„Het jonge hart"
centraal in hartweek
Dit heb ik jarenlang
willen vertellen
Unieke veiling van
Arabische volbloeden
NS-machinist
f urenlang bekneld
„Radio-actief afval
niet in de grond"
kaa;"
mmmmz
mmmtm
LOUISMALLE:
BINNENLAND
Ceicbc Qounawt
VRIJDAG 8 APRIL 1988 PAGINA 5
»et
in HEINO - Een 30-jarige treinmachinist heeft* gisteravond
de vier uur m zijn cabine bekneld gezeten na een ongeval in de
in shgemeente Heino. Op een met knipperlichten beveiligde
met overweg was de personentrein Zwolle-Enschede tegen een
ndo. graafmachine gebotst. De 25-jarige bestuurder van dit voer-
•onUtuig
eil treir
t Jui ploe„-
emi< ders in actie komen om de machinist te bevrijden uit de
vand zwaar ingedeukte cabine. Ook een trauma-team uit Zwolle
it Shwerd daarbij ingezet. Al jaren ijvert het buurtschap Lierder-
im v holthuis voor een betere beveiliging van de bewuste spoor-
ijk. wegovergang waar eerder ongelukken gebeurden Juist gis-
zijn teren schreven de NS dat er geen aanleiding is voor het
de plaatsen van ahob's.
raakte daarbij gewond, evenals twee passagiers van de
ireTn die in het ziekenhuis werden opgenomen. Reddings
ploegen van de brandweer en de NS moesten met snijbran
Dolman naar Israel
met boodschap
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft er geen bezwaar tegen dat Kamer
voorzitter Dolman de feestelijke her
denking van het veertigjarig bestaan
van de staat Israel bijwoont. De buiten
land-specialisten van de twee grootste
fracties in het parlement. De Boer
(CDA) en Stemerdink (PvdA), vinden
wel dat Dolman een boodschap moet
uitdragen. De Boer: „Ik heb geen be
zwaar tegen het bezoek als hij maar de
boodschap overbrengt dat de VN-resolu-
ties moeten worden uitgevoerd en de
bezette gebieden inderdaad bezette ge
bieden zijn en geen Israëlisch grondge
bied". Stemerdink wees op de gesprek
ken die Dolman gaat voeren met Her
zog en Peres.
Verschuiven uitkering
bij bevalling mag
UTRECHT De Centrale Raad van
Beroep in Utrecht, het hoogste rechts
college op het gebied van sociale verze
keringen, heeft uitgesproken dat de be
vallingsuitkering kan worden verscho
ven als de totale uitkeringsduur van zes
weken maar niet wordt verlengd. De
raad heeft uitspraak gedaan in het ho
ger beroep van een werkneemster van
de provinciale bibliotheekcentrale in
Groningen. Zij was drie weken nadat ze
een tweeling had gekregen al weer aan
het werk gegaan, omdat de kinderen
nog in het ziekenhuis moesten blijven.
Toen ze de resterende drie weken als
nog opnam na thuiskomst van de twee
ling, weigerde de bedrijfsvereniging
haar een bevallingsuitkering over die
periode.
Postbank-cao
getekend
UTRECHT De Postbank en de vakbonden
hebben gisteren de tweejarige cao voor de
10.000 werknemers van de Postbank onderte
kend. Dat gebeurde ondanks het feit dat de
AbvaKabo vorige week aankondigde dat het
eind februari gesloten akkoord moest worden
opengebroken omdat de gemaakte afspraken
voor sommige groepen werknemers een ach
teruitgang betekenden. In een gezamenlijke
verklaring hebben bonden en Postbank nu
meegedeeld dat nader onderzoek heeft uitge
wezen dat slechts een klein aantal medewer
kers door cao-technische oorzaken inderdaad
netto minder heeft ontvangen. Omdat dit niet
de bedoeling was, krijgen zij van de Postbank
een compensatie. De teruggang in het netto-
maandinkomen van de grootste deel van de
werknemers bleek niet te wijten aan de nieu
we cao, maar had andere oorzaken.
ASSEN „De kans dat radio-actief afval in Nederland in de
bodem zal worden opgeslagen is buitengewoon gering. Ik
kan wel zeggen dat zoiets in Nederland waarschijnlijk nooit
zal gebeuren. En van proefboringen daartoe is dan ook geen
sprake". Dat zei minister Nijpels van milieubeheer gistermid
dag in Assen tegen milieuactivisten die hem een T-shirt voor
zijn zoontje overhandigden met daarom een anti-kernenergie
tekst. De activisten zijn verontrust over de mogelijke opslag
van radio-actief afval in de Drentse bodem. „Wij voeren on
der meer actie omdat we willen dat onze kinderen en dus
ook uw zoontje niet opgescheept zullen worden met radio
activiteit in de bodem", aldus actievoerster mevrouw Wij-
nants.
ir
maffeevi
al
Inkomen
uishouden
aak lager
an wettelijk
.„epaald
^WIJSWIJK Tussen de
ien en elf procent van de
huishoudens in Nederland
heeft maandelijks minder
e besteden dan het mini-
g waarop zij
^ettelijk recht hebben.
Deze huishoudens onder
Ie wettelijke grens komen
'emiddeld ongeveer twin-
§§gg procent tekort in ver-
*meijjking met het mini-
num dat voor hen geldt.
)it blijkt uit voorlopig onder
hoek naar armoede en bestaan-
J*S onzekerheid dat de Tilburgse
§jj&i loogleraar prof. dr. J. Berg-
W$, iman en drie medewerkers
■^',;|iebben verricht in opdracht
n de Nationale Raad voor
latschappelijk welzijn. Het
ijkt erop dat de genoemde
luishoudens niet alleen hun
echten „laten liggen" om te
Oto 'oorkomen een stempel te
Vijgen opgedrukt maar ook
jmdat men bepaalde regelin
gen niet kent of omdat men
liet weet om te gaan met bu-
eaucratische regels.
3erghman vindt dat de strijd
egen het niet gebruiken van
Ie sociale zekerheid ten min-
te even belangrijk is als de
trijd tegen misbruik en onei-
;enlijk gebruik van sociale
jitkenngen. Overbodige admi
nistratieve drempels moeten
worden uitgeschakeld. De wet-
lever doet er goed aan weinig
naar stabiele en eenvoudige
ijg/Jvetten te maken. Uit buiten-
ands onderzoek blijkt, zo
chrijft hij, dat fijnmazige wet-
geving eerder het niet gebruik
ons naken van mogelijkheden be-
e ergert <*an rnisbruik tegen
gaat.
Rechter verbiedt
onderzoek naar
inkomen
^specialist
DEN HAAG De Economi-
nische Controle Dienst (ECD)
r< moet ophouden met het onder-
rijzoek naar de feitelijke inko-
nens van de specialisten. De
anlpresident van de rechtbank in
aajDen Haag. mr. M.R. Wijnholt,
heeft dit gisteren bepaald in
het kort geding dat de Lande-
le Pjlijke Specialisten Vereniging
(LSV) had aangespannen te-
jen minister De Koning (soci
ale zaken) die de opdracht tot
iet onderzoek heeft gegeven.
LSV heeft geen bezwaar
;en een onderzoek naar de
naar ze vindt dat
ECD daarbij dan ook vra-
moet stellen over het aan-
uren dat de specialisten
'erken. Mr. Wijnholt is het
armee eens. Volgens hem
indelt de overheid in strijd
1984 tussen de LSV
het kabinet gesloten over
komst, het zogenoemd „ge-
leraal akkoord", waarin is af-
iproken dat onderzoeken
laar inkomens en werkbelas-
irtg gelijktijdig zullen worden
houden.
inister De Koning wilde de
[egevens gebruiken bij het
'aststellen van het definitieve
lorminkomen van de specia-
iten. Overheid en LSV voe
ren al zes jaar moeizaam over
leg over het definitieve norrn-
t adJinKomen. Vorig jaar maakte
minister De Koning het voor
genomen besluit bekend, het
vast te stellen op 148.000 gul
den per jaar, ongeveer 32.000
gulden minder dan het voorlo
pige norminkomen. Aangeno
men wordt dat de minister het
definitieve norminkomen voor
het zomerreces zal vaststellen.
ami]
OTO:
BILTHOVEN De kans
op het krijgen van hart
en vaatziekten wordt be
ïnvloed door drie be
langrijke factoren: bloed
druk, het cholesterolge
halte in het bloed en het
roken. Factoren waar
mee ook jongeren te ma
ken hebben. Het is dan
ook niet voor niets dat
de Nederlandse Hart
stichting dit jaar „het
jonge hart" als thema
voor de hartweek heeft
gekozen.
minuten een slachtoffer. Hart- hoogde bloeddruk groter,
vaatziekten zijn nog steeds Ook de voeding speelt een gro-
doodsoorzaak nummer 1
rol. Vaak wordt aan keu-
kenzout een ongunstige in-
Bloeddruk vloed en aan kalium en kalk
gunstige invloed op de
"ras
Wat zegt de bloeddruk op jon
ge leeftijd over de bloeddruk
later? Dr. D.E. Grobbee
enkele onderzoekingen bleek
Rotterdam zei daarover giste
ren in Bilthoven: „Uit onder
zoek is gebleken dat het bloed
drukniveau een zekere voor
spellende waarde heeft voor
de bloeddruk op een later tijd
stip, hoewel deze pas bij jonge
ren vanaf 15 jaar van werke
lijke betekenis wordt"
In de hartweek. die volgende De hoogte van de bloeddruk
week wordt gehouden, vraagt wordt door een aantal factoren
de Nederlandse Hartstichting bepaald. Op de kinderleeftijd
van 2jjn je bloeddruk
hoofddocent Epidemiol^
de Erasmus Universiteit
lagere bloeddruk hebben
dan kinderen met een slechte
re conditie.
Meer kans
zoals gebruikelijk de
het publiek voor het bestrijden ders
van hart- en vaatziekten. Ie- het belangrijkst. Naarmate de
der jaar krijgen 60.000 Neder- bloeddruk van de ouders ho
landers een hartinfarct of een ger is of wanneer kinderen
beroerte, dat betekent elke 8 dik zijn, is de kans op een v«
Ook een hoog cholesterolge
halte in het bloed verhoogt de
kans op het krijgen van hart
en vaatziekten. Dikke kinde
ren en kinderen van ouders
met een hoog cholesterolgehal
te hebben meer kans op een
het lichaamsgewicht verhoogd cholesterol. Het ge-
bruik van de pil, vooral in
combinatie met roken, is even
min gunstig voor het choleste
rol in het.bloed. Het gaat hier
bij vooral op effecten op lange
termijn.
De hoeveelheid cholesteröi in
het bloed wordt ook bij jonge
ren voor een deel bepaald door
de hoeveelheid vet in de voe
ding. Nederlandse kinderen
eten, met name in het week
einde, te veel en te vet. Uit
een Amerikaans onderzoek
bleek dat kinderen die meer
tv kijken gemiddeld dikker
zijn dan kinderen die veel in
beweging zijn.
Zowel roken als alcohol leiden
lesteroTgehalte. Roken
onderzoek naar voren geko
men als een belangrijke risico
factor voor hart- en vaatziek
ten. Hoewel de meeste jonge
kinderen negatief staan tegen
over roken, gaan ze daar ir
puberteit veel toleranter
denken. Dat gebeurt mede on
der invloed van de sociale
druk van leeftijdgenoten.
Lesmateriaal
De Nederlandse Hartstichting
richt zich binnen haar (jeugd-
)preventiebeleid vooral op de
voorbeeldfunctie. Daarvan
werden in Bilthoven een aan
tal duidelijke voorbeelden ge
geven: in het kader van het
vakgebied gezondheidseduca
tie dat in 1985 op alle basis
scholen verplicht werd gesteld
heeft de Hartstichting nieuw
lesmateriaal ontwikkeld: het
zogenoemde „Rikketik Ik-
pakket". Dit pakket is inmid
dels door 3.500 basisscholen
besteld.
Nieuw is ook het feit dat dt
Hartstichting in samenwer
king met het landelijk cen
trum GVO in Utrecht een 2-
de jarig project is gestart waarin
voorlichtingsmethoden
worden ontwikkeld op jonge
ren in achterstandsituaties.
Het blijkt dat met de huidige zijn, terwijl
Voorpagina van het blad Hartslag dat ter gelegenheid van de
hartweek is uitgebracht door de Nederlandse Hartstichting.
Presentator Henny Huisman hanteert de collectebus.
FOTO: PR
voor licht ingsaanpak deze jon- hart- en vaatziekten juist zon
geren moeilijk te bereiken belangrijke groep zijn
gjJOCHEM GREVEN
Potentiële kopers bekijken Arabische volbloedpaarden die morgen worden geveild.
NIJKERK In het anders zo
rustige Nijkerk zullen morgen
honderden paardenliefhebbers
uit vele landen bij elkaar ko
men om een unieke veiling bij
te wonen. In de Gelderse
plaats komen voor het eerst in
de Europese paardengeschie-
denis 120 Arabische volbloe
den tijdens één veiling onder
de hamer.
De openbare verkoping bete
kent net definitieve einde van
de stoeterij Liberty Arabians
bv, een 'paardenfokkerij van
wereldnaam. De Arabische
volbloeden moeten worden
verkocht omdat Liberty Ara
bians failliet is. Volgens cura
tor mr. C. van Zalingen be
draagt de schulcl aan fiscus,
bedrijfsvereniging en bank
rond de 5 miljoen gulden.
De Nijkerkse fokkerij is ten
onder gegaan aan de gevolgen
van enkele elkaar in snel tem
po opvolgende tegenslagen. M
Kleine-Vloor, weduwe van de
voormalige eigenaar van de
fokkerij: „Het begon in 1985
met een enorm pechjaar. De
merries werden niet meer
drachtig en de hengsten lever
den slechte kwaliteit sperma.
i dat jaar wa*
les drach-
normale
In de zomer vai
ren slechts drie i
tig, terwijl het
iaren wel 40 waren. Pas na
lang zoeken kwamen we ach
ter de oorzaak. De producent
van het paardenvoer had de
samenstelling van het voer
veranderd, waardoor er bij de
paarden hormonale bijwerkin
gen optraden".
Als het voedselprobleem de
enige tegenslag was geweest,
had Liberty er volgens Kleine
bovenop kunnen komen.
„Weliswaar hadden we finan
ciële problemen doordat de
verkoop stagneerde, maar we
hadden het wel kunnen red
den". In mei van het vorig
jaar overleed echter volkomen
onverwacht eigenaar Kleine.
Zijn weduwe: „Hij was het za
kelijk brein en hij had ook de
meeste contacten met de bin
nen- en buitenlandse klanten.
Dat viel allemaal in één klap
weg".
Liberty Arabians kwam uit
eindelijk in serieuze betalings
problemen toen een van de be
langrijkste afzetgebieden, de
Verenigde Staten, voor Liber
ty Arabians onbereikbaar
werd als gevolg van een aantal
beperkende maatregelen van
de Amerikaanse overheid. Een
situatie die nog eens werd ver
sterkt door de lage koers van
de Amerikaanse dollar.
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
33) Nu komt ook de raceboot aan. De mannen van de „Bore
as" springen er uit en nu begint het lieve leventje! De boeven
verzetten zich eerst tot het uiterste.... Het rustige eilandje Is plot-
"seling een lawaaiig, klein slagveld geworden, waar de salvo's
klinken en hard gevochten wordt. Maar de vijand ziet al gauw het
Hopeloze van de strijd in. De vliegboten cirkelen met donderend
geraas vlak boven hun hoofden, van de zeekant uit dringen „Bo-
reas"-mannen op.... De schurken weten niets beters te doen dan
hun handen omhoog te steken en zich over te geven. Met woe
dende tronies laten ze zich op een hoop drijven en boeien. En
dan begint de terugtocht. Ze worden In de raceboot geladen en
naar de „Boreas" gebracht. Hun rol Is uitgespeeld: maar hun ka
pitein (die met het filmsterrensnorretje) is met zijn adjudant in
het jolletje om het eiland gevaren....
NEW YORK - Louis
Malle heeft de dag niet
kunnen vergeten waarop
de Gestapo zijn school
binnenmarcheerde en een
13-jarige joodse klasgenoot
meenam om in Auschwitz
te vermoorden. Het grij
pen van de iongen, die
een toevlucht had gezocht
op een katholieke jon
gensschool in Frankrijk, is
net onderwerp van Malles
nieuwe film „Au revoir
les enfants".
„Het is de film waarmee ik be
kend zou willen blijven", zegt
de 55-jarige regisseur, auteur
en producer, terwijl hij de
hand van zijn vrouw, de Ame
rikaanse filmactrice Candice
Bergen, in de zijne houdt ge
klemd. „Het is het verhaal dat
ik jaren heb willen vertellen".
Met „Au revoir les enfants"
zegt Malle zijn belangrijkste en
persoonlijkste statement te
maken. Zijn „Lacombe. Lu-
cien", dat ook gaat over de
Duitse bezetting, noemt hij een
voorproefje van wat hij nu
heeft gemaakt. Het is de
vrucht van 40 jaar overden
king en het script was in twee
weken af.
Lange dracht
Over die lange „dracht" zegt
Malle: „Ik was doodsbang dat
ik het niet goed zou doen en
daar zou ik mezelf om hebben
gehéat. Toen ik ouder werd,
dacht ik dat ik het misschien
toch moest doen om dóór te
geven. In de jaren zeventig
zette ik mii eraan, maar het
script beviel me niet en ik heb
het opzij gelegd". In het mid
den van de jaren tachtig kris
talliseerde het denkbeeld zich
en in de zomer van '86 schud
de hij het script uit zijn mouw.
„Ik liet het vrienden zien en
zij moedigden mij aan", aldus
de regisseur na de première
van de film in New York.
De opluchting van Malle con
trasteerde sterk met de droef
geestigheid van het publiek,
dat in zijn stoel bleef zitten om
te verwerken wat zich had af
gespeeld.
„Au revoir les enfants" is door
de vereniging van filmcritici
van Los Angeles uitgekozen
tot Beste Buitenlandse Film
van 1987, kreeg de Leone
d'Oro van Venetie. werd voor
gedragen voor negen Césars -
ae Franse Oscar - en is voor
zijn nieuwste film „Au revoir les enfants".
Auschwitz
De film volgt Julien Quentin,
die de 12-jarige Malle voor
stelt, gedurende twee winter
weken in het pensionaat. Zijri
klasgenoot werd door barm
hartige Franse religieuzen van
het Petit Collége d'Avon, Jean
Bonnet genoemd. Eigenlijk
heette hij Hans Helmut Michel
en hij stierf in Auschwitz kort
geestelijke op 15 januari 1944
uit het college op 80 kilometer
ten zuiden van Parijs waren
gehaald. De andere twee jon
gens stierven in hetzelfde
kamp in het zuiden van Polen
en de geestelijke in het zieken
huis, een week nadat hij in
1945 was bevrijd uit het Oos
tenrijkse kamp Mauthausen.
Malle heeft voor het script ge
put uit eigen research, herin
neringen van klasgenoten en
het Joods Documentatiecen
trum in Parijs.
Vervolg
Wat Malle niet kon bevroeden
toen hij „Bonnet" vaarwel
wuifde, was dat hij zijn vriend
nooit terug zou zien. „Wij wis
ten alleen dat hij in groot ge
vaar verkeerde. Wij ervoeren
in 1945 op het einde van de
oorlog dat zij niet terugkwa
men", vertelt hij.
Ter herinnering aan zijn eigen
beschermde kindsheid als zoon
van een moeder met een ver
mogen uit suiker, heeft Malle
zijn „Au revoir les enfants"
gewijd aan zijn eigen kinde
ren, van wie er twee dichtbij
de leeftijd zijn die Quentin
had. Hij overweegt een ver
volg dat zou gaan over het tra
gisch lot van de geestelijke en
de drie joodse jongens en zou
laten zien wat met hem ge
beurde nadat de Duitsers de
school hadden gesloten. „Maar
ik geloof niet dat een vervolg
de indruk zou maken en de
kracht zou hebben van dit
verhaal"
Nabestaanden
vermoorde vrouw
dienen klacht in
GRONINGEN De nabe-
staanden van de onlangs in
Groningen door een tbr-pa-
tiënt verkrachte en vermoorde
vrouw hebben een klacht in
gediend bij de Groninger ge
meentepolitie. De klacht richt
zich op het feit dat de
familie was ingelicht. De na
bestaanden overwegen ook
een klacht in te dienen bij de
Raad voor de Journalistiek
over de wijze waarop de ver
schillende bladen en omroe
pen met de zaak zijn omge
sprongen. Met name de uitzen
ding van Veronica's Nieuws
lijn waarin de route werd ver
toond die de jonge vrouw af
legde voor ze werd vermoord,
is door de familie als ontzet
ervaren Tenslot-
de nabestaanden
met behulp van een advocaat
uit of er mogelijk sprake is
van schuld door de directie
van de Van Mesdagkliniek.
Minder rokers
meevaller op
niet-roken-dag
DEN HAAG Het aantal
rokers tussen de 15 en 65
jaar daalde vorig jaar van
41,7 naar 40.4 procent van
de Nederlandse bevol
king. Dit blijkt uit de jaar
cijfers van de Nederlandse
tabaksindustrie die giste
ren op de internationale
niet-roken-dag van de
Wereldgezondheidsorga
nisatie bekend werden.
Dat moet een opsteker zijn ge
weest voor voorzitter R. de
Jong van de Stichting Volks
gezondheid en Roken, die ove
rigens licht teleurgesteld was.
Door de arrestatie van de ont
voerder van Gerrit Jan Heijn
kreeg de niet-roken-actie in de
media niet de aandacht die het
verdiende.
In veel landen was de actie
een succes