Geld zowel oorzaak als
oplossing gokproblemen
•Herdosis aan regels
|jiagt Deetman op kosten
dHulshoff
DeSaabdieu
zoekt staat dit
weekend niet
bij de dealer
afNENLAND
guwe rage: Zweeffietsen
nnnuioi ir
PLURAL... TOT OP DE CENTIMETER 1
■j*> NAUWKEURIG.
LI
Vals bomalarm legt
treinverkeer stil
Levenslang wegens
moord Chinees gezin
EeicbcSotwcmt
WOENSDAG 11 MEI 1988 PAGINA 3
an
iim 50 tips na
kloven beloning
ik-IRA-aanslagen
ÏMOND Naar aanleiding van de door
titie uitgeloofde beloning van 100.000 gul-
jor de gouden tip die leidt tot opsporing
dader(s) van de IRA-aanslagen op Britse
.ren in Limburg, heeft het onderzoeks-
gisteren ruim vijftig telefonische tips bin-
^kregen. De gouden tip zit er evenwel niet
zo liet een woordvoerder weten, maar
uit heel Nederland afkomstige tips over
chte figuren en auto's worden serieus be-
Inmiddels is gebleken dat de verklarin-
an getuigen die meenden het IRA-lid
(lister in Roermond gezien te hebben kort
e aanslag, niet op waarheid berusten, al-
woordvoerder.
Lawaai brommer ergert het meest
UTRECHT De brommer gooit als veroorzaker van
hinderlijk verkeerslawaai nog steeds de hoogste ogen.
Maar liefst 43 procent van de Nederlanders klaagt
over brommerlawaai. Vrachtwagens en motoren ko
men op de tweede plaats met een „klaagscore" van 33
tot 36 procent. Daarna komen personenauto's (19 pro
cent).
Dat blijkt uit een onderzoek van TNO naar geluid
hinder dat gisteren in Utrecht werd gepresenteerd op
een congres van de Nederlandse Stichting Geluidhin
der. Hoewel het aantal brommers in 10 jaar is gehal
veerd, blijft het publiek de brommer als lawaaimaker
nummer één beschouwen. Op het eerste oog lijkt dat
vreemd, maar de verklaring is eenvoudig: er wordt
weliswaar minder gebromd maar wel (onnodig) veel
lawaaiiger dan vroeger.
Het wegverkeer in zijn totaliteit is de grootste hin-
derveroorzaker. Tweede is de luchtvaart met 40 pro
cent klagers. Het totale railverkeer (trein, tram, me
tro) neemt met zeven procent slechts een bescheiden
Ex-verdachte in
paskamermoord
eist snel 2,5 miljoen
ZAANDAM Rob van Zaane, de ex-verdachte van de zoge
heten paskamermoord, verlangt van het Amsterdamse ge
rechtshof dat het zijn eis om 2,5 miljoen gulden schadever
goeding binnen een maand behandelt. Mocht het hof daar
niet in slagen, dan zal Van Zaane's advocaat, mr. P. Doedens,
een kort geding aanspannen om een voorschot op de vergoe
ding te eisen. Van Zaane, die op 11 februari werd vrijgespro
ken van de moord op de verkoopster Sandra van Raalten,
wil met het geld een nieuw bestaan opbouwen in het buiten
land. Hij vraagt in de eerste plaats 200 gulden genoegdoening
voor elke dag die hij in voorarrest zat (in totaal 482 dagen).
Daarnaast wil hij de 400.000 gulden die hij aan zijn advocaat
betaalde terug en claimt hij 1,5 miljoen gulden voor gederfde
inkomsten en een half miljoen wegens „grove aantasting van
eer, goede naam en gederfde levensvreugde".
Vrees voor chaos bij
invoering sofi-nummer
DEN HAAG De eerste proefnemingen met
het zogeheten sociaal-fiscaal nummer voor alle
werknemers en uitkeringsgerechtigden vanaf
vijftien jaar hebben veel problemen veroor
zaakt. Gevreesd wordt voor een grote chaos als
die problemen niet voor 1 januari, wanneer het
nummer daadwerkelijk ingevoerd is, zijn opge
lost. Het nummer wordt ingevoerd (het kabi
net nam maandag het principe-besluit) om
fraude tegen te gaan. Bedrijfsverenigingen, die
het nummer in hun eigen bestanden al toepas
sen, ontdekten dat circa tien procent van alle
nummers niet klopt met de persoon die er bij
hoort. Volgens het ministerie van financiën
zijn de geconstateerde verschillen terug te voe
ren op de programmering van de computer. Zo
blijken de computers tussen sommige letters,
zoals de i en de y, geen onderscheid te maken.
Bonden vrezen ingrijpen
in cao ziekenfondsen
UTRECHT De dienstenbonden van
FNV en CNV en de Unie BLHP hebben
gisteravond spoedoverleg gepleegd over
mogelijk ingrijpen in de cao voor het zie
kenfondswezen (9.000 werknemers) door
minister De Koning van sociale zaken.
Ze hebben besloten de minister te vra
gen om een gesprek op korte termij-
n.Aanleiding tot het spoedberaad van de
bonden was een interne notitie van de
ministeries van sociale zaken en van
WVC die in hun bezit is gekomen. Daar
in wordt ingrijpen in de cao geopperd
omdat die twee procent te duur zou zijn
uitgevallen. De ziekenfondsen vallen on
der de WAGGS, de wet die de arbeids
voorwaarden regelt voor de gepremieer
de en gesubsidieerde sector en er de be
schikbare ruimte voor vaststelt.
es: minder
^dicijnen
recept
Je NAjcht Staatssecretaris
(volksgezondheid) heeft
>n om per 1 juli de hoe-
id medicijnen die per
S0Cia an ziekenfondsverzeker
de wa ag worden afgeleverd te
«grippfcen.
lien d ding is de invoering van
t afge*tëen bijdrage van een
Raider (de medicijnenk-
die tot gevolg heeft ge-
xnwapat er grotere hoeveelhe-
Je bel egelijk worden voorge-
nse pa ren. Bovendien is een
etwijfi huisartsen, specialisten,
iderin !^ers en z'e^enfondsen
1985 gemaakte afspraak
roor te schrijven en af te
n hoeveelheden genees-
jdig p len nooit uitgevoerd
dezd at specialisten de uit-
ïike overeenkomst niet
?rnwin tekenen.
lemar ,n ontwerp-besluit be-
r berei Dees het recht van zie-
Ame idsverzekerden op de
of he sul'ne of fluoridetablet-
t one een boeveelheid voor
- - °l>riode van maximaal een
e Noo
ar. Voor middelen tegen
ht. sche ziekten is die pe-
dagen, voor antibioti-
chemotherapeutische
vai len 14 dagen en voor
'dt uit Verige middelen 30 da-
dat ee )e Vereniging van Ne-
aar eiidse Ziekenfondsen
niets staat *n principe positief
de voorgenomen
«ei, maar als de eigen
loyaa|^e n,et verdwijnt zal de
ervan volgens de VNZ
geval moeten worden'
>ast. Verder vindt de
lat in het algemeen niet
eront medicijnen moeten
Den«in voorgeschreven dan
arend een periode van maxi-
Is he14 dagen. Dus niet voor
ndelii en' zoals de staatssecre-
rt. O, °orstelt-
!gen i
n in
ottei
DEN HAAG Druk
kletsend loopt het groepje
scholieren het café in.
Eén van hen haalt een
briefje van 25 gulden uit
zijn broekzak en roept te
gen de barkeeper: „Alle
maal guldens!" Lachend
scharen de jongens zich
voor de speelautomaat, de
éénarmige bandiet, die in
de hoek van de bar staat.
Tien minuten later komt
het stel aanmerkelijk stil
ler naar buiten. Van de
stapel guldens is niets
over.
Dit alledaagse tafereel staat
volgens een gisteren gepubli
ceerd onderzoek model voor
een schrijnend probleem: gok
verslaving, of zoals de onder
zoekers het liever
probleemgokken. Uit het on
derzoek, verricht door de so
ciologische vakgroep Plan
ning en Beleid van de Rijksu
niversiteit Utrecht, blijkt dat
Nederland naar schatting
tien- tot twintigduizend pro
bleemgokkers telt. Dat zijn
mensen voor wie het gokken
zo'n obsessie is geworden, dat
zij aan ontwenningsverschijn
selen lijden als ze niet kunnen
spelen en dat hun familiele
ven ernstige schade onder
vindt. Dit laatste staat recht
streeks in verband met de
grote financiële problemen
die een gokker kan hebben.
„Geld is voor veel gokkers zo
wel de oorzaak als de oplos
sing van de problemen", con
cludeert de onderzoeksgroep.
Voor de eerste keer is een
landelijke inventarisatie ge
maakt van het gokken. „De
problemen zijn van dezelfde
aard als bij alcohol- en drugs
verslaving", meent voorzitter
H.A.M. Hoefnagels van de
Raad voor de Casinospelen.
„Weliswaar is de omvang van
het probleem nog gering,
maar de nu bekend geworden
gegevens zijn ernstig genoeg".
Dit adviesorgaan van de rege
ring pleit dan ook voor een
maatschappelijke discussie die
tot een harmonisering van het
kansspelenbeleid zou moeten
leiden. Op 24 juni geeft de
Raad zelf het startschot voor
de discussie tijdens een con
gres in het Kurhaus met als
titel „Zijn de kansspelen de
staat een zorg?" Tot de geno
digden zullen de specialisten
van de drie grote fracties uit
de Tweede Kamer behoren.
Volstrekte chaos
Volgens onderzoeker dr. P.
Hermkens is de situatie mede
zo schrijnend, doordat er een
volstrekte chaos heerst in de
hulpverlening. „Probleem
gokkers die zich aanmelden,
worden vaak van het kastje
naar de muur gestuurd. Veel
instanties doen aan struisvo
gelpolitiek".
Hermkens en zijn mede-on
derzoekers hebben berekend,
dat in 1986 ongeveer vierhon
derd probleemgokkers zich
hebben aangemeld bij diverse
instanties, waaronder de Con
sultatiebureaus voor Alcohol
en Drugs (CAD). Vorig jaar,
gerekend tot 1 oktober, waren
dat er al elfhonderd. De helft
van hen bestaat uit jongeren
van onder de 25 iaar. Jongens
vormen hiervan het overgrote
deel (90 procent). Zestig pro
cent van de hulpzoekers zei
verslaafd te zijn aan de éénar
mige bandiet. Deze vorm van
gokken behoort tot de riskan
te kansspelen, de zogenaamde
„short odds", waarbij op korte
termijn resultaat kan worden
verkegen. In deze categorie
zitten met name de probleem-
gokkers.
Hoefnagels van de Raad voor
de Casinospelen vindt, dat de
regels voor de diverse kans
spelen geharmoniseerd die
nen te worden. „In casino's
gelden tal van beperkende
maatregelen, zoals een mini
mumleeftijd, een terughou
dend reclamebeleid, het ver
bod leningen te verstrekken
en een registratiesysteem,
waarin iemand op eigen ver
zoek kan worden opgenomen,
zodat hij of zij in het vervolg
in alle casino's wordt gewei
gerd. In de illegale gokwereld
tellen zulke zaken natuurlijk
helemaal niet. Maar ook bij
legale kansspelen zie je deze
beperkingen niet. Er moeten
daarom algemene minimum
eisen komen. De Tweede Ka
mer moet daarbij de grens be
palen".
Onderzoeker Hermkens geeft
toe, dat het moeilijk te ont
dekken is wanneer gokken
een echt probleem is voor ie
mand. „Het duurt ten eerste
enorm lang voordat het gok
ken als proleem wordt erva
ren. Is het eindelijk zo ver,
dan zijn de verschijnselen niet
altijd goed waar te nemen.
Gokkers zijn namelijk strate-
Veel casino's kennen een „Jackpot Club" met gelduitkerende speelautomaten. Zestig procent
van de hulpzoekers is verslaafd aan de éénarmige bandiet.
FOTO: PR
gen in het verbergen van hun
problemen, die vaak in de fa
miliaire sfeer blijven han
gen".
Met enige spijt constateert
Hermkens, dat zijn onderzoek
niet heeft kunnen nagaan,
waarom het gokken de laatste
jaren zo is toegenomen. „We
hebben nu puur een inventa
riserend onderzoek gedaan.
De komende jaren moet
worden onderzocht, wat de
oorzaken precies zijn". Zeker
is, dat het aanbod van kans
spelen flink is gegroeid: bin
go's, kantoren op de hoek van
de straat waar op paarden
kan worden gegokt, en veel
illegale gokkerijen. Eén van
de aanbevelingen is dan ook
terughoudendheid te betrach
ten bij het ontwikkelen van
nieuwe kansspelen. Illegaal
gokken moet harder worden
bestreden. Hermkens: „Twee
maanden geleden is het in
Amsterdam gebeurd, dat de
politie bij een inval in een il
legaal gokhuis de automaten
in beslag nam, maar de rou
lettetafels ongemoeid liet".
Voorts pleiten de onderzoe
kers ervoor meer en betere
voorlichting te geven en een
bepaald percentage van de
opbrengst van kansspelen te
besteden aan de hulpverle
ning van probleemgokkers.
Hermkens: „Geld is echter
niet alles. Het gaat in de eer
ste plaats om een kwalitatief
sterke aanpak van het pro
bleemgokken".
ROB SEBES
(Van onze
irlementaire redactie)
TlAAG De almaar stij-
personeelskosten waar-
Dnderwijsminister Deet-
de laatste jaren op zijn
ing worstelt, zijn voor
ilangrijk deel het gevolg
en overdosis aan regels,
scholen leggen sommige
op verschillende manie-
uit, wat steevast tot
?rd of oneigenlijk ge
leidt en altijd tot hogere
uien,
•ijdag
e oph
uur
e At
en aa"
iigal:
ange daarbij is dat het
deel van die regels er-
bedoeld is dreigend ont-
oor leerkrachten als ge-
van dalende leerlingtal-
te verzachten. Om de
niet nog verder de pan
laten rijzen heeft Deet-
regen
igtem
i het
het z ,diei1 riJaen weci-
oe salarissen van onder-
d personeel afgelopen
behoorlijk „geknepen",
MuHBeerkrachten over de pe-
tussen 1980 en 1987 twee
en procent minder zijr
verdienen dan rijksamo
in een notedop de voor
ste conclusie uit een rap-
n de Algemene Reken-
De tijd dat leerkrach-
benijden warén om hun
tijd en een ruim bemeten
5 ligt reeds ver achter
22 )e vakanties zijn nog wel
jk lang, maar de werk-
i zijn dat ook: veertig
normaal, terwijl de cao-
werkweek doorgaans twee uur
korter is. Het salaris is niet
meer zo aanlokkelijk als het
ooit was. De rechtspositie, hoe
fraai geformuleerd ook, is al
even betrekkelijk, want wie er
het laatst bij is gekomen, vliegt
er het eerst uit zodra het leer
lingtal tot beneden een be
paald minimum is gedaald.
Onvolledig
Dat is nog niet alles. In het be
geleidende persbericht nam de
Rekenkamer een prangende
zin op: „De Rekenkamer
meent dat in alle redelijkheid
de vraag gesteld kan worden
hoe het ministerie greep kan
houden op de uitgaven, wan
neer op een aantal terreinen
de informatievoorziening zo
onvolledig dan wel weinig
eenduidig is als werd geconsta
teerd. Ook de kwaliteit van de
ramingen moet daar onder lij
den. Tijdens het onderzoek is
gebleken dat veel gegevens
waarvan werd verondersteld
dat ze op het departement aan
wezig waren, niet konden
worden geleverd".
Zo'n zin moet Deetman, die
amper een week geleden in
een interview grondig zijn
hart luchtte over de knellende
banden van het regeerak
koord, duchtig steken. Hij had
van „stomme regels" gespro
ken en kwalificaties als „dui
vels" gebruikt. De Rekenka
mer heeft nu duidelijk ge-
Duinrell in Wassenaar heeft weer wat nieuws!
De Cycle Monorail. Uniek in Nederland. Fietsen over
een 300 m lange Monorail met waterige verrassingen
onderweg. Talloze andere attraktics: Superroetsj,
Rodelbanen, Kikker-8-baan en het tropische Tiki-
bad met de langste
overdekte waterglijba- d**l I 11 |f"k k~j~k 11'
ncnrweK'dDr''" UUIIII gIi
een dagje Duinrcll.
yDaar kikker je van op! Infomaat 01751-14765
maakt dat de om zich heen
slaande minister een aanzien
lijk deel van de problemen
ook aan zichzelf te wijten
heeft.
Niet onbillijk
Door het hanteren van het op
zich niet onbillijke principe
„last in - first out" (LIFO) -
ofwel de laatst binnengekome-
ne moet als eerste vertrekken
- is het bestand aan leerkrach
ten sterk vergrijsd maar ook
een heel stuk duurder gewor
den. Want bij dalende leer
lingtallen ging de instroom
van jongere en goedkopere
leerkrachten waarvan de aan
vangssalarissen juist aanzien
lijk waren verlaagd, stagneren.
Het ontslag voltrekt zich in
het onderwijs in etappes. Om
dat een school het ene jaar ei
genlijk te veel leerkrachten
kan hebben en het volgende
jaar te weinig, is er een garan
tieregeling in het leven geroe
pen. Die regeling zorgt er voor
dat „de LIFO-sytematiek" nog
niet toepasbaar is. Zo'n rege
ling kennen rijksambtenaren
niet. De Rekenkamer ontdekte
echter dat sommige scholen
deze regeling wel heel erg
ruimhartig hanteren, zodat de
garantieregeling een doel in
zichzelf werd, uit zelfbescher
ming en uit behoud van de
school.
Ook de zogenaamde „boven
talligen-maatregel" komt bij
rijksambtenaren niet voor. Die
komt erop neer dreigend ont
slag uit te stellen. Weliswaar
daalt het aantal mensen dat
van deze maatregel profiteert,
maar niettemin zullen er in
1990 nog zo'n 550 „boventalli
gen" zijn. Dergelijke regelin
gen maken het mogelijk dat
het salaris tot aan het uitein
delijk aanbrekend moment
van ontslag, kan doorgroeien.
Bij het vaststellen van wacht
geld of uitkeringen is het
laatstgenoten salaris maatge
vend.
Overvaller gevlogen
NEE HOOP,DANK U. Y
IK GEBRUIK PE HiJNE
Oh&eKcOkt-
Met het pistool in de aanslag wachten de leden van een arrestatieteam tot de overvaller van
een filiaal van de AMRO-bank in Amstelveen naar buiten komt. Tevergeefs, bleek later. Toen
het arrestatieteam de bank bestormde, bleek de overvaller gevlogen. De (mislukte) overval
veroorzaakte gisteren groot alarm bij de politiekorpsen in Amstelveen en Amsterdam.
FOTO: ANP
n (ADVERTENTIE)
Woon- en slaapkamerwanden
tot op de centimeter nauwkeurig.
Licht of donker, open of gesloten,
hangend of staand, licht of zwaar,
groot of klein, schuin of recht, opval
lend of onopvallend.- van 40 tot 280
cm hoog... op 28,44 of 60 cm diep.
kersen, in teak of noten, in grijs.
Sahara of wit lak, deuren en laden in
5 profieluitvoeringen.
Zo'n welhaast onbegrensde
keus biedt geen enkel ander wand-
systeem. Geen bouwpakket en tot
ziens, maar vakkundig gemonteerd
en geplaatst Wij nodigen u uit vrij
blijvend met het PLURAL-wand-
systeem kennis te komen maken.
Onze binnenhuisadviseurs zullen u
graag de mogelijkheden tonen en
met u een wand samenstellen die
anders denken
IELCENTRUM LEIOSCHENMAGE HILVERSUM GROCST ROTTERDAM Ml
DORDRECHT Een vals
bomalarm heeft gister
avond het treinverkeer op
de lijn Rotterdam-Breda
langdurig ontwricht. Tot
diep in de nacht was de
NS bezig om alle treinen
weer volgens schema te
laten lopen.
Het bomalarm werd om 20.37
uur vanuit de intercity Rotter
dam-BrecTa doorgegeven aan
de meldkamer van de spoor
wegpolitie in Utrecht, die
groot alarm sloeg. De intercity
stopte daarna tussen Dor
drecht en de Moerdijkbrug en
de passagiers werden met bus
sen verder vervoerd.
Dank zij een nauwkeurig sig
nalement dat verschaft was
door de spoorwegpolitie van
Rotterdam kon degene die de
bom gelegd zou hebben met
een worden aangehouden. Het
betrof de 26-jarige Rotterdam
mer F.W. V., die eerder op de
avond al de aandacht van de
spoorwegpolitie van Rotter
dam op zich gevestigd had met
verwarde verhalen over terro
risten en drugskoeriers. Men
nam aan dat de man onder in
vloed verkeerde en adviseerde
hem de trein naar huis te ne
men. Dat deed hij, maar een
maal in de trein richtte hij
vernielingen aan en maakte
duidelijk dat ergens in de trein
een bom geplaatst was. Een
onderzoek bracht aan het licht
dat de Rotterdammer geen
echte bom had geplaatst maar
wel met enkele elektriciteits
draden en een loze stekker
een verbinding had gemaakt
tussen twee rijtuigen van de
trein.
ROTTERDAM - De rechtbank in Rotterdam heeft een der
tigjarige Chinees uit Almere veroordeeld tot levenslange ge
vangenisstraf wegens doodslag en moord op het Chinese ge
zin Tang in de nacht van 10 op 11 september in Rotterdam.
De straf was conform de eis van de 'officier van justitie.
De man heeft de volgens de rechtbank „nauwelijks te bevat
ten" misdrijven alleen gepleegd, met als motief roof. In te
genstelling tot de tenlastelegging, waarin hem viermaal
moord werd verweten, kwam de rechtbank tot het oordeel
dat de man schuldig is aan doodslag op de heer Tang, ge
volgd door moord op diens echtgenoot, het vijfjarig dochter
tje en de zes weken oude baby. Deze werden met een mes
afgeslacht. Eerder was een tweede verdachte door de recht
bank vrijgesproken.
(ADVERTENTIE)
Op 13,14 en 15 mei a.s. presenteren de Saab dealers
weer zo'n 150 Saab Select Occasions bij de Saab impor
teur in Vianen, Lange Dreef 28. ÏLZXc k
(A27, afslag Vianen/Hagestein) i.