„Supermarkten
bij uitbreiding
niet beknotten"
Ik heb een manier
om m'n spaarrente
hoog te houden en
m'n geld beschikbaar.
Ik ben bij de ABN.
„Liever
een Europese
dan nationale
oplossing"
Shell breidt uit
in Singapore
Dow Jones
naar hoogste
peil sinds
beurskrach
Bij Stork
Werkspoor
verdwijnen
176 banen
Nederland vrij goedkoop
in levensverzekeringen
ALFA^S. MAASLAND
ABN Bank
5,69%
Beurs uan Amsterda
Twijnstra
boven bod
op Damrak
ECONOMIE
CeidóeSowcmt
WOENSDAG 9 MAART 1988 PAGfp
SINGAPORE Shell investeert 510 mil
joen gulden in de uitbreiding van zijn raffi
naderij Pulau Bukom bij Singapore. Giste
ren maakte het concern bekend dat er een
kraakinstallatie zal worden gebouwd die -
doelmatiger dan de installaties tot nu toe -
restolie kan omzetten in benzine, kerosine
en dieselolie. Het is de eerste installatie in
haar soort in Zuidoost-Azië en de tweede
buiten de VS. De bouw van de kraakinstal
latie is voor 180 miljoen dollar uitbesteed
aan het Japanse concern Chiyoda. De werk
zaamheden beginnen nog deze maand en
zullen naar verwachting in december 1989
afgerond zijn. In het eerste kwartaal van
1990 zal de produktie van start gaan.
EG-boeren eerder met vut
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - De EG-landbouwministers hebben
gisteren een principe-akkoord bereikt over een re
geling, op grond waarvan boeren in de gemeen
schap eerder met vut kunnen.
Volgens de Europese Commissie komen ongeveer
1,5 miljoen boeren in aanmerking voor de regeling
die inhoudt dat boeren van 55 jaar en ouder met
een slecht renderend bedrijf hun bedrijfsvoering
kunnen stopzetten in ruil voor maximaal 7.000 gul
den per jaar over maximaal tien jaar Daar boven
op zijn premies mogelijk. In de praktijk zal het
aantal veel lager liggen, omdat lang niet alle lidsta
ten voldoende geld hebben voor de regeling, die ze
niet verplicht zijn in te voeren.
Minister Braks van landbouw stelde dat in Neder
land voor boeren (en andere zelfstandigen) al een
regeling bestaat, de IOAZ, op grond waarvan een
inkomensaanvulling tot 32.000 gulden per jaar mo
gelijk is.
Coöperaties USSR
worden zwaarder belast
MOSKOU De winsten van particuliere
coöperaties in de Sovjetunie, die sinds een
jaar zijn toegestaan, zullen zwaarder
worden belast. Partijleider Michael Gor-
batsjov erkent dat sommige coöperaties bui
tensporige winsten boeken. In het partij
blad Pravda zei Gorbatsjov gisteren dat er
een progressief belastingsysteem zal
worden geïntroduceerd. Met deze belasting
hervormingen probeert hij de groeiende
onvrede bij werknemers van staatsbedrij
ven te verminderen. De vorming van parti
culiere coöperaties heeft een hoge vlucht
genomen sinds Gorbatsjov hiertoe het start
sein heeft gegeven als onderdeel van zijn
economische hervormingsbeleid. De ruim
9000 coöperaties bestaan uit café'
Hogere winst voor VNU
HAARLEM - De uitgeversmaatschappij VNU
heeft vorig jaar bij een met 14 procent tot 1972
miljoen gestegen omzet 23 procent meer nettowinst
behaald dan in 1986 92 miljoen tegen 75 mil
joen). Het dividend wordt verhoogd van ƒ2,31 tot
2,75 in contanten. Het bedrijfsresultaat, inclusief
resultaat deelnemingen, nam met 33 procent toe
tot 154 miljoen. De vooruitgang deed zich voor
over de gehele linie. Een belangrijk beter resultaat
werd behaald bij het uitgeven, drukken en distri
bueren van tijdschriften. In de boekensector was
het resultaat duidelijk beter als gevolg van het ver
laten van de algemene boekenactiviteiten. terwijl
de educatieve uitgeverijen het goede resultaat
handhaafden. Dagbladen en Business Press voer
den de winsten enigermate verder op. In 1988 zal
de binnenkort in te lijven Audet aan de winst bij
dragen en zal de nettowinst verder groeien. De ge
combineerde ondernemingen zullen naar verwach
ting dit jaar een omzet van 2,3 miljard behalen.
NEW YORK - Ondanks de
daling van de dollarkoers is de
Dow Jones-index van dertig
industriële aandelen van Wall
Street gisteren met 24.70 pun
ten gestegen tot 2.081,07, het
hoogste niveau sinds de beurs
krach van 19 oktober. Hande
laren schreven de stijging
vooral toe aan aankopen op
basis van computerprogram
ma's en belangstelling van Eu
ropese zijde. De koers van dt
dollar wist zich dinsdag op de
valutamarkt in New York te
handhaven op het lagere
veau dat eerder op de da{_
Europa was bereikt. Tegen het
slot van de handel werd 1,8725
gulden genoteerd, gelijk aar
de slotkoers in Amsterdam.
ZWOLLE - Bij de drie vesti
gingsplaatsen van Stork
Werkspoor Diesel (SWD) in
Zwolle, Amsterdam en Schie
dam, gaan in totaal 176 van de
970 arbeidsplaatsen verloren
waarvan 98 gedwongen ontsla
gen. De rest van de werkgele
genheid verdwijnt onder meer
door door vervroegde uittre
ding, natuurlijk verloop en het
niet verlengen van tijdelijke
arbeidscontracten. SWD, pro
ducent van vooral scheepsmo
toren, is in de problemen ge
raakt door het inzakken van
de markt voor kleine diesel
motoren. Ook in de service
sector is het werkaanbod sterk
teruggelopen Omdat er geen
verbetering in deze situatie
valt te verwachten vindt de
directie een sanering noodza
kelijk. De vakbonden zijn na
langdurige gesprekken met de
bedrijfsleiding tot dezelfde
conclusie gekomen.
MARKTEN
55/56 gram wit 8.46-8.40. van 60/61
gram wit 8.75-8.92 en bruin 8,91-9.13
en van 65/66 gram wit 10.57-10,61 en
KAASMARKT BODEGRAVEN (8-3)
gesl.gew.)
100,
20
kw. 2700-5000 per
stuk. stieren 1e kwal. 6.90-7.60. 2e
kw 6,00-6.90. vaarzen 1e kw. 7.00-
7.90, 2e kw. 6.00-7.00. koeten 1e kw.
6.85-7.75. 2e kw. 6.00-6,85. 3e kw.
5,20-6.00. worstkoeien 4,80-5,90,
Handel en prijzen: stieren redelijk
gelijk; koeien redelijk - gelijk.
GEBRUIKSRUNDEREN: (gulden per
stuk)
Aanvoer 165. waarvan 17 graskalve
ren. Melk- en kaltkoeien 1e srt 2250-
3000. 2e srt 1400-2250, melk- en
kalfvaarzen Ie srt 2250-3000, 2e sn
1400-2250. guste koeien Ie srt 1850-
gelijk; pinken redelijk - gelijk; kalve-
370-450. Aanvoer zwartbont 2200.
Stierkalf 225-475. extra kw. 475-550,
vaarskalf 180-380.
Handel en prijzen: roodbont redelijk
gelijk, zwartbont redelijk - gelijk.
750. Schapen 5.75-7,00,.
Aanvoer 82. Schaap met 2 lammeren
300-425. weidelammeren 175-225.
Handel schapen goed - hoger; handel
aanvoer gelten: 47. Bokken en geiten
0-130. Handel en prijzen geiten
loed - iets hoger.
ALBERT HEIJN:
UTRECHT/DEN HAAG -
De overheid spant het
paard achter de wagen
door uitbreiding van su
permarkten mondjesmaat
toe te staan. De overheid
meent ondernemers te
steunen en het voorzie
ningenniveau voor de
consument op peil te hou
den door het totale ver
koop-oppervlak per super
markt beperkt te houden.
Het tegendeel is waar, zo
zei Albert Heijn, topman
van het supermarktcon
cern Ahold vanmiddag in
Utrecht, waar hij een toe
spraak hield voor de
Maatschappij voor Nijver
heid en Handel.
„Kleinere supermarkten zijn
vaak niet bij machte de consu
ment voldoende aan zich te
binden, met als gevolg dat
steeds meer buurtwinkelcen
tra dreigen te verdwijnen", al
dus Heijn. Hij is afgestapt van
het standpunt dat één winkel
kan voorzien in de behoeften
van klanten binnen een be
paald gebied.
Dit jaar begint Ahold met de
uitwerking van wat Heijn
noemde het netwerk-denken
waarin plaats is voor drie soor
ten supermarkten met andere
assortimenten. In een buurtsu-
permarkt moeten klanten te
recht kunnen voor hun dage
lijkse boodschappen, in de
standaardsupermarkt voor da
gelijkse en wekelijkse bood
schappen en in de grootschali
ge supermarkt waar de consu
ment een keer per week komt
voor het complete pakket le
vensmiddelen alsmede voor
nieuwe assortimenten en funs-
hopping (het winkelen om het
winkelen). Eén verzorgingsge
bied moet gedekt kunnen
worden met verscheidene
i winkels.
Ruimte
Heijn is voorstander van lan
gere winkelopeningstijden, ge
zien de groeiende behoefte om
na het werk buitenshuis bood
schappen te kunnen doen.
Door verruiming van ope
ningstijden zullen de rijen
voor de kassa afnemen. Hij
toonde zich voorts een pleitbe
zorger van elektronisch beta
len in de winkel, waarmee
Ahold dit jaar een proef
neemt. „De consument moet
echter niet hoeven te betalen
voor het betalen. Elektronisch
betalen staat of valt met de ac
ceptatie daarvan door de con
sument", aldus Heijn.
Konmar
Het beknotten van de ver
koop-oppervlakte van de su
pers speelt - op kleine schaal -
ook in Den Haag. Ondanks
aanhoudende bezwaren van
omwonenden kreeg de Kon-
mar eind januari definitief
toestemming voor nieuwbouw
aan de Elandstraat. Winkelbe
drijven in het Zeeheldenkwar
tier voerden tevergeefs aan
dat de Konmar een bedreiging
vormt voor de kleine winkel
tjes die tegen de nieuwe super
worden aangebouwd. De
Haagse gemeenteraad heeft de
vestiging van een Ahold-super
in de Amsterdamsestraat on
langs tegengehouden totdat is
uitgezocht welke bedreiging
de vestiging inhoudt voor de
nabij gelegen buurtwinkelties.
Aan de andere kant zal het be
stemmingsplan voor de plaats
van de Westduinkerk zodanig
gewijzigd worden, dat de kerk
kan plaatsmaken voor een
Ahold-super.
PANNENBORG (PHILIPS) IN BOEK OVER EUROPA
DEN HAAG - „Voor Eu
ropeanen zal het heel
moeilijk zijn het denken
in nationale identiteiten te
vervangen door het den
ken in termen van de Eu
ropese Gemeenschap.
Maar willen we echt voor
uitgang boeken met Euro
pa, dan zullen we er toch
mee moeten ophouden het
economische verkeer tus
sen twee EG-lidstaten als
internationaal te betitelen.
Ook zullen we er aan
moeten wennen om be
paalde ondernemingen te
beschouwen als Europese
kampioenen en niet als
een Duitse, een Franse of
een Nederlandse".
Na Wisse Dekker heeft zich in
de Philips-gelederen een nieu
we „Europese kampioen" op
geworpen. Ditmaal in de per
soon van prof. dr. ir. A. E. Pan
nenborg, jarenlang leider op
het gebied van onderzoek en
ontwikkeling bij Philips. Pan
nenborg heeft staatssecretaris
Van der Linden, die Europese
zaken behartigt op het minis
terie van buitenlandse zaken,
vanochtend in Den Haag het
eerste exemplaar'overhandigd
van zijn boekje „Technologie
en de ontwikkeling van de
Euopese samenleving".
Dit boekje is de weerslag van
zes dubbele colleges die Pan
nenborg in de eerste helft van
'87 heeft gegeven als gast
hoogleraar aan de faculteit Be
drijfskunde van de Erasmus
Universiteit Rotterdam.
Verdienste
Afgezien van college-achtige,
maar desondanks boeiende
verhandelingen over geschie
denis van de techniek en tech
nologiebeleid bij de overheid
ondernemingen, schrijft
Pannenborg - zoals het een
Philips-man betaamt - uitvoe
rig over de dwingende nood
zaak van een Europese interne
markt.
Niets nieuws van dit front; de
verdienste van zijn boek ligt
op een ander vlak. Pannen
borg belicht nauwkeurig de
voorgeschiedenis van de groot
schalige Europese fusies, sa
menwerkingen en overnames
die aan de orde van de dag
zijn. De relatie tussen nieuwe
technieken, de worsteling van
Europese eenwording en mon
diale concurrentie ontleedt hij
tot op het bot door de denkwij
zen van Europeanen. Japan
ners en Noordamerikanen
naast elkaar te zetten. Deze
hoofdstukken hadden nu net
wat uitvoeriger behandeld
kunnen worden. Een echte
steek laat Pannenborg vallen
door niets te schrijven over de
razendsnelle en haast beang
stigende versnelling van de
ontwikkeling van de techniek.
Nu en dan ademt het boekje
nog de sfeer van de college
zaal. Niei alle lezers zullen ge
diend zijn met definities over
uitvinden, ontdekken, onder
zoeken en ontwikkelen, noch
met de langdradige opsom
ming van de verschillende Eu
ropese industrie-programma's.
Hinderliik is de redactie van
het werkje. De schrijver stipt
regelmatig een onderwerp aan
om dat verderop uitvoeriger te
behandelen en naderhand nog
wat verder uit te werken. Als
of het verhaal telkens op
nieuw begint en dan blijven
nog vragen over. Journalisten
zeggen dan: het verhaal moet
nog één keer door de machine,
dan wordt het écht goed.
HENK ENGELENBURG
Technologie en de ontwikke
ling van de Europese samen
leving; prof. dr. ir. A. E. Pan
nenborg; 102 pagina's;
ƒ22,50; Serie Bedrijfskundi
ge Signalementen; Stenfert
K roe se, Leiden.
Staatslening
met 6 rente
DEN HAAG - Er is een
staatslening in aantocht met
een rentevoet van 6 procent,
een kwart procent lager dan
de vorige. De minister van
financiën heeft vanochtend
de uitgifte van een 6 procent
lening 1988 per 1995 volgens
het tendersysteem aangekon
digd. Bedrag en koers van
uitgifte worden dus na de in
schrijving op 15 maart vast
gesteld. Stortingsdatum is 15
april. Vervroegde gehele of
gedeeltelijke aflossing vóór
15 april 1995 is niet toege
staan. Het wordt de vierde
lening voor dekking van het
financieringstekort van 1988
dat wordt geraamd op onge
veer 40 miljard.
BRUSSEL - De premies voor levensverzekeringen liggen in ons
land betrekkelijk laag. De premie voor een levensverzekering
kan in Portugal meer dan tien maal zo hoog uitkomen dan in
het Verenigd Koninkrijk, zo blijkt uit gisteren door de Europese
consumentenorganisatie (BEUC) verstrekte gegevens. De BEUC
heeft de tarieven bekeken van 34 verzekeraars in de twaalf EG-
lidstaten. De twee Nederlandse bedrijven die op die lijst voorko
men, bezetten respectievelijk de vierde en de zevende plaats van
onderaf. Landen als Groot-Brittannië en Nederland zijn betrek
kelijk goedkoop doordat er veel concurrentie is. In Portugal lig
gen de premies zeer hoog doordat de overheid vastgestelde mini
mumtarieven hanteert. In Frankrijk en de Bondsrepubliek
Duitsland liggen de premies op een gemiddeld niveau. Maar in
België, Luxemburg en Italië is er nog al wat kartelvorming en
de premies liggen daar dan ook flink boven het gemiddelde van
de EG.
(ADVERTENTIES)
Deoler voor Den Hoog,
Voofburg Wossenoor.
Rijswijk, l£Kjscr>endom e
Als u een kritische spaarder bent een hoge rente wenst
en uw geld langere tijd kunt laten staan, denk dan eens aan de ABN
Kapitaalmarkt-spaarrekening Die geeft met
name een goed rendement omdat de rente mee
beweegt met de relatief hoge kapitaalmarktrente.
Toch kunt u altijd geld opnemen wanneer u wilt
en hoeveel u wilt tegen betaling van 2% opname
kosten. Het uiteindelijke rendement wordt dus
hoger naarmate u het geld langer op de rekening laat staan. Laat u
eens uitvoerig informeren door het ABN-
Rente op de
ABN Kapitaalmarkt-
spaanekening
voor de maand
maart'88
Noteringen van woensdag 9 maart 1988 (tot 10:45 uur) ,oncj
ho dd
73.40 9/3
77.20 373
106 40 3/3
41.40 9/3
149.00 8/3
54.00 9/3
6720 3/3
129.50 25/2
128.00 3/3
91.009/3
47 009/3
55.70 9/3
204.00 23/2
50.70 19/2
25.901/3
31.809/3
135.506/1
35.30 9/3
47.00 9/3
51.00 9/3
35.504/3
138.003/3
221.1023/2
60.30 9/3
160.509/3
200.0016/2
78.50 9/3
212.003/3
76.90 2/3
28.90 9/3
27.709/3
71.80 72.00 °n?€
75.40 76.50 erk
103.30 104.40 kiursl
46.30 46.80
55.40 55.40
197.50 199.00
49.00 49.80
4620 46.60
5020 51.00
200.00 200.00
75.00 75.50
67.50 70.00
24.00 2420
ahrend gr c 80.00 82.00 grotodi
41.90 42.30 gti holding 97.50
330.00H
a conv.pr 49.30 49 80
•am 117.80 118.50
•etenb.beh. 46 50 47.70
van beek 111.00H -
if druk 122.00 121.00
Lekker warm
Automobilsten In Helsinki die na een dag werken bij hun auto
terugkeren, hoeven niet te vrezen dat de wagen doord e koude
niet start. Bij een aantal bedrijven staan kasten met stroomtoe
voer waarop de auto de gehele dag kan worden aangesloten. De
wagen start dan gemakkelijk en is lekker verwarmd.
FOTO: DIJKSTRA
am 146.00
se pr 190.00
dorp groep 345.00
al trust 818.00 630.00
5.00 ONG kbb c.pr. c 7250 71.50
koppelpoorl 196.00 191.00
krasnapote. 94.00 94.00
cop 11800.0 12000.0
wb 12700.0 12600.0
420.00 417.00
telegraaf c 257.00
leid twenthe 152.00
tulip comp 41.70
275.00
urn lever 112.50S I
unit 7 pr 1300.00H 1
macintosh 40.50 42.50 uniL7prc 124.00 /erig
maxvdl 522.00 522.00 unil.6 pr If"
medicoph. c 50.00 50.00 unil.4 pr 1
mend gans 2800 00 2900.00
rdstr
[der]
kreg
kantoor in uw omgeving
AMSTERDAM Op een kalme, vooral later op de dag beii
lijk aantrekkende Amsterdamse effectenbeurs vielen git
twee fondsen erg op: Twijnstra Gudde en Industrieele
schappij. Bevreemdend bij Twijnstra was dat de koers na
kendmaking van het bod van 85 dat het personeel wil uil
gen, omhoog schoot naar 89,50. Daarna ging het verdei]
hoog. Het slot. kwam op 90.
Door de onverwachte mededeling van Industrieele
gedaalde winst in 1987 werd dit fonds flink onderuit gehaa
de ochtend werd 118 voor de aandelen betaald en dat wa
minder dan maandag. Later trad er een herstel op tot II
De aandelenomzet bleef weer tamelijk bescheiden met 501
joen op een totaal van 1,5 miljard.
Uiteindelijk waren er bij de grotere fondsen slechts enkelé;
liezers. Nedlloyd, Fokker. Borsumij en Bührmann-Tett^n
isten iets terug. Van de internationals steeg Kon. Olie
r ƒ214,20 en ook Akzp, Hoogovens en Unilever zagi
winsten tot boven de gulden stijgen. In de financiële secti
Amev ƒ3,90 aan tot ƒ52,10. Hard ging het ook bij NMB,
een hoogste punt van 158 op een winst stond van 7,1
slot kwam echter op 154,50.
Bols kwam wat lager uit de startblokken maar sloot de dag,
beter af op 122,50. Heineken was een rijksdaalder betieek
ƒ129.
ed
5041a n
ong
rtije
[écht.
>i ukte
dfversi
•lpu
oord
arcel