Chaos ontvoering
mogeli jk tactiek
20229 5 88
MONDRIAAN
HAAGSE
SCHOOL
£cidóe(3ou/Mi/nt
Record
opbrengst
mosselsector
Organisatie van artsen „los zand"?
Einde ontvoeringsdrama
niet in ministerraad
HET KOENEHUIS=TRENDSETTER
Brinkman en Dees verdeeld
over verplichte aids-test
Maximum-snelheid
Rijksstraatweg
wordt verlaagd
3INNENLAND
£eidóc6otncvnt
ZATERDAG 9 APRIL 1988 PAGINA 3
Visserij „op schema"
)EN HAAG De Nederlandse visserij ligt,
lu het eerste kwartaal van 1988 is verstre
den, met haar over het jaar gespreide aan-
oer op schema. Ben Daalder, de voorzitter
an het Visserijschap, onderschrijft die con
fusie. Hij maakt daarbij evenwel de kantte
kening dat er momenteel Nederlandse Vissers
jijn die hun vangsten illegaal aanvoeren in
buitenlandse havens, met name in Denemar
ken. Van de voor de Noordzee toegestane
angsthoeveelheden voor de belangrijke vis-
jorten schol, tong, wijting en kabeljauw heb-
:oaien de Nederlandse vissers tot nu toe volgens
6 cijfers van het ministerie achtereenvol-
>ns 19, 14, 14 en 29 procent opgevist. Het
c arcentage voor de kabeljauw ligt verhou-
a-Iingsgewijs hoger. Dat komt volgens Daalder
jfoor ae aanvoer van de vissers aie voor deze
he|jort een speciaal document hebben. Die aan-
jer loopt nu af.
TILBURG Huisartsen noemen
zich graag een „zooitje ongeregeld"
als het gaat om de vraag of ze wel of
niet georganiseerd zijn. Toch vinden
ze hun werk belangrijk en zien ze
het belang van een goede coördina
tie van de gezondheidszorg in. Bo
vendien zijn ze ook goed georgani
seerd in verenigingen als de Lande
lijke Huisartsen Vereniging (LHV)
en het Nederlandse Huisartsen Ge
nootschap (NHG).
Is er met zoveel individualisten toch
nog wel enige samenhang in de
groep te vinden, of is er echt sprake
van een beroepsgroep die als los
zand aan elkaar hangt? Dit is de
vraag die drs. M.A. de Jonge stelt in
haar proefschrift „De binnenkant
van een professie; de huisarts en
zijn beroepsgroep". De Jonge pro
moveerde gisteren aan de Katholie
ke Universiteit Brabant.
Zodra de huisarsten als beroeps
groep in de buitenwereld moeten
treden lijkt alles koek en ei. Maar
intern zijn er tussen de verschillen
de beroepsverenigingen sterke ver
schillen in optreden en visie, zo
blijkt uit het onderzoek. Vandaar
ook dat de verschillende verenigin
gen streven naar een zo groot moge
lijke zelfstandigheid en proberen el
kaar bij conflicten te vermijden.
De meeste huisartsen zijn lid van de
Landelijke Huisartsen Vereniging
(93%), een belangenorganisatie die
vooral naar de buitenwereld toe de
belangen van de huisartsen be
waakt. Daarnaast is 53% lid van het
Nederlands Genootschap voor Huis
artsen. Dit genootschap houdt zich
bezig met kwalitatieve ontwikkelin
gen binnen de beroepsgroep.
Uit het onderzoek blijkt dat de
meeste huisartsen weinig belang
stelling hebben voor beleidszaken.
Maar zodra de individuele belangen
gevaar lopen, komen de huisartsen
wel in beweging en bezoeken mas
saal de ledenvergaderingen. En dan
blijkt dat huisartsen uitstekend voor
hun belangen kunnen opkomen.
Congres: functie voor notaris
bij draagmoedercontracten
AMSTERDAM Zolang er geen wettelijke regeling is ten aan
zien van draagmoederschap zullen notarissen contracten moeten
maken waarin de rechten en plichten van de draagmoeder en de
wensouders worden vastgelegd. Het blijft de vraag of een derge
lijk contract geldig is. Dat moet de rechter uitmaken. In eerste
instantie zal de notaris als „huisarts onder de juristen" echter
hulp moeten bieden. Die stelling werd gisteren in Amsterdam op
het 23ste landelijk notarieel studentencongres over nieuwe ont
wikkelingen in het personenrecht verdedigd door een groot aan
tal inleiders op de bijeenkomst. Draagmoederschap en de juridi
sche consequenties daarvan zijn in Nederland nog niet vastge
legd. Op de bijeenkomst bleek duidelijk hoeveel vragen er over
deze betrekkelijk nieuwe vorm van ouderschap nog bestaan. „Of
draagmoederschap gestimuleerd moet worden als oplossing om
een kinderloos echtpaar aan een kind te helpen is zeer de vraag,
maar het recht moet inspringen op ontwikkelingen die zich nu
eenmaal voordoen", aldus de organisatie van het congres.
PSYCHIATERS OVER HEIJN-MOORDENAAR:
(Vervolg van de voorpagina)
HAARLEM De ont
voerder/moordenaar van
Gerrit Jan Heijn, de
werkloze ingenieur Paul
Robert Ferdinand (Ferdi)
E., heeft zijn omgeving in
totale verbijstering ach
tergelaten. Vrienden en
bekenden geven hoog
van hem op en vinden
hem ongeveer de laatste
man die in staat moet
worden geacht een koel
bloedige moord te be
gaan. Ex-collega's noe
men hem een pico-bello
collega. De buurtbewo
ners in Landsmeer noe
men hem weliswaar „een
alternatieveling" maar
schrijven hem evenmin
toe wat de inmiddels ve
trokken commissaris C.
Sietsma over de vermoe
delijke daders zei; „Hét
gaat om een groep die er
een satanisch genoegen in
schept de familie Heijn in
angst te laten zitten".
De verdachte is in ieder geval
een hele kluif voor psychia
ters. De in Delft tot ingenieur
vliegtuigtechniek opgeleide
man heeft zich later in een
aantal functies opgeworpen
als organisatie-deskundige.
Politiewoordvoerder A. Fol-
gerts zegt echter dat er nogal
wat chaos in de organisatie
van E. zat. „Hij hield zich
slecht aan afspraken", zegt
hij, onder meer verwijzend
naar alle keren dat in brieven
gedane toezeggingen niet
werden nagekomen en het te
lefoontje bij de receptie van
DEN HAAG/HAARLEM De ontknoping in het
drama rond de zaak Heijn is gisteren niet expliciet in
de ministerraad aan de orde geweest. Premier Lub
bers wilde na afloop van de ministerraad niet ingaan
op de vraag of Korthals Altes van justitie nog gekapit-
téld is over het feit dat deze al in een vroeg stadium,
toen de dood van Heijn nog helemaal niet vaststond,
stelde dat Heijn waarschijnlijk niet meer in leven zou
zijn.
„Deze zaak is al tragisch en ernstig genoeg", was gisteren Lub
bers' commentaar. Ten slotte verklaarde de premier dat „on
danks de tragiek van deze zaak, iedereen in het kabinet blij is
dat de zaak nu is opgehelderd".
De politie wil (nog?) niet bevestigen dat in Ferdi E.'s agenda
•van 1986 al notities zijn gevonden die mogelijk te maken had-
I den met de voorbereiding van de ontvoering en moord. De
I agenda vermeldt onder meer aantekeningen als „begraafplaats
geregeld" en „plakband geregeld".
De politie is nog niet toegekomen aan een vergelijking van de
stem van de ontvoerder (op een cassettebandje) met die van E.
Volgens een Landsmeerse wethouder, die wel eens met E.
sprak, zijn er zeker gelijkenissen. Volgens nog onbevestigde be
richten zou ook E.'s vrouw de stem hebben herkend toen de
band via de televisie werd afgespeeld.
Inmiddels is duidelijk geworden dat niet alleen tientallen re
chercheurs in Haarlem maandenlang aan de zaak-Heijn heb
ben gewerkt, maar dat ook de Centrale Recherche Informatie-
dienst (CRI) zeer veel manuren aan de zaak besteedde.
het Okura-hotel in Amster
dam dat vele uren te laat
kwam. Daarentegen is er een
hele nauwkeurige en goed
doordachte planning vereist
voor de ontvoering van en de
moord op de Ahold-topman.
Ingetrapt
Psychiater Bloem, verbonden
aan het psychiatrisch zieken
huis Groot Bronswijk te Wa
genborgen, zegt dat de ogen
schijnlijk chaotische handel
wijze van E. tactiek en ca
mouflage geweest kan zijn.
„De politie heeft de man als
labiel ingeschat en ze zijn er
al met al toch ingetrapt. Ze
hebben bijvoorbeeld wel los
geld willen overdragen, hoe
wel hij niet voldeed aan de eis
dat er eerst een teken van le
ven van Heijn moest zijn".
Bloem zegt weliswaar geen
expert te zijn in „dit soort
zware gevallen", maar weet
wel dat het bij psychotische
mensen nu eenmaal vaak
voorkomt dat zij dingen doen
die haaks staan op wat zij.nor
maal doen. Organische psy
chose, veelal veroorzaakt door
bijvoorbeeld uitzaaiingen van
tumoren, kan volgens Bloem
ook een totale verandering in
mensen teweeg brengen. Der
gelijke afwijkingen veroorza
ken óf totale apathie óf de lij
der geraakt in staat van ex
treem verhoogde opwinding.
Die staat van opwinding be
hoeft overigens systematisch
handelen niet in de weg te
staan. „Dit is in ieder geval
een man die uitstekend kan
plannen".
Psychiatrisch-directeur Van
Marie van de Mesdagkliniek
in Groningen is op grond van
zijn ervaring absoluut niet
verbijsterd door de discrepan
tie tussen wat E. scheen te
zijn en wat hij deed. „Ander
zijds, de meeste timide en aar
dige mensen begaan geen
misdrijf en zeker niet van dit
gehalte". Hij wil er niet te
veel over zeggen: „Ik doe lie
ver niet mee aan het Jules
Croiset-syndroom. Toen die
man iets deed wat niemand
verwacht had, stonden er al
lerlei mensen op die een ver
klaring hadden. Als je iets
over zo'n man wilt zeggen
Rouwbloemen van meelevende Nederlanders sieren de plaats waar het lichaam van Gerrit Jan Heijn 211 dagen begraven heeft
gelegen. foto: anp
Juristencomité keurt „emotionele verslaggeving" af
HAARLEM Inmiddels heeft het
Nederlands Juristen Comité voor
de Mensenrechten (NJCM) z'n af
keuring uitgesproken over de
„emotionele verslaggeving" die
sommige media zouden hebben ge
bruikt. Het comité vindt dat de
verdachten in feite al lang zijn ver
oordeeld door de pers terwijl er
nog geen rechter aan te pas is geko
men; het NJCM spreekt dan ook
van ernstige onzorgvuldigheid.
Het NJCM veroordeelt vooral de media
die over de familie E. gegevens hebben
gepubliceerd als de straatnaam, het huis,
de staat van de verzorging van de tuin,
het beroep van de echtgenote van E. en
het uiterlijk van de kinderen. „Daarnaast
werd uitgebreid aandacht besteed aan de
opvattingen van straatbewoners, de loco-
burgemepster, de ex-werkgever en een
jeugdvriend, terwijl tevergeefs is getracht
een vriendin van de echtenote te benade
ren, die al evenzeer een onverzorgde tuin
bleek te hebben", zo stelde het juristenco
mité in een verklaring.
De pers heeft niet voldoende aandacht
besteed aan feiten die'voor de beoorde
ling van het overheidsoptreden rond de
aanhouding relevant zijn. Zo had de pers
naar de mening van de betrokken juris
ten moeten vragen waarom de politie 's
morgens vroeg met geweld het huis bin
nenging, hoe de huiszoeking werd ver
richt, waarom de arrestanten werden
verdacht van de ontvoering en waarom
ze werden vastgehouden. Ook had de
pers aandacht moeten besteden aan de
vraag waarom ook van andere personen
dan van de verdachten post werd onder
schept en de telefoon werd afgeluisterd,
en wat er gebeurt met die gegevens.
moet je hem eerst hebben on
derzocht". Ook over de plan
matigheid en de koelbloedig
heid van E. heeft Van Marle
een mening: „Koelbloedig? Je
hebt zijn hartslag tijdens de
daad niet gemeten. Mijn ver
bazing is dat iemand die zijn
zaakjes zo goed georganiseerd
heeft, zo knullig tegen de
lamp kan lopen door het sim
pele feit dat hij een opspoor
baar biljet van 250 gulden uit
geeft, Het heeft hem in elk
geval aan voldoende zelfbe
heersing ontbroken".
„Bijzonder geval"
„Het is een zeer speciaal ge
val, dat we in z'n soort nog
niet vaak hebben meege
maakt. Een man met een goe
de opleiding en een aardige
maatschappelijke carrière, die
werkloos wordt en plotseling
iemand ontvoert en ver
moordt. Niet onmogelijk, zo
blijkt, maar wel bijzonder".
Dat zegt een psychiater van
het Pieter Baan-centrum in
Utrecht, die niet met name
genoemd wil worden omdat
dit centrum vrijwel zeker om
een rapport gevraagd zal
worden over de psyche van
de Heijn-ontvoerder.
„Je kunt niet zeggen dat art
sen, ingenieurs, architecten en
mensen in andere hooggeach
te beroepen helemaal geen
zwaar crimineel gedrag zullen
vertonen, hoewel je die ver
houdingsgewijs minder onder
zware misdadigers zult vin
den. Met name in de categorie
partnerdodingen komen ver
dachten uit alle lagen van de
bevolking voor. Bij ontvoerin
gen is dat anders, hoewel we
daar in Nederland nog weinig
ervaring mee hebben".
Voor het van de ene op de an
dere dag compleet veranderen
kunnen allerlei oorzaken.
„Chronische geldnood en ar
moede kunnen bij iemand die
beter gewend is zo'n oorzaak
van psychotisch gedrag zijn.
Sommige mensen kunnen
door veranderingen in hun le
ven plotseling geestesziek
worden. Er zijn gevallen be
kend van mensen die geheel
van streek raken als ze failliet
gaan", aldus de psychiater.
Zoals bekend is de hoofdver
dachte Ferdi E. sinds 1985
werkloos ^n heeft hij schul
den. „Door allerlei ellende
kan hij een persoonlijkheids
verandering hebben onder
gaan en gevaarlijke dingen
zijn gaan doen. Dat is een
kwestie van geestesziekte,
hoewel niet mag worden uit
gesloten dat hij zijn daden bij
volle bewustzijn heeft ge
pland. Dat zou een diepgaand
onderzoek moeten uitwijzen".
Ldet
3prt geding
ndthemisch afval
hetin Pijnacker
/olPIJN ACKER Bij het trans-
etoortbedrijf Jawico in het Zuid-
t binollandse Pijnacker staan
25 maart zeventien tank-
met chemisch afval. Het
rs. bedrijf verkreeg half maart
een Rotterdams expeditie-
erpedrijf opdracht om 747 ton
l «.motorbrandstoffen", die la-
zogen opgeslagen bij de ATM in
'anMoerdijk, te vervoeren naar
i toFrankrijk. De wagens werden
•chter bij de Belgisch-Franse
jrens door de Franse douane
teruggestuurd omdat er geen
invoervergunning aanwezig
'as. Bij terugkomst in Pijnac-
er ontdekten ambtenaren
van het ministerie van milie-
beheer dat de tankauto's ui
terst giftige pcb's en chloor be
latten. Het transportbedrijf
Ontkent van tevoren op de
jhooete te zijn geweest van de
aard van de lading. Het heeft
in een kort geding voor de
president van de Rotterdamse
rechtbank geëist dat de oor
spronkelijke eigenaar, een be
drijf in zuid-Duitsland, ATM
of het Rotterdamse expeditie
bedrijf de chemicaliën terug
neemt.
(ADVERTENTIE)
dal graag m "closo harmony"
KEUKENS BADKAMERS SANITAIR OPEN HAARDEN MARMER. TEGELS PLAVUIZEN
Maanweg 62 (Bmckhorsl). Telefoon 070 473434
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Minister
Brinkman en staatssecre
taris Dees, beide van
WVC, denken nogal ver
schillend over de invoe
ring van een verplichte
aids-test in ziekenhuizen.
Dees heeft zich gisteren in
een nota aan de Tweede
Kamer opnieuw tegen
stander getoond van zo'n
verplichte test. Brinkman
verklaart daarentegen in
een interview met de
jongste uitqave van de
DE KNOLLEN
Gay-krant het „op zich
zelf een redelijke voor
waarde" te vinden dat pa
tiënten die in het zieken
huis geopereerd moeten
worden, aan een HIV-test
worden onderworpen.
Staatssecretaris Dees, die
Volksgezondheid in zijn porte
feuille heeft, is echter met de
Gezondheidsraad van mening
dat een Aidstest minder effect
heeft dan verbeterde hygiëni
sche maatregelen in het zie
kenhuis. „Hygiënische maatre
gelen werken zonder aanzien
des persoons en onafhankelijk
van de ziektekiem", aldus de
bewindsman. Een HIV-test
heeft volgens Dees als nadelen
dat het slechts een momentop
name is, in strijd met de
Grondwet is en dat het lang
niet altijd mogelijk is om de
toestemming te vragen van
patiënten die geopereerd
moeten worden.
WASSENAAR Op de Rijksstraatweg in Wassenaar, waar
donderdag door een verkeersongeluk vijf doden vielen, wordt
een maximum-snelheid van 50 km per uur ingevoerd. De nieu
we snelheidslimiet geldt voor het gedeelte tussen de Van der
Oudermeulenlaan en de bebouwde kom van Den Haag. Dat
heeft minister Smit-Kroes van verkeer en waterstaat in overleg
met burgemeester Schoute van Wassenaar besloten.
Op deze „uiterst gevaarlijke" weg zonder middenberm is nu nog
een maximum-snelheid van 70 km per uur toegestaan, maar die
wordt nauwelijks gerespecteerd. De Wassenaarse politie, die po
sitief reageerde op de verlaging, zal volgens het ministerie stren
ger gaan controleren. Rijkswaterstaat wil de weg in overleg met
de gemeente Wassenaar aanpassen.
Pagina 15: Burgemeester: „Samenwerking Rijkswaterstaat
moeizaam". „Bloeraenchauffeurs veroorzaken relatief wei
nig ongelukken"
BRESKENS De mosselsector heeft het afgelopen mosselsei
zoen '87/'88 een financiële record-opbrengst behaald van 69 mil
joen gulden, terwijl de totale aanvoer circa 900.000 mosselton
(één mosselton is 100 kilo) bedroeg. Uit het zojuist verschenen
jaarverslag van Zevibel (Zeeuwse Vereniging voor Visserijbe-
langen) blijkt dat de over de laatste vier seizoenen maar één
keer de gewenste één miljoen ton is gehaald. De verkoop van de
platte Zeeuwse oester is sterk teruggelopen. Maar daar staat te
genover, dat er wel 7 miljoen zogenoemde creuses verkocht zijn.
Geen krant ontvangen Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur, za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr.071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
De Koning
wil betere
arbeids
voorwaarden
Westlandse
glastuinbouw
POELDIJK Minister
De Koning van sociale za
ken en werkgelegenheid
heeft de Westlandse glas
tuinbouw in overweging
gegeven de arbeidsvoor
waarden en arbeidsom
standigheden in zijn sector
te verbeteren om gemak
kelijker personeel te kun
nen krijgen. Bij een voort
gaande bloei van de tuin
bouw in het Westland is
daar wellicht enige ruimte
voor, aldus de bewinds
man.
Tijdens de door hem vandaag
verrichte opening van de^ ma
nifestatie „Kom in de kas" be
nadrukte De Koning „dat het
Westland niet de naam heeft
dat de arbeidsvoorwaarden en
werkomstandigheden er over
dreven goed zijn".
Nu de teelten minder seizoen-
gevoelig zijn, moet het volgens
de minister mogelijk zijn meer
vaste dienstverbanden aan te
bieden. Ook zou de Westlandse
glastuinbouw het gezamenlijk
initiatief kunnen nemen voor.
het vervoer van werknemers
uit andere regio's om hen zo
over de brug te helpen. Het ar
beidsbureau kan daarbij hel
pen door het versterken van
het aanbod van personeel,
maar dan zullen de tuinders
hun vacatures wel moeten
aanmelden. De Koning heeft
de indruk dat dit nu nog on
voldoende gebeurt.
De minister betreurde het dat
het Westland, met een werk
loosheidspercentage van vier
procent, onvoldoende bijdraagt
aan de strijd tegen de werk
loosheid in de omgeving, zoals
Den Haag (zestien procent).
Een gerichte actie van de ar
beidsbureaus in Naaldwijk en
Den Haag leverde slechts 275
gegadigden voor een baan in
de glastuinbouw op. Daarvan
zijn er zegge en schrijven zes
tien aan een opleiding begon
nen, aldus de minister.
De Koning noemde het een
„bizarre situatie" dat werkzoe
kenden uit Den Haag niet
over de grens van Loosduinen
zijn te krijgen. Ongeveer dui
zend mensen die al twee jaar
of langer werkloos zijn en die
waren uitgenodigd door het
arbeidsbureau voor een hero-
riënteringsgesprek. hebben
niets van zich laten horen. De
Koning vindt „het eigenlijk
niet te aanvaarden", dat die
mensen niet over hun situatie
willen komen praten.
Toeslag op
motorrijtuigen
belasting
DEN HAAG Per 1 iuli
wordt de motorrijtuigenbe
lasting met een toeslag ver
hoogd. Het kabinet heeft gis
teren ingestemd, met een
daartoe strekkend voorstel
van minister Smit-Kroes
(verkeer). De (tijdelijke) toe
slag varieert van 25 gulden
(voor motorrijwielen en per
sonenauto's) tot 50 gulden
(voor vrachtauto's). De op
brengst wordt gestort in een
op te richten Mobiliteits
fonds. De toeslag geldt tot en
met 1995.
(ADVERTENTIE)
HAAGS GEMEENTEMUSEUM 1
VAN FIGURATIE NAAR ABSTRACTIE
EN WERKEN UIT DE
SIDNEY JANIS FAMILY COLLECTIONS, N.Y
1/ Li
MET VELÉ GERESTAUREERDE SCHILDERIJEN
STAOHOUOERSLAAN fl
TELEFOON 070-S14181
ZATERDAG EN ZONOAG
BUS- EN TRAMLIJNEN
