Behoefte militairen bepalend voor
inrichting geestelijke verzorging
CeidóeGoium
i
f
t
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
kerk
en
wereld
COMMISSIE HIRSCH BALLIN:
Strijd zoeaven was bijdrage
aan katholieke emancipatie
IKON: meer godsdienst
in radio- en
televisieprogramma's
Sfeer stevig opgeklaard
=P
af
weer
c
CcidócSomoftt
DINSDAG 29 MAART 1988 PAG1
MI
Historische studie naar H. Moller gepresenteerd
TILBURG Op het Moller-Instituut in Tilburg is maandag
het eerste exemplaar uitgereikt van een historische studie over
de bekende Brabantse emancipator dr. H. Moller (1869-1940).
Moller speelde begin deze eeuw een belangrijke rol in het poli
tieke en culturele leven van Brabant. Hij dankt zijn bekend
heid vooral aan de oprichting van de Katholieke Leergangen
in 1912. Enige jaren geleden zijn de Katholieke Leergangen op
gegaan in het naar Moller vernoemde instituut. Naar aanlei
ding van het 75-jarige bestaan van de Katholieke Leergangen
kreeg de Utrechtse historicus T. van Schaik de opdracht een
studie te maken over leven en werk van Moller.
Syrisch-Orthodoxe Kerk in Raad van Kerken
AMERSFOORT De Syrisch-Orthodoxe Kerk is toegetreden
tot He Raad van Kerken in Nederland. De Kerk is het tiende
lid van de Raad. Tijdens de Raadsvergadering waren aartsbis
schop Julius Cicek en diaken Hanna Aydin voor de eerste
maal aanwezig. Mgr. Cisek, aartsbisschop van de Syrisch-Or
thodoxe aartsdiocees Midden-Europa, woont in het klooster
Sint Ephraïm te Glane-Losser. De Kerk heeft parochies in
Hengelo, Enschede en Amsterdam, elk met een eigen geestelij
ke en kerkgebouw. In het aartsdiocees (West-Europa minus
Zweden) wonen ongeveer 25.000 gelovigen, twintig procent
van het totaal. Het hoofd van de Syrisch-Orthodoxe Kerk is de
patriarch van Antiochië, die zetelt in Damascus.
Geen naald is scherp
aan beide uiteinden
Chinees spreekwoord
DEN HAAG De com-
missie-Hirsch Ballin die
de regering moet advise
ren over steunverlening
aan (kerkgenootschap
pen houdt vast aan haar
standpunt dat dienst
plichtigen aan het begin
van hun diensttijd zelf
moeten kunnen uitma
ken of zij kiezen voor
geestelijke verzorging en
aan welke geestelijke
verzorgers zij de voor
keur geven.
Voorts vindt de commissie
dat etnische minderheids
groepen een éénmalige rijks
subsidie moeten kunnen krij
gen voor de bouw of inrich
ting van religieuze ruimten
De commissie onder voorzit
terschap van de Tilburgse
hoogleraar in het bestuurs
recht prof. mr. E. Hirsch Bal
lin meldt dit in haar eindrap
port dat gisteren aan minister
Van Dijk van binnenlandse
zaken werd aangeboden.
Met haar advies gaat de com
missie in tegen grote bezwa
ren die hiertegen in kerkelij
ke kringen bestaan en kiest
zij voor de benadering van
het Humanistisch Verbond.
Overigens heeft de staatsse
cretaris van defensie nog
geen definitieve beslissing
genomen over een verdeling
van de geVestelijke verzor
gers in de krijgsmacht.
De commissie bepleit in het
algemeen een zeer terughou
dende opstelling van de over
heid ten opzichte van de fi
nanciering van taken van de
kerken. Alleen in die om
standigheden waarin sprake
is van „vrijheidsontneming"
heeft de overheid uitdrukke
lijk de plicht te zorgen voor
de bekostiging van geestelij
ke verzorging. Dat geldt met
name voor de krijgsmacht en
strafinrichtingen.
In een interim-rapport uit
1986 dat uitsluitend handelde
over de criteria voor subsidi
ëring van geestelijke verzor
ging in de krijgsmacht was
de commissie ook al tot de
conclusie gekomen dat de be
hoefte van militairen bepa
lend moet zijn voor de gees
telijke verzorging. De kerken
hebben deze benadering af
gewezen en gevraagd om
„structurele, kwantitatieve
criteria" bij de verdeling van
de geestelijke verzorging in
de krijgsmacht. Alleen het
Humanistisch Verbond juicht
de benadering van de com
missie toe. Het aantal huma-
nistisch-geestelijke verzor
gers zou bij invoering van dit
stelsel blijkens een enquête
sterk stijgen.
Momenteel zijn een veel pos
ten, die zijn gereserveerd
voor katholieke geestelijke
verzorgers vakant bij gebrek
aan priesters.
Het probleem van de geeste
lijke verzorging in de krijgs
macht wordt als het meest
urgent gezien en was in 1986
een van de reden van de in
stelling van de commissie.
Kerken en Humanistisch
Verbond konden in het ver
leden nooit tot een gemeen
schappelijke verdeelsleutel
komen.
De commissie beveelt verder
aan op korte termijn in het
leger en in strafinrichtingen
geestelijke verzorgers aan te
stellen voor moslims en
hindoes omdat deze een grote
achterstand hebben.
Voor andere maatschappelij
ke sectoren zoals de jeugd
hulpverlening, de bejaarden
zorg en de gezondheidszorg
heeft de commissie geen
eensluidende criteria weten
te ontwikkelen. Voor gezond
heidsinstellingen adviseert de
commissie de bestedingsvrij
heid van de instellingen te
beperken door een mini
mumgrens te stellen voor uit
gaven in verband met de
geestelijke verzorging. Bij
wet zou verder geregeld
moeten worden dat mensen
die in een ziekenhuis of ver
pleeginrichting zijn opgeno
men ten allen tijde de door
hen gewenste geestelijke ver
zorging kunnen ontvangen.
Ook in bejaardenoorden
moet die keuzevrijheid gega
randeerd blijven en de lokale
of provinciale overheden ge
houden worden daar de fi
nanciering mede voor hun
rekening te nemen.
Voor onderhoud en restaura
tie van monumentale kerk
gebouwen zou een door de
kerken op te richten kerke
lijke gebouwendienst op fi
nanciële steun van de over
heid moeten kunnen reke
nen, zo beveelt de commissie
aan. Kerken moeten niet in
een achterstand raken door
dat zij de zorg opnemen voor
het behoud van monumenta
le gebouwen.
Daarnaast zou een eenmalige
subsidieregeling voor gebeds
ruimten voor religieuze min
derheden moeten worden ge
troffen.
Teleurstelling
De commissie-Hirsch Ballin
doet geen recht aan de eigen
taak en verantwoordelijkheid
van de kerken, vindt het In
terkerkelijk Contact inzake
Overheidszaken (CIO) in een
voorlopige reactie. In het
CIO werken 18 joodse, katho
lieke en protestantse kerkge
nootschappen samen.
Het CIO constateert dat al
leen voor de geestelijke ver
zorging in de krijgsmacht een
advies voor een verdeelsleu
tel is gegeven. Dat de com
missie voor bijvoorbeeld de
penitentiaire inrichtingen en
de ziekenhuizen geen concre
te criteria heeft aangereikt,
betekent in feite een advies
tot een status quo-beleid, ter
wijl dat juist in de praktijk
grote vragen oproept. Ook
had het CIO verwacht dat de
commissie zou ingaan op de
„feitelijke positie en moge
lijkheden" van de kerkge
nootschappen. Ook ontbreekt
volgens de kerken een be
schouwing over het toepassen
van subsidiemethoden die in
andere sectoren van over
heidsbeleid ten aanzien van
grondrechten bekend zijn.
Het CIO, dat ingenomen is
met de voorstellen voor een
beter beheer van monumen
tale kerkgebouwen, schrijft
verder begrip te hebben voor
de voorstellen voor positie
verbetering van de minder
heden. Dat de beveiligings
problemen van bepaalde ker
kelijke gebouwen worden
onderkend, noemt het CIO
een belangrijke zaak. Vooral
van joodse zijde is hierop
aangedrongen.
Het Humanistisch Verbond
oordeelt „overwegend posi
tief" over het eindrapport.
Het Verbond had echter
meer verwacht, zoals een uit
spraak over steunverlening
aan godsdienstig en levensbe
schouwelijk onderwijs op
openbare scholen. Over een
vergelijkbare situatie, de
hulpverlening aan de jeugd,
heeft de commissie zich na
drukkelijk wel uitgesproken.
„Zondag
ontzien voor de
mens, niet
omwille van de
kerkdienst"
LEUSDEN De kerk
zal zich sterk moeten
maken voor de zondags
rust, niet omdat anders
de kerkdienst in de knel
komt, maar omdat an
ders de mens in de pro
blemen komt. Dat
schrijft drs. P.C. Meijer,
predikant voor kerk en
bedrijfsleven van de Ge
reformeerde Kerken in
Nederland, in zijn jaar
lijkse brief aan de kerke
raden van zijn kerk.
Meijer beschouwt de kerk
dienst niet als argument om
pal te staan voor de zondags
rust. „Je kunt immers ook op
een andere dag elkaar als ge
meente ontmoeten? Dat zei al
niemand minder dan Cal-
vijn". Hij verwijst naar de
Rooms-Katholieke Kerk
waar de eucharistieviering op
zaterdagavond al ruim twin
tig jaar bestaat. Hij meent dat
deze kerk daarmee meer vin
dingrijkheid toont dan de
Gereformeerde Kerken, die
blijven vasthouden aan een
dienst op zondagmorgen en
zondagmiddag, zelfs als deze
laatste niet veel meer dan
handvol bezoekers trekt.
Meijer vindt dat de kerken
hun eigen gang moeten gaan.
Het zou volgens hem een
winstpunt zijn, als kerken er
mee ophielden zedenmeester
te zijn. „Bovendien is de tijd
dat de kerk de rol van zeden
meester mag spelen ook voor
veel mensen verleden tijd. Ze
zullen niet iets doen of laten
omdat de kerk het zegt,
hooguit om wat de kerk er
eventueel over zegt."
De kerk heeft volgens Meijer
te weinig oog voor de dage
lijkse vragen van mensen bij
en in hun Werk. Daardoor
kan ze niet met gezag spre
ken in zaken die met arbeid
samenhangen. Dat heeft ook
betrekking op het nieuwe
probleem hoe kerkleden
moeten reageren op de vraag
van hun werkgever om ook
eens of regelmatig op zondag
te werken. „Hoe moet een
kerk, die nauwelijks iets
weet van de druk, de span
ning, de geleefde werkelijk
heid van alledag mensen be
reiken om ze uit de (onbe
kende) werkelijkheid terug
te brengen naar God en zich
zelf?", zo vraagt Meijer zich
in zijn brief aan de kerkera
den af.
Houtsnede anno 1867 van het gevecht te Monte-Libretti, waar veel Nederlandse zoeaven voch
ten en stierven. Pieter Jansz. Jong van Lutjebroek stierf er de heldendood.
OUDENBOSCH De strijd
van de zoeaven, soldaten
voor de paus, om de pauselij
ke staat te behouden, heeft
bijgedragen aan het groeps
bewustzijn en het saamhorig
heidsgevoel van de Neder
landse rooms-katholieken en
is daarmee van belang ge
weest voor hun emancipatie
proces. Maar de deelneming
aan de internationale bewe
ging ter ondersteuning van
„paus-martelaar" Pius IX
verscherpte ook de reeds
aanwezige neiging van de
Nederlandse rooms-katholie
ken om het isolement te zoe
ken.
Tot deze conclusie kwam drs.
J.P. de Valk, projectmede
werker aan het bureau der
Rijkscommissie voor Vader
landse Geschiedenis in Den
Haag, in Oudenbosch tijdens
h%t symposium „De paus, een
souverein met een leger".
Het symposium werd gehou
den ter gelegenheid van het
40-jarig bestaan van het Zoe-
avenmuseum in Oudenbosch.
De Brabantse plaats was
ruim een eeuw geleden het
voornaamste verzamel- en
vertrekpunt van de 3568 zoe
aven die tussen 1860 en 1870
als vrijwilliger naar Rome
gingen om mee te strijden
voor de onafhankelijkheid
van de pauselijke staat. Uit
Nederland kwamen meer
zoeaven dan uit enig ander
land.
De Valk schetste hoe Rome
van 1859 af via de internun
tius en met hulp van de reli
gieuzen en parochiegeestelij
ken de rooms-katholieken
voor het behoud van de pau
selijke staat probeerden te
mobiliseren. De bisschoppen,
die in Rome bekend stonden
om hun eigengereid optreden
en gebrek aan ontzag voor de
pauselijke vertegenwoordi
gers. stonden volgens De
Valk niet negatief tegenover
deze campagne, maar hadden
weinig waardering voor de
manjer waarop Rome te
werk ging. Rome ging voor
bij aan de angst voor herle
ving van het antipapisme
het was slechts enkele jaren
na het herstel van de hiërar
chie, die bij veel protestanten
kwaad bloed had gezet en
bovendien kregen de bis
schoppen louter opdrachten
uit te voeren. Daarbij bevon
den zij zich in de ongemak
kelijke situatie dat een wei
gering maar al te gemakke
lijk in hun nadeel kon
worden uitgelegd.
Doelen
De campagne van Rome had
vijf doelen: politieke steun
voor de pauselijke staat ver
krijgen; gebruik van de ka
tholieke pers om er de opvat
tingen van de H. Stoel mee
uit te dragen; mobilisering
van de katholieke opinie; het
aantrekken van financiën
voor de pauselijke staat en
het werven van zoeaven. De
eerste doelstelling mislukte
jammerlijk, maar op de vier
andere fronten werd een
groot succes geboekt. Dat
bleek onder meer uit het feit
dat ruim 400.000 rooms-ka
tholieken in 1870 een petitie
ondertekenden waarin* zij bij
koning Willem III protes
teerden tegen de inname van
Rome door het Italiaanse le
ger. Een pauselijke lening,
volgens De Valk een zeer
slechte belegging, bracht in
1860 ruim driekwart miljoen
gulden en vier jaar later zelfs
anderhalf miljoen gulden op.
De familie van een gesneu
velde zoeaaf werd van alle
kanten gelukgewenst, omdat
hij voor de paus was gestor
ven.
De priester en latere politicus
dr. H. Schaepman dichtte zijn
Piuscantate, waarvan het be
kende lied „Aan U, o koning
der eeuwen" een gedeelte is.
Het bleek dat rooms-katho
lieken, die dit lied vele ma
len hebben gezongen, denken
dat met de koning Christus is
bedoeld het was hét lied
op het feest van Christus Ko
ning terwijl Schaepman
op de paus doelde.
In dit klimaat werd de zoeaaf
een bijna mythische figuur.
Niet alleen was hij diep gelo
vig, rechtschapen en trouw,
maar ook Was hij ten allen
tijde op te komen voor de
paus en kerk. Niet iedereen
had daadwerkelijk in het
pauselijk leger kunnen die
nen, maar aan de zoeaaf kon
iedere katholiek zich spiege
len. Zo was hij een voorbeeld
voor de katholieken in Ne
derland.
HILVERSUM De IKON wil de komende jaren meer aan
dacht besteden aan de godsdienstige dimensie van maatschap
pelijke problemen. Op een uitnodigende, vragende manier
wil deze omroep laten zien welke antwoorden het christen
dom op deze problemen heeft gegeven.
Dat maakten de directeuren radio en televisie van de IKON,
B. de Ronden respectievelijk ds. W. Koole, duidelijk tijdens
een persconferentie over het jaarverslag 1986-1987 en de be
leidsnotities voor 1988. De radio-afdeling zal de komende ja
ren onder meer uitgebreid aandacht besteden aan het decen
nium voor de vrouw van de Wereldraad van Kerken en het
'conciliaire proces' voor gerechtigheid, vrede en behoud van
de schepping. Ook wil de IKON-radio oecumenisch-gezinde
en evangelische christenen met elkaar in gesprek brengen.
Dr. R. Haan, directeur algemene zaken van de IKON, be
treurde het dat de kerken er zo weinig oog voor hebben dat
de betekenis van radio en televisie in onze cultuur nog altijd
toeneemt. Hij weet dat onder meer aan het feit dat bij domi
nees. zoals bij andere intellectuelen, radio en televisie in ver
gelijking met boeken „in een inferieure reuk" staan. Domi
nees zijn lezers, geen luisteraars of kijkers. Maar dat heeft
verscheidene predikanten en kerken er de afgelopen jaren
niet van weerhouden scherpe kritiek op IKON-programma's
te uiten. De laatste jaren is de kritiek echter sterk vermin
derd. Zo was de gereformeerde synode anderhalf jaar geleden
vol lof voor de IKON-programma's. Het saamhorigheidsge
voel van kerken en IKON is gegroeid, aldus Haan. Koole ont
dekte tijdens een bijeenkomst van de regionale kerkvergade
ring van de hervormde kerk in Gouda een geheel andere
sfeer dan vijf jaar geleden.
Veel lich t-ontwerpen in
Joods Historisch Museum
AMSTERDAM De voor
naamste schepping van de
wereld is het licht. Niet voor
niets gaat het in de eerste
verzen van de bijbel om licht,
het onderscheid met en de
afscheiding van de duister
nis.
Het begrip licht speelt in de
joodse godsdienst een belang
rijke rol. Het is het positief
symbool van onder meer ver
lossing en redding, recht
vaardigheid en vrede Deze
begrippen worden uitgedrukt
als een „schittering van het
licht". In psalm 27 wordt
God zelfs „mijn licht en be-
höud" genoemd.
In de joodse taal neemt het
begrip licht een belangrijke
plaats in, maar ook in con
crete vorm is licht van grote
betekenis. Dat blijkt op de
tentoonstelling „Licht" die
gisteren in het Joods Histo
risch Museum in Amsterdam
is geopend. Kunstenaars en
binnen- en buitenland heb
ben daar hun „lichtcreaties"
staan. Het zijn moderne cere-
moniele lampen en kande
laars die gebruikt kunnen
worden bij joodse feesten en
riten. Zo zijn er veel nege-
narmgie chanoeka-kandela-
ren of -lampen te zien die
kunnen worden gebruikt bij
het inwijdinsgeest. Geduren-»
de acht dagen wordt iedere
dag een lichtje ontstoken,
met behulp van een negende,
de dienaar.
De tentoonstelling was deels
te zien in Jeruzalem in de ja
ren 1985-1986 in het Israël-
museum in Jeruzalem. Ont
werpers van naam als Ri
chard Meier, Bruno Munari,
Jonathan de Pas en anderen
Chanoeka-lamp van alumium.
ontwerp van Bram van Gelde
ren, Amsterdam.
stuurden daarvoor inzendin
gen in. Die ontwerpen zijn
nu in Amsterdam te zien als
onderdeel van de grote voor
jaarstentoonstelling van het
Joods Historisch Musuem, in
verband met het veertigjarig
bestaan van de staat Israel.
Het Joods Historisch Museum
gaf in samenwerking met
Galeria Ra en Galerie De
Witte Voet opdrachten aan
een aantal Nederlandse ontJ
werpers. Deze ontwerpen
moesten voldoen aan eisen
van religieuze aard, maar ze
moesten ook betaalbaar en
reproduceerbaar zijn. Zo
stuurden onder meer Jan
van der Vaart, Bram van
Gelderen, Gabriel Barlag en
Vera Galis ontwerpen in
voor het Nederlandse deel
van de „Licht-tentoonstel-
ling".
De tentoonstelling duurt tot
en met 12 juni. Het museum
is dagelijks geopend van
11.00 tot 17.00 uur.
■►1<
din|
tij{ le ra
lei ^er
Nog voordat premier Lubbers vandaag, tijdens het
de Tweede Kamer over het sociaal-economisch beleii
komende jaren, inging op de ingebrachte bezwaren en
voorstellen van regeringsfracties en oppositie, tekendjjJ
al een ontwikkeling af die er op wijst dat de crisis
zijn bezworen. Niet alleen zijn enkele onderdelen vj
„paaspakket" van het kabinet door een meerderhi
PvdA en beide regeringspartijen afgewezen, maar CD)
tieleider Bert de Vries heeft ook zelf voorstellen inge
die de pijn voor Lubbers en zijn ploeg wat verzacht^,
sfeer tussen de grootste regeringspartij en het kabin iri
vanmorgen aanzienlijk opgeklaard.
TlJDENS de uitgebreide voorrondes in de afgelopen
had de stevige kritiek van De Vries zoveel dreigende r
uitgelokt, dat met uitzondering van de oppositie geen i
partijen tijdens de gisteren begonnen grote krachtn
zonder een paar concessies op zak in de Kamer kon vej|
nen. Tijdens het nog voortdurende debat heeft Lubtx
met de stekende blik van minister Ruding in de zij
hete adem van coalitiegenoot VVD in de nek zeker nie|l<
voudig. Een verstandig opererende Bert de Vries e
VVD die duidelijk niet uit is op een harde confrontat,
sen CDA'ers onderling, zullen naar het zich laat aanziilP
eindelijk echter geen te hoge eisen stellen aan de vii
rijkheid van de premier.
TOEZEGGINGEN aan de kiezers dat de rust aan het
front tijdens deze kabinetsperiode gehandhaafd zal b)
vormen het aambeeld waar Bert de Vries op blijft han
Vastberaden liet hij weten met een „rekkelijke interpii'N
geen genoegen te zullen nemen. Het CDA heeft de lron
immers niet verteld dat de rust wél zou worden verstoo.
de opbrengst van de stelselherziening zou tegenvallend
plotseling zou worden vastgesteld dat ons sociale stelsf re
steeds royaal is vergeleken met omringende landen. fv
TEGELIJKERTIJD echter tracteerde De Vries wejjQjn
jongeren op een sigaar uit eigen doos, die het kabinet njan,
dien een slordige 350 miljoen zal opleveren. Hij steldLV0(
de uitkering te verlagen voor jongeren die nog nooit hL
gewerkt, maar tegelijkertijd het minimumloon voor wA
de jongeren op het huidige peil te handhaven. De ge|€r(j
erachter is duidelijk: werkloze jongeren krijgen op d{ aa;
nier een extra stimulans om werk te zoeken en als|0p
gevonden hebben, profiteren ze van het minimumloLr
dank zij het CDA niet zal zijn gekort. Zelfs de VVD kfote]
redenering wel volgen.
r 1
BOVENDIEN zorgde de CDA-fractieleider voor uitsteen
een moeilijke discussie over het woonlandbeginsel ijt zi
kinderbijslag voor buitenlandse werknemers van wie t^eld'
deren in het moederland wonen door voor te stellet poj
dat kabinetsplan eerst maar eens een uitspraak te wore
van het Europese Hof. Tegenover deze concessies act
Vries een vastbesloten opstelling op andere punten kei»^err
haalbaar zonder dat het „gedonder" losbarst dat
heeft voorspeld. Belastingvoordelen moeten ook tenl
komen aan lagere inkomens en gezinnen met kindej
het plan werklozen versneld in de bijstand te sturei
van tafel.
Als een kabinetscrisis inderdaad wordt vermeden ft
dat een gelukkige oplossing uit de moeilijke situatiep
ook dan zullen de verhoudingen binnen het CDA nap]
van het debat waarschijnlijk niet meer hetzelfde zijn. f
Vries neemt ongetwijfeld tot zijn eigen verbazing e^
andere positie in tegenover Ruud Lubbers. De discuss
de laatste dagen zou wel eens het prille begin kunnen
van een richtingenstrijd over de vraag of het CDA ziP
de rechterzijde van het politieke spectrum nestelt of 'P
christen-democraten voor het midden kiezen. Die vrat
in de niet zo verre toekomst overigens toch eens gestL
beantwoord moeten worden, zeker nu de PvdA, nief
meer schoorvoetend maar met krachtige tred, het eet
opzoekt.
of 1
Enkele buien.
DE BILT (KNMI) Het weer
wordt het komende etmaal be
paald door een lagedrukge
bied. Dit gebied is gevuld met
tamelijk koude en vochtige
lucht. Deze lucht is onstabiel
van opbouw. Er kunnen zich
daardoor gemakkelijk buien
vormen. Dit gebeurt momen
teel behalve boven de zee ook
's middags boven land omdat
de zon al veel kracht heeft.
Tussen de buien door kan het
plaatselijk tot enkele opklarin
gen komen. Na een nacht met
een minimum van rond vier
graden blijft wordt het morgen
negen graden. De wind waait
zwak tot matig uit uiteenlo
pende richtingen.
Weersvooruitzichten voor de Europe
se landen medegedeeld door het
KNMI. geldig voor morgen en don-
Zuid-Scandinavië: Half tot zwa
wolkt en vooral in Zweden
dan regen. Temperaturen tussei
vier en plus drie graden.
Britse Eilanden: Af en toe zon en
slechts hier en daar een bui. Middag-
temperatuur ongeveer acht graden.
Benelux: Half- tot zwaar bewolkt en
nu en dan regen. Middagtemperatuur
ongeveer negen graden.
Frankrijk: Half- tot zwaar bewolkt
en buien. Middagtemperatuur van 8
graden in het noorden tot 14 aan de
Sneeuwbericht
DEN HAAG Hier volgt het
sneeuwbericht, samengesteld
door de ANWB in samenwer
king met het KNMI, naar de
situatie van gisteren.
heden. In de overige Duitse middel
gebergten zijn de wintersportmoge
lijkheden redelijk te noemen. In het
Sauerland ligt plaatselijk tot 110 cm.
In de Harz ligt een sneeuwlaag tus
sen 75 en 90 cm en in het Zwarte
Woud ligt gemiddeld 105 cm.
Zwitserland Berner Oberland'
170
Wallis 115
Noord-Itali Zuid-Tirol
Frankrijk
Savoie/Haute Savoie
Weersverwachting
genavond
België/Duitsland: In de Ardei
Eifel dooi. In Harz, Sauerl
Zwarte Woud af er
sneeuw. Temperatuur
punt tot lichte dooi.
Oostenrijk: Morgen bovi
hoogte sneeuwval. In de dale
gedetailleerde inf e
opnoemde land
:1e 1
morgen
ke dooi.
uit de genoemde land
ANWB/KNMI sneeuwlijneri
sche Arden nen/Eifel/
Sauerland/Harz en Zwarte. V
- 910 910 20 Oostenrijk:
30 Zwitserland/Frankrijk/Ne
lië: 06 - 910 910 40
kre
ssin
WEERRAPPORT HEDENMORGI jttei
In het gehele Alpengebied redelijke
tot goede wintersportmogelijkheden.
Een overzicht van de gemiddelde
sneeuwhoogten in cm:
Oostenrijk dalen hogere pistes
Vorarlberg 125 265
Tirol 80 215
'KN
13 I