Communisme heeft van Polen
bedelaar Europa gemaakt
Thatcher woedend over
Gibraltar-reportage
fredesgesprek
iver Angola
bij
regeer
akkoord
Duizenden Sudanezen slaan op de vlucht voor oorlog
Belgische
partijen
Veel bombarie rondom stemadvies van Le Pen
UITENLAND
CcidócSomafit
ZATERDAG 30 APRIL 1988 PAGINA 7
JNDEN Vertegenwoordigers van
Verenigde Staten, Cuba, Zuidafrika
Angola zullen volgende week in
inden een tweedaagse conferentie
uden over een troepenaftocht uit An-
,1a en onafhankelijkheid voor Nami-
i, Dat heeft het Britse ministerie van
Itenlandse zaken gisteren bekend ge
takt. De Amerikaanse delegatie zal
orden geleid door onderminister van
litenlandse zaken Chester Crocker, de
imen van de overige deelnemers zijn
iet bekend gemaakt. .De regering in
retoria weigert tot dusverre haar mili-
iren uit het gebied terug te trekken,
ilang Cuba militaire steun verleent
n Angola.
PLO: nieuwe acties na
verzoening met Syrië
DAMASCUS/NICOSIA De leider
van het Palestijnse Bevrijdingsfront,
Talaat Yaqoub, heeft gisteren gezegd
dat de Palestijnse organisaties de strijd
tegen Israël zullen opvoeren nu Syrië
en de PLO zich hebben verzoend.
Yaqoub verwees naar de ontmoeting
die PLO-leider Yasir Arafat en de Sy
rische president Hafez al-Assad begin
deze week hadden en waarin zij hun
vijf jaar oude vete bijlegden. „Deze
verzoening is een belangrijk motief
voor ons en andere PLO-groepen om
de militaire acties tegen Israël op te
voeren", aldus Yaqoub. De leider van
het Bevrijdingsfront hield zijn gehoor
voor dat „onze strategie is gebaseerd
op gewapende strijd totdat heel Pales
tina is bevrijd".
Brits-Russische actie
tegen Afghaanse hasj
LONDEN In een nooit
eerder vertoonde samenwer
king met de Sovjet-autoriteiten
heeft de Britse douane beslag
kunnen leggen op 3,5 ton Ag-
haanse hasj. Volgens een Britse
regeringswoordvoerder werden
de drugs over land uit Afgha
nistan naar de Sovjetunie ge
smokkeld. „De Russen hebben
erin toegestemd de vijf smokke
laars te volgen en naar Groot-
Brittannië te laten vertrekken,
zodat zij hier konden worden
opgepakt", aldus de woordvoer
der. De samenwerking vloeide
voort uit afspraken tussen Sov
jet-partijleider Gorbatsjov en de
Britse premier Thatcher.
In 1990 Duitse
heffing voor
vrachtverkeer
BONN In de Bondsrepubliek
zal vanaf 1 januari 1990 alle
vrachtverkeer een heffing
moeten betalen voor het ge
bruik van het Westduitse we
gennet. Dit is gisteren door het
Westduitse ministerie van ver
keer bekend gemaakt. De hef
fing was al enige malen aange
kondigd door minister Jurgen
Warnke en was aanleiding voor
officiële protesten uit omliggen
de landen, waaronder Neder
land. De heffing zal overigens
niet voor personenauto's gel
den.
FRANSE KOLONIST
IN NIEUWCALEDONIE
DOODGESCHOTEN
NOUMEA In de Franse ko
lonie Nieuwcaledonie, waar
opstandige Kanaken strijden
voor afscheiding van de Fran
se republiek, is gisteren een
boer van Franse afkomst
doodgeschoten. De 31-jarige
Jose Lapetite was het zevende
slachtoffer het eerste onder
de kolonistenbevolking van
de laatste uitbarsting van ge
weld dat 22 april begon met
een overval op een politiebu
reau. Jose Lapetite stond in
1984 terecht in verband met
een moordaanslag op tien Me-
lanesische seperatisten en was
in oktober vrijgesproken.
Geheimzinnigheid
over „akkoord"
met Noriega
WASHINGTON Het Witte Huis heeft
gisteren niet willen bevestigen dat er een
akkoord is bereikt met de sterke man van
Panama, generaal Manuel Noriega, over
diens aftreden als bevelhebber van de Pa
namese strijdkrachten. Ook in Panama
werd tegengesproken dat Noriega bereid
zou zijn afstand te doen van zijn macht.
Een anonieme Amerikaartse regeringsfunc
tionaris had dergelijke berichten in de
Washington Post eerder wel bevestigd. De
bron zei dat er een akkoord was bereikt
maar dat dit „verre van ideaal" was en dat
het probleem-Noriega niet helemaal is op-
Huis VS tegen
terugtrekking
troepen uit Europa
WASHINGTON Het Ame-
rikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft zich gisteren met
een duidelijke meerderheid
uitgesproken tegen twee voor
stellen die voorzagen in een
vermindering van de Ameri
kaanse troepen in Europa. In
plaats daarvan sprak het Huis
zijn steun uit voor de pogingen
van de regering om in overleg
met de bondgenoten tot een
betere verdeling van de defen-
sielasten te komen.In West-
Europa bevinden zich circa
325.000 Amerikaanse militai-
OGGETUIGEN VERTELLEN OVER „EXECUTIE" IRA-LEDEN
ONDEN De Britse
remier Margaret That-
her heeft woedend gere
geerd op de uitzending
oor Thames Television
an de documentaire
Death on the Rock". De
trekking van het pro-
ramma is dat Britse com-
lando's eerder dit jaar in
ïibraltar drie leden van
et Iers Republiekeins
■eger (IRA) in koelen
bede hebben vermoord.
)e Britse regering, die
egt een onderzoek te
lebben ingesteld naar de
aedracht van de dood
an de drie, had geeist dat
'hames Television het
rogramma niet zou uit
enden.
'Iremier Thatcher zei in Lon-
i in in een interview met een
ipanse verslaggever: „De
rijheid van een volk staat of
WASHINGTON Kuwayt
éeft de vliegtuigkapers van
e Boeing, die zich vorige
'eek in Algiers na 15 dagen
valt met een eerlijk rechtsstel
sel. Op de dag dat een proces
'op televisie wordt gevoerd, of
dat schuld louter door beschul
diging wordt vastgesteld, is de
vrijheid gestorven".
De Britse minister van buiten
landse zaken Sir Geoffrey
Howe zei dat de uitzending to
taal misplaatst was; hij wees
erop dat het programma via de
satelliet in Gibraltar was uit
gezonden, waar het mogelijk
van invloed kan zijn op de
jury die zich over de zaak
moet uitspreken. Tom King,
de Britse minister voor Noord-
ierland, had soortgelijk com
mentaar in het Lagerhuis.
Gerry Adams, de voorzitter
van de nationalistische Ierse
partij Sinn Fein, zei in een
verklaring dat de documentai
re duidelijk aantoonde dat
Mairead Farrell (31), Daniel
McCann (30) en Sean Savage
(24) standrechtelijk waren ge-
executeerd. In de documentai
re liet Thames Television een
ooggetuige aan het woord, de
vertaalster Carmen Próetta,
overgaven, toegezegd dat een
aantal Shi'itische gevangenen
in Kuwayt zou worden vrijge
laten. Amerikaanse functiona-
die vertelde dat zij de schiet
partij vanuit haar woning ga
desloeg.
Ze vertelde dat drie gewapen
de mannen in burger uit een
politiewagen stapten, over een
stalen afzetting in de weg
sprongen en het vuur openden
op twee van de IRA-leden,
Farrell en McCann. „Toen zij
(de IRA-leden) zagen dat die
mannen vuurwapens hadden,
staken ze alleen hun armen
omhoog. Het leek of de man
het meisje beschermde, want
hij ging voor haar staan, maar
ze hadden geen kans. Ik be
doel, ze lagen direct op de
grond, ze vielen", aldus de ge-
De vrouw vertelde dat een
blonde agent nog na het eerste
salvo was doorgegaan met
schieten op de twee lichamen
die op de grond lagen. Andere
ooggetuigen, onder wie de
Britse advocaat Stephen Bul
lock, vertelden hoe Savage in
de rug werd geschoten terwijl
hij probeerde te vluchten.
rissen hebben dit gisteren ver
klaard. De kapers zouden zich
na die belofte hebben overge
geven. De belofte is echter nog
niet nagekomen. De kapqrs
bevinden zich volgens deze
bronnen nog in Algerije en
niet in Libanon.
Cuwayt beloofde vrijlating Shi'iten
iUSKE EN WISKE DE KRIMSON CRISIS
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De vijf par
tijen die in Brussel onder
handelen over de vorming
van een nieuwe regering
zijn zeer dicht bij een ak
koord. Politieke waarne
mers verwachten dat het
regeerakkoord volgende
week maandag kan
worden voorgelegd aan de
partijcongressen.
Als die met het programma in
stemmen kan de zittende
rooms-liberale coalitie na een
formatie van meer dan hon
derd dagen worden afgelost
door een rooms-rode combina
tie met een vlaams-nationalis-
tisch randje. De CVP-er Wil-
fried Martens wordt naar alle
waarschijnlijkheid opnieuw
premier, tot grote ergernis van
de liberalen.
De onderhandelaars van de
Vlaamse en Waalse socialisten
en christen-democraten en
van de Vlaamsnationale Volk
sunie bereikten gisteren een
akkoord over de supersnelle
trein, één van de laatste onop
geloste punten. Beslissingen
over het tracé van de super
snelle trein moeten worden
goedgekeurd door de gewes
ten. Dat betekent bijna zeker
dat de trein in Vlaanderen
over de bestaande sporen moet
rijden. Nederland blijft op die
manier verstoken van een di
recte aansluiting op het super
snelle spoorwegnet.
ADDIS ABEBA Per
maand arriveren duizen
den tot op het bot verma
gerde jonge Sudanezen in
vluchtelingenkampen in
het westen van Etiopië; zij
komen bij de 250.000
vluchtelingen die al in de
kampen woonden. De Su
danezen zijn op de vlucht
voor het geweld en de
wreedheden van het Su
danese leger in het zuiden
van Sudan, waar al jaren
een burgeroorlog woedt.
Veel vluchtelingen hebben
een voetreis van vier maanden
achter de rug, waarbij ze zich
in leven hebben gehouden met
ac<$cia-bladeren. Volgens ver
tegenwoordigers van de Hoge
Commissaris voor de Vluchte
lingen van de Verenigde Na
ties (UNHCR) sterft 20 procent
van de vluchtelingen onder
weg van honger en uitputting.
In de kampen sterven er nog
eens honderden, zij het dat het
sterftecijfer nu iets is gedaald
in vergelijking met enige
maanden geleden, toen de
noodhulp niet voldoende bleek
om de stroom vluchtelingen op
te vangen.
Hoewel alle kampen op één na
over de weg bereikbaar zijn,
doen vrachtauto's er nog zes
dagen over om het voedsel
van de haven van Assab aan
de Rode Zee bij de vluchtelin
gen te krijgen. Bovendien
vormt de Etiopische burger
oorlog een ernstige belemme
ring voor de hulpverlening,
omdat de regering veel
vrachtauto's vordert voor troe
pentransport.
Volgens Ayodele Fowjer, het
hoofd van de afdeling Etiopie
van het hoofdkantoor van de
UNHCR in Geneve, is er drin
gend behoefte aan meer
vrachtauto's om de hulpgoede
ren naar de kampen te bren
gen. Volgens Fowler wordt de
behoefte aan graan ruim
schoots gedekt door een toe
zegging ter waarde van 8 mil
joen dollar van het Wereld
Voedsel Programma van de
VN; er is echter nog 32.000 ton
aan aanvullend voedsel en
medicamenten nodig om het
leven van de vluchtelingen te
redden.
Een westerse diplomaat, die in
maart een bezoek heeft ge
bracht aan de kampen Itang
en Fugnido, heeft gezegd dat
veel vluchtelingen er vergele
ken bij de foto's van slachtof
fers van de Duitse concentra
tiekampen nog slecht uitzien
en dat de taferelen die hij
heeft aanschouwd even erg oi
erger zijn als tijdens de grote
hongerramp van 1984- tot 1986.
Tuberculose is een van de
meest voorkomende ziekten in
de kampen.
Sinds november zijn in Itang,
een kamp dat al langer be
stond, en in de nieuwe kam
pen Dimma, Fugnido en Asso-
sa per maand tussen de 8.000
en de 10.000 vluchtelingen
aangekomen. Het gaat meren
deels om 10- tot 15-jarige jon
gens en meisjes van de Dinka-
en Nuer-stam, die allen zeggen
dat ze zijn gevlucht voor de
dienstplicht en voor de wreed
heden van het leger in Zuid-
Sudan, waar christelijke en
animistische rebellen strijd le
veren tegen het leger van de
islamitische regering.
Een veelgehoord relaas is dat
het leger de dorpen binnen
trekt, de mannen en jongens
doodt, en de vrouwen en meis
jes verkracht, waarna ze als
slaven worden verkocht. De
vluchtelingen die erin slagen
de kampen te bereiken hebben
dergelijke aanvallen ofwel
overleefd, of zijn tijdig ge
vlucht. De pogingen van de
UNHCR om eind vorig jaar al
aandacht te vragen voor dit
nieuwe vluchtelingenprobleem
werden overschaduwd door de
massale inspanning om 7 mil
joen mensen te redden van de
gevolgen van de droogte.
Het auto-transportschip „Diwy Kattegat" maakt zwaar slagzij in de haven van Bremerhaven nadat
het door nog onbekende oorzaak tegen een reparatiedok was opgevaren. De 21 opvarenden kon
den met boten en helikopters ongedeerd van boord gehaald worden.
FOTO: EPA
Taak marine VS in Golf uitgebreid
WASHINGTON De Verenigde Staten hebben hun militaire
rol in de Golf uitgebreid. Amerikaanse oorlogsbodems krijgen
toestemming behalve onder Amerikaanse vlag varende schepen,
ook schepen uit neutrale landen te beschermen. Dit heeft minis
ter van defensie Frank Carlucci gisteren bekendgemaakt. Tot
voor kort beperkte de marine van de VS, die in de Golf onge
veer 30 oorlogsbodems telt, haar activiteit tot het escorteren van
schepen die onder Amerikaanse vlag varen.
WEINIG KANS
OP TGV VOOR
NEDERLAND
Uniek
treffen
Een tamelijk uniek
treffen: de primaat
van de Russisch-or-
thodoxe kerk Pimen
poseerde gisteren
samen met partijlei
der Gorbatsjov voor
de fotograaf na een
ontmoeting in Mos
kou. Gorbatsjov en
Pimen voerden be
sprekingen naar
aanleiding van het
duizendjarig be
staan van de Rus-
sisch-orthodoxe
kerk. Bij deze gele
genheid verklaarde
Gorbatsjov dat de
autoriteiten werken
aan een nieuwe wet
over de vrijheid van
het geweten. Fouten
uit het verleden
zouden worden
rechtgezet, aldus
Gorbatsjov.
FOTO: TASS
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS Tussen de
50.000 en 100.000 Fransen.
Zoveel aanhangers van
Jean-Marie Le Pen ver
wacht een woordvoerdster
van het Front National
morgen in Parijs voor de
viering van het feest van
de arbeid en nog veel
belangrijker voor ex
treem-rechts de dag
van Jeanne d'Arc. Uit
electorale overwegingen
is dat laatste evenement
een week vervroegd.
Jean-Marie Le Pen wenst
morgen zijn stemadvies te ge
ven voor ae tweede ronde van
de Franse presidentsverkiezin
gen, 8 mei. De verwachting is
evenwel dat Le Pen een slag
om de arm houdt. Zo zal hij
hoogstwaarschijnlijk oproepen
tegen Mitterrand te stemmen,
zonder Chirac expliciet te
steunen.
De nuance is van belang wan
neer de rechtse presidentskan
didaat en dat is de algeme
ne verwachting door Mit
terrand wordt verslagen. Bin
nen het Nationale Front zijn
overigens ook stemmen opge
gaan voor een „revolutionaire
stem", dat wil zeggen stemmen
op Mitterrand. Dit om later
beter te kunnen profiteren
van de verzwakking van de
klassiek rechtse partijen.
Jean-Marie Le Pen begint de
dag met een kranslegging bij
het ruiterbeeld aan de Place
des Pyramides van de door
hem aanbeden Jeanne d'Arc.
Graag mag Le Pen haar „god
delijke missie" vergelijken met
de zijne, dat wil zeggen: de
buitenlanders verjagen. De
Engelsen van Jeanne zijn in
kringen van het Nationale
Front de Noordafrikanen van
Jean-Marie. Na de kransleg
ging en een openlucht-mis,
komt om drie uur 's middags
het hoge woord eruit en zal Le
Pen zijn stemadvies wereld
kundig maken.
Aangezien diverse mensen
rechtenorganisaties voor de
zelfde dag tegenmanifestaties
hebben aangekondigd en ook
de bonden „op straat" zijn
voor hun traditionele 1 Mei-
viering brengt de Parijse poli
tie extra manschappen op de
been om eventuele botsingen
te voorkomen.
(Vervolg van de voorpagina)
GDANSK Lech Wale
sa voorspelde gisteren dat
de onrust in het land zal
toenemen. De arbeiders
botsen met een commu
nistische systeem dat het
land tot de „bedelaar van
Europa" heeft gemaakt.
Polen bevindt zich in een
diepere crisis dan tijdens
de onrust die in 1980 leid
de tot de oprichting van
Solidariteit, aldus Walesa.
Eind 1981 kondigde par
tijleider Wojziech Jaru-
zelski de staat van beleg
af en de vakbond werd
verboden.
„Wij willen niet staken. Nie
mand heeft zijn broodtrom
mel ooit gevuld met een sta
king. Maar de regering geeft
ons geen alternatief om te
vechten voor onze rechten",
zei Walesa in het Westduitse
blad Bild, dat vandaag ver
schijnt.
Solidariteit wil een pluralis
tisch economisch, politiek en
sociaal systeem. „Wij zullen
elke stap in die richting steu-
pen", aldus de oprichter van
de verboden vakbond. „Acht
onderhandelen, praten over
programma's. Dat is vandaag
de echte taak van Solidari
teit". Walesa zei dat loonsver
hoging niet genoeg is. De ver
andering moet structureel
zijn.
Over de arrestaties binnen de
oppositie zei hij alleen: „Het
bewind viert 1 Mei op zijn ei
gen manier".
Activisten van Solidariteit lei
den de staking in de drie be
langrijke industriële centra.
In de Lenin-staalfabriek in
Nowa Huta werken in totaal
32.000 mensen, in de machi
nefabriek Stalowa Wola, waar
sedert gisteren gestaakt
wordt, werken 18.000 mensen
en in Bochnia 3.000. Walesa
dreigde gisteren dat Solidari
teit in Gansk zal oproepen tot
stakingen als de politie actie
mocht ondernemen tegen de
stakers in Nowa Huta. Ook
het ontslag van werknemers
in Stalowa Wola, waarmee de
directie gisteren dreigde, kan
het startpunt voor verdere ac-
ties zijn, aldus Walesa. De
Werknemers van de Nowa Huta-staalfabriek posten In een kantoortje van het complex, in af- scheepswerven in Gdansk
wachting van de dingen die komen gaan. hebben momenteel zo'n 14.000
mensen in dienst. Hier begon
FOTO: AP in de zomer 1980 de arbei-
jaar lang heeft de regering nomie is er slechter aan toe miljoenen Polen dat meteen dersstrijd in Polen die leidde
geen gebruik gemaakt van de en onze schulden zijn zelfs op- moest worden begonnen met tot de oprichting van Solidari-
haar geboden kansen. De eco- gelopen. In 1980 geloofden hervormingen. Nu willen wij teit.