Kerken moeten obstakels voor de vrouw opruimen kerk wereld beroepingen Gereformeerde synode bezint zich opnieuw over Vrijmaking Vrouwen in 'f paars Katholieke instellingen moeten voorpost kerk zijn £cidóc6ouAO/n ye >weer brieven van lezers GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CeicbeSou/MMtt WOENSDAG 9 MAART 1988 PAGIN iiN: Sovjet-soldaten evangeliseren in Afghanistan WASHINGTON Sovjet-soldaten die naar Afghanistan zijn gestuurd als straf voor hun christelijke geloofsovertuiging, ver richten evangelisatie-arbeid onder de Afghaanse bevolking en leiden bijbelstudies. Dit zegt het Amerikaanse persbureau 'Open Doors' vernomen te hebben van een van haar medewer kers, die zojuist uit Afghanistan is teruggekeerd, na een reis door het land. "Een groot aantal gelovige Russische soldaten deelt christelijke literatuur uit, terwijl ze ook voorgaan in bij belstudies en gebedsbijeenkomsten". Volgens de zegsman wil len de Sovjet-autoriteiten de jonge christenen straffen door ze naar de uitzichtloze strijd in Afghanistan te sturen, "maar ze sturen eigenlijk zendelingen uit". ICTO-voorzitter treedt af LUNTEREN De voorzitter van het Interkerkelijk Comité Tweezijdige Ontwapening (ICTO), de heer W.C. de Vries te Eindhoven, heeft om gezondheidsredenen zijn functie neerge legd. Dat heeft directeur N. de Jong van het ICTO meegedeeld. De 69-jarige De Vries, de eerste rooms-katholieke voorzitter van het ICTO, werd in mei vorig jaar tot voorzitter gekozen. Hij volgde mr. J.L. Janssen van Raay op die terugkeerde naar het Europese Parlement. Het ICTO hoopt tijdens de vergadering van de verenigingsraad van 11 juni een nieuwe voorzitter te kunnen kiezen. De taken van De Vries worden voorlopig waargenomen door de twee vice-voorzitters, mr. J. ter Kulver en dr. R. Sybesma. Bedwing uw hartstocht, want als hij u niet gehoorzaamt, beheerst hij u. ICTO wil dat gereformeerden de band met IKV verbreken LUNTEREN Het In- terkerkelijk Comité voor Tweezijdige Ontwape ning (ICTO) heeft de le den van de gereformeer de synode gevraagd de banden met het Inter kerkelijk Vredesberaad (IKV) te verbreken. Aanleiding voor dit ver zoek is onder meer de uitspraak van de vroege re voorzitter van het IKV drs. B. ter Veer, die tijdens de campagneraad vorige week zei, dat het IKV sinds 1977 had ge probeerd het 'klootjes volk Gods' in beweging te krijgen. Het ICTO tekent fel protest aan tegen de denigrerende opmerking. "We zeggen niet dat u als Gereformeerde Kerken verantwoordelijk bent voor uitlatingen van IKV-leden, maar via uw af gevaardigden bent u wel nauw betrokken bij het In terkerkelijk Vredesberaad", aldus de brief van het ICTO. Het landelijk bestuur van het ICTO noemt vervolgens met instemming het verzoek van de kerkeraad van Lutjegast en de classis Grootegast, die in juli 1986 aan de synode schreven dat het IKV geen beraad meer is. De kerkeraad van Lutjegast pleit vervol gens voor een interkerkelijk vredesberaad, waarbinnen meerdere opvattingen om trent vrede en ontwapening worden gerespecteerd en verzoekt aanwijsbare stappen te ondernemen om tot dit doel te komen. Het ICTO on dersteunt dit voorstel, waaro ver de synode vandaag zou oordelen. Het ICTO ontvangt voor een symposium ter herdenking van het 40-jarig bestaan van de NAVO in 1989 een subsi die van 40.000 gulden van de Stichting Algemene Loterij Nederland en een even groot bedrag van de Stichting Fondswerving Oorlogsslacht offers en aanverwante doel einden. Dit heeft secretaris A. van Emden van de Alge mene Loterij Nederland des gevraagd medegedeeld. In het pas verschenen num mer van ,ICTO-informatie' schrijft voorzitter W.C. de Vries dat de contributies en giften van leden slechts een gedeelte van de kosten van alle ICTO-activiteiten dek ken. „Uitsluitend contributies en giften geven ons niet vol doende mogelijkheden tot ontplooiing van de door ons geplande extra taken en op drachten." Om die reden heeft het ICTO op basis van zijn programma hulp ge vraagd bij bovengenoemde stichtingen. Van Glansbeek Secreta ris R. van Glansbeek van het bisdom Groningen wijst er op dat in zijn bisdom gezien het grote tekort aan priesters le ken voorgaan in zogenaamde lekendiensten, namelijk ge- beds- of woord- en commu niediensten. Het is leken niet toegestaan een eucharistie viering te leiden. E.D.J. de Jongh. i dentenpredikant te Waeeningen - Gereformeerde Kerk Vrijg Beroepen te Hardenberg M Brai TIJDENS OECUMENISCH DECENNIUM VAN WERELDRAAD GENEVE "Tijdens het oecumenische decen nium van Kerken in So lidariteit met Vrouwen, zullen wij als kerk op staan en de hindernissen opsporen, die vrouwen in de weg staan om zich volledig enactief in te zetten voor kerk en sa menleving. Hieraan zul len wij blijven werken". Deze intentieverklaring, zo is de opzet, zal op Eer ste Paasdag in kerken over heel de wereld uit gesproken worden. Ruim een jaar geleden heeft de Wereldraad van Kerken het initiatief genomen tot een oecumenische periode van tien jaar, waarin de kerken zich speciaal zullen bezighou den met het lot van de In deze periode (1988-1998) worden kerken uitgenodigd, "solidair te zijn met vrouwen in hun streven om rechtvaar digheid in hun leefgemeen schappen en kerken te be werkstelligen en om een goe de samenwerking tussen vrouwen en mannen te sti muleren, zodat in de kracht van het Evangelie alle hin dernissen genomen kunnen worden", aldus dr. Emilio Castro, secretaris-generaal van de Wereldraad in een brief aan de lidkerken. Het is de bedoeling dat alle lidkerken na Pasen op speur tocht gaan naar voorbeelden uit de praktijk, leerstellingen, structuren en patronen, die een rechtvaardige relatie tus- de weg staan. "Deze tien jaar uitdaging om in de praktijk uit te dragen, wat wij als ker ken belijden, namelijk dat rassen, alle kinderen en ou den van dagen, geschapen zijn naar het beeld van God", zo schrijft Anna-Karin Ham- mar, voorzitter van het comi té Vrouwen in Kerk en Sa menleving. Het 'oecumenisch decen nium' volgt direct op de pe riode waarin de Verenigde Naties het wel en wee van de vrouw centraal stelden en dat in 1985 werd afgesloten. i meestal een dienende functie LUNTEREN De gere formeerde synode gaat na of zij zich opnieuw zal uitspreken over de Vrij making, die het gevolg was leeruitspraken en tuchtmaatregelen van de synode in de periode 1942-1945. Deze synode besluiten leidden tot de oprichting van de Gere formeerde Kerken (Vrij gemaakt), op dit moment met ruim 100.000 leden het op twee na grootste protestantse kerkgenoot schap in Nederland. De synode kwam gisteravond tot dit besluit bij de bespre king in besloten zitting van een brief van de particuliere (provinciale) synode van Gel derland. Daarin werd gewe zen op de oproep van prof. dr. G.C. Berkouwer tot schuldverklaring over de schorsing van de hoogleraar dr. K. Schilder en de oud- hoogleraar dr. S. Greydanus. Berkouwer was voorzitter van de synode die tot de tuchtmaatregelen besloot. Het besluit is vanmorgen door synodevoorzitter E. Overeem voorgelezen. Achtereenvolgende synoden hebben zich in de naoorlogse jaren keer op keer bezonnen op het synodebeleid dat tot de Vrijmaking leidde. De sy node erkende ook zelf schuld hieraan te hebben. Nader hand noemde de synode ook nadrukkelijk de namen van de twee geschorste hooglera ren Schilder en Greydanus in verband met deze schuld belijdenis. Prof. K. Schilder De huidige synode wil een antwoord op de vraag „wat er na die besluitenreeks nog op onze tafel ligt". Bovendien moet een commissie ad hoe van de synode nagaan welke „geestelijke oplossing" kan worden aangereikt. De syno de meent dat hierbij onder meer gedacht kan worden aan het aftasten van de mo gelijkheden tot historisch on derzoek, bij voorkeur samen met de andere betrokken kerkgenootschappen. Dit be treft behalve de Gerefor meerde Kerken Vrijgemaakt, ook de Nederlands Gerefor meerde Kerken, die even eens uit de Vrijmaking zijn voortgekomen. De nog deze synode, die in november dit jaar haar laatste zitting houdt, rapporteren. Christelijke schoolleiders bezorgd over basisschool PUTTEN Voorzitter H. Wijnholds van de Protes tants Christelijke Schoolleidersorganisatie bepleit een aparte opleiding voor het beroep van directeur en adjunct-directeur in het basisonderwijs en een na scholingscursus van tenminste één schooljaar voor zittende directieleden. Ook zouden de schoolleiders meer ruimte moeten krijgen hun managementstaken uit te voeren. Mede doordat de schoolleiders overbezet zijn, gaat het niet zo goed met de ontwikkeling van het basisonderwijs. De critici van de nieuwe basisschool werden een jaar of drie geleden nog betiteld als zuurpruimen of notoire dwarsliggers. Thans lijken zij echter het gelijk aan hun zijde te krijgen, aldus voorzitter H. Wijnholds. Volgens hem zijn de idealen van de basisschool verder weg dan ooit. De ontmoediging van de schoolteams neemt eerder toe dan af. Gevolg is dat meer en meer scholen teruggrijpen op het oude vertrouwde model van de klassikale aanpak en kinderen steeds meer naar het spe ciaal onderwijs worden LUNTEREN Tijdens de synode van de Gereformeerde Kerken in Lunteren verschenen de meeste vrouwen gisteren in paarse kledij. Zij die een dergelijke uitrusting niet in de koffer hadden, volstonden met een paarse sjaal of een blouse, waarin de kleur paars verwerkt was. Enkele heren hadden uit solidariteit een paars strikje in het revers gestoken. "De kleur paars is het teken van de internationale vrouwen dag", lichtte mevrouw drs. G. J. Ridderbos uit Amsterdam toe. "Het gebruik is aan het eind van de vorige eeuw ontstaan bij evangelische vrouwen in de Verenigde Staten als teken van het lijden van de vrouw. Niet dat we daarmee willen sug gereren dat we onder u te lijden hebben, maar wel omdat we hopen dat de invloed van vrouwen in de kerk zal toenemen". BISSCHOP BAR: DELFT Katholieke instellingen dienen voor uitgeschoven posten van de gelovige gemeenschap in de samenleving te zijn waarvan zowel de kerke lijke overheid als de ge lovige gemeenschap het nodige mogen verwach ten, mede in het kader van de evangelisatie. Dit stelde mgr. R. Bar tijdens de vergadering van de Dioce sane Pastorale Raad van het bisdom Rotterdam. De raad wisselde gisteren uitvoerig van gedachten over de iden titeit van katholieke instel lingen, waaraan ooit het pre- dicaat „katholiek" werd ver leend door de kerkelijke overheid. De bisschop stelde dat katholieke instellingen en hun identiteit tegenwoor dig onder druk staan, ook in het kader van het subsidiebe leid van de overheid. Boven dien kan niet ontkend worden dat er vragen zijn rond de identiteit en het pre dikaat van instellingen, zo wel bij de gelovige gemeen schap, de kerkelijke overheid als ook bij de instellingen zelf. Terwijl i tholieke huizen, verzorgingshuizen, gezinszorg, maatschappelijk werk enz.) instrumenten voor de evangelisatie wil zien, bleken de meeste raads leden een duidelijke voor keur te hebben voor een pas torale omgang met de katho lieke instellingen: het aanbie den van hulp, een sfeer scheppen waarin wederzijdse bevraging en bemoediging mogelijk is. De raad heeft zich voorgenomen het ge sprek over dit onderwerp in de volgende vergadering voort te zetten waarbij dan mogelijk concrete suggesties en adviezen kunnen worden gedaan. Vicaris-generaal J.G.M. Zuidgeest deelde mee dat de parochies binnenkort een eerste brief zullen krijgen met suggesties met betrek king tot de kerkledenadmini stratie. Keus Republikeinen duidelijk ALSOF hij de race naar het Witte Huis al definitief gewonnen vierde de Amerikaanse vice-president Gei Bush vannacht zijn overwinning op „Super Tuesday", vreugde is zeker niet onbegrijpelijk, maar wel enigs'1 voorbarig, want straks in november neemt tenslotte ook een Democratische kandidaat aan de verkiezingen deel. VAN de zeventien vooral zuidelijke Amerikaanse sl waarin de Republikeinen tot vanmorgen vroeg Nederla£r; tijd voorverkiezingen hielden, behaalde Bush in zestien ten de zege: de grootste overwinning uit de geschiedeni: de „primaries". Hij heeft nu een zeer groot aantal afge' digden achter zich om op de partijconventie te worden kroond als Republikeins kandidaat voor de opvolging Ronald Reagan. Normaal gesproken kan die kandida hem niet meer ontgaan. De overwinning van Bush slaat, zo blijkt uit de cijfers, records. Zelfs een stemmentrekker als president Re, heeft nog nooit zo hoog gescoord bij voorverkiezingen. D des te opmerkelijker, omdat Bush een maand geleden een zware nederlaag leed bij de voorverkiezingen in I waar hij zelfs de voormalige tv-predikant Pat Rober moest laten voorgaan. VANAF dat moment hebben de Amerikanen Bush te zien gekregen. Waar hij tevoren zoveel mogelijk stand probeerde te bewaren tot president Reagan, wierj zich opëens op als diens enige politieke erfgenaam. In poging zich te ontdoen van zijn reputatie als „slappeling' „meeloper" zocht hij openlijk de confrontatie met de niet goedgezinde media en natuurlijk met zijn grote ri\ senator Bob Dole. Die plotselinge gedaantewisseling Amerikaanse poll hebben daar over het algemeen geen enkele moeite me( is een gouden greep gebleken. Want ook als in ogenscty wordt genomen dat het zuiden van de VS de „thuisbasiq van George Bush, blijft de omvang van zijn overwinning zienbarend. Bovendien kan de vice-president er nu op n nen dat hij ook in de overige staten de wind mee zal heb het „momentum hebben", noemen de Amerikanen d, )EN h Iroes auto siard w ,v jactiel LI De voorverkiezingen van volgende week dinsdag in de de te staat Illinois zullen wat dat betreft volledig uitsluitsel Alfi nen geven. Deze staat leek tot voor kort het domein rin Dole. Als hij er niet in slaagt de Bush-trein een halt toi in roepen, is het met de presidentiële ambities van Dole def Alfi tief gedaan. ver] psyi Zo duidelijk als het bij de Republikeinen ligt, zo verM rend blijft de situatie bij de Democraten. Gouverneur Du r10^ kis van Massachusetts, de zwarte dominee Jackson en se r?z tor Gore zijn de koplopers, maar geen van drieën heeft v< alsnog het juiste imago om in het gehele land voldoel "J"1 stemmen te verwerven. Gelet ook op de bijna onbegreij ^er mogelijkheden van George Bush om reclame voor zichzel ^er maken, zijn de vooruitzichten voor de Democraten na „Su ze c Tuesday" niet bepaald rooskleurig geworden. Bush riep \i we' nacht zelfverzekerd uit: „Wie Super Tuesday wint wordi opl' volgende president en dat zal ik zijn". Er zijn nog acht ma ^ur den te gaan tot de verkiezingsdag, maar vooralsnog lijktl ,a het gelijk aan zijn kant te hebben. Ities Enige regen. DE BILT (KNMI) Boven het noorden van de Britse Ei landen en de Noordzee staat het komende etmaal in de ho gere luchtlagen een krachtige noordwestelijke stroming. Hiermee wordt morgen een van IJsland afkomstige storing naar zuid-Skandinavië ge voerd. Deze storing laat ook het Nederlandse weer niet ge heel onberoerd. Er is dan ook veel bewolking. Vooral in de middag kan daaruit wat regen vallen. Vannacht blijven de temperaturen boven nul. Mor genmiddag blijven de tempe raturen met waarden van rond 7 graden iets onder het gemid delde voor deze tijd van het jaar. De wind waait het ko mend etmaal uit west tot noordwest en is matig. Morgen neemt de wind aan de kust in de loop van de dag toe tot krachtig of hard. Weersvooruitzichten voor de Europese landen geldig voor morgen en vrijdag: Britse Eilanden: Wolkenvel den en overwegend droog. Middagtemperatuur van 8 gra den in het noorden tot 10 in het zuiden. Denemarken, Benelux, noord- Duitsland: Wisselend bewolkt en vrijdag regen. Middagtem-, peratuur ongeveer 7 graden. Zuid- en noord Duitsland, noord- en midden Frankrijk: Wolkenvelden ook opklarin gen. Middagtemperatuur van 9 graden in west-Frankrijk tot 4 graden in zuid-Duitsland. Zuid-Frankrijk: Wolkenvel den en droog. Middagtempera tuur ongeveer 12 graden. Alpengebied: Perioden zon en vrijwel overal dr Nul-graden-niveau in d« Alpen rond 600 meter, oost-Alpen vrijwel as grond. Spanje, Portugal: Wolken den en droog. Middagtemp tuur van 12 graden in noorden tot 18 in het zuidt Italië en Joegoslavische k In het zuiden buien, ii noorden perioden met Middagtemperatuu bre doe die >EN racti en r nr. 1 er v; j por ux 1 Co< >t /ord ka Mishandeling (3) Wat een afschuwelijke situatie in Israël. De Joden hebben zich daar zulke zware offers moeten getroosten om hun land terug te krijgen. God heeft hun dat gegeven! Welk land zou het accepteren dat knapen en oudere demon stranten voortdurend rellen schoppen en met stenen gooi en? Ik kan mij voorstellen dat die Israëlische soldaten kwaad worden, maar dood schieten vind ik wel erg! Hoe kan Is raël echter bij zo veel tegen stand het probleem oplossen? Met een vacantie ben ik in Is raël geweest en als je dan ziet hoe de Joden het land hebben opgeknapt: geweldig hoor! Als die Palestijnen wat terugkrij gen, dan zal daar véél goeds bij zijn. Mevr. De Ruiter, DEN HAAG. Bejaarden vogelvrij Het zijn weer de ouderen die de schuld in de schoenen ge schoven krijgen. Een grapje van de heer Pieter van Vol lenhoven kan ik helemaal niet waarderen. Hij vertelde dat hij bij een bushalte naast een ou der iemand stond die zei dat hij niet meer mocht jagen want hij zag driedubbel, maar gelukkig mocht hij nog wel auto rijden. Ha ha ha! Laten wij nu toch eens ophouden met de schuld bij de ouderen te leggen want in het verkeer zijn het juist de jongeren die de brokken maken en met name onder de oudere voet gangers slachtoffers maken. Het zou een hele verbetering zijn als jongeren werd verbo den auto te rijden. Dus laten we zeggen geen rijbewijs voor je dertigste jaar, dan zijn de wilde haren verdwenen: Daar mee zouden ook alle filepro blemen zijn opgelost. In Ne derland mag euthanasie niet, maar psychisch mishandelen is wel toegestaan evenals oudere voetgangers vogelvrij verkla ren J.C. Kulker, LEIDSCHENDAM. Over apartheid gesproken Nederland, eist dat wegens de apartheid Nederland de diplo matieke banden met Zuidafri- ka verbreekt. „Het Zuidafri kaans regime is illegaal", vindt ds. Van der Zee. Zijn woorden zouden zeker nog feller zijn, indien hij de film „Cry Free dom" had gezien. Het verleden wordt spoedig vergeten en dat geldt ook voor de eigen vaderlandse geschie denis. Ware dit niet het geval, dan zou ds. Van der Zee heb ben gezwegen. Beter dan wie ook moet de schrijver toch we ten dat ten tijde van de Repu bliek der Zeven Verenigde Nederlanden deze een prote stantse staatskerk bezat, waar van de leden in „apartheid" een gesloten groep vormden. Katholieken waren als „dis senters" uitgesloten van alle ambtelijke en politieke func ties, terwijl ze in 1648 nog zo'n 40 procent van de bevolking uitmaakten. In de „veroverde" gebieden Staats-Brabant, Staats-Limburg en Staats- Vlaanderen was de toestand voor de katholieken nog erger, daar hier overmatig belasting werd geheven, terwijl men on danks herhaalde verzoeken in 1608, 1632, 1648 en 1651 van medezeggenschap bleef uitge sloten. Men werd sedert 1591 vanuit Den Haag geregeerd (Raad en Leenhof van Bra bant). Deze toestand werd door de Fransen in 1795 opge heven. Enkele honderden ia- ren hebben katholieken onder deze „apartheid" gezucht. Daarmede was echter de toe stand van tweederangs burger nog niet voorbij. Ieder weet van de „April-beweging", toen in Nederland de bisschoppelij ke hiërarchie werd hersteld. De „Utrechtse fractie" organi seerde het verzet tegen de komst van bisschoppen. Toen de komst toch doorging moch ten de bisschoppen zich niet op hun standplaats vestigen. De bisschop van Haarlem ging te Warmond wonen en die van Utrecht te Rijsenburg. Voor hun godsdienstoefeningen moesten de katholieken eeu wenlang schuilkerken gebrui ken en hiervoor heimelijk aan schout en baljuw zgn. „recog nitiegelden" betalen. Opgevoed in deze traditie van „apartheid" hebben een Jan van Riebeeck en de zijnen bij hun vestiging aan Kaap de Goede Hoop aan deze „apart heid" tegenover heidenen vastgehouden (1652). Zij ver meden naar bijbels voorschrift (Nehemia, Esra) huwelijken met „heidensche" vrouwen en lieten weesmeisjes uit Amster dam overkomen. Zij volgcjen daarmede het voorbeeld van Jahweh, die Zijn uitverkoren volk onder meer door huwe lijkswetten in „apartheid" had geplaatst en daardoor Zijn volk tot op heden in stand heeft gehouden. Willem van Oranje heeft de Dietsspreken- den binnen het Heilige Room se Rijk in „apartheid" ge plaatst en zodoende heeft deze groep zich tot vandaag in stand gehouden. Voor hun in standhouding strijden Vlamin gen en Walen, Basken en Bre tons, Friezen en Schotten, Welshmen en Elzassers voor „apartheid". Indien het in „apartheid" bui ten de gemeenschap doen plaatsen of het „doden" of tot „slaaf" maken van overwon nen vijanden schending van mensenrechten zou betekenen, dan zou Jahweh nooit „me laatsen" (Lev. 4) buiten de ge ui* meenschap hebben geplaat^li' het doden en brengen van overwonnenJj( anden (Num. 3.31; Deut. Jozua, 30-31) hebben tc staan, maar voor Jahweh instandhouding meer dan schending van mensenrech Wanneer Nederlandse c hun kinderen op „witte len" willen plaatsen en i „zwarte" dan is dit een van „instandhouding". Wij mogen ons gelukkig zen, dat in Nederland meer herinnert aan de dr< apartheid van weleer. E tijd zal ook voor Zuidafi komen. Des te eerder naar te partijen met rust gelaten en niet tegen elk worden opgehitst door buil landse inmenging in binn landse zaken. Dr. W.J.A. Visser, DEN HAAG. sl)EI 2C pcoe \jeas 1.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 2