We houden vast
aan onze eigen koers
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
Ceidóe Somant
S
Opgang
kerk
en
wereld
„Perestrojka monument voor Russische kerk"
beroepingen
Bezoek paus aan Paraguay „testcase" voor kerk
£eidóc(S<MMa/n[
Kritiek in het Kremlin
>weer
brieuen
ZATERDAG 7 MEI 1988 PAGIN]
door Morinui «in der Berg
Er zijn, globaal gezegd, twee
wijzen van kijken naar ouder
dom. Er is een wijze van kij
ken die je kunt beschrijven
als „opgang" en een wijze
van kijken die je kunt be
schrijven als „neergang". In
de publieke opinie wordt er
bij ouder worden vooral ge
dacht aan minder worden,
aan aftakeling, hulpbehoe
vendheid. In heel veel opzich
ten is dit een verkeerd beeld.
Er zijn veel ouder wordende
mensen die de ouderdom als
een uitdaging blijven zien om
op gang te blijven en niet
langs de kant te gaan zitten.
In een wenskaartenrek in een
winkel vond ik eens een kaart
die je kunt sturen aan iemand
die met pensioen gaat. Op de
kaart zat een man verscholen
in het riet te vissen. Zo'n
kaart kan beter uit de handel
worden genomen om niet lan
ger de indruk te verspreiden
dat ouderen zich maar het
beste kunnen verschuilen in
het riet en zich maar het bes
te kunnen terugtrekken uit
het leven. Het blijkt voor de
lichamelijke en geestelijke
gezondheid van groot belang
te zijn om juist op gang te
blijven.
Over ouderdom bestaan in de
leer over het ouder wordén
twee theorieën. De ene theo
rie belicht vooral de kant van
het loslaten, zich terugtrek
ken. De andere theorie be
licht vooral het hervinden van
een nieuwe levensfase. De
ouderdom als de tweede
jeugd. Beide theorieën heb
ben hun wortels in de werke
lijkheid. Volgens de Neder
landse wet hoort men vanaf
65 jaar tot de ouderdom en
heeft men recht op WAO. Je
kunt echter zeggen dat de
ouderdom zich vervroegd
heeft. Je kunt ook zeggen dat
de ouderdom zelf ouder is
geworden en op latere leeftijd
ingaat. Wie zegt dat de ou
derdom zich vervroegd heeft,
kan wijzen op de vervroegde
uittredingen. Je kunt wijzen
op de oudere werkloze van
rond de vijftig jaar die aan
merkelijk minder kans op het
hervinden van werk maakt. In
deze benadering laat ik het
ouder worden ongeveer gelijk
op lopen met het terugtreden
uit het arbeidsproces. Ik kan
het ouder worden ook duiden
aan de hand van lichamelijke
veranderingen. De over
gangsjaren die in het leven
van een vrouw duidelijker lij
ken dan bij de man. De licha
melijke veranderingen, zoals
eerder moe, langzamer
worden, een leesbril nodig
hebben en iets meer moeten
opschrijven, duiden op ouder
worden. Ook het uit huis
gaan van kinderen kan als
ouder worden, weer met z'n
tweeën zijn of nu helemaal al
leen, ervaren worden. Ouder
worden is een betrekkelijk
begrip. In personeelsadver
tenties is regelmatig te vin
den: „niet ouder dan veertig
of niet ouder dan dertig".
Ook dit duidt op een vervroe
ging van de ouderdom. Er
zijn echter heel wat mensen
die liever spreken over een
„verlating" van de ouderdom.
Zij duiden dan op de hoge
ouderdom. „Oud ben je als je
in een hoekje gaat zitten en
niets meer doet en je nergens
meer voor interesseert", zei
een 87-jarige dame eens in
een gespreksgroep. Zij woon
de in een verpleeghuis, was in
veel opzichten afhankelijk,
maar ging niet in een hoekje
zitten en probeerde nog aan
zoveel mogelijk activiteiten
deel te nemen, zoals de ge
spreksgroep. Sommige men
sen willen pas vdn ouderdom
spreken, als het gaat om de
ouderdom die met gebreken
komt.
Sinds een aantal jaren spre
ken we liever over ouderen
dan over bejaarden. In navol
ging van de Amerikanen
spreken weer anderen over
„senioren". Senior-citizens.
Het klinkt vriendelijk. Je kunt
je afvragen of al die pogingen
om vriendelijke woorden te
vinden geen camouflage zijn
voor de angst om ouder te
worden en voor ouder te
worden aangezien. Die angst
zegt iets over onze cultuur
die bij ouderdom te gauw
denkt aan neergang en aan
gebreken. In de komende tijd
wil ik onder de titel „opgang"
van tijd tot tijd stilstaan bij
ervaringen van ouderen en
ouder-worden. Wanneer u zin
hebt om mij te schrijven hoe
u het ouder worden van u zelf
of van uw ouders of grootou
ders beleeft, dan is uw brief
van harte welkom. Ik hoop
dat het zo een boeiende serie
kpn worden.
Na zestig jaar weer klokgelui in Sovjetunie
MOSKOU Na zestig jaar zullen in de Sovjet
unie binnenkort weer kerkklokken te horen
zijn. In de jongste uitgave van 'Moscow News'
meldt aartsbisschop Method van Moskou dat
het „wederrechtelijke verbod" op klokgelui is
opgeheven. De talrijke deelnemers aan de vie
ring van het millennium van de Russisch-Or-
thodoxe Kerk worden begin juni dan ook ver
welkomd met feestelijke gebeier van de klok
ken van het pas gerestaureerde Danilowkloos-
ter in Moskou. Vlak na de Oktober revolutie
verboden de nieuwe machthebbers het luiden
van klokken voor „contrarevolutionaire doel
einden". In de daarop volgende periode wercl
elk klokgelui verboden op grond van bepalin
gen die nooit zijn bekendgemaakt. In 1928
werd duidelijk gemaakt dat het luiden van
klokken niet het belang van de arbeiders dien
de. De verboden stuitten op onbegrip en afwij
zing van de bevolking. Steeds vaker wordt de
laatste tijd in kerkelijke kringen ook geklaagd
over het feit dat in Moskou nog slechts 47 ker
ken - in 1917 nog 540 - over klokken beschik
ken. Vele zijn verwoest of omgesmolten in de
afgelopen zestig jaar.
Ledigheid is de slaap
van de geest
VOORZITTER ACHT MEI BEWEGING, WIES STAEL MERKX:
UTRECHT Net als vorig
jaar in Zwolle is ook vanmor
gen de Acht Mei-manifestatie,
de vierde in successie inmid
dels en ditmaal in de Utrecht
se Veemarkthallen, in stra
lend weer begonnen. Op
grond daarvan heeft de op-
bouwploeg - honderdvijftig
man sterk en allemaal vrij
willigers die de hele nacht
hebben doorgewerkt om alles
rond te krijgen - gisteren be
sloten een deel van het gebeu
ren buiten te laten plaats heb
ben. Niet alleen het weer, ook
het lopende gesprek met de
bisschoppen al zijn ze welis
waar afwezig, lijkt er voor te
zorgen dat nog nooit eerder
een Acht Mei-manifestatie
onder zo'n gunstig gesternte is
gehouden. Toch zijn er rim
pels. Prof. F. Haarsma, promi
nent lid van de bij de Acht
mei-beweging aangesloten
Mariënburgvereniging, heeft
zich openlijk afgevraagd
waarom de organisatoren
vasthouden aan het door de
bisschoppen afgewezen
eucharistisch gebed van Huub
Oosterhuis Gii die Weet dat
twee terug leidde tot het
openlijk desavoueren van abt
Baeten en voor een diepte
punt zorgde in de relaties met
de bisschoppen. Vraag aan
Acht-mei-voorzitter mevrouw
Wies Stael-Merkx: riskeert u
niet dat er voortijdig een eind
komt aan die gesprekken?
„We hebben heel lang over
deze kwestie gepraat in het
bestuur en uiteraard ook met
de liturgiecommissie die deze
tekst heeft uitgezocht. We
hebben tenslotte heel bewust
voor die tekst gekozen. Acht
Mei vindt zijn reden van be
staan nu eenmaal in het pro
beren levenservaringen en
geloofservaringen met elkaar
te verbinden en in eigentijdse
taal uit te drukken. Dat ge
beurt nu juist zo goed in die
tekst van Oosterhuis. De li-
turgist prof. Aufdermauer die
naar aanleiding van de pro
blemen twee jaar geleden de
tekst heeft geanalyseerd, con
cludeert dat we hier te maken
hebben met een zeldzaam
goede tekst die geworteld is in
de oeroude traditie van de eu
charistie. Hij vindt hem daar
om zo waardevol omdat hij
uitgaat van de huidige ge
loofservaring en deze ver
bindt met de wezenlijke in
houd van de eucharistie".
„Bovendien moet je bedenken
dat deze tekst al jaren lang in
een groot aantal parochies
wordt gebruikt zonder dat dit
ooit problemen heeft gegeven.
Ik geloof niet dat het goed is
als we onze manifestatie gaan
bouwen op de angsten van de
bisschoppen. We houden vast
aan onze eigen koers. Ze zul
len er niet gelukkig mee zijn,
maar dat het gesprek nou op
grond daarvan zal afbreken,
dat geloof ik niet. Dat is het
ons ook helemaal niet waard,
we hebben niet voor niets zo
lang moeite gedaan met el
kaar in gesprek te komen."
Welke doelstelling streeft
Acht Mei na?
„We willen als beweging blij
ven bestaan, mensen die
vechten voor vernieuwing
willen we binden en zichtbaar
maken. De manifestaties zijn
daar bij uitstek voor. Voor ons
zijn ze steeds weer een manier
om ons te bezinnen over de
vraag waar we mee bezig zijn.
We zijn een platform voor
vernieuwing in kerk en sa
menleving. De vraag waar we
intern de komende tijd mee
aan de slag willen is: wat ver
sta je nu eigenlijk onder ver
nieuwing? En hoe kun je die
vervolgens uiten in geloofs-
taal? Dat verband tussen ge
loof en leven dat vroeger zo
vanzelfsprekend leek, is nu
heel problematisch"
Soms lijkt het erop dat de ge
spannen verhouding met de
bisschoppen de vitaliteit be
paalt van de Acht Mei bewe
ging.
„Die spanning zal niet echt
weg vallen. Dat onze gesprek
ken met de bisschoppen tot
overeenstemming zullen lei
den, dat geloof ik niet echt,
dat lijkt me een illusie. Dat
hoeft ook niet. Het zou al
mooi zijn als we jaarlijks een
paar gesprekken zouden heb
ben. Zo'n tafelgebed, daar
moet je achter blijven staan,
daarin komt onze koers, onze
identiteit tot uiting".
Vorig jaar is aangekondigd
dat er werk gemaakt zou
worden van het thema men
senrechten in de kerk. Hoe
staat het daar mee?
„Dat de kerk opkomt voor
mensenrechten, maar ze in ei
gen boezem niet respecteert,
dat gaat natuurlijk niet. Maar
het is een probleem dat wij
niet in ons eentje kunnen op
lossen. Het speelt uiteraard
niet alleen bij ons, in de Vere
nigde Staten, in Zwitserland
en Oostenrijk zijn ze er mee
bezig. We hebben ons gebogen
over een rapport van de
Vlaamse Justitia et Pax over
mensenrechten. Tot concrete
voorstellen komen de opstel
lers niet. Toch zou het moge
lijk moeten worden dat men
sen die in de kerk voor een
taak of functie afgewezen
worden een beroepsmogelijk
heid hebben. Zo iets zou in
het kerkelijk recht moeten
worden ingebouwd".
Welk advies zou u geven aan
mensen die wantrouwig staan
tegenover uw manifestatie?
„Kom gewoon eens kijken en
volg alles met kritische ogen.
We zijn niet bang voor kri
tiek. Kom er maar mee voor
de dag. We zullen er zeker
nota van nemen".
PAUL VAN VELTHOVEN
UTRECHT De pere
strojka (vernieuwing) en
glasnost (openheid) in de
Sovjetunie zijn „monu
menten" voor de Russisch
Orthodoxe Kerk, die dit
jaar haar duizendjarig be
staan viert. Deze opmer
kelijke uitspraak deed de
Russische aartsbisschop
Kyrill uit Smolensk giste
ren in Utrecht. Hij sprak
tijdens een symposium ter
gelegenheid van het mil
lenniumfeest van de Or
thodoxe Kerk.
Kyrill betoogde dat de kerk
haar invloed op het Russi
sche leven heeft behouden,
ook toen haar rol in het
openbare leven minder was
geworden. Met name de
Russische schrijvers hebben
de morele en ethische waar
den die de Russische kerk
sinds eeuwen heeft verkon
digd, steeds uitgedragen en
zo het leven in de Sovjetu
nie beinvloed; ook de poli
tiek. Langs die lijn zijn pere
strojka en glasnost „monu
menten voor de jarige
kerk", aldus Cyrill, die het
Patriarchaat van Moskou
vertegenwoordigde op deze
r.k.-viering van het dui
zendjarig bestaan van de
Russische Kerk. Het sympo
sium was georganiseerd
door Pax Christi, het r.k.-
apostolaat voor het Oosten
en de Katholieke Raad voor
Kerk en Samenleving.
Prof. Mulder, voorzitter van de Raad van Kerken, naast de de Russisch-orthodoxe aartsbisschop
Kyrill van Smolensk.
FOTO: ANP
Diverse sprekers belichtten voorzitter van de Raad van Ernst van Breda, aaartsbis-
met name historische aspec- Kerken. De dag werd beslo- schop Cyrill en ds. W. van
ten; onder hen was de prote- ten door een gebedsdienst der Zee, secretaris van de
stantse dr. D.C. Mulder, met onder anderen bisschop Raad van Kerken.
Ds. Blei op de bres
voor Aziatische
raad van kerken
BRUSSEL Dr. K. Blei, se-
cretaris-generaal van de Né-
derlandse Hervormde Kerk
en dr. G.J. van Butselaar, se
cretaris van de Nederlandse
Zendingsraad hebben het gis
teren bij de ambassadeur van
Singapore in Brussel opgeno
men voor de Aziatische Raad
van Kerken. Volgens ambas
sadeur Yeo Teng Yang is deze
raad uit Singapore gezet om
de stabiliteit van het land te
waarborgen. Het is zeker geen
aantasting van de godsdienst
vrijheid, aldus de ambassa
deur.
Volgens Blei en Butselaar, die
namens de Nederlandse ker
ken spraken, is de actie van
de regering er een „zonder
weerga" en betekent ze een
slag in het gezicht in het ge
zicht van de kerken in Zuid-
Oost Azië, maar ook daarbui
ten.
De beschuldigingen van com
munisme en steun aan bevrij
dingsbewegingen, waar Azia
tische raad van kerken van is
beschuldigd, zijn volgens hen
ongegrond.
Gereformeerd* Kerken
Beroepen te Franeker drs.G.J. Kars-
senberg te Hengelo (Ov) -
Nederlands Hervormde Kerk
Beroepen te Nijeveen R.H.L. Fech-
ner, kand. te Lelden -
Bedankt voor Nunspeet F. van Roest
te Groot-Ammers -
ASUNCION „De be-
trekkingen tussen kerk
en staat zijn permanent
gespannen. Dat neemt toe
door onze activiteiten ter
verdediging van de men
senrechten en tegen het
geweld dat hier in de
mode is".
Zo karakteriseert aartsbis
schop Ismael Bias Rolón Sil-
vero van Asunción, de hoofd
stad van Paraguay, de hou
ding van de RK Kerk in dat
lana tegenover de dictatuur
van generaal Alfredo Stroes-
sner. Het bezoek aan Para
pausreis, die vandaag begint
en tot 19 mei duurt. Tijdens
zijn negende bezoek aan La-
tijns-Amerika zal paus Johan
nes Paulus II Uruguay, Boli
via, Peru en Paraguay bezoe
ken.
Net als vorig jaar in Chili zal
de paus in het laatste land
worden geconfronteerd met
een dictator die een slechte
relatie onderhoudt met de RK
Kerk in zijn land, maar er al
les aan zal doen om zijde bij
het bezoek van de paus te
spinnen. De oppositie, waar
van de kerk de belangrijkste
woordvoerder is, hoopt dat
het bezoek bijdraagt aan de
val van de 75-jarige Stroes-
sner, die al sinds 1954 aan de
macht is en in februari voor
de achtste keer als president
werd herkozen.
Coulissen
Katholieke leken vrezen dat
de paus niet de gelegenheid
krijgt achter de coulissen te
kijken. „De paus moet de
waarheid horen. Hij moet we
ten dat deze regering, waar
van de leden zich katholiek
noemen, dezelfde regering is
die de nationale dialoog wei
gert en die achttien priesters
wegens ondermijnende propa
ganda het land heeft uitge
zet", aldus de leken in een pu
blieke verklaring.
De RK Kerk heeft aanvanke
lijk weinig kritiek op de dic
tatuur van Stroessner geuit.
Dat veranderde in de jaren
'60, toen door heel de kerk
van Latijns-Amerika een an
dere wind ging waaien, zoals
bleek tijdens de conferentie
van de Latijnsamerikaanse
bisschoppenconferentie in
1968 in Medellin (Colombia).
De RK Kerk in Paraguay sti
muleerde in die tijd de landlo
ze boeren tot het oprichten
van coöperaties. In 1969 wa
ren daarbij meer dan 20.000
boeren aangesloten. Het suc
ces van de coöperaties leidde
tot een zware repressie van de
kant van de militaire rege
ring. In 1975/1976 werden
vijftig leiders vermoord, wer
den 5.000 boeren gevangen
genomen en vluchtten hon
derden naar het buitenland.
De kerk keerde zich steeds
meer tegen de regering. Tallo
ze malen drong de politie ker
ken binnen, mishandelde
priesters en joeg op geweldda
dige wijze kerkelijke bijeen
komsten uiteen.
Ook in het buitenland hebben
de bisschoppen de dictatuur
van Stroessner bekritiseerd.
Bisschop Mario Melanio, die
als de voornaamste woord
voerder van de bisschoppen
conferentie geldt, zei in New
York dat Stroessner zich zo
lang kan handhaven als ge
volg van het gebrek aan ken
nis in West-Europa en de
Verenigde Staten over de si
tuatie in Paraguay.
Sinds twee jaar pleiten de bis
schoppen voor een 'nationale
dialoog' tussen alle partijen en
belangengroepen in Paraguay,
die in vrije verkiezingen zou
moeten uitmonden. Stroessner
heeft echter geen enkel be
hoefte aan zo'n dialoog die
ongetwijfeld ertoe zou leiden
dat hij en zijn medestanders
het veld moeten ruimen. In
zijn kritiek op de kerk komt
Stroessner met een oude truc
voor de dag: zijn val zou on
vermijdelijk leiden tot een'
marxistische dictatuur. Hij be
ticht de kerk ervan dat zij
door het marxisme is geïnfil
treerd en als handlanger van
Moskou en Havana opereert.
Woede
De paus verblijft drie dagen
in Paraguay. Hij heeft 16 mei
in Asunción een ontmoeting
met Stroessner. Twee dagen
later brengt hij een bezoek
aan Encarnación, de geboorte
plaats van de dictator. Dat
laatste heeft de boosheid van
de bisschoppen gewekt. Oor
spronkelijk zou de paus een
bezoek brengen aan Concep-
ción in het verpauperde
noordoosten van het land. De
bisschop van Concepción,
Anibal Maricevich Fleitas,
heeft zijn woede niet voor
zich gehouden. „De regering
wil dat de paus zich alleen
naar de rijke gebieden van
het land begeeft en wil hem
de arme gebieden onthouden.
Ziehier een land dat leeft van
leugens en vermommingen",
aldus mgr. Maricevich.
Met enige regelmaat zijn er aanwijzingen dat binnen)1
Kremlin de machtsstrijd rond Gorbatsjov nog niet is gelii11
Hij en zijn medestanders moeten in actie blijven om vejj£
tegen zijn politiek van hervormingen op economisch gel)
de „perestrojka", tijdig de kop in te drukken. En als d«
hun kraam te pas komt maken de voorstanders van de I
Gorbatsjov daarbij dankbaar gebruik van de „glasnost'?1
openheid, waardoor de pers in de Sovjetunie zich opeens^
merkelijke vrijheden blijkt te kunnen veroorloven. Die §r
nost is duidelijk een wapen in de machtsstrijd binnen de
ren van het Kremlin. De tegenstanders van perestrojka II
ten er overigens ook handig gebruik van te maken.
EjEN voorbeeld van de onderlinge pennestrijd kwam tob
ting in een lezersbrief in de Pravda van een zekere Sel
nov, een „ambtenaar op het ministerie van luchtvaart". K
de Pravda het orgaan van de communistische partij va£
Sovjetunie en Michail Gorbatsjov is secretaris-generaal j
die partij. Via het „medium" Selivanov lanceert de Pra-
een in westerse ogen wat omzichtige aanval. Selival
neemt Stalin op de korrel, de man die zo stelt de br
schrijver op dictatoriale wijze de communistische pf
heeft doen ontaarden.
Het is hoogst onwaarschijnljk dat Selivanov echt een^
staande ambtenaar van het ministerie van luchtvaart is
zogenaamde brief van een verontruste burger, die zeer!1
trokken is bij het wel en wee van de partij en zich zoji
maakt over haar toekomst, past precies in de strijd die (F
batsjov voert om de macht in het Kremlin te behouden.!'
de ingezonden brief geeft Gorbatsjovs Pravda te verst?1
dat de partij nog steeds doordrenkt is van de stalinist#
geest en de stalinistische praktijk en dat uiteindelijk de dfJ
tuur uit die tijd verantwoordelijk is voor de hucfige stagif'
in en het verval van het economische en maatschappetë
Sovjet-systeem. f
De „lezersbrief" in de Pravda kan gezien worden alsjj
antwoord op een brief eveneens van een bezorgde L
ger die onlangs verscheen in de Sovjetskaja Rossia.f
orgaan van de regering van de Russische Federatieve Soj
republiek. Die brief, die een regelrechte aanval was op c
batsjovs perestrojka, werd en dat kan niet zonder boz£
doeling zijn gebeurd letterlijk overgenomen door NF
Deutschland, het orgaan van de Oostduitse partij ondert,
ding van Erich Honecker. De brief werd bovendien gepjj
ceerd terwijl Gorbatsjov op bezoek was in Hongarije!
land waar de perestrojka in zekere zin al is uitgeprobe
Na Gorbatsjovs terugkeer voelde de Sovjetskaja Rossia
overigens genoopt de juistheid tegen te spreken van de ij
„lezfersbrief" ingenomen standpunten. L
DEZE staaltjes van „openheid" in de Sovjetskaja Rossig
de Pravda vormen een aanwijzing dat voor- en tegensta»'
van Gorbatsjov hun stellingen al innemen, met het oojg
het partijcongres dat volgende maand in de Sovjetunie w);
gehouden. Naar het zich laat aanzien zullen de partijbon
er moeilijk omheen kunnen partij te kiezen. Het is imip
wel duidelijk "dat Gorbatsjov van plan is heel de partij,r
boven tot onder, om te woelen. Zoals al zijn voorganger!
Gorbatsjov zijn eigen partij creëren om in staat te zijnh
eigen politiek te voeren. Bij sommigen van zijn voorgaf
is dat gelukt. Stalin is daarvan een triest voorbeeld. AndT
Chroestjov bijvoorbeeld, zijn daar niet in geslaagd. Dr"
mende weken staat er voor de Sovjetunie en de rest vaj
wereld veel op het spel rond Gorbatsjovs plannen met
nost en perestrojka.
Zonnig en warm
DE BILT (KNMI) Ook van
daag wordt het zonnig en
warm. Het wordt zelfs nog een
paar graden warmer dan giste
ren. Middagtemperaturen tot
25 graden zijn op enkele plaat
sen niet uitgesloten. De oos
tenwind gaat toenemen en
wordt matig of vrij krachtig.
Aan het eind van de dag kan
in het zuiden van het land wat
hoge sluierbewolking zicht
baar worden. Die hangt samen
met een onweersdepressie die
boven Frankrijk tot ontwikke
ling gaat komen. Pas na van
daag kan dit druksysteem in
vloed op het weer in ons land
gaan uitoefenen.
het KNMI, geldig voor morge
maandag:
Denemarken, Benelux,
midden-Duitsland en noord-I
rijk: Vrijwel overal zonnig,
middag kans op een lokale regi
onweersbui. Middagtemperatuu
20 graden in het noorden tot 2
den in midden-Duitsland.
Zuid-Duitsland: Zonnig, later
bewolking en mogelijk een reg<
onweersbui. Middagtemperatuu1
geveer 25 graden.
Midden en zuid-Frankrijk: V
derlijk bewolkt en plaatselijk e
gen- of onweersbui. Middagten 1
tuur 22 tot 25 graden.
Alpengebied: Vrij zonnig,
zaak in de west-Alpen mo,_
weer. Temperatuur in de dalen i
graden.
Spanje en PortugalVerandt
bewolking en enkele buien. Mi
temperatuur van 17 graden i
noordwesten tot 24 graden ii
Italië en de Joegoslavische kus
zonnig. Van het westen uit me
wolking en plaatselijk regen
weer. Middagtemperatuur
29 graden.
Stadhuisplan
Naar verluidt is tachtig pro
cent van de meedenkende
Haagse bevolking gekant te
gen het plan aan het Spui een
stadhuis naar ontwerp van Ri
chard Meier op te trekken.
Deze verhouding weerspiegelt
zich niet in de gemeenteraad
en nog minder in het college
van burgemeester en wethou
ders.
Op grond van deze wanver
houding concludeer ik dat de
democratie in de stad in het
gedrang is gekomen.
Op zichzelf is het een teken
van wanbeleid dat een plan
dat zoveel weerstand oproept
toch wordt doorgezet. Het pro
pageren van zo'n plan duidt
reeds op verkeerd begrepen
taakopvatting. Dat geldt met
name de heren Havermans en
Duivesteijn, die ik het meest
verantwoordelijk acht voor
het project. Laatstgenoemde
omdat hij begonnen is en van
geen ophouden weet; de eerst
genoemde omdat hij geen en
kele moeite lijkt te doen het
tegen te houden, integendeel.
Wat verder van Den Haag
weg en ook in het buitenland
kunnen zij flink furore mr
door hun noge posities, en
eventueel ook laten inpa
door allerhande op geld, nl
en aanzien beluste pers1
en organisaties. Een vai1
begeleidende teksten bijn
tentoonstelling in Baze
maart over het werk var
groep Rotterdamse arcl
ten, o.a. Rem Koolhaas, li1
„Das Theater ist schlus;
lich am Fusse der Stadt
im Zentrum von Den Haa
baut worden". Bedoeld
muziek- en danstheater
het Spui, dat „aan de voet
de stadshal in het centrun
Den Haag gebouwd is". E
stadhuis (in dit geval naai
werp van Rem Koolhaas)
deze tekst al helemaal aa
Spui geprojecteerd!
Onlangs mocht ik een
werpen in de Stopera te
sterdam. Ik voelde mij 1
ren in de grote kille voof
talen, en kon een gevoe
vervreemding niet van m
zetten. Vervreemding vaic
in de gemeenschap gewoi j
cultuur, die op 30 april
Vrijmarkt te Amsterdar'
rijkelijk over mij heen vl
in de vorm van echt en
taan theater op straat, mi.
ren in de open lucht en
handel. Cultuur wordt gel
en leeft, maar zelden
waar de heren hebber
pland.
Het zou zo mooi zijn als d
tenaars zouden zeggen:
topera-debacle? Niet bij
En daar aan gingen staar
is nog niet voldoende b«
hoeveel verborgen krac
in de Hagenaar schuilt!
Janneke Trap)
DEN HAAG.
