Applaus bij doodvonnis
tegen John Dem jan juli
raaks offensief op eiland Faw
iverrompekle Iraniërs compleet
Poolse stakers dwingen
loonsverhoging af
rankrijk
;hrikt van
ichzelf
Sovjet-soldaten in Afghanistan
willen liefst snel naar huis
Ik leen met beleid.
Ik leen bij de GiICB.
Gi
JITENLAND
Ecidacgotvumt
DINSDAG 26 APRIL 1988 PAGINA 7
litsland sluit
idel in baby's
INKFURT Een agent-
in Frankfurt dat baby's
koopt aan Westduitse echt
en die geen eigen kinderen
iben. is op last van de ge-
inteiijke overheid gesloten,
ordvoerder Alexander Ski
zei dat het agentschap, dat
ximaal 45.000 mark voor ba-
vraagt. een „belediging
ir de menselijke waardig-
d" vormt. De oprichter,
af Rainer René Adelmann.
dat hij niet van plan was de
rkzaamheden van het agent-
ap. dat tot nu toe een tehuis
ir veertig kinderen heeft ge
lden. te beëindigen.
Duvalier voor
Franse rechter
AIX-EN-PROVENCE Ex-dicta-
tor Jean-Claude Duvalier van Haiti
zal zich voor de Franse rechter
moeten verantwoorden voor de ver
duistering van vele miljoenen gul
dens aan overheidsgelden. De zaak
dient op 27 juni. Een Franse rechter
achtte een Franse rechtbank be
voegd om over deze zaak te oorde
len. Volgens de Haïtiaanse regering
hebben Duvalier en de zijnen hon
derden miljoenen guldens uit de
staatskas misbruikt. Duvalier woont
sinds de val van zijn regime begin
1986 in Zuid-Frankrijk. Daar laat
hij. naar onlangs bleek, ondanks
zijn verklaring dat hij niets bezit het
geld nog steeds volop rollen.
Miss USSR
In de Sovjetunie is
gisteren voor het
eerst sedert de revo
lutie een officiële
miss-verkiezing ge
houden. De achttien
jarige Sintia Enerte
kon met de eer gaan
strijken. De belang
stelling voor dit no
vum in de Sovjet-sa
menleving was overi
gens overweldigend.
In de Baltische staat
Latvia, waar de ver
kiezing werd gehou
den. hadden zich 600
kandidates aange
meld.
FOTO: AP
Peking: minderheden
in schijnwerpers
PEKING Met een gloedvolle
oproep tot eenheid is gisteren in
Peking een conferentie over Chi
na's etnische minderheden van
start gegaan. Het is voor het eerst
sinds de communisten in 1949 in
de Volksrepubliek aan de macht
zijn, dat op deze manier de aan
dacht wordt gevestigd op de etni
sche minderheden. Om propa
gandistische redenen, zo menen
waarnemers in Peking, omdat de
regering na de bloedige anti-Chi-
nese demonstraties in Tibet „de
brokstukken wil lijmen". In zijn
openingstoespraak pleitte partij
leider Zhao Ziyang voor gods
dienstvrijheid en het overwinnen
van „linkse neigingen".
Smartegeld van
21 miljoen dollar
SAN FRANCISCO De Argen
tijnse ex-generaal Carlos Suarez
is in san Francisco veroordeeld
tot het betalen van 21.270.000
dollar smartegeld aan een slacht
offer van zijn folteringen. Het is
de grootste schadetoewijzing ooit
gedaan door rechter Sam Conti
aan een voormalig slachtoffer
van marteling. Het slachtoffer
Horacio Martinez Baca, die tij
dens de militaire dictatuur in Ar
gentinië gedurende vier jaar
werd gemarteld, was opgelucht
over de uitslag. Er kan nu beslag
worden gelegd op de bezittingen
van de generaal, die al enkele ja
ren in de VS woont.
WARSCHAU Het personeel van het streekvervoersbedrijf in
de Poolse steden Bvdgoszcz en Inowroclaw heeft gisteren door
middel van een staking een loonsverhoging afgedwongen ei
gens een plaatselijke overheidsfunctionaris hervatten de stakers
het werk pas nadat de autoriteiten hun hadden toegezegd het
uurloon te verhogen.
De staking was de grootste sinds de afkondiging van de staat
van beleg in 1981. De werkonderbreking werd geleid door de
buschauffeur Krzysztof Wojt, die tevens lid is van de communis
tische partij en voorzitter van de plaatselijke afdeling van de of
ficiële Poolse vakbond voor vervoerpersoneel De actie was be
doeld als een protest tegen de recente prijsverhogingen
De stakersdelegatie wist na drie gespreksronden met de provin
ciale autoriteiten een verhoging van het uurloon van 88 zloty
(veertig cent) naar 135 zloty (zestig cent) af te dwingen. De sta
king was spontaan uitgebroken en werd niet gesteund door de
officiële Poolse nationale arbeidersfederatie, de OPZZ.
RIJS De grote winst
extreem-rechts in de
ste ronde van de presi-
ntsverkiezingen houdt
gemoederen in Frank-
t nog steeds bezig.
iel te veel" en „om bang
te worden", was de reactie
op de televisie geïnter-
wde jongeren over de mil-
len stemmen die de leider
extreem-rechts, Jean-Ma-
Le Pen, wist te vergaren,
gens veel politieke com-
ntatoren is zijn winst mede
gevolg van het feit dat de
rige kandidaten over „ge
lige thema's" hebben ge-
;gen.
k de gespannen situatie in
luwcaledonië zou in Le
voordeel hebben ge-
rkt. De verkiezingen in het
ïrzeese gebiedsdeel gingen
laard met gewelddadig pro-
t van de oorspronkelijke be-
ners, de Kanaken, die nog
eds zestien Franse gendar-
in gijzeling houden. De
inse regering is niet bereid
onderhandelen met de ont-
irders.
ssident Francois Mitterrand
:ft intussen gevraagd de
ste ronde van de presi-
itsverkiezingen in Nieuw-
edonië ongeldig te verkla-
i. Doordat talrijke stembu-
ius gesloten bleven, hebben
el mensen niet kunnen
immen. Weliswaar zijn de
kele duizenden Caldcmische
n\men niet van belang voor
linduitslag. Maar president
)Mt terrand heeft zich opge-
120 rpen als pleitbezorger van
330 Fransen, inclusief de Ka-
ken. Hij vindt dat niet ie-
reen evenveel kans heeft
lad te stemmen.
JERUZALEM In Is
rael hebben overleven
den van de holocaust
voornamelijk opgelucht
gereageerd op het
nieuws dat John Dem-
janjuk wegens oorlogs
misdaden ter dood is
veroordeeld. De Israëli
sche rechter sprak het
zwaarst mogelijke vonnis
uit, nadat de gepensio
neerde automonteur
eerder al schuldig was
bevonden.
Hij zou de beul „Iwan de
Verschrikkelijke" zijn, de
man die in het concentratie
kamp Treblinka de gaska
mers bediende. Demjanjuk
zelf hield ook nadat het von
nis was uitgesproken vol, het
slachtoffer van een persoons
verwisseling te zijn. „Ik ben
onschuldig, onschuldig, on
schuldig, en God is mijn bes
te getuige", riep hij met bul
derende stem.
Rechter Zvi Tal was een an
dere mening toegedaan. Hij
zei: „Demjanjuk was de be
langrijkste beul die eigen
handig tienduizenden men
sen de dood in heeft gejaagd.
Wij veroordelen hem ter
dood". In de zaal brak een
applaus los. Door honderden
aanwezigen werd „bravo" en
„dood. dood" geschreeuwd.
„Het volk van Israel leeft!",
luidde de boodschap in
spreekkoren. Holocaust-over
levenden. die de vaak emo
tionele rechtszittingen de af
gelopen maanden hadden bij
gewoond, vielen elkaar hui
lend in de armen.
Links: Een overlevende
van het vernietigings
kamp Treblinka blijft
geëmotioneerd in de
rechtzaal achter nadat
het vonnis tegen Dem
janjuk was uitgespro
ken.
Onder: Demjanjuk slaat
een kruis en vertrekt
geen spier terwijl de of
ficier van justitie de
doodstraf tegen hem
eist.
FOTO'S: AP
Inmiddels heeft Ephraim Zu-
roff. het hoofd van de Israëli
sche afdeling van het Simon
Wiesenthal Centrum, zijn
kritiek gespuid op het gedrag
van de aanwezigen in de
rechtzaal. „De reactie van
het publiek was volkomen
ongepast en geeft slechts
voedsel aan de stelling van
de verdediging dat voor ie
mand als Demjanjuk in Israel
geen rechtvaardig proces mo
gelijk is", zei hij voor de ra
dio.
Volgens psychiater en Holo
caust-overlevende Chaim
Dasberg, die zelf „om huma
nitaire redenen" tegen de
doodstraf is. hebben vele Is
raëliërs moeite met het von
nis ook al zijn zij er in hun
hart van overtuigd dat de
doodstraf de enig juiste straf
is voor nazi-oorlogsmisdadi
gers.
Demjanjuks zoon John ver
telde direct na het uitspreken
van het vonnis dat zijn vader
in beroep zou gaan. „Dit is
precies wat we verwachtten.
Dit is niets minder dan de
gerechtelijke moord op een
onschuldig man. Het is een
schande voor de staat Israël,
voor het Israëlische ministe
rie van justitie, voor het
Amerikaanse ministerie van
justitie en het is zeer onge
lukkig voor de zes miljoen
slachtoffers van de holo
caust", aldus Demjanjuk-ju-
nior.
Het proces tegen Demjanjuk,
dat in totaal 14 maanden in
beslag heeft genomen, werd
door de Israëlische autoritei
ten gezien als een goede gele
genheid om jonge Israëliërs
bekend te maken met de ge
schiedenis van hun ouders en
grootouders en de wereld nog
eens op de verschrikkingen
van de holocaust te wijzen.
De rechtzittingen werden
rechtstreeks op radio en tv
uitgezonden en de zaal was
steeds stampvol belangstel
lenden.
De enige andere persoon die
Ooit in Israel wegens oorlogs
misdaden ter dood is ge
bracht was Adolf Eichmann,
die in 1962 werd opgehangen.
Volgens rechtbankwoord
voerder Yossi Hassin zal ook
Demjanjuk zeer waarschijn
lijk door middel van de strop
ter dood worden gebracht.
W De muren met de
hilderde portretten
een dreigend kijken-
ayatollah Khomeini en
troonopvolger ayatol-
Hossein Ali Montazeri
n nog wel overeind in
iw City, het schiereiland
de kop van de Golf. De
irtretten van de leiders
echter doorzeefd met
;els door jubelende Ira-
e soldaten die dwars
jjkor de verdedigingen
'457/ormden en de Iraanse
nhangers verdreven,
palmstranden in de omge-
de aardolie-haven
n Faw en de Shatt al-Arab
7;aterweg liggen bezaaid-met
515/itowrakken en de restanten
55 n een bloeiende schroothan-
Na twee jaar zijn de Ira-
érs in alle haast, met achter-
:ing van al hun bezittingen,
rtrokken.
Zo
In de verlaten Iraanse kampe
menten graaien Irakese solda
ten tussen de bergen kleren en
andere rommel. Wellicht zit er
nog iets van hun gading bij.
Her en der verspreid liggen
militaire handleidingen in de
Iraanse taal „farsi". En zelfs
een stapeltje scheikundeboe
ken en werkschriften met uit
gewerkte berekeningen van
een onder de wapenen geroe
pen Iraanse student.
Zo nu en dan herinnert een
fluitend inslaande bomscherf
eraan dat de oorlog nog steeds
aan de gang is. Maar de slag
om Faw is gestreden. De Ira
kezen hebben het meest waar
devolle stukje land weer onder
hun beheer weten te brengen,
11a het in de vele Iraanse of
fensieven vanaf 1983 te zijn
kwijtgeraakt.
De Iraniërs hebben zich terug
getrokken op hun eigen oever
van de rivier de Shatt. Op
Faw zijn inmiddels tientallen
Irakese bulldozers gearri
veerd. op de voet gevolgd door
de zegevierende infanterie. Zij
hebben tot taak het schierei
land te zuiveren van alle puin
en brokstukken van de strijd
en keurige nieuwe verdedi
gingslinies op te werpen.
Overrompeld
Alle tekenen wijzen er op dat
de Iraniërs compleet overrom
peld waren door de Irakese
aanval. Generaal Maher Abdul
Rashid, de aanvoerder van het
Zevende Legercorps dat een
belangrijk aandeel had in de
overwinning, zegt dat de bloe
digste gevechten slechts enke
le uren duurden. Al vrij snel
nadat de Irakezen hun offen
sief hadden gelanceerd was
het bekeken en bliezen de Ira
niërs de aftocht. „Binnen 36
uur hadden we het hele
schiereiland onder controle",
pocht generaal Rashid.
w USKE EN WISKE DE KRIMSON CRISIS
J
1
Up
(c) Standaard Uitgeven). Antwerpen-Weesp
Het Zevende Leger baande
zich een weg langs de rivier
naar de haven van Faw, ter
wijl eenheden van de elitaire
Republikeinse Garde de zout-
vlakten voor hun rekening na
men en met een tangbeweging
langs de yestelijke kust trok
ken. Marinetroepen opereer
den voor de kust en de lucht
macht voerde enkele honder
den bombardementen uit op
Iraanse toevoerlijnen over het
Het verrassingselement werk
te op twee niveaus. Dit was
het eerste grote Irakese offen
sief sedert president Saddam
Hussain zijn troepen terugtrok
uit Iraans gebied in 1982.
„Sindsdien hebben de Iraniërs
het idee gekregen dat Iraq
slechts een verdedigingsoorlog
voert", verklaarde een Wes
terse diplomatieke bron in
Baghdad, die net zo verbaasd
was als de Iraniërs. „Deze aan
val lag helemaal niet in de lijn
der verwachtingen
De Irakezen hebben het slim
gespeeld. Enkele dagen voor
de aanval reisden president
Hussayn en generaal Adnan
Khairallah, de minister van
defensie, af naar het noorden
van Iraq. Tegelijkertijd was de
Republikeinse Garde stiekem
in stelling gebracht aan het
Faw-front. Het offensief werd
op de vooravond van de Ra
madan, de islamitische vasten
tijd. gelanceerd, waardoor de
verwarring bij de Iraniërs he
lemaal compleet was.
Slinkend leger
Toch is de verrassingsfactor
niet de enige reden waarom de
Irakezen erin slaagden zo snel
zo veel gebied te veroveren.
Volgens de ter plaatse aanwe
zige verslaggevers waren de
gedode Iraniërs op een paar
handen te tellen. Heel anders
dan de gebruikelijke massa's
lijken na een dergelijk evene
ment.
Aangenomen werd altijd dat
er zo'n vijftig a zestigduizend
Iraniërs verbleven op Faw.
Uit latere schattingen blijkt
echter dat minder dan tien tot
vijftienduizend Iraniërs Faw
verdedigden. Waarmee tevens
de berichten bevestigd lijken
dat het Iraanse leger slinkt en
dat er al een tekort aan be
schikbare getrainde strijd
krachten is ontstaan.
Iran uitte al direct de beschul
diging dat Iraq gebruik had
gemaakt van chemische wa
pens bij de aanval op Faw. Di
plomaten in Baghdad willen
die mogelijkheid niet volledig
uitsluiten, hoewel ze het
hoogst onwaarschijnlijk vin
den want duidelijke aanwijzin
gen dat op grote schaal gifgas
was gebruikt ontbraken. Een
westerse waarnemer zei: „Er
was geen enkele behoefte aan
chemische wapens, zelfs niet
op kleine schaal. Het was een
uitermate goed-geplande,
goed-uitgevoerde operatie op
moeilijk terrein, waarbij ver
rassing de voornaamste strate
gie was".
Iran beweert voorts nog dat de
Irakezen werden bijgestaan
door Amerikaanse helikopters,
maar dit lijkt helemaal uit de
lucht gegrepen. Irakese bevel
hebbers vonden alleen al het
idee van zo'n Amerikaanse sa
menwerking ronduit belache
lijk.
De herovering van Faw bete
kent een enorme psychologi
sche stimulans voor de Irake
zen en een gevoelige tegenslag
voor de Iraniërs. „Faw was
verreweg het belangrijkste ge
bied dat de Iraniërs gedurende
de afgelopen paar jaar bezet
hielden", liet een diplomaat in
Baghdad weten.
Van de Iraniërs wordt een
wraakactie verwacht, hoewel
hun mogelijkheden beperkt
zijn. In elk geval wordt nu
overal rekening mee gehou
den. Het personeej van de V1jf
westerse ambassades in Bagh
dad is reeds voorzien van gas
maskers en beschermende kle
ding. Ook al is een chemische
aanval op de stad zo goed als
uitgesloten, maar je weet na
tuurlijk nooit.
JIM MUIR
(c) The Sunday Times. Londen
„Lang leve de Sovjet-Afghaanse vriendschap"
meldt een uithangbord bij een levensgrote afbeel
ding van wijlen koning Amanullah in Kabul. Het
feit dat het portret van de oud-koning is opgehan
gen, werd gezien als een gebaar van verzoening.
Een Afghaanse vrouw sluit demonstratief haar
ogen terwijl zij een Russische soldaat pas
seert bij een militaire post in Kabul.
KABUL „Ik heb mijn
plicht gedaan, maar thuis
is het beter", zegt Oleg,
een 25-jarige soldaat uit
de Sovjetunie in Afghanis
tan. „Wij zijn blij dat zij
weggaan, maar wij blijven
vrienden", zegt Mohamad,
een 17-jarige Afghaanse
soldaat.
Er was eerder sprake van op
luchting dan van een juich
stemming over de terugtrek
king van de Sovjet-troepen die
volgende maand begint uit het
land dat Sovjet-leider Michail
Gorbatsjov een bloedende
wond genoemd heeft.
Westerse journalisten die
maandag uit Moskou aankwa
men, verwachtten dat zij in
streng gecontroleerde groepen
zouden rondreizen zoals bij
vroegere officiële bezoeken
het geval was. Zij konden hun
oren nauwelijks geloven toen
zij te horen kregen. „U mag
gaan waar u wilt". Taxichauf
feurs hadden genoeg aan een
flinke fooi en het verzoek:
„Laat ons de Sovjets zien".
Andrej, een 25-jarige militair
uit Moskou, is één van de vier
soldaten die in de laadbak van
een truck zitten in een stoffige
buurt met lage flatwoningen
aan de rand van Kabul. „Wij
patrouilleren om deze vrede
lievende mensen te bescher
men", zegt hij wijzend naar
Afghaanse passanten.
„De Sovjet is als een beer. Hij
doet jou niets, als je hem met
rust laat. Maar als jij hem te na
komt, reageert hij". De meeste
confrontaties tussen de Sovjet
troepen en de opstandelingen
hebben zich buiten Kabul
voorgedaan. De stad lag er
maandag overdag kalm bij,
maar 's avonds verlichtten flit
sen van geweervuur de omrin
gende heuvels. Op de vraag of
hij het gevoel heeft iets nuttigs
bereikt te hebben, zegt Andrej:
„Ja. De Afghanen kunnen nu
als volk leven. Vroeger waren
zij niets. Wij hebben hun revo
lutie verdedigd".
Vandaag wordt in Kabul een
parade gehouden ter herden
king van de tiende verjaardag
van de communistische
machtsgreep in Afghanistan.
Westerse diplomaten verwach
ten dat president Najibullah
een demonstratie van kracht
zal geven en zij zeggen dat de
opstandelingen, die hebben la
ten weten dat zij door zullen
vechten tot hij weg is, een
aanval kunnen lanceren
Niet alle Sovjets in Kabul zijn
er als Andrej van overtuigd
dat Moskou gelijk had toen het
in 1979 Afghanistan binnen
viel om de nieuwe communis
tische regering een krachtige
steun in de rug te geven. „Het
was een politieke fout", aldus
Aleksandr. een 27-jarige tolk
in de strijdkrachten. „Ik ga ge
lukkig over twee dagen naar
huis. Het naarste was te zien
hoe mensen verminkt worden
Vrienden of vreemdelingen,
wat voor verschil maakt het°
Het is beter dood dan ver
minkt te zijn".
Als andere Sovjet-soldaten en
burgers in Kabul spreekt
Aleksandr diepe bezorgdheid
uit over de toekomst van het
land waar hij tot tweemaal toe
diende in de bijna negen jaar
oude oorlog. „Ik denk dat er
een bloedbad kan komen en ik
ben er niet zeker van dat de
revolutie overleeft".
Maar Afghanen lijken minder
bezorgd. „Wij zijn niet bang.
Het is onze zaak en die regelen
wij", aldus Ali. een ambtenaar
die voor de hitte van de na
middag schuilt in de winkel
van een vriend.
(ADVERTENTIE)
Ik leen met beleid. Want ik wil geen problemen.
De Gemeentelijke Kredietbank geeft mij ook advies, dat is
hun vak. En omdat het een bank is zonder winstoogmerk, heb
ik altijd een zeer lage rente. Hebt u ook geld nodig?
Morgen al? Dat kan! Belt u maar,
kom zelf of schrijf even.
Gemeentelijke Kredietbank
DENHAAG.WESTEINOE40.IEI 070 847373 GEOPENO All E RKOAGEN845 1600UUR DINSOAG EN
DONDERDAGAVOND 19 00 -2100UUR DELFT f.tARTINUS NUH0FFLAAN2 (WINKELCENTRUMIN0E H0VEN|
TEL 015 61055? GEOPENO AüE WERKDAGEN9 00 13 00UUR VRIJDAG I0T15 00 UUR ZOETERMEER
T TREFPUNT DORPSSTRAAT 135 GEOPEND VRU0AGAV0N0I9 00 2100UUR GOUDA KATTENSINGEl 4?
TEl 01820 26070 GEOPEND 0INSDAG 9 00 12 00UUR ENOONOERDAG12 30 17 00UUR EN 19 00 2100UUR
Zuidkorea
naar stembus
na campagne
vol geweld
SEOUL De kiezers in
Zuidkorea zijn vandaag
voor de tweede keer in
vijf maanden naar de
stembus gegaan. Na de
presidentsverkiezingen
van eind vorig jaar. ging
het nu om de verdeling
van 224 plaatsen in het
299 zetels tellende parle
ment.
De resterende 75 zetels
worden verdeeld onder de
deelnemende partijen in ver
houding tot hun behaalde
stemmentotaal De meeste
kans op de overwinning
maakt de partij van president
Roh Tae Woo.
De campagne voor de verkie
zingen is gepaard gegaan met
geweld tussen partijleden en
beschuldigingen van intimida
tie en corruptie over en weer.
Maar van de gewone Koreaan
se kiezer lijkt zich een betrek
kelijke apathie meester te heb
ben gemaakt, in tegenstelling
tot de presidentsverkiezingen,
toen het land in de greep was
van de politiek. Een van de
oorzaken daarvan is. dat de
oppositie nog steeds hopeloos
verdeeld is Ondanks de we
tenschap dat deze scheuring
heeft bijgedragen tot de over
winning van generaal Roh. die
de beschermeling was van de
voormalige dictator Chun
