Kabul wil Afghanistan
splitsen in twee zones
Engelse taal is weer 1.500 woorden rijker
Nederlandse
spion voorlopig
een maand vast
Strijd tegen drugs moet
wijken voor hulp aan Contra's
^buitenland
GcidaeSommxi
WOENSDAG 6 APRIL 1988 PAGINA 5
Honasan heeft plannen
voor staatsgreep
MANILA Gregorio Honasan, de
Filipijnse legerkolonel die vorige
week uit gevangenschap ontsnapte,
heeft in een geschreven verklaring
laten weten dat hij zijn belofte van
vorig jaar november intrekt om „niets
vijandigs tegen de regering-Aquino"
te ondernemen. In de verklaring die
met zijn bijnaam „Gringo" was onder
tekend, riep Honasan zijn aanhangers
op tegen Aquino in actie te komen.
Vermoed wordt Honasan in Manila is,
maar het leger dat naar hem zoekt,
heeft geen enkel spoor dat tot zijn
verblijfplaats kan leiden. Geopperd
wordt ook dat Honasan het land wel
licht verlaten heeft.
FBI waarschuwde
voor aanslagen
Zuidafrika
WASHINGTON De Ameri-
kaanse federale recherche
heeft ANC-vertegenwoordi-
gers in de Verenigde Staten
geruime tijd geleden gewaar
schuwd voor aanslagen door
de Zuidafrikaanse geheime
dienst. Deze handelwijze van
de FBI wordt van enige be
lang gezien, vooral tegen de
achtergrond van de moord op
ANC-vertegenwoordigster in
Parijs Dulcie September. Het
ANC heeft de Zuifdafrikaanse
regering de schuld voor de
moord gegeven.
Fabrieken in Karabach
failliet door staking
MOSKOU In Nagorno-Karabach zijn
vier fabrieken failliet gegaan door de sta
king van de afgelopen anderhalve week.
Dat heeft het Sovjetrussische persbureau
Tass gemeld. De staking heeft meer dan
vier miljoen roebel (13 miljoen gulden)
gekost. Volgens economische deskundi
gen is het niet erg waarschijnlijk dat de
staatsbedrijven hun deuren definitief zul
len sluiten, gezien de plannen van het
Kremlin de industrie in het gebied op te
vijzelen. De failliet-verklaring zou wel
een wapen kunnen zijn om een einde te
maken aan de onrust en stakingen in Na
gorno-Karabach, waarvan de bevolking
aansluiting eist bij Armenië.
Pravda hekelt tegenstanders perestrojka
MOSKOU Het Sovjet-par
tijdagblad Pravda heeft in een
hoofdartikel ongewoon fel uit
gehaald naar tegenstanders
van het hervormingsbeleid
van partijleider Michail Gor-
batsjov. Volgens Pravda willen
de opponenten van Gorbats-
jovs perestrojka terug naar het
stalinisme.
In het artikel werden andere
kranten en bladen gewaar
schuwd geen teksten af te
drukken die Gorbatsjovs po
gingen tot economische her
vorming ondermijnen, ook nu
in het kader van diens glas-
nost-beleid juist wordt gepleit
voor open discussies over be
langrijke kwesties.
Volgens Pravda heeft de Sov
jetunie mensen nodig die zich
inzetten voor verbeteringen op
het gebied van huisvesting,
voedselbevoorrading en sociale
dienstverlening. Het land zit
echter niet te springen om fa
naten wier obsessie het is ver
meende vijanden uit te scha
kelen, zoals dat ten tijde van
Stalin het geval was, aldus
Pravda.
„Een patriot is niet hij die
luidt schreeuwt over vermeen
de binnenlandse bedreiging
van het socialisme en die sa
men met enkele politieke ex
tremisten overal binnenlandse
vijanden meent te moeten ach
tervolgen. Een patriot is hij die
handelt in het belang van het
land en het volk zonder angst
voor eventuele moeilijkhe
den", aldus het artikel.
Met dit artikel beoogt Pravda
kennelijk Gorbatsjov een hart
onder de riem te steken met
het oog op de komende partij-
vergadering in juni. Tevens
valt op te maken dat de Sov
jet-leider met zijn hervor
mingsplannen nog steeds met
krachtige oppositie van de
conservatieve stromingen in
de partij te maken heeft.
Shultz vangt
weer
bot
DAMASCUS Na gesprekken met
de Jordaanse koning Husayn en de
Egyptische president Mubarak die
niet tot een doorbraak in het vredes
proces leidden, is de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken
George Shultz gisteren de Syrische
hoofdstad Damascus gevlogen. Daar
sprak Shultz enkele uren ^met presi
dent Hafez al-Assad. Of ait onder
houd resultaat op heeft geleverd was
vanmorgen nog niet bekend, maar
de verwachtingen zijn niet hoog ge
spannen. De Israëlische regering is
intussen hopeloos verdeeld over het
Amerikaanse vredesinitiatief.
ereli
illen
Goed
bewapende
kapers maken
professionele
indruk
(Vervolg van de voorpagina)
NICOSIA Het moeilijk
te zeggen hoeveel kapers
er aan boord zijn van de
Kuwaytse Boeing 747,
maar ze zijn in elk geval
gemaskerd en bewapend
met handgranaten. De
vier of vijf mannen, die
Arabisch spreken, maken
vidu,een koele en professionele
indruk. Dit hebben enke
le Britse vrouwen ver
klaard die vanmorgen in
alle vroegte na bemidde
ling door de Iraanse vice-
yrij premier Moayyeri uit het
gekaapte toestel werden
vrijgelaten.
Eén van de vrijgelaten passa
giers verklaarde dat er geen
kinderen meer in het vlieg-
tuig zijn. „We zijn tot onze
vrijlating goed behandeld,
maar de angst was groot dat
er iets vreselijks zou gebeu
ren", zei de vrouw. Zij was
tot haar vrijlating totaal
twintig uur in gijzeling ge
houden en werd met de an
dere passagiers opgevangen
in een hotel in Mashad; één
van Irans heilige steden.
Het is nog nooit eerder voor
men gekomen dat bij een kaping
n d{ leden van een koninklijke
ze ^familie betrokken waren. Nu
2 en is de Kuwaytse regerende al-
Sabah-dynastie vrij uitge-
j breid; de familie telt onge-
£e*%eer 1.200 leden. Maar dat
!fjgjj\eemt niet weg dat de ban-
orni den binnen deze familie
tzon sterk zijn' ^et is ^et vorsten*
huis naar verluidt zeer zwaar
SAK gevallen de eisen van de ka-
AAf Pers af te wijzen. Via het
doen van kleinere concessies
zou Kuwayt trachten het le
ven van de drie familieleden
en de overige passagiers aan
boord te redden.
Volgens het persbureau
IRNA is de Boeing 747 nog
steeds niet bijgetankt, zodat
M het vrijwel onmogelijk is van
d de noordiraanse luchthaven
te vertrekken en door te
vliegen naar een andere be
stemming. Andere bronnen
meldden evenwel dat het
toestel wel degelijk nieuwe
brandstof kreeg nadat de ka
pers hadden gedreigd de
jumbo op te blazen.
'*erj Pro-Iraanse kapers lieten in
december 1984 een toestel
van Kuwait Airways landen
in Teheran. Zij doodden twee
Amerikaanse passagiers, al
vorens Iraanse commando's
het toestel bestormden en het
drama na zes dagen beëin
digden. Ook toen weigerde
Kuwayt op de eisen van de
Sci kapers in te gaan. De 17 ge-
1 vangenen in Kuwayt om
wiens vrijlating de kapers nu
vragen, waren onder meer
betrokken bij de bomaansla
gen op de Amerikaanse en
Franse ambassade in Ku
wayt in 1983.
De diplomatieke betrekkin
gen tussen Iran en Kuwayt
zijn gespannen sinds vorig
jaar augustus toen Iraniers
de ambassades van Kuwayt
en Saudiarabië in Teheran
bestormden.
Ie s
cite
MOSKOU ISLAMABAD
De Afghaanse autori
teiten hebben plannen om
Afghanistan in twee zones
te verdelen, één in het
zuiden en één in het noor
den. De stad Mazar-e-Sha-
rif, die dichtbij de grens
met de Sovjetunie ligt, zou
de hoofdstad moeten
worden van een zone
waarin een commmunis-
tisch bewind de scepter
zwaait. Dit hebben zegs
lieden van de Afghaanse
opstandelingen en wester
se diplomaten in Islama
bad deze week bekend
gemaakt.
Westerse diplomaten menen
dat de recente benoeming van
Najibullah Masir tot vice-pre-
mier voor de noordelijke regio
er op wijst dat het door Mos
kou gesteunde bewind in Ka-
bul een deling van het land se
rieus overweegt. Op deze ma
nier zou de Sovjetunie zijn in
vloed over het grensgebied
kunnen handhaven, ook nadat
de 115.000 Sovjet-manschap-
pen Afghanistan hebben ver
laten. Het Afghaanse leger zélf
zou sterk genoeg zijn om een
deel van het land te controle
ren.
Radio-Kabul kondigde onlangs
de vorming van een nieuwe
noordelijke provincie aan die
delen van de noordelijke pro
vincies Balkh, Faryab, Jowz-
jan en Samangan omvat. In
deze provincies ontplooide de
Sovjetunie de afgelopen maan
den al buitengewoon veel eco
nomische activiteiten. Met tal
van Afghaanse bedrijven wer
den joint-ventures aangegaan,
volgens waarnemers een po
ging om het grensgebied ook
economisch en cultureel aan
de Sovjetunie te smeden.
De Afghaanse opstandelingen
vrezen dat Kabul het land
langs etnische scheidslijnen
wil opdelen. De bevolking van
het noorden van Afghanistan,
waar Farsi de voertaal is, is
een mozaiek van minderheden
zoals de Oezbeken, de Tadzjie-
ken en Toerkmenen, die ieder
hun' eigen taal spreken. In het
zuiden wordt voornamelijk
Pasjtoe gesproken. Deze „ver
deel en heers-politiek" zou uit
eindelijk de Sovjetunie be
hoorlijk in de kaart spelen.
Een andere overweging is, dat
de stichting van een Pasjtoe-
staat langs de grens met Pakis
tan het seperatisme in Pakis
tan zélf zal aanwakkeren. En
dat zou wel eens het begin van
het einde van de door de VS
gesteunde staat Pakistan kun
nen zijn.
Terwijl bij de onderhandelin
gen in Genève weinig voort
gang werd geboekt, beleefde
Afghanistan gisteren zijn eer
ste verkiezingsdag voor de na
tionale assemblee. De opstan
delingen hebben de verkiezin
gen die tot 14 april zullen du
ren, afgedaan als een „truc"
om de bevolking en de inter
nationale publieke opinie te
misleiden.
Begrafenis
In het Colombiaanse dorpje Mejor Esquina zijn gisteren de slachtoffers begraven van het bloed
bad, dat daar op Tweede Paasdag werd aangericht. Een dorpsfeest werd wreed verstoord toen
opeens op de feestvierende menigte werd geschoten. Daarbij kwamen 28 mensen om het leven.
Over de daders en hun motieven is nog niets bekend. FOTO: ap
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De onvoor
stelbaar rijke woorden
schat van de Engelse taal
is de afgelopen jaren
wéér verder uitgebreid.
Dat blijkt uit de nieuwste
editie van „Collins Conci
se English Dictionary",
een boek dat geheel ge
wijd is aan eigentijds En
gels en waarin 1.500 nieu
we woorden zijn opgeno
men.
Een aangroei van 250
woorden per jaar betekent dat
praktisch elke werkdag er
gens ter wereld door iemand
een nieuw Engels woord
wordt gesmeed. Nu is dat ook
weer niet zó vreemd, als men
weet dat voor zo'n twee mil
jard mensen het Engels de
taal is die zij in het dagelijks
verkeer gebruiken. Overigens
is het Engels maar voor vier
honderd miljoen mensen hun
moedertaal.
De Engelse taal telt naar
schatting 500.000 „normale"
woorden voor dagelijks ge
bruik, plus nog eens 300.000
technische termen. Daar ko
men er steeds zoveel bij, dat
zelfs de grootste Britse taal
kundigen allang niet meer
alle Engelse woorden kennen.
Iemand met een Britse woor
denschat van meer dan 60.000
is vrijwel onvindbaar. De
doorsnee-Brit die tot zijn zes
tiende school heeft gelopen,
maakt in het leven van alle
dag gebruik van hooguit 5.000
woorden om te converseren
en maximum 10.000 als hij
moet schrijven.
Merkwaardig genoeg gedra
gen de Engelsen zich wat hun
taal betreft veel minder chau
vinistisch als op zoveel andere
terreinen. Zij accepteren heel
gemakkelijk nieuwe woorden
afkomstig uit andere landen
waar ook Engels wordt ge
sproken. Zelfs wanneer zij het
nieuwe woord een tikkeltje
vreemd vinden zullen zij het
niet definitief afwijzen.
Een dergelijke taalkundige
verdraagzaamheid, gekoppeld
aan grote waardering voor
goede vondsten; leidt tot de
snelle acceptatie van nieuwe
woorden. In de nieuwe uitga
ve van „Collins" komt onder
meer het Australische „ankle-
biter" voor. Letterlijk ver
taald betekent dit „enkel-bij
ter", maar de Australiërs (en
tegenwoordig ook meer en
meer Britten) gebruiken het
als alledaags woord (het zoge
naamde slang) voor kind.
Zeer merkwaardig in het ei
gentijdse Engels is het als
maar toenemende gebruik
van echte modewoorden, die
na een betrekkelijk korte
poos verdwijnen zonder in de
omgangstaal een spoor na te
laten. Wie ze dan nog ge
bruikt, wordt algemeen be
schouwd als „niet meer van
deze tijd". Zo hoor je niemand
meer praten over „deely-bop-
pers", een zonderlinge woord
combinatie die dateert uit
1982, toen Engelse kinderen
rondliepen met een stel wie
belende sprietantennes op
hun hoofd
99
99
LONDEN De 43-jarige „Nederlandse" kunsthande
laar die in Londen werd gearresteerd op verdenking
van spionage, blijft voorlopig nog een maand in voorar
rest. Met de aanhouding van de man, volgens een op
hem gevonden paspoort Erwin van Haarlem, zou een
belangrijk spionagenetwerk van zijn leiding zijn ont
daan.
De man, wiens identiteit nog steeds niet vaststaat, verscheen
slechts drie minuten voor de rechter, die zijn voorarrest tot 3
mei verlengde. „Van Haarlem" had een blauwe anorak aan
en sprak geen woord. In het bestand van de Nederlandse
ambassade in Londen komt de naam Van Haarlem niet voor.
Volgens de politie had Van H. bij zijn arrestatie in zijn flat in
Noord-Londen radiocontact met een „buitenlandse mogend
heid". De communicatie-apparatuur werd in beslag genomen.
Van H. zou vooral uit zijn geweest op NAVO-technologie
'voor het volgen van Sovjet-onderzeeërs, zo meldden Britse
kranten. Het Britse bedrijf Marconi, waar de afgelopen
maanden vier vooraanstaande technici op raadselachtige wij
ze om het leven kwamen, heeft op dit terrein belangrijke
vorderingen gemaakt.
SUSKE EN WISKE DE EDELE ELFEN
itgevarll, Antwerpen-Wo©«p.
De Amerika
nen spreken
over een bete
re bescher
ming van de
Amerikaanse
families en be
zittingen in
Panama. De
Panamese dic
tator Noriega
noemt het een
voorbode van
een Ameri
kaans ingrij
pen. Hoe het
ook zij, in de
Amerikaanse
zone langs het
Panama-ka
naal zijn de
honderden
Amerikaanse
soldaten aan
gekomen, ter
versterking
van de daar al
WASHINGTON De
Amerikaanse president
Reagan en zijn echtgenote
Nancy hebben de afgelo
pen jaren het voortouw
genomen in de strijd tegen
het drugsgebruik in de
Verenigde Staten.
Wat zij niet wisten, is dat
Amerikaanse regeringsfunc
tionarissen op verschillende
niveaus betrokken waren (en
zijn?) bij de drugshandel.
Daarbij is het belang van de
drugsbestrijding vaak onder
geschikt gemaakt aan de po
gingen om met behulp van de
Contra's de Nicaraguaanse re
gering ten val te brengen.
Dit beeld komt steeds duidelij
ker naar voren tijdens de
hoorzittingen die de Ameri
kaanse senaatscommissie voor
buitenlandse zaken houdt over
de drugshandel vanuit Midde-
namerika.
De voormalige Amerikaanse
ambassadeur in Costa Rica,
Francis McNeill, verklaarde
onder ede dat de Amerikaanse
onderminister van buitenland
se zaken voor Middenamerika,
Elliott Abrams, destijds met
succes heeft gepleit voor een
lichte gevangenisstraf voor de
Hondurese generaal Jose, Bue-
so Rosa. Bueso Rosa was be
trokken bij een door de drugs
handel gefinancierd complot
om de Hondurese president
Roberto Suazo te vermoorden.
Volgens de oud-ambassdeur
was zeker een van Abrams'
beweegredenen om in te grij
pen, dat Bueso Rosa in het
verleden zeer behulpzaam was
geweest bij het opzetten van
het Contra-rebellenleger.
Eerder was al bekend gewor
den dat regeringsfunctionaris
sen met opzet gezwegen heb
ben over ae rol van de Pana
mese sterke man Noriega in de
drugshandel. Ook Noriega was
van belang voor de hulp aan
de Contra's. Een reeds veroor
deelde drugs-smokkelaar, Mi
chael Vogel, verklaarde dat hij
en een Cubaanse compagnon
acht jaar geleden met de toen
malige Panamese president
Omar Torrijos en Noriega heb
ben onderhandeld over het ge
bruik van een eilandje voor de
Panamese kust voor drugshan
del. Het akkoord ging uitein
delijk niet door, omdat Tor
rijos en Noriega zich volgens
Vogel „zeer, zeer inhalig" had
den getoond.
Hij lichtte ook uitgebreid toe
welke methoden de drugshan
del in de loop der jaren had
ontwikkeld om de Amerikaan
se drugsbestrijdingsfunctiona-
rissen voor te blijven. Daarbij
werden op grote schaal inlich
tingen verzameld over de
werkwijze van de Amerika
nen, soms met hulp van Ame
rikaanse functionarissen. De
smokkelaars beschikken over
electronica om de vaartuigen
van de Amerikaanse douane te
signaleren en krijgen van om
gekochte Amerikaanse func
tionarissen ook de radiofre
quenties die door de douane
worden gebruikt.
Polen
ontduiken
censuur met
„gesproken
krant"
WARSCHAU De pers
vrijheid in Polen is de af
gelopen jaren groter ge
worden, maar sommige
Poolse journalisten vinden
het desondanks nodig re
gelmatig ondergronds bij
elkaar te komen om hun
beroep uit te oefenen. In
een kelderruimte onder
een kerk in Warschau
„publiceren" zij de Zon
dagsklok, een gesproken
krant met al het nieuws
dat niet kan worden gepu
bliceerd in de door de
communisten gecontro
leerde officiële Poolse
pers.
Ettelijke honderden mensen
komen eens in de maand bij
een in de kerk van Gods Ge
nade in de hoofdstad om daar
journalisten uit het Solidari-
teit-tijdperk te horen spreken
over brandende actuele onder
werpen. „Mijn vrienden en ik
komen hier, omdat wij niet al
les geloven wat in de kranten
staat en omdat wij andere din
gen willen horen", zei een van
de aanwezigen. „Wij geloven
niet dat de pers hier vrij is,
nog niet".
Toponderwerpen in de Zon
dagsklok zijn dit jaar de etni
sche onrust in Armenië, de
kans op de terugtrekking van
de Sovjettroepen uit Afghanis
tan en de economische hervor
mingen in Polen. „Onze pers is
in haar verslaggeving over Ar
menië verder gegaan dan de
Sovjetpers, maar op elk ander
gebied liggen wij achter op de
Sovjets", zei één van de spre
kers.
VN bemiddelt
opnieuw iq
Golfoorlog
BAGHDAD/TEHERAN/NEW
YORK Iraq en Iran hebben
ook vandaag eikaars grondge
bied met raketten bestookt.
Iraq meldde een actie van zijn
luchtmacht tegen een olie
tankschip in de Perzische
Golf. De kansen lijken gering
dat de VN er in slagen een
eind aan de oorlog te maken,
die zeven en half jaar geleden
begon. Secretaris-generaal Pe
rez de Cuellar opent vanmor
gen een nieuwe gespreksronde
met de twee oorlogvoerende
landen.
Iraq meldde dat het vier ra
ketten heeft afgevuurd op Te
heran. Volgens het persbureau
INA kwamen de vier raketten
op één en hetzelfde moment
neer op de Iraanse hoofdstad.
Het Iraanse landleger vuurde
vijf raketten af op militaire en
industriële doelen in de Zuidi-
raakse stad al-Basrah. Een dag
eerder kwamen volgens het
Iraanse persbureau IRNA
twee Iraanse raketten neer op
Baghdad.
