Bolkestein: „Opzien tegen
een minister? Niks daarvan!!"
Zware averij voor Van der Linden
f\
Duyn definitief
CDA-kamerlid af
Bukman: verbreding
hulp aan Suriname
democratisch belang
Ook weinig goedkope huizen
door tekort aan duurdere
BINNENLAND QowuvntVRIJDAG 29 APRIL 1988 PAGINA 4
r^AVO: waar nodig
irjtbderniseren
BRUSSEL De ministers van defen
sieman de NAVO-landen hebben twee
dagwi van besprekingen afgesloten met
de (Kspraak hun kernwapens „waar no-
digwte moderniseren. In een slotver-
klaSng stelden de ministers dat hand-
halgig van een nucleaire afschrikking
no<8zakelijk is, gezien de doorlopende
insfj&nningen van de Sovjetunie haar
keójfwapens te moderniseren.
Specifieke moderniseringsplannen zijn
meegemaakt. Minister Van Eekelen zei
na afloop van het beraad niet te ver
wachten dat de NAVO nog dit jaar con
crete besluiten zal nemen over nieuwe
wapens, die in de plaats moeten komen
van bestaande kernwapens met een
korte dracht (SNF).
Turkije neemt 60
straaljagers over
SCHIPHOL Turkije zal zestig straal
jagers van het type NF-5, die hier
worden vervangen door de F-16, van
Nederland overnemen. De toestellen
zullen tussen 1989 en 1993, afhankelijk
van de opknaptijd voor de oudere toe
stellen. kunnen worden afgeleverd.
Welk bedrag er met de overname van
de straaljagers is gemoeid is nog niet
precies bekend. Verder is bekendge
maakt dat de RDM door de Turkse re
gering is gevraagd een offerte aan te
bieden voor de modernisering van de
M-114 houwitser. Het zou gaan om on
geveer 150 stuks die moeten worden
gemoderniseerd. Met deze mogelijke
order zijn vele miljoenen guldens ge
moeid.
DEN HAAG De CDA'er Duyn heeft giste
ren formeel zijn kamerlidmaatschap neerge
legd. Vorige week had hij zijn ontslagbrief al
aan de Griffie der Kamer gezonden, maar hij
was vergeten daaronder zijn handtekening te
zetten. Dat verzuim is inmiddels goedge
maakt. Het kamerlid is de afgelopen maanden
bij voortduring negatief in publiciteit geweest.
Hij liet zich door de televisie filmen tijdens
het gebruik van de verboden geboortekrik bij
de verlossing van een koe (boete), raakte in de
problemen door zijn rijgedrag na drankge
bruik (voorwaardelijke ontzegging met boete),
zag zijn auto weggesleept na deze te hebben
geparkeerd op een plaats voor invaliden en
raakte afgelopen woensdag nog betrokken bij
een botsing in het Belgische Luik.
Hygiënische tips
ook in Chinees
DEN HAAG Alle Chinees-Indische
restaurants in ons land hebben de in
het Chinees vertaalde kaart met hygië
nische tips ontvangen die eerder naar
alle Horecabedrijven was verzonden.
Een groter project, speciaal gericht op
de hygiëne in de Chinese restaurants,
verloopt wat moeizaam, aldus staatsse
cretaris Dees van volksgezondheid. Ze
ker is wel dat in veel Chinese restau
rants de kennis over hygiëne lang niet
zo groot is al de vestigingswet vereist.
Dees reageerde op vragen van me
vrouw Kamp (VVD) over verontrus
tende berichten inzake de hygiënische
toestanden waardoor het in een aantal
gevallen riskant is in een Chinees res
taurant te gaan eten.
L. de Jong-prijs
voor geschied werk
DEN HAAG Er komt een Dr. L. de
Jong-prijs, bestaande uit een penning en
20.000 gulden. De prijs zal eens per twee
of drie jaar worden uitgereikt aan ie
mand die op een wetenschappelijk ver
antwoorde wijze de belangstelling heeft
weten te wekken van het grote publiek
voor de jongste geschiedenis. De prijs zal
door de Staatsuitgeverij beschikbaar
worden gesteld, aldus directeur D. Ro
ger, gisteren in de Ridderzaal, tijdens
een bijeenkomst ter gelegenheid van het
gereed komen van De Jongs „Het Ko
ninkrijk der Nederlanden in de Tweede
Wereldoorlog". De Jong was geroerd
door de bijeenkomst maar vond het alle
maal wat te veel lof.
Hongaarse premier
bewondert Thatcher
in
BUDAPEST De Hongaarse premier
Karoly Grosz heeft gisteren gezegd dat
hij een „zeer groot bewonderaar" is van
de Britse premier Margaret Thatcher. In 5j(
een interview met de regeringskrant
Magyar Hirlap zegt Grosz dat met name
de economische hervormingen van
Thatcher indrukwekkend zijn. In het
zelfde vraaggesprek stelde hij voor dat
de oude hoofdbestuurders van de partij
met pensioen gaan. Grosz zal volgende
week een officieel bezoek brengen aan
Groot-Brittannië; hij is daarmee de eer
ste na-oorlogse Hongaarse premier die
voet zet op Britse bodem. Grosz werd af
gelopen zomer tot premier benoemd met
als opdracht een oplossing te vinden
voor de economische crisis in Hongarije.
DEN HAAG Mr. Frits
Bolkestein, de 55-jarige
viee-voorzitter van de
YVD-fractie, straalde
gisteren van tevreden
heid. Hij wilde het niet
met zoveel woorden zeg
gen, maar hij vond wel
degelijk dat het krachti
ge optreden van de
Tweede Kamer tegen
minister Van den Broek
in het paspoortdebat
mede aan hem te danken
was. Hij is het immers,
dié recent - in het debat
over de enquête-bouw-
subsidies - heeft gepleit
voor een andere politie
ke cultuur.
En zie: een week later trekt
de Kamer zich er al niets
méér van aan dat een ge
vreesd bewindsman als Hans
van den Broek een parle
mentair onderzoek naar de
paspoortaffaire met klem
ontraadt. En evenmin accep
teert de Kamer dat de minis
ter van buitenlandse zaken
weigert helderheid te ver
schaffen over de positie van
zïjn staatssecretaris Van der
Linden. VVD-fractievoorzit-
ter Voorhoeve dwingt de mi
nister te erkennen dat Van
der Linden wat de paspoor
ten betreft is uitgerangeerd.
„Ik weet niet", zegt Bolke
stein, „óf dit debat zonder dat
betoog van mij anders was
verlopen. Maar het is wel zo
dat het enorm veel heeft los
gemaakt. De vraag is nu:
Kun je een staatssecretaris
wegzenden zonder dat je zijn
minister wegzendt? Ook
daarover moet duidelijkheid
komen. Dus ga ik de rege
ring, eind mei in het tweede
debat over de bouwenquête,
dat probleem voorleggen".
Wat vindt u zelf? Kan Van
der Linden eventueel wegge
stuurd worden, terwijl Van
den Broek blijft zitten?
„Ik weet het nog niet. Kijk,
het ambt van staatssecretaris
is ingevoerd om de minister
te ontlasten. In de grondwet
staat dat de staatssecretaris
een eigen verantwoordelijk
heid heeft voor de zaken die
hem door de minister
worden toevertrouwd. Maar
tijdens de bouwenquête heeft
één van de verhoorde minis
ters gezegd: de staatssecreta
ris was verantwoordelijk on
der mijn uiteindelijke ver
antwoordelijkheid. Die kwes
tie is dus nog onbeslist".
Wat vindt u ervan dat Van
den Broek zo.veel mist pro
beerde op te werpen?
„De minister zou er verstan
diger aan hebben gedaan
eerder helderheid te schep
pen. Hij had er helemaal ver
standiger aan gedaan van het
begin af aan de verantwoor
delijkheden te laten liggen
waar ze lagen. Van der Lin
den was met die paspoort
zaak belast. En dan ben ik
geneigd te zeggen: zo iemand
moet dat dan ook verdedigen
in de Tweede Kamer en dan
maar afwachten wat ervan
komt. Als de minister gaat
inspringen, dan krijg je dit
soort tussenvarianten die erg
onbevredigend zijn, ook voor
de staatssecretaris zelf. U
moet bedenken dat hier ook
ambassadeurs zitten, die deze
gebeurtenissen doorgeven
aan hun regeringen. Dat is
natuurlijk niet bevorderlijk
voor Van der Lindens gezag
in de Europese Gemeen
schap".
Weerwoord
Wat heeft u er eigenlijk toe
gebracht een nieuwe politie
ke cultuur te bepleiten?
„Er was die kwestie van de
ministeriële verantwoorde
lijkheid. Die speelt een be
langrijke rol in het rapport
van de enquêtecommissie-
bouwsubsisies. In het debat
over het aftreden van staats
secretaris Broks hadden Bert
de Vries en Lubbers gezegd
dat wij in ons land nu een
maal niet de cultuur hebben
dat een bewindsman aftreedt
in het geval van ernstige fou
ten op zijn departement".
„De VVD is een partij die
zich graag wat dualistisch op
stelt. Ik vond het debat over
de bouwenquête dus een
goeie gelegenheid een lans
voor het dualisme te breken.
Ik heb een oproep aan de ge
hele politiek gedaan. En na
tuurlijk levert dat niet on-
Mr. Frits Bolkestein: „Dat betoog van mij over een nieuwe po
litieke cultuur heeft enorm veel losgemaakt"
.FOTO: DIJKSTRA
ambtenaren. Die krijgen
meer ruimte om hun gang te
gaan".
Maar er is toch ook de ande
re kant: een minister die zijn
verantwoordelijkheid pro
beert te ontlopen door zich te
verschuilen achter zijn amb
tenaren?
„Géén van dé bouwministers
heeft dat gedaan en ook mi
nister Deetman niet in het
debat over de studiefinancie
ring. Maar u heeft gelijk: mi
nister Braks (landbouw en
middellijk resultaat op.
Waarschijnlijk kun je pas
over maanden, misschien wel
jaren, zeggen: het is in de po
litiek nu een beetje anders
dan toen".
Makkelijk
Maar maakte u het zich niet
heel erg gemakkelijk door in
het debat over de bouwen
quête het „onaanvaardbaar"
uit te spreken over een be
windsman (Brokx) die allang
was afgetreden?
„Ik geef toe dat dat een beet
je makkelijk was. Maar je
moet toch ergens beginnen.
Ik vond het levensgevaarlijk
dat in ons land de ministerië
le verantwoordelijkheid
werd uitgehold. Daarmee
verschuift de macht naar de
En ook dat vind ik ook onge
wenst. We kunnen toch niet
al die duizenden ambtenaren
in de Kamer ter verantwoor
ding roepen!".
Coalitiebelang
U vindt dat Nederland een
voorbeeld moet nemen aan
Groot-Brittannië, waar mi
nisters veel gemakkelijker
aftreden. Maar daar zijn geen
coalitiekabinetten. Speelt het
coalitiebelang voor u geen
rol?
„Natuurlijk weeg je als rege
ringsfractie ook het coalitie
belang mee. Stel dat ie tot de
conclusie komt dat door een
motie van wantrouwen het
voortbestaan van het kabinet
op het spel wordt gezet. Dan
kan het gebeuren dat je zegt:
Nee, dat riskeren wij niet,
want we vinden het onge
wenst dat er nu verkiezingen
komen en dat er daardoor
wellicht een andere coalitie
aan de macht komt. Ik doe
dus niet geringschattend over
het coalitiebelang. Maar ik
laat me er ook niet door
weerhouden. Het begin van
de wijsheid is het helder stel
len van de zaken. Dat heb ik
willen doen. Ik heb een doc
trine geformuleerd".
„Overigens is er natuurlijk
ook de mogelijkheid dat een
bewindsman de eer aan zich
zelf houdt. Dan is het voor
hem ook gemakkelijker aan
een nieuwe baan te komen.
Men zal dan veel eerder zeg
gen: hij is toch een bekwame
man en hij heeft veel ervarig
opgedaan; dus laten we hem
vragen".
„Evenmin moeten bewinds
lieden zo bevreesd zijn voor
een terugkeer naar de Ka
mer. Men moet niet doen of
dat een vergaarbak is voor
tweede-rangspolitici. Het
verbaast mij altijd dat als een
kamerlid burgemeester
wordt of zoiets, dat men zich
dan verdringt om hem geluk
te wensen. Dat vind ik bela
chelijk en bizar. Dat steekt
mij en daar yvil ik best voor
uitkomen. Wat is er nu mooi
er dan het ambt van volks
vertegenwoordiger? Ik be
schouw een minister ook he
lemaal niet als mijn meerde
re. Een minister is een colle
ga-politicus. Bovendien kun
nen we hem naar huis sturen
als daar reden voor is. Op
zien tegen een minister. Niks
daarvan!!"
RIK IN T HOUT
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De poli
tieke positie van staatsse
cretaris Van der Linden
van buitenlandse zaken
heeft gisteren in de
voortzetting van het de
bat over de paspoort-af
faire zware averij opgelo
pen.
Maar ook minister Van den
Broek die zijn staatssecretaris
tot het laatste moment in be
scherming probeerde te ne-
m^n, moest na veel hangen
en wurgen door het stof. On
der zware druk van zowel de
oppositie (PvdA-fractievoor-
zitter Kok en diens D66-col-
lega Van Mierlo) als van
VVD-fractievoorzitter Voor
hoeve stemde de minister er
uiteindelijk mee in Van der
Linden de politieke verant
woordelijkheid voor de in
voering van een nieuw, frau
debestendig paspoort te ont
nemen.
Volgens sommigen in CDA
en VVD moet onder deze
omstandigheden worden af
gewacht of Van der Linden
nog voldoende politiek ge
wicht heeft om zich voor de
eenwording van Europa te
kunnen inzetten, waarmee
hij oorspronkelijk is belast en
waaraan hij zijn internatio
nale bijnaam „mr. Europe"
ontleent. Van Mierlo sprak
na de knieval van Van den
Broek over de „ontmanning
van de staatssecretaris".
Dat gebeurde na een vinnig
debat tussen Van den Broek
en Kok die de minister met
luide stemverheffing vroeg
„de Tweede Kamer ondub
belzinnig duidelijk te ma
ken" wie van de twee- be
windslieden voor paspoortza
ken op het matje geroepen
kon worden. Een geprikkel
de Van den Broek vond dat
de Kamer dat te bepalen had,
maar joeg met dat antwoord
dat hij tot in den treure her
haalde, de Kamer tegen zich
in het harnas.
Kok diende ten lange leste
een niet mis te verstane mo
tie in, die - naar later in de
wandelgangen bleek - door
de VVD zou worden ge
steund als het op stemming
zou aankomen. Na een lang
durige schorsing besloot Van
den Broek eieren voor zijn
geld te kiezen en Van der
Linden af te vallen. Daarop
trok Kok de motie in.
Overigens was deze afloop -
ironisch genoeg - in overeen
stemming met een binnen
het CDA levende wens Van
der Linden het paspoort
maar te ontnemen om daar
mee de politieke schade tot
een minimum te beperken;
de halsstarrige houding van
Van den Broek maakte dit
echter onmogelijk.
De tweede nederlaag voor
Van den Broek had te maken
met de wens van VVD en
PvdA door de Kamer zelf
onderzoek te laten doen naar
de paspoortaffaire. De vaste
kamercommissies van bin
nenlandse zaken en van bui
tenlandse zaken hebben be
sloten een werkgroepje van
vijf kamerleden aan te stel
len dat een taakopdracht
voor „enigerlei" onderzoeks
commissie zal formuleren.
Het is niet onmogelijk dat er
ondanks nog bestaande be
zwaren uiteindelijk toch een
parlementaire enquête uit de
bus rolt.
Bijna fout
Deze hond is al]
bijna in overtre
ding. De ge
meente Tiel heeft
uit afkeer van
hondepoep zes
tien verbodsbor
den voor blaffen
de viervoeters
geplaatst in de
binnenstad. Deze
man wordt nog
gewaarschuwd,
maar over zes
weken wordt het
bonboekje ge
trokken. Blinde-
geleidehonden
blijven welkom in
het Tielse cen
trum.
FOTO: ANP
DEN HAAG Minister
Bukman voor ontwikke
lingssamenwerking zal
begin mei naar Suriname
reizen om met de regering
in Paramaribo te spreken
over „wensen en moge
lijkheden" bij het herstel
van de ontwikkelingsrela
tie.
Bukman zei gisteren tijdens
overleg met de vaste commis
sie ontwikkelingssamenwer
king van de Tweede Kamer
zijn Surinaamse gesprekspart
ners te willen overtuigen van
de noodzaak tot internationale
„verbreding" van de hulp.
Woensdag sprak de Kamer
zich tijdens het debat met mi
nister van buitenlandse zaken
Van den Broek in meerder
heid uit voor een daadwerke
lijk herstel van de betrekkin
gen met Suriname. Nederland
schortte het bij de onafhanke
lijkheid van Suriname in 1975
gesloten bilaterale ontwikke
lingsverdrag eenzijdig op in
1982, nadat in Paramaribo on
der het toenmalig militair
bewind de zogenoemde de
cembermoorden hadden
plaatsgevonden.
De Nederlandse regering en
de grote fracties zijn het met
elkaar eens dat het herstel van
de ontwikkelingsrelatie kan
plaatsvinden met het in 1975
gesloten verdrag als uitgangs
punt. Bukman merkte hier
over gisteren op dat de tekst
van dit verdrag zowel vol
doende garanties biedt voor
een werkbare ontwikkelings
relatie, als de mogelijkheid
openlaat voor discussies over
nieuwe interpretaties van de
bijna zes jaar lang onderbro
ken band.
Nederland wenst op geen en
kele manier aan zijn in 1975
aangegane bilaterale verplich
tingen te ontkomen, zo onder
streepte minister Bukman. De
Nederlandse regering wenst
evenwel de hulp aan Surina
me, waar in november 1987
een burgerregering aan de
macht kwam, in internationaal
verband te „verbreden". Vol
gens Bukman is verbreding
van de steun „voor een jonge
regering van groot democra
tisch en economisch belang".
Waar het gaat om verbreding
van de steun aan Suriname,
heeft Nederland reeds bij „drie
verschillende categorieën" do-
norgroepen gepolst naar hurr
belangstelling: de Europese
Gemeenschap, „landen in de
Zuidamerikaanse regio" (Bra
zilië en Venezuela), en de in
ternationale consortia Wereld
bank en Interamerikaanse
Ontwikkelingsbank (IDB).
Supersnelle
trein van
Randstad
naar
Ruhrgebied
kei
din
tiëi
eer
ka£
spr
ger
sati
var
paa
spa
ARNHEM De Kamenfe'
van Koophandel uit enke-raai
le grote Nederlandse enjzorj
Duitse steden en de Ne-'n e
derlands-Duitse KamerlJj^
van Koophandel willen z<riec
snel mogelijk een hoge-sljt\
snelheidstrein tussen de zon
Randstad en het Ruhrge-sch;
bied. Deze supersnellebes'
trein moet Amsterdam en?p 1
Rotterdam via Utrecht enK
Arnhem met Duisburg en iiev
Keulen verbinden en aan-|Iiel<
sluiting krijgen op de ver
binding met Basel en Mi-
Iaan' de„
lijk
De hogesnelheidstrein moet p
jnet een snelheid van 200 kilo-
"meter per uur in twee uur ij
vanuit Amsterdam of Rotter
dam in Keulen zijn. Nu duurt"
die treinreis nog drie uur. Des'
Kamers dringen verder aan ops'
een modernisering van hetv
spoortraject tussen Keulen en™
Frankfurt waardoor de reistijd f
van Amsterdam en Rotterdam
naar Frankfurt met drie"1
kwartier wordt teruggedron-een
gen tot drie uur. De Kamers ]^en
verwachten dat hierdoor het^3"
aantal reizigers dat van de !™or
verbinding gebruikt maaktbaa'
met honderd procent zal toe-der
nemen tot 1,7 miljoen. Nogf>ev'
voor het einde van de eeuw ^°01
willen de Nederlandse Spoor-aanl
wegen de concurrentiestrijdEo n
met de auto aanpakken met nen
treinen die mogelijk 250 km/u jT"
halen.
Zaterdag 7 mei 1988 verschijnt bij deze krant de special Beroepskeuze.
Informatie over de adverteermogelijkheden in deze special wordt u
graag verstrekt door Aernoud Lippmann, bereikbaar onder nummer 071-122 244.
CcidócGoutont
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Het zeilschip De Vrijheid
Naarmate de zon hoger aan de hemel klimt, wordt de hitte on
draaglijker voor hen, die gewend zijn in mist en regen te leven,
om van sneeuw nog maar niet te spreken. Tegen de middag kan
de dappere Skip niet meer. Zijn tong sleept haast over het zand.
Hij snakt naar adem en is blij, als Sidi hem voorop in het zadel
neemt. Hij kan die wijde golvende wereld nu zo goed overzien,
als de zee vanuit „De Vrijheid". Kapitein Rob begint het ook be
nauwd te krijgen. „Waar blijft die oase nou?", vraagt hij onge
duldig. Ali, die de expeditie leidt, heeft er één aangekondigd en
nu tuurt Rob om de vijf minuten of er al wat te zien is. „Alles tijd
nodig", bromt Ali, „grote rust bewaren, anders heel veel warm.
Waarom druk maken? Leven is toch al kort genoeg". Tegen zo
veel wijsheid kan Rob niet op en hij probeert te berusten. En
eindelijk zien ze heel in de verte een kleine stip, de oase! Nu is
het nog wel een uur rijden. Maar dan bereiken ze ook doodmoe
en gestoofd door de zon de koelte-wuivende palmen.
ROTTERDAM In de
stedelijke agglomeraties
van de Randstad en in het
bijzonder in de provincie
Utrecht ondervinden
huishoudens met de mid
den- en de hogere inko
mens steeds meer moeite
om een geschikte koopwo
ning te vinden. Het aan
bod bestaande koopwo
ningen is in twee jaar tijd
gehalveerd.
Dit heeft voorzitter ing. W.
van Velzen van de Nederland
se Vereniging van Makelaars
gisteren gezegd op het jaarcon
gres van de 1800 aangesloten
onroerend-goedbemiddelaars.
De makelaars vinden dat er te
veel goedkope huurwoningen
worden gebouwd en te weinig
nieuwe koopwoningen in de
vrije sector. Doordat huishou
dens met een behoorlijk goed
inkomen in een koopwoning
onder de 150.000 gulden moei
lijk weg komen naar een
duurder huis, wordt het ook
voor starters en mensen met
een gemiddeld inkomen steeds
moeilijker om een goedkope
woning te vinden, aldus de
makelaars.
De schaarste aan koopwonin
gen in de Randstad wordt het
meest gevoeld in de prijsklas
sen tussen 150.000 en 300.000
gulden. Utrecht is op het ogen
blik de duurste provincie van
Nederland. De gemiddelde
prijs voor een gezinswoning
bedraagt er nu 174.000 gulden.
Het landelijk gemiddelde is
151.000 gulden. Over het gehe
le land gemeten liggen de ver
koopprijzen thans 4 procent
hoger dan een jaar geleden. In
sommige wijken van Den
Haag is de gemiddelde ver
koopprijs in één jaar tijd met
20 procent gestegen. Voorzitter
Van Velzen meent dat de situ
atie op koopwoningenmarkt
landelijk in feite ideaal is: de
hypotheekrente is relatief
laag, de prijzen zijn redelijk
laag en het aanbod is gemid
deld één op zes. Alleen regio
naal is de marktsituatie hier
en daar behoorlijk overspan
nen.
Zorg toekomst
vakbeweging
ROTTERDAM De vertrek-j
kende landelijk bestuurder!
van de Vervoersbond CNV.I
Kees Zwijnenburg, ziet de toe-1
komst van de Nederlandse!
vakbeweging somber in.
Hoewel de sterke ledendalingl
van de afgelopen jaren gestopt\lHfi
lijkt, mag een forse groei nietHw
meer worden verwacht. Nog V~~
steeds is de gemiddelde leefijd
van de leden te hoog. Te wei- F1J
nig jongeren voelen zich aan- \_T]
gesproken mee te doén rnetk
het actieve vakbondswerk, al-fcs>
dus Zwijnenburg vandaag inw"~""
zijn afscheidstoespraak. Zwjj-1
nenburg constateert dat de or-l
ganisatiegraad met name in3
moderne en groeiende bedrij-»
ven uitermate klein is.
