Jongeren ervaren in Haagse
duinen wat ze in kerk missen
•ymr
VAN DOOL
ROLLUIKEN
CcicLeSotvta1
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
EcidócSouocmt
kerk
wereld
RISK-MANIFESTATIE VAN YOUTH FOR CHRIST
Paus kritisch over werkwijze
internationale krediteuren
Aids-patiënt eist rectificatie van echtpaar Goeree
Nog geen
oplossing
in zaak
pastoor
J. Stolk
Patstelling in Denemarkj,,
WOENSDAG 11 MEI 1988 Pj
Lid van Pinkstergemeente onverwacht vrij
FRANKFURT A.M. Geheel onverwacht is Peter Valter, een
van de christenen uit de overwegend Duits-evangelische pink
stergemeente van Tsjoegoejevka in Siberië, uit een strafkmap
bij Krasnoyarsk vrijgelaten, meegedeeld. Valter, die acht maan
den voor het aflopen van zijn straf in vrijheid werd gesteld, is
inmiddels in Tsjoegoejevka teruggekeerd. Zijn broer bevindt
zich met drie andere leden van de gemeente nog in gevangen
schap. Vier families uit de pinkstergemeente, in totaal 33 per
sonen, mogen deze week de Sovjetunie verlaten. De afgelopen
maanden zijn reeds 115 leden van de pinkstergemeente, die ja
renlang zwaar vervolgd is, in de Duitse Bondsrepubliek aange
komen.
Zwartkruis-prijs voor Rex Brico
AMSTERDAM Rex Brico, journalist van Elseviers Magazi
ne, krijgt de „Bisschop Zwartkruis-prijs" die dit jaar voor het
eerst wordt uitgereikt. De Theodorus Zwartkruis Stichting,
kende Brico de prijs toe wegens „bijzondere creativiteit, men
selijkheid en verdraagzaamheid op het gebied van de katholie
ke godsdienst, kunst of cultuur". De stichting werd opgericht
ter nagedachtenis van de vijf jaar geleden overleden bisschop
van Haarlem. In de jury hebben onder andere zitting prof. M.
Marlet (voorzitter), hoogleraar aan de Katholieke Theologische
Univerflteit Amsterdam, drs. V. M. Scheffers, secretaris van
Justitia et Pax en prof. K. Walf, hoogleraar in Nijmegen. De
prijs bestaat een geldbedrag en een ring.
Alle winden zijn goed,
I mits ze ons voortdrijven
Proefschrift
wil uitwerking
identiteit
omroepen
verduidelijken
AMSTERDAM De vaag
heid van de identiteit van een
levensbeschouwelijke omroep
bespreekbaar maken. Zo om
schrijft drs. J. Hahn, docent
aan de Katholieke Theologi
sche Universiteit Amsterdam,
de bedoeling van zijn proef
schrift: Het zout in de pap: le
vensbeschouwing en televisie,
waarop hij vrijdag aan de uni
versiteit van Amsterdam
hoopt te promoveren.
Om die identiteit bespreek
baar te maken ontwikkelde
Hahn een methode die het
mogelijk moet maken het le
vensbeschouwelijk gehalte
van tv-programma's inhoude
lijk te meten. Daarbij heeft de
schrijver in het bijzonder ge
dacht aan de KRO. Hahn ver
trekt daarbij overigens van de
ideeën die bestuurders of pro
grammamakers zelf over hun
identiteit hanteren. Op basis
van zijn methode onderzocht
hij drie programma's om zijn
onderzoek te illustreren: een
gedeelte van de door de KRO
uitgezonden film van Zefirelli
over het leven van Jezus, een
aflevering van de Ver van
mijn bed-show en van de Al
les is anders-show.
Hij vindt die identiteit mager,
maar hij meent, zo zei hij in
een persgesprek gisteren ter
introduktie van zijn proef
schrift, dat het eigenlijke on
derzoek naar de identiteit van
de KRO nog moet beginnen.
Hij geeft grif toe dat op basis
van het bestuderen van drie
programma's geen oordeel
valt te vellen over de levens
beschouwelijke identiteit van
een omroep als de KRO. De
programma's zijn, zoals hij
stelde, slechts gekozen om zijn
methode te illustreren.
DRIEBERGEN Voor
de vijfde keer houdt de
jongerenorganisatie
Youth for Christ in Den
Haag (op camping De Oc-
kenburg) van Hemel
vaartsdag tot zondag de
RISK-manifestatie. Jon
geren kunnen daar „li
chamelijk en geestelijk
uitwaaien en een concre
te beleving van hun ge
loof krijgen aangereikt".
„We willen niet zeggen: zo
moet je nu een kerkdienst
houden", zegt Dik de Jong, bij
Youth for Christ verantwoor
delijk voor de grote manifes
taties zoals ook het Flevo-to-
taalfestival. „Onze belangrijk
ste doelstelling is het geeste
lijk toerusten van jongeren uit
de verschillende kerken De
afgelopen vier jaar is echter
wel gebleken dat onze vierin
gen in een behoefte voorzien.
Dit mis ik nu in mijn kerk,
zeggen deelnemers vaak na
afloop."
Omdat de organisatie vorig
iaar diverse keren door ker
kelijke instanties werd bena
derd met het verzoek om tek
sten is dit jaar een aantal pre
dikanten uitgenodigd de vie
ring mee te maken. Onder an
deren de hervormde synode-
praeses ds. B. Wallet, secreta
ris ds. W.R. van der Zee van
de Raad van Kerken in Ne
derland, de Amsterdamse pre
dikant ds. R. van Essen en ds.
J. Suurmond uit de Charisma
tische Beweging krijgen na
afloop gelegenheid hun erva
ringen tijdens de viering mee
te delen. Op wat voor manier
kunnen kerken leren van de
RISK-vieringen en zijn ze be
reid de ideeën op te pikken,
eventueel met hulp van
Youth for Christ, om zo jon
geren weer te interesseren
voor de kerk? Op diverse
plaatsen in het land zijn na
RISK '87 al experimentele
diensten gehouden waarbij de
avondprogramma's van de
manifestatie werden gebruikt.
„Oude woorden nieuwe leven
inblazen" was vijf jaar gele
den de hoofdgedachte achter
de eerste RISK-bijeenkomst -
toen „Vierentachtig".
De Jong: „We waren met
onze „Mayday's" die jaren op
Hemelvaartsdag zijn gehou
den, creatief gezien op een
dood punt aangeland. Met de
nieuwe vierdaagse manifesta
ties kozen we voor een heel
andere, meer liturgische be
nadering. Grote nadruk ligt
op de viering en beleving van
het geloof. Symboliek is het
sleutelwoord."
Overdag kunnen de gemid
deld 700 jongeren (16 tot 23
jaar) die de conferentie in de
Haagse duinen bezoeken, kie
zen uit diverse lezingen en
gespreksgroepen. Ook wordt
een meditatieve rondgang ge
houden en is er veel aandacht
voor toneel, dans en muziek,
's Avonds wordt liturgisch
met onder meer teksten van
moeder Theresa en Martin
Luther King, stiltes en liede
ren het thema dit jaar 'Hij
die is, was eri komt' gestal
te gegèven. „Elke avond heeft
een eigen symbool", licht De
Nog even napraten na het inpakken van de slaapspullen; beeld van Ockenburg vorig jaar.
FOTO: MILAN KONVALINKA
Jong toe. „Voor 'Hij die is'
hebben we bijvoorbeeld de re
genboog gekozen als symbool
van het verbond dat God
voorstelt aan mensen."
Nieuw aan de RISK-vierin:
gen voor kerkelijk Nederland
is volgens De Jong de sterke
nadruk op symboliek en de
grote betrokkenheid van de
jongeren. „Er is veel uitwisse
ling tussen het podium en het
publiek. De deelnemers
worden ook gedwongen na te
denken en een standpunt te
bepalen over alles wat ze krij
gen voorgeschoteld. We bie
den handvaten om stil te
staan bij het geloof".
Een klein gedeelte van de
RISK-bezoekers heeft de
kerk al min of meer vaarwel
gezegd. „In onze viering ont
dekken ze wat ze hebben ge
mist in de kerk. Daar werden
ze nauwelijks betrokken bij
de dienst. Als er al een jeugd
dienst wordt gehouden, is die
in elkaar gezet door de predi
kant en de kerkeraad. Jonge
ren vinden in veel kerkdien
sten ook weinig of niets terug
van wat ze bezighoudt. Vaak
wordt iedere keer weer de
zelfde trage liturgie afgelo
pen. In RISK ontdekken ze
dat diensten ook op een heel
andere manier kunnen
worden ingevuld", zo meent
De Jong.
LA PAZ Paus Johan
nes Paulus II heeft tijdens
zijn bezoek aan Bolivia
scherpe kritiek geuit over
de wijze waarop de inter
nationale krediteuren
zich opstellen tegenover
de ontwikkelingslanden.
Tijdens een toespraak tot di
plomaten in de Boliviaanse
hoofdstad La Paz veroordeel
de de kerkleider de enorme
verschillen die er bestaan tus
sen de rijke en de arme lan
den en had hij met name kri
tiek op het feit dat de arme
landen zoveel rente moeten
betalen over aan hun ver
strekte leningen. Hij stelde
dat de arme landen te kam
pen hebben met sociale en po
litieke instabiliteit omdat het
hun aan de financiële midde
len ontbreekt om daadwerke
lijke ontwikkelingen te reali-
De paus zei dat een dergelijke
ongelijkheid tussen arm en
rijk indruist tegen het godde
lijk principe dat het goeds van
de schepping rechtvaardig en
gelijkelijk moet worden ge-
„Pep"
Paus Johannes Paulus II
vreesde last te krijgen van
hoogteziekte in Bolivia en op
weg van Urugay naar dat
land kreeg hij een middeltje
dat drugsbestrijders liever
van de aardbodem zagen ver
dwijnen: coca. Aan boord van
het toestel dat de paus naar
Bolivia bracht kreeg hij een
kopje „mate de coca", thee ge
maakt van cocabladeren.
Ook voor het slapen gaan
dronk de paus nog een kopje,
en het scheen te helpen, aldus
bisschop Julio Terrazas van
de Boliviaanse bischoppen-
conferentie.
Coca is de grondstof voor co
caine. Het kauwen van coca
bladeren, of het maken van
cocathee is niet illegaal. Voor
al onder Boliviaanse Indianen
die op grote hoogte wonen is
het middel populair ter be
strijding van de in onze con
treien onbekende „hoogte
ziekte" of sorocche.
De Boliviaanse hoofdstad La
Paz ligt op 3.700 meter boven
de zeespiegel en die hoogte
zorgt bij vele toeristen vooor
duizeligheid, slapeloosheid en
hoofdpijn als gevolg van het
zuurstottekort.
De paus en de Boliviaanse presdient Victor Paz Estenssorro
wisselden gisteren geschenken uit in het presidentiele paleis.
ZWOLLE Rectificatie
in landelijke dagbladen
en de Gay-krant van de
uitlatingen die het echt
paar Goeree in aflevering
16 van zijn gospelblad
Evan heeft gedaan, stop
zetting van de verdere
verspreiding van dit blad
en het zich in de toe
komst onthouden van
kwetsende, beledigende
en onnodig grievende uit
latingen.
Dit heeft aids-patiënt F.J. van
Zijl uit Amsterdam dinsdag in
kort geding voor de fungeren
de Zwolse rechtbankpresident
mr D.J. van Dijk geëist. Van
Zijl voelt zich in eer en goede
naam aangetast door uitlatin
gen van de Goerees in hun
blad. Hierin wordt hij voor
moordenaar en leugenaar uit
gemaakt. Als Van Zijls eisen
worden ingewilligd, zouden er
niet alleen dwangsommen op
overtredingen moeten worden
gesteld, maar wil Van Zijl ook
dat er lijfsdwang (gijzeling)
kan worden toegepast.
In een open brief in Evan
gericht aan de Zwolse recht
bankpresident mr. F.C. Fliek
wordt Van Zijl omschreven
als een moordenaar. Het echt
paar Goeree baseert zich hier
bij op uitspraken in het dag
blad De Telegraaf.
„Als seropositief homofiel
heeft hij vele homoseksuele
contacten en neemt daarbij
geen voorzorgsmaatregelen,
waardoor hij anderen met het
dodelijke aids-virus besmet",
aldus het artikel.
In zijn pleidooi namens Van
Zijl voerde Keulaerds aan dat
de Goerees na de vijf in de af
gelopen jaren tegen hen ge
wezen vonnissen en arresten
beter hadden moeten weten
dan zich zo grievend over een
zo zieke medemens uit te la
ten. „Grovere beledigingen
zijn vrijwel niet denkbaar."
Volgens Keulaerds beroepen
de Goerees zich dit keer niet
op de Bijbel maar op De Tele
graaf, zodat niet van vrijheid
van godsdienst kan worden
gesproken.
Advocaat mr. J.W.A. van
Dommelen beriep zich na
mens het echtpaar Goeree op
vrijheid van godsdienst en
vrijheid van meningsuiting.
Volgens de advocaat komt de
waarschuwing voort uit bij
belse liefde voor de mede
mens. „Iedere zondaar ver
dient de doodstraf en Jezus
verleent gratie. Dat is de
boodschap".
Uitspraak op 17 mei.
ROTTERDAM Bisschop R.
Ph. Bar van Rotterdam zal
zich persoonlijk bemoeien met
de kwestie in de Haagse Je-
roenparochie, in de Spoor-
wijk. Dit gebeurt op voorstel
van vicaris-generaal J. Zuid
geest. Inzet van het conflict is
het ontslag van pastoor J.
Stolk, zeer tegen de zin van
veel parochianen.
Gisteravond is met parochie
raad, het kerkbestuur en de
parochianen uit het actieco
mité „Pastoor Stolk moet blij
ven" langdurig de ontstane si
tuatie doorgesproken. Bij dit
overleg waren ook vertegen
woordigers van het dekenaat
en van het bisdom betrokken.
Tijdens het overleg bleek dat
niet alle leden van de paro
chieraad de mogelijkheden
van verdere samenwerking
met pastoor Stolk gelijk in
schatten. Daarop deed vicaris-
generaal J. Zuidgeest het
voorstel om de zaak aan de
bisschop voor te leggen. Daar
na kan in overleg met het de
kenaat een oplssing aan de
parochie worden voorgelegd.
Waarschijnlijk kan dit over
een week gebeuren.
Acht Mei Beweging
Men maakt politici nogal eens
het verwijt, dat ze met veel
omhaal van woorden trachten
te ontkomen aan het echt be
antwoorden van vragen. Maar
wat zij doen, is doorgaans hei
lig vergeleken met wat Wies
Stael-Merkx, voorzitter van de
Acht Mei Beweging (AMB), in
vraaggesprekken presteert.
Haar antwoorden lijken wille
keurige greepjes uit stencils of
statuten van ae Acht Mei Be
weging, zonder duidelijk ver
band met de gestelde vragen.
En met drie, vier zinnen
maakt ze elke logica zoek, zo
als soms een stroompje spoor
loos verdwijnt in woestijnzand.
Zo ook in het interview in de
rubriek „Kerk en wereld" in
de krant van zaterdag. Ge
vraagd waarom de AMB ver
breking van het gesprek met
de bisschoppen riskeert door
toch het eucharistisch gebed
van Huub Oosterhuis te ge
bruiken, probeert ze eerst uit
te leggen, waarom dat gebed
volgens haar zo goed is (reden
dus om het toch te gebruiken),
om dan te beweren dat dat
gebed het afbreken van die
gesprekken helemaal niet
waard is. Dat dit laatste dan
een reden zou moeten of kun
nen zijn om maar een minder
stout gebed te kiezen, ontgaat
haar klaarblijkelijk. Aan het
tegen elkaar afwegen van die
twee motieven komt ze dan
ook niet toe! De strekking van
de kritische vraag of de AMB
haar vitaliteit niet louter ont
leent aan haar gespannen ver
houding tot de bisschoppen,
lijkt Stael-Merkx al evenmin
te doorzien. Wiesje kijkt ge
woon de andere kant op en
fietst aan het probleem straal
voorbij. Gespeelde onnozel
heid? Ik geloof dat ze het vaak
écht niet ziet. Opmerkelijk is
verder het overdadige gebruik
van nietszeggende clichés, dat
typische vernieuwersjargon,
waarvan de termen reeds bij
invoering zo sprekend zijn als
munten na honderd jaar inten
sief gebruik. Als de AMB enig
licht zou kunnen uitstralen,
werkt de voorzitter wel als
een korenmaat. Of vindt de
AMB het uit tactisch oogpunt
wel effectief: een „mistma-
chientje" als woordvoerder?
W. Brands,
DEN HAAG.
Acht Mei Beweging (2)
Een „Huisgemeente", zomaar
ontdekt op de Acht Mei Mani
festatie in Utrecht. Handelin-
fen 2-46: „En thuis werd het
rood gebroken" (en ook de
beker gedronken). Nu gebeurt
dat onder leiding van priesters
die met consecrale macht
swoorden voor de eeuwigheid
zijn gewijd. Beter ware het als
wij ons hart verheffen tot de
Heer die onder ons wil zijn
zonder Goddelijke Almacht,
en zonder Goddelijke Majes
teit, die ons Zijn aangezicht
biedt (voor een kus mis
schien?) en onze vriendschap
en onze harten zoekt. Als ie
niet meer in de kerk gelooft,
maar wel in God, zeg dan ie
dere dag minstens een keer
iets „aardigs" tegen hem.
D. van Fessem,
DEN HAAG.
Snelheidsbeperking
De advertentie van de minis
teries van verkeer en water
staat, justitie, VROM en econo
mische zaken in de courant
van 7 mei j.l. „elke auto heeft
nu dezelfde top" is m.i. on
doordacht en psychologisch
volkomen misplaatst. Italianen
zijn wat snelheidsbeperkingen
betreft veel intelligenter, want
daar geldt al sedert jaren, en
met succes, een gedifferen
tieerde snelheidsbeperking al
naar gelang van het motorver
mogen van een auto.
(ADVERTENTIE)
Nu kunt u uw kostbaarheden beter beschermen
dan ooit Met de professionele Van Dool rolluiken
voor uw ramen en deuren. En met beveiligen
houdt het niet op...! Wfont door die dikke \ran Dool
rolluiken isoleert u gelijk uw ramen en deuren
tegen kou (of warmte natuurlijk).
Nodig Van Dool eens uit... voor 'n deskundig
advies en 'n vrijblijvende offerte.
Van Dool rolluiken...
Vakwerk
Showroom Lierweg 65. De Lier
Tel 01745 14145'j
(Zaterdags w
10 tot 2 uur
geopend)
Zonwering, aluminium ramen en deuren,
rolluiken, balie-afsluitingen, dubbele
beglazing, isolatie.
til
De verkiezingen in Denemarken moesten gister^
een eind maken aan de onzekerheid rond de loya'gj
het land tegenover de NAVO, waardoor de stembi «k
karakter had gekregen van een volksraadpleging,
verandert echter niets aan die onduidelijkheid. Dé»1
partijen bestaande socialistische oppositie moest ~l
flink terrein prijsgeven (van 85 naar 79 zetels), m£,
desondanks nog negen zetels méér dan de door vieijj'
gevormde centrum-rechtse minderheidscoalitie van
Schlüter, die zeventig zetels behoudt.
De extreem-linkse Socialistische Volkspartij heeL
avond al verklaard het omstreden voorstel te hand)
de onzekere politieke toestand heeft veroorza
NAVO-schepen die de Deense wateren willen bini
zouden de verzekering moeten geven dat zij géén
pens aan boord hebben. Nu is het de vraag of de se*
heet gegeten zal worden als zij tot schrik van de NA
ners werd opgediend.
Bij de verkiezingen van gisteren hebben de sociaE*
met hun voorstel voor kernwapen-vrije Deense waL
spraakmakende inzet een voor Deense begrippjkt
nederlaag geleden. De Deense socialisten willen d^d
niet verlaten. Maar zelfs als het voorstel wordt afgezj#
het Noordatlantisch bondgenootschap er niet aanr
voldoen: of marineschepen wel of geen kernwajL
boord hebben, wordt onder geen voorwaarde befcj
maakt. De patstelling in de Folketing, het Deense pave
duurt onverminderd voort. De kwestie zal ongetwijfsh
agenda staan van de volgende NAVO-vergadering
Den Haag wordt gehouden.
Het is geen gering en evenmin een eenvoudig ptf'
Wat de kernwapens betreft volgt Denemarken dezel
tiek als Noorwegen, dat in vredestijd geen kernw
zijn grondgebied toestaat. Vandaar dat Denemar
voorkwam op de lijst van NAVO-lidstaten die bere j]
Pershings en kruisvluchtwapens op te nemen. Ame
en Britse oorlogsbodems die door het Kattegat of he
rak varen hebben, als zij daartoe zijn uitgerust, ong
kernwapens aan boord. Zowel de Deense als de Noo
ring knepen tot dusverre echter een oogje dicht, js
9i
Als in Denemarken het omstreden voorstel vaifc
treem-linkse socialisten nu daadwerkelijk wordt uit v
zou dat de NAVO-paraatheid in het zeegebied, dat ei
gische flessehals vormt voor de scheepvaart naar eiic
Oostzee, aanzienlijk verzwakken. Niet voor niets
Deense premier Schlüter voor de verkiezingen van (v
verklaard, dat het er om ging of zijn land „een loyaa
de NAVO" zou blijven. Maar de Deense kiezers he
kans gemist orde op zaken te stellen.
De verkiezingen hebben daarnaast nóg een verontT
ontwikkeling aan het licht gebracht. Ook in Denin
neemt de aanhang van uiterst rechts schrikbarend bi
extreem-rechtse Vooruitgangspartij, die evenals he
Front National van Jean Marie le Pen de vreemdelii
predikt, heeft gisteren een stevige winst geboekt. Op
taal van 179 steeg de Vooruitgangspartij van negen
tien zetels, een voor de politieke verhoudingen in
ongekend succes. Er is duidelijk „something rotter
land Denemarken.
Zomerse
Hemelvaartdag
DE BILT (KNMI) - Een hoge-
drukgebied boven noord-Scan-
dinavië neemt nog in beteke
nis toe. Gelijktijdig trekt het
komende etmaal een nieuwe
depressie vanuit noord-Afrika
via Italië naar zuidwest-Duits-
land. Bij ons heeft dat tijdens
het komende etmaal een in
kracht toenemende oostelijke
stroming tot gevolg. Hiermee
wordt uit Duitsland vrij war
me lucht aangevoerd. Na een
nacht met minima van rond 10
graden loopt het kwik op He
melvaartdag tijdens zonnig
weer op tot rond 23 graden. In
het zuiden van het land kan
nog wat bewolking aanwezig
blijven. Daar en ook in de
buurt van de Waddenzee blij
ven de middagtemperaturen
iets achter. Op het IJsselmeer
en in het Waddengebied wordt
de oostelijke wind overdag
krachtig. Vanaf vrijdag koelt
het vanuit het zuiden weer
wat af, mogelijk met een re
gen- of onweersbui.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor donderdag en vrijdag:
Zuid-Scandinavië en Dene
marken: Zonnig en vrijwel
overal droog. Middagtempera-
tuur rond 16 graden.
Britse Eilanden: Veel bewol
king en af en toe regen. Vrij
dag van het westen uit enkele
opklaringen. Middagtempera-
tuur rond 13 graden.
Benelux en noord-Duitsland:
Half tot zwaar bewolkt en mo
gelijk een bui. Middagtempe-
ratuur donderdag circa 20 gra
den, vrijdag enkele graden la
ger.
Zuid-Duitsland en Alpenge
bied: Veel bewolking en perio
den met buien, sommige met
onweer. Middagtemperatuur
rond 20 graden.
Frankrijk: Veel bewtt
perioden met buien, f
met onweer. Vrijdag!
westen uit enkele oplsf
Middagtemperatuur
graden aan de
kust tot 21 graden
vièra.
Spanje en Portugal:
velden en langs de
landsezeekust hier en
regen- of onweersbui,
temperatuur van 15 g
Italië en Joegoslavisi
Half tot zwaar beu
plaatselijk een regen
weersbui. Middagtem
van 20 graden in het
tot 25 graden in het z
WEERRAPPORT HEDENMI
«°3
Vlissingen regen
Malta
Moskou
Munchen
Cyprus
Istanboel
Las Palmas
HELP DE LEPRA BESTRIJDEN
DOE HET NU!
Stort uw bijdrage op C
postgiro 50500 of y
bankgiro 70.70.70.929
Nederlandse Stichting vo
Leprabestrqding/AmsKnkm
Wibautstraa» 135.1097 DN
Amsterdam Tel 020 - 93 89 7!^