'finale'
Weekpuzzel door
Nr. 13
Ruiten
puzzel
a
Ssé?
01 HA
ijl
A
s
JU
®AA wm-
ËeicLóc Sou/unit-
ZATERDAG 9 APRIL 1988
Oplossing Paaspuzzel
De twee sleutelwoorden zijn: MERINOSSCHAAP en
TRAMPASSAGIER
De winnaars van de paaspuzzel zijn:
H.J. Dingjan, P.J. Blokstraat 14, 2313 ET Leiden.
A. IJsselmuiden, Vrouwgeestweg 98a, 2481 KP Woubrugge.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vermelding van puzzel nr. 13 moeten
uiterlijk woensdagmiddag in bezit zijn van:
LEIDSE COURANT, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in blokletters vermelden.
Rond de genummerde vak
jes dienen woorden van
vier letters van navolgende
betekenis te worden inge
vuld. Al deze antwoorden
lezen in de richting van de
wijzers van de klok. De be
ginletter van het eerste ant
woord komt in het vakje
boven het cijfer 1; het vak
je, waarin de beginletter
van elk van de overige ant
woorden komt, dient door
combinatie met de letters
van de omringende ant
woorden te worden inge
vuld. Bij juiste oplossing
vormen de gezamenlijke
letters op de buitenrand -
te beginnen met de letter
boven het cijfer 1 en rechts
verder gaande - een spreek
woord.
I. Bruize zeevis.
2. Niet-deskundige.
3. Vertaler.
4. Erepoort.
5. Afgebroken deel.
6. Bijna zonder sap (van
vruchten).
7. Zangorgaan.
8. De daad van kiezen.
9. Morsdoekje.
10. Overal.
IIEuropeaan.
12. Soort wijnglas.
13. Vuile plek.
14. Duinplant.
15. Loods bij bouwwerken.
16. Boodschapper.
17. Onsierlijk van vorm.
18. Werktuig om water uit
een schip te lozen.
19. Poedelhond.
20. Muziekteken.
21. Dunne plek in een
kledingstuk.
22. Overzetvaartuig.
23. Op die plaats.
24. Het gesprokene.
25. Makker.
26. Advies.
27. Bijbelse naam.
28. Belgische kiezelzand
steen.
29. Grondsoort.
30. Werelddeel.
31. Steenstof.
32. Persoonsaanduiding.
33. Zuivelprodukt.
34. Geroosterd vlees.
35. Zwak.
36. Ongeschonden.
37. Bedrieglijke slim
heid.
38. Zachtste veren.
39. Zonder energie.
40. Bouwmateriaal.
41. Soort hond.
42. Naar beneden.
43. Hevige wervelwind.
44. Rekening.
45. Watervogel.
46. Van tijd tot tijd.
47. Soort varkensvoer.
Luchtig gebakje.
49. Baken.
50. Schoorsteenzwart.
51. Eetbare wortel.
52. Kwinkslag.
53. Onvriendelijk.
54. Heilige.
55. Signaal.
56. Achtergebleven slijk.
57. Voedsel.
58. Grondsoort.
59. Tijding.
60. Hooistapel.
61. Extraatje.
62. Familielid.
63. Deel van de voet.
64. Gewonden bundel.
65. Punt bij golf.
66. Bewijs van opslag
van goederen in ve
men.
67. Matig koud.
68. Nieuw uitgelopen
twijg. j
69. Hemellichaam.
70. Waterplant.
Hoe luidt het spreek
woord dat op de bui
tenrand ontstaat?
Het spreekwoord luidt:
Naam
Adres
Postcode
Het speelplan (4)
De tegenhanger van het speelplan, het
tegenspeelplan dus, vereist veel in
zicht. Op grond van de bieding, de
dumqiy, de signalen van de partner en
van wat er van het speelplan van de
leider verwacht kan worden öf aan de
oppervlakte komt, moeten vaak snelle
beslissingen worden genomen. Dit spel
stamt uit een viertallenwedstrijd:
NOORD
A H B 4 2
o V 7 3
o 10
V B 6 5
WEST
95
V H B 8 4
O 6 2
A H 10 8 4
De bieding is gegaan (Z/OW):
ZUID WEST NOORD OOST
1 Ru pas 1 Sch pas
2 Ru pas 3 KJ pas
3 SA a.p.
Als west heb je geen feestelijke start
voorhanden. Je besluit om met klaver
aas „poppetje te gaan kijken", partner
de 3 en zuid de 7. En nu?
Als west goed naar de bieding heeft ge
luisterd, is er nu maar één actie die
hout kan snijden. Zuid heeft een zes-
kaart ruiten en waarschijnlijk heeft
partner oost daar een stopper in. Wat
dus aangevallen moet worden, is zuids
nevenentree. Als zuid hartenaas én
schoppenvrouw heeft, is dat te veel ge
vraagd, maar als partner schoppen
vrouw heeft, is er kans de zuidhand
uit te schakelen en wel door harten-
heer na te spelen!
z/ow
NOORD
A H B 4 2
O V 7 3
O 10
V B 6 5
WEST
OOST
9 5
V 10 8 6
H B 8 4
9 6 5 2
0 6 2
o H 8 5 3
A H 10
8 4 *3
ZUID
73
A 10
o A V B 9 7 4
*9 7 2
Sondscompetitie
De bondscompetitie is weer achter de
rug, en de degradanten en de winnaars
zijn bekend. Uit de tweede klasse C is
verrassend gedegradeerd het altijd
goed meedraaiende Krommenie, ter
wijl het Amersfoortse A.D.G. samen
met Purmerend overging naar de lan
delijke eerste klasse. Dat Purmerend
zou gaan promoveren was al snel dui
delijk, maar dat ook „mijn" club de
stap naar de eerste klasse zou maken
viel minder gemakkelijk te voorspel
len. Zeker, A.D.G. was al enkele jaren
dicht in de buurt van promotie ge
weest, maar juist in dit seizoen leek
promoveren verder weg dan ooit.
Aanvankelijk draaide het team goed
mee, maar door nederlagen tegen Am
sterdam '80 en vooral tegen Zaandam,
zag het er zeer somber uit voor de
Amersfoorters. Doordat de concurren
tie echter ook puntenverlies leed, bleef
er een theoretische mogelijkheid op
promotie "bestaan. Die kans heeft het
team „met beide handen" aangegre
pen: in de voorlaatste ronde werd kop
loper Purmerend, dat tot dan toe alle
wedstrijden gewonnen had, in eigen
huis gedecideerd verslagen (12-8), en
in de slotronde boekte A.D.G. een
overtuigende overwinning op Krom
menie (14-6). Mede omdat Zaandam
in die laatste ronde tegen Amsterdam
'8Q niet verder kwam dan een 10-10
gelijkspel, waren deze resultaten pre
cies voldoende om (alsnog) te promo
veren. Hier, summier van commen
taar voorzien, twee partijen uit de
wedstrijd A.D.G.-Krommenie.
B. GRAAS (Krommenie)-
J. LIVESTRO (A.D.G.) 12-3-1988.
1.32-28 16-21 2.31-26 11-16 3.37-32 7-
11 4.36-31 19-z3 5.28x19 14x23 6.33-
28 21-27. Een tactische openingskeus,
waar de juniorenkampioen van
Utrecht succes mee zal hebben: wit
weet in het vervolg niet goed wat ze
met het zwarte spel aan moet. Overi
gens hebt u hier onlangs nog twee par
tijen in deze opening gezien: Bastiaan-
net-Clerc en Kalis-Wiersma, beiden
eveneens uit de afgelopen competitie.
7.31x22 18x27 8.28x19 13x24 9.32x21
16x27 10.41-36. Een twijfelachtige zet;
in de genoemde partijen werd 10.41-
37 gespeeld.
10...9-13 11.34-30 4-9 12.30x19 13x24
13.40-34 10-14 14.46-41 5-10 15.41-37
I-7 16.45-40 9-13 17.37-31 12-18
18.31x22 18x27 19.42-37 7-12 20.48-
42 13-18 21.39-33 8-13 22.44-39 2-8
23.50-45 3-9 24.34-30 17-22 25.30x19
14x23. Zwart heeft een sterke aanval
opgebouwd. Wit gaat nu iets terug
doen.
26.33-29 23x34 27.40x29 13-19 28.29-
24 19x30 29.35x24 20x29 30.38-32.
Na deze ruil wordt de witte voorpost
op 24 bedreigd; de variant 30.37-32
II-16 31.32x21 16x27 32.38-33 29x38
33.43x21 ziet er minder gevaarlijk uit.
30...27x38 31.42x24 8-13 32.45-40 10-
14 33.43-38 14-20 34.39-33 20x29
35.33x24 18-23 36.40-34 22-28 37.34-
30 13-18 38.30-25 12-17 39.49-44 28-
33 40.38x29 23x34. Zie het diagram.
Schijf 24 heeft wit wel kunnen verde
digen; zwart heeft aan de laatste ont
wikkelingen echter een sterke voorpost
op 34 overgehouden.
41.36-31? Verliezend. Veel beter is
41.37-32. Het zetje met 41...34-39
42.44x33 15-20 43.25x3 11-16 44.3x21
16x20 wint na 45.26-21 niet. En om
dat 41...9-14 42.36-31 43.34-39 44x33
14-19 44.24x22 17x39 na 45.32-28 ook
niet wint, is er na 41.37-32 geen winst
meer voor zwart aanwezig.
41...17-21! 42.26x17 11x22. Zwart
breekt nu altijd in het centrum door.
43.47-42 22-28 44.31-27 28-33 45.37-
32 34-39 46.42-38 39x50 47.38x29 9-
14 en wit gaf enige zetten later op.
G. C. KOLSLOOT (A.D.G.)-
A. KOOY (Krommenie) 12-3-1988.
1.33-28 19-23 2.28x19 14x23 3.39-33
10-14 4.44-39 13-19 5.50-44 8-13 6.32-
28 23x32 7.37x28 17-21 8.41-37 21-26
9.31-27 2-8 10.38-32 18-23 11.35-30
12-18 12.30-25 7-12 13.43-38 11-17
14.37-31 26x37 15.42x31 17-21 16.31-
26 20-24 17.26x17 12x21 18.49-43 21-
26 19.34-29. Wits bedoeling is duide
lijk: aanvallen.
19...23x34 20.40x20 15x24 21.46-41
18-23 22.41-37 13-18 23.47-42 9-13
24.44-40 4-9 25.39-34 5-10 26.34-29
23x34 27:40x20 10-15 28.45-40 15x24
29.40-34 24-30. De witte aanval is een
succes geworden, want het strategische
punt 24 was niet meer te houden voor
zwart. Na 29... 18-23 30.27-22 6-11
31.33-29 (Niet 31.22-18? wegens
13x22! 32.28x6 23-29 33.34x23 19x39
34.43x34 24-30 en zwart wint). 24x33
32.38x18 11-17 33.22x11 13x33 34.43-
38 16x7 35.38x29 heeft wit eveneens
uitstekend spel. 30.33-29 30x39
31.43x34 18-23 32.29x18 13x31
33.36x27 19-24 34.27-22! 14-20
35.25x14 9x20 36.34-29! Wit werkt
aan een geweldige aanval. 24x33
37.38x29 8-13 38.28-23 6-11 39.32-27
3-9 40.37-32 1-7 41.23-18 7-12
42.18x7 11x2 43.32-28 2-8 44.22-17 9-
14 45.27-21! 16x27 46.17-11 26-31
47.28-22 27x18 48.11-7 31-36 49.42-
37 14-19 50.7-2 20-25 51.2-16! 36-41
52.37x46 25-30 53.16-11 30-35 54.11-
44 8-12 55.48-43 12-17 56.44x6 35-40
57.6-50 40-45 58.43-38 19-24
59.29x20 en wit won na enkele zetten.
Zuid zal met hartenaas nemen en kla
ver naar de vrouw spelen, gevolgd
door ruiten 10 naar de boer. Wanneer
west met klaverheer aan slag komt,
kan hij (als partner oost in harten z'n
distributie heeft aangegeven) harten
boer naspelen en als OW verder geen
fouten maken, komt zuid maar tot
acht slagen. Dit spel is afkomstig uit
Positive defence van Reese/Pottage
(1985) en de auteurs hadden de geva
ren van een eventuele stripdwang te
gen oost in het eindspel wel moeten
noemen en analyseren, want gevaarlijk
wordt het:
1. klaveraas
2. hartenheer voor zuids aas
3. klaver naar de vrouw (oost harten
weg)
4. ruiten 10 naar de boer
5. klaver voor wests heer (oost ruiten
weg?)
6. hartenboer, gedoken
7. harten naar de vrouw.
Dan is dit over:
NOORD
A H B 4 2
o
o
-
B
WEST
OOST
9 5
V 10 8 6
8
o 2
O H 8
10 8
-
ZUID
7 3
o
O
A V 9 7
Op klaverboer kan oost nu een ruiten
wegdoen en een kleine schoppen kan
hij naar partners negen laten doorlo
pen. En dat is zeker niet allemaal ge
sneden koek. Het verhaal van Reese/
Pottage klopt dus wel, maar het is on
volledig en dat is een gevolg van het
feit dat deze auteurs zich in een keurs
lijf hebben laten vatten. Voor de op
lossing van elk probleem is maar één
(kleine) pagina beschikbaar en dat is
soms (veel) te weinig om voldoende of
zelfs alles over zo'n probleem kwijt te
kunnen.
PUNTENSPEL
Hoe je het ook wendt of keert, bridge
blijft een puntenspel en in een paren
wedstrijd heb je vaak een extra pro
bleem: is het maken van het contract
voldoende of moet er nog op oversla
gen worden gejaagd?
WEST
OOST
A B 4
7 6
A 3
H B 10 9 4
o A B 9 6 4 3
o H 10 7
AH
*8 6 2
De bieding is gegaan:
ZUID WEST NOORD OOST
pas 2 Ru 1) pas 2 Ha 2)
3 KI 3 Ru 3) 4 KI 5 Ru
pas 6 Ru a.p.
1). Multi
2). Zwakke relay
3). Semiforcing in ruiten
Wests laatste bod is in een parenwed
strijd snel verklaard: nu 3 SA gepas
seerd is - en vermoedelijk met een of
meer overslagen zal worden gemaakt -
moet het slem in ruiten maar gepro
beerd worden.
Noord start met klaverboer. Hoe pak
je dit spel aan? Of liever: ga je probe
ren 12 of 13 slagen te maken? (Oplos
sing volgende week).
AGENDA: 17 april finale Interpolis
èn Herman Filarski-toernooi (Den
Haag, 100 per paar op giro 458367
t.n.v. Frits Vastersavendts).
Correspondentie: p/a Léharstraat 10,
2162 AC Lisse.
Polgar-zusters
De Hongaarse zusjes Polgar beginnen
steeds meer bekendheid te krijgen. De
oudste, Zsusa, heeft al de kracht van
een sterke meester en zij weigert uit te
komen in damestoernooien vanwege
de geringe tegenstand. Haar twee jon
gere zusjes, Zsofia en Judit, stalen on
langs de show in een sterk bezet toer
nooi te IJsland. Met 6'/2 uit 9 eindig
den zij op gelijke hoogte met de sterke
Rus Poloegajevsky, een half punt ach
ter de grootmeesters Adoijan en Brow-
he. Twee fraaie combinaties van deze
fcusjes zal ik u in opgavevorm geven:
A
A AA
m& m-
m £i
A m
S IJl sa
GISLASON-ZSOFIA POLGAR
Stelling na de 35e zet van wit.
Zwart's stukken staan ideaal opge
steld, maar wit dreigt 36.Da8+ en
37.Df8. Kan zwart van zijn aktieve
opstelling profiteren?
A W A
A A
m
■X
J. TISDALL-JUDIT POLGAR
Stelling na de 33e zet van wit.
Wit is een sterke Amerikaanse mees
ter: hoe verschalkt de 11-jarige Judit
haar gereputeerde tegenstander?
Van deze kleine Judit wordt veel ver
wacht. Een tijdens dit toernooi gehou
den snelschaakevenement onder
streepte dit; in een veld met groot
meesters en snelschaakspecialisten
wist zij zich constant in de kopgroep
te handhaven. Zij doorziet razendsnel
ingewikkelde combinatoire stellingen.
In onderstaande partij moest haar te
genstander dat tot zijn schade ervaren.
JUDIT POLGAR-S. BERGSSON
Siciliaans.
I.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4
Pf6 5.Pc3 g6?!
De uitgestelde Draak; deze variant
heeft tegenwoordig een dubieuze repu
tatie.
6.Pxc6 bxc6 7.e5 Pg8.
Zo lijkt me dit systeem nauwelijks
speelbaar. Enig spel geeft het piononer
7...Pd5! 8.Pxd5 cxd5 9.Dxd5 Tb8,
maar voldoende is het niet.
8.Lc4 Lg7 9.Df3 f5.
Bittere noodzaak, maar wit na 9...e6
10.Lf4 zeer sterk ll.Pe4 dreigt.
10.Lf4 e6 11.0-0-0!? Dc7 12.Dg3 Tb8
13.h4 Tb4 14.b3 Da5?!
Met (te) weinig stukken begint zwart
een tegenaanval die wel moet misluk
ken. De kleine Hongaarse offert nu
een pion om vrij spel voor haar stuk
ken in het centrum te krijgen en de
(minieme) tegenkansen van haar te
genstander in de kiem te smoren.
15.Pbl! Dxa2 16.Dd3 Pel 17.Dd6 Tb7
18.Dc5! Lf8 19.Td6!
In deze stelling hoeft niet op materiaal
gekeken te worden.
19...Pd5 20.Lxd5 Tb5.
Verliest snel, maar ook na 20...exd5
21.e6! stort de zwarte stelling snel in.
21.Txe6+ dxe6 22.Lxc6+ Kf7 23.Dxb5
La3+ 24.Pxa3 Dxa3+ 25.Kbl Td8
26.Lcl.
Zwart geeft het op.
OPLOSSINGEN
1). 35...Txe2! en wit gaf het op, want
na 36.Da8+ Kh7 37.Df8 speelt
zwart 37...Dxh7+ü en mat volgt.
2). 33...Da4+! Wit gaf het op, na
34.Txa4 Txa4+ 35.Kbl Thl
wordt hij op een artistieke manier
op de onderste rij mat gezet.
Corr. adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113, 2613 DE Delft.
Zilveren dollar 1988
herdenkt begin Canadese
metaalindustrie
Canada's meest recente zilveren herden
kingsdollar 1988 - de 23e in de reeks
sinds 1935 - herdenkt de 250e verjaar
dag van Saint-Maurice Ironworks in
Quebec, de eerste industriële raffinaderij
van Canada.
Het bedrijf ging in 1738 van start en
werd al gauw in heel Noord-Amerika als
het modernste van zijn soort be
schouwd. Het heeft deze reputatie tot
1883 weten te behouden, daarna werden
de installaties langzamerhand buiten
werking gesteld aangezien ze sterk ver
ouderd waren.
Het ontwerp op de keerzijde van de
munt is een typisch achttiende-eeuws
plaatje van twee smeden, die met opge
heven hamers klaar staan het ijzer op
het aambeeld te raken. Op de sokkel van
het aambeeld staat het jaartal 1783, ter
wijl het aambeeld zelf is versierd met de
Franse lelie die het symbool is van de
provincie Quebec. De ontwerper, Ro
bert-Ralph Carmichael uit Ontario, heeft
ook de Canadese officiële dollarmunt, de
Noordamerikaanse aalscholver, van
1987 ontworpen. De voorzijde draagt de
beeltenis van koningin Elisabeth II. om-
Worpen in 1964, door Arnold Machin.
De Rerdenkingsdollar 1988 bestaat voor
vijftig procent uit fijn zilver en heeft een
doorsnee van 36,07 millimeter en een
gewicht van 23,33 gram. De uitgifte
wordt strikt beperkt tot 30 november
1988.
OPGENOMEN
Dit jaar wordt de gebruiksdollar, de
Noordamerikaanse aalscholver, voor het
eerst ook in verzamelaars-setjes opgeno
men (proof, specimen en brilliant uncir
culated). De nieuwe officiële dollarmunt
dient ter vervanging van de oude 'Voya-
geur' dollar die uit nikkel was vervaar
digd en niet meer geslagen wordt. De
proof-set is in Nederland verkrijgbaar
voor 105,- en de zilveren herdenlungs-
dollar 1988 voor 55,- bij de grote ban
ken en de muntenhandelaren, (voor in
lichtingen over verkooppunten: E.D.J.
van Roekei BV te Bussum).
De reeks zilveren herdenkingsdollars is
in 1935 begonnen met het slaan van een
munt ter herdenking van het 25-jarig ju
bileum van de troonsbestijging van
George V. Sindsdien zijn er 22 nieuwe
zilveren dollars uitgebracht ter herden
king van nationale historische gebeurte
nissen.
SEOUL 1988 X
De Koreaanse Munt heeft ter gelegen
heid van de Olympische Zomerspelen
1988 te Seoul een derde serie munten
uitgebracht. Deze derde uitgifte, een
combinatie van Olympische thema's en
eeuwenoude folklore, maakt deel uit van
een programma in vier series met tel
kens twee gouden en vier zilveren munt
stukken.
Dit jaar staat de zilveren Canadese herdenkingsdollar in het teken van de Saint Mauri
ce Ironworks in Quebec, de eerste industriële raffinaderij van Canada, die 250 jaar
geleden werd opgericht.
