Pluriforme kerk vormt
nieuwe uitdaging
voor Samen-op-Weg
CcidócSomarf
Een hageprediker van moderne snit
kerk
wereld
Mgr. Koop
overleden
>weer
brieven
GEESTELIIK LEVEN/OPINIE
CeidóeSoutont
WOENSDAG 6 APRIL 1988 PAGINA F
Persoonlijke brief van Schotse aartsbisschop
LONDEN Het aartsbisdom Glasgow is een campagne „zon
der weerga" begonnen om het financiële tekort te dekken. Alle
kerkgangers in het aartsbisdom krijgen een aan hen persoon
lijk gerichte brief van aartsbisschop Thomas Winning waarin
hij de financiële problemen schetst. Verder wordt in alle ker
ken een speciale collecte gehouden. Vorig jaar steeg het tekort
van het aartsbisdom met een derde tot vier miljoen pond (on
geveer 14 miljoen gulden). Het aartsbisdom Glasggow maakte
de afgelopen jaren een periode van groei door waarin 34 nieu
we parochies werden opgericht. De laatste tien jaar zijn er acht
kerken gebouwd, alsmede tien nieuwe pastorieën en
parochiehuizen.
Moeder Teresa opent huis in Zuidafrika
JOHANNESBURG Moeder Teresa, aan wie enkele jaren ge
leden de Nobelprijs voor de Vrede werd toegekend voor haar
werk onder de armen in India, is van plan een klooster te ope
nen in Zuidafrika. Later dit jaar reist Moeder Teresa naar
Winterveld, een door landlozen „gekraakt" stuk grondgebied
nabij Pretoria, waar zij haar missie-post zal openen. Moeder
Teresa verklaarde: „Ik wil zelf zien, wat daar gedaan moet
worden". Ondanks haar keuze voor armen en verdrukten is zij
echter niet van plan een openlijke politieke rol te gaan spelen
in Zuidafrika. „Ik ben een missionaris, geen politicus", zo ver
klaarde zij.
(c) The Sunday Times, London.
Hoe groter de macht, hoe
gevaarlijker het
misbruik.
Edmund Burk»
RAPPORT:
Kerkorde in
grote steden
bijstellen
LEIDSCHENDAM De
„verontrustende situatie"
in de grote steden vraagt
om een aparte aanpak
die verregaande conse
quenties voor de kerkor
de en de kerkelijke fi
nanciën heeft. „Met het
oog op een slagvaardig
handelen van de kerken
in de grote steden dient
er enige vrijheid en
ruimte te zijn in de wijze
waarop gestalte wordt
gegeven aan het gemeen
te-zijn".
Dit staat in een nota opge
steld door het Hervormd gro
te steden-beraad die later
deze maand op de hervormde
synode wordt 'behandeld.
Daarin stelt het beraad voor
in de kerkorde een hoofdstuk
op te nemen over grootstede
lijke gebieden waarvoor bij
zondere bepalingen kunnen
gelden. Deze houden onder
meer in dat gemeenteleden
de mogelijkheid hebben bin
nen het gebied lid te zijn van
een gemeente van hun eigen
keuze, dat de dispensatiemo
gelijkheden worden ver
ruimd voor de benoeming
van ambtsdragers uit andere
gemeenten en dat doopleden
het actieve en passieve kies
recht krijgen.
Verder moet in grootstedelij
ke gebieden het bestaan van
de wijkgemeente niet gebon
den zijn aan een predikants
plaats. terwijl in zo'n geval
de bediening der sacramen
ten wordt toevertrouwd aan
ouderlingen en diakenen. De
opdracht aan predikanten
moet van tijd tot tijd kunnen
worden herzien. Ook de
rechtspositie van predikan
ten zou moeten worden ver
anderd zodat de beschikbare
menskracht flexibeler kan
worden gebruikt.
Het beraad stelt ook voor in
een grootstedelijk gebied een
centraal financieringsorgaan
in te richten, waarin kerke-
raad, kerkvoogdij en diako-
nie samenwerken. Vernieu
wing van de kerkorde op dit
terrein zal een klimaat
moeten scheppen waarin het
broodnodige elan weer kan
sen krijgt, aldus het voorstel.
Deze nota is een vervolg op
de nota inzake grote steden
uit 1983, die leidde tot de op
richting van het beraad grote
steden. Dit beraad, met ver
tegenwoordigers van de Her
vormde Gemeenten Amster
dam, Rotterdam, Den Haag
en Utrecht en van enkele
hervormde organen, kreeg
de opdracht de eventueel
noodzakelijke wijzigingen
van de kerkorde voor te be
reiden.
TILBURG De vroegere
bisschop van de Braziliaanse
stad Lins, P.P.J. Koop, is vo
rige week in Lins overleden.
Koop is 82 jaar geworden.
Petrus Paulus Koop werd 4
september 1905 in Hillegom
geboren. Hij sloot zich in 1925
aan bij de Congregatie van de
Missionarissen van het Heilig
Hart van Jezus (MSC) en
werd in 1930 priester gewijd.
Hij werkte meer dan 50 jaar
als missionaris in Brazilië. In
1964 werd Koop door paus
Paulus VI tot bisschop van
Lins benoemd. In 1980 legde
hij deze functie neer. Vier
jaar later kwam hij naar het
klooster-bejaardenoord in
Tilburg, maar vorig jaar ok
tober vestigde hij zich op
nieuw in Lins. Koop behoor
de tot de progressiefste bis
schoppen in de Braziliaanse
RK Kerk. Hij stimuleerde
vele sociale projecten en be
vorderde krachtig de ontwik
keling van basisgemeen
schappen.
beroepingen
Ruinerwold F. Verkade, wonende a
Brulnisse en Nieuwer-
kerk-Oosterland (Zld.).
Beroepbaarstelling: Drs. A. Gootjes,
Jutfaseweg 173, 3522 HN Utrecht,
Beroepen te IJmuiden A.J. Minne-
ma te Bllja-Holwerd -
ZELHEM Samen-op-
Weg heeft een nieuwe
uitdaging nodig. Het pro
ces begon in de jaren zes
tig puur vanuit de toen
malige missionaire situa
tie: beide kerken (de
hervormde en de gere
formeerde kerk) vonden
dat het ten opzichte van
het evangelie niet meer
te verantwoorden was,
dat twee kerken die zo
dicht bij elkaar staan, ge
scheiden optrekken.
Door de lange duur van
het eenwordingsproces is
die geestelijke span
kracht verslapt. De nieu
we uitdaging moet het
zoeken naar een pluri
forme, veelkleurige kerk
worden.
Dat zegt de hervormde eme
ritus-predikant ds. Jac Mon-
teban, voorzitter van de Raad
van Deputaten (bestuur) van
Samen-op-Weg, over het Sa-
men-op-Wegproces. De een
wording van de Nederlandse
Hervormde Kerk en de Ge
reformeerde Kerken ver
loopt de laatste tijd niet meer
zo soepel. Vorige maand nog
zei de voorzitter van de gere
formeerde synode ds. E.
Overeem dat Samen-op-Weg
in een „midlife-crisis" zit.
Volgens Overeem „zijn hele
groepen oecumenische koplo
pers langzamerhand bijna
gillend weggelopen". Hij
noemde het tekenend dat de
gezamenlijke vergadering
van de hervormde en gere
formeerde synode, die ge
pland stond op 21 april, is
verplaatst naar oktober door
dat de hervormden en gere
formeerden van mening ver
schillen over het beheer van
kerkelijke goederen.
Ds. Monteban is het „niet
eens" met het verband dat
Overeem legt tussen de ver
daagde gecombineerde syno
de en het schijnbaar afgeno
men animo voor de prote
stantse oecumene. „We had
den voor 21 april één belang
rijk agendapunt op het pro
gramma staan. Dat was de
regeling van het beheer van
geld en goederen in federa
tieve gemeenten (een plaatse
lijke kerk waarin hervorm
den en gereformeerden al
zijn samengegaan, red.). Zo'n
eenwordingsproces is heel in
gewikkeld, omdat je met
twee soorten kerkrecht te
maken hebt, hervormd en
gereformeerd, die geen van
beiden beschadigd mogen
worden. Daardoor konden
we niet klaar komen voor die
21ste april en hebben we be
sloten de gecombineerde sy
node niet door te laten gaan.
De ondergeschikte punten
kunnen wel wachten tot ok
tober, vonden we. Tegenstan
ders maken daar natuurlijk
dan meteen van dat er con
flicten zijn, onenigheid."
Enthousiasme
Monteban is het wel met ds.
Overeem eens dat het en
thousiasme voor Samen-op-
Weg wel eens groter is ge
weest. Hij denkt dat de lange
tijdsduur van het eenwor
dingsproces „een factor van
betekenis" is. „In de zestiger
jaren waren jongeren nog
warm te maken voor oecu
mene. Die jongeren zijn nu
op middelbare leeftijd geko
men en gaan hun dromen en
verlangens opgeven, omdat
die nog zo ver weg zijn. Ze
ren zijn voi
maar ook niet voor de Kerk.
Daar zijn ze momenteel veel
meer mee bezig dan met Sa
men-op-Weg."
Hij ziet er geen heil in Sa
men-op-Weg een nieuwe im
puls te geven door het proces
van bovenaf door de synode
(landelijke vergadering) op te
leggen. De democratische
structuur van de calvinisti
sche Kerken staat dat in de
weg. „Als de synode een be
sluit neemt over hereniging
vanuit een restant van die
geestelijke spankracht, moet
zij er tegelijkertijd rekening
Ds. J. Monteban
mee houden dat een vleugel
van de Kerk het daar niet
mee eens is. De synode kan
dat negeren en doorhobbelen,
maar dan roept zij met haar
eenheidsstreven ei
scheiding op. Dat
de redenen
voorzichtig in dat Samen-op-
Wegproces moet voortgaan."
Een goed voorbeeld van zon
„vleugel" is de Gereformeer
de Bond, de rechterflank van
de Nederlandse Hervormde
Kerk. Ds. Monteban is „er
niet bang voor" dat de Gere
formeerde Bond, die een der
de deel van de hervormde
lidmaten omvat, zich zal af
scheiden als Samen-op-Weg
verder wordt doorgezet. „Er
zijn al genoeg momenten in
de geschiedenis van de Ne
derlandse Hervormde Kerk
geweest waarop de Gerefor
meerde Bond wel veel tegen
spel bood, maar uiteindelijk
toch midden in de Kerk bleef
functioneren. Dat komt door
hun sterk historisch Kerkbe
sef: 'De,vaderlandse Kerk is
de door God gegeven Kerk
van de Reformatie'."
Volgens hem moet Samen-
op-Weg nieuw leven worden
ingeblazen door „het terug
vinden van de spankracht
van de jaren zestig". „De uit
daging van Samen-op-Weg
momenteel is het zoeken
naar een pluriforme Kerk
waarin een grote mate van
FOTO: PERS UNIE
vrijheid is voor de verschil
lende stromingen binnen die
ene Kerk." Hij benadrukt dat
hij met „pluriforme Kerk"
geen „hotelkerk" bedoelt,
een koepel waaronder ver
schillende kerkjes naast el
kaar bestaan. „Met plurifor
me kerk bedoel ik een Kerk
waarin je elkaar aanvaardt
zonder dat je het met elkaar
eens bent. Ik vind het niet
erg dat een plaatselijke kerk
zegt dat ze tegen de vrouw in
het ambt zijn op grond van
de bijbel. Dat wil ik best res
pecteren. Maar ik respecteer
het niet dat men dan ook de
vrouw in het ambt in een na
burige gemeente niet erkent.
En in die nieuwe pluriforme
Kerk vind ik het weren van
predikanten van de kansel
vanwege hun 'ligging' niet
acceptabel."
Dichterbij
Die veelkleurige Kerk waar
ds. Monteban 's nachts wel
eens van droomt, is nog eens
een stuk dichterbij gekomen
doordat nu ook de Evange
lisch Lutherse Kerk officieel
is gaan meedoen met Samen-
op-Weg. De Lutherse traditie
is een hele andere dan die
van Calvijn. Mocht wat Lu
ther betreft in de kerkdienst
alles wat God niet verboden
had, Calvijn hield het erop
dat
de kerkdienst alles
mocht wat God geboden had.
En niet meer. Naast de Evan
gelisch Lutherse Kerk staat
nu ook het Remonstrants
Broederschap te trappelen
om mee Samen-op-Weg te
gaan.
Monteban denkt dat de ver
schillende tradities geen pro
blemen zullen opleveren. „In
die nieuwe Kerkj houdt je
een Lutherse stroming, een
typisch hervormde stroming,
een typisch gereformeerde
stroming, een typisch gefede
reerde stroming en een
Waalse stroming. Ik kan me
voorstellen dat de gemeenten
van confessionele snit de
ruimte krijgen van tijd tot
tijd met elkaar te overleggen,
zonder daardoor de ambtelij
ke structuur van de synode
te doorbreken."
Hij waagt zich niet aan voor
spellingen over de tijd die het
Samen-op-Weg gaan van
hervormden en gereformeer
den nog in beslag zal nemen.
„Maar als ik zie hoeveel tijd
het samengroeien van de
kerkelijke organisaties al
kost, denk ik dat het over
2000 heengetild zal worden.
Het wordt heel belangrijk of
wij de grondprincipes van die
nieuwe Kerk in de negenti
ger jaren zullen uitzetten:
hoe kunnen de Lutheranen
er met hun eigen sfeer ade
men, de gereformeerde bon
ders hun principes handha
ven, de vrijzinnigen met hun
openheid naar de wereld en
cultuur meedoen."
Als hij Samen-op-Weg even
niet meer ziet zitten, trekt hij
zich terug in het landelijke
Zelhem, waar de koster in
het zonnetje het grindpad
van de gefedereerde her-
vormd-gereformeerde kerk
aan het harken is. De gere
formeerden trokken in '81 bij
de hervormden in. „Ze had
den een sectarisch hokje met
een harmonium dat jankte en
een dominee die veel te hard
schreeuwde", herinnert ds.
Monteban zich. „Dus het was
voor hun een verademing dat
ze in onze oud-Romaanse
kerk kwamen."
RUUD VAN HAASTRECHT
Hagepreken werden de
toespraken genoemd van
zestiende-eeuwse hervor
mers. Ze werden in het
open veld gehouden, om
dat de hervormers (nog)
niet de beschikking had
den over een kerkge
bouw. Zeker vanuit ka
tholiek perspectief, ge
zien waren het geen lie
verdjes die toen het
woord voerden. Want
werden de aanwezigen
daar niet opgehitst en
was dank zij hun optre
den niet de beelden
storm mogelijk?
Er zijn ook nu w
die hagepreken willen hou
den. Zo iemand is de dichter
en voorganger in de Amster
damse studentenecclesia
Huub Oosterhuis. Maar zijn
verhalen blijken in feite van
een zo'n lankmoedig soort
dat deze naamsaanduiding
nauwelijks terecht lijkt of het
moet zijn dat ze die verdie
nen vanwege de tijdsomstan
digheden. De nieuwe hervor
mers ageren niet zozeer te
gen de gevestigde kerken,
dat vinden ze zinloos, bij ge
brek aan de beschutting van
een kerk praten zij als het
ware in het open veld om de
relevantie van christendom -
en ook die van de kerk, want
geloven kun je nu eenmaal
niet in je eentje - tegenover
de grote meerderheid van
(onverschillige) buitenstaan
ders hoog te houden.
Het is geen moeilijke, spits
vondige theologie die Ooster-
huis debiteert om de aan
dacht van zijn gehoor te van
gen. Als het op geloven aan-\
komt, moeten de beweegre
denen daarvoor op simpele
wijze kunnen worden aange
geven en dat gebeurt dan
ook.
De kern van Oosterhuis' ver
haal is dat de God van de
ioods-christelijke traditie een
bevrijder is. Wat is daarente
gen de gangbare betekenis
van het woord God? Globaal
zijn er volgens hem twee le
zingen over hem in omloop.
„In psalmen profetenliederen
en in de bijbelse levensleer,
de Thora, wordt hij op vele
plaatsen bezongen als de eni
ge god, die ruimte schept,
mensen zegent, geen mens
veracht. Een die mensen be
langrijker vindt dan zichzelf.
Die ons wijst op elkaar, ver
maant en bemoedigt elkaar
te geven wat wij nodig heb
ben, daglicht, brood, aan
spraak weerwoord, respect
en ontferming, al dat van
zelfsprekende." Maar er zijn
ook andere geruchten over
hem in omloop. „Dat hij over
leven en dood zou beschik
ken. en alle vormen van le
ven en onleven tot de tot de
dood erop volgt. Dat hij geeft
en ne^mt naar believen, een
mens heeft het maar te aan
vaarden, uit zijn hand."
Provocatie
Op grond van die laatste le
zing beschuldigde Karei van
Reve drie jaar geleden in een
geruchtmakend artikel in
NRC Handelsblad de God
van joden en christenen er
van een ongelooflijk slecht
opperwezen te zijn. Hoe kan
hij juist vanwege zijn al
macht toelaten dat de vrese
lijkste dingen in ziin naam
gebeuren en dat alleen een
gebed van onze kant bij Hem
hier soms verandering in kan
brengen? Een mens die zo
zou handelen zou een sadist
genoemd worden, aldus de
teneur van Van het Reves
artikel.
De aanval was uiteraard be
doeld om de christenen uit
hun tent te lokken, een pro
vocatie tot verduidelijking.
Maar helaas, er werd meestal
Huub Oosterhuis
hooghartig gezwegen. Waar
waren de apologeten, de ver
dedigers van het geloof? Nog
maar enkele decennia waren
zij zo talrijk, nu richten zij
kennelijk de blik naar bin
nen. Zij hebben de handen
vol aan de problemen binnen
de kerk. Het is de verdienste
van Oosterhuis dat hij de toe
geworpen handschoen wel
is in feite ook terug te vinden
in het Oude Testament,
meent Oosterhuis. Werden er
in naam van die God uit het
Oude Testament geen vreem
de, lees: onmenselijke hande
lingen bedreven? Door de ge
weldenaar Jefta bijvoorbeeld.
Deze belooft dat wanneer hij
er met Gods hulp in zal sla
gen de Ammonieten te ver
slaan de eerstp de beste die
hem tegemoet treedt zal offe
ren. Laat dit nu uitgerekend
zijn (enige) dochter zijn!
Maar Jephta meent dat hij op
grond van zijn belofte niet
meer terugkan. Het meisje
gehoorzaamt gedwee en
wordt op de brandstapel ter
dood gebracht.
Valkuil
Hier wordt God volgens Oos
terhuis als valkuil gebruikt,
want hoe valt deze eis in
Godsnaam te rijmen met de
geboden die Mozes op de berg
Sinai kreeg Toen daalde hij
af en riep: Ik zal er zijn, ik
zal erbarmend, genadig,
lankmoedig zijn: ongerechtig
heid weersta ik, ontrouw
houd ik uit, zonde draag ik
weg, als een zondebokje, als
een lam.
Was die Jefta die een buiten
echtelijk kind was in feite
niet een troebele fantast? Een
angstige, gevoelsarme, ambi
tieuze man? Hoe anders valt
immers zijn handelwijze te
verklaren?
De ontaarding van het reli
gieuze ideaal ligt steeds op de
loer, de kans op ontmenselij
king is steeds aanwezig zoals
de geschiedenis overvloedig
leert. Criticasters als Van het
Reve skunnen chieten voor
open doel.
Oosterhuis meent dat daar al
leen aan te ontkomen valt als
we het ideaal van de uittocht
dat Mozes op de berg Sinai
ontving, vasthouden. Beslis
send is in feite het Godsbeeld
dat we hanteren. Interpreta-
tiestrijd lijkt dus inherent te
zijn aan het christelijk geloof.
Het visioen: Ik zal er zijn,
vasthouden in ongeacht wel
ke situatie verlangt immers
dat we nooit ons verstand
kunnen uitschakelen, want
de omstandigheden zijn tel
kens andors.
Naar Oosterhuis' mening is
het de de taak van elke ge
meente of parochie, of zij nu
kerkelijke, kritisch of buiten
kerkelijk dit visioen uit te
dragen. Je weet niet wat die
verkondiging uithaalt, zegt
hij, je weet zelfs niet of het
op waarheid berust. Alleen in
de navolging, dus door voort
te gaan op de weg van: Ik zal
er zijn, leer je weten of het
geloof effect heeft. En, zegt
hij, je zult nooit weten dat
het kan, tenzij je eraan be
gint.
Meer dan ooit is religieus ge
loof kwetsbaar, de 'pari' van
de gelovige, zijn gok, roept
bij de ongelovigen verbazing
of bewondering op. Maar wie
eerlijk is komt er niet onder
uit met zo'n iemand, met
Oosterhuis bijvoorbeeld, in
gesprek te gaan.
PAUL VAN VELTHOVEN
Huub Oosterhuis, Hagepre
ken. Uitgave Ambo. Prijs
f 18,50.
Moskous Europese droom
lan i
OPNIEUW heeft Sovjet-partijleider Michail Gorbatsjov
beeld van het „gezamenlijke Europese huis" gebruikt
duidelijk te maken hoe verlangend hij uitkijkt naar nauv
samenwerking en intensiever overleg tussen de Sovjeti f
en West-Europa. Hij sneed die mogelijkheid voor het e 'j
aan in 1*979 tijdens de feestelijkheden in Moskou ter here lJ
king van de zeventigste verjaardag van de Oktoberrevoli j.
Sedertdien heeft hij herhaalde malen aandacht gevr;
voor dat idee en vorige week is hij er weer op teruggekoi
tijdens het bezoek van de Italiaanse communistenleider
lessandro Natta aan Moskou.
"a ondc
>1 iebbi
GORBATSJOV is voorstander van een Europese rond»
felconferentie over alle Europese problemen, waaraan
tieke en maatschappelijke stromingen van verscheid
ideologische richtingen zouden moeten deelnemen. De S
jet-partijleider heeft vooral behoefte aan een dergelijk
leg, zo heeft hij zelf duidelijk gemaakt, vanuit het gevoe
dat de Sovjets Europeanen zijn. Met de rest van Europa d<
de Sovjets immers een gemeenschappelijk historisch, cu
reel, economisch en wetenschappelijk verleden, aldus C
batsjov. De rest van zijn gedachtengang, die hij niet uitspi
is gemakkelijk te raden: het is de lotsbestemming
Europeanen, van Oost én West, gezamenlijk de toekoms
te gaan.
DiE gedachte appelleert zeker aan de wens van veel Ei
peanen, bij wie de scheiding van het oude continent in
oostelijk en een westelijk deel en alle ellende die eruit vo
vloeit een doorn in het oog is. Menigeen zou ook geneigd
met enthousiasme op de oproep van Gorbatsjov in te g,
ware het niet dat deze een verkeerd beeld schetst van
„gezamenlijke Europese huis". Dat beeld suggereert imn
dat de Sovjetunie op één lijn te stellen zou zijn met de V
terse democratieën. Dat is natuurlijk niet zo: een West<
democratie verschilt hemelsbreed van een communistis
partijstaat.
Met de rest van Europa deelt Rusland ongetwijfeld
historische, culturele, economische en wetenschappel
wortels. In 1917 bij de Russische revolutie hebben de bol
wieken die evenwel radicaal doorgesneden. Dat was
gens hun nadrukkelijke bedoeling. De Sovjetunie die
communisten vervolgens tot stand hebben gebracht, h<
korte metten gemaakt met de westerse tradities. In welk
zamenlijk Europees huis" zou bijvoorbeeld aanvaard wori
dat een bewoner die zich van de ene naar de andere kaï
wil begeven, het risico loopt bij het overschrijden van
drempel te worden neergeschoten? Of wegens die drempc
verschrijding of een andere vorm van „hoogverraad"
een kamp te worden verbannen?
I 1
Er zijn grote verschillen tussen Oost en West. Dat is ov^ i
gens geen argument om de idee van een „gezamenlijk Eu!
pes huis" op voorhand af te wijzen. Maar het is wel duidel j
dat de inrichting ervan zeker niet aan Moskou kan word
overgelaten. i
Zacht weer
DE BILT (KNMI) Het weer
wordt morgen nog beïnvloed
door een zwakke rug van hoge
luchtdruk boven Engeland, die
snel in betekenis afneemt. Een
matige noordoostelijke wind
voert tijdelijk iets warmere
lucht aan vanuit Polen waarin,
naast wolkenvelden, ook flin
ke zonnige perioden voorko-
De minimumtemperatuur in
de komende nacht daalt tot
rond 4 graden, maar morgen
middag loopt de temperatuur
op tot 16 graden in het zuiden
en 10 graden in het uiterste
noorden. Na morgen wordt het
wisselvalliger en geleidelijk
koeler.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, mede
gedeeld door het KNMI, geldig
voor morgen en vrijdag:
Zuid-Scandinavië: veel bewol
king en af en toe regen. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 8
graden.
Britse Eilanden: licht tot half
bewolkt en droog. Middagtem-
peratuur rond 12 graden.
Duitsland, Noord en Midden-
Frankrijk, Benelux: droog en
zonnig, maar in Duitsland en
kele wolkenvelden, middag-
temperatuur ongeveer 13 gra
den.
Zuid-Frankrijk: wisselend be
wolkt en donderdag kans op
een bui. Middagtemperatuur
rond 18 graden.
Spanje en Portugal: wissel
bewolkt en kans op een li
bui. Middagtemperatuur
15 graden in het noorden
21 graden in het zuidooster
Italië en de Joegosla
kust: eerst veel bewolking
regen, later wisselend bewi
en buien. Middagtemperat
ongeveer 19 graden.
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Tit us Brandsma
Titus Brandsma stond
meld: „Brandsma werkte in de
oorlog samen met het Neder
landse verzet". Als aalmoeze
nier van de Nederlandse pers
kreeg pater Titus Brandsma
evenwel de opdracht van het
Nederlands Episcopaat langs
de redacties van alle katholie
ke dagbladen te gaan en hun
namens de bisschoppen met de
meeste nadruk te zeggen, dat
het een katholiek verboden
was in enigerlei vorm propa
ganda te maken voor het na-
tionaal-socialisme. Dit bracht
hem in conflict met de Duitse
ope
bezetters, die hem afvoert
concentratieka )e Y
Dachau, waar hij bezweek i
de barbaarse behandeling,
dien dit alles pater Titus i roe
overkomen louter en alli en
wegens „samenwerking i enti
het Nederlands
de Kerk hem nooit
„martelaar voor het gel
zalig verklaard hebben,
echter moest zijn aanklager
Hardegen zelf erkennen:
neemt het christendom in
scherming tegen het natior
socialisme. Hij ontkent
niet, integendeel. Bij
geschrift komt hij
vierkant voor uit. Hij i
daad een man van karak
wat zijn overtuiging betre
In het paasnummer van
Brandende Lamp", een u
ve van onze Stichting,
uitvoerig artikel over
wijze waarop pater Titus
beleefde en de sti v
streed vanuit zijn verrijzen
geloof. Belangstellenden ki
i vrijblijvend
exemplaar aanvragen bij oij'
Stichting (Postbus 1870,
DW Rijswijk).
J.A.A. Leechburch Auwers,f*
Titus Brandsma Stichting,
RIJSWIJK.
ikc
cfhn
UTI
1 )E
