lAk Geprangdheid' Deetman zet kabinet voor blok Sommige mensen jedanken ons na en bekeuring" K Politiek Partij Parlement :e Grotere autobanden voeren de snelheid ongemerkt op de avonturen van kapitein rob 3INNENLAND Eiidóc(SomcMvt ZATERDAG 7 MEI 1988 PAGINA 5 'luo-mininn' j- milinenl tp warhfpn staat. :N ij een )EN HAAG Hoe moet et nu volgende week net CDA-minister Wim leetman, wanneer de ■weede Kamer reken- hap vraagt voor zijn op- ienbare uitlatingen in agblad Trouw? Niemand ie het precies weet. Ook remier Lubbers niet, oewel deze toch een ze- ere routine heeft in het vereind houden van be- rindslieden. i al die bewindslieden ijn hand in de Kamer ;henen. Brinkman na- hij het parlement had bele- De Korte nadat hij de ingin had verboden naar n te gaan. Braks nadat hij :rapt was op een zekere r ite van medeplichtigheid an fraude op visafslagen en Van der Linden toen hij met de hulp van grote broer Lub bers nog hoopte de paspoorten te kunnen behouden. In het geval van Deetman komt er echter een probleem bij. Het gaat nu niet alleen om een minister die een scheve schaats heeft gereden, nee, het betreft nu een minister die zichzelf in feite buiten het ka binet heeft geplaatst. Na zijn felle kritiek op het regeerak koord verkeert Deetman in dezelfde positie als iemand die nog wel lid is van een club maar de statuten daarvan niet langer onderschrijft. Zo iemand komt al heel snel voor de keus: kritiek inslikken of weg gaan. Welke keus zal Deetman maken? Ad Hermes, oud-staatssecretaris en tegen woordig voorzitter van de CDA-fractiecommissie voor onderwijs, acht het heel wel mogelijk dat de minister op stapt. „Ik weet hoe menig keer hij met de handen in het haar heeft gezeten. Het zou mij niet verbazen als hij langzamer hand het punt nadert waarop hij zegt: ik geloof het verder wel". Ook Deetman zelf lijkt die in druk te willen wekken. Op geen enkele wijze wenste hij gebruik te maken van de vluchtweg die premier Lub bers en CDA-fractieleider De Vries hem maandagavond op een partijbijeenkomst in het Brabantse Veldhoven wezen. „Een man van vlees en bloed met hart voor het onderwijs en een heel krappe portemon nee", zei De Vries. „Een mi nister die spreekt vanuit een geprangd gemoed", aldus Lub bers. „Te gek" „Hoe komen zij erbij?", stond op het gezicht van Deetman te lezen. Met nadruk ontkende hij dat zijn kritiek op het re geerakkoord was ingegeven door bezorgdheid over zijn ei gen begroting. Hij bleef erbij dat het akkoord ook voor an dere ministers heel slecht is. Het is „te gek" als men van minister Korthals Altes extra cellen eist „terwijl hij de cen ten er niet voor krijgt". En het is „bijna duivels" dat als er be zuinigd wordt op Defensie ook Ontwikkelingssamenwerking eraan moet geloven. Niet zo zeer een Deet-man dus als wel een staats-man, die louter ge motiveerd wordt door zijn zorg voor het vaderland en de Der de Wereld. Goed ingelichte kringen rond het kabinet geloven niets van dit alles. Zij menen dat CDA- kamerlid Hermes zich, als hij praat aftreden van Deet- de eerste plaats laat leiden door de gedachte dat een vacature op Onderwijs voor hem persoonlijk nooit weg is. Diep in zijn hart zou ook dit kamerlid wel weten dat Deetman alleen bezig is zich in te dekken tegen verde re aanslagen van zijn collega minister Ruding. Men wijst daarbij op het kran- tebericht dat Financiën On derwijs ervan beschuldigt nog steeds te veel geld uit te ge ven. Door het almaar toene men van het aantal studenten zou er in de begroting van Deetman alwéér een gat gesla gen zijn, nu van zo'n 170 mil joen gulden. Volgens het re geerakkoord moet een minis ter een dergelijke overschrij ding in beginsel compenseren door bezuinigingen op eigen erf. En daar hebben we dan de re gel die Deetman bracht tot zijn woede-explosie. „Absurd" noemde hij het in Trouw dat een onverwacht grotere toe loop van studenten, die uiter aard ook allemaal een studie beurs moeten hebben, ten kos te moet gaan van bijvoorbeeld het basisonderwijs. „Een stom me regel in een stom boekje". Paardemiddel Zijn die woorden niet zo fel, zo onministeriabel dat men toch maar moet rekenen met een aftreden? Neen, zeggen de in gewijden, Deetman móést wel zo opereren. Bij dreigende be zuinigingen op Onderwijs heeft hij al zoveel keer bin nenskamer met zijn portefeuil le gezwaaid dat niemand zich daar nog iets van zou aantrek ken. Een paardemiddel was nodig, wilde het kabinet en zijn eigen partij hem nog se- Dat het Deetman alleen gaat om het versterken van zijn po sitie blijkt ook uit ziin opmer king in Veldhoven dat hij het regeerakkoord niet afwijst doch dat hij er slechts „enige kanttekeningen" bij heeft ge plaatst. En ook slechts in die context is zijn hardop geuite bewondering te begrijpen voor de „taaiheid en lenigheid" van reptielen en de „dikke huid" van olifanten. Kortom: Wim Deetman maakt zich op voor een hard gevecht met de mi nister van financiën. Deze zit echter ook niet stil. Ruding liet, eveneens via een interview (met het Algemeen Dagblad), weten dat collega Deetman niet zo zielig moet doen. „Hij is al in een aantal gevallen ontzien". Onderwijs heeft bijvoorbeeld niet zelf hoeven opdraaien voor de dure 'vergrijzing' van het do centenkorps in het voortgezet onderwijs, die het gevolg is van het feit dat bij bezuinigin gen in het verleden de jongste leraren het eerst op straat werden gezet. Maar aan alles komt een eind, ook aan de „goedgeefsheid" van Ruding. De minister van financiën zei het nergens voor nodig te vinden extra geld aan zijn onderwijscollega te geven. Bovendien zal er, zo voegde hij er dreigend aan toe, nog deze kabinetsperiode ernst gemaakt worden met het dichtschroei en van een aantal 'open-ein- deregelingen' (subsidies en uit keringen waaraan geen maxi mum is gesteld). Het is bepaald niet uitgesloten dat ook onder wijs daarbij een veer zal moeten laten. Kemphanen Dat roept het beeld op van twee kemphanen, die de stalen sporen aan hun poten vlijm scherp hebben geslepen. De al eerder geciteerde ingewijden wensen dit beeld enigszins te relativeren. Ruding zou niet zo onwrikbaar zijn als hij lijkt. Het ministerie van financiën heeft immers al laten uitlek ken dat bij nader inzien Deet man dit jaar geen tégenvaller doch een méévaller (van 100 niljoen) te wachten staat. „Ruding legt daarmee een loopplank uit waarover Deet man weer binnenboord kan komen", zegt men in kabinets kringen. Blijft natuurlijk de vraag of de onderwijsminister die plank van Ruding breed genoeg vindt. Hij zou test eens kunnen denken dat er nog veel meer te halen is. Het ver moeden bestaat dat hij streeft naar de absolute zekerheid dat overschrijdingen die veroor zaakt worden doordat er meer studenten komen dan was ge raamd, niet langer op zijn bgroting verhaald zullen worden, zelfs niet 'in beginsel'. Premier Lubbers lijkt daar wel voor te voelen. In Veldho ven legde hij uit dat in specia le gevallen budget-overschrij dingen wel degelijk uitge smeerd kunnen worden over de gehele rijksbegroting. Als Lubbers ook Ruding warm krijgt voor die redenering, dan valt er voor PvdA-voorman Wim Kok en VVD-fractielei- der Joris Voorhoeve, die bei den publiekelijk over Deet man zijn heengevallen, weinig eer meer te behalen. De on derwijsminister zal dan met liefde het gehele Trouw-inter- view inslikken, desnoods let terlijk. RIK IN T HOUT ÏVREDENHEID OVER SNELHEIDSCONTROLES: liliteit; strékt ruike- ssing. jrpro- •ELDOORN „Een mkere Audi, een West- itser, 131 km per uur. xt, pak jij hem?" Het >luid komt uit de radar die 20 meter verder- goed gecamoufleerd de Al staat gepar- xd. Gert Hendrikx, de immandant van de rijks- litionele snelheidscon- ie die avond, start zijn rcedes. Ook de andere jens van de rijkspolitie Jen de achtervolging in laf een speciaal uitge kozen parkeerplaats bij \peJdoorn. endrikx drukt zijn gaspedaal ep in. De kilometerteller eft richting 200. „Hij is weg", igt hij, doelend op de Audi, laar zonder een spoor van te- jrstelling in zijn stem. „Dat beurt wel eens. Ze zien in spiegels dat ze geflitst zijn denken dan: ach, nou aakt het toch niets meer uit, ard doorrijden". hij heeft die woorden nper uitgesproken of de 'i komt in zicht. Pal voor afslag Hoenderloo-Apel- »rn „pakt" („zo noemen wij it j Hendrikx de snelheids- livel. Het dashboard van de gelardeerd met techni- snufjes, waaronder een dikker. De Westduit- uit- üfnï "di kon" he snufje j ^Hidarverkli geeft gr Htl zijn sn ^waarop He achtjes zeg geeft grif toe dat hij met de gepoogd heeft op heid te drukken. faarop Hendrikx even later ichtjes zegt: „Die moet zeker tO hebben gereden", vriendelijke Audi-bestuur- krijgt een boete van vijftig ilden. En hij heeft daarmee ker de kosten van de radar- ïrklikker terugverdiend. hij bij een snelheid van 10 km/u betrapt, had hem it rond de 250 gulden gekost, isschien verklaart dat zijn 'iendelijkheid. endrikx ontkent dat laatste. Yee hoor. Over het algemeen i mensen best netjes. Meest- geen spoor van agressivi- t". Volgens de commandant dat een verdienste van ïze correcte houding". „Wij tellen ons altijd voor en zeg- ;n dan recht-toe-recht-aan aar het om gaat. Dan wach- we af hoe ze reageren. En immigen bedanken ons dan zelfs. Dat klinkt misschien wat raar als je net een bon hebt ge had. Maar ik denk, dat ze écht dankbaar zijn dat ze eens een keer op hun fouten zijn gewe zen". De suggestie dat die dankbaarheid misschien meer voortvloeit uit het feit dat men niet weet wat anders te zeg gen, wijst hij resoluut van de hand. Verdraagzaam Die avond worden bij Hoen- derloo op die wijze tientallen auto's tot stoppen gemaand en beboet. Geen tolerantie meer sinds de invoering 1 mei van de nieuwe maximum-snelheid van 120 km/u op de - meeste - snelwegen. Hoewel, de nieuwe wet laat npg wel wat ruimte. De rijkspolitie hanteert een omrekentabel: 130 km/u is daarbij gelijk aan 120 echte, geijkte kilometers. Een speling die is ingebouwd omdat som mige tellers in auto's wat af wijken. In de meeste gevallen, zoals bij de Westduitse Audi, geeft die teller echter „hoogst waarschijnlijk" wél de juiste snelheid aan. Hendrikx geeft dat ook toe. En in die zin is er dus wel degelijk sprake van enige verdraagzaamheid in de Nederlandse snelheidswetten. Maar in termen van de rijks politie is de tolerantie weg. Die avond worden totaal 544 voer tuigen gecontroleerd. 54 krij gen een boete: 15 personenau to's en de rest vrachtwagens. „Negentig procent van wat we pakken is vrachtwagen", zegt Hendrikx. „Vrachtwagen chauffeurs denken dat wij al leen de personenauto's streng controleren. Mis. We pakken alles". Voor vrachtwagens is de wet niet veranderd. De maximum-snelheid is 80 km/u gebleven. „Ik denk dat in de chauffeurs-cafés die controles het gesprek van de dag 'zijn. Daar hadden ze simpelweg niet op gerekend..." Via de mobilofoon krijgt Hen drikx door: (firmanaam vrachtwagen), met aanhanger, 98. kilometer, tijd: 20 uur 41. Gert!" „Levensgevaarlijk", zegt Hendrikx. „Vrachtwagen combinaties die zo hard rij den... je moet er niet aan den ken als ze een noodstop moeten maken of zo. Zeker als het regent. De grofste overtre der van de snelheidslimiet is die avond een vrachtwagen die „geflitst" wordt met een Rijkspolitieman Gert Hendrikx, commandant van een surveillance eenheid: „Reken maar dat mensen schrikken als ze in de berm een Porsche van ons zien die net iemand heeft aangehouden. Dat werkt preventief". APELDOORN - Hoewel de meeste snel heidsmeters een paar procent te veel aange ven, rijden veel automobilisten ongemerkt harder dan hun snelheidsmeter aangeeft. Het gaat met name om personenauto's waaronder grotere banden zijn geplaatst, terwijl de snel heidsmeter hieraan niet is aangepast. Afwij kingen van meer dan tien procent zijn hier door mogelijk. Inmiddels hebben de laatste dagen al vele automobilisten hun snelheids meters laten ijken bij hiervoor gespeciali seerde bedrijven. Daarnaast is er een groei ende vraag ontstaan naar waarschuwingssy stemen die de bestuurder attenderen op het overschrijden van de 120-kilometergrens. De firma Wibo in Apeldoorn is inmiddels bezig met de ontwikkeling van zo'n systeem. snelheid van 112 km/u, 32 ki lometer te snel. De boete be draagt bijna 200 gulden. Bij de personenauto's wordt als top- overtreder een automobilist geregisteerd bij een snelheid van 156 kilometer, goed voor een boete van ruim 200 gul den. Boetes De boetes zijn sinds 1 mei ho ger geworden. Voor een over schrijding van de snelheidsli miet tot en met 14 kilofneter geldt een boete van 50 gulden; dat was 35 gulden. De boete loopt op tot 140 gulden bij een overtreding met 30 kilometer. Daarboven wordt het een zaak van het Openbaar Ministerie. Duitsland. Daar is geen snel heids-begrenzing en zijn snel heden van tegen de 200 kilo meter per uur een volstrekt le gale zaak. Vaak zijn het echter ook vlotte boete-betalers. Want onze oosterburen zijn doodsbang dat hun overtre ding in het buitenland wordt doorgespeeld aan de Duitse justitie. Dat kan ze een aantal punten kosten; te veel verlies van punten en hun rijbewijs wordt ingetrokken. De rijkspolitie voert sinds 1 mei veel vaker controles uit dan voorheen. Dat blijft vol gens Hendrikx ook zo. „Vroe- Het zeilschip De Vrijheid besluiten Sidi met de dieren achter te laten. De klauterpartij, nog voor de boeg ligt, is niets voor de brave kamelen en de Iele Abdullah. De drie anderen sluipen nu verder langs de rot- naar het midden van het stenen landschap, waar zich de i stad moet bevinden. Plotseling draait Rob zich geruisloos hij legt een vinger op de mond en wijst naar een donkere ir. Een wachter, ongetwijfeld „Touaregg", fluistert Yoessof. lijkt gevaarlijk te worden! De wachter is in een soort pij ge- Zijn hoofd is verborgen in een eigenaardige muts: de ku- fiya, zodat er bijna niets van zijn gezicht is te zien. Ja, de Toua regg lijkt wel iets op de roofvogels, die hier nestelen en ook zo op de punt van een rots over de vlakte zitten te loeren. Ineens draait de man zich om. Zijn oor heeft al onraad gehoord. Als zijn spiedende blik het groepje ziet, heft hij zijn geweer, maar met enkele sprongen heeft Yoessof hem bereikt. Een slag, een kreet en een seconde later is de eerste vijand in het ravijn verdwe- ger controleerden we bijna uit sluitend het verkeersgedrag: te dicht op mekaar rijden, rechts inhalen... dat soort dingen. Nu doen we wat meer snelheids controles". De surveillance-eenheid van Hendrikx bestaat uit drie Por sches, twee Mercedessen en een radarauto. Dertien man zijn op de weg. Over de hele dag wisselen ze vier keer van standplaats. In de rest van het land vinden op nog drie plek ken soortgelijke controles plaats. De pakkans is met die extra controles fors gestegen, aldus Hendrikx. Het ligt in de bedoeling dat de controles met zogenaamde „onopvallende auto's" worden opgevoerd. Nu zijn er natio naal nog zeven van dat soort auto's. Dat aantal wordt ver dubbeld. Bovendien worden ze uitgerust met een nieuw type radar. De auto's rijden nor maal met het verkeer mee. Al les wat die auto's passeert met een te hoge snelheid, wordt geflitst. Nu zijn radarcontroles alleen nog mogelijk door een radarauto die vanuit een stil staande positie snelheden meet. Bovendien kunnen de „onopvallende auto's" straks meer doen dair - zoals nu - „achter een auto plakken en kijken wat die verkeerd doet". De taak was dan om een ver- keersfout fotografisch vast te leggen, bijvoorbeeld als ie mand rechts inhaalt. „Zo'n manoeuvre kan met drie, vier foto's worden vastgelegd", zegt Hendrikx. Overigens behou den zij ook in de toekomst die controle-functie. Oliecrisis In een artikel over de 120 ki lometer-limiet in het Alge meen Politieblad spreekt top ambtenaar drs. A. Moolenaar Buitenlandse automobilisten worden bij de grote Nederlandse grensovergangen gewezen op de hier geldende maximum- snel heden. Nieuw is daarop het 120-teken. Vooral op Westduitsers lijkt dat weinig indruk te maken. FOTO S: PERS UNIE zijn wat harder te gaan rijden. Maar een echte balans kunnen we nu nog niet opmaken. Over een maand kunnen we meer zeggen. Dan is die maat regel al wat ingeburgerd. De angst zit er nu goed in. Maar hoe zit dat over een paar we ken. over een paar maanden? Daar hebben we nu nog geen zicht op". „We proberen het weggedrag te veranderen. Als dat door bekeuren gebeurt, oké. Maar als dat door preventief optre den kan, is dat leuk, dan ben je erg goed bezig. Zoals van avond: reken maar dat men sen schrikken als ze in de term een Porsche van ons zien die net iemand heeft aan gehouden. Natuurlijk werkt dat preventief". LEX VAN KOOTEN van het ministerie van justitie de verwachting uit dat zo'n vijftien procent van de snel weggebruikers harder dan 120 kilometer per uur zal blijven rijden. Dat levert volgens hem 130.000 processen-verbaal per jaar op. De gemiddelde snel heid lag voor de invoering van de 120 kilometer-limiet op 111 kilometer per uur. Verwacht wordt dat deze zal dalen tot 106 kilometer. Hendrikx: „Het was onze eer ste controle deze week. En ik kan niet anders zeggen dan dat de mensen zich heel be hoorlijk aan de limiet houden. Drie procent van de automobi listen reed te hard. Dat is heel keurig; je moet niet vergeten dat het al avond is, het wat rustiger op straat is en de dan sneller geneigd Hebt u ook geboeid zitten kij ken naar die televisiedocu mentaire over Beatrix, die aan de vooravond van koninginne dag en op de feestdag zelve werd uitgezonden? De kans dat u deze vraag bevestigend, beantwoordt is 1 op 5. want volgens een schatting van de NOS hebben drie miljoen- landgenoten op de bewuste tijdstippen het filmportret van de koningin bekeken. En ken nelijk met grote interesse, want het waarderingscijfer voor het programma was bij zonder hoog, namelijk 7,8. Daar kunnen zelfs topscorers als Jos Brink en Henny Huis man hun pet voor afnemen. Een van de vragen die na de uitzending van de koninginne- film rees, was hoeveel Neder landers hierdoor een andere kijk op het staatshoofd hebben gekregen. Naar mijn mening zijn dat er heel wat. Die bewe ring is niet met harde bewij zen te staven (helaas heeft het_ NIPO of een vergelijkbaar in- stituut er nog geen enquête over gehouden) maar uit de- geluiden die ik in m 'n omge ving heb opgevangen blijkt dat Beatrix bij menigeen in aan zien en populariteit is geste gen. Kwalificaties als „schitte rend mens" en „prachtvrouw"' en opmerkingen in de trant van „dat had ik toch allemaal niet achter haar gezocht" wa- ren niet van de lucht. Dit alles in overweging nemend kwam ik tot de conclusie dat een niet onaanzienlijk aantal medelan ders een 'Oranjegroep' moet zijn opgeschoven. Deze opmerking verdient ver duidelijking. In hun houding tegenover de koningin zijn de Hollanders grofweg te verde len in vier 'OranjegroepenDe eerste groep bestaat uit men sen die het instituut van de monarchie verheerlijken en wier denken en spreken over het vorstenhuis zijn door drenkt met gevoelens van aan bidding en devotie. Groep twee behelst degenen die de monarchie als historisch gege ven aanvaarden, geen behoef te voelen daar verandering in te brengen, respect tonen voor wat Beatrix doet en nuchter constateren dat wij het met haar beslist niet slecht hebben getroffen. In de derde groep bevinden zich de twijfelaars en onverschilligen. De twijfe laars dubben van tijd tot tijd over de vraag of we toch niet beter een gekozen president kunnen hebben en kraken nu en dan kritische noten over wat vaak 'de franje van Oran je' wordt genoemd. De onver schilligen in groep drie worden, zoals de naam al zegt. warm noch koud van wat zich in en rond onze paleizen af speelt. Tenslotte hebben we groep vier. Daarin vinden we de fervente anti-monarchisten in wier ogen geen enkel lid van de koninklijke familie ook maar enig goed kan doen. Zij zijn de absolute tegenpolen van degenen die tot groep één behoren. Deze twee extremiteiten val len echter buiten het bestek van dit verhaal. Het gaat hier om de groepen twee en drie. Mijn (veronderstelling is nu dat groep twee is toegenomen ten koste van groep drie. En dat allemaal door een docu- mentaire die in geen enkel an der land ter wereld mogelijk zou zijn geweest. Welk staats- hoofd zou zichzelf en zijn af haar gezin op zo'n manier aan de bevolking willen en durven presenterenZiet u de Britse koningin Elizabeth met be- smeurde handen het hoofd van prins Charles boetseren. een rondleiding door haar pa- leizen verzorgen en met de (klein-)kinderen een spelletje doen? Nee toch? Maar nu pra- ten we alleen nog maar over randverschijnselen. Wat voor- I al indruk maakte, was dat nu J eens goed uit de verf kwam hoe hard Beatrix werkt en op - welke manier zij haar functie l gestalte geeft. Hoe zij tot diep in de nacht staatsstukken zit te J lezen, hoe zij al haar bezoeken J minutieus voorbereidt en hoe zij ministers en staatssecreta- fissen meetroont door het land om hun de praktijk van het beleid te laten zien. Had Julia- na vooral de uitstraling van een 'nationale moederfiguur'. T Beatrix is meer een 'nationale vriendin' en bovenal een sym- pathieke, intelligente ma na- gersvrouw, waar ons land het inderdaad beslist niet slecht mee heeft getroffen. U begrijpt het al: ook ik behoor tot dege- j nen die de grens van groep drie naar groep twee zijn over- gestoken. TRUBBELS I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 5