„Wij ervaren ons als zoekenden" Paus ontmoet oppositie van Paraguay £cidóc@omcri GEESTELIJK LEVEN/OPINIE kerk en wereld Aidspatiënt mag van rechtbank Goerees gijzelen MARIËNBURGERS: beroepingen Surinaamse chantage Gerucht over Smit-Kroi uit de lucht gegrepen weer EckbcSoirumt WOENSDAG 18 MEI 1988 PAGI Hulp kerk in Nieuw-Caledonië ingeroepen PARIJS/NOUMEA De Franse regering rekent op de hulp van de kerken en de vrijmetselarij om te komen tot een vreed zame oplossing voor Nieuw-Caledonië, waar de meerderheid van de bevolking streeft naar onafhankelijkheid. Dat blijkt uit de samenstelling van een zes man tellende commissie, die de nieuwe regering van premier Michel Rocard naar de archipel in de Stille Oceaan stuurt om poolshoogte te nemen van de si tuatie en contacten te leggen met alle betrokkenen. Onder de zes bevinden zich mgr. Paul Guiberteau, rector van het katho lieke instituut in Parijs, ds. Jacques Stewart, voorzitter van de federatie van Franse protestanten, en Roger Leray, oud-groot meester van de orde der vrijmetselaars onder het grootoosten van Frankrijk, de belangrijkste vrijmetselaarsorganisatie in Frankrijk. Katholieke opvang aidspatiënten in Parijs PARIJS De aartsbisschop van Parijs, kardinaal Jean-Marie Lustiger, heeft deze week een eerste katholiek opvangcentrum voor aidspatiënten in de Franse hoofdstad geopend. Daar wordt geen medische hulp verleend, maar vooral psychologi sche bijstand gegeven aan lijders aan aids, mensen die sero-po- sitief zijn en hun naasten. Dezen kunnen daar praten met een priester en een aantal vrijwilligers. Lustiger heeft het idee' voor een dergelijk centrum opgedaan na een bezoek aan de Verenigde Staten. In New York functioneert al zo'n opvang centrum. In de houding van de Franse RK Kerk ten aanzien van aids en vooral van de middelen om dat te voorkomen is niets veranderd. Zij blijft het gebruik van condooms veroorde len. Maar „we moeten alles doen om zieken niet te isoleren, aldus de kardinaal. Pessimisme, optimisme? Een zaak van temperament, en niet van redenering. Men heeft de filosofie van zijn maag. Rémy Montalèe EVANGELISTENPAAR DRAAIT BIJ ZWOLLE Het evangeliste nechtpaar Jenny en Lucas Goeree is van plan, zij het met de grootst mogelijke te genzin, gehoor te geven aan de eis van de Zwolse recht bankpresident mr. D.J. van Dijk hun blad Evan nr. 16 niet langer te verspreiden. Daarin werd naar het oordeel van mr. D.J. van Dijk de Am sterdamse aidspatiënt F. J. van Zijl op grove wijze bele digd. Van Zijl had een kort geding aangespannen tegen het echtpaar om gedaan te krijgen dat zij hun uitlatingen zouden terugnemen. Recht bankpresident Van Dijk wees in zijn gisteren uitgesproken vonnis deze eis toe en stemde er mee in dat Van Zijl het evangelistenechtpaar in gijze ling mag nemen als zij hun blad Evan nog langer ver spreiden en hun opvattingen niet in een aantal landelijke dagbladen rectificeren. In een open brief in het blad „Stop met zondigen" werd Van Zijl door het echtpaar Goeree met naam en toenaam voor moordenaar uitgemaakt, omdat hij als seropositief ho moseksueel geen voorzorgs maatregelen zou hebben ge nomen bij zijn seksuele con tacten. Hierdoor zou hij ande ren met het dodelijke aids-vi rus hebben besmet. De aidspa tiënt werd voorts een leuge naar genoemd omdat hij zich tijdens een vorig kort geding uitgaf voor hoofdverpleeg kundige, hetgeen hij op dat moment niet meer was. De door mr. Van Dijk bevolen rectificaties om hun uitlatin gen te corrigeren moeten bin nen 72 uur door de Goeree's in enkele landelijke kranten worden geplaatst. In de tekst moet komen te staan dat de mededelingen in het betref fende blad onjuist, onnodig grievend en beledigend zijn jegens Van Zijl en daarom door de fungerend president van de Zwolse rechtbank als onrechtmatig worden geoor deeld. Desgevraagd zegt Lu cas Goeree: „Wij lijden liever onrecht, dan dat we door zo'n gek (Van Zijl, red) achter slot en grendel worden gezet', al dus Lucas Goeree, die het overigens niet uitsluit dat hii bij gebrek aan middelen zal worden gegijzeld. „We heb ben geen centen. Als ik word gegijzeld, blijkt alleen wat voor grote bende het in Ne derland is', aldus een zeer verbolgen evangelist. Eigen weg „Gedaagden hebben ter te rechtzitting aangegeven dat zij hun eigen weg zullen blij ven gaan en zich niet aan een wereldse rechter zullen sto ren", zo motiveerde mr. Van Dijk in zijn vonnis het toewij zen van de gijzeling. Verder zijn volgens Van Dijk de kwa lificaties moordenaar en leu genaar zonder meer beledi gend voor F.J. van Zijl. Volgens Van Zijl is hij vanwe ge zijn ziekte sinds 1986 niet meer in dienstverband als verpleger werkzaam, maar verpleegt nog wel steeds aids patiënten. In beide gevallen, zo vindt Van Dijk, hadden de Goerees een nader onderzoek in kunnen stellen „in plaats van zich publiekelijk in der gelijke uiterst grievende be woordingen jegens eiser uit te laten". Van Dijk laat overigens on verlet dat het de Goerees vrij staat hun op de biibel geba seerde mening, dat het bedrij ven van homoseksualiteit zondig is, te belijden en naar buiten uit te dragen. DEN HAAG „We zit ten soms met die negatie ve beeldvorming. Maar we zijn nergens tegen, we zijn juist ergens voor! We zijn voor een open kerk, een kerk die begrepen wordt door de jeugd, die zich niet verbergt achter zijn gelijk, die mobiliseert wat creatief is in men sen." Het klinkt als een hartekreet uit de mond van P.J. Rijnja, bestuurslid van de Haagse af deling van de Mariënburgver- eniging. We zijn aanwezig bij een vergadering van het be stuur van de Mariënburgvere- niging in Den Haag ten huize van bestuurslid Rijnja. De af deling opereert sinds de op hefmakende oproep vanuit het Bossche Mariënburgkloos- ter met de brochure 'Getuigen van de geest die in ons leeft' nu ruim drie jaar op beschei den schaal in Den Haag. Hon derdvijftig mensen uit de Haagse regio reageerden des tijds op die oproep, maar slechts een klein deel van hen is werkelijk actief. Voorzitter L. van Amelsvoort heeft de vergadering geopend met een persoonlijk gebed. Daarna komt - op voorstel van de verslaggever - de vraag op tafel waar Mariën- burg voor wil staan. De ant woorden komen tastend en aarzelend van alle kanten los. Ze hebben alle een kenmerk femeen: met de granieten ze erheid van vroeger kunnen de bestuursleden niet meer uit de weg. Bestuurslid Rijnja: „Je kunt je leven niet langer inrichten volgens een statisch waar heidsmodel. We zijn tegen woordig geïnformeerd over zoveel zaken. We kunnen niet langer in oude structuren denken en leven. Het op zoek zijn en het geven van ant woorden op nieuwe situaties is een vast onderdeel van je bestaan. Ook in geloofszaken moet je eigentijds kunnen denken. De Nieuwe Katechis- mus was daarvan een prach tig voorbeeld. Als daar geen spaak tussen het wiel gesto ken was, zouden mensen nu niet geblokkeerd zijn ge raakt." Voorzitter Van Amelsvoort zegt: „Wij ervaren ons als zoe kenden, wij willen bijvoor beeld niet voorschrijven hoe anderen de mis willen vieren. Wij laten daar iedereen vrij Volgens secretaris Van der Wiele gaat het in Mariënburg om het creëren van een ver wantschap. „In het groepje dat onze bijeenkomsten be zoekt, voelen mensen zich ge steund door gelijksoortige er varingen. Die gesprekken hebben iets weg van een jo denkerk, iedereen praat met elkaar. Denk eens aan het ge sprek van Jezus in de tempel. Zo zou kerk moeten zijn. Het gaat niet om bevroren leer stukken. De waarheid moet in elke nieuwe situatie steeds op nieuw geduid worden." Bezinning Geregeld komen de Haagse Mariënburgers voor een be zinningsbijeenkomst bijeen in de kleine kapel van het Sint Jansklooster. Daar vindt on der leiding van pastoraal wer ker Koos Kraakman een woord- en gebedsdienst plaats rond het uittocht-verhaal. Kraakman: „Dat verhaal is de essentie van het bijbelverhaal. In de uittocht maakt God zijn naam bekend. De joden wa ren eerder gesteld op de vleespotten van Egypte, op de onvrijheid, in plaats van naar het beloofde land te verlan gen met alle daaraan verbon den onzekerheid. Die gedach te hebben we willen over plaatsen naar onze tijd toe." „Vroeger had je een heel stel geboden en verboden tot je beschikking. Het was de tijd van de cultische kerk, terwijl sinds het concilie een meer profetische kerk zichtbaar werd. Nog steeds proberen mensen zich te verschuilen achter de cultus, de eredienst. Mét al die ge- en verbodsbe palingen betekende dat ook onvrijheid. Jezus roept ons daarentegen op tot vrijheid, tot de onzekerheid van de woestijn. In de dienstèn pro beren we een gelovige onder bouwing te leggen voor de manier waarop we in de we reld willen staan. De kerk in onze tijd heeft zich vereenzel vigd met de staat, ze wordt ervaren als een staat, maar de kerk moet zich juist niet als staat gedragen." Praktisch De Mariënburgers willen zich, zoals gezegd, niet alleen be zinnen, ze willen met hun ge loof ook praktisch bezig zijn, bijvoorbeeld door het concre tiseren van het conciliair pro ces voor gerechtigheid en be houd van de schepping, waar toe de Wereldraad van Ker ken heeft opgeroepen. Daar voor werden onlangs de leden bijeengeroepen Het kan met kleine, niet wereld-schokken de voorstellen, bijvoorbeeld door met je auto niet harder dan honderd te rijden en daar actie voor te voeren. „Je moet wat doen", zegt secretaris Van der Wielen, die als bioloog bij de gemeente Den Haag werkt. Het bestuur is het er echter over eens dat dit niet de hoofdactiviteit van Mariën burg moet zijn. Mariënburg heelt naar het oordeel van de vergadering op de eerste plaats een binnenkerkelijke doelstelling, die hieruit be staat: blus de geest in de kerk niet uit. Hoe organiseer je dat? Kan er een organisatie ge vormd worden die de Geest laat waaien waar zij wil. Is dat niet met elkaar in tegen spraak? Vragen die niet een twee drie door de Mariënbur gers te beantwoorden zijn. Er is contact gezocht met ver schillende Haagse parochies om een gebedsdienst te mogen verzorgen. Moeten we ons daar als Mariënburg-vereni- ging bekend maken, zo wordt gevraagd. Bij sommige pasto res en parochianen blijkt een zekere huiver voor Mariën burg. Rijnja: „Voorkomen moet worden dat we een sek te blijven. Als kritische ka tholiek zijn we geen ketter. Een kritische katholiek is een gelovige katholiek bij uit stek." PAUL VAN VELTHOVEN ASUNCION Tijdens een ontmoeting met een oppositiebeweging in Pa raguay heeft paus Johan nes Paulus II gisteren be trokkenheid van burgers bij de besluitvorming es sentieel genoemd voor de democratie. De ontmoe ting van de paus met „Bouwers van de Maat schappij", een door de kerk gesponsorde opposi tiegroepering, was aan vankelijk door de rege ring van president Alfre do Stroessner afgelast. Na felle kritiek van het Vati- caan besloot de regering alsnog toestemming te ge ven voor de bijeenkomst. Men kan niet van democra tie spreken, zei de paus, „als er geen sprake is van be trokkenheid van alle bur gers bij het nemen van de grote beslissingen die het le ven en de toekomst van een land raken". In het stadion waar de om streden ontmoeting plaats vond bleef een blok van zes tig stoelen die gereserveerd waren voor regeringsfunc tionarissen en leden van Stroessners Colorado-partij dinsdagavond leeg. Overi gens was het 3.800 plaatsen tellende stadion tot de laat ste plaats toe gevuld. Buiten het stadion stonden honderden politie-agenten en soldaten opgesteld. Voor dat de paus arriveerde heer ste in het stadion de sfeer van een protestbijeenkomst, met liederen, leuzen tegen de regering en sprekers die kritiek leverden op de on derdrukking in Paraguay. De paus kwam enkele uren te laat terug van een bézoek aan Mariscal Estigarribia, een stad in het noordwesten van Paraguay, waar hij een ontmoeting had met vijfdui zend leden van zestien Indi anenstammen uit Paraguay, Argentinië, Bolivia en Bra zilië, die de paus vertelden hoe de blanken hun land, huizen en gemeenschappen hadden vernietigd. Einde Eerder op de dag had de &aus in een mis voor 300.000 elangstellenden in Villarri- ca, een agrarische gemeen schap 160 km ten zuidoosten van Asuncion, de uitbuiting van pachtboeren veroor deeld. De regering Stroes sner heeft pogingen van de boeren om zich te organise ren hard onderdrukt, terwijl de kerk voorzichtige steun heeft gegeven aan initiatie ven van de boeren. Boeren die in een kerk in Asuncion een hongerstaking en gebedsdienst waren be gonnen hebben hun actie dinsdag beëindigd. Zij zei den hun doel bereikt te heb ben nu zij erin geslaagd wa ren hun lot onder de aan dacht te brengen van het publiek, de plaatselijke kerk en het Vaticaan. De boerenleiders en de Amerikaanse jezuïet Donald Ballinger die maandagavond werden gearresteerd, zijn inmiddels weer op vrije voe ten. Donald Ballinger, die werkt in de stad San Igna- cio, werd met de boerenlei ders gearresteerd, toen zij uit een kerk in Asuncion kwamenwaar zij hadden deelgenomen aan een ge bedsbijeenkomst tegen de dictatuur van generaal Al fredo Stroessner. Ballinger is volgens boerenleider Co- razon Medina onmiddellijk na zijn arrestatie vrijgelaten. Hij werd gedwongen direct terug te keren naar San Ig- nacio. De boerenleiders zijn twee uur vastgehouden in een politiebureau. Daarbij is een van hen volgens Medina geslagen. Het bezoek van de paus aan Paraguay wordt vandaag beëindigd. Morgenavond komt de paus in Rome te rug. Een vermoeide paus toonde zich gisteren tijdens een ontmoe ting met een Paraguyaanse oppositiebeweging weinig geboeid door het optreden van een dansgroep die een protestdans uit voerde. Ze maakte deel uit van het programma dat de Para- guayaanse oppositie aan de paus aanbood. foto: ap N*d«riand« Harrormda Karfc Beroepen te Rljssen F. van Roest te Groot-Ammers; te Mep pel W. Koer- selman te Workum; te Dlnxperlo J.A.H. Brok, predikant voor buiten gewone werkzaamheden (Secr. Raad voor het Jeugdwerk) wonende te Zeist die dit beroep heeft aangeno men. Aangenomen naar Vlaardlngen drs. W. van Laar. 1.1. zendingspredikant te Chili, wonende te Eemnes, die be dankte voor Den Ham (Ov.). Streekgemeente Maas en Waal (Herv. Geref.); te Schiedam dra. R.A. Bosch te Twello (part-time). Aangenomen naar Heemstede drs. A. Mak te Westzaan. Beroepbaarstelling drs. A.H. Zweers. Beekmanstraat 205, 8265 ZT Kam pen. tel: 05202-27347 - Beroepen te streekgemeente Mid den-Friesland (part-time) W. Geljl- voet, proponent te Heerenveen die dit beroep heeft aangenomen; te Amersfoort (l.s.m. de Remonstrantse Gemeente en de Vrijzinnig Hervorm- denXpart-tlme) H.S.J. Heljn, propo nent aldaar die dit beroep heeft aan genomen. BISDOM ROERMOND GEEFT MARIA-MEDAILLES WEG ROERMOND Een kwart miljoen Maria-medailles zijn door paus Johannes Paulus II persoonlijk gewijd op verzoek van het bisdom Roermond. Kannunnik Wim van der Valk, directeur van het activiteitencentrum van het bisdom Roermond, nam daartoe het initiatief. In het kader van het Mariajaar dat nog duurt tot 15 augustus, worden deze zwaar verzilverde Maria- medailles kostenloos toegezonden. Een dezer dagen vond in Rome de wijding van de medailles door paus Johannes Paulus II plaats in het bijzijn van kannun nik Van der Valk. De paus prees het initiatief van het bisdom Roermond en verbond zijn zegen aan allen die de medaille dra gen. De medailles kunnen schriftelijk aangevraagd worden bij het bisdom Roermond, postbus 75, 6040 AB Roermond. COMPROMIS TUSSEN VATICAAN/ LEFÈBVRE IN DE MAAK ROME De Franse aartsbisschop Lefèbvre, die een stroming in de katholieke kerk tegen het Tweede Vaticaans Concilie leidt, en het Vaticaan hebben naar verluidt een compromis be reikt Twee Italiaanse persbureaus meldden gisteren dat spoe dig een officiële bekendmaking werd verwacht, wellicht kort na de terugkeer van paus Johannes Paulus II uit Zuid-Ameri- ka morgenavond. De kranten II Giornale en El Resto del Carli- no hadden eerder deze week al over een compromis bericht. Het dossier-Lefèbvre is behandeld door kardinaal Ratzinger, die als hoofd van de Congregatie voor de Doctrine van het Ge loof verantwoordelijk is voor de orthodoxie van de theologie. De inmiddels 82-jarige Lefébvre werd in 1976 door paus Paulus VI uit zijn bisschoppelijke en priesterlijke functies gezet, maar bleef priesters wijden. Dit weekeinde hoopt een gedelegeerde van de Vej Naties in Paramaribo een akkoord te bereiken over di keer naar Suriname van de ongeveer tienduizend vlui gen, die al lange tijd in kampen in het buurland Fran na verblijven. Dat zal die VN-afgezant niet meevalle terwijl Frankrijk de vluchtelingen graag kwijt wil i Surinaamse overheid er op het ogenblik niets voor de de landgenoten te accepteren. Paramaribo geeft er d keur aan die vluchtelingen én de Surinamers in land die door Den Haag zullen worden uitgewezen - bruiken als drukmiddel in het politieke steekspel m Haag over de hervatting van de Nederlandse ontwik! hulp. Het komend overleg tussen vertegenwoordigers vJ name, Frankrijk en de VN was in voorbereidende gi ken al in grote lijnen geregeld. Maar dat gebeurde i minister Bukman van ontwikkelingssamenwerking zijn bezoek aan Paramaribo duidelijk had gemaakt, 4 derland niet van plan is enige honderden miljoenen jj ongecontroleerd naar Suriname te sluizen. i Na dat afwijzende Nederlandse standpunt hebben dl naamse vice-president Henk Arron en assemblee-vo< Jaggernath Lachmon hun houding grondig gewijzi] hebben onomwonden verklaard dat er geen sprake k van terugkeer van vluchtelingen zolang Nederland hl rinaamse urgentieprogramma" niet met de gevraag miljoen gulden financiert. De vluchtelingen waren al eerder een speelbal ge\ van de onderhandelingstechniek van Ronnie Brunsw leider van het jungle-commando. Zolang de bemiddeli gingen voor een akkoord tussen hem en de regering in maribo nog niet zijn voltooid, zorgt hij ervoor dat bij zi geweken landgenoten de angst voortduurt voor vergei maatregelen van het regeringsleger indien zij naar hu pen zouden terugkeren. Het bezoek van minister Bukman aan Suriname ki die manier een betreurenswaardig staartje. Na de ges diplomatieke verkenningsreis van minister Van den van buitenlandse zaken verwachtte Paramaribo da Haag snel tot zaken zou komen. En „zaken" betekend het bijna bankroete Suriname dat de gelden uit het bei ontwikkelingsfonds weer zouden gaan vloeien. Volge na de moordpartij in december 1982 opgeschorte onto lingsverdrag heeft het voormalige Nederlandse rij recht op ongeveer anderhalf miljard gulden, te bestel een periode van ruim vijf jaar. De democratie in Suriname is hersteld. Dat heeft hel malige moederland zij het zeer sceptisch erke Den haag moet dus over de brug komen, aldus redene Surinaamse regering. Maar minister Bukman was niet de indruk van de plannen die hem werden voorgelegl de besteding van de eerste honderden miljoenen uit d^ name-pot. Voorlopig houdt Den Haag de hand op de k komen slechts enkele miljoenen los voor humanitairel hulp. MINISTER Bukman heeft als sterk argument voor zi rughoudendheid de trieste ervaringen uit het verlede de hulpverlening aan Suriname. Honderden miljoene toen verspild aan zinloze projecten. De huidige Surin regering heeft tot dusverre dringende adviezen van h ternationale Monetaire Fonds genegeerd en vervolger slecht onderbouwd urgentieprogramma gepresenteer dreigt daarmee in een oude fout te vervallen en dat minister Bukman het recht aan de rem te trekken. VAN de andere kant verdient de prille democratie in name de steun van Nederland. Dat kan door te help slechte economische situatie te verbeteren. Minister Bu gaat over twee maanden weer naar Paramaribo. De naamse autoriteiten zouden er goed aan doen die perioi ter te benutten dan door te dreigen met naar chantag kende maatregelen. DEN HAAG In een reportage over het conflict tui binnenschippers en het veevoederbedrijf Granaria, gepu ceerd in onze kant van 7 mei jl, werd melding gemaakt geruchten onder schippers over „een al te innige rela tussen minister Smit-Kroes en meneer Wyler, de direct van Granaria. Mevrouw Smit-Kroes voelt zich door „volstrekt uit de lucht gegrepen informatie" ernstig belet en bezwaard. Wii betreuren het als we door het vermelden van bovem melde gerucht de indruk zouden hebben gewekt dat dezi waarheid berust. Zulks was per se niet onze bedoeling. ging het er om weer te geven hoe er binnen de schippers relcf wordt gedacht. Het spijt ons als we de indruk heb doen ontstaan het daarmee eens te zijn en bieden daan mevrouw Smit-Kroes ons excuus aan. Een enkele bui DE BILT (KNMI) Een lage drukgebied boven Scandinavië houdt boven onze omgeving een noordelijk stroming in stand. Met deze noordelijke stroming wordt koude lucht aangevoerd die de warme lucht inmiddels teruggedron gen heeft tot noord-Frankrijk. Op de scheidingslijn van kou de en warme lucht ontstaat een storing die morgen voor vrij veel bewolking en een en kele bui zorgt. De kans hierop is het grootst in het zuiden van het land. In het noorden is mogelijk de zon ook af en toe te zien. Vanaf vrijdag komt het weer langzaam onder in vloed van een hogedrukgebied dat van de oceaan via de Brit se Eilanden naderbij komt. Er komt dan geleidelijk meer zon, maar het blijft koel met een middagtemperatuur van onge veer 14 graden. WEERRAPPORT HEDENMORGE Amsterdam regen De Bilt regen Eelde l.bew Eindhoven Den Helder Zd Limburg bew. 21 8 .bew. bew. Barcelona Berlijn Loeamo Luxemburg Malta Moskou München Parijs Rome Split v bew. 20 13 bew. 30 18

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 2