Bedrijven in de rij
voor milieu-keurmerk
•ECONOMIE
£ckLóe6owa/nt
v Beurs van Amsterdam
Verlies voor Brill
VNU verwerft belang
in Italiaanse uitgever
Weinig
animo bij
lusteloze
handel
Oranjeboom brouwerij
Rotterdam toch dicht
ZATERDAG 7 MEI 1988 PAGIN
Directe vliegverbinding
Nederland met China
Center Pares verwacht
flinke groei winst
Reorganisatie Alcatel
kost 155 arbeidsplaatsen
ABN in
China
Nieuw record in
supergeleiding
claimindo c 422.00 422.00
cred lyonn 49.00 49.00
cvg gb c
dale*
desseau*
dordtse pf 207.00 206.80
dorp groep 410.00 410.00
econoslo 142.00
emba 132.00
enraf-non c 33.00 33.50
enksc 225.50 224 00
fumess 40.50 40.20
gamma hold 57.60 57.00
gamma h pr 6.40 6.50
gevekeeiec 110.00 108.00
gevek^gth)
204.00
190.008
129.70
LEIDEN Boekhandel en Drukkerij Brill heeft in 1987
verlies na belastingen geleden van 810.000. In 1986 was ei
winst van 893.000. Voorgesteld wordt uit de algemene res
een dividend van 4 procent uit te keren, aldus het bedrijf.
1986 is 14 procent dividend betaald, waarvan 4 procent in
tanten en 10 procent naar keuze contant of in aandelen. Ir
jaarverslag over 1986 waarschuwde Brill al dat de winst in
nadelig zou worden beïnvloed door de invoering van een
matiseringssyteem, waarop zwaar moet worden afgeschrt
terwijl van een besparing op arbeidskosten in het eerste jaar
geen sprake zou zijn.
HAARLEM VNU heeft een belang van 49 procent verwo
in Gruppo Editoriale Jackson te Milaan, de belangrijkste
aanse uitgever op het gebied van technologie, waaronder ta
uitgaven op het gebied van elektronica en computers. VNU
iness Press Group en Jackson zullen nauw gaan samenwe
op het gebied van technologische publicaties, zo heeft VNt
teren bekendgemaakt.
De deelneming in Jackson past in het streven om de belang
Europa te versterken met het oog op de Europese eenwordi
1992. Jackson geeft 28 tijdschriften uit alsmede tal van
daardwerken op het gebied van computerwetenschap en
tronica. Het bedrijf telt 160 werknemers en de jaaromze
draagt 50 miljoen.
PEKING China wil een luchtvaarfverdrag met
Nederland sluiten, dat de nationale luchtvaart
maatschappijen van beide landen in staat stelt een
directe verbinding tussen Amsterdam en Peking te
onderhouden. Dit heeft de Nederlandse staatsse
cretaris voor buitenlandse handel, mevrouw Van
Rooy gisteren in Peking gezegd. Volgens de Ne
derlandse ambassade in China moet het verdrag in
de plaats komen van een akkoord uit 1979. Dat ak
koord werd echter nooit bekrachtigd vanwege een
geschil over de Nederlandse levering van twee
duikboten aan China's buurland Taiwan, wat een
bekoeling in de Nederlands-Chinese relaties tot ge
volg had. Volgens mevrouw Van Rooy is de duik-
botenkwestie tijdens haar bezoek niet ter sprake is
gekomen.
ROTTERDAM - Center Pares zal ook in
het lopende jaar een bevredigende groei
van omzet en nettowinst te zien geven.
Die verwachting uit de raad van bestuur
in het jaarverslag. Als alle lopende en
voorgenomen projecten zijn uitgevoerd,
zal de verhuurcapaciteit van deze recrea
tieonderneming 70 procent groter zijn dan
in 1986. Ongeveer de helft van de bunga
lows zal dan buiten Nederland liggen. De
totale omzet kwam op 371 miljoen gulden.
Hoewel Center Pares fors heeft uitgebreid
en aan het uitbreiden is in Engeland,
Frankrijk en Duitsland bedroeg het eigen
vermogen van 397,6 miljoen gulden (1986:
325 min.) eind 1987 toch 27 procent van
het belanstotaal
DEN HAAG De vestigingen van Alca
tel Nederland NV in Den Haag en Hooge-
veen, een producent van telecommunica-
tie-apparatuur, moeten gaan reorganise
ren. Daarbij vervallen tenminste 155 van
de 1.000 arbeidsplaatsen. De reorganisatie
is onder meer nodig omdat de lage dollar
koers het concurreren bemoeilijkt in die
landen waar „dollarcontracten" worden
afgesloten. De directie van het bedrijf
heeft daarover gisteren met de bonden ge
sproken. Later die dag is het personeel in
gelicht. Dat heeft bestuurder K. Benschop
van de Industrie- en voedingsbond CNV
meegedeeld. De CNV-bond hoopt in ver
dere gesprekken met de directie gedwon
gen ontslagen te kunnen voorkomen.
AMSTERDAM
- De ABN heeft
weer voet aan
de grond in
China. Deze
week werd een
klein kantoortje
met drie perso
neelsleden geo
pend in Peking,
voorlopig een
steunpunt.
Sinds 1903 had
de bank een
vestiging in
Shanghai, die
in 1955 werd
gesloten.
ALBUQUERQUE Ameri
kaanse onderzoekers hebben
een nieuwe supergeleidende
film gemaakt van een materi
aal dat volgens hen van groot
belang kan zijn voor toekom
stige generaties computers en
andere micro-elektronica. Da
vid Ginley van de Sandia Na
tional Laboratories, zei dat zijn
afdeling met het nieuwe mate
riaal „de jackpot heeft getrok
ken". Het materiaal wordt su
pergeleidend bij -176 graden
Celsius. Dat is dertien graden
warmer dan het vorige record
bij een dunne film van super
geleidende stof.
DEN HAAG - Het
bedrijfsleven krijgt het
Spaans benauwd van de
groeiende reeks milieu
schandalen. Het risico
van gifaffaires, schade
claims en bijbehorende
negatieve publiciteit is
onderhand zo groot, dat
nu al honderden onder
nemingen proberen het
predikaat „milieuvrien
delijk" te verwerven.
Ondernemingen over
spoelen de accountants
bureaus met opdrachten
om hun milieubeleid te
toetsen aan de wettelijke
voorschriften en maat
schappelijke normen.
„Steeds meer mensen begin
nen onrustig op hun stoel te
schuiven. Commissarissen
trekken aan de bel bij het be
stuur. En de bestuurders zelf
merken dat mensen vaker
persoonlijk aansprakelijk ge
steld worden voor een gif-
schandaal", aldus dr. G.C.
Molenkamp.
Molenkamp, van huis uit
chemicus, was gedurende elf
jaar regionaal inspecteur
voor het milieu in Zuid-Hol
land. Begin jaren tachtig ver
liet hij de ambtenarij en werd
hoofd van het Haagse Vol
der Co, vennoot van TRN
Groep (nummer 3 op de
ranglijst van accountants
maatschappijen in Neder
land). Volder Co is gespe
cialiseerd in milieu-auditing:
accountants die in plaats van
het financiële beleid, het mi
lieubeleid van de onderne
ming tegen het licht houden
en als dat in orde is, een ver
klaring van goedkeuring af
geven.
Groeimarkt
Volder Co is temidden van
een stuk of vijftig concurren
ten veruit marktleider in de
milieu-auditing, zegt Molen
kamp. Een sterke groeimarkt
bovendien.
„Tien jaar geleden, als in
specteur, werd ik bij de be
drijven zowat de kamer uit
gekeken. Tegenwoordig heb
ben de meeste managers wat
meer gevoel voor het milieu;
de instelling van de mensen
is honderd procent veran
derd. Milieuzorg is officieel
erkend als onderdeel van de
goede manier van zaken
doen. Voor het doorlichten
van het milieubeleid kregen
we enkele jaren geleden nog
slechts enige tientallen op
drachten, nu zijn het er jaar
lijks al honderden".
Voor bedrijven die met mi
lieu-onvriendelijke stoffen te
maken hebben, kan dat ook
moeilijk anders, verklaart
Molenkamp. De milieuwet
ten worden steeds zwaarder,
verzekeraars eisen garanties
om niet voor torenhoge scha
declaims te moeten opdraai-
Opwaardering
Zeedijk
Het exterieur
van het ge
restaureerde
Barbizon Pa
lace Hotel
aan de Prins
Hendrikkade
op de hoek
van de Zee
dijk in Am
sterdam. Het
hotel, dat
voor 80 mil
joen gulden
is verbouwd,
opende gis
teren de deu
ren. Tot de
verbouwing
is besloten
om de sterk
verpauperde
en door
drugs ge
plaagde
buurt op te
waarderen.
FOTO: ANP
Het milieubeleid van bedrijven laat nog veel te wensen over. Uit angst voor schadeclaims en slechte pu
bliciteit, vragen steeds meer ondernemingen hun accountant om een milieu-keurmerk.
FOTO: SP
en, overheden doen moeilijk
met vergunningen, contrac
ten komen traag tot stand,
werknemers klagen, actie
groepen dreigen met een
koop-boycot en zelfs tijdelij
ke sluiting is niet uitgesloten.
De affaire met Polysar in
Arnhem heeft dat laten zien.
Stempel
Veel bedrijven hebben in de
afgelopen jaren vergeefs ge
probeerd de interne milieu
zorg in de vingers te krijgen,
zegt Molenkamp. Voor het
management van met name
grotere ondernemingen blijkt
het te ver te gaan om het mi
lieuhygiënisch functioneren
van het complete bedrijf
voortdurend te overzien. Ze
bemerkten dat interne mi
lieuzorg alle onderdelen van
het bedrijf aangaat, zoals op
leiding, onderhoud, techniek,
financieel management. Bo
vendien staan de tientallen,
zeer ingewikkelde en tech
nisch gedetailleerde milieu
wetten, voorschriften en re
gels ver van het bed van de
meeste mensen.
Molenkamp: „Voor ons is het
al moeilijk om alles op een rij
te hebben, laat staan voor al
die leken in de bedrijven.
Toch willen de managers niet
het risico lopen dat gebreken
in de werkwijzen en proce
dures tot overtredingen van
wetten leiden. Men wil con
trole, een goedkeurend stem
pel van een onafhankelijke
expert, opdat het bedrijf ge
dekt is als het naderhand op
milieugebied een en ander
wordt aangewreven".
Graafwerk
Een opdracht komt neer op
het systematisch controleren
in hoeverre het milieuhygië
nische beleid van het bedrijf
overeenstemt met de wet, de
maatschappelijke normen, de
regels van het bedrijf zelf en
de vaktechnisch aanvaarde
richtlijnen.
Molenkamp: „Het is natuur
lijk geen letterlijk spit- en
graafwerk. Hoewel je weet
dat olietanks in de grond
soms gaan lekken, kun je
moeilijk alle tanks gaan uit
graven. Wij testen de meet-
en administratieve procedu
res binnen het bedrijf. Wij
kijken hoe de organisatie in
elkaar steekt, hoe de verant
woordelijkheden geregeld
zijn. Daartoe voeren we ge
sprekken met het manage
ment en met de medewer
kers. We bezoeken locaties,
nemen werkwijzen waar,
gaan procedures na, bestude
ren documenten en admini
stratieve gegevens en verge
lijken al die gegevens met de
werkelijke resultaten. Zijn de
tanks geregeld gekeurd? Zijn
daar certificaten van? Zijn er
nog andere bewijzen? Con
troleert het bedrijf de bo
dem? Om het controlesys
teem zelf te toetsen, nemen
we soms een steekproef. Dan
nemen we een technisch bu
reau in de arm om de tank
uit te graven en de zaak let
terlijk te controleren".
Gifschandaal
De vraag wat de mensen van
Volder Co doen als ze bij
de opdrachtgever op een re
gelrechte gifaffaire stuiten,
brengt de voormalige milieu-
inspecteur heel even in ver
legenheid. Hangen ze hun
ontdekking aan de grote
klok, stappen ze onmiddellijk
naar justitie?
Molenkamp: „Nee, we stap
pen niet meteen naar de offi
cier van justitie, behalve als
de volksgezondheid direct
gevaar zou lopen. In de
meeste gevallen zullen we
druk uitoefenen op de op
drachtgever om de zaak zo
snel mogelijk in het reine te
brengen. Maar bij een echt
gifschandaal? Eigenlijk weet
ik niet goed hoe ik zou reage
ren, heb het nog niet meege
maakt. Vergeet niet dat de
bedrijven die volkomen fout
zitten, ons echt niet vragen
om de zaak te bekijken".
Verplichting
Milieu-auditing is komen
overwaaien uit de VS. We
gens het vergiftigen van
Moeder Natuur kregen be
drijven daar eind jaren ze
ventig voor miljarden dollars
aan schadeclaims aan hun
broek. Sindsdien is milieu-
auditing, hoewel niet ver
plicht, gemeengoed geworden
in de VS. In ons land is het
bedrijfsleven, welhaast van
zelfsprekend in tegenstelling
tot milieugroepen, faliekant
tegen verplichte milieu-audi
ting. De overheid kijkt de kat
uit de boom en overweegt
verplichting alleen voor de
bedrijven die met zwaar ver
vuilende stoffen werken. Mo
lenkamp verwacht dat het
kabinet volgend jaar een offi
cieel standpunt zal innemen.
Hij is zelf van mening dat nu
de overheid taken afstoot,
het bedrijfsleven ook meer
eigen verantwoordelijkheid
moet gaan dragen. Veelbete
kenend in dat verband
noemt hij de herkomst van
het woord auditing.
„Auditing komt van auditor,
Latijns voor toehoorder. In
het oude Romeinse rijk wer
den beslissingen van de kei
zer door volksomroepers be
kend gemaakt. Omdat die
mensen in de uithoeken van
het rijk meer ten eigen bate
spraken, werden er contro
leurs, toehoorders, meege
stuurd. Die mensen moesten
dus in de gaten houden of de
waarheid wel gesproken
werd".
Molenkamp voorziet meer
specialismen in het accoun-
tantsberoep. „De accountants
moeten nog meer gaan sa
menwerken met andere be
roepsgroepen. Deze maat
schappij wordt almaar inge
wikkelder en de behoefte
aan helderheid, waarheid,
groeit evenredig".
HENK ENGELENBURG
AMSTERDAM Inspire
rend was het Damrak de
afgelopen week bepaald
niet. De omzetten bleven
beperkt en de stemming
was lusteloos en slaapver
wekkend. Ook op Wall
Street was de animo ver te
zoeken.
Toch was er op het Damrak
genoeg stof tot gesprek: de
nieuwe staatslening van zes
procent, het mislukken van
een overeenkomst tussen de
olieproducerende landen, de
cijfers van Philips over het
eerste kwartaal, het overne
men van Tijl door Wegener en
de op drijfzand rustende fusie-
geruchten van andere onder
nemingen.
De olieprijs die tijdens de on
derhandelingen tussen de
OPEC-landen en een aantal
andere olielanden was opgelo
pen, zakte weer even hard te
rug toen beide partijen het
niet eens konden worden over
een produktiebeperking. Voor
ondernemingen die veel olie
gebruiken gunstig, voor de Ne-
erlandse staat minder gun
stig, omdat die gebaat is bij een
hoge gasprijs, die weer gekop
peld is aan een hoge olieprijs.
De dollar blijft overigens
rondom de 1,88 schommelen.
Open - marktbeleid
Deze week werd bekend dat
de minister van Financiën,
Ruding, akkoord is gegaan met
een uitgebreider open-markt-
beleid in onze kapitaalmarkt
door de Nederlandsche Bank.
De bedoeling is dat de Neder-
landsche Bank door koop of
verkoop van staatsobligaties
een matigende invloed op de
groei van de totale geldcircula
tie kan gaan uitoefenen. Daar
voor moet de Nederlandsche
Bank eerst een portefeuille
met staatsobligaties opbouwen
en dat bereikt zij door in de
komende tijd voor circa 3 mil
jard gulden in openbare emis
sies van staatsleningen deel te
nemen. Met andere woorden:
de Nederlandsche Bank gaat
een groot pakket staatsobliga
ties in huis halen, waarmee zij
op de kapitaalmarkt kan op
treden om de totale geldcircu
latie te regelen. De minister
van Financiën houdt een vin
ger in de pap, doordat inzet en
omvang van de open-marktéc-
tiviteiten in een regelmatig
overleg met de directie van de
Nederlandsche Bank voortdu
rend besproken worden.
De cijfers van Philips over het
eerste kwartaal zijn redelijk
goed ontvangen. De winst liep
met zes procent op tot 217 mil
joen gulden wat te danken is
aan bepaalde valutavoordelen
en aan een lagere belasting.
De echte bedrijfsresultaten in
het eerste kwartaal zijn echter
met achttien procent gedaald.
Uit de koers is de stemming
niet op te maken; hij zakte ze
ventig cent in vier dagen. Ook
de andere internationale fond
sen (Koninklijke Olie koml
volgende week woensdag mei
de cijfers over het eerste
kwartaal) zakten wat weg.
Concentratie
De concentratie in de uitge
verswereld gaat verder. Wege
ner uit Apeldoorn, met een
omzet vorig jaar van 303 mil
joen gulden, wil Tijl uit Zwol
le, met een omzet van 104 mil
joen gulden, overnemen. Beide
bedrijven willen minder af
hankelijk van het advertentie
volume in de regionale dagbla
den worden en zij zoeken
daarom uitbreiding op het ter
rein van de professionele en
vaktijdschriften en de electro-
nische media. De beurs rea
geerde donderdag met een
koersdaling voor Wegener.
Tijl wordt namelijk ten dele
met aandelen betaald en dat
betekent kapitaalsuitbreiding
voor Wegener. Voorts kan een
rol gespeeld hebben dat Wege
ner nog andere krantenuitge
vers in de regio zou willen
overnemen en dus zelf geen
fusiekandidaat meer is die
door anderen wordt overgeno
men.
ROTTERDAM - De Oran
jeboom brouwerij in Rot
terdam, onderdeel van Al-
lied Breweries Nederland,
gaat definitief dicht. In to
taal zullen er 250 arbeids
plaatsen bij het concern
vervallen, waarvan maxi
maal 50 via gedwongen
ontslag. Allerlei mogelijk
heden om deze brouwerij
open te houden zijn het
afgelopen jaar onderzocht
en niet haalbaar geble
ken.
Het is nu de bedoeling de bier-
produktie te concentreren in
de brouwerij in Breda, waar
de komende tijd voor onge
veer 200 miljoen gulden wordt
geïnvesteerd. De bierproduk-
tie in Breda zal hiermee onge
veer worden verdubbeld. Vol
gens G. Eissens, directeur soci
ale en algemene zaken van Al-
lied Breweries Nederland,
moet de overbrenging van de
produktie naar Breda onge
veer in januari 1990 gereali
seerd zijn. Bij de Industrie
bond FNV in Rotterdam toon
de bestuurder J. Duynhoven
zich niet verrast door de aan
kondiging van de directie van
Allied Breweries. Duynhoven
ziet wel mogelijkheden om
vervangend werk te vinden
voor de personeelsleden van
Oranjeboom in de Rotterdam
se regio. De Schiedamse botte
larij Bottelo, waar Coca Cola
wordt gebotteld, is bereid
overtollig personeel van Oran
jeboom in dienst te nemen.
