>e politieke dood van
ben dorpsburgemeester
Onderzoek Iran-affaire loopt
vast op juridische obstakels
Geschiedenis verzwijgt grote rol van vrouwen
VERSCHIJNINGSVERBOD
PALESTIJNS WEEKBLAD
-Stakingen verscherpen sociale onrust Polen
LONDEN De neolitische
man was een jager die zijn fa
milie van voedsel voorzag?
Onzin. De bestorming van de
Bastille werd door mannen
georganiseerd? Vergeet het
maar. Florence Nightingale
was een vrome dame met een
lamp? Gewauwel! De wereld
geschiedenis moet worden
herschreven, omdat de rol
van de vrouwen verdraaid
wordt weergegeven of zelfs
helemaal niet vermeld.
In Leeds en Londen worden
deze maand twee conferenties
gehouden waarbij het aandeel
van de vrouw in de geschie
denis opnieuw wordt onder
zocht.
Zo stond bijvoorbeeld Floren
ce Nigtingale tijdens de Krim-
oorlog niet bekend als „de
Dame met de Lamp". In wer
kelijkheid werd ze „de Dame
met de Hamer" genoemd, om
dat ze een keer een voorraad
kast had opengebroken om
aan de noodzakelijke medica- vrouwen een rol van beteke- Stille Zuidzee, China, Iraq, Leeds en Londen vindt dat
menten en spullen te komen nis hebben gespeeld wordt
die de bevelhebbende officier meestal genegeerd. Wie kent
haar niet wilde geven. Het bij voorbeeld Théroigne de
beeld dat van haar geschetst Méricourt, een operazangeres
wordt als een soort heilige die de bestorming van de Bas-
klopt evenmin.
Rosalind Miles, van wie bin
nenkort het boek „De Vrou
wengeschiedenis van de We
reld verschijnt, zegt dat het
tille leidde in 1789?
Of Mariya Botsjkareva, een
bolsjewiek, die een vrijwilli
gerskorps van tweeduizend
sterk organiseerde
een mythe is dat de holenman tijdens de Russische revolutie
de belangrijkste voedselver- in 1917, dat het „Vrouwen Ba-
schaffer van zijn familie was. taljon van de Dood" genoemd
Uit anthropologische onder- werd? En van Salyam Bint
zoeken en uit fossielen is ge- Malham, die met haar zwan-
bleken dat tachtig procent gere lichaam één van de be-
van het voedsel verzameld langrijkste soldaten van de is-
werd door de vrouwen en niet lamitische profeet Mohammed
door de jagers. was, heeft ook haast niemand
gehoord.
Ook veel vrouwelijke natuur
kundigen en ontdekkingsrei-
i ge-
het
Revoluties
De prestaties van vrouwen in
oorlogen en revoluties
worden immer in de schaduw
gesteld door de mannelijke le
gendes, zoals die van Hanni
bal of Che Guevara. Dat
eerste vrouwelijke lid van het
Britse Aardrijkskundige Ge
nootschap, verkende eind ne
gentiende eeuw Australië, de
Tibet en het Wilde Westen, een radicale bewerking van
Ze verrijkte het genootschap de historie op z'n plaats is.
met kisten vol monsters, be- „De rol van vrouwen in de
schrijvingen en landkaarten, geschiedenis wordt nog steeds
Ada Byron Lovelace, die leef- verwaarloosd. Maar wij zijn
de van 1815 tot 1852, vond een vastbesloten om hier verande-
manier uit om te communice- ring in te brengen",
ren met behulp van een soort Rosalind Miles voegt daar aan
rekenmachine. Sommige his- toe: „De vrouwengeschiedenis
torici voeren aan dat dit een is de geschiedenis van het
voorloper was van een com- overgrote deel van de mens-
puter. heid, omdat vrouwen altijd in
de meerderheid zijn geweest
Als je hun geschiedenis ver
zwijgt, ontken je de werke
lijkheid".
De gevestigde historici, man
nen uiteraard, verzetten zich
echter tegen deze campagne.
Norman Stone, professor in
de moderne geschiedenis aan
de universiteit van Oxford,
ontkent dat er in de geschie
denisboeken geen aandacht
wordt geschonken aan be
langrijke vrouwen.
RICHARD ELLIS
(c) The Times, Londen
Verwaarlozing
Vrouwelijke heersers worden
.in de geschiedenisboeken
eveneens meestal overgesla
gen. In de periode van 962 tot
1582 zijn er ten minste zestien
vrouwelijke staatshoofden ge
weest in diverse landen,
waaronder Italië en Angola.
Dr. Gillian Darcy, de organi
satrice van de conferenties in
Sovjetunie wil hulp
YS bij kerncentrales
WASHINGTON De Sovjetunie
voert momenteel onderhandelin
gen met de Amerikaanse onderne
ming GA Technologies over een
mogelijke samenwerking bij de
bouw van nieuwe kerncentrales.
Vorige week legde het Ameri
kaans-Russische comité voor
vreedzaam gebruik van atoome
nergie een bezoek af bij het bedrijf
in Californië. GA Technologies
heeft de enige in werking zijnde
gasgekoelde reactor in de VS ge
bouwd. Tijdens een bijeenkomst in
Washington zei het Russische co
mitélid dat de vooruitzichten voor
samenwerking met GA Technolo
gies goed zijn.
Kanaken weigeren
ruil gegijzelden
NOUMEA Militante separatis
ten op Nieuwcaledonië hebben
gisteren een aanbod afgewezen
van drie rechtse politici die de
plaats in wildeh nemen van
twintig gegijzelde politiemannen.
De drie parlementsleden zijn al
len lid van de RPR van de con
servatieve Fransp premier Chi-
rac.Tien dagen geleden overvie
len Kanaken een politiepost op
het eiland Ouvea en namen 27
gendarmes gevangen. Twaalf gij
zelaars werden vrijgelaten, maar
er werden weer acht anderen ge
vangen genomen, onder wie het
hoofd van een anti-terreureen-
heid en een onderofficier van
justitie.
JERUZALEM Het weekblad Al Awda, dat in het Engels en het Arabisch in
Oost-Jeruzalem uitkomt, heeft gisteren een verschijningsverbod gekregen. Vol
gens een woordvoerder van het Israëlische ministerie van binnenlandse zaken
wordt het blad „door terroristische organisaties gefinancierd en behartigt het
hun belangen". Het blad is van dezelfde eigenaars als die van het Palestijnse
persbureau PPS, dat op last van de autoriteiten tot september gesloten is. Het
persbureau was een belangrijke bron van betrouwbare informatie voor de vele
buitenlandse journalisten die vanuit Jeruzalem de onrust in de door Israel be
zette gebieden verslaan. De Europese Gemeenschap dient zich actiever op te
stellen en kan een bemiddelingsrol spelen tussen de supermogendheden om het
vredesproces in het Midden-Oosten nieuw leven in te blazen. Erkenning van
de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO zou invloed hebben op het denken
binnen de Amerikaanse regering over een regeling van het Palestijnse pro
bleem. Dit verklaarde de Egyptische minister van staat van buitenlandse za
ken, Boutros Ghali, gisteravond tijdens een bijeenkomst van het Genootschap
voor Internationale Zaken in Den Haag.
DINSDAG 3 MEI 1988 PAGINA 7
„Export" terrorisme
door Iran mislukt
KUWAYT Iran heeft gepro
beerd via zijn ambassade in Ar-
Riyad agenten te recruteren en wa
pens het land binnen te smokkelen
om de binnenlandse veiligheid van
Saudiarabie te ondermijnen, zo
heeft de Saudische minister van
binnenlandse zaken verklaard. Dit
gebeuren zou de aanleiding zijn ge
weest voor het verbreken van de
diplomatieke banden met Teheran.
De minister zei dat Iran heeft ge
probeerd „terrorisme te exporte
ren" maar dat het land daarin niet
is geslaagd. Saudiarabië blijft bij
zijn weigering meer dan 45.000
Iraanse pelgrims in Mekka toe te
laten in plaats van de gebruikelijke
150.000.
Smartegeld voor
besmette veteranen
WASHINGTON Het Ameri-
kaanse Huis van Afgevaardig
den heeft gisteren na de Senaat
zijn fiat gegeven aan een wet
die Amerikaanse radioactief
besmette veteranen met kan
ker in aanmerking laat komen
voor een schadeloosstelling van
de overheid. Het gaat om vete
ranen die van augustus 1945 tot
juli 1946 bij de Amerikaanse
bezettingsmacht in de gebom
bardeerde Japanse steden Hi
roshima of Nagasaki dienden
,of die na de Tweede Wereld
oorlog in dienstverband wer
den blootgesteld aan radioactie
ve straling bij Amerikaanse
wapentesten.
Volgende week
nieuw kabinet
voor België
BRUSSEL België heeft
begin volgende week, vijf
maanden na de verkiezin
gen, een nieuw kabinet.
De partners in het nieuwe
centrum-linkse kabinet
hebben het voorlopige re
geerakkoord gisteren on
dertekend. De Vlaamse
en Waalse socialisten en
christen-democraten en
de Vlaamsnationale Volk
sunie moeten met het ak
koord nog naar hun ach
terban. Maar behalve bij
de Franstalige socialisten,
waar een minderheid
woedend is over de toege
vingen in de Voerkwestie,
worden nergens proble
men verwacht. De nieuwe
eerste-minister wordt
waarschijnlijk demissio
nair premier Wilfried
Martens.
(Van onze correspondent
Frans Boogaard)
BRUSSEL Aan politie
ke troetelnaampjes heeft
het José Happart nooit
ontbroken: „De bekend
ste Belg na koning Bou-
dewijn" en „De beroemd
ste burgemeester van
België". Toch lijkt de rol
van de 41-jarige fruit
kweker en waarnemend
burgemeester van Voeren
met de vorming van het
nieuwe rooms-rode kabi
net te zijn uitgespeeld.
De man onder wiens leiding
het gekoloniseerde Vlaamse
Voeren weer zou worden te-
ruggeloodst naar Wallonië,
is geofferd aan de hogere
waarden van het socialisme.
Dat wilde in België na zes
jaar volstrekte afwezigheid
ook wel weer eens mee-re-
geren. Het tijdperk-Happart
heeft daarmee op de kop af
tien jaar geduurd. De taal-
José Happart. foto: ap
strijd in België, die in 1963
na 133 jaar Vlaamse ver
drukking en Waalse supe
rioriteit begraven leek, 'is
dank zij hem actueler dan
ooit. Als geen ander hee^t
hij de belangen van de
Franstaligen verdedigd.
Met weinig tact en veel ge
weld streden Happart en
zijn makkers sinds 1978 voor
de „Retour Liège" van de
zes nietige dorpjes onder
Maastricht, die samen Voe
ren vormen. Voeren groeide
uit tot nationaal symbool
van de Vlaams/Waalse te
genstellingen. In '82 kwam
Happart in de gemeente
raad, het jaar daarop volgde
zijn benoeming tot eerste
schepen en waarnemend
burgemeester. Zijn benoe
ming tot burgemeester, be
gin '84, gaf aan de Voer
kwestie een nationale di
mensie. Door te weigeren
zijn Nederlandstalige onder
danen in het Nederlands te
woord te staan, overtrad
Happart welbewust de taal
wetten. Zo werkte hij zich
op tot spil van de Vlaams-
Waalse tegenstellingen, in
welke positie hij, en hij al
léén, elke nationale regering
ten val kon brengen.
Hij bleef onverstoorbaar zijn
eigen gang gaan. Steunend
op een solide meerderheid
in de gemeenteraad, lapte
hij wetteksten en overheids
besluiten aan zijn laars. Tot
dat Wilfried Martens, suc
cesvol premier van zes kabi
netten, vorig jaar zomer be
sloot dat het nu maar eens
gedaan moest zijn met die
politieke kermis. Happart
zou moeten vertrekken.
Maar in plaats dat het kabi
net hem ontsloeg, stuurde
hij het kabinet naar huis.
Om vervolgens de Fransta
lige socialisten aan een his
torische verkiezingsover
winning te helpen.
Het doel van Happart, de re
tour Liège, leek dichterbij
dan ooit. Was de Parti Soci-
aliste immers niet dank zij
Happart zo groot geworden?
Maar de Voerense burge
meester besefte niet, hoe
machtsbelust zijn partij was
na zes jaar oppositie. Toen
Happart daar midden vorige
week achterkwam, was het
te laat. Voeren blijft liggen
waar het ligt: in Belgisch
Limburg. En Happart, met
dank voor bewezen dien
sten, mag gaan.
Koninklijk
publiek
Lady Diana,
de Britse
prinses van
Wales helpt
haar oudste
zoon William
in zijn jasje.
Moeder en
zoon
volgden
gisteren de
ver
richtingen
van prins
Charles, die
meedeed
aan de
openings-
wedstrijd
van het
nieuwe polo
seizoen in
Windsor.
foto: ap
NORTH EN POINDEXTER DREIGEN PROCES TE ONTLOPEN
EN WISKE DE KRIMSON CRISIS
cussie over
pvolging Kader
gj'DAPEST De Hongaarse com-
J(jnistische partij zal eind deze
aand de positie van partijleider Ja-
6 Kadar aan de orde stellen. Vol*
is premier Grosz, zelf een van de
ididaten voor de opvolging van
pdar, is het aan de „afgevaardigden
matt te beslissen of zij Kadar nog lan-
37* als partijleider wensen". Kadar'
"'kat aari het hoofd van de partij
js de opstand in 1956. In de hoofd-
j Budapest kwamen gisteren zo'n
»ehonderd dissidenten bijeen voor
jprichting van de eerste onafhan-
.jke, politieke, ecologische en reli-
iuze organisatie in het land. De or-
sojnisatie krijgt de naam „Netwerk
27ta Vrije Initiatieven".
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON De aan
klachten tegen de hoofdrol
spelers in de Iran-Contra-af-
faire liegen er niet om: sa
menzwering, diefstal en
fraude. Toch is de kans groot
dat luitenant-kolonel Oliver
North, admiraal John Poin-
dexter, generaal Richard Se-
cord en wapenhandelaar Al-
bert Hakim een veroordeling
ontlopen.
De speciale aanklager in
deze affaire, Lawrence
Walsh, kampt met grote juri
dische moeilijkheden, die
worden opgestapeld door die
Amerikanen, die North,
Poindexter, Secord en Ha-
kim als een soort nationale
helden zien. Het is niet ge
heel onwaarschijnlijk dat de
rechtszaak hierdoor vroegtij
dig vastloopt.
Een groot probleem voor
Walsh is de „gedeeltelijke
immuniteit" die aan North
en Poindexter is verleend
door de congrescommissies,
die vorige zomer de Iran-
Contra-affaire onderzochten.
Walsh kan North en Poin-
Oliver North. foto.- ap
dexter niet aanklagen op
grond van de mededelingen
die ze aan de commissies
hebben gedaan. Hij is daar
om gedwongen niet aan de
commissies bekend bewijs
materiaal aan de rechter
voor te leggen, om zijn aan
klacht kracht bij te zetten.
Het tweede probleem waar
Walsh mee worstelt is dat hij
nog minstens 300.000 docu
menten te pakken moet zien
te krijgen, die door de rege
ring angstvallig worden vast
gehouden omdat ze zeer ge
heime informatie zouden be
vatten.
Dubbelzinnig
De Reagan-regering bevindt
zich hiermee in een hoogst
dubbelzinnige situatie. Presi
dent Reagan zelf heeft des
tijds aangekondigd dat in de
Iran-Contra-affaire de on
derste steen boven gebracht
moet worden. Maar zonder
de documenten is de rechts
zaak vrijwel uitgesloten.
Daar komt nog eens bij, dat
de Reagan-regering de fi
guur van de speciale aankla
ger in strijd acht met de
Amerikaanse constitutie. Tot
het benoemen van een spe
ciale aanklager kan worden
besloten als het doen en la
ten van hoge regeringsfunc
tionarissen op strafrechtelij
ke aspecten moet worden on
derzocht. Opmerkelijk is nu
dat president Reagan welis
waar een speciale aanklager
benoemde om het Iran-Con-
tra-schandaal te onderzoe
ken. Maar tegelijkertijd is hij
naar het Hooggerechtshof
gestapt om gedaan te krijgen
dat de wet, die voorziet in
het optreden van zo'n aan
klager, ongedaan wordt ge
maakt.
Het is niet zonder betekenis
dat de Reagan-regering juist
door het optreden van spe
ciale aanklagers talloze ma
len in discrediet is gebracht.
Zo werd Reagans boezem
vriend en topadviseur Mi
chael Deaver na zijn vertrek
uit het Witte Huis veroor
deeld wegens meineed. Ook
tegen minister van justitie
Edwin Meese heeft een spe
ciale aanklager een onder
zoek lopen.
Bij een snelle afschaffing de
speciale aanklager zouden1
North en Poindexter aan een
veroordeling kunnen ont
snappen. Dat zou president
Reagan weer verlossen van
de vraag of hij de twee gratie
moet verlenen, zoals hij zelf
graag wil. Maar gratie-verle
ning nu, zou een verwoes
tend effect kunnen hebben
op de presidentscampagne
van George Bush.
GJ imoosm ui innam wn
l'n GLRS LRU»BIER.
uil Hit biljart is ooh al »e(, er speelt
Hoe is't
(e) Standaard Uitgeverij. Antwerpen-WoeJp.
Walesa, leider van het verboden vakverbond Solidariteit praat met een jonge staker op de Leninwerf in Gdansk.
foto: ap
3» .TERK LENIN-WERF GDANSK LIGT PLAT; OOK PAUS BEZORGD:
/ARSCHAU In tal van fa- gen aan de stakende staalar-
,8)-ieken in Polen zijn gisteren beiders in Nowa Huta.
jakingen uigebroken en korte Bij de Lenin-scheepswerven,
12i werkonderbrekingen gehou- waar het vrije vakverbond So-
issen. De sociale onrust in het lidariteit in 1980 werd opge-
36tnd lijkt daarmee steeds meer richt, werken ongeveer
*jjj>e te nemen. Ook bij de Le- twaalfduizend arbeiders. Vol
zin-scheepswerf in Gdansk is gens zegslieden ter plaatse
39jisteren een staking uitgebro- zouden zo'n drieduizend arbei-
523en, nadat leider Lech Walesa ders hun werk in de steek
57 tan Solidariteit een dag eerder hebben gelaten. Ooggetuigen
ad opgeroepen tot „een dag vertelden dat een menigte ar-
actie" om steun te betui- beiders zich aan weerzijden
van het hek bij de ingang van
de scheepswerven verzamelde,
terwijl zij „Solidariteit" en
„Lech Walesa" scandeerden.
De stakers eisen onder meer
een minimumloon van 290
gulden per maand en het op
nieuw in dienst nemen van ar
beiders, die wegens hun vak
bondsactiviteiten werden ont
slagen.
Paus Johannes Paulus riep gas
teren in een reactie op de on
rust in zijn geboorteland, di
rectie en werknemers op we
gen te vinden om het werk
„menselijker" te maken. Ove
rigens heerst in de staalfabriek
Nowa Huta in het zuiden van
Polen nog steeds een patstel
ling, omdat de directie weigert
met de stakers te praten. De
stakers eisen hervormingen
van het management, een
schonere technologie en loons
verhoging.