„Echte godsdienst is mensendienst"
CcidóeSotwa/iï
J
v
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
kerk
wereld
Perestrojka staat onder sterke druk
brieven
>weer
CoidóeSouumt
MAANDAG 18 APRIL 1988
PAGI ijj,
Bevers Naudé stelt voorwaarden aan ere-doctoraat VU
AMSTERDAM Dr. Beyers Naudé, de oud-secretaris van de
Raad van Kerken in Zuidafrika, weet niet of hij het ere-docto
raat dat hem is toegekend door de Vrije Universiteit, wel wil
behouden. Dat is mede afhankelijk van de beslissing van de
VU ..besmette aandelen" wel of niet af te stoten. Zo n eredocto
raat heeft voor hem meer betekenis dan een beslissing op een
bepaald moment van een bepaald bestuur, maar de situatie
verandert als de VU weigert de aandelen af te stoten. „Ik hoop
dat de VU de moed heeft het beleid te herzien. De kleine fi
nanciële offers die dit vraagt, staan in geen verhouding tot de
offers die de slachtoffers van de apartheid moeten brengen",
aldus Naudé in Amsterdam. Hij was in ons land voor overleg
met onder meer de PvdA, de Raad van Kerken en het Komi-
tee Zuidelijk Afrika.
Vastenmaand voor moslims van start
DEN HAAG Vanaf deze week tot 16 mei houden moslims
over de hele wereld hun vastenmaand, de ramadan. In deze
maand, de negende van de moslimkalender, is het een plicht
voor alle volwassen moslims te vasten van de dageraad tot
zonsondergang. De vaststelling van de ramadan hangt af van
de stand van de maan De vastendagen zijn in de zomer uiter
aard veel langer dan in de winter. In de praktijk betekent dit
dat men zich overdag onthoudt van eten, drinken en geslachts
verkeer. Volgens de koran zijn de openbaringen van Allah be
gonnen in de Ramadan-maand. De moslims wordt in deze
maand gevraagd de koran extra veel te lezen. De ramadan
wordt op 16 mei afgesloten met een groot feest dat beschouwd
wordt als een van de grootste moslimfeesten.
Het troostende van
grote kunstwerken ligt
minder in wat ze
uitspreken dan in het
feit dat het hun gelukt
is hun bestaan af te
dwingen. Hoop vindt
men het eerst bij de
troosteloze.
Theodor Adorno
Paus eist vrijheid
voor Oekraïns-
katholieke kerk
VATICAANSTAD Paus
Johannes Paulus II verlangt
dat de leden van de Oek-
rains-katholieke kerk het
recht krijgen hun geloof in
alle vrijheid te beleven. Dat
blijkt uit een herderlijke
brief van de paus aan de le
den van deze kerk, die in
1946 werd gedwongen op te
gaan in de Russisch-Ortho-
doxe Kerk. De brief „Mag
num baptismi donum" (Het
grote geschenk van de doop)
wordt dinsdag officieel aan
de pers gepresenteerd, maar
de katholieke Italiaanse
krant 'Avvenire' heeft dit
weekeinde al gedeelten er
van gepubliceerd.
De paus uit grote waardering
voor de trouw van de Oek-
raïns-katholieke Kerk. die
wegens haar verbondenheid
met Rome nog altijd zwaar
wordt vervolgd. „In een zo
buitengewoon historisch
ogenblik voor Uw kerk, die
de afgelopen decennia door
zo grote nood geteisterd is,
wil ik nogmaals beklemtonen
dat zowel haar katholiciteit
als haar bijzonder karakter
alle respect verdienen", aldus
de paus.
De paus ondersteunt alleen
op indirecte wijze het streven
van de Oekraïns-katholieke
kerk om in de Sovjetunie of
ficieel toegelaten te worden.
Het afgelopen jaar hebben de
ondergronds levende pries
ters en bisschoppen in diver
se petities bij partijleider Mi-
chail Gorbatsjov aangedron
gen op legalisering van de
kerk. „Moge de toekomst ons
de vreugde verschaffen dat
de misverstanden en het we
derzijdse wantrouwen
worden overwonnen en dat
het volle recht van eenieder
op zijn eigen identiteit en zijn
eigen geloof worden erkend",
zo schrijft de paus daarover.
Hij beklemtoont dat niemand
het lidmaatschap van de ka
tholieke kerk als „onverenig
baar met het welzijn van het
eigen vaderland en de erfenis
van de heilige Vladimir"
mag beschouwen.
VOORZITTER HAAGSE HERVORMDE DIAKONIE:
DEN HAAG In de kerk
dient het meer te gaan om de
mensendienst dan om de
godsdienst.
Dat betoogde dr. C. Blanke-
stijn, voorzitter van Haagse
hervormde diakonie n oud
wethouder. zaterdag in de
Grote Kerk in Den Haag. De
Haagse hervormden en gere
formeerden hielden daar hun
jaarlijkse diakonale ontmoe-
Informatie speelde een be
langrijke rol op deze bijeen
komt: zo'n veertig stands wa
ren opgesteld om de diversi
teit van (breed oecumenisch)
diakonaal werk te laten zien.
Blankestijn kwam tot de aan
vankelijke tegenstelling:
mensendienst (dienst aan
mensen) ën godsdienst vanuit
de profeten in het oude testa
ment. Bijvoorbeeld A mos
spreekt over die tegenstel
ling: Mensen kunnen wel
heel vroom de feesten vieren
in Jeruzalem, compleet met
offers, maar God haat en
veracht deze feesten Laat
liever het recht als water op
borrelen en gerechtigheid als
een machtige stroom, aldus
de profeet tegen zijn tijdge-
Ménsendienst, dat is de gods
dienst die God vraagt, aldus
Blankestijn. In de kerk lig
gen de verhoudingen vaak
precies omgekeerd aan wat
God belangrijk vindt, consta
teerde Blankestijn. Het gaat
immers vooral om theologi
sche verdieping, liturgie, lie
deren. preek, leerhuizen; al
lemaal godsdienst. De men
sendienst (het diakonaat)
komt pas veel later of hele
maal niet. „Welke plaats en
betekenis heeft het diakonaat
in de theologische opleidin
gen; hoeveel hoogleraren zijn
er eigenlijk aan de Neder
landse universiteiten en ho
gescholen. En hoeveel tijd
besteedt een kerkeraad een
diakonale zaken?"
Dr. Blankestijn vroeg de aan
wezigen zich de vraag te stel
len of God misschien onze
Overzicht van de diakonale bijeenkomst, tijdens de liturgische opening
mooie kerken, onze liturgie,
onze kerkdiensten en onze
riten net zo haat als destijds
die vrome vormen in de tijd
van de profeten.
Een diakonale gemeente
dient mensen. Zo'n gemeente
sluit zich niet op binnen de
muren van en kerkgebouw
met de kleine kring van ge
trouwen voor het beleven
van de godsdienst. Die ge
meente gooit de deuren en
ramen open; treedt naar bui
ten in de samenleving'. Die
gemeente luistert naar wat
mensen te zeggen hebben;
met name de slachtoffers van
armoede, discriminatie en
ziekte. Dergelijke mensen
zijn de eerste deskundigen
voor de kerk om waarlijk na
volgers van Jezus Christus te
zijn. In zo'n gemeente wordt
mensendienst godsdienst, al
dus Blankestijn.
In dit denken passen niet de
traditionele onderscheidin
gen tussen pastoraat, diako
naat en apostolaat. Er is im
mers maar één opdr;acht:
maak deze samenleving, deze
stad leefbaar.
De vaak als een hiërarchie
beleefde trits van kerkelijke
ambten: predikant, ouder
ling, diaken kan als zodanig
niet bestaan, meende de
voorzitter van de Haagse dia
konie. Centraal moet immers
staan de dienst van het „om
zien naar elkaar". Hij vond
dat het „verouderde onder
scheid tussen de ambten"
misschien maar het beste kan ,-
worden afgeschaft. In plaats
daarvan zou een taakverde
ling moeten komen rondom
die ene opdracht: dienstbaar
te zijn aan mensen.
Blankestijn meende dat het
FOTO: MILAN KONVALINKA
beeld van de kerk in de sa
menleving „miserabel" is.
Dat komt mede omdat het
beeld wordt bepaald door
„vroeger". Maarten 't Hart
getuigt er steeds van in zijn
boeken, maar ook Jan Wol
kers. Rondom de diakonie
hangt nog de geur van het
pannetje soep. Volgens Blan
kestijn kan het beeld van de
kerk in de samenleving ver
beteren wanneer die samen
leving ervaart dat die kerk
en die diakonie samen in de
eerste plaats met en voor de
medemens willen functione
ren. In Den Haag zijn van
dat laatste diverse voorbeel
den vinden; onder meer in
Spoorwijk. in het zogehe.en
„zorg-op-maat-projekt". Ge
meentebestuur en diakonie
werken hierin samen voor
mensen die extra aandacht
en zorg nodig hebben.
Burgemeester A.J.E. Haver-
mans sprak vanuit zijn per
soonlijke opvattingen de her
vormde en gereformeerde di
akenen toe over de relatie
kerk-overheid. In een breed
voerig betoog schetste hij die
verhouding door de eeuwen
heen. De betrekkingen zijn
sinds de scheiding van kerk
en staat wezenlijk anders ge
worden. bovendien is er
sinds de secularisatie nogal
veel veranderd. Voorheen
werkten kerk en overheid in
veel opzichten samen; het
waren ook vaak dezelfde
mensen die een belangrijke
rol speelden. De verhouding
kerk-overheid was er vooral
een van het maken afspra
ken wie wat doet.
In de tijd dat.de taak van de
overheid steeds toenam, in de
jaren zestig en zeventig, leed
de kerk functieverlies. De so
ciale voorzieningen namen
taken over van de diakonie
De overheid moet nu om fi
nanciële redenen terug en zo
ontstaat er een nieuwe ver
houding tussen wat de over
heid doet en bijvoorbeeld de
kerk.
Havermans meende dat er
ook een principieel punt bij
de terugtredende overheid
speelt: dat is de verantwoor
delijkheid van mensen voor
mensen. Het mag nooit gaan
om voorzieningen, om insitu-
ties. Wezenlijk is de warmte
van de ontmoeting met mén
sen. aldus Havermans. De
kerk kan vooral in de ont
moeting met mensen op het
lokale dus kleinschalige ni
veau van grote betekenis
zijn: Rustpunt en wegwijzer
zijn; de zorg en liefde bieden
die mensen nodig hebben.
Overheid en kerk komen el
kaar in onze tijd in een nieu
we verhouding tegen; ze heb
ben elkaar elkaar in die
nieuwe vormen heel wat te
zeggen, aldus mr. Haver
mans,
LÜTSEN KOOISTRA
TOCH ZORGEN BIJ KERKVOOGDEN
Hervormden geven meer geld aan kerk
UTRECHT De Nederland
se Hervormde Kerk zal ook
dit jaar weer meer geld bin
nen krijgen via de actie
Kerkbalans.
Die conclusie kan worden ge
trokken op basis van gege
vens uit ruim zeventig pro
cent van de deelnemende
hervormde gemeenten.
Ruim de helft van het aantal
inmiddels ontvangen toezeg
gingen laat een stijging zien
van gemiddeld ruim vijf pro
cent. Een derde deel van de
gemeenten die hun gegevens
al instuurden laat een der
ving aan inkomsten zien van
gemiddeld 3,38 procent.
De te verwachten stijging
komt ondanks een dalend
aantal hervormden; dus min
der mensen betalen méér
voor de kerk. En dat is een
trend die zich al enkele jaren
aftekent.
Een en ander bleek op de
jaarvergadering van de Vere
niging van Kerkvoogdijen in
de Ned. Hervormde Kerk.
zaterdag in Utrecht.
Voorzitter mr. J.A. van Ries-
sen (Haren, Gr.) sprak tijdens
zijn openingsrede zorgen uit
over de voortgang van de be
zuinigingen in het landelijk
kerkewerk.
Vorig jaar startte een bezui
nigingsronde waarmee in
1991 een structurele bezuini
ging van zestien procent
moet zijn bereikt. Van Ries-
sen sprak zijn twijfels uit
over de haalbaarheid van de
gestelde vier procent bezuini
gen per jaar „Er zal veel
overleg moeten worden ge
voerd en ook druk moeten
worden uitgeoefend om deze
doelstelling te halen", voor
spelde hij.
Bovendien is het nog maar
de vraag of de gestelde bezui
nigingen wel voldoende zijn.
Hoewel door de actie Kerk
balans de inkomsten op veel
plaatsen stijgen, wordt het
toch steeds moeilijker voor
de plaatselijke gemeenten
hun verplichtingen aan de
landelijke kerk te voldoen.
Het bedrag dat moet worden
afgedragen voor het alge
meen kerkewerk daalt wel
iets door de bezuinigingen,
maar omdat het aantal her
vormden daalt, wordt de bij
drage per betalend lid steeds
hoger.
Riessen drong er bij de kerk
voogden op aan serieus bezig
te gaan met het conciliair
proces van de Wereldraad
van Kerken, het programma
dat gericht is op gerechtig
heid, vrede en heelheid van
de schepping. Kerkvoogden
hebben in hun beleid ten
aanzien van geld en goederen
te handelen vanuit de eisen
der gerechtigheid, aldus Van
Riessen; overigens ook in
hun personeelsbeleid. Maar
ook de zorg voor de schep
ping raakt veel kerkvoogden:
hetzij persoonlijk, hetzij als
lid van een college dat (agra
rische) bezittingen heeft.
Melkquota, mestregelingen,
ruilverkaveling en grondbe
heer zijn onderwerpen van
de kerkvoogdijvergaderingen
geworden.
Secularisatie
De secretaris-generaal van de
Nederlandse Hervormde
Kerk, dr. K. Blei, heeft de
kerken waarschuwde zich
niet blind te staren op de se
cularisatie.
„Door het proces van secula
risatie wordt de kerkelijke
gemeente gedwongen haar
plaats in de wereld opnieuw
te bepalen. Dat de kerk haar
bescherming en geborgen
heid in een christelijke cul
tuur verliest, is heilzaam, in
zoverre „het christelijke"
niet meer vanzelfsprekend is.
Wie Jezus Christus vandaag
voor ons is. moet ook de kerk
zelf. achter en tegenover de
cultuur, opnieuw ontdek
ken", aldus Blei tegen de
kerkvoogden.
Volgens Blei kunnen de
christenen in Nederland bij
hun antwoord worden gehol
pen door antwoorden die
door christenen elders in de
wereld worden gegeven.
„Daar waar met het evange
lie verstaat als een bevrijden
de boodschap midden in éha-
os, wanhoop en leed".
Blei uitte kritiek op de syno
dale handreiking „Gemeen
te-zijn in een mondiale sa
menleving" die is opgesteld
door de Raad voor de Zaken
van Overheid en Samenle
ving van zijn kerk. In de
nota wordt mondialisering
van de kerk als antwoord op
de secularisatie gezien. Vol
gens Blei is die keuze niet te
recht: het betrachten van
verbondenheid met christe
nen wereldwijd veronderstelt
immers toch nog altijd dat
men ook zelf bewust christen
is. En juist dat. zelfs dat, gaat
vandaag ook onder trouwste
kerkleden niet meer op, al
dus Blei
IKV-BERAADSLID TER VEER:
ONDERDENDAM „Wal
mij het meest getroffen heeft
in de bijeenkomsten die de
Russische vredesraad had ge
organiseerd is de ontzettende
strijd die momenteel gevoerd
wordt over de perestrojka."
Dat zegt het IKV-beraadslid
drs. Ben ter Veer die samen
met een groep IKV'ers de af
gelopen twee weken de Sov
jet-Unie heeft bezocht en
daar volop in de gelegenheid
is geweest contacten te leg
gen met officiële instanties
en doorsnee-Russen.
„Achter die publicatie in
Sovjetskaja Rossija die een
felle aanval bevatte op het
beleid van partijleider Gor
batsjov en inmiddels door de
Pravda officieel is bekriti
seerd, staat natuurlijk niet zo
maar een individuele brièf-
schrijfster", aldus Ter Veer,
maar een belangrijke groep
Russen die een halt willen
toeroepen aan de politiek van
Gorbatsjov.
„Het gaat om een groep ou
deren. 'Ze ergeren zich dat
het officiële beeld van de
Sovjet-Unie waarin zij zijn
groot gebracht door het slijk
wordt gehaald. Er wordt mo
menteel zoveel in de Sovjet-
Unie gepubliceerd over Sta
lin en over de misdaden die
er onder zijn regime hebben
plaats gevonden dat zij het
gevoel krijgen dat hun leven
een grote vergissing is ge
weest. De omvang van die
groep moet je niet onder
schatten. Stalin staat natuur
lijk ook bekend als de man
die de oorlog op het fascisme
heeft gewonnen. In de offi
ciële pers is er vrijwel nooit
iets over zijn wandaden be
kend gemaakt, ook de rede
van Chroetsjov over de des
talinisatie uit 1956 is nooit of
ficieel gepubliceerd, dus zo
gek is die reactie van die
mensen op zich niet."
De IKV'ers hebben voorna
melijk bijeenkomsten bijge
woond die georganiseerd zijn
door het Sovjet-vredescomité.
Het Sovjet-vredescomité is.
zo geeft Ter Veer ook toe, in
feite een propagandaclub die
het officiële beleid, vooral
ten aanzien van ontwape
ning. naar de basis toe verde
digde. Ter Veer: „Dat comité
probeert nu een andere koers
te varen. Er werd van alles
op hun bijeenkomsten ter
sprake gebracht, vooral over
zaken die mensen in het ver
leden zijn aangedaan, over
onrecht dat hen nog dwars
zit. Niet over bewapening,
dat hebben ze al zo vaak ge
hoord, daar zijn ze het wel
over eens. We zijn in Kiev
geweest en in andere plaat
sen in de Oekraïne. Er is
daar een kolossale aandacht
voor ecologische problemen,
geen wonder want de Oek
raïne is zo'n beetje volge
stouwd met kerncentrales.
Vanuit de zaal worden radi
cale ideeën geuit, er zijn er
genoeg die helemaal met
kernenergie willen breken.
Het Sovjet-vredescomité pro
beert een beetje op een lijn te
komen met gematigde oppo
sitiegroepen, het comité is
niet mordicus tegen kern
energie, ze willen tussenop
lossingen bieden." Ter Veer
hoopt dat het comité een sti
mulerende functie kan heb
ben bij het meer bewust ma
ken van de bevolking.
Ter Veer heeft ook een eva
cuatie-dorp bezocht op ruim
negentig kilometer van
Tsjernobyl. „We zaten daar
op Paasmorgen aan tafel bij
een gezin waarvan twee le
den, een moeder en een zoon.
op tweeënhalve kilometer
van Tsjernobyl zaten toen de
ramp gebeurde Pas een
week daarna werden ze geë
vacueerd. Het was duidelijk
dat die moeder ontzettend in
zat over het lot van haar
zoon."
Volgens Ter Veer houden de
Russen momenteel uitvoerige
onderzoeken naar de publie
ke opinie. „Ze doen dat zelfs
met behulp van Franse en
Duitse onderzoekers. Ze we
ten dus ongetwijfeld heel
goed hoe de gewone Rus
denkt over de perestrojka."
Het beslissende moment voor
Gorbatsjovs politiek is vol
gens hem over vier a vijf
jaar. Gaat het economisch be
ter met de gemniddelde Rus,
dan wint Gorbatsjov het
pleit.„Maar als je naar die
Russische industrie kijkt, dan
ben je wel erg somber ge
stemd. Van competiviteit
hebben ze nog nooit gehoord.
Voor het westen zijn er
niettemin veel mogelijkhe
den, juist ook om economisch
samen te werken. Hier kun
je een aandeel in leveren. De
vraag is of we die verant-
woordelijkheied aanwillen."
PAUL VAN VELTHOVEN
Brieven graag kon en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Viaduct
In alle artikelen, die in de af
gelopen dagen zijn gepubli
ceerd naar aanleiding van het
afschuwlijke ongeluk op de
Rijksstraatweg in Wassenaar
heb ik één bron van ongeluk
ken gemist, n.l. het viaduct
van de voormalige ZHESM-
spoorweg naar Scheveningen.
Hoewel bij de bouw in 1906
^oyaal bemeten, is het viaduct
eigenlijk te smal voor een
vierstrooksweg. Bovendien is
door de boogvorm de doorrij-
hoogte op de rechterrijstroken
vrij laag. Hierdoor moeten
vrachtauto's altijd naar de lin
kerrijstrook gaan om het via
duct te passeren. In de richting
Wassenaar gaande ligt dan
vlak achter het viaduct ver
scholen de invoegstrook voor
het verkeer, dat uit de Haagse
wijk Mariahoeve komt, kort
om, een uiterst onoverzichtelij
ke situatie. Ik ben overtuigd
van de spoorweghistorische en
architectonische waarde van
het viaduct, maar als voor het
behoud daarvan met bloed
moet worden betaald, is er
maar één conclusie mogelijk:
zo snel mogelijk slopen. Als er
geen geld is om een nieuw,
aan de eisen van deze tijd aan
gepast viaduct te bouwen, ge
loof ik, dat een gelijkvloerse
kruising met verkeerslichten
veiliger is dan het laten voort
bestaan van de huidige toe
stand.
A.W. Maat.
RIJNSBURG
Kruis
De demonstratie op Goede
Vrijdag in de tuin van een
staatssecretaris, waarbij een
jongere zogenaamd werd ge
kruisigd. ging alle perken te
buiten. Vele christenen en
niet-christenen zijn er wel de
gelijk door gekwetst, hoewel
tot mijn grote teleurstelling en
verbazing bij zoveel ontering
en heiligschennis, helaas
slechts weinigen in de pen zijn
geklommen. Bij minder be
langrijke feiten doet men dat
vaak wel. Gelukkig dat nog
één kamerlid protesteerde.
Daarnaast ben ik vooral ge
schokt door de beschouwing
van Marinus van der Berg,
waarin deze pastor zijn visie
en mening geeft. Hij meende
het te moeten opnemen voor
de „jongeren" en ging zelfs zo
ver dat hij zich afvroeg waar
om er opschudding is ontstaan
en bij wie. Zijn redenatie heeft
veel weg van de bevrijdings
theologie Het protest van de-
Poolse jongeren toen kruis
beelden uit hun klassen wer
den verwijderd, kan en mag
hij niet vergelijken met deze
onterende actie. Zij hadden
wel andere en betere motie
ven. De Poolse jongeren heb
ben een te groot geloof en te
veel eerbied voor het „kruis"
om hen te vergelijken en op
één lijn te stellen met de jon
geren die op Goede Vrijdag
protesteerden. Bij de Neder
landse jongeren ging het om
geld (bezuinigingen), bij de
Poolse om Christus zelf, die zij
niet wilden en konden missen
in de klas.
M. v. Loon-de Rooy,
DEN HAAG
(Naschrift. Ook Marinus van
der Berg constateerde in zijn
column dat de actie gevoelens
van burgers heeft gekwetst.
Bij hemzelf was dat niet spon
taan het geval, maar hij vroeg
zich overigens wel af of de
jongeren niet een te zwaar
middel hebben gebruikt. Daar
naast werkte hij als thema uit
„het kruis als teken van tegen
spraak, als kwetsing van ieder
die zo macht uitoefent dat
daar kwetsbare mensen onder
lijden Zijn column is onder
meer bedoeld om de lezer aan
het denken te zetten, zonder
dat wordt verwacht dat men
het altijd met zijn stellingname
eens is. Redactie.)
Op het juiste spoor
NEDERLANDSE militairen aankomende jachtv^
en de hun begeleidende teams die in de VS een op
gaan volgen, zullen een aidstest moeten ondergaan. In jrij
worden alle militairen al op aids getest en het kabine w
zwicht voor „de onwrikbare Amerikaanse eis", dat ot rik;
tenlandse militairen die op Amerikaans grondgebied I n s
op aids zullen worden onderzocht. Onze vliegers kun
geen ander land worden opgeleid op het Amerikaans/^
jachtvliegtuig, zodat Den Haag gedwongen was over
ge bezwaren" tegen de test heen te stappen
ells
1
Die bezwaren zijn overigens niet gebaseerd op eeiT
van-mijn-lijf-principe, zo heeft premier Lubbers veriWu
maar op het ontbreken van een behandelingsmethode
aids; wat is dan nog de zin van een test? Overigens vei
hij dat ook andere landen straks bij hun toelatingsbele
aidstest verplicht zullen stellen. Slechts enkele dagen
hadden de staatssecretarissen Dees en De Graaf ee
plichte aidstest afgewezen; zitten beide staatssecretaris
een verkeerd spoor?
Via een grootschalige informatiecampagne waarvl
middels een tweede versie is gestart heeft de Neder
overheid er in het afgelopen jaar voor gezorgd dat ni 1
zich meer achter een gebrek aan kennis van de angsl
gende feiten over aids kan verschuilen. Mede als
daarvan is in ons land de gevreesde catastrofe, alth
kwantitatieve zin, nog uitgebleven. Niettemin gaan
bedrijfsleven steeds meer stemmen op die een isolerii )L(
seropositieven bepleiten. De beide staatssecretarissen h tori
die gedachte verworpen. Zij achten een aidstest bij solider
ten overbodig en uit sociaal en moreel oogpunt verwei err
ac
DAARNAAST heeft het beperkte risico van een blo
bloed overdracht van het virus tot onrust in bepaal on:
roepscategorieën geleid. De nieuwe campagne „Neem
serieus" beoogt een dreigende hysterie onder mensen
cidenteel of regelmatig met „vreemd bloed" in aanraki ^e(
men bijvoorbeeld politiemensen, artsen en ambulan 0
soneel bij voorbaat de kop in te drukken. Natuurlij ccl
men het gevaar van besmetting als gevolg van een „be or«
ongeval" niet onderschatten, maar het is in verrew iej
meeste gevallen een kwestie van attent zijn op dat ge e
Vai
et
uk
Ji
IN
Hoe dat „attent zijn" er in de praktijk uitziet, kan
val tot geval, en van beroepsgroep tot beroepsgroep ve
len. Het ligt voor de hand dat chirurgen en zij die
operaties assisteren graag weten of een patiënt die zij1
het mes hebben drager is van het virus. In ziekenhuizt
er ongetwijfeld oncontroleerbare wegen genoeg om da
zekerheid te krijgen. Zolang het geen consequenties
voor de medische behandeling en voor de levenssfeer
patiënt, is het - in afwachting van een principiële uitsj
niet nodig daar moeilijk over te doen.
De financiële consequenties voor ondernemingen, veh
raars en pensioenfondsen die met seropositieven word
confronteerd, vormen een heel ander hoofdstuk. Het k
blijft terecht de druk vanuit het bedrijfsleven weersta
een aidskeuring van toekomstige personeelsleden 1 jj
staan. De medische keuring van een sollicitant is bedo j&
vast te stellen of de betrokkene fysiek in staat is de b je[
functie te vervullen. Seropositiviteit is géén fysieke jjj"
cap, het is géén ziekte. Wel bestaat een kans op aids er
mee de verhoogde kans voor een bedrijf op een „onrenKy
investering". Voor een verzekeraar betekent dat de vel,r(j
de kans op een voorspelbare schadepost. Ler
raa
Op het eerste gezicht lijkt het niet helemaal ongerijiliol
bijvoorbeeld een luchtvaartmaatschappij wil weten of dér a
nen-verslindende opleiding van een piloot wordt besteejre
iemand die een flinke kans heeft binnen enkele jarejw
aids te sterven. Maar als men dat redelijk zou vinden el
toestaan, zou het hek van de dam zijn. Om maar een»
ander voorbeeld te nemen: de opleiding van een stud&ret
een kostbare technische studie kost de staat ook vele toère
zouden om die reden alle aspirant-ingenieurs een ailus
moeten ondergaan?
I n
De dreiging dat gaandeweg een groep paria's ontstaloni
nergens meer aan de bak komt, zou op die manier te,
zijn. Een dergelijke aanpak zou inderdaad uit sociaal er^
reel oogpunt verwerpelijk zijn. Onze samenleving kaiLej
dat niet permitteren. De beide staatssecretarissen zittende
hun standpunt op het juiste spoor.
Later buien
DE BILT (KNMI) Ons land
ligt het komende etmaal nog
in een zuidelijke stroming.
Hiermee wordt in eerste in
stantie nog warme lucht van
uit Frankrijk naar onze omge
ving gevoerd In de komende
nacht is de wind zwak. Tijdens
opklaringen kunnen zich dan
weer mistbanken vormen.
Morgen begint de dag na het
optrekken van deze mist met
enkele zonnige perioden. In de
loop van de dag nadert vanuit
het zuiden een storing. De
kans op buien, mogelijk met
onweer, neemt in de loop van
de middag toe. Deze buien
vormen de voorbode van een
aanzienlijk koeler weertype
dat vanaf woensdag zal gaan
heersen. Voor het zover is kan
het kwik op morgen in een
groot deel van het land nog tot
een graad of 20 oplopen.
Weersvooruitzichten voor de Europe
se landen geldig voor morgen en
woensdag
Zuid-Skandinavie Overwegend veel
bewolking en af en toe regen. Mid-
dagtemperatuur van 8 graden aan de
Noorse kust tot 12 graden in Dene
marken
Britse Eilanden Half tot zwaar be
wolkt en enkele buien, woensdag ook
perioden met zon. Middagtempera-
tuur van 10 graden in Schotland tot
17 graden in zuidoost Engeland
Benelux. Duitsland: Af en toe zon en
enkele regen- of onweersbuien. Mid-
dagtemperatuur morgen ongeveer 21
graden, woensdag enkele graden la-
Frankrijk: Af en toe zon en enkele
regen- of onweersbuien. Middagtem-
peratuur morgen rond 22 graden,
woensdag van het westen uit opkla
ringen en temperatuur enkele y
lager.
Spanje, Portugal: Veranderli,
wolking en vooral in het itH
een enkele regen- of onw
woensdag vrij zonnig. Middaj'
ratuur van 21 graden in het
tot 25 graden in het zuiden.
AlpenlandenMorgen van
uit bewolking met buien,
opklaringen. Middagtempera «u
de dalen ongeveer 19 graden
Italië. Joegoslavische er.
kust Overwegend zonnig
Middaglemperatuur ongeveer
20 12 J2,
Üfe
1» 7/