Schuilkerken bloeiden in Amsterdam
„Bijbel niet te snel willen zien
als het antwoord op alle problemen"
£eidóeSotwa/fc"
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
Roeping
kerk
wereld
Aftreden paus problematisch in kerkelijk recht
Te mooi om waar te zijn
weer
CcidacSomout
ZATERDAG 23 APRIL 1988 PAG JJ\[
door Marinus van der Berg
„Roeping hebben", dat was
lange tijd iets heel bijzonders.
„Hij is op studie werd dan
gezegd". Het gaf je een apar
te plaats. Alsof je verheven
was boven anderen. Je heet
te geen oom, maar „heer
oom" of „tantezuster". „Nog
altijd is het voor velen, die
een gesprek met een pastor
hebben ter voorbereiding van
hun huwelijk, een hoge drem
pel om zomaar met een pas
tor in gesprek te gaan", zei 'n
collega, die een hele gewone
mens is met een lage drem
pel. De pastor, de priester, de
dominee is van zijn voetstuk
gevallen. „De toga beschermt
niet meer", zei onlangs de
secretaris van de Bond van
Nederlands predikanten. Dat
heeft niet alleen voordelen. Er
zijn ook schaduwkanten aan.
Ds. Kuiperi, de secretaris,
wijst op het toenemende aan
tal problemen tussen ge
meenten en hun predikanten.
Ook in parochies heeft de
pastoor niet meer het laatste
woord. Ook niet meer wan
neer hij weer de officiële
voorzitter van het kerkbe
stuur wordt, zoals het kerke
lijk wetboek dat wil. Zeker
zijn er die dit alles als een
verlies beschouwen en „de
pastoor openlijk tegenspre
ken" blijft nog een gevoelig
punt. „Het blijft toch een
priester", wordt gezegd. Ik
zelf denk dat we voor iedere
mens eerbied dienen te heb
ben. Ook tegenspreken kan
een vorm van eerbied zijn,
omdat je dan de ander se
rieus neemt. Tegenspreken is
niet hetzelfde als brutalise
ren. Tegenspreken is niet het
zelfde als „recht voor de
raap", zonder aanziens des
persoons. Voor tegenspraak
is ook fijngevoeligheid en de
bereidheid tot wederkerig ge
sprek nodig.
Ik wilde niet uitvoerig ingaan
op de nadelige kanten van
het verlies van het voetstuk,
omdat ik het gevoel heb dat
zowel veel pastores als veel
parochianen, gemeenteleden
er blij mee zijn dat de pastor,
de predikant gewoner is ge
worden. Dichterbij het leven
van alledag en minder de
baas en minder iemand die
alles weet. Vroeger werd ge
zegd: „Je hebt roeping". Ik
zou nu liever zeggen: „Je
mag je soms een geroepene
weten". Daarmee bedoel ik
dat roeping geen bezit is
waarop je aanspraak kunt
maken, waarop je je kunt
voorstaan als zijnde meer. Je
kunt pas een geroepene zijn,
als je leert een goed luiste
raar te zijn. Dat is een voort
durende oefening. Het lukt
niet altijd. Een geroepene op
de weg van Christus is geroe
pen om een liefdevolle luiste
raar te zijn naar het verhaal
van de mensen. Het verhaal
van lief en leed, zoals ook je
eigen verhaal een verhaal van
lief en leed is. „Vroeger dacht
ik dat er vier soorten mensen
waren: mannen, vrouwen, pa
ters en zusters", zei een ou
dere kloosterzuster in een
cursus.
Nu voelen we meer aan dat
de pastor een man of een
vrouw is die zich geroepene
weet. Die roeping ontvang je
van mensen. Ik durf dat zo te
zeggen omdat ik niet anders
kan dan geloven dat God
roept door mensen heen. Via
mensen raakt hij ons. Opzet
telijk schrijf ik ook: „ons".
Nog onvoldoende leeft het
besef dat ieder geroepen is
tot de weg van de Liefde. We
zijn tot elkaar geroepen en
tot deze wereld om sporen uit
te zetten van een nieuw wor
dende wereld, waar de Liefde
niet slechts een fraai woord
is. Morgen op roepingenzon
dag kan gemakkelijk de na
druk worden gelegd op hen
die tot het ambt zijn geroe
pen. Hoe belangrijk het ambt
ook mag zijn, toch vrees Ik
dat het ambt haar kracht ver
liest, als ze te zeer apart
komt te staan, als ze weer
„verheven" wordt. „Zijn er
nog roepingen?" wordt ge
vraagd. Ik denk vaak: „Kijk
goed en luister goed". Dan
zie je overal mensen die leven
als geroepenen. Niet verhe
ven en niet op aparte plaat
sen. maar midden tussen ons
in. Ze zijn in hun betekenis
voor anderen een teken van
geloof en hoop. Natuurlijk
hoop ik dat er ook mannen
en vrouwen blijven die hun
kennis, hun hart, hun be
kwaamheid in dienst stellen
van de geloofsgemeenschap
pen. Ik heb goede hoop dat
die er ook zullen blijven als
we leren de roepingen die er
zijn serieus te nemen en veel
meer te erkennen. Een crea
tieve, open en vertrouwvolle
kerk zal ook weer creatieve
en open geroepenen „ba-
Kerken buigen zich over zondagsrust
LEIDSCHENDAM Het
bestuur van de Raad van
Kerken in Nederland be
spreekt maandag een ver
zoek van het moderamen
(bestuur) van de Nederlandse
Hervormde Kerk om een
rapport te publiceren over de
zondagsrust. De hervormde
kerk vindt het „om theologi
sche en daarmee samenhan
gende sociale redenen" een
verontrustende ontwikkeling
dat onder invloed van econo
mische en technologische
ontwikkelingen het werken
op zondag in steeds meer be
drijven aan de orde wordt
gesteld. Het moderamen con
stateert van werkgeverszijde
een grote druk om de moge
lijkheden om op zondag te
werken te verruimen.
De Nederlandse RK bis
schoppen werken op dit mo
ment ook aan een verklaring
over de zondagsrust. In deze-
verklaring zal worden be
klemtoond dat de zondag in
de christelijke traditie altijd
is erkend als dag van heili
ging. Eerder dit jaar waar
schuwden de Evangelische
Kerk en de RK Kerk in de
Bondsrepubliek in een geza
menlijke verklaring ervoor
de zondagsrust op te offeren
aan economische belangen.
„Zuiver economische argu
menten kunnen uitzonderin
gen op het verbod om op zon
dag te werken niet recht
vaardigen", aldus beide ker
ken.
We behoren levende
wezens niet te
behandelen als
schoenen of pannen,
en van ons af te
werpen wanneer ze
gebrekkig zijn geraakt
of in onze dienst
versleten.
HONDERD JAAR MUSEUM ONS' LIEVE HEER OP SOLDER
AMSTERDAM „Het
meest verbaasd zijn men
sen over de preekstoel
die aan de linkerkant
van het altaar in de voet
van een zuil is inge
bouwd." Kunsthistoricus
Guus van den Hout
maakt de zuil „open" en
daar komt een ouder
wets-degelijke preekstoel
te voorschijn met trapje
dat uitklapbaar blijkt en
in zijn geheel gedragen
wordt door een stalen
draaiend frame, een
toonbeeld van achttien-
de-eeuws vernuft. We
bevinden ons in Ons'
Lieve Heer op Solder, de
Amsterdamse schuilkerk
.aan de Amsterdamse
Oude Zijds Voorburgwal
midden in de Amster
damse rosse buurt.
Zo ingenieus als de preek-
stoek is aangebracht, zo vin
dingrijk is de ruimte benut
van deze barokke Amster
damse huiskerk met zijn
twee houten gaanderijen om
een maximaal aantal gelovi
gen te kunnen herbergen.
Morgen is zij precies honderd
jaar als museum ingericht
maar incidenteel wordt zij
nog wel gebruikt voor de ka
tholieke eredienst.
Op het eind van de negen
tiende eeuw dreigde deze
kerk net als de ruim twintig
andere Amsterdamse huis
kerken te verdwijnen. De
katholieken mochten na het
herstel van de bisschoppelij
ke hiërarchie halverwege de
vorige eeuw weer volop ker
ken bouwen. Tweehonderd
meter verwijderd van Ons'
Lieve Heer op Solder was in
1887 de Sint Nicolaaskerk
verrezen. Een aantal vermo
gende katholieke Amster
dammers onder wie Joseph
Alberdingh Thijm richtte
toen de vereniging Amstel-
kring op om de huiskerk te
behouden. „Die naam is ei
genlijk heel willekeurig ge
kozen. Kennelijk is het ge
beurd om buitenstaanders
niet af te schrikken", zegt
kunsthistoricus Guus van
den Hout die ter gelegenheid
van het honderdjarig bestaan
van het museum studie heeft
verricht naar het Amster
damse katholieke verleden.
De stichting die het museum
beheert kon het tot het begin
van de jaren vijftig stellen
zonder geld van de overheid.
Interieur Ons' Lieve Heer op Solder
Geregeld kocht de conserva
tor uit eigen middelen schil
derijen en andere stukken
aan ter verfraaiing van het
museum. Maar in 1950 wilde
het bestuur plotseling de
kostbare bibliotheek verko
pen om het museum open te
kunnen houden. De bisschop
van Haarlem stak daar een
stokje voor en wist de boeken
vlak voordat zij geveild zou
den worden weg te halen.
Het museum drijft nu voor
een niet onbelangrijk deel op
een subsidie van de gemeente
Amsterdam, maar daar is bij
de jongste bezuinigingsopera
ties aan geknabbeld, zodat de
medewerkers eraan twijfelen
hoe lang het museum nog
kan open blijven. Voor het
herdenkingsfeest is daarom
extra veel tam tam gemaakt
om de buitenwacht te wijzen
op het unieke van Ons' Lieve
Heer op Solder. De stichting
wordt niet louter en alleen
meer gedragen door katholie
ken, het zijn vooral ook
kunstzinnigen die dit huis uit
de zeventiende eeuw met zijn
kerk willen behouden.
Sael
De rijke katholieke koopman
Jan Hartman liet in 1662 het
koophuis bouwen waarin de
schuilkerk zou worden on
dergebracht. Beneden kan
men nog steeds de oorspron
kelijke vertrekken bewonde
ren waarin hij woonde, waar
onder de schitterende zeven-
tiende-eeuwse ontvangstka
mer, de Sael genaamd. Drie
jaar na de dood van Hart
man, in 1668, moest zijn
vrouw het pand verkopen
om haar schulden af te beta
len. Het huis kwam in han
den van een protestant maar
dat vormde geen belemme
ring om de misvieringen in
FOTO: PR
de huiskerk voortgang te la
ten vinden. Er werd geld aan
de diensten verdiend en zo
lang was alles in orde.
In de achttiende eeuw werd
het huis weer eigendom van
katholieken. In 1887 kwam
aan de functie van de kerk
een eind, de nieuwe Nico
laaskerk aan de Frederik
Hendrikkade was klaar. Deze
zou de derde kerk in een rij
tje van drie in de nabijheid
van de Oude Zijds Voorburg
wal worden. De oudste kerk
(tevens van Amsterdam) was
immers de Oude Kerk, even
eens aan de Oude Zijds Voor
burgwal gelegen die voor de
zogeheten Alteratie van 1578
ook Nicolaaskerk heette. In
dat jaar kwam het bestuur
van Amsterdam in prote
stantse handen en werden
alle katholieke kerken geslo
ten. Snel daarop besloten de
katholieken de misvieringen
te laten plaats hebben in de
huizen van geloofsgenoten
die ruim behuisd waren.
Rond 1700 moet Amsterdam
al zo'n twintig van deze huis
kerken hebben bezeten.
Vondel
Van den Hout wijst erop dat
de term schuilkerk een ne-
gentiende-eeuwse term is. Hij
meent dat de katholieken
van de vorige eeuw een
overdreven voorstelling ga
ven van de geloofsstrijd van
hun geloofsgenoten in de ze
ventiende eeuw. De katholie
ken mochten vrijelijk hun
erediensten houden, zolang
er van buiten van die ere
dienst maar niets zichtbaar
was. De plaatsen waar die
diensten gehouden werden,
waren volop bekend. Een
van de meest prominente be
zoekers van de kerk moet de
dichter Joost van den Vondel
zijn geweest. Nog steeds
hangt er in een van de bene
denvertrekken een prachtige
krijttekening met zijn por
tret. Priesters in Amsterdam
stonden, aldus Van den Hout,
geregistreerd bij de burgerlij
ke overheid. Zij konden vrij
elijk hun gang gaan als zij
maar niet openlijk „aanstoot"
gaven. Het aantal situaties
waarin zij in moeilijkheden
kwamen is volgens Van den
Hout heel beperkt geweest.
In de achttiende eeuw werd
het klimaat nog toleranter,
totdat aan het eind van die
eeuw onder druk van de
Franse revolutie formeel ook
de vrijheid van godsdienst
werd hersteld.
Aan geld ontbrak het althans
in Amsterdam niet om de
huiskerken luxueus in te
richten. Ons' Lieve heer op
solder levert daar in ieder
geval een goed voorbeeld
van. De kerk bevat een aan
tal kostbare schilderijen, ge
maakt door zuidelijke
kunstenaars.
Ter gelegenheid van het hon
derdjarig bestaan van het
museum Amstelkring is on
der het motto Vroomheid op
de Oudezijds van 23 april tot
26 juni een viertal tentoon
stellingen georganiseerd die
samen een overzicht geven
van de geschiedenis en func
tie van de drie Nicolaasker-
ken gedurende de afgelopen
zeven eeuwen.
PAUL VAN VELTHOVEN
Inlichtingen over openings
tijden en begeleidende festi
viteiten Museum Amstel
kring, Oude Zijds Voorburg
wal 40. Tel. 020 - 24.66.04.
ROME Wat gebeurt er als
een paus terugtreedt? Hoe
moet het verder met de kerk
wanneer de paus ernstig ziek
wordt en in coma raakt?
Geen mens die daar een pre
cies antwoord op kan geven.
Ook in het Vaticaan niet.
Dat een paus aftreedt, kan ei
genlijk niet. Hij is voor het
leven aan de stoel van Petrus
gekluisterd. Toch kan zich
een situatie voordoen dat een
paus ziin ambt niet meer uit
wil oefenen. Paus Pius XII
was vast van plan af te tre
den als Hitier hem zou arres
teren. Paus Paulus VI ging
zwaar gebukt onder het ge
wicht van zijn ambt en dacht
herhaaldelijk over aftreden,
zo heeft zijn biechtvader, pa
ter Dezza, onlangs onthuld.
Het was een obsessie van
Paulus VI dat hij zo ziek zou
worden dat hij de kerk niet
meer naar behoren zou kun
nen besturen.
Slechts één keer in de ge
schiedenis hield een paus het
in Rome voor gezien. Celes-
tus V die in 1294 paus werd
had er na een paar maanden
al genoeg van en keerde te
rug naar zijn kluizenaarsbe
staan. Zijn opvolger, Bonifa-
cius de Achtste, liet hem op
sluiten in een kasteel. Dat
lijkt vandaag de dag een
minder gelukkige oplossing.
Niets geregeld
In het Vaticaan is nauwelijks
iets geregeld voor het geval
een paus aftreedt of ernstig
ziek wordt. Vóór 1983 lag er
helemaal niets vast. In het
nieuwe kerkelijke wetboek
dat in dat jaar het licht zag
wordt in artikel 335 voor het
eerst gesproken over een
Heilige Stoel die "geheel en
al verhinderd" is. Doet zich
zo'n situatie voor dan mag er
"in het bestuur van de kerk
als geheel niets veranderd
worden". In dat geval "die
nen de bijzondere wetten die
voor deze omstandigheden
uitgevaardigd zijn in acht te
worden genomen."
Maar die speciale wetten zijn
er niet en volgens de jezuïet
pater Robert Graham wordt
er ook niet aan gewerkt.
Graham is bekend als histori
cus en redacteur van Civilta
Cattolica, het gezaghebbende
tijdschrift van de jezuïeten.
Het was de Amerikaan Gra
ham die begin jaren tachtig
kardinaal Pericle Felici at
tent maakte op het probleem.
Hij vroeg Felici, die zich be
zig hield met de samenstel
ling van het nieuwe kerke
lijk wetboek, of voorzien was
in een dergelijke situatie. Fe
lici antwoordde van nee.
"Misschien dat Felici hierna
deze nieuwe categorie van
"geheel en al verhinderd"
heeft ingevoerd, die is onder
gebracht onder artikel 335",
zo heeft Graham in een ge
sprek met La Stampa gezegd.
Volgens Graham doen er
zich geen _grote problemen
ziek is om zijn ambt uit te oe
fenen en besluit terug te tre
den. Dan moet er gewoon
een nieuwe paus gekozen
worden. Graham: "Toch heb
ik me altijd afgevraagd wat
er gebeurd zou zijn als paus
Pius XII was afgetreden na
een arrestatie door Hitier.
Wat had er moeten gebeuren
wanneer hij na zijn bevrij
ding in Rome teruggekeerd
was? Had hij meteen na de
oorlog weer een conclaaf bij
elkaar moeten roeoen?"
Ramp
Grote moeilijkheden zijn er
pas wanneer een zieke paus
niet in staat is afstand te
doen. Als hij bij voorbeeld
plotseling in een toestand
van coma zou raken. Met de
moderne medische weten
schap kunnen mensen die
van vrijwel al hun functies
beroofd zijn nog lang in le
ven gehouden worden. Een
vice-paus bestaat immers
niet. Wie moet dan beslissen
of de zetel van Rome "geheel
en al verhinderd is"? De kar
dinalen, zo mag aangenomen
worden, maar met wat voor
een meerderheid? Moet er
unanimiteit zijn, een twee
derde meerderheid of een
enkelvoudige? En waar moet
de beslissing van het kardi
naalscollege op gebaseerd
zijn? Op wat voor een me
disch advies en welke arts
moet dat afgeven? Allemaal
vragen waar nog geen ant
woord op is. Terecht pleit pa
ter Graham voor "glashelde
re regels", zodat 'niemand
zal kunnen twijfelen aan de
rechtmatigheid van een paus
die gekozen is terwijl zijn
voorganger nog in leven is.
Want anders zou iemand
kunnen zeggen: dit is de paus
niet, die arme zieke is de
paus. Deze nieuwe is een in
dringer, die misbruik heeft
gemaakt van de situatie".
GERARD KESSELS
iicii ucsiuicii. nen ue uijz.uuuei e wenen uie t" o-"-—
Slechts één keer in de ge- voor deze omstandigheden voor wanneer een paus te de kerk een ramp zijn. Een GERARD J
DRIEBERGEN De
hervormde raad voor
Kerk en Theologie over
weegt om met een studie
te komen over bijbel- en
schriftgezag. Dat deelde
dr. K.M. Witteveen mee
tijdens de hervormde sy
node.
De Utrechtse theoloog zei dit
tijdens een discusie over de
„Godsverduistering". Het mo
deramen van de synode ont
vouwt hierin een aantal ge
dachten over de verwarring
van onze tijd in geestelijk op
zicht en over mogelijke „op
lossingen".
Naar het oordeel van dr. Wit
teveen dreigt in deze nota het
gevaar van te oppervlakkig
teruggrijpen op wat de „bijbel
te zeggen heeft" over de hui
dige tijd met haar specifieke
problemen. Terug naar de
bron, naar Jezus, lost alles op.
Die te snelle verwijzing naar
de bijbel als „het antwoord op
alle problemen" ziet dr. Wit
teveen steeds vaker gebruikt
worden; reden om er eens na
drukkelijk over te schrijven.
Sommige synodeleden beoor
deelden de nota als te somber.
De titel „godsverduistering" is
dat ook al, vonden ze. De con
frontatie met de vragen van
'onze tijd, de ontdekking dat
oude antwoorden niet meer
gelden, is niet louter negatief.
Het herinnert de kerk eraan
dat ze gedurende lange perio
den wellicht te veel pretenties
heeft gehad; namelijk als re
presentant van God te veel
willen heersen en beheersen.
De huidige verlegenheid, on
zekerheid en verwarring ma
ken duidelijk dat God de
„gans Andere is" die nooit te
„pakken" is in menselijke en
dus ook kerkelijke termen of
presenties. Pas wanneer die
distantie wordt gezien, komen
de dingen in hun juiste per
spectief te staan.
Anderen wezen erop hoe de
bijbel ervan getuigt dat God
zich terugtrekt wanneer men
sen Hem verlaten. Maar juist
in die afwezigheid is God het
meest nabij. Hij wil zich niet
van ons terugtrekken, maar
de mensen maken het er naar
en in Zijn afwezigheid roept
Hij mensen op Hem te zoe
ken.
In plaats van „godsverduiste
ring" werd de term „balling
schap" gesuggereerd. Hiermee
wordt het perspectief van te
rugkeer tot uitdrukking ge
bracht; een positieve toe
komst. En die is er, naar het
oordeel van diverse synodele
den, meer dan de nota sugge
reert. Daarin is te veel sprake
van heimwee naar vroeger,
toen „alles nog goed was".
"■)EN I
arius
eeste
ining
De vaderlandse politiek wordt de laatste jaren
door affaires rond bewindslieden. Zonder enige moe n
een handvol onderwerpen worden opgenoemd, waardiern^
of meer leden van het kabinet in moeilijkheden is ge
de veel te dure Walrus-onderzeeër, de betrokkenh
Nederlandse officieren bij de sergeantscoup in Surina
RSV-debacle, de fraude op de visafslagen, de chao$ngt
dienst studiefinanciering, het overschrijden van de
mumsnelheid enz. enz.
t C
ede
;olli<
If te
VOOR de fractie van de VVD is deze waslijst van
reden geweest voor bezinning. De liberalen zeggen
rust te zijn over de volgens hen kwalijke uitstraling
die hele en halve zonden van ministers en staatsseq,
sen. Zij zien daarin één van de voornaamste oorzaken
normvervaging in de ooit zo fatsoenlijke Nederlandse
leving. Het verkeerde gedrag van juist degenen die hë
voorbeeld moeten geven, zou ertoe bijdragen dat zal
veel te hard rijden en belastingontduiking tegenwooi
de gewoonste zaak van de wereld worden beschouwd
Mr. Frits Bolkestein, vice-voorzitter van de VVD-frj|
bijgenaamd 'De Denker', nam de taak op zich een mee
vinden tegen de vermeende ziekte van ons staal
Woensdag tijdens het debat over het rapport van de ei
commissie-bouwsubsidies presenteerde Bolkestein
dachten. Hij hield een vurig pleidooi voor het in ere
len van de oude norm dat een bewindsman automatii
treedt als er op zijn departement ernstige fouten zjRO
maakt. din
ziel
ver
trai
at
'hee
BOLKESTEIN verwees daarbij naar Groot-Brittannil
die regel inderdaad geldt. Lord Carrington bijvoorbei
in 1982 af als minister van buitenlandse zaken omi
ambtenaren de verrassingsaanval van Argentinië
Falkland-eilanden niet hadden zien aankomen. „De
fractie wil een bijdrage leveren aan een wijziging va
hedendaagse politieke cultuur in die zin dat ook een
landse lord Carrington zou aftreden". Weg met de
van premier Lubbers, geponeerd vorige zomer tijdens
bat over de visfraude, dat een minister alleen verant\&ip.__
lijk is voor eigen daden en nalatigheden!
GEEN wonder dat er een golf van aangename verftije
door de Tweede Kamer rimpelde, vooral door de banket
de oppositie. Zou het dan eindelijk afgelopen zijn meUkai
woonte dat een minister of staatssecretaris onder vrij\^nej
omstandigheden moét blijven zitten, omdat anders de ij
in gevaar wordt gebracht? Dat was bijna toch te mi
waar te zijn. L—
INDERDAAD. Nauwelijks 24 uur later moest BollW J
toekijken hoe fractievoorzitter Voorhoeve zijn „culturl
volutie" terugdraaide. Want hoewel minister Van El*
(defensie) in de Kamer ruiterlijk erkende dat er om dilC
verantwoordelijkheid in de affaire rond de termijn-j
ernstige fouten waren gemaakt die de staat waarsclk -
honderden miljoenen gaan kosten, weigerde de VVIr*-'
te verlenen aan een motie van wantrouwen van de|
Waarom? „Omdat de relatie tussen deze minister en
mer niet onherstelbaar beschadigd is".
4 c
GLIMLACHEND zat Piet van der Sanden, vice-fracti^*"
zitter van het CDA, toe te kijken. Hij was het imi
Bolkestein onmiddellijk had gewaarschuwd dat de V
moest tornen aan de zogeheten vertrouwensregel.
christen-democratische opvattingen is het namelijk
een bewindsman pas tussentijds naar huis gaat als
vertrouwen van zijn eigen fractie of van de meerderhi
de Kamer heeft verloren. Uit de geciteerde opmerkirizo
Voorhoeve blijkt dat als puntje bij paaltje komt ook d«inn
ralen zich bij deze norm het lekkerst voelen. Dat mi
geruststellende gedachte zijn voor CDA-staatssecretari
der Linden (buitenlandse zaken) die zich volgende w$n
de volksvertegenwoordiging moet verantwoorden vo(Jin(
beleid in alwéér een affaire: die van het nieuwe, helafcn
altijd niet fraudebestendige paspoort. ^rg
md
Zonnig en schraal
DE BILT (KNMI) Zonnig
maar schraal, dat is het weer
voor dit moment. De schrale
oostenwind stak gisteren op
aan de flank van een krachtig
hogedrukgebied dat vandaag
met zijn centrum in de buurt
van Oslo komt te liggen. Dg
oostenwind geeft de zon alle
gelegenheid om te schijnen,
maar echt warm kan het niet
worden. Overdag is het iets
boven de tien graden. Van
nacht kan het koud worden
met op veel plaatsen dicht aan
de grond een graad of vijf
vorst. Maandag neemt de wind
af en kan de temperatuur ge
leidelijk op een iets hoger ni
veau komen.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor zondag en maandag:
Zuid-Skandinavië: Vrij zonnig
maar koud. Benoorden de lijn
Stockholm-Oslo middagtempe-
raturen van rond 4 graden en
's nachts overwegend matige
vorst. Bezuiden deze lijn mid-
dagtemperatuur 6 tot 10 gra
den.
Britse Eilanden: Op de meeste
plaatsen zonnig. Overal droog.
Middagtemperatuur van 10
graden in het noordoosten en
langs de oostkust tot 14 graden
in het zuidwesten en Ierland.
Denemarken, noordwest-
Duitsland en Benelux: Flinke
Vicaris Geukers
ereprelaat
HAARLEM Paus Johan
nes Paulus II heeft de vica
ris-generaal van het bisdom
Haarlem, G.P.M. Geukers, de
titel van ereprelaat verleend.
Hij mag nu de titel 'monseig
neur,' dragen. Geukers werd
op 18 mei 1925 te Haarlem
geboren en op 19 mei 1951
priester gewijd. Hij was ach
tereenvolgens kapelaan in
Ursem en Den Haag.
|ng
perioden met zon. Vod
de Noordzeekusten ook
wolkenvelden. Middag?
ratuur van 8 graden ined*
marken tot rond 11 gra?nk
ders. 'n
Midden en zuid-Duits! ^8
noord-Frankrijk: Vooraen
naar het zuiden bev T?
maar hoofdzakelijk n -
Schrale noordoosten n§
Middagtemperatuur 9 "V
graden. !ld
Alpengebied: Aan het ie r
lijke deel veranderlijk b
en geen regen van bel nk
in het zuidelijke deel vpn
wolking en perioden tfn
gen, vooral op zonda^re
1500 a 1000 meter hoop
sneeuw. Middagtempi? 1
in de dalen tot 8 a 12 gr;>rg
het noorden en tot 17 >ep
in het zuiden. ng
Midden en zuid-Frank 'ar
noord-Italië: Veel betfek
en perioden met regen, F
landinwaarts in zuid- iet
rijk en in noord-ItaliéerF
dagtemperatuur 14 tot l°ei
den, langs de Middellan lei
tot 19 graden. 'F
Midden- en zuid-Italië
Joegoslavische kust: ]k
derlijk bewolkt. Enkele11"
Vooral in zuid-Italië oc 'j
Middagtemperatuur v >pr
graden meer naar het n N
tot 22 graden in zuid-It ,ai
Spanje en Portugal: V 00
wólking. Vooral landir 'te
regen of buien, met ni aa
de buurt van bergen. Lie
zuidoost kust wat me^e°
Middagtemperatuur v£ni
graden in het noorden t e l
den tot 20 a 24 graden
Spanje en zuid Portugal's
Weerrspporten 22 april 20 uur D
Weer Max. |U
temp 7?
Amsterdam 1 bew 11 lv