plet spelletje blufpoker op het Binnenhof
Gek worden van een glaasje prik
■^BINNENLAND
£eidóC@ou*CMit
Politiek
Partij
Parlement
Waarschuwing
tegen massahysterie
ZATERDAG 2 APRIL 1988 PAGINA 5
jggapEN HAAG Eén van
a-go driftigste ministers in
3E »het toch al zo onrustige
'a6 f^abinet-Den Uyl ('73 -
*77) was drs. R.F.M. Lub
bers, belast met Economi-
«gche Zaken. Als iets de
Emge Ruud echt niet be-
Hiel, verliet hij woedend
s oe'de ministerraad. Meestal
jof «ging hij dan de tuin in van
loldï'het Catshuis om te wach-
rsisjjen tot iemand hem zou
>pa. avragen terug te komen.
kabinetsvoorstel dreef
,ubbers in die tijd drie keer
gazon op: de invoering van
oogden wettelijk minimumloon
erzorgjyoor jongeren. Een gigantische
"'SMftiunder, vond hij. Het plan
jnlnK^k zo sociaal, maar op ter-
'reiatiffliijn zou het alleen maar nega-
5. 267tieve effecten hebben. Binnen
de kortste keren zou de arbeid
Van laaggeschoolde jongeren te
M. ofiuur worden voor de meeste
en dafoed rijven, met als gevolg een
t0l23tors® van workloos-
>4956klles afwegende vond de
■ti_!__Jbieuwbakken minister de zaak
Bduwiniet belangrijk genoeg om af
n, go^e treden. Maar hij bleef er
Iszakff^t van overtuigd dat de
lie, 3(overheid zich niet moest be-
uw. ofrnoeien met de hoogte van de
ïdSpn
8i7iLubb
Jpet g;
jeugdlonen. Als een werkgever
niet méér behoefde te betalen
dan hij verantwoord vond,
zouden er vanzelf weer banen
voor jongeren komen, meende
de voormalige fabrieksdirec
teur.
Deze voorgeschiedenis is nodig
om te begrijpen waarom de
CDA-fractie aan het slot van
het driedaagse sociaal-econo
mische kamerdebat trilde van
de zenuwen. Want hoe zou
premier Lubbers reageren nu
één van zijn liefste geesteskin
deren van de laatste tijd, een
verlaging van de lonen voor
23- tot 27-jarige jongeren, om
zeep geholpen dreigde te
worden door fractieleider Bert
de Vries?
Zou Lubbers het hoofd buigen
of zou hij het „onaanvaard
baar" uitspreken? En wat
moest er in het laatste geval
gebeuren? Zouden de CDA-
kamerleden hun eigen pre
mier naar huis moeten sturen?
Niemand die het wist. Sommi
ge fractieleden veronderstel
den dat Bert de Vries als pun
tje bij paaltje kwam het hoofd
in de schoot zou leggen, omdat
hij onder geen beding een ka
binetscrisis wilde. Anderen
gingen er evenwel vanuit dat
hun voorzitter niet meer terug
kon en dat een „afschuwelijke
botsing" dus onvermijdelijk
Redding
Eén man kon echter nog red
ding brengen: Joris Voorhoe
ve. De fractieleider van de
VVD had zich immers, tot ve
ler verrassing, aan de zijde ge
schaard van het CDA. Nadat
hij lange tijd had geroepen dat
De Vries „onverantwoorde ri
sico's" nam, vond nu ook
Voorhoeve sommige voorstel
len van het kabinet niet meer
zo goed.
Over de redenen van die reu
zenzwaai was men in de VVD
weinig geheimzinnig. Door in
het conflict Lubbers-De Vries
de kant van de laatste te kie
zen, hoopte Voorhoeve de
CDA-fractie te kunnen bewe
gen tot concessies. De „deal"
die hij in gedachten had,
kwam erop neer dat de VVD
steun zou verlenen aan het
torpederen van de jeugdloon-
verlaging, in ruil waarvoor het
CDA zijn kritiek op de extra
belastingverlaging voor topin
komens zou inslikken.
De VVD werd daarbij ook ge
motiveerd door de geruchten
dat Lubbers en De Vries uit
eindelijk tot een compromis
zouden komen. De kans was
groot dat in dat geval de verla
ging van de fiscale toptarieven
het loodje zou leggen. Dat was
immers „toch maar" een
VVD-verlangen en zou dus
het gemakkelijkst door Lub
bers opgeofferd kunnen
worden.
In werkelijkheid was er in de
kwestie rond de jeugdlonen
geen sprake van een vergelijk
de
één
twee van het CDA. Lubbers
ging er nog steeds vanuit dat
De Vries wel zou inbinden.
Desnoods zou de premier zijn
veto uitspreken over één of
meer CDA-moties, hoewel hij
door zulk machtsvertoon grote
schade zou berokkenen aan de
verhouding met zijn „eigen"
fractie. Maar zoals zo vaak
ging Lubbers ook ditmaal uit
van zijn favoriete stelregel
„wat moet, dat moet".
VVD wist niets
De VVD wist daar echter alle
maal niets van. Zij dacht de
juistheid van haar vrees voor
aantasting van het belasting
voordeel voor de hoge inko
mens bevestigd te zien door de
massale steun die De Vries
van zijn fractie kreeg. Dat kon
toch niet anders betekenen
dan dat Lubbers het onderspit
zou delven en dus de fiscale
maatregel voor de veelverdie-
ners deels zou terugdraaien.
Vanaf dat moment meende
Voorhoeve dat hij zijn geld be
ter van paard „Ruud" kon af
halen om het op paard „Bert"
te zetten.
In de publieke opinie heeft de
VVD-voorman daarmee goed
gescoord. Hij was op slag geen
„slaafs verlengstuk" meer van
het kabinet. Bovendien kon hij
f»oseren als redder van de coa-
itie. Dank zij de liberale steun
aan de eisen van het CDA zou
het kabinet nu zelf wat
moeten inschikken en zou een
botsing in de Kamer uitblij
ven. Een dergelijk imago in de
media leek mooi meegenomen
voor iemand die vast van plan
is de politiek leider van de
VVD te blijven, alle concur
rentie vanuit Leeuwarden ten
spijt.
De wereld van de media is
echter niet dezelfde als de rau
we realiteit van het CDA-
hoofdkwartier op het Binnen
hof. Natuurlijk, Bert was Joris
zeer erkentelijk. Maar hij
moest niet denken dat het
CDA nu op slag zijn bezwaren
tegen de verlaging van de top
tarieven zou vergeten. Voor
trekken van hoge inkomens
was er niet bij, vond De Vries,
zeker niet nu tegelijk de koop
kracht van de lagere inko
mens dreigde te worden aan-
op dat de VVD-
kamergebouw verliet. Samen
met vice-premier Rudolf de
Korte ging hij naar het Cats-,
huis om zich bij CDA-direc-
teur Lubbers te beklagen over
de halsstarrigheid van diens
sous-chef De Vries. Tever
geefs. Wist het liberale duo
dan niet, informeerde Lub
bers, dat de verhoudingen in
het CDA ietwat gewijzigd wa
ren? De Vries weigerde toch al
twee weken zich te schikken
naar de wensen van het kabi
net? Nee, als Joris iets bij Bert
wilde bereiken, moest hij dat
op eigen kracht doen.
Witte rook
Toen was het spelletje Haagse
blufpoker in feite beklonken.
Voorhoeve stemde ermee in
dat een extra belastingverla
ging voor de rijken geheel
door henzelf betaald zou
v orden, doordat bepaalde af
trekposten en slimme fiscale
constructies onmogelijk zou
den worden gemaakt. Ook zet
te de VVD'er zijn handteke
ning onder een CDA-motie te
gen verlaging van de jeugdlo
nen. Als tegenprestatie sig
neerde De Vries liberale ka
meruitspraken voor een extra
verlaging van de belasting
voor de middeninkomens en
een onderzoek naar de moge
lijkheden voor de verkoop van
woningwetwoningen aan
huurders.
Om drie uur 's nachts meende
Voorhoeve dit goede nieuws
aan Lubbers te moeten door
bellen. „Witte rook, Ruud. Je
kunt gaan slapen". Het was de
vraag of de premier daar nu zo
blij mee was. Ten eerste lag hij
allang in Morpheus' armen en
ten tweede moest hij nu gaan
nadenken over een manier,
waarop hij de volgende dag
zonder gezichtsverlies zijn
voorstel tot verlaging van de
jeugdlonen kon intrekken.
RIK IN T HOUT
1,64
De organisaties en instanties
die zich bezighouden net het
verband tussen de chemi
sche toevoegingen in voedsel
en gedragsstoornissen
worden al geruime tijd over
spoeld met telefoontjes. Aan
leiding: het NCRV-program-
ma Rondom Tien dat televi
siekijkend Nederland erop
attent maakten dat sommige
kinderen heel slecht reage
ren op bepaalde chemische
toevoegingen in voedsel.
Sindsdien zoeken veront
ruste ouders bij honderden
tegelijk de verklaring voor
het afwijkend gedrag van
hun kinderen in bepaalde
ingrediënten, de zogeheten
additieven, van het voedsel.
Groot probleem is tot nu toe
is echter het gebrek aan in
formatie. Wetenschappelijk
onderzoek is er nog nauwe
lijks naar verricht. Het is
gissen welke chemische stof
fen wel en welke geen in
vloed hebben op het mense
lijk gedrag. De synthestische
kleurstoffen hebben elk eer»
eigen E-nummer, maar in
Nederland is het niet ver
plicht die op de verpakking
te vermelden. De ene fabri
kant doet het wel, de andere
niet. Het gevolg is algehele
verwarring.
Marianne Hollman van
BAS, de ouderorganisatie in
oprichting, zegt geschrokken
te zijn van de algehele roep
om informatie. „Het is onge
looflijk. We kunnen het
nauwelijks aan. Het is triest
dat het zolang heeft moeten
duren voordat er iets is los
gekomen".
Edith Kunnen van de Ne
derlandse Voedsel Allergie
Stichting staat niet te jui
chen bij al die belangstelling
voor chemische intolerantie,
zoals het slecht reageren op
chemische middelen wordt
genoemd. Volgens haar is
een massahysterie aan het
ontstaan. „Het wordt uit z'n
verband gerukt. Ouders van
wie de kinderen weieens
een paar slagen uitdelen,
denken direct dat er een
verband is met die zoge
noemde additieven. Kinde
ren worden onnodig op' dieet
gezet. Alle gedrag dat enigs
zins afwijkend is, wordt di
rect hiermee verklaard. Er
zijn zeker kinderen die er
extreem op reageren. Maar
het is niet zo omvangrijk als
nu wordt gesuggereerd
Maar Marianne Hollman
zegt er geen problemen mee
te hebben dat de verklaring
voor afwijkend gedrag nu
door veel ouders in de sa
menstelling van de voeding
wordt gezocht. „Het blijkt
uit de reacties die bij ons
binnenkomen dat veel men
sen na jarenlang tobben,
opeens geholpen kunnen
worden. En ons principe is:
baat het niet dan schaadt het
niet. Het gaat niet ten koste
van de kinderen als je hun
voedselpatroon verandert.'
Wij geven ook altijd het ad
vies: probeer het een maand.
Is er geen verbetering, zoek
dan de oorzaak ergens an
ders".
De BAS en het Voorlich
tingsbureau voor de Voeding
hébben elk een folder ge
maakt. BAS somt daarin zo
wel zeer kwalijke als on
schuldige E-nummers op. Zo
kunnen volgens Marianne
Hollman E-102 en E127 tot
zeer ernstige gedragsproble
men leiden, terwijl E-330 en
E-161 volkomen onschuldig
zijn. Van E-102 (tatrazine,
een gele kleurstof) is bekend
dat het al bij kleine hoeveel
heden kan leiden tot extre
me vormen van agressiviteit
en depressiviteit. Het komt
met name in veel snoepgoed
voor en is verboden in Noor
wegen en Zweden. In het
blad van BAS wordt er te
vens op gewezen dat via de
huisarts een lijst kan worden
aangevraagd van de Data
bank voor Voedselallergieën
in Zeist. Het gaat hierbij om
wat Hollman „de gemeenste
chemische toevoegingen"
noemt. Hollman en Kunnen
waarschuwen tegen allerlei
lijsten die in omloop zijn.
„Ze zijn lang niet altijd be
trouwbaar en leiden vaak tot
onnodige paniek'-', zeggen ze.
Voor meer informatie:
Voorlichtingsbureau voor
de Voeding, Postbus 85700,
2508 CK Den Haag, tel. 070-
503777.
Oudervereniging BAS, Jos
Gennekeweg 1, 2104 TM
Heemstede, 023-293487.
Nederlandse Voedsel Al
lergie Stichting (NVAS),
Postbus 21, 1300 AA Almere.
,DE KOELKAST WAS OPEENS EEN GIFKAST
KAMPEN Kinderen
die horendol worden van
een glaasje grenadine. Het
kan. Als gevolg van syn
thetische kleurstoffen. Die
chemische toevoegingen,
ook wel additieven ge
noemd, hebben op sommi
ge kinderen dezelfde uit
werking als een rode lap
op een stier. Ze worden er
extreem agressief van.
Soms depressief. Veel is er
nog niet over bekend; we
tenschappelijk onderzoek
is er nog nauwelijks naar
verricht. Toch wordt
langzaam maar zeker dui
delijk dat er zeer zeker
sprake is van een serieus
probleem. Het blijft ech
ter gissen naar de om
vang. Voor Henk en Her-
ma Fleurke uit Kampen
staat vast dat de gedrags
stoornissen van de nu
achtjarige Jan Jaap ver
oorzaakt werden door de
chemische toevoegingen
in levensmiddelen.
„Maar nu is het weer de Jan
Jaap die we kenden", zeggen
Herma (35) en Hans Fleurke
(40), die een paar jaar ellende
achter de rug hebben, zicht
baar opgelucht. Jan Jaap was
de laatste jaren onhandelbaar,
zeggen ze. Agressief en depres
sief. Ze liepen met hem vele
specialisten af. Niets hielp. Het
bleef gissen naar de oorzaak
van zijn buien, waarin hij bij
tijd en wijle volkomen onhan
delbaar was.
Dank zij Rondom Tien, het tv-
programma van de NCRV, en
een attent familielid ontdekten
ze de oorzaak van hun zoons
gedragsstoornissen: chemische
toevoegingen in z'n voedsel.
Synthetische kleurstoffen die
door de industrie met een E-
nummer worden aangeduid.
Ze zijn verwerkt in veel voe
dingsmiddelen. Soms zijn ze
volkomen onschuldig; in ande
re gevallen is er sprake van
het tegenovergestelde. Deze
synthetische middelen met een
E-nummer zijn onder meer te
rug te vinden in snoepgoed
(omdat het zo mooi kleurt).
Door voedsel met chemische
Het zeilschip De Vrijheid
29) Nu treft het dat Kapitein Rob in zijn jongensjaren een ster
was in de toneelclub op school en dat hij bepaald prachtig kan
imiteren. Zo komt het, dat de marconist, die zo'n beetje zat te
dutten, niets bijzonders vindt aan de wat hoge temerige stem
van zijn kapitein, die hem een codetelegram komt opgeven. Au-
I tomatisch gaat de marconist aan het seinen en dan beginnen
plotseling overal op zee andere, slaperige marconisten in actie te
Ipmen. Ze worden wakker en maken een nachtrapportje. Ergens
op het eindeloze water zet een motorschip van de mijnmaat-
schappij nu koers naar de plaats van de misdaad. Twee vliegbo-
ten op patrouille vangen het geseinde op en haasten zich die
kant uit. Nu hij zo alles in rep en roer heeft gebracht, vindt Kapi
tein Rob het tijd worden zich bescheiden terug te trekken. „We
zullen het wel klaren", denkt hij tevreden grinnikend als hij zich
zelf geruisloos overboord zet en zich in zijn gummiboot laat zak
ken
toevoegingen zoveel mogelijk
te mijden is Jan Jaap zichtbaar
opgeleefd, zo heeft de familie
Fleurke (en Jan Jaap zelf niet
in het minst) tot haar opluch
ting gemerkt.
Driftbuien
Drie jaar geleden Jan Jaap
was vijf begonnen de pro
blemen. Z'n moeder: „Tot dan
toe hadden we nauwelijks
moeilijkheden met hem gehad.
Het was een heel gewoon
kind. Vanaf z'n vijfde begon
hij te veranderen. Steeds va
ker werd hij op bepaalde mo
menten onhandelbaar. Hij
ging dan echt door het lint,
was door het dolle heen. Tie
ren, met van alles en nog wat
smijten. Het werd steeds erger.
Er was dan geen land met
hem te bezeilen. Maakte niet
uit waar hij was. Op school,
thuis, op straat met vriendjes;
het gebeurde overal. Maar wat
wel opmerkelijk was, was dat
het altijd 's middags gebeurde.
Vaak rond dezelfde tijd. Ja, hij
had het vrijwel elke dag. Hij
kwam er door in een isole
ment. Thuis, in de buurt, op
school. Vriendjes had hij niet
meer. Logisch, die bleven bij
hem uit de buurt".
„Hij was ook vreselijk depres
sief. Dat kwam na zo'n drift
bui. Lag hij op z'n bed; hele
maal ontdaan. Een nietig
hoopje mens. Zei hij tegen me:
mama, ik wil dood. En dat zegt
dan een kind van zeven, acht
jaar. Daar schrik je enorm
van. Dan moet er iets ernstigs
aan de hand zijn".
„Natuurlijk hebben we profes
sionele hulp gezocht: de huis
arts, de RIAGG's. Maar de
echte oorzaak kwam niet bo
ven water. Eigenlijk zagen we
geen uitkomst meer. De span
ning in ons gezin werd steeds
groter. De drie andere kinde
ren gingen er ook onder lij
den".
Schuldgevoel
Zoals gezegd, door het NCRV-
pogramma Rondom Tien ont
dekte de familie Fleurke de
boosdoeners. Zij het niet on
middellijk. Een attent familie
lid had de Fleurkes getipt na
de uitzending van net pro-
synthetische kleurstoffen in
allerlei levensmiddelen. Her-
ma Fleurke weet nog dat ze
aanvankelijk niet al te enthou
siast reageerde. „Ik kon me
niet voorstellen dat de proble
men van Jan Jaap daar uit
voort zouden kunnen komen.
Ik heb het advies om Jan
Jaaps eetpatroon te verande
ren aanvankelijk naast me
neergelegd. Ik moest er eerst
eens over nadenken. Maar
eind januari dacht ik: laat ik
het eens proberen. Baat het
niet, schaadt het niet. Ik heb
hem vervolgens alleen nog
maar dingen gegeven waarin
weinig tot geen chemische
stoffen zaten. Echt hij klaarde
zichtbaar op. Na veertien da
gen was hij al een heel andere
jongen. Die driftbuien kwa
men steeds minder en bleven
op den duur vrijwel uit".
Achteraf kunnen ze het alle
maal verklaren. Zo begon het
met de verandering van Jan
Jaaps dagelijkse drankje: de
overstap van Roosvicee op fel
gekleurde ranja. Jan Jaap was
toen vijf. „Daarna is het mis
gegaan. En steeds in de mid
dag. Ja, inderdaad een half
uurtje nadat hij die ranja had
gedronken. Op zondag was het
ook altijd mis. Dat was ver
schrikkelijk. Nu zeg je: logisch,
hij kreeg dan gele vla. Of dat
weekeinde dat hij een zakje
van die fel gekleurde snoepjes
kreeg. At hij heel snel achter
elkaar op. Ik vergeet het nooit
meer: hij was volledig van
slag. Nee, toen legde ik dat
verband niet. Maar nu zeg ik:
natuurlijk, dat kwam door die
snoepjes".
Ze spreken zelf over „een
wondertje". Hun omgeving re
ageert verbaasd. „Mensen
staan met hun oren te klappe
ren. Begrijpen het niet. Ik
denk zelf ook vaak: het is ook
eigenlijk wel erg simpel. Dat
we daar niet zelf op zijn geko-
Informatie
Net nadat hen duidelijk was
dat er een verband was tussen
het gedrag van Jan Jaap en de
additieven in z'n voedsel, be
gonnen ze een speurtocht naar
informatie. Zonder al te veel
resultaten. „Er is heel weinig
over bekend. We zijn er ach-
uitgezocht waar Jan Jaap wel
en waar hij niet op reageert.
Dat is overigens niet makke
lijk. Het staat er lang niet al
tijd op en je weet niet welke
E-nummers wel of niet slecht
voor hem zijn. Dat moet je uit
proberen. Kijken hoe hij rea
geert. Ja, je merkt het direct
als hij weer eens iets ver
keerds krijgt. Ik zie het aan
z'n gezicht; dat krijgt dan on
middellijk een speciale blik.
Dat krijgt hij dan niet meer".
Inmiddels zijn ze een heuse
speurtocht begonnen naar le
vensmiddelen die geen nega
tieve uitwerking hebben op
het gedrag van Jan Jaap. „Ik
ken de supermarkt op m'n
duimpje", zegt mevrouw
Fleurke. „Je loopt steeds te
zoeken. Kijkt constant op de
etiketten. Het zit allemaal in
m'n hoofd. Langzaam maar ze
ker krijg je het op een rijtje.
Maar soms staat er op de ver
pakking dat er „kleurstoffen"
in zitten. Daar heb ik niets
aan. Ik moet de nummers van
die stoffen hebben".
En Hans Fleurke: „Je koelkast
verandert van de ene op de
andere dag in een gifkast. Dat
is wel even schrikken als je
aan den lijve ondervindt hoe
veel rotzooi er in voeding zit.
Daar hadden we eerder nooit
bij stilgestaan. Het is eigenlijk
ongelooflijk. Het zit vrijwel
overal in. Laatst nog: een sim
pele rol beschuit. Zat het ook
in. Dat verwacht je toch niet".
Jan Jaap zelf heeft er niet de
minste moeite mee dat veel
lekkernijen voortaan taboe
hem zijn, zeggen z'n ou-
il het niet eens
Hij kijkt zelf al
tijd. Zoekt de E-nummers op.
Jan Jaap voelt zich veel beter.
Hij is ook blij dat 'ie van die
nare buien af is. Hii vond het
zelf heel vervelend. Hij had
Nu niet
hem is het ook
duidelijk dat die problemen
door die stoffen kwamen".
Overigens: ze willen ook weer
niet te streng voor hem ziin.
„Het is ook niet zo erg als hij
een keer weer wat van die ad
ditieven binnenkrijgt Alleen
grotere hoeveelheden vermij
den we". GOOS DE BOER
Uit het dagboek
van Bert de Vries
Maandag 28 maart. De
wekkerradio sleurt me om
zeven uur vanuit een zwart
gat naar de werkelijkheid van
alledag. Langzaam schuiven
de hersencellen weer in het
gelid. De stem van de
nieuwslezer lijkt van oneindig
ver weg te komen. Hij zegt dat
vandaag het grote kamerdebat
over het paaspakket van het
kabinet begint. Wat een
nieuws zeg! Alsof ik dat niet
weet. Ben benieuwd hoe 't
afloopt. We zullen Ruud in
ieder geval een flink poepje
laten ruiken. Zaterdag zei hij
nog tegen me: „Bert, als jii je
kont tegen de krib gooit, ben
je nog niet jarig". Nou, we
zullen eens zien wie er jarig
wordt. Hij niet, ik wel. Morgen
al.
Vluchtig ontbijt met Joke. „Ik
zal voor je duimen", zegt ze als
ik de deur uit ga. En
vannacht, als ik vijftig word,
heeft ze een verrassing voor
me. Bij het naderen van het
parkeerterreintje naast de
Tweede Kamer word ik
gefilmd door een cameraploeg
van het Journaal. Ze willen
me de eerstkomende uren
volgen. Als het maar niet
hinderlijk is. Samen met mijn
perschef, steun en toeverlaat
Jan S. nog even m 'n speech
doorgenomen. Wrang grapje
tegen Ruud op aandringen van
Jan verwijderd.
Half één. Op naar de
vergaderzaal. Volle bak. Ook
de tribunes voor pers en
publiek puilen uit. Da's lang
niet voorgekomen. Wim Kok
bijt het spits af. Heeft nog
weinig geleerd van dat nieuwe
reclamebureau. Ik probeer
Ruud toe te knikken, maar hij
doet net of hij me niet ziet.
Zelfs als ik op de katheder m 'n
verhaal afdraai kijkt hij stug
langs me heen. Knijpt-ie 'em
somsJoris moet nog even
geduld hebben. Hij is de
voorlaatste spreker. Wat zegt
die Van der Vlies van de SGP
nouHij is bedroefd over de
zondagsontheiliging door
politici. Het kabinet heeft
onlangs op zondag vergaderd
en gisteren nota bene de hele
VVD-fractie. Daar kan geen
zegen op rusten, vindt Van der
Vlies. Hoor de liberalen eens
gniffelen. „Let maar op!", zie
je ze denken. Eindelijk de
beurt aan Joris. Begint
potverdrie over de verkoop
van woningwetwoningen aan
huurders, terwijl hij weet dat
wij daar weinig trek in
hebben. En dan dat hoera
geroep over de
belastingverlaging voor de
hoge inkomens! Ik krijg er een
wee gevoel van. Moet hem
over deze dingen nog eens
stevig onderhouden. Nu alleen
nog Andrée van Es van de
PSP en dan hebben we 't
gehad voor vandaag. Tsjonge,
die zwangerschap van haar zet
wel flink door zeg. Maandje of
vier al, schat ik.
Tien uur thuis. Joke zit al met
een borrel klaar. Om twaalf
uur klinken niet alleen de
klokken maar ook de glazen
en zoenen. Als het goed is
moet ik nu Abraham zien,
maar hij is nergens te
bekennen. Vannacht
misschien, in een droom. Voor
het slapen nog even m 'n
nieuwe surfpak gepast dat ik
als verjaarscadeau van Joke
heb gekregen.
Dinsdag 29 maart. Vroeg uit
de veren en snel naar de
Kamer. Ruud zal al om kwart
over tien van wal steken. In
de fractiekamer staat een taart
met 50 kaarsjes klaar. Veel
persfotografen aanwezig. Ik
kom handen te kort om de
gelukwensen in ontvangst te
nemen. Vóór Ruud met z'n
speech begint, feliciteert hij
mij zowaar in het openbaar,
maar verder toont hij zich niet
bijster vriendelijk jegens mij.
In m 'n hoofd zit ik al enkele
moties te schrijven. Joris biedt
me 's avonds na afloop een
Abraham aan. Aardig, maar ik
heb nog wel wat met hem te
verhapstukken. En hoe! Tot
drie uur 's nachts bekvechten
we over mijn en zijn moties.
Soms heb ik ïin die
Abrahamspop op z'n hoofd
kapot te slaan. Als we
eindelijk tot een vergelijk zijn
gekomen, belt Joris zowaar
Ruud uit z'n bed om te zeggen
dat er witte rook is. Zal Ruud
leuk gevonden hebben.
Woensdag 30 maart. Het lijkt
al jaren geleden dat ik vijftig
werd. Politiek maakt oud.
Gelukkig komen we deze
laatste debatteérdag zonder
kleerscheuren door. We laten
Ruud nog wel een paar
kniebuigingen maken. Da's
goed voor hem, want dat was
je haast verleerd. Lenig
blijven, Ruud, want volgend
jaar staat Abraham bij jóu voor
