Merendeel werknemers Vaticaan in staking
Dagboek Anne Frank toch
verplichte lectuur in VS
)weer
GEESTELITK LEVEN/OPINIE
kerk
wereld
Christelijke echtparen
moeten zoveel mogelijk
kinderen krijgen
Bezwaren prof. Dobbelaere
tegen „God in Vlaanderen"
beroepingen
Bijbelse geneeskunst wetenschappelijker dan gedacht
£iidae(3otn<wi
DINSDAG 1 MAART 1988 PAGINA 2
„Video-pastoraal" tegen sekten
MEXICO-STAD De Rooms-Katholieke Kerk in Latijns-
Amerika wil meer gebruik maken van de electronische media
om de opmars van fundamentalistische sekten tegen te gaan.
Daartoe heeft de mediacommissie van de Latijnsamerikaanse
bisschoppenconferentie CELAM een commissie voor ..video-
pastoraal'' ingesteld. De kerk moet een pastoraal antwoord zien
te vinden op de uitdaging van de electronische kerken en de
televisiepredikanten en daarbij meer gebruik maken van de
moderne communicatiemiddelen, aldus de secretaris van de
CELAM, bisschop Oscar Rodriguez Maradiaga uit Honduras,
tegenover Radio Vaticana. De CELAM wil voorts een katho
liek weekblad voor heel Latijns-Amerika oprichten.
V Jfc zoi lag van de arbeid over moderne techniek
Ai •Tl"ï«P ,M Voor de vijfde maal vraagt DISK (Dienst in
de ,cie samenleving vanwege de kerken) de kerken op
zondag 1 mei een zondag van de arbeid te houden. Het thema
is dit jaar .Achter de schermen - moderne techniek - vragen bij
de vooruitgang'. In een aanbeveling namens de Raad van Ker
ken schrijft secretaris ds. W.R. van der Zee dat „de ontwikke
lingen van de techniek de mensheid voor de vraag stellen of
wij de aarde nog kunnen beheren". De kerken staan volgens
hem nog wat onwennig tegen dergelijke vragen aan te kijken.
De opvatting wordt bestreden dat gewone mensen machteloos
zijn om iets tegen de uitwassen van de techniek te doen.
Geen gift is
kostbaarder dan goede
raad
STAATSSECRETARIS: „ACTIE IS ONACCEPTABEL"
VATICAANSTAD
Ruim negentig procent
van de leken-werkne-
mers van het Vaticaan
heeft gisteren gegeven
aan de oproep van hun
vakbond een „christelij
ke staking" te houden.
De actie wordt door het
Vaticaan ten sterkste af
gekeurd. Het werk is wel
doorgegaan, maar de
werknemers hebben hun
salaris voor de eerste
drie uur, ruim 60.000
gulden, afgestaan. Het is
de bedoeling dat het geld
via de paus terechtkomt
bij de slachtoffers van
hongersnoden.
Het Vaticaan zelf beschouwt
de actie van zijn werknemers
als een „provocatie". Staats
secretaris kardinaal Agostino
Casaroli bestempelde het ini
tiatief als „absoluut onaccep
tabel". En volgens de Belgi- Mgr. Casaroli
sche aartsbisschop Jan Schot-
te, president van de commis
sie voor het personeel, is een
staking „nooit te rechtvaardi
gen. Niet door de sociaal-eco
nomische situatie waarin het
personeel verkeert en niet
door de laatste encycliek van
de paus." Iets wat zijns in
ziens dus ook geldt voor „bij
zondere acties" als die van de
leken-werknemers. „Een sta
king zorgt voor een slecht
beeld van de kerk in de pu
blieke opinie en schaadt de
daadkracht van het Vati
caan.
De directe aanleiding voor de
actie van de ruim 1400 leken-
werknemers van het Vati
caan was het besluit van het
staatssecretariaat de salaris
sen voortaan niet meer aan
het begin, maar aan het ein
de van de maand uit te beta
len. Het steekt het actievoe
rende personeel vooral dat
het staatssecretariaat hen
niet heeft gehoord voordat
het besluit werd genomen.
De leke-personeelsleden van
het Vaticaan klagen al jarén
over hun salariëring, die vol
gens woordvoerder Cerullo
varieert van 1,15 miljoen lire
tot 1,7 miljoen (1.750 tot 2.590
gulden) per maand. De me
dewerkers van het Vaticaan
hoeven geen Italiaanse belas
ting te betalen, werken 36
uur per week, hebben een
maand vakantie en 26 betaal
de verlofdagen. Zij werken
bij de musea, het postkan
toor, de hoofd-bibliotheek, de
Osservatore Romano, de Va
ticaanse radio en diverse bu-
Swaggart weg,
Rentzkomt
Ds. Jim Rentz is de nieuwe
man van de electronische
kerk, na de schorsing van ds.
Jimmy Swaggart. De laatste
is op non-actief gesteld na
het bekend worden van zijn
bezoeken aan een prostituee.
Nog niet duidelijk is welke
strafmaatregelen tegen hem
worden genomen.
FOTO: AP
WASHINGTON Het
Amerikaanse Hoogge
rechtshof heeft bepaald
dat kinderen van funda-
mentalische christenen
verplicht kunnen
worden boeken als „Het
dagboek van Anne
Frank" en „De tovenaar
van Oz" op de openbare
school te lezen.
De kwestie speelt sinds 1983
toen zeven fundamentalisti
sche gezinnen bij de justitie
een klacht indienden wegens
het verplicht stellen van een
bloemlezing op een lagere
school in Hawkins County in
de staat Tennessee.
Het boek zou „anti-christelij
ke" onderwerpen aan de
orde stellen, zoals de evolu
tieleer, het feminisme en het
pacifisme. De ouders haalden
meer dan 300 „beledigende"
passages aan, waaronder
fragmenten uit „Het dagboek
van Anne Frank", waarin
volgens de ouders werd ge-
suggeerd dat alle godsdien
sten gelijk zijn, en „De tove
naar van Oz" dat volgens de
ouders in strijd is met de bij
belse opvatting dat alle tove
narij slecht is. Teksten van
Hans Christian Andersen, de
anthropologe Margaret Mead
en de science fiction-schrij-
ver Isaac Asimov konden
evenmin door de fundamen
talistische beugel.
Twee jaar geleden oordeelde
rechter Thomas Huil dat het
schoolbestuur de grondwette
lijke rechten van de ouders
had geschonden door aan
hun godsdienstige opvattin
gen voorbij te gaan en hun
kinderen opdracht te geven
het boek te lezen of anders
een andere school te zoeken.
Hij bepaalde dat de kinderen
thuis het vak lezen mochten
volgen. Huil kende voorts
aan de gezinnen meer dan
51.000 dollar toe voor de kos
ten die ze voor het proces
hadden moeten maken en om
de opleiding van hun kinde
ren te betalen op particuliere
„christelijke scholen".
Een hof van beroep herriep
Hulls beslissing. Het bepaalde
dat het de ouders net zo goed
hun kinderen van school
kunnen nemen en hen op
een particuliere school of
thuis onderwijs laten volgen.
Gesteund door presidents
kandidaat Pat Robertson en
een aantal conservatieve
groeperingen proberen fun
damentalistische ouders al
verscheidene jaren „gods
dienstige leerstof" als het bij
belse scheppingsverhaal weer
op het lesrooster van de
staatsscholen geplaatst te
krijgen als tegenwicht tegen
de evolutieleer. Alle pogin
gen daartoe zijn tot nu toe
door het hooggerechtshof af
gewezen.
LEIDER OPUS DEI:
DEN HAAG Christe
lijke echtparen hebben
de plicht zoveel mogelijk
kinderen ter wereld te
brengen. Echtparen die
maar een of twee kinde
ren willen, handelen uit
egoïsme. Gewoonlijk zijn
er geen serieuze en gel
dige redenen om het
aantal kinderen te be
perken.
Dat hield het hoofd van de
katholieke organisatie Opus
Dei, mgr. Alvaro del Portillo,
ongeveer 4000 merendeels
jonge mensen voor tijdens
een toespraak in Chicago.
Portillo was daar ter gelegen
heid van het feit dat 58 jaar
geleden in Chicago de eerste
vrouwenafdeling van Opus
Bisschoppen
Panama willen
onderzoek
naar Noriega
PANAMA-STAD De rk
bisschoppen in Panama heb
ben een onderzoek geëist
naar de beschuldigingen die
tegen generaal Manuel Anto
nio Noriega naar voren zijn
gebracht. „Door de ernstige
aantijgingen is de hachelijke
politieke situatie nog inge
wikkelder geworden en
daarom moet een objectief
onderzoek worden ingesteld
om de kwestie op te helde-
aldus de bisschoppen.
Noriega wordt, door zijn poli
tieke tegenstanders beschul
digd van wapenhandel, het
uit de weg ruimen van tegen
standers, verkiezingsbedrog,
spionage en handel in verdo
vende middelen.
Zij roepen de regering en de
oppositie op niet toe te geven
aan „haat, verbittering en ge
voelens van wraak". „Het is
nu de tijd door middel van
een dialoog voor het alge
meen belang van Panama te
vechten", aldus de bisschop
pen.
Dei in de Verenigde Staten
werd opgericht.
Opus Dei. dat in totaal onge
veer 75.000 leden heeft, werd
in 1982 door paus Johannes
Paulus II verheven tot per
soonlijke prelatuur. Dat wil
zeggen dat de organisatie, die
aan het eind van de jaren
twintig in Spanje werd opge
richt. aan het toezicht van de
plaatselijke bisschoppen is
onttrokken en alleen aan de
paus verantwoording is ver
schuldigd.
Portillo's rede werd voortdu
rend door applaus onderbro
ken. Hij noemde „kinderen
altijd een zegen, omdat zij
mensen opofferingsgezind
maken". Bovendien, aldus
Portillo, „als er meer kinde
ren zijn, kunnen de oudere
kinderen voor de jongere
zorgen en kan de moeder
rust nemen".
Hij waarschuwde dat veel
priesteropleidingen zullen
moeten worden gesloten als
rk echtparen gemiddeld niet
meer dan twee kinderen krij
gen. Het hoofd van Opus Dei
kreeg veel bijval toen hij ver
telde over een moeder die
haar volwassen dochter had
meegenomen naar een bij
eenkomst van Opus Dei.
Toen de dochter liet blijken
het niet eens te zijn met het
verbod van kunstmatige
voorbehoedmiddelen, ant
woordde de moeder: „Als ik
meer kinderen had gehad,
zou je niet de egoïïstische,
onuitstaanbare persoon zijn
geworden die je nu bent".
(Vervolg van de voorpag.)
HILVERSUM - De docu
mentaire „God in Vlaan
deren" zal in de origine
le versie worden uitge
zonden. Hiervoor werd
in overleg met de BRT
een bevredigende oplos
sing gevonden.
Er waren vooral bezwaren
van prof. K. Dobbelaere van
de katholieke universiteit in
Leuven, die sprekend in deze
documentaire wordt opge
voerd. Die bezwaren bestaan
er in. dat zijn commentaar,
terwijl hij zelf niet in beeld
is. werden gevoegd bij beel
den, die geen directe betrek
king hadden op zijn uitspra
ken. De Nederlandse docu
mentaire maakt deel uit van
een tweeluik, waarvan de
andere helft „God in Neder
land" werd gemaakt door
een cineast van de BRT. Tus
sen die twee onderdelen
bleek te weinig samenhang
te bestaan.
De KRO-uitzending op 11
april zal vooraf worden ge
gaan door een inleiding en
worden gevolgd door een pa
neldiscussie o.l.v. Ad Lange-
bent. Van dit panel maken
behalve prof. Dobbelaere ook
deel uit mevrouw A. Pas,
voorzitter van het interdioce
saan pastoraal beraad in
Vlaanderen, en R. Vermaerc-
ke van Caritas Catholica
Vlaanderen.
De KRO wil met het panel-
gesprek „de onderwerpen die
in de documentaire aan de
orde komen verhelderen en
verdiepen". Vragen die met
Documentarist Ad Zonneveld.
name aan de orde zullen ko
men zijn of de leegloop van
de kerken in Vlaanderen een
onafwendbaar proces is, wat
de verhouding is tussen ui
terlijk vertoon en levende
kerk en hoeveel vrijheid de
katholieke organisaties en in
stellingen aan andersdenken
den laat.
FOTO: PR
De BRT zendt deze docu-
mentaire gelijktijdig uit. De
uitzending van het tweede
deel „God in Nederland", ge
maakt door Erik Pertz van
de BRT, wordt op 21 maart
door de KRO uitgezonden.
De BRT heeft deze documen
taire al op 25 januari op het
scherm gebracht.
Politie omringt
bijeenkomst
kerkelijke
basisgroepen
DDR
OOST-BERLIJN De Oost-
duitse politie is het afgelopen
weekeinde massaal aanwezig
geweest bij een bijeenkomst
van kerkelijke basisgroepen
in de Oostduitse stad Cottbus.
De omgeving van de kerke
lijke ruimte waar de basis
groepen samenkwamen werd
dag en nacht door agenten in
uniform en burger bewaakt,
aldus de ruim tweehonderd
deelnemers, allen lid van een
werkgroep op het gebied van
de vrede, het milieu of de
ontwikkelingssamenwerking.
De deelnemers hebben bij de
autoriteiten tegen het optre
den van de politie geprotes
teerd.
Tijdens de bijeenkomst werd
gesproken over de doelstel
lingen van kerkelijk groeps
werk. Daarbij kwam her
haaldelijk het optreden van
de Oostduitse veiligheids
dienst tegen de medewerkers
van de milieubibliotheek van
de Zionsgemeente en de ge
beurtenissen bij de officiële
herdenking van de moord op
Rosa Luxemburg en Karl
Liebknecht op 17 januari in
Oost-Berlijn aan de orde.
De directeur van de acade
mie van de Evangelische
Kerk in Magdeburg, Hans-
Jochen Tschiche, betoogde
dat rondom de basisgroepen
een nieuwe cultuur groeit die
zich keert tegen de neiging
tot geweld en menswaardige
maatschappelijke structuren
ontwikkelt en beoordeelt. Be
scherming van het milieu
heeft daarin prioriteit. Van
de kerk verwachten deze
groepen ruimte om zonder
verplichtingen en ondanks
uiteenlopende motivatie met
elkaar te kunnen discussië
ren over noodzakelijke maat
schappelijke en persoonlijke
veranderingen.
Nederlands* Hervormd* Kerk
Aangenomen naar Poederoijen G.H.
Koppelman, kand. te Staphorst.
Gereformeerd* Kerken vrijge
maakt
Aangenomen: naar Rijswijk i.c.m.
Pijnacker drs. A.S. van der Lugt,
kand. te Kampen die bedankte voor
Beverwijk, voor Bruchterveld, voor
Grjjpskerk i.c.m. Niezijl, voor Lop-
persum i.c.m. Westeremden, voor
Lutten, voor Onnen, voor Ten Post
i.c.m. Garrelsweer en voor Roode-
school.
Remonstrantse Broederschap
Beroepen te Twente: B.A. Koek te
Leiden die dit beroep heeft aange
nomen: te Rotterdam, dr. M.D. Kos
ter te Hengelo, die dit beroep heeft
aangenomen.
JERUZALEM Het ge
bruik om „de toekomst te le
zen" uit de organen van die
ren, en andere bizar aan
doende bezigheden die kun
nen worden teruggevonden
in oude bronnen als de Bij
bel, blijken wel degelijk een
wetenschappelijke achter
grond te hebben.
Dat is de conclusie van veer
tig Britse, Canadese, Franse,
Westduitse en Israëlische on
derzoekers aan de He
breeuwse Universiteit in Je
ruzalem, tijdens een recent
internationaal symposium
over Medicijnen in de Bijbel
en de Talmud.
„Wij denken altijd dat ze in
bijbelse tijden niets over me
dicijnen wisten, maar in wer
kelijkheid wisten ze heel
wat," zei de Britse arts en
medisch historicus Dr. Elinor
Lieber van de universiteit
van Oxford. „Ze hadden wel
geen microscopen, maar wel
hun eigen, betrouwbare me
thodes".
Lieber richtte zich met haar
onderzoek op de hepatosco-
pie, het bekijken van de le
ver. Zij vond aanwijzingen
uit de tijd van de profeet
Ezechiel. Toen, in de vroege
zesde eeuw voor Christus,
was Nebuchadnezar koning
van Babylon In Ezechiel
21:21 staat geschreven hoe
Nebuchadnezar „naar de le
ver kijkt" om te besluiten of
hij eerst Amman zal verove
ren, dan wel Jeruzalem
De latere Romeinse bestuur
ders van Palestina namen die
methode rond het begin van
onze jaartelling over. aldus
Lieber.
Er bestaat verband tussen
malaria en leverziektes, aldus
Lieber. Hoewel de twee niet
direct met elkaar te maken
hebben, worden beide ver
spreid door insecten die in
hetzelfde moerassige klimaat
leven.
In de oudheid werd het voor
komen van leverziektes in
dieren in verband gebracht
met het voorkomen van ma
laria. Het onderzoeken had
dus niets te maken met bijge
loof, maar alles met een we
tenschappelijke methode om
vast te stellen waar de legers
de minste kans op malaria
liepen. Malaria eiste in die
tijd onder soldaten een hoge
re tol dan de gemiddelde
„Dit was duidelijk
een methode van onschatba
re waarde voor de strategi
sche planning," aldus Lieber.
In Iraq en Israel zijn kleita
bletten gevonden met teke
ningen van de levers van
schapen en ander vee, die
waren onderzocht op gaten
die waren veroorzaakt door
zuigwormen of andere para
sieten.
Lieber zei dat uit de geschrif
ten van de Romeinse inge
nieur Vetruvius blijkt dat
Romeinse soldaten die in de
eerste eeuw voor Christus in
de buurt van Jeruzalem hun
kamp opsloegen soortgelijke
methodes gebruikten om de
plaatsen voor hun bases te
bepalen.
ALLYN FISHER (AP)
Ziekteverzuim en overuren
Het vormde geen verrassing meer toen minister Korthals
Altes vorige week de Tweede Kamer meedeelde, dat de cel
deurdeling definitief van de baan is en er ook geen kostbare
Britse bajesboot aan te pas hoeft te komen om het tekort aan
gevangenisruimte in ons land op te lossen. De minister heeft
gekozen voor het alternatief dat de vakbond Abva/Kabo
heeft aangedragen en dat meer dan 160 nieuwe cellen ople
vert. De helft daarvan ontstaat als een inrichting van de kin
derbescherming wordt omgetoverd tot een huis van bewa
ring. De andere helft is gevonden bij een stofkam-operatie in
bestaande gevangenissen.
Dat laatste wekt enige verbazing. Men mag toch aannemen
dat een minister van justitie eerst zelf de stofkam heeft ge
hanteerd, alvorens hij ingrijpende voorstellen lanceert als
het onderbrengen van twee gedetineerden in één cel? Maar
nee, het was de vakbond die moest vaststellen dat schaarse
celruimte op diverse plaatsen wordt gebruikt door kantoor
personeel en geestelijke verzorgers in dienst van de strafin
richtingen. tl
ALS de sleutels van die cellen zijn teruggevonden en bin- ,j
nen de gevangenismuren een paar barakken of caravans
worden neergezet waar de betrokken stafleden bureau kun
nen houden is het probleem opgelost. De kosten van het vak-
bondsvoorstel, vooral voortvloeiend uit de verbouwing van -
de inrichting van de kinderbescherming, komen overeen
met het bedrag dat Korthals Altes voor zijn oorspronkelijke
noodplan had gereserveerd en dat moet komen uit de ge
plande stopzetting van de rijksbijdrage in de bewakingskos- 'j
ten van Schiphol.
DAARNAAST is extra geld nodig om het nieuwe huis van
bewaring van bewakingspersoneel te voorzien. De minister
wil dat geld loskrijgen via een wijziging van de arbeidsvoor
waarden van het gevangenispersoneel. Hij denkt daarbij met
name aan de post overwerk, die de laatste jaren danig uit de
hand gelopen als gevolg van het hoge ziekteverzuim onder
bewaarders. Hoe Korthals Altes zich voorstelt daar iets aan
te doen is een open vraag.
De vakbond, die haar eigen constructieve bajesplan niet als
een boemerang in het gezicht of tegen een nog gevoeliger
plaats de portemonnee wil krijgen, verzet zich met
hand en tand tegen een ingreep in de cao. Dat gevangenisbe
waarders zo vaak in de lappenmand zitten is op zich een
zorgwekkend verschijnsel. Het illustreert de zwaarte van de
job.
INDIEN het kabinet zich voorstelt dat de spiraal ziektever
zuim-overuren uitsluitend op die manier kan worden terug
gedraaid, houdt het zichzelf voor de gek. De enige oplossing
is een uitbreiding van het aantal gevangenisbewaarders op
zeer korte termijn. Het deze week aangekondigde experi
ment met langdurig werklozen, die de bewaarders moeten
ondersteunen als chauffeur, portier of administratieve
kracht, kan daar een uiterst nuttige aanvulling op zijn.
Dat kost allemaal geld, maar dat extra offer moet de sa
menleving zich dan maar getroosten. Het is de onvermijdelij
ke consequentie van het streven een eind te maken aan de
situatie dat verdachten niet in voorarrest kunnen worden ge
nomen bij gebrek aan gevangenissen of gevangenispersoneel.
Sleutelen aan de arbeidsvoorwaarden van de cipiers zou de
recrutering van nieuwe mensen nog moeilijker maken. Met
het oog op de geplande uitbreiding van het aantal gevange
nissen en huizen van bewaring, waarvoor een ferm aantal
nieuwe bewaarders nodig zal zijn, is dat het laatste waar we
op zitten te wachten.
SNEEUWBERICHT
Harz e
DICHTBIJ-HUIS
In de Belgische Ardennen ligt momenteel 20 tot 40 cm. sneeuw. Alpine-ski
mogelijk in: Spa en Vielsalm/Baraque de Fraiture en Robertville. Langlauf
mogelijk in Spa, Vielsalm/Baraque de Fraiture, Lierneux, Malmedy/Beverce
en Gouvy
In de Duitse Eifel zijn wintersportmogelijkheden in: Hollerath (ca. 50 cm).
Udenbreth (ca. 55 cm). Daun (ca. 20 cm). Hohe Acht (ca. 30 cm). Nuerburg (ca.
20 cm) en Pruem (ca. 30 cm). De wintersportmogelijkheden in het Sauerland.
Zwarte Woud zijn goed tot zeer goed.
SAUERLAND
Altastenberg
Boedefeld
Br i Ion
HARZ
Hahnenklee
Braunlage
ZWARTE WOUD
Bernau
Feldberg
Freudenstadt
Hinterzarten
Menzenschwand
Schonach
Simmersfeld
Todtmoos
Todtnau
tot 110 c
tot 60 c
tot 90 c
tot 150 c
Op één na
zachtste winter
DE BILT Deze winter
(december, januari en fe
bruari) is de op één na
zachtste van deze eeuw ge
weest. Alleen de winter
van 1974/'75 was zachter.
De gemiddelde tempera
tuur bedroeg bijna vijf
graden tegen 2,6 graden
normaal. Er waren tot nu
toe ook slechts 23 dagen
met een minimumtempe
ratuur onder de nul gra
den, tegen 43 normaal. De
laagst gemeten minimum
temperatuur was 9 graden
onder nul. In de omgeving
van Rotterdam viel de
meeste neerslag, 290 milli
meter, terwijl het in Lim
burg juist het minst nat
was met ongeveer 160 mil
limeter. Qua zonneschijn
was de winter aan de
„sombere kant".
15 10 o
Minder buien.
DE BILT (KNMI) De buiig
heid wordt morgen geleidelijk
minder. De noordwestelijke
stroming waarmee de afgelo
pen dagen lucht werd aange
voerd, die vooral in de boven
lagen erg koud was, maakt
plaats voor minder koude
lucht. Doordat via IJsland een
storing naar de Britse Eilan
den trekt, draait de wind bij
ons morgenavond naar het
westen en wordt de buiigheid
minder. Wel daalt in de nacht
de temperatuur nog tot dicht
bij het vriespunt, waarna het
overdag toch niet veel warmer
wordt dan een graad of 5.
Eerst in het weekeinde ziet
het naar uit dat het droog is en
af en toe de zon doorbreekt.
regenbui 14 11 06,
