Universiteit Nijmegen wil versterking r.k.-identiteit „Vernieuwing gereformeerd kerkelijk leven noodzaak" £eidóe@CHi4a/r 'GEESTELITK LEVEN/OPINIE kerk en wereld boekwijzer beroepingen brieven Vooruitgang en ethiek weer CctdócGomotit woensdag 27 april 1988 pag! Meer Dominicanen minder Jezuïeten VATICAANSTAD Elf van de vijftien grootste religieuze or den voor mannen zijn in 1986 in ledental achteruitgegaan. Tot de vier orden die winst hebben geboekt, behoren de Dominica nen en de Geschoeide Karmelieten. De daling van het aantal leden was het grootst bij de grootste religieuze mannenorde, die der Jezuïeten. Het aantal Jezuïeten nam met 381 af tot 26.236. Ook de Franciscanen gingen aanzienlijk in aantal ach teruit: van 20.037 naar 19.738. De Benedictijnen hadden 64 le den minder dan een jaar eerder en de Redemptoristen verloren 130 leden. De grootste ledenwinst was er bij de Geschoeide Karmelieten: 67 (3567 eind 1986 tegen 3500) een jaar eerder. „Heverlee" moet worden verkocht BRUSSEL De evangelische beweging in België moet het kloostercomplex in Heverlee, vlakbij Leuven, verkopen. De exploitatie van de gebouwen is te duur voor de diverse institu ten die deel uit maken van het centrum. Het gaat om onder meer de Theologische Faculteit en het Centrum voor Pastorale Counseling. Het Bijbel Instituut België kocht halverwege de ja ren zeventig de panden van de paters Jezuïeten. De evangeli sche beweging, die naast de Verenigde Kerk België functio neert, de „officiële" protestantse kerk, heeft destijds veel actie gevoerd, ook in Nederland, om het benodigde geld voof aan koop van de panden bijeen te brengen. Het werk wordt na ver koop van de panden, in kleinere eenheden elders voortgezet is de bedoeling. In de moraal, zowel als in de kunst, is praten niets, doen alles. Pastoor L.A.M. Banning nieuwe deken van Leiden ROTTERDAM Pastoor L.A.M. Banning (50) uit Delft wordt met ingang van 1 sep tember de nieuwe deken van Leiden, zo heeft mgr. R. Bör in de deze week gehouden priesterraad van het bisdom meegdeeld. Pastoor Banning volgt daarmee deken G.M.J.A. Schlatmann op, die dan de maximale termijn van 12 jaar deken van Leiden is geweest. Pastoor Banning is vanaf 1978 verbonden geweest aan de parochie Marie van Jesse in Delft. Hij is lid van de priesterraad en spiritueel be geleider (samen met de Rot terdamse pastoor J. van Win kel) van de studenten in het Centrum voor Priesteroplei ding van het bisdom Rotter dam in Voorburg. Welke pastorale functie de ken Banning in Leiden zal uitoefenen naast het bestuur van het dekenaat is nog niet bekend. Het aftreden van de ken Schlatmann betekent niet dat hij ook heengaat als pastoor van de parochie O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvan gen te Zoeterwoude/Rijndijk. NIJMEGEN De pro jectgroep Identiteit van de Katholieke Universi teit te Nijmegen stelt de instelling voor van een studierichting „Europese en christelijke traditie" ter verbreding van de katholieke identiteit van de universiteit. De projectgroep onder lei ding van het lid van het Col lege van Bestuur, prof.dr. J. Peters, wil dat de studierich ting per 1 september 1989 kan beginnen. De projectgroep werd begin dit jaar door het College van Bestuur ingesteld en kreeg als opdracht het inventarise ren van nieuwe mogelijkhe den om aan de eigen identi teit van de Katholieke Uni versiteit meer inhoud te ge ven. Daarbij zou ze onder meer moeten uitgaan van de voorstellen in de nota „Ka tholieke Universiteit Nijme gen. Meer dan een naam uit 1984 waarin het College van Bestuur een plan van activi teiten presenteerde ter profi lering van de katholieke identiteit van de universiteit. Het rapport van de project groep wordt donderdag door het College van Bestuur be sproken. De nieuwe studierichting zou volgens de projectgroep de eerste drie jaar een breed in zicht moeten geven in de ge schiedenis en de actualiteit van de Westeuropese cultuur, waarbij inbegrepen de katho lieke traditie. In het vierde jaar zou een specialisatie op een van de deelgebieden kunnen plaatshebben. Vol gens de projectgroep kan de nieuwe studierichting voor een belangrijk deel worden opgebouwd uit bestaand on derwijs en reeds aanwezige deskundigheid. Daardoor kan de oprichting van de nieuwe studierichting betrekkelijk goedkoop zijn. Studenten van andere studierichtingen zou den de kans moeten krijgen de studierichting als bijvak te kiezen. De projectgroep stelt ook de oprichting voor van een in stituut voor post-doctorale studies op het gebied van theologie en wijsbegeerte in relatie tot de overige weten schappen. Aan dit instituut zou een 'wisselleerstoel' moeten komen, die om de twee jaar zou moeten worden bezet door een internationaal vooraanstaande wetenschaps beoefenaar die zich van uit zijn of haar vakgebied met vragen van ethiek en zinge ving bezighoudt. Als de hoog leraar vertrekt zou een inter nationaal congres moeten worden georganiseerd over een onderwerp dat zijn of haar bijzondere belangstel ling heeft. Het instituut zou volgens de projectgroep nauw moeten samenwerken met het Katholiek Studiecen trum van de universiteit waarvan de activiteiten nu reeds goed aansluiten bij de taakstelling van het beoogde instituut. Verder zou de studentenpa rochie volgens de project groep een universiteitsparo chie moeten worden en zou den medewerkers en studen ten van de universiteit en be langstellenden van buiten mogelijkheden van bezinning en vorming moeten krijgen. De projectgroep bepleit sti mulering van al bestaande instellingen als het Katholiek Studiecentrum, het Katho liek Documentatiecentrum en het Han Fortmann Cen trum. Tenslotte wil de pro jectgroep dat het onderzoek op de gebieden die de univer- siteit vanuit de katholieke identiteit heeft te behartigen wordt bevorderd. IKV wil nieuwe veroordeling moderniserings - plannen NAVO UTRECHT Vertegenwoor digers van de negen lidker ken hebben het Interkerke lijk Vredesberaad (IKV) gis teren toegezegd bij hun kerk aan te dringen op uitspraken tegen de plannen van de NAVO voor modernisering van de nucleaire bewape ning. Voorts zullen zij hun kerk vragen om een stand punt inzake de conventionele bewapening. Een kerkelijk standpunt over deze bewape ning ontbreekt tot nu toe. Deze toezegging kreeg het IKV tijdens spoedoverleg met de kerken waarom het vorige maand had gevraagd Het IKV wil dat de kerken hun eerdere uitspraken tegen de neutronenbom en de plaatsing van kruisraketten in Nederland actualiseren. „De NAVO gaat door met de modernisering. De kerken moeten bij de les blijven en niet achter de ontwikkelin gen aanlopen. Ze moeten zor gen dat ze het beleid van de overheid nog kunnen beïn vloeden", zo legde IK V-se cretaris M.J. Faber dinsdag de reden voor het spoedover leg uit. Interieur van de Portugese synode aan het Korte Voorhout in Den Haag, achttiende eeuw. Ets van B. Picart, 1725, illustratie in het Memorboek FOTO: PR schreef in de nieuwe druk een naschrift met daarin ge gevens over het leven van Max Gans. Voor het overige is het boek ongewijzigd, zij het dat het losse katern met de li- teratuurgopgave, het plaats- naamregister en de corrigen da nu is meegebonden. Het meest spectaculaire van de herdruk is de prijsverla ging tot ƒ69,50. Dat bedrag is uiterst redelijk gezien de om vang en zeker gelet op de be tekenis ervan. Memorboek in goedkope herdruk In 1971 verscheen het inmid dels zeer bekend geworden „Memorboek" van Max H.'de Gans. Het is een platenatlas over het joodse leven van de middeleeuwen tot 1940. De auteur-samensteller zette een dikke streep onder het woordje „leven". Want na het verschijnen van J. Pressers boek over de ondergang van de joden wilde Gans een boek maken over het léven van jo den. Gedurende een groot aantal jaren had Gans voor een deel uniek materiaal ver zameld; tijdens het schrijven van zijn vele artikelen en boeken groeide het idee om zo'n levensmonument voor jo den te maken. Het is een groot monument geworden: een boek van ruim 840 blad zijden. In de loop der jaren zijn duizenden exemplaren verkocht; in nauwelijks zeven jaar vijf drukken (1978). Uitgeverij Bosch en Keuning besloot tot een gewijzigde her druk omdat de vraag naar de uitgave bleef. De auteur is vo rig jaar overleden en de we duwe, J. Gans-Premsela, Zieken en pastoraat Zestien patiënten van het St. Radboudziekenhuis in Nijme gen werden gevraagd naar hun verwachtingen ten aan zien van het pastoraat. De antwoorden van deze patiën ten dienden als basis voor de vierde afleving van jaargang 1987 van Praktische Theolo gie, het Nederlands tijdschrift voor pastorale wetenschap pen. Een aantal auteurs be handelt diverse thema's, on der meer „Lijden in religieus perspectief" (J.A. v.d. Ven) en „De eigenaardigheid van zie kenhuispastoraat" (J.J. Re bel). Uitgave: Waanders, prijs ƒ17,50. EMELO De crisis in de Gereformeerde Kerken is zo groot geworden, dat het tijd wordt op te roepen tot een al gemene bezinning. Dit is de overtuiging van het Confes sioneel Gereformeerd Beraad (CGB), die daarom de bro chure „Oproep tot vernieu wing" heeft geschreven en toegezonden aan alle kerke raden van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Vol gens het CGB, een bezin- ningsorganisatie met vierdui zend abonnees op het tijd schrift „Credo" is het hoog tijd om als kerken van koers te veranderen. De samenstellers van de bro chure, die behalve aan de kerkeraden ook aan de meer dere kerkelijke vergaderin gen is gericht, benadrukken dat zij met hun oproep niet de weg van de restauratie willen opgaan. „Wij willen niet terug naar de kerk van het jaar 1600, zelfs niet naar die van het jaar 1930 of 1950. Wij moeten allemaal de pro blemen van déze tijd onder ogen zien. Maar we geloven ook dat er andere antwoor den moeten komen, dan nu vaak gegeven worden", aldus drs. R. van den Berg (Erme- lo) en ds. A. S. Rienstra (Scheveningen). De crisis in de kerken, zoals zij die signaleren, houdt vol gens hen nauw verband met die in de wereld om ons heen. „Ook bij kerkmensen vinden we sporen van gods- Gereformeerde Kerken Beroepen te Brussel (Verenigde Protestantse Kerk in België) drs. G. Labots te Slootdorp die dit beroep heeft aangenomen. Gereformeerde Kerken Vrijge maakt Beroepen te Assen-Noord E. Heres te Surhuisterveen l.c.m. Opende; te Brunssum-Treebeek H.J. Room te Alphen aan den Rijn; te Lemele-Le- melerveld W.J. Keesenberg, kand. te Zwolle. Vrije Baptisten Gemeenten Aangenomen naar Drachten O. Bot- tenbleij te Lemmer. verduistering en vervreem ding van het evangelie. Ook zij worden aangetast door de secularisatie. Ook zij weten vaak niet meer hoe ze hun leven moeten inrichten". Tegelijkertijd komen er veel vragen op de kerkmensen af. „Is juist de exclusiviteit van het christelijk geloof niet een bron van ergernis voor de „buitenstaanders"? Zijn we niet hoogmoedig, als we den ken dat wij alleen de waar heid hebben?" Volgens de schrijvers is er echter een weg tot zekerheid, Jezus Christus, het licht der wereld. Een van de sympto men van de crisis is volgens het CGB, dat „het Hoofd der Kerk, in zijn gezag over ons niet langer erkend wordt". Daardoor verliezen bijbel en ambt hun waarde. Ook de belijdenis, die al in allerlei vormen in de vroeg-christe- lijke kerk gekend werd, staat op losse schroeven. De sa menstellers noemen het be sluit van de classis Haarlem van 1986, waarin de maagde lijke geboorte van Jezus, de lichamelijke opstanding en het plaatsvervangend lijden ter discussie wordt gesteld. Naast de verschuivingen op het gebied van ethiek (zoals de ruimte die er gegeven wordt aan niet-huwelijkse relaties), veroordelen de sa menstellers het huidige Sa men op Weg-proces en daar in een plurale kerk, waarin ruimte is voor opvattingen die met de bijbel in strijd zijn. De auteurs: „Dat geldt trou wens niet alleen met het oog op Samen op Weg, maar ook van het éigen kerkgenoot- Ds. R. van den Berg FOTO: PERSUNIE schap. Het is veelzeggend maar ook een reden tot zorg, dat 88 procent van de gere formeerden instemde met de voortgang van het proces van hereniging, terwijl de vragen rondkom de leertucht en de pluraliteit helemaal nog niet beantwoord zijn". In de slotregels laten de schrijvers niet onvermeld "dat er nog vele goede din gen in de Gereformeerde Kerken aanwezig zijn", ter wijl ze tevens erkennen dat zij "èn persoonlijk èn ge meenschappelijk te weinig, al te weinig, uit de Levende Heer hebben geleefd". Te rugkeer tot Hem, zo besluit men, leidt tot vernieuwing van de kerk over de hele li nie. Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt' zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten GPV en RPF In de krant van zaterdag zegt de heer Schutte: „Het GPV heeft een heel aparte organisa tiestructuur. Het is eigenlijk een verbond van lokale kies verenigingen" en: „De identi teit van de RPF is niet zo dui delijk. Het is weliswaar een puur christelijke partij, maar wel een met een open karak ter. Men zegt: Iedereen die Je zus liefheeft is welkom". Zo simpel kan de heer Schutte dit niet hebben bedoeld, a. Ook de RPF is een verbond van lokale kiesverenigingen. Zo ben ik bijvoorbeeld secretaris van de Reformatorische Politieke Vereniging 's-Gravenhage en omliggende gemeenten, b. Ie der die lid wordt van zo'n RPV moet kunnen onder schrijven dat de enige norm voor het politiek denken en handelen van de RPF het on feilbare en gezaghebbende Woord van God is, zoals ten aanzien daarvan ook beleden wordt in de Drie Formulieren van Enigheid. Zij wil zich daarbij laten leiden door de christelijke levensovertuiging, zoals die in het reformatorisch grondmotief van schepping, zondeval en verlossing door Jezus Christus tot uitdrukking wordt gebracht (art. 3 van de Statuten). Wat is hieraan zo onduidelijk mijnheer Schutte? Is het voornaamste verschil tussen GPV en RPF misschien toch gelegen in de eis die bijna al uw kiesverenigingen stel len, namelijk het lidmaatschap van de Gereformeerde Ker ken Vrijgemaakt? Gelukkig vinden we in de praktische politiek ons beider norm in de Bijbel met als middelpunt onze Heiland Jezus Christus. Daar om GPV: van harte gefelici teerd! Mevr. J.M. Woerdenbag-van Aken, DEN HAAG. Kerkelijk gezag (4) Openbaring 2-2. Jezus tot het Godsvolk van Efése: „Ik weet dat gij de bozen niet kunt ver dragen, gij hebt hen die zich apostelen noemen, maar zij zijn het niet, op de proef ge steld, en ze leugenaars bevon den". Het Godsvolk had en heeft dus het recht kerkelijke leiders onder de toets der kri tiek te brengen. Ook ik heb van God dit recht ontvangen. en dat laat ik mij door nie mand ontnemen. D. van Fessem, DEN HAAG. Ongeboren kind In de krant is melding ge maakt van een „verantwoord levensbeëindigend handelen" (eufemisme voor aborteren) bij ongeboren kinderen, indien uit prenatale diagnostiek zou blijken dat het kind (zwaar) gehandicapt ter wereld zal ko men. De medici die dat voor staan gaan er blijkbaar van uit dat het bestaansrecht en het levensgeluk van een mens slechts afhankelijk is van een goede lichamelijke gezond heidstoestand. Prenataal on derzoek mag dan wel een aan- wiizing ziin dat een kind met JxmiS o) lichamelijke afwijkingen ter wereld komt, het kan niet met zekerheid vaststellen of ie mand geestelijk gestoord en diep ongelukkig door het le ven zal gaan. Het is een be kend feit dat veel lichamelijk gehandicapten met de juiste begeleiding gelukkiger zijn dan vele van hun lichamelijk gezonde medemensen die on der psychiatrische behande ling staan. De medische we tenschap zou haar naam meer eer aandoen door „levensbe- vorderend" te handelen en on derzoek te verrichten naar oorzaken van lichamelijke en erfelijke afwijkingen om zo doende de kans op genezing te vergroten. waarbij een jongeman zoge naamd gekruisigd werd, sprak een briefschrijfster er naar verbazing over uit, dat daar zo weinig op gereageerd is. Ik ben er van overtuigd dat heel veel christenen hier met af schuw kennis van hebben ge nomen. Ik heb veel van deze geluiden gehoord. Maar schrij ven is weer wat anders. Dat doen de meeste mensen niet, ook al zijn zij het volstrekt on eens met de gang van zaken en zien zij de afgang in en bui ten de kerk. „Het helpt toch niets", zegt men dan. Daar ben ik het niet mee eens, want als we alles op zijn beloop laten krijgen links-radicalen steeds meer de overhand in kerk en maatschappij en neemt de ver loedering toe. Het wordt de hoogste tijd dat wij christenen in ons land wat meer voor ons geloof opkomen. In een reactie op de demon stratie op Goede Vrijdag in de tuin van de staatssecretaris, Tl ,s' DE vooruitgang op het terrein van de medische techi doe enorm. Ziekten of aandoeningen waar mensen tot voor een le tientallen jaren aan stierven of ernstig onder lede en v vandaag nog wel „lastig", maar niet meer levensbedre e£n' Op vele fronten wordt het gevecht tegen het lijden g< ^er'| en vaak met veel succes. de andere kant van de medische vooruitgang kenn ook. Er rijzen vragen waar we met z'n allen lang niel |jer een antwoord op hebben. Het gaat dan niet alleen on dde medische en financiële, maar ook om ethische kwesti tari prijs van de vooruitgang is onder meer de verlegenhei de mogelijke toepassing ervan. De dichter van het bijl Prediker wist het ook al: vermeerdering van kennis vermeerdering van smart. O HEEL vaak wordt de problematiek, toegespitst op de teriële vragen, omschreven als: de ethiek loopt achter techniek. Hoe waar die constatering ook lijkt, het is één kant van de zaak. Want in deze benadering kon •i aan de orde de vraag naar het waaróm van ontwikke in de medische wetenschap; dat is de vraag naar de ge< ke achtergronden van de technische vooruitgang. Wa mee wordt bedoeld wordt duidelijk met de afschuv voorbeelden uit het Derde Rijk. Vanuit perverse waani over rassen en volkeren hebben medici talloze experin uitgevoerd; in naam van de vooruitgang. o u u Het is dus van belang om niet alleen te kijken naar sultaten van technische vooruitgang, maar ook naar h L maat waarin die vooruitgang wordt gewenst. Vanuit ka bereiken ons de berichten dat met name farmacei industrieën geïnteresseerd zijn in de mogelijkheden nipulatie van het erfelijk materiaal. Wie de „code" kei ziekten, kan er iets aan doen via de genetische manip DE JLR woedt inmiddels een fikse strijd om de primeur %er genetische codes van veel voorkomende en dure ziekt erl? worden zelfs patenten verleend op de ontrafeling van ku netische code van ziekten. Het doel van dergelijke ke! trieën is niet primair het lenigen van menselijk lijden, ko het maken van winst. Natuurlijk is hiermee niets dig over de positieve mogelijkheden van door winstbejag ii de ven vooruitgang. Maar inmiddels is wel duidelijk gew n. dat in dergelijke situaties vooral het perspectief van bepalend is voor de richting van het onderzoek. n en i gei r len VANUIT het medisch circuit is opnieuw een dril ethische vraag naar buiten gekomen. Volgens welke ni moeten artsen handelen wanneer een kind wordt ge met veel en ernstige afwijkingen? Welke „uitvindinger het medisch-technisch circuit moeten worden toegep wanneer mag bij wijze van spreken de knop worden draaid? De Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter dering van de Geneeskunst (KNMG), vindt dat daar openheid en duidelijkheid over gesproken moet won dat er antwoorden moeten worden gegeven op de vel gen. GELET op het bovenstaande zal duidelijk zijn dat naain mening deze vraag eerst beantwoord moet worden mlaa'( wedervraag. Namelijk die naar het geestelijk klimaat #'.jf de concrete situatie zich afspeelt. De vraag naar wel toepassen van een bepaalde techniek is in zichzelf eeie ps sche uitspraak. De visie op leven, lijden, sterven, schil jeu verantwoordelijkheid bepaalt het klimaat waarin een Wl woord gevonden kan worden op de vraag van de KN1 ACHTER de vraag naar hoe de techniek wordt gebruil ee gen veel wezenlijker vragen. Die zijn niet voor alle N1 1 landers gelijk en ook moeilijk in concrete praktijkafsp te vertalen. Hoe begrijpelijk de vraag van de KNM( lijkt, er kan niet het concrete antwoord op komen zoal ,jt dat graag hoort. Zo'n antwoord gaat namelijk voorbij a t, eigenheid van de individuele visies en omstandighede nge mensen. de Veel bewolking. DE BILT (KNMI) Een klei ne storing trekt vannacht en morgen van midden-Europa over Duitsland naar het noor den. Samenhangend hiermee neemt vanavond de bewolking van het zuiden uit toe. Deze bewolking is er de oorzaak van dat het komende nacht met een minimumtemperatuur van ongeveer 4 graden minder koud wordt dan we de afgelo pen nachten gewend zijn ge- weeest. Morgenoverdag is de bewolking dikker geworden en vooral in het oosten van het land valt af en toe regen. De middagtemperatuur wordt ongeveer 11 graden. De ko mende dagen krijgen we de zon weer af en toe te zien en vanaf het weekeinde kan er een enkele bui vallen. De mid- dagtemperaturen worden ge leidelijk hoger. Zuid-Scandinavië: Wisselend bewolkt en vrijdag kans op regen. Middag- temperatuur ongeveer 7 graden. Britse Eilanden: Wolkenvelden en af en toe regen. Middagtemperatuur van 9 graden in het noordoosten tot 13 graden in het zuidwesten. Benelux: Wolkenvelden en vrijdcg mogelijk regen. Middagtemperatuur ongeveer 12 graden. Denemarken en Noord-Duitsland: Wolkenvelden en mogelijk regen. Middagtemperatuur van 10 graden in Denemarken tot 14 graden in het zuidwesten. Frankrijk: Af en toe zon, maar van het noordwesten uit regen. Middag temperatuur van 12 graden in Nor- mandie tot 20 graden in het zuiden. Midden- en Zuid-Duitsland: Wisse lend bewolkt en mogelijk regen. Mid dagtemperatuur rond 14 graden. Alpengebied: Half tot zwaar bewolkt en at en toe regen of een bui, vooral in het oostelijk Alpengebied. Middag temperatuur in de dalen aan de noordzijde rond 13 graden, aan de zuidzijde ongeveer 17 graden. Italië en Joegoslavische kust: roc derlijke bewolking en af en gen. Middagtemperatuur rond WEERRAPPORT HEDENMORGÏ Amsterdam Dc Bilt Eelde Genève Helsinki Klagenfurt Kopenhagen onbew. Malta Moskou Mtlnchci BIJLAGE BIJ UW KRANT MET INEORMATIEOVER F1LMS.MUT THEATER. RECREATIE. E EN EEN COMPLETE AGENDA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 2