Echte racisten kun je niet bekeren"
Superjaarklas
haring in Noordzee
NAAR DE BOLLEN,NAAR
DE BRABANTSE BOLLEN
De Saab die u
zoekt staat dit
weekend niet in
de showroom.
Defensie wil
ex-jachtvliegers
op herhaling
m
jlCK HOUWAART NEEMT AFSCHEID VAN ANNE FRANK STICHTING
erkansing eindexamen nog maar in één vak
KONINKLIJK
HUIS
Eft,
Zuid-Holland: boosheid
burgemeester na ME-aetie
tegen schippers misplaatst
8 PA!.
fNENLAND
EeidaeGoiuant
VRIJDAG 13 MEI 1988 PAGINA 3
iittle-bussen rijden
ie weken gratis
etir,
ezen]
De
'an hi
igssai
odzaa
n, hi
er de
'ERDAM Vanaf maandag gaan
ihuttle bussen gratis rijden tussen Al-
i Amsterdam-Zuidoost. Belangstel-
krijgen twee weken de tijd om
itten te maken.
aat om een comfortabele vorm van
aar vervoer van en naar het werk met
j koffie, kranten en de radio onder
Tot de actie is volgens een woord-
r van Centraal Nederland besloten
het aanbod van passagiers voor deze
van openbaar vervoer op de vorige
in i geopende lijnen vanuit Amsterdam-
iel "s
de woordvoerder klagen potentiële
in vooral over de hoogte van het ta-
lij sluit niet uit dat daar wat aan ge
wordt.
Havenwerkgevers
zien af van ontslagen
ROTTERDAM De werkgevers in de Rotter
damse haven hebben zich er kennelijk bij neer
gelegd dat zij hun personeel niet kunnen ont
slaan. Dat bleek woensdag op een forumdiscus
sie bij de Erasmus Universiteit in Rotterdam uit
de woorden van O. Heemskerk, directeur van
de organisatie van havenwerkgevers SVZ.
Heemskerk erkende daar voor het eerst dat de
„primaire inzet" van de SVZ bij het maanden
lange stukgoedconflict dat begin 1987 in de ha
ven woedde „fout" was geweest. Die primaire
inzet hield in dat de werkgevers het ontsla
grecht terug eisten. Formeel hadden de werk
gevers dat twee jaar daarvoor ingeleverd bij het
roemruchte Van der Louw-akkoord. In dit soci
ale akkoord voor de haven was geregeld dat de
werkgevers vijf jaar lang geen havenwerkers
zouden ontslaan.
Omroepbijdrage omlaag
door STER-inkomsten
DEN HAAG De regering wil met extra in
komsten uit STER-reclame de omroepbijdrage
verlagen. Dit blijkt uit een brief die minister
Brinkman van WVC Woensdag aan de Tweede
Kamer heeft gezonden. In de brief maakt hij
duidelijk dat het uit „oogpunt van harmonisa
tie" met de ontwikkelingen in de rest van Eu
ropa wenselijk is de STER-zendtijd per 1 janua
ri 1989 uit te breiden tot het wettelijke toegesta
ne maximum van vijf procent. Daarnaast wil
hij met de kamer een discussie aangaan over
een verhoging van dit maximum. De extra in
komsten die door uitbreiding van de STER-
zendtijd worden verkregen kunnen worden ge
bruikt voor een verlaging van de omroepbijdra-
te en een verhoging vsan het budget voor het
timuleringsfonds voor Nederlandse Culturele
Omroepprodukties.
Aanhoudingen wegens
oplichten bedrijven
VLISSINGEN De politie van Vlissingen
heeft met de aanhouding van vijf mannen
uit Leiderdorp, Vlissingen, Rotterdam, Ber
gen (NH) en Badhoevedorp een fraude van
1,2 miljoen gulden opgelost waarvan bedrij
ven uit Duitsland, Denemarken, Oostenrijk,
Italië en Engeland het slachtoffer zijn ge
worden. Hoofddader is de 61-jarige A.C. uit
Vlissingen die via zijn BV per telex allerlei
goederen bestelde voor leverantie aan Gha
na.
Deze goederen die na afgifte van een valse
bankgarantie werden gestuurd naar Vlissin
gen zijn echter nooit betaald en evenmin
naar Ghana verzonden. Ze verschenen op
de Nederlandse markt voor dumpprijzen.
Het ging om gereedschap, huishoudelijke
apparatuur, speelgoed en dergelijke.
Vrouw doodt
vriendin na
ruzie om man
ROTTERDAM De 20-jarige
Rotterdamse vrouw die dinsdag
bezweek aan de verwondingen
die haar die dag met een mes wa
ren toegebracht, blijkt het slacht
offer te zijn geworden van een
crime passionel. De vrouw is
neergestoken door een even oude
vriendin, die een verhouding
heeft met dezelfde man met wie
het slachtoffer tot haar dood een
verhouding had. De twee vrou
wen kregen dinsdag over hun
verhouding met dezelfde man ru
zie, waarbij de verdachte een mes
pakte en vervolgens haar vrien
din in de borst stak.
Rara-verdachte
wil verhoorstop
AMSTERDAM De Amster-
aamse advocaat mr. P.H. Bak
ker Schut heeft in kort geding
"de stopzetting geëist van verho
ren door het openbare ministe
rie van zijn cliënt R.R. zolang
deze zich beroept op ziin recht
om te zwijgen. R. wordt ervan
verdacht betrokken te zijn bij
de actiegroep Rara. Hij werd
vorige maand opgepakt op ver
denking van brandstichting en
vernielingen bij de Makro en
Shell. Hij behoorde tot een
.groep van acht personen die de
/politie toen aanhield. Alle ande-
re verdachten zijn inmiddels
weer op vrije voeten gesteld.
Uitspraak maandag 16 mei.
int(
vai
an D(
id. H<
et zo'
er n
king
/oor
te«en STERDAM Elf jaar
af.teg heeft Dick Hou-
art de nagedachtenis
e reg i Anne Frank hoogge
legeu jden als voorzitter van
f naar haar genoemde
hting. Dat was volgens
ileidi statuten eigenlijk al
goed i jaar te veel, maar het
rd hem vergund tot
en i mende zondag aan te
rwijs ven. Dan is het echt
ht g irbij en neemt Han
de rammers, commissaris
ine d i de koningin in Fle-
and, de scepter over.
krijgt de hoede over
an C gezaghebbend insti-
Dpen t dat, net als Hou-
^odsi irt zelf, wortelt in de
t om lse geschiedenis.
n de moeder van Dick
ïwaart in 1942 met haar
tienjarige zoon bij de
ister verscheen om hem te
T j n dopen, ging de geestelij-
j niet over één nacht ijs.
s k moest eerst een half jaar
?tma erricht ondergaan en be
door* ien zuiver in de leer te zijn
Vat hij het sacrament kon
lajgen. Gelukkig ging dat
goed en mocht hij of-
rooms-katholiek
Hij bleef dat tijdens
oorlog, maar verhuisde
ia naar het protestantse
om zich in politiek
j en publiciteit (NCRV)
og te werken. Zijn roem
in christelijk Nederland
Ie hoogte van een heuse
ire Houwaart" in 1966.
OR'T EERST MAATSCHAPPIJLEER BIJ HAVO EN VWO
Nadat hij als hoofd van de
NCRV-actualiteitenrubriek
Attentie wat al te enthousiast
had gepleit voor samenwer
king tussen CHU en ARP,
verdween hij van het christe
lijke toneel en werd hoofdre
dacteur van het Dagblad van
het Oosten.
Tien jaar later was het weer
raak. In de Kamer werden
(door VVD'ers) argwanende
vragen gesteld over de politie
ke achtergrond van de nieu
we directeur voorlichting van
het ministerie van binnen
landse zaken, een zekere
D.F.H., zoals hij op bevel van
de kamervoorzitter Vondeling
werd aangeduid. Was dat niet
die protestantse schreeuwle
lijk van weleer? Nee. Als
Dick Houwaart dat ooit al ge
weest was, nu niet meer. Dat
bleek een paar maanden later
des te duidelijker, toen hij
werd benoemd tot voorzitter
van de Anne Frank Stichting.
Want dat mag dan geen strikt
joodse stichting zijn, Hou
waart dankte zijn benoeming
wel grotendeels aan zijn be
trokkenheid bij de joodse ge
meenschap. En dat was niet
de betrokkenheid van een
welwillende buitenstaander,
maar van een meelevend lid
van de joodse gemeenschap.
Gestorven was de dopeling,
herboren de besnedene. Want
dat was Houwaart, sinds de
zevende dag na zijn geboorte.
Met een schok kwam hij er
achter, aan het denken gezet
door de geschiedenis van de
staat Israel en door zijn joodse
vrouw.
„Die doop, dat is een natuur
lijk eigenlijk een heel bitter
verhaal", zegt Houwaart nu.
„Dat die priester mij en mijn
zusje niet gewoon wilde do
pen om ons leven te redden,
dat we eerst nog een half jaar
catechisatie, of hoe dat heten
moge, moesten volgen. Bit
ter".
„Na de oorlog dacht ik, zoals
zoveel joden: dat jodendom,
wat motten we ermee, niks ei
genlijk. Ik dook onder in het
christendom. Of ik nu echt
een gelovig christen was of
niet... ik weet het niet. Soms
was het zeker gemeend, maar
soms vond ik het ook allemaal
flauwekul. Tot ik ontdekte
dat ik er helemaal niet hoor
de. Ik spiegel me wat dat be
treft graag aan Ed van Thijn,
die ook plotsklaps tot de con
clusie kwam dat hij eigenlijk
niet kon ontkomen aan het jo
dendom. Zo was het met mij
ook. Nee, ik bekeerde me
niet, ik pakte de draad van
voor de oorlog weer op, ik
keerde terug".
Sindsdien bewaart Houwaart
als lid van de orthodox-joodse
gemeente een zorgvuldige af
stand tot de kerken. Hoewel
hij het christendom ziet als
een „uit de hand gelopen
joodse ruzie", voelt hij er wei
nig voor zich in navolging
van rabbijn Soetendorp „te
warmen aan de kerken'„Hij
mag wel oppassen dat hij zich
niet brandt", zegt Houwaart.
„Al die aandacht van de ker
ken voor het jodendom, daar
zit ik niet zo op te wachten.
Laat ons maar met rust. Ik
zeg nu op mijn zestigste dat de
religies een grote rol kunnen
spelen bij het bevorderen van
verdraagzaamheid".
Actiecentrum
Die oproep tot verdraagzaam
heid heeft Houwaart elf jaar
lang als voorzitter van de
Anne Frank Stichting her
haald. „We proberen de bood
schap van Anne in heden
daagse termen te vertalen. Zij
blijft in haar dagboek hopen
op gelijkheid en vrede en
daar streven wij nog steeds
naar; gelijkheid, geen discri
minatie. Ja, er zijn wel men
sen die vinden dat we ons
moeten beperken tot het in
standhouden van het Achter
huis als museum, en wij vin
den dat ook erg interessant,
maar we zien het huis niet als
Dick Houwaart kwam plotsklaps tot de conclusie dat hij eigen
lijk niet kon ontkomen aan het jodendom. „Nee, ik bekeerde
me niet, ik pakte de draad van voor de oorlog weer op, ik keer
de terug".
FOTO: SP
Frank-huis is door geweest,
wie de lege kamers heeft ge
zien, die moet veranderd naar
buiten komen. Die werkt met
ons mee aan gelijkheid, om te
voorkomen dat ooit nog weer
mensen de rol van zondebok
krijgen opgelegd. Want die
ongelijkheid is het uitgangs
punt van het fascisme".
Houwaart kan het weten,
want „zijn" stichting beschikt
over een indrukwekkend ar
chief van enge extreem-recht
se clubs in binnen- en buiten
land. „Je schrikt ervan als je
het ziet", zegt de scheidende
voorzitter. „Je moet er niet
aan denken wat er zou gebeu
ren als al dat geteisem zich
zou verbinden en één front
zou vormen. Gelukkig ge
beurt dat niet. En bovendien:
we zijn gewaarschuwd. Voor
de Tweede Wereldoorlog wer
den fascistische geluiden niet
direct herkend, dacht men
nog dat de nationaal-socialis-
ten het misschien wel goed
bedoelden. Maar nu weten we
wat ze zeggen willen en dat ze
het helemaal niet goed bedoe
len".
„Echte racisten kun je niet
bekeren", zegt Houwaart.
„Die zijn rot en dat blijven ze
ook. Maar de grote groep
goedwillende mensen die zich
bewust of onbewust weieens
misdraagt, die kun je heel
goed afhouden van racistisch
gedrag. Kijk, niemand hoeft
van joden of Surinamers te
houden, maar tussen niet-
houden-van en racisme zit
een grote ruimte. Die willen
wij benutten. Daarom houden
we veel spreekbeurten, geven
we lesmateriaal uit, ontvan
gen we jaarlijks 550.000 men
sen in het Anne Frank-huis.
En als ik afga op de vele uit
nodigingen die we ontvangen
uit het hele land, dan mag ik
constateren dat we een uitste
kende naam hebben".
Het optreden van Israëlische
soldaten tegen palestijnse op
standelingen heeft daar vol
gens Houwaart niets aan afge
daan. Toch komen er veel
kritische vragen binnen bij
het kantoor in Amsterdam. Zo
heeft PvdA-kamerlid Hein
Roethof de stichting uitge
daagd haar afkeuring over de
Israëlische politiek uit te spre
ken. Dat zal dus niet gebeu
ren. Houwaart: „Wij zijn er
niet om politieke uitspraken
te doen, dat doen we nooit. De
inval van de Russen in Af
ghanistan hebben we niet van
commentaar voorzien en over
de politiek van Israel spreken
we ons ook niet uit. Als we
daaraan zouden beginnen,
zouden we de hele wereld
elke dag wel met protest-tele
grammen kunnen bestoken.
Wij komen alleen in het ge
weer als er racisme en discri
minatie in het spel zijn. Er is
helaas alle reden om onver
minderd door te gaan".
STEVO AKKERMAN
i-Di
Ikt
;f °$HEM - Veel later
iar de laatste jaren het
was beginnen
ndag 16 mei de eind-
£i4nens voor zo'n 220.000
ingen van lbo, mavo,
en vwo. Het gaat om
'*pr )00 lbo/mavo-leerlin-
50.000 havo'ers en
•veer 40.000 vwo'ers.
inmerkelijk kortere i
teriode heeft te maken
het feit dat de kandidaten
totjmaar in één vak in plaats
twee vakken kunnen
rei
Idagi
herkansen.Daardoor kan de
hele herkansing op een dag
plaatsvinden. Een andere op
vallende verandering is dat de
meeste beroepsgerichte vak
ken dit jaar uit het examen
pakket zijn verdwenen.
Verder gaan docenten meer
examenwerk zelf nakijken.
Dat betreft zowel de helemaal
uit open vragen bestaande
examens als de examens die
een combinatie zijn van open
en gesloten vragen. Het CITO
in Arnhem verwerkt alleen
nog de examens die helemaal
uit meerkeuzevragen bestaan.
Net als vorig jaar maakt het
CITO op de eerste werkdag na
het examen 's avonds om ze
ven uur via Teletekst de goede
antwoorden op de meerkeuze
vragen bekend.
Vakken
Er is een hele waslijst van exa
menvakken, waarbij Russisch,
Fries en filosofie tot de meest
bijzondere mogen gerekend, al
was het alleen al vanwege het
kleine aantal kandidaten.
Bijzonder is ook dat dit jaar
voor het eerst het vak maat
schappijleer op het examenlijs
tje bij havo en vwo staat. Het
vorig jaar was dat al het geval
bij lbo en mavo. Het examen
heeft nog een experimenteel
karakter.
In 1990 zal worden bekeken of
het experiment met de exa
mens maatschappijleer is ge
slaagd. Liefst zes zogenaamde
themavelden staan bij maat
schappijleer centraal: opvoe
ding en vorming; woon- en
leefmilieu; arbeid en vrije tijd;
technologie en samenleving;
staat en maatschappij; interna
tionale verhoudingen.
(ADVERTENTIE)
ote 'p 13,14 en 15 mei a.s. presenteren de Saab dealers
I «eer zo'n 150 Saab Select Occasions bij de Saab impor-
ïur in Vianen, Lange Dreef 28.
h 127, afslag Vianen/Hagestein)
14 mei
Prins Willem Alexander is
in Sneek, ter gelegenheid
van het 50-jarig bestaan,
aanwezig bij de opening
van de nieuwe uitbreiding
van het Friese Scheepvaart
Museum en de opening
van de jubileumtentoon
stelling „Tegelvaart" van
ruim 70 Friese 18e en 19e
eeuwse tegeltableaus met
scheepsafbeeldingen. Aan
sluitend maakt de prins
een tocht op het Sneeker-
meer met het Statenjacht
en met het skütsje „De
Sneker Pan".
KNOLLEN
SCHEVENINGEN De
Nederlandse haringvloot,
die op 21 mei - Vlagget
jesdag - vanuit Schevenin-
gen uitvaart, rekent op
een goede vangst. De
overvloed aan bijna vol
wassen haring in de cen
trale Noordzee vergroot
de kans dat de vissers met
volle ruimen thuiskomen.
De nieuwe jaarklas 1985 is
in aantal de grootste van
de afgelopen 25 jaar. Door
de omvang van de jaar-
klas zijn de visjes iets in
hun groei vertraagd. De
bijna drie jaar oude haring
is een centimeter kleiner
dan zijn voorganger. Maar
als maatjesharing heeft hij
een prima formaat.
Bioloog ir. A. Corten van het
Rijksinstituut voor Visserij-on
derzoek (RIVO) sprak in Sche-
veningen tijdens een bijeen
komst op de driemaster „Mi
nerva" zelfs van een „super
jaarklas" Noordzeeharing. Het
RIVO heeft berekend dat op
dit moment 500.000 ton van
deze haring rondzwemt. Dat is
ongeveer de hoeveelheid ha
ring die de komende maanden
door de visserijlanden binnen
de EG gezamenlijk mag
worden opgevist. Nederland is
hiervan 90.000 ton toebedeeld.
Corten liet zich ook al optimis
tisch uit over het volgende
vangstseizoen. „Er zit namelijk
nog een tweede sterke jaarklas
in zee". Hij zei te hopen dat de
visserij deze zogenaamde „to-
ters", met op dit moment een
lengte van circa 18 centimeter,
voorlopig met rust zal laten.
Probleem is dat de jonge, nog
ondermaatse visjes in sommige
gebieden - met name voor de
Deense kust - als bijvangst in
de netten terechtkomen en
daarna weer dood overboord
worden gezet.
Ondanks alle tegenvallers -
ook de slechte zomer heeft een
rol gespeeld - kan de visserij
terugkijken op een redelijk
haringverkoopjaar. Volgens
drs. D. Langstraat van het
Produktschap Vis en Vispro-
dukten is de consument zich
ervan bewust dat de kwaliteit
van maatjesharing in alle sei
zoenen goed is. De zachte win
ter heeft de matige verkoop
van Hollandse Nieuwe in de
zomer goedgemaakt. Met
name de markt- en straathan
del hebben hiervan geprofi
teerd.
V'
CONFLICT MET KLM
DEN HAAG Er dreigt
een ernstig conflict tussen
het ministerie van defen
sie en de KLM. Staatsse
cretaris Van Houwelingen
is het beu dat zoveel jacht-
vliegers worden „wegge
kocht" door de commer
ciële luchtvaart. Hij laat
daarom een onderzoek in
stellen of de Koninklijke
Luchtmacht voormalige
militaire piloten maande
lijks kan terugroepen „om
hun operationele status op
peil te houden".
De KLM ziet dit als een regel
rechte bedreiging. Als de be
windsman zijn plan doorzet,
ontstaan er grote problemen
met de roosters van de piloten.
Op intercontinentale vluchten
is het KLM-personeel dagen
van huis. Het gevolg van een
maandelijkse terugroeping
door de luchtmacht zou zijn
dat de KLM veel meer - zeer
hoog gesalarieerde - piloten
moet aannemen dan vanuit
een commercieel oogpunt ver
antwoord is.
Staatssecretaris Van Houwe
lingen wijst erop dat de KLM
tot dusver niet heeft willen
meewerken aan een oplossing
van het vliegerstekort van de
luchtmacht. „Er kan geen
sprake zijn van een voortdu
rend één-richtingsverkeer",
aldus de bewindsman. Van
Houwelingen zal de Tweede
Kamer nog deze maand mee
delen hoe hij deze zaak denkt
op te lossen. Hij heeft al ver
scheidene keren laten weten
dat hem niet voldoende finan
ciële middelen ter beschikking
staan om de jachtvliegers een
zelfde salaris te geven als zij
bij de KLM kunnen krijgen.
Skagerrak dicht voor vissers
DEN HAAG Minister Braks van landbouw en visserij heeft
de visserij op schol en tong in het Skagerrak met ingang van
morgen gesloten. De Nederlandse vissers hebben het quotum
schol voor drt gebied van 2.240 ton al binnen. De visserij op tong
is verboden omdat schol bij visserij op de eerste soort een aan
zienlijke bijvangst is. Het Nederlandse quotum tong voor het
Skagerrak bedraagt slechts 80 ton.
PRIJZEN 0,3 PCT HOGER
DEN HAAG - De prijzen in ons land zijn in april met 0,3 pro
cent gestegen. Vooral kinderkleding werd duurder. De prijzen
van dameskleding, dameschoenen, benzine, diesel- en huis
brandolie gingen eveneens omhoog. Van de onderzochte goede
ren steeg 45 procent in prijs (wat voor een prijsstijging van 0,4
procent zorgde) en werd 30 procent goedkoper (prijsdaling 0,1
procent).
(ADVERTENTIE)
DEN HAAG De boos
heid van Schoonhovens
burgemeester P.A. Schou-
wenaar over het optreden
op woensdagavond van de
mobiele eenheid tegen ac
tievoerende binnenschip-
Eers op de Lek in Schoon-
oven, is volgens de pro
vincie Zuid-Holland mis-
daatst.
n tegenstelling tot wat Schou-
wenaar beweerde, was hij con
form de voorschriften wel de
gelijk over het politieoptreden
geïnformeerd door de commis
saris van de koningin in Zuid-
Holland, Patijn. Probleem was
daarbij alleen dat de bood
schap van de commissaris de
burgemeester niet had bereikt
door een interne communica
tiestoring bij de gemeente
Schoonhoven.
Bij de ongeregeldheden rond
het Granaria-transport op de
Lek bii Schoonhoven raakte
één schippersvrouw gewond
door de scherven van een door
de politie met een waterkanon
kapotgeschoten raam van een
scheepswoning. De politie ar
resteerde één binnenschipper.
De ongeregeldheden waren
volgens de politie een gevolg
van hinderlijk dichtbiivaren
van schippers. Die zouden na
sommaties nog steeds gewei
gerd hebben om ruim baan te
maken voor het Granaria-
transport.
De schippers weerspreken dat
echter. Volgens J. de Vries
van de schippersvakbond ONS
treedt de politie nodeloos hard
op en wordt met het waterka
non op één van de politieboten
doelbewust op de ramen van
de scheepswoningen gericht
„In een aantal scheepswonin
gen is het daardoor een grote
puinhoop geworden", aldus De
Vries. Volgens hem zijn de
spanningen bii de schippers
opgelopen omdat de schipper
die woensdagmiddag werd ge
arresteerd door mensen van de
mobiele eenheid (ME) met de
wapenstok zou zijn geslagen
terwijl hij al geboeid was.
