Auto aan de kant, mobicard in de hand uit de weekbladen „Integere Hoge Raad troost bij politieke verloedering ELSEVIER HP degPENE Medi-check failliet DR. F. BRUINSMA IN PROEFSCHRIFT: VVD is ontstemd over houding Van Eekelen Schaatsster naast God DETIJD 7'BINNENLAND/BUITENLAND CetdaeGowcwt DONDERDAG 3 MAART 1988 PAGINA 5 AMSTERDAM Medi-check in Amsterdam, dat door middel van preventieve keuringen de kwaliteit van de gezondheidszorg wilde verbe- teren, is gisteren gesloten omdat de buitenland se financiers zich hebben teruggetrokken. De Medi-checkcentra in Rotterdam en Bussum, die nagenoeg gereed waren, zullen niet in gebruik worden genomen. Dokter Piet Hemel, directeur van Medi-check, heeft vandaag het ontslag I voor het personeel aangevraagd. Volgens hem zijn de financiële problemen ontstaan doordat hij te veel rekening heeft gehouden met de Ne- derlandse markt en de Medi-checkcentra in een te traag tempo heeft opgezet. „Het is zonde dat deze nieuwe trend van preventieve gezond heidszorg geen doorgang kan vinden. Ik ben een illusie armer, een ervaring rijker en finan cieel aan het einde van mijn Latijn", aldus dokter Hemel. „Onderzoek naar sociale zekerheid veel te duur" DEN HAAG De Tweede Kamer zet vraagtekens bij de hoogte van het bedrag dat staatssecretaris De Graaf van sociale za ken wil uittrekken voor een onderzoek naar de effecten van het nieuwe stelsel van socia le zekerheid. Voor het onderzoek, dat in to taal tussen de 20 en 25 miljoen gulden gaat kosten, zal een groep uitkeringsgerechtig den 5 jaar lang worden gevolgd. Het minis terie van sociale zaken betaalt 2,7 miljoen per jaar aan het onderzoek. De overige kos ten komen voor rekening van de Sociale Verzekeringsraad. Volgens de kamerfracties kan een evaluatie-onderzoek best wat min der kosten dan de geplande 20 tot 25 mil joen. CDA-fractiewoordvoerster Kraaijeveld Bergen in Zee -2A - Als de duinen bij Bergen aan Zee nog verder afbrokkelen s dan zij nu al doen, is over enige tijd de naam Bergen in Zee beter op zijn plaats. Dit hotel ziet als ge volg van de storm van de laatste da gen de Noordzee steeds dichterbij komen. FOTO: ANP (Vervolg van de voorpagina) AMSTERDAM Oude re automobilisten worden relatief vaker het slachtoffer van een ongeluk dan jongere. Daarmee zijn ouderen in het verkeer nog geens zins per definitie gevaar lijk. Maar er komt een moment dat zij de auto aan de kant moeten zet ten, al dan niet na de uit slag van de medische keuring die voor 70-plus- sers verplicht is. De in troductie van de zogehe ten mobicard kan er voor zorgen dat ouderen eerder uit hun auto stap pen en kan tegelijk voor komen dat ze dan in een schrijnend isolement te recht komen. De kosten voor het eenvou dig en snel gebruik maken van huurauto, taxi of open baar vervoer dragen ze met de voorgestelde credit-card in feite nog steeds zelf, door dat ze gebruikelijke gelden voor afschrijving, verzeke ring en wegenbelasting van hun auto in een fonds stor ten. Uit die pot worden dan alle reiskosten van alle deel nemende ouderen betaald. De Koninklijke Nederlandse Vereniging van Transport- Ondernemingen (KNVTO) heeft interesse getoond voor het plan van de Raad en wil de invulling en de haalbaar heid ervan laten onderzoe ken. Ouderen moeten - deels in hun eigen belang - worden aangemoedigd wat eerder hun auto aan de kant te zet ten, zo zei mr. Pieter van Vollenhoven, voorzitter van de Raad voor de Verkeers veiligheid, vanmorgen tijdens het jaarlijkse verkeerscon- gres in de RAI. „Op dit mo ment kun je wel stellen dat een auto jaarlijks minstens drieduizend gulden kost aan afschrijving, wegenbelasting en verzekering. Dan heb je dus nog geen meter gereden. Creëer een mogelijkheid om dit bedrag te storten op een reisrekening waardoor je een tegoed krijgt voor een x-aan- tal gratis vervoerskilometers die je kunt opnemen met je mobiliteits-creditcard", zo op perde Van Vollenhoven. Deze Amerikaan liet vlak voor zijn honderdste verjaardag zijn rijbewijs nog verlengen. Ouderen die niet meer geschikt zijn om zelf achter het stuur te kruipen zouden gebruik moeten kunnen maken van een soort credit-card voor elke vorm van vervoer, aldus een voorstel van de Raad voor de Verkeersvei- ,i9heid' FOTO: SP nog tonen. Of ouderen jaar lijks werkelijk drieduizend gulden in de pot zullen moeten stoppen is maar de vraag. Als veel mensen mee doen kan dat bedrag lager de ouderen heel wat gemak en vermoedelijk ook finan cieel voordeel opleveren. „Als ze in de taxi stappen hebben ze immers al betaald, ze moeten alleen de kaart uitvallen. Ook zou de over heid een steentje kunnen bij dragen", aldus Pongers. In Nederland rijden 539.000 65-plussers nog in een auto, van wie 373.000 mannen en 166.000 vrouwen. Veel van deze ouderen zetten hun auto pas aan de kant wanneer bij een medische keuring is vast gesteld dat hun ogen of oren niet goed genoeg meer zijn voor veilig autoverkeer. Pon gers: „In de praktijk blijkt dan dat ze hiet zo snel meer het openbaar vervoer zullen pakken, want daar zijn ze niet vertrouwd mee. Zo ra ken veel ouderen in een iso lement, wat natuurlijk tra gisch en onnodig is. Met de introductie van een mobi- card-systeem kan het af scheid van de auto worden vereenvoudigd en de kloof naar het openbaar vervoer worden verkleind". Van Vollenhoven zei met na druk de ouderen niet per se uit hun auto te willen praten, omdat juist voor hen die slecht ter been zijn de auto nog altijd dé oplossing is. Bo vendien blijken bejaarden te voet of op de fiets nog altijd veel kwetsbaarder te zijn dan in de auto. Terwille van de verkeersveiligheid zou de verplichte medische keuring voor automobilisten echter niet zoals nu vanaf het ze ventigste jaar moeten plaats vinden, maar liefst al vanaf het vijftigste, meent Van Vollenhoven. „Nu hou je de situatie die ik heb mogen meemaken bij een oudere vrouw die tegen me zei: „Pie ter, helaas mag ik geen fa zanten meer schieten, want ik zie ze driedubbel. Maar ge lukkig mag ik nog wel auto rijden". ARJEN VAN DER SAR Te korte rok jes in Nunspeet ELSPEET De majorettes van de Elspeetse Fanfare mo gen op koninginnedag niet meedoen aan de aubade van de schooljeugd. De rokjes van de meisjes zijn te kort, ze zou den daarmee aanstoot geven. Het bestuur van de Hervorm de Schoolvereniging op Gere formeerde Grondslag weigert de meisjes op hun schoolplein waar de aubade plaatsvindt toe te laten. Het weigeren van de majorettes zet het doorgaan yan de aubade op losse schroe ven. (ADVERTENTIE) HEBT U OOK LAST VAN TE VEEL LAWAAI OP UW WERK? BEL GRATIS: 06-0228338* VOOR 'T TE LAAT IS. van 9 fof 2) uur Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdags tus sen 14.00 en 15.00 uur. telefoon 071-122248 en uw krant wordt na bezorgd. Akkoord bereikt over nieuw overlegstelsel ambtenaren DEN HAAG De vier centrales van overheids personeel hebben gisteren met minister Van Dijk (binnenlandse zaken) overeenstemming bereikt over een nieuw overleg stelsel. In het nieuwe overlegstelsel kan de mi nister pas na het bereiken van overeenstemming de arbeidsvoorwaarden op leggen. Voorheen had de minister de bevoegdheid arbeidsvoorwaarden een zijdig op te leggen. Ondanks deze verandering vrezen de centrales dat de mi nister bij de vaststelling van de beschikbare ruimte de (slechte) financiële situatie van de overheid zwaarder zal laten meewegen dan de loonontwik keling in het bedrijfsleven. Pas als die ruimte door het ka binet is bepaald mag er gelijk waardig worden onderhan deld. De bonden verwachten dat de ambtenaren sluitpost van de begroting zullen blij ven en opnieuw verder ach terop raken bij de marktsector. Desondanks gingen ze gisteren met het voorstel van Van Dijk akkoord. Met het nieuwe overlegstelsel zal medio dit jaar, als de arbeidsvoorwaar den voor volgend jaar worden besproken, worden geëxperi menteerd. UTRECHT De steken die het politieke bedrijf in Den Haag laat vallen, worden opgepakt door de raadsheren van de Hoge Raad. Dat is staatsrechter lijk weliswaar niet in de haak, maar het is wel een troost bij de „verloede ring" en „passiviteit" van regering en parlement. Tot die conclusie komt dr. Freek Bruinsma in een „rechtssociologisch ver slag", waarop hij gisteren promoveerde aan de Utrechtse rijksuniversiteit. „Na de grote schandalen in de politiek, waarbij ministers ge woon op hun post bleven, vroeg ik me af of er elders nog wellicht toch nog een integere elite gevonden kon worden en die heb ik aangetroffen in de vorm van de Hoge Raad", zegt Bruinsma. De Hoge Raad is 's Neêrlands hoogste rechtscollege. In te genstelling tot de lagere ge- rechterlijke lichamen (van on der naar boven: het kantonge recht, de rechtbank en het ge rechtshof) spreekt de Hoge Raad zich niet uit over de schuldvraag en de strafmaat. Wie in cassatie gaat bij de raad (als alle andere beroepsmoge lijkheden uitgeput zijn) ont vangt een strikt juridisch oor deel over zijn zaak. Wie aan dat oordeel verdere conse quenties wil verbinden (straf, schadevergoeding) moet zich weer vervoegen bij een van de lagere rechtbanken. Die zal vervolgens opnieuw vonnis wijzen, rekening houdend met het arrest van de Hoge Raad. De Hoge Raad is ingesteld om de „rechtseenheid" te bevor deren en in mindere mate recht te ontwikkelen als de wet daarin niet of onvoldoen de voorziet. Die laatste functie van de raad is niet onomstre den, omdat ons bestel geba seerd is op de beroemde schei ding der machten die bepaald dat het parlement verantwoor delijk is voor de wetgeving en de rechter slechts belast met de uitvoering daarvan. Maar hoe langer hoe meer schuift het parlement (en de regering, die mede-wetgever is) moeilij ke kwesties voor zich uit. De politiek weigert de wetgeving ter hand te nemen in de hoop dat de rechterlijke macht het vacuum wel op zal vullen. Zo verschuiven de grenzen tussen de machten en worden rech ters, met name die van de Hoge Raad, gedwongen niet meer uitsluitend op de nale ving van de wet toe te zien, maar ook de ontwikkeling er van ter hand te nemen. Aan de hand van een concreet ge val (een arts bijvoorbeeld, die in cassatie gaat omdat hij ver oordeeld is voor het plegen van euthanasie) verschaft de raad dan algemene richtlijnen (euthanasie mag, mits voldaan is aan bepaalde voorwaarden) die als wet gaan fungeren. Integer Hoewel Bruisma zegt „in prin cipe te geloven in de parle mentaire democratie" en dus betreurt dat wetgeving op deze niet-democratische wijze tot stand komt, heeft hij van de Hoge Raad zo'n hoge pet op dat hij dit staatrechterlijke be zwaar voor lief neemt. „Na tuurlijk zou het veel beter zijn als de politiek zich goed van haar taak zou kwijten, dat vin den de leden van de Hoge Raad ook. Maar ja, als het er niet van komt ben ik blij dat zo'n goed functionerende ma chine als de Hoge Raad die taak overneemt. Want het is echt een integere elite van top-juristen, van hoog moreel en kwalitatief gehalte". Grootste nadeel van het wet gevende werk van de Hoge Raad is het gemis aan demo cratische controle. Het parle ment moet weliswaar de voor dracht van raadsleden goed keuren, maar voorzover dat al ruimte voor toetsing biedt, de Kamer maakt er geen gebruik van. Interne discipline, daar komt het dus op aan. „De raadsheren controleren el- Het gebouw van f de Hoge Raad herbergt volgens Bruinsma een „integere elite van top-juristen". :£P FOTO: SP 1 kaar", zegt Bruinsma. „Ze houden elkaar aardig in be dwang. Bovendien worden ze door professoren in de gaten gehouden. De uitspraken van de raad worden gepubliceerd in het blad Nieuwe Jurispru dentie, waarin hoogleraren er vervolgens commentaar op le veren. Overigens willen veel professoren zelf graag raadslid worden en dus is hun kritiek vaak nogal mild". Dat de Hoge Raad belangrijk wetgevend werk verricht, wil niet zeggen dat de strijdende partijen veel baat hebben bij een uitspraak van de raad. Bruinsma: „Het is voor het al gemene vertrouwen in de rechtspraak maar goed dat zo weinig mensen tot aan de Hoge Raad door procederen". Voor bedrijven, met name in de verzekeringsbranche, is het misschien interessant geduren de jaren achtereen duizenden guldens uit te geven over prin cipe-zaken, particulieren heb ben daar veel minder aan. Ge middeld kost een zaak bij de Hoge Raad 50.000 gulden en duurt het vijf jaar voor er een uitspraak op tafel ligt. Wie daar dan al die tijd reikhal zend naar heeft uitgezien, moet er als hii in het gelijk wordt gesteld bovendien re kening mee houden dat de Hoge Raad in negen van de tien gevallen „terugverwijst" naar een lagere rechtbank, waar het hele spel weer op nieuw kan beginnen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat vele winnaars het er ver der maar bij laten zitten en het gevecht niet nogeens aangaan, hoe sterk ze ook staan. Bruins ma concludeert daaruit dat de maatschappelijke betekenis van de Hoge Raad niet over dreven moet worden. „Het is een juridisch goed draaiende machine, maar misschien is hij maatschappelijk wel dolge draaid. De raad levert zoveel kwaliteit, dat het in de samen leving niet meer opvalt en al leen ingewijden er oog voor hebben". STEVO AKKERMAN DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB Het zeilschip De Vrijheid 3) „Nog een seconde voor ons drieën", flitst er door zijn ander niet intrappen, ouwe jongen", hijgt Rob. Hij pakt de kara- hoofd. Aan stuurboord nadert als een reuze-priktol een grote bijn, laveert wat en mikt. Met een daverende knal en in fonteinen mijnRob springt naar het stuur en doet in die éne seconde water komt het monster aan zijn einde. „Hoe bevalt je dat", lacht nog net, wat hij doen moet. „De Vrijheid" wendt de steven en Rob tegen Skip. Skip voelt zich net als alle hondjes als de baas laat het mechanische monster links liggen. „Daar laten we een lr\ actie is: op zijn best (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Het VVD-kamerlid Weisglas is geïrri teerd geraakt over de houding van VVD-minister Van Eekelen van Defensie tegenover Israël. Van Eekelen bezoekt komend weekeinde het Midden-Oosten, maar lijkt Israël te willen overslaan. Motief is het gewelddadige optreden van het leger in de bezette gebieden, waar Palestijnse jongeren in opstand zijn gekomen en waar al enige tientallen doden gevallen zijn. Weisglas heeft de minister schriftelijk om opheldering gevraagd. Overigens heeft premier Lubbers al eerder van een bezoek aan Israël afgezien. Weisglas, die het standpunt van Lubbers ook als „onbegrijpelijk" kenschetst, baseert zich op een persoonlijk mededeling die Van Eekelen hem onlangs deed en waarin hij gezegd zou hebben dat een bezoek aan Israël „in de pijplijn" zit. Het kamerlid verbaast zich over berichten dat de minister de voorbereidingen wil stop zetten. „Met het isoleren van Israël kom je nergens", zei hij van morgen in een radio-uitzending. Hebben we er zomaar uit het niets een (we reldbekende Nederlan der bij, laten de week bladen verstek gaan. Yvonne ^an Gennip be staat alleen voor Else vier: schaatsster naast God. De overige week bladen, die óf erg vroeg sloten óf gewoon niet hebben opgelet, zoeken het vooral in literatuur (Vrij Nederland, De Tijd, Haagse Post en El sevier), theater (De Tijd), geld (HP, alweer), televisie (De Groene) en natuurlijk de politiek (allemaal). Maar is dat allemaal eigenlijk niet vertegenwoordigd in Van Gennip? We moeten niet vergeten, zegt Tjaart Kloosterboer, dat we met een meisje van pas drieëntwintig te doen heb ben. In Elsevier zorgt de schaatstrainer voor enige voorzichtigheid tussen de verhalen dat Yvonne van Gennip zo stevig in haar schoenen staat en, zo bena drukt ook haar moeder, de eenvoud zelve is. „Het be wijs dat Yvonne haar even wicht zal kunnen bewaren tussen de sportieve discipli ne en het commercieel ge rommel kan straks pas gele verd worden". Ondertussen leren we hoe de vrouw met drie gouden medailles geen uitzending van de EO over slaat. „En", zegt haar moe der, „ik heb haar er al eens op betrapt dat ze na zo'n avondvullend programma in bed stilletjes de bijbel ligt te lezen". Een goddelijke komedie? Misschien is Dante iets voor Yvonne van Gennip. Er ver schijnt een nieuwe Neder landse vertaling van het vol gens velen onleesbare mees terwerk. Andreas Burnier geeft alvast een handleiding bij de Divina Commedia, deze week over het eerste deel, Inferno (de Hel), een visionaire reis naar het mid delpunt der aarde. „Wat Dante vooral in het Inferno de gestorven zielen die hij op zijn tocht ontmoet, laat ondergaan aan martelingen en pijnen maakt dat sommi gen hem uitzonderlijk wreed vinden, of hem verdenken van de morbide fantasieën van een sado-masochist. Maar Dante was zeker niet wreder dan zijn tijd en zijn cultuur, ook al is het waar dat sommige van zijn helse straffen óns al te bar voor komen,zelfs voor wie nu in onze ogen de allergrootste misdadigers zijn". e=WM Voor schrijver Maarten Bies heuvel is het leven op aarde vaak een hel. Na een depres sie van drie maanden, waar in hij nauwelijks een pen op papier kreeg, ging het de af gelopen week beter met hem. „Het was weer héél, héél erg hoor", zegt hij in Vrij Nederland. „Jij merkt nu niets aan me, maar het komt voor dat ik hier met mijn kop tegen de muren sta te slaan of dat ik met het schuim op de lippen in bed lig te hakken". En zijn aan stekelijke lach schalt door de kamer. Biesheuvel schreef het boekenweekgeschenk „Een overtollig mens". En de titel van een verhaal dat hij binnenkort hoopt te vol tooien heeft hij ook al: „Zin loos". Het lot, of God, heeft volgens Biesheuvel gezegd: Ik geef Franz Kaf ka tachtig talenten en Biesheuvel an derhalf talent. Hij troost zich met de gedachte dat er Ne derlanders zijn die helemaal geen talent hebben. Failliet maar toch blij: de Frans-Portugese filmprodu cer 'Paulo Branco. In acht jaar (co)produceerde hij veertig films, waaronder „Der Stand der Dinge" van Wim Wenders en „De Grens" van Leog de Winter. Maar de meeste films haal den nooit de bioscoop. „Je start nooit weer op nul, om dat je de spelregels steeds beter doorkrijgt, al kun je te gelijk stellen dat je finan cieel elke keer weer begint ónder nul. Geld is nooit écht belangrijk, alleen om films van te kunnen maken, als fi che in het spel, maar voor mezelf ben ik al tevreden als ik nog wat duiten in mijn broekzak voel". Douglas, want het is alle maal goud wat er blinkt. Er kenning als acteur en tege lijkertijd één van de mach tigste Hollywoord-tycoons van dit moment, die niet minder dan zestien films in productie heeft". Dat „Wall Street" geen nos talgische terugblik is na de beurskrach, wil HP bewijzen met het verhaal over echte beleggers, mensen die het geduld kunnen opbrengen om een goed aandeel in alle rust te laten groeien. Ze zijn wel schaars geworden sinds 19 oktober 1987. Maar vol gens het blad zal net als in de film de ongebreidelde hebzucht weer verdrongen worden door het gezond ver stand. Zijn we eindelijk af van de turbotaal die in dat wereldje wordt gebezigd: „Hombre, volgens mij moeten we daar als de don der oh-joe-tie zijn. OUT! Be grijp je wel?". Fons van der Stee presen teert zich een beetje als tur bo-minister in De Tijd. „Als je even de ministerraad uit loopt om je handen te gaan wassen, ben je al vijf miljoen kwijt". Dat is al royaal ver leden tijd voor hem; de ex- minister van financiën is nu vooral bekend door zijn enorm aantal commissaria ten. Bourgondisch is hij, maar ondertussen: „Met mij valt altijd te praten. Fons van der Stee is niet zo streng. Zolang maar gebeurt wat ik wil, is er niets aan de hand". De Tweede Kamer reageert volgens hem alleen maar op de publieke opinie. En de publieke opinie op de pers. „Dus moet je de media bewerken. Je geeft die jon gens wat ze nodig hebben, dan komt het voor jou van zelf ook goed". Een interview? Sieto Hoving voelt er weinig voor. Sieto Hoving? Inderdaad, de man van Tingel Tangel, het caba ret dat volgens Wim Kan de revolutionaire jaren zestig inluidde. Door een ernstig ongeluk van Hovings vrouw waren er ruim een jaar geen voorstellingen. In april be gint hij opnieuw. Voor, zoals gebruikelijk, een select pu bliek. „Ik ben alleen wat als ik op het toneel sta. Als ik de grootste dichter op straat tegenkom en die man is niet aan het dichten, dan is hij voor mij een hele gewone Nederlander. Geld. De Haagse Post vindt het een prachtig onderwerp; het blad besteedde er zelfs ooit een special aan. Het the ma duikt weer op, nu aan de hand van de film „Wall Street". Na „Fatal Attrac tion" een nieuw succes voor Michael Douglas. „Als er in de filmwereld Olympische Spelen werden gehouden was dit het jaar van Michael De Yvonne van Gennip van het superlange afstand- schaatsen heet Lenie van der Hoorn. In Hervormd Nederland zegt de eerste vrouw van de Elfsteden tocht: „Ik denk wel eens dat ik nu zoveel aan sport doe, omdat ik vroeger niet aan spelen toe kwam. Dat tekort wil ik nog steeds goedma ken. Als ik mezelf bezig zie met dat schaatsen denk ik: ik was op m'n veertiende ouwelijker dan nu". Justitie treedt streng op te gen mensen die tot vorig iaar de hoofdpoort van de basis in Woensdrecht heb ben geblokkeerd. Er zijn al meer dan veertig processen gevoerd. Hun advocate, mr. Marian Boelema, zegt dat de overheid van de demon stranten koste wat kost cri minelen wil maken. „Als mensen het hun dure plicht vinden om antisemitisme aan te wijzen, wordt daar blijkbaar, terecht, voorzich tig mee omgesprongen. Waarom legt justitie dan niet de schakel naar Woens drecht, waar mensen het als hun dure plicht beschouw den te wijzen op iets dat minstens net zo menson waardig is?". Nederland 3 moet, vanaf april, dan eindelijk het cul turele, literaire en muzikale leven van Nederland gaan weerspiegelen. Maar zal het ook zo ver komen, vraagt De Groene, die IKON-di- recteur Wim Koole laat zeg gen: „Wie niet met flauwe kul wil worden beziggehou den kan afstemmen op het derde net. Dat wordt geen elitair net. maar er zal wel degelijke kost worden ge bracht die niet in hapklare brokken wordt opgediend. De kijker zelf zal goed moeten kauwen". De lezer van De Groene ook, waarin een verhandeling over Salomé, naar aanlei ding van de opera in het Muziektheater, een kritische beschouwing over re-Euro- panisering van de NAVO rond de as Bonn-Parijs, de geschiedenis van twee „doodgewone" Russische spionnen, een reportage uit de Gaza-strook en een pro fiel van Karl Kraus. Niet al lemaal nieuwe onderwer pen, wel allemaal boeiend. DICK HOFLAND

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 5