen ligt het
aantal baby's dat minstens drie maanden
borstvoeding krijgt aanzienlijk hoger. In
Zweden is dat 55 procent van het totaal, in
Noorwegen 90 procent en in Denemarken
en Hongarije rond de 50 procent.
BASF vermindert
vervuiling van Rijn
LUDWIGSHAFEN Het Westduitse chemisch con
cern BASF in Ludwigshafen heeft maatregelen ge
troffen die ertoe moeten leiden dat er minder benta-
zon, een middel om gewassen te beschermen, in de
Rijn komt, zo is gisteren meegedeeld. De waterlei
dingbedrijven van Amsterdam en Noord-Holland
hadden onlangs concentraties aangetroffen van 0,3
microgram per liter. BASF denkt dat door de getrof
fen maatregelen die concentratie daalt tot 0,2 micro
gram per liter. Verder zullen er veranderingen in
het produktieproces worden aangebracht teneinde de
hoeveelheid van deze stof in het Rijnwater terug te
brengen tot 0,1 microgram, de EG-norm voor drink
water. Het besluit van het bedrijf is een antwoord op
de sommatie van vier Nederlandse waterleidingbe
drijven die hadden gedreigd BASF voor de rechter
te dagen.
11 T
TERDAM Rech-
ïebben te weinig con-
mogelijkheden over
akeJ k uitvoerinf> van ^un
oen d
2e-vo<
ind ht
lissen. Vooral wan-
j een verdachte een
8 ischikkingstelling
krijgt blijken psychi-
ifwijken
d ge\
te kunnen afwijken
het vonnis. Hierdoor
en verdachten soms
iddeli er op vrije voeten dan
ing in aid in het vonnis,
bij z
ferge egt de vice-president van
ar hu Amsterdamse rechtbank,
ouw mr. M. Hartzuiker.
ins haar hebben rechters
voering van hun vonnis-
ne krfeiet in de hand. Dat kon
Ie ges 'lgens haar onder meer
- 'jiden dat de 20-jarige Am-
immer Nico B., veroor-
wegens de moord op
ikend rjn Duinmeijer, al voor
et beninde van zijn tbr-tijd op
voeten kwam en zelfs
gearresteerd wegens het
van een gaspistool. De
J -fractie in de Tweede Ka-
h^tefheeft over deze zaak vra-
esteld aan minister Kort-
Utes van justitie. Volgens
ce-president van de Am-
amse rechtbank gaan
€1>keers er in ons land meer
sdentieer toe over tbr-stelling
combineren met celstraf,
x zeker van te zijn dat
ichten enige tijd aan de
schappij worden onttrok-
Voor een tbr-gestelde die
taire|oed blijkt te ontwikkelen
ia enige tijd via het mi-
tie van justitie opheffing
,1de tbr worden gevraagd
oor zii^regen gaat buiten
rledeiMter om die indertijd het
joeneife heeft uitgesproken.
den
K) da
Volge
ont\
fthe,°
niet
uit
Het is mogelijk het ziekteverzuim van individuele werk
nemers te „voorspellen". Er zijn duidelijke oorzaken te
vinden die tot ziekteverzuim leiden. Psychische en psycho
somatische klachten zijn daarbij een zeer belangrijke fac
tor. Het verzuim wordt nog eens versterkt door te veel
eten, roken, drinken, slecht slapen en het gebruik van ge
neesmiddelen. Bovendien blijken de verzuimproblemen
het meest voor te komen onder slecht geschoolde werkne
mers in lage technische beroepen binnen productie-afdelin
gen van kleinere minder autonome en economisch zwak
kere organisaties. Tot deze conclusies is de bedrijfspsycho
loog drs. J.A.M. Grosfeld gekomen na een onderzoek gedu
rende twee jaar onder 2000 werknemers bij negen bedrij
ven in Brabant. Grosfeld, wetenschappelijk hoofdmede
werker aan de KU Brabant, promoveert vandaag op dit
onderzoek aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. De
komende drie jaar zal Grosfeld een vervolgonderzoek ver
richten waarvoor het Preventiefonds van het ministerie
van WVC een miljoen beschikbaar heeft gesteld.
HALSTEREN Over
werken is gezond, want
daarmee blijk je onmis
baar te zijn. Dit is een
van de conclusies die drs.
J.A.M. Grosfeld, bedrijfs
psycholoog aan de Katho
lieke Universiteit Bra
bant, heeft getrokken uit
zijn onderzoek naar de
voorspelbaarheid van in
dividueel ziekteverzuim.
Gebleken is dat mensen
die zich „onmisbaar" we
ten, veel minder vaak
ziek thuis blijven. Niet uit
een overdreven plichts
betrachting, maar omdat
juist zij niet met dat nare
ziekmakende gevoel zit
ten dat voor. hen even
goed een ander het werk
kan doen.
In zijn onderzoek is Grosfeld
op zoek gegaan naar verban
den tussen werk en werkom
standigheden en ziektever
zuim. „Opvallend is dat men
sen in hogere functies minder
psychologische en fysieke be
zwaren ervaren. Daarvoor
zijn een heleboel mogelijke
verklaringen. Hogere functies
hebben beter en attractiever
werk met veel meer eigen be-
lissingsruimte. Dat motiveert
en geeft een grotere betrok
kenheid. Daarnaast is derge
lijk werk veel minder „voor
geschreven", men kan veel
zelf vorm geven. Je kunt je
zelf meer in het werk leggen.
Het is dan niet „zomaar
werk" maar mijn werk. Op
vallend is dat mensen in ho
gere functies onevenredig
veel werken. Merkwaardig is
dat zij daar wel eens over kla
gen, maar dat toch als een uit
daging zien. Zij kunnen zich
daarin bewijzen en hun on
misbaarheid onderstrepen".
Volgens Grosfeld is juist dat
gevoel van onmisbaarheid de
sleutel die het ziekteverzuim
voor een belangrijk deel kan
verklaren. „In lagere functies
doet het vaak er niet toe wie
erin zit. Men voelt zich niet
onmisbaar. Heel leuk in mijn
onderzoeksgroep was het vol
gende dat deze hypothese mo
gelijk bewijst: Zodra er over
werk was bij een groep die ik
onderzocht, verwachtte ik
door een grotere belasting een
stijging van ziekteverzuim.
Maar nee hoor, integendeel,
het verzuim daalde! Kijk,
overwerk is in Nederland fi
nancieel niet zo heel aantrek
kelijk, om mensen daar toch
voor te krijgen moet er een
beroep op hen gedaan
worden. En dat is dan eigen
lijk een signaal dat je onmis
baar bent. Overwerk blijkt
dus gezond te zijn. Ook op een
andere manier is dat uit mijn
onderzoek naar voren geko
men. Als een directie duide
lijk laat merken dat het be
langrijk is dat iemand op zijn
werk is, dan heeft dat zicht
baar effect".
Wie het gevoel heeft rustig
gemist te kunnen worden,
dreigt in de spiraal van neer
slachtigheid tot een werkelijk
ziektebeeld terecht te komen.
„Psychische of psychosomati
sche klachten zijn niet alléén
oorzaak van ziekteverzuim.
Zij zijn de laatste schakel in
een keten van oorzaken. Die
keten begint met de feitelijke
werk dat men doet, en daarbij
komt de manier hoe een
werknemer daar tegenaan
kijkt. Daarin kunnen een ver
schillende factoren voorko
men, zoals langdurige overbe
lasting, of kwalitatief niet
aantrekkelijk werk moeten
doen, dat een werknemer als
onplezierig ervaart. Nu kan
een mens veel hebben maar
op een zeker moment, als het
erg lang duurt, dan krijg je
dat een mens probeert de on
aangename gevoelens op te
vangen. Is hij neerslachtig of
geïrritieerd dan pakt hij een
borrel, is hij gespannen dan
rookt hij een sigaret. Maar dat
is een leerproces, dus op de
duur helpt één borrel of één
sigaret niet meer en gaat hij
zoveel drinken en/of roken
dat daardoor een groter risico
op ziekteverzuim ontstaat".
Drsv Grosfeld, bedrijfspsycho
loog ziet juist in de rij van el
kaar opeenvolgende „proble-
Drs. J.A.M. Grosfeld: „Overwerken is gezond".
men" een opeenstapelend ef
fect dat tot een vergroot risico
van ziekteverzuim leidt. „De
pogingen om de psychische of
lichamelijke verschijnselen
door „geruststellende" midde
len in te dammen hebben zelf
ook risico's die boven op de
anderen komen, waardoor
door een serie psychische
klachten ontstaat. Men wordt
nerveus, geïrriteerd, allemaal
signalen dat er iets begint te
veranderen. En nog later ont
staan echt lichamelijke afwij
kingen, waarna het moment
dat een ziekte uitbreekt nabij
is. Het is dus een keten in de
tijd. Wil je verzuimduur voor
spellen, dan moet je dus in
feite terug naar de eerste
schakel in die hele keten. Dus
gaat het om de kwaliteit van
het werk; hoe men zich daar
in voélt".
Buitenlandse werknemers
blijken (nog) veel vaker ziek
te zijn dan hun Nederlandse
collega's. „Buitenlanders zijn
onevenredig zwaar vertegen
woordigd in lagere onaange
name functies. Daarnaast
hebben zij het extra moeilijk
omdat zij een totaal andere
tijdsbeleveing hebben. Zij le
ven niet zo gepland als wij
waarbij alles bijna op de mi
nuut vaststaat. Dat geeft extra
aanpassingsproblemen en
spanningen. Soortgelijke aan
passingsproblemen zowel fy
siek en biologisch zie je trou
wens ook bij mensen in ploe
gendiensten. Uit mijn onder
zoek bleek zestig procent, als
ze zouden kunnen, daar graag
uit te stappen. Dus doen zij
met een zekere tegenzin hun
werk. En dat bevordert ook
het ziekteverzuim".
De Nederlander is overigens
veel vaker en langer ziek
50 tot 100 procent meer -
dan zijn collega in België en
de Bondsrepubliek Duitsland.
Grosfeld verwijst hierbij naar
eerder onderzoek, waarbij
werd vastgesteld dat het veel
betere Nederlandse sociale
vangnet daarbij een belangrij
ke rol speelt. „Overigens moet
je de situatie ook niet idealise-
FOTO: PERS UNIE
ren dat mensen maar door
blijven lopen, zoals in de
Bondsrepubliek is aange
toond. Dat is gewin op korte
termijn. Wie blijft doorlopen
krijgt d^n misschien later met
echt ernstige verschijnselen te
maken die tot veel langer
verzuim leiden".
Grosfeld pleit dan ook voor
meer preventie en de oplos
singen wijzen dan vooral in
de richting van het manage
ment en de afdelingen perso
neelszaken die de eerste sig
nalen zoals Grosfeld die heeft
gevonden, dienen te herken
nen en aanpakken. „Een goe
de verzuimregistratie en func-
tionerings- en beoordelingsge
sprekken met aandacht voor
deze aspecten zijn wel het be
langrijkste. Dat kan het indi
viduele ziekteverzuim ver
minderen. In mijn vervolgon
derzoek de komende drie jaar
wil ik gaan experimenteren
met het wegnemen van be
paalde „boosdoeners" en kij
ken of dat tot een lager ziek
teverzuim leidt".
BERT MOLENAAR
'an hfr
olgeiJ
tie in
helpiavo heeft het gisteren
•r Bupffen met de opstelti-
DeIvoor Nederlands. Het
periotn leuke titels, maar
antapder actueel dan dhr.
van Zanten, docent
het Westlandcollege
Naaldwijk, had ver-
Jit. Hij had zijn leer-
rO^en voorbereid op iets
lere onderwerpen,
heb vandaag geturfd
mijn klas nam. Drie
ct tuf'rwerPen z'in vee' ®e"
gepuf11' weglopers, sport en
aakt f vrije opdracht over
relai lifter", aldus Van
iirec'ten. gén van de meest
:1e titels was: „Toe-
Istig beroep: Koning
Nederlanden", maar
belei
ang. i
dat werd niet zo veel ge
kozen.
Het examen Duits op de havo
kende een redelijk goed begin.
Mevrouw Veenendaal van het
Westland college vertelt dat
haar leerlingen alle vier de
teksten redelijk goed begre
pen. Tekst drie, gesprekken
over homoseksualiteit, werd
het meest gewaardeerd. Bij
thema vier, over de jonge
Duitse film, zag de schooljeugd
geen moeilijkheden. „Maar ik
denk dat ze zich hier erg ver
keken hebben", aldus docente
Veenendaal.
Het Duits voor lbo/mavo op C-
niveau was niet echt moeilijk.
De D-teksten waren iets
zwaarder dan die van het C-
examen, maar volgens de kan
didaten goed te maken.
13 B 26 C 39 B
ARNHEM Het Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling
(Cito) heeft gisteren benadrukt dat slechts onder bepaalde om
standigheden een fout antwoord mag worden goedgekeurd.
„Wanneer een kandidaat het eerste en laatste woord goed heeft
maar per ongeluk de verkeerde letter kiest dan kan het ant
woord alleen goed worden gerekend als er geen andere ant
woorden zijn met hetzelfde eerste en laatste woord", aldus de
voorzitter Westerhof van de Centrale examencommissie. „Als
het opschrijven van de letter van een antwoord en het eerste en
laatste woord van een ander antwoord tot systeem wordt verhe
ven, is er sprake van frauduleus handelen en wordt de inspectie
ingeschakeld". Tot dusver werden de meerkeuzevragen machi
naal nagekeken bij het Cito, maar sinds dit jaar worden zowel de
gesloten als de open vragen door de scholen zelf gecorrigeerd.
Het Cito zegt niet erg gelukkig te zijn met de regeling die de
Cevo voor die handcorrectie heeft ontworpen.
Net als havo, mavo en lbo had Knaap van het Westlandcolle-
vwo in de middaguren Duits, ge was dat de eerste twee tek-
De indruk van dr. Van der sten, een politiek stuk over
B 27 - 40 B
15 - 28 C 41 B
- 29 C 42 C
18 A 31 B
C 24 B 37 A
A 25' A 38 A
C 26 B 39 C
D, MAVO-D NadwUndM tokil
A V A V A V A
A 14 D 27 B 40 C
15 - 28 - 41 O
16 C 29 C 42 C
1 B 14 B 27 A 40 C
2 C 15 28 D 41 C
3 C 16 - 29 - 42 B
4 A 17 C 30 B 43 C
5 A 18 C 31 B 44 B
6 A 19 A 32 C 45 -
7 A 20 C 33 -
8 B 21 B 34 -
9 8 22 C 35 C
10 - 23 - 36 C
11 B 24 A 37 -
12 - 25 O 38 C
13 B 26 C 39 B
Mavo-0 tazIM* werkvormen
16 14 - 27 C 40 A
2 C 15 B 28 A 41 C
3 C 16 - 29 A 42 B
4 8 17 C 30 - 43 B
5 B 18 C 31 A 44 C
6 B 19 C 32 C 45 C
7 B 20 B 33 C
8 B 21 C 34 -
9 A 22 C 35 -
4 C 17 D 30 A 43 G
5 D 18 A 31 A 44 C
6C 19 D 32 A 45 A
7 A 20 A 33 D
8 A 21 B 34 B
9 B 22 C 35 C
10 B 23 D 36 O
11 O 24 B 37 C
12 C 25 B 38 C
13 C 26 D 39 B
LEAO-C, LHNO-C, ITO-C
Handelakennlt 2
VAVAVAVA
IB 14 B 27 A 40 -
2 B 15 A 28 A 41 -
3 A 16 C 29 B
4 C 17 O 30 D
5 B 18 A 31 C
6 A 19 D 32 C
7 0 20 B 33 C
SB 21 E 34 O
9 0 22 C 35 C
10 B 23 B 36 -
11 O 24 O 37 -
12 O 25 C 38 -
13 C 26 C 39 -
Mav»-C Handenarbeid
13 B 26 C 39 -
Mavo-D Handenarbeid
VAVAVAVA
1 B 14 - 27 - 40 A
2 C 15 B 28 A 41 A
3 C 16 - 29 C 42 B
4 B 17 C 30 C 43 D
SB 18 C 31 A 44 -
6 B 19 C 32 C
7 B 20 B 33 B
8 B 21 C 34 A
vrouwen-emancipatie en het
verschil tussen kunst en
kitsch, zeer moeilijk waren.
De meesten vonden het twee
de verhaal te veel ingewikkel
de zinnen hebben.
Economie en handel
Het vwo-examen economie I
was dit jaar heel erg op de ac
tualiteit toegespitst. Er werd
veel inzicht gevraagd en rela
tief weinig theorie. Volgens
dhr. C. Douw, docent econo
mie aan het Sint Janscollege
in Den Haag, was het goed te
maken. „Een veel gehoorde
reactie van de leerlingen was
'dat kan toch niet zo simpel
zijn, er moet wat achter zit
ten'!. De vragen gingen over
de milieuverontreiniging op
een tuinderij en het financie
ringstekort van de overheid.
1 B 14 B 27 O 40 B
2 A 15 A 28 B 41 A
3 C 16 B 29 O 42 A
4 A 17 C 30 C 43 C
5 A 18 D 31 C 44 B
6 B 19 C 32 A 45 B
7 B 20D 33 B 46 B
8 B 21 C 34 C 47 B
9 B 22 C 35 B 48A
10 B 23 A 36 A 49 D
11 C 24 C 37 B 50 C
12 A 25 A 38 C
Mavo-C Tokanan
24 B 37 C
12 - 25 C
13 A 26 C
LM O-C Handalskannla 2
VAVAVAVA
1D 14 F 27 E 40 A
5 B 18 - 31 A
14 B 27 B 40 C
SA 18 C 31 - 44 -
6 A 19 A 32 A 45 -
7 A 20 C 33 D 46 C
8 B 21 B 34 -
9 B 22 C 36 C
11 B
12 -
13 B
Mavo had in de ochtenduren
handelskennis (economie), zo
wel op C- als op D-niveau. Het
ging om behoorlijk actuele on
derwerpen, zoals het bereke
nen van een uitkering via de
nieuwe werkloosheidswet.
Handel I op het leao was niet
zo gemakkelijk. De vragen
waren soms moeilijk geformu
leerd.
Het lager landbouwonderwijs
had een eigen examen han
delskennis waarbij nogal wat
addertjes onder het gras zaten.
6 B 21 C 34 o
9 A 22 C 35 -
10 C 23 - 36 C
11 - 24 C 37 B
12 - 25 D 38 O
13 A 26 B 39 A
MAVO-C Muziek
VAVAVAVA
1 B 14 B 27 A 40 C
2 B 15 B 28 C 41 B
3 C 16 C 29 A 42 O
4 C 17 E 30 A 43 C
5 A 18 B 31 C 44 C
6 B 19 O 32 C 45 B
7 C 20 F 33 B 46 A
8 B 21 B 34 C 47 B
9 A 22 O 35 A 48 B
10 E 23 C 36 C 49 C
11 E 24 A 37 A 50 C
12 O 25. O 38 A
13 A 26 A 39 A
MAVO-O Muztok
24 B 37 C
25 O 38 C
17 O 30 -
18 C 31 8
20 B 33 B
A 23 A 36 B
24 A 37 C
12 - 25 B
INTAS Nedertemto
27 A 40 B
15 D 28 D 41 C
3 O 16 O
IB 14 B 27 - 40 A
2 C 15 - 28 C 41 A
3 C 16 - 29 A 42 A
4 A 17 C 30 8 43 C
5 A 18 C 31 A 44 -
6 A 19 A 32 B
7 A 20 C 33 C
8 B 21 B 34 C
9 B 22 C 35 -
8 E 21 C 34 A
9 C 22 C 35 B
24 A 37 B
25 - 38 C
26 C 39 A
INTAS Matuur- an echeikunde
27 C 40 C
2 C 15 B 28 D
3 C 16 - 29 - 42 -
4 B 17 C 30 A 43 B
5 B 18 C 31 - 44 C
6 B 19 C 32 C 45 -
7 B 20 B 33 O
2 B 15 B
3 C 16 C
4 C 17 E
5 A 18 B
6 B 19 D
7 C 20 F
8 B 21 B
9 A 22 D
10 E 23 C
11 E 24 A
12 D 25 D
13 A 26 B
14 B 27 A 40 O
28 C
29 A
30 D
31 B
32 C
33 A
34 A
35 C
36 8
37 A
38 E
39 B
KNOLLEN
DEN HAAG Minister
Braks van landbouw en
visserij houdt de mogelijk
heid open dat ook in ons
land het nu nog verboden
melkstimulerend hor
moon Bovine Somatropine
(BST) vrij wordt gegeven.
Daarmee zou de melkpro-
duktie kunnen stijgen met
vjjf tot tien procent.
De Europese Commissie stelt
op dit moment een onderzoek
in rtaar de effecten van het
groeihormoon en zal wellicht
ait najaar met een rapport
naar buiten komen. Het is dan
mogelijk, vooral omdat van
schadelijke gevolgen op de
volksgezondheid totnutoe niets
gebleken is (het hormoon is
niet in de melk terug te vin
den), dat de commissie toe
stemming geeft koeien met
BST in te spuiten. In dat geval
kan Nederland niet bij de ove
rige EG-landen achterblijven,
meent Braks. De bewindsman
vindt wel dan op melkproduk-
ten een etiket moet worden
aangebracht waaruit blijkt of
het met of zonder BST tot
stand is gekomen zodat de
consument een keuze kan ma
ken.
ROTTERDAM De offi
cier van justitie mr. Ong
Sien Hien bij de recht
bank in Rotterdam heeft
gisteren zes jaar gevange
nisstraf geëist tegen de 55-
jarige ex-topambtenaar bij
de gemeente Rotterdam
C.P.P.F. wegens valsheid
in geschrifte, oplichting
en diefstal.
F. zou in de periode 1984-1987
als medewerker op de ge
meentelijke afdeling Finan
ciën voor een bedrag van 8,2
miljoen gulden hebben gefrau
deerd door de computer fictie
ve betalingsopdrachten te la
ten uitvoeren. Hij heeft de
fraude bekend.
F., een computer-deskundige,
werd in 1984 door de gemeen
te Rotterdam aangetrokken
om het betalingsverkeer te au
tomatiseren. Hij kon lezen en
schrijven met het grotendeels
door hem zelf ontworpen sy
steem, in tegenstelling tot veel
van zijn collega's. Het geld
kwam terecht op eigen bank
rekeningen of bankrekenin
gen waarvoor F. een machti
ging had. Hij liep uiteindelijk
tegen de lamp door de arg
waan van een bankemployée.
F. bekleedde op zijn afdeling
een machtspositie. Zijn activi
teiten werden bovendien niet
of nauwelijks gecontroleerd.
F.'s bekentenissen zouden
eventueel een veroordeling
wegens oplichting en diefstal
mede mogelijk maken. Dat ligt
anders voor de valsheid in ge
schrifte, hetgeen hem primair
ten laste is gelegd. De vraag
daarbij is in hoeverre compu
ter-fraude als valsheid in ge
schrifte kan worden aange
merkt in de zin van de wet
ADVERTENTIE
