„Industrie strooit te
veel zout in het eten"
m
.Zonder aardrijkskunde verdwaal je"
fotebcSou/m/nl
Volkshuisvesting duldt
geen nieuwe bezuinigingen
CDA: Brokx
mag naar Tilburg
Lou de Jong kreeg
ontslag bij VARA
LERAREN TEGEN HALVERING AANTAL LESUREN:
W
[WÏÏÏTTÏ
Van de Scheur
bouwt feestje rond
250.000e bondslid
Begrip voor informatiestop;
BINNENLAND
VRIJDAG 26 FEBRUARI 1988 PAGINA
VOOR STAATSSECRETARIS HEERJV1A IS DE MAAT VOL
UTRECHT Staatssecre
taris Heerma van volks
huisvesting duldt geen
nieuwe aanslagen op zijn
begroting. „De begroting
groeit niet, we veroorza
ken geen overschrijdingen
in de uitgaven en boven
dien heeft volkshuisves
ting de afgelopen jaren al
een zéér forse bijdrage ge
leverd aan de bezuinigin
gen in deze kabinetsperio
de", aldus Heerma. De
staatssecretaris zei dit gis
teren tijdens het congres
van de Christelijke vere
niging van woningbouw
corporaties NCIV in
Utrecht.
Heerma heeft zich als opvolger
van Brockx immer voorzichtig
uitgelaten, maar nu wil hij
niet langer lijdzaam blijven
toekijken. Dat komt vooral
door recente aanvallen op zijn
budget van het ministerie van
financien en van de finan-
cièel-economische adviesclub
van topambtenaren. Beide
vonden dat het mes in de sub
sidies moet. Bovendien zijn er
de laatste tijd geluiden te ho-
rën dat er volgend jaar op
nieuw ruim 6 miljard moet
Worden bezuinigd op volks
huisvesting.
Dat is Heerma te gortig. Hij
Wil er dan ook geen enkel mis
verstand over laten bestaan
dat hij niet wil opdraaien voor
overschrijdingen bij andere
departementen (WIR, studiefi
nanciering, uitkeringen).
„Waar sprake is van groei of
overschrijdingen, moet de ver
oorzaker ook maar betalen",
meent Heerma, die zich daar
mee schaart achter minister
Ruding van fincanciën.
De bewindsman verwacht dat
de uitgaven voor individuele
huursubsidie (IHS), die in vo
rige jaren telkenmale de be-
grotingspan uitrezen, dit jaar
binnen de geraamde 1,4 mil
jard zullen blijven. Heerma
geeft toe dat de koopkracht
ontwikkeling een gunstig ef
fect zal hebben op de IHS-kos-
ten. Toch maakt hij zich zor
gen over de toekomst, aange
zien de omvang van de IHS-
uitgaven in sterke mate afhan
kelijk blijft van uiterst wanke
le factoren als inkomensont
wikkeling, werkgelegenheid
en economische groei. „Ik
vraag me in gemoede af of de
IHS-uitgaven wel voldoende
beheersbaar zullen blijven",
aldus de staatssecretaris.
Heerma zei tijdens het congres
ook niets te voelen voor het
voorstel van de Vereniging
Nederlandse Gemeenten
(VNG) om de financiering van
de sociale woningbouw geheel
ep exclusief over te dragen
aan de gemeenten. De NCIV is
evenmin geporteerd van dit
plan. Volgens voorzitter Aqui-
na staan de woningbouwcor-
oraties, die zich steeds heb-
en verzet tegen de grote
overheidsbemoeienis. aller
minst te trappelen om het ene
juk voor het andere te verwis
selen. Aquina: „We zijn er nu
juist op uit om meer zelfstan
dig te kunnen opereren op de
woningmarkt".
De afwijzende reacties kwa
men gisteren los, nadat VNG-
direkteur Dordregter op het
congres een vurig pleidooi had
gehouden vóór gemeentelenin
gen'. Nu het rijk zich steeds
verder terugtrekt uit de finan
ciering van de woningbouw,
zo betoogde Dordregter, kan
de continuïteit alleen worden
gegarandeerd als de gemeen
ten zich over die taak ontfer-
DEN HAAG Wat de CDA-fractie betreft mag mr. G.
Brokx, die door haar toedoen moest aftreden als staatsse
cretaris van volkshuisvesting, burgemeester worden van
Tilburg, zo verluidt het in politiek Den Haag. Het uitge
lekte oordeel van de parlementaire enquêtecommissie
bouwsubsidies dat Brokx als bewindsman in een bepaalde
zaak „onverantwoord heeft gehandeld" zou niet als zoda
nig negatief aangemerkt worden dat de oüd-staatssecreta-
ris geen belangrijke politieke functie meer mag krijgen.
CDA-fractieleider De Vries, die de zaak-Brokx aan het
rollen bracht door een brief aan premier Lubbers, zou
overigens best tevreden zijn met de kwalificatie van
Brokx' handelen als staatssecretaris. Daaruit is immers af
te leiden dat hij de positie van Brokx niet ten onrechte ter
discussie heeft gesteld. Na de openbare verhoren door de
enquêtecommissie waren er ministers die uitspraken dat
Brokx eerherstel moest krijgen als hij er in het verslag
goed zou afkomen.
AMSTERDAM De historicus dr. Lou de Jong is begin
1948 door de VARA ontslagen als radiocommentator nadat
hij een felle aanval had gedaan op het Nederlandse militaire
optreden in Nederlands-Indië. Hij schrijft dat in een voet
noot in „Epiloog", deel 12 van „Het Koninkrijk der Neder-
De Jong aanleiding om ziin lidmaatschap van de Partij van
de Arbeid op te zeggen. Oud-Indiëgangers zien in deze me
dedeling een bevestiging van hun beweringen dat De Jong
deze periode niet objectief beoordeelt. Tegen het onderdeel
dat handelt over de Nederlandse betrokkenheid bij gevecht
sacties tijdens de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië,
kwamen in november al felle protesten van de kant van
oud-Indiëgangers. Zij voelen zich ten onrechte beschuldigd
van oorlogsmisdaden.
CDJA: „Uitkeringei
en hulp Derde
Wereld ontzien"
DEN HAAG Het CDA moet de b
loofde rust op het vlak van de socfa
zekerheid waarmaken en de norm v;
anderhalf procent van het bruto nati
naai product voor ontwikkelingssame
werking handhaven. Dit schrijft CDJi
voorzitter Hans Huibers in een brief aj
premier Lubbers. Huibers roept Lu
bers op tot een krachtige aanpak v;
het werkgelegenheidbeleid in plaats v;
te bezuinigen op de sociale zekerhei
De ontwikkelingssamenwerking mo
volgens de CDJA-voorzitter juist in t
den van grote druk op de overheidsl
nanciën op peil blijven vanwege de sol
dariteit met mensen die het nog slecht
hebben.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIILAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER. RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
PROF. DEBEVERE OP SYMPOSIUM „VOEDING EN BLOEDDRUK":
EDE Fabrikanten van
levensmiddelen stoppen
te veel zout in het eten.
Makers van kant-en
klaar-maaltijden, kaas,
vlees, brood en vis sprin
gen „onzorgvuldig" met
zout om. De gerechten
bevatten „veel te veel"
zout en dragen daarmee
bij tot een te hoge bloed
druk en (vaak daardoor)
hart- en vaatziekten bij
grote groepen consumen
ten. Maar hoe meer zout,
hoe langer het produkt
goed blijft, zeggen veel
fabrikanten. Prof. dr. ir.
J. Debevere van de
Rijksuniversiteit in het
Belgische .Gent laat er
geen twijfel over be
staan: hij verfoeit die
denkwijze.
Volgens Debevere moet het
eenvoudig mogelijk zijn met
minder zout toch een lange
houdbaarheid te garanderen.
„Ik noem dan nieuwe pasteu-
risatie-technieken. En bestra
ling. Maar dat laatste ligt in
Nederland nogal gevoelig".
Hij zei dat gisteren in Ede tij
dens het symposium „Bloed
druk en Voeding" van de
Nederlandse Hartstichting en
de Stichting Voeding Neder
land. Vijftien professoren en
doktoren vertelden over de
nieuwste onderzoeksgege
vens en de laatste wetens
waardigheden. Het symposi
um werd bijgewoond door
120 cardiologen, internisten,
artsen en diëtisten, voedings
deskundigen, levensmidde
len-technologen en studen
ten.
Debevere legt de schuld van
het overvloedig gestrooi met
zout overigens niet uitslui
tend bij de industrie. Volgens
In deze hal worden kant-en-klare maaltijden bereid. Volgens velen gebruikt de voedingsindustrie
nog te vaak te veel zout in de produktèn om ze langer houdbaar te maken. foto: sp
hem weet de industrie „don
dersgoed" dat het met min
der ook wel af kan. „Liever
doen ze dat ook. Dat is zelfs
in de mode, want dat ligt
goed bij de consument". Dat
er dan toch te veel met zout
gestrooid wordt, wiit hij aan
een gebrek aan vakkennis bij
sommige fabrikanten. Maar
ook willen veel industriëlen
„op safe" spelen. „Ze gooien
er toch iets extra's bij. Want
de distributeurs, de groothan
del en de consumenten vol
gen de bewaar-voorschriften
niet altijd zo precies op. Van
goede, permanente koeling is
bijvoorbeeld lang niet altijd
sprake. Een beetje extra zout
compenseert dat. Gevolg is
dat in veel levensmiddelen
meer zout zit dan strikt nodig
is", betoogde Debevere.
Vijf-en-dertig op de honderd
mensen heèft een te hoge
bloeddruk, zo heeft de Ge
zondheidsraad berekend. De
helft van alle bejaarden in
ons land kampt er mee. Op
vallend daarbij is dat 90 pro
cent van de Nederlanders
denkt „een matig zoutgebrui-
ker" te zijn. Alleen vanuit
dat oogpunt al blijft het zin
vol om zoutminnend Neder
land nog eens op de ricico's
te wijzen. Naast de bekende
geluiden minder eten,
meer bewegen en dergelij
ke waren er op het sym
posium ook wel enkele nieu
we geluiden te horen. Zo
zouden mineralen, met name
kalium, calcium en magnesi
um, bloeddrukverlagend
kunnen werken. Die minera
len zitten in fruit, groenten
en zuivelprodukten, en die
werden dus al aangeraden
door voedseldeskundigen.
Volgens de Leidse voedings
epidemioloog prof. Kromhout
die meewerkte aan het
Intersalt Onderzoek naar het
nut van mineralen slik
ken Nederlanders negen
gram zout per dag. De Ame
rikaan is de grootste zoutge-
bruiker ter wereld: veertien
gram per dag. De kleinste
hoeveelheden werken de
„primitievere volken" naar
binnen, slechts twee gram
per dag.
Opvallend is volgens Krom
hout, dat in de westerse lan
den het aantal gevallen van'
hoge bloeddruk met het vor
deren van de leeftijd explo
sief stijgt. Daarmee ook het
aantal slachtoffers van har
tinfarcten. Bij de pigmeeën is
van zo'n stijging geen sprake.
„Ergens tussen de twee en
negen gram moet dus een
soort grens liggen" stelt
Kromhout. Hij noemt dat
„een soort keerpunt, waarbij
zout slikken geen gevolgen
meeF heeft voor de bloed
druk. Wij vermoeden dat die
grens rond de drie gram ligt.
En dat zou voor ons een vrij
hopeloze situatie betekenen.
Want hoe we ook ons best
doen, onder de zeven gram
zout per dag zullen we wel
nooit komen. Dat is al bijzon
der zout-arm"
Nicotine
Het slikken van extra calci
um zou mogelijk kunnen hel
pen de bloeddruk te verla
gen, maar ook weer niet al
tijd. Volgens de Nijmeegse dr.
Thien is het in elk geval ook
zinvol minder drop te eten
en minder alcohol te drin
ken. Nicotine heeft volgens
hem geen èffect op de bloed
druk („dat is niet bewezen"),
maar verhoogt wel de kans
op een hartinfarct.
De invloed van koffie is vol
gens Thien ook al niet aan te
tonen. „Zeker, caffeine Is een
stress-veroorzaker. Maar dat
de bloeddruk daardoor stijgt,
is zeer twijfelachtig. Ook als
je heel veel koffie zou drin
ken". Prof. Arntzenius toon
de zich fel tegenstander van
behandeling tegen hoge
bloeddruk met medicijnen.
„Veel medicijnen verhogen
juist het cholesterol-gehalte
in het bloed. En dat verhoogt
weer de kans op een hart-in-
farct. Afslanken, zorgen voor
gewichtsverlies. En minder
zout nemen. Misschien wat
meer vegetarich eten. Dat is
beter dan al die pillenslikke-
nJ LEX VAN KOOTEN
SCHIEDAM Het
schoolvak aardrijkskunde
dreigt gehalveerd te
worden. Als de plannen
van de regering doorgaan
zal er voortaan in de ba
sisvorming, de eerste drie
jaar van het voortgezet
onderwijs nog maar een
uur aardrijkskunde per
week gegeven worden.
Uit protest maar ook om
belangstellenden en poli
tici meer inzicht te geven
in het schoolvak aard
rijkskunde organiseert het
Koninklijk Aardrijkskun
dig Genootschap morgen
in Utrecht een aardrijks-
kundedag.
„Met een uur aardrijkskunde
in de basisvorming kun je wei
nig meer beginnen", zegt me
vrouw I. van den Berg, lerares
aardrijkskunde aan de Prof.
26 februari
Mr. Pieter van Vollenhoven
woont als voorzitter van de
Raad voor de Verkeersvei
ligheid, In Delft het con
gres „Van politie tot pre
ventie" bij.
Prins Claus opent het nieu
we gebouw waarin de zetel
van de Bernhard van Leer
Foundation In Den Haag is
ondergebracht.
Casimir scholengemeenschap
in Vlaardingen en tot voor
kort voorzitter van de afdeling
onderwijs van het KNAG.
„Als je het aantal uren aard
rijkskunde halveert, is het niet
eens mogelijk de helft van de
leerstof te behandelen. Een
groot gedeelte van de les moet
dan gebruikt worden om ken
nis uit de vorige les op te fris
sen".
„Bovendien gaat de aardigheid
van vak verloren. Er is alleen
nog maar tijd om basisbegrip
pen van buiten te leren. Het
verband tussen aardrijkskunde
en milieu, waar het in de aard
rijkskunde uiteindelijk om
draait, gaat verloren. Het ge
volg is dat kinderen, die na de
basisvorming niet verder gaan
met aardrijkskunde nooit ge
leerd hebben om goede ver
banden te leggen".
Om een bloemetje
„Aardrijkskunde kan aan de
hand van een thema gegeven
worden. In de tweede klas
wordt gebruik gemaakt van
een stripverhaal om leerlingen
duidelijk te maken wat gren
zen zijn en hoe zij ontstaan.
Twee mensen krijgen ruzie
over een bloemetje dat tussen
hen in staat. Het gevolg is dat
zij eerst een hek om het bloe
metje zetten en vervolgens een
groot hek om hun territoria.
De ontstaansgeschiedenis van
de Berlijnse muur in een note-
dop. In vervolglessen wordt
gebruik gemaakt van plaats
naam- en douaneborden om de
leerling te leren wat een ge
meente en een land is".
De achterliggende gedachte
van aardrijkskunde-onderwijs,
namelijk het verband tussen
Marokko is door het KNAG voorgesteld is als eindexamenonder-
werp voor 1992 en later. „Wij hebben in Nederland een multl-
raciale samenleving. Daarom is kennis van andere culturen erg
belangrijk. Het is goed als leerlingen weten waarom mensen uit
een land weggaan".
natuur en milieu duidelijk ma
ken, komt ruimschoots aan
bod. Mevrouw Van den Berg:
„In één methode wordt ge
bruik gemaakt van kaartjes
om de oorzaken van aardbe
vingen en vulkanen aan het
Kaart|e uit de nieuwste Bosatlas
licht te brengen. De kinderen
tekenen op kaartjes breuklij
nen die er op aarde lopen. Zo
gaan zij inzien waarom er in
Amerika langs de Stille
Oceaan aardbevingen voorko
men en in Nederland niet".
„Ik denk dat aardrijkskunde
het enige vak is dat de relatie
tussen natuur en milieu zo
duidelijk legt. Hoe kan een po
liticus die geen aardrijkskunde
heeft gehad, een verantwoorde
beslissing nemen over de keu
ze voor een asfaltweg of een
school op een bepaalde plaats.
De bouw van een asfaltweg
heeft namelijk grote conse
quenties voor het milieu. Dit is
een kleinschalig voorbeeld,
maar op mondiaal niveau
moeten dezelfde afwegingen
gemaakt worden".
Multi- raciaal
Het belang van aardrijkskun
de voor de samenleving blijkt
ook uit eindexamenonderwer-
pen: de Bondsrepubliek Duits
land, Indonesië als ontwikke
lingsland, de Randstad en re
gionale ongelijkheid in Neder
land. „De praktische gericht
heid blijkt ook uit onderwer
pen als Marokko, dat door het
KNAG voorgesteld is als eind-
examenonderwerp voor 1992
en later", zegt mevrouw Van
den Berg. „Wij hebben in Ne
derland een multi-raciale sa
menleving. Daarom is kennis
van andere culturen erg be
langrijk. Het is goed als leer
lingen te weten komen waar
om mensen uit een land weg
gaan. Daardoor ontstaat meer
begrip voor elkaar en kan het
onderwijs een bijdrage leveren
aan de integratie van buiten
landers in onze samenleving".
„In het verleden hebben wij
aansluiting bij de actualiteit
gezocht door spreiding van de
rijksdiensten, de verhuizing
van de PTT naar het noorden
en het CBS naar Heerlen te
behandelen. Straks ga ik in de
klas de vierde nota ruimtelijke
ordening, die binnenkort ver
schijnt. behandelen".
De actie „kies exact" van
staatssecretaris Ginjaar, die de
leerling op het nut van wis
kunde en natuurwetenschap
pen wijst, vindt in de ogen van
mevrouw Van den Berg dan
ook geen genade: „Wij hebben
met het KNAG een aantal leu
zen opgesteld. Eén daarvan
luidt: „Aardrijkskunde is de
maatschappij. Wiskunde kun
je laten vallen, maar de maat
schappij niet".
Robot
„Ik kan me indenken dat het
voor bepaalde studierichtingen
nodig is wiskunde in het pak
ket te hebben, maar zonder
maatschappelijke vakken ben
je een robot. Je kunt best een
compleet mens zijn als je geen
wiskunde in het pakket hebt.
Zonder wiskunde kom je mis
schien niet ver, maar zonder
aardrijkskunde verdwaal je.
Dan krijg je hier een soortge
lijke situatie als in Amerika,
waar bijna geen aardrijkskun
de op scholen gegeven wordt.
De Amerikanen weten nauwe
lijks dat er buiten hun land
nog iets bestaat. Dat kan een
klein land als Nederland zich
niet permitteren".
„De minister zegt zelf dat er
kennis van een tweede taal
nodig is, maar dat je verder
niets van een land hoeft te we
ten. Zeker voor het bedrijfs
leven is het slecht als er geen
kennis van gewoonten in een
land meer bestaat. Stel dat ie
mand op zakenreis aan een
Arabier het voorstel doet om
varkensworst uit blik te eten".
FRANK DE KLERK
Karin de Goey, het 250.000e lid van de AbvaKabo, wordt do<
Van de Scheur in de bloemetjes gezet. foto: an
ZOETERMEER De
naam Hans Pont werd in
de toespraken zorgvuldig
vermeden. Wat had het
voor zin zout te strooien in
de wond die de voormali
ge vice-voorzitter van de
AbvaKabo zijn oude club
met die opzienbarende
transfer naar Binnenland
se Zaken had toegebracht?
Dat zou de feestvreugde
alleen maar bederven. En
feest wós het gistermiddag
in het hoofdkwartier van
de FN V-ambtenarenbond.
Onder leiding van voorzit
ter Jaap van de Scheur
gingen honderden handen
op elkaar en vele glazen
in de hoogte om de in
schrijving van het
250.000e lid te vieren.
„Dat getal van een kwart mil
joen is niet nieuw voor ons",
bast Van de Scheur relative
rend, „want we hebben er in
het verleden wel méér gehad.
Maar u weet allemaal hoe het
is gegaan: begin jaren tachtig
kwam de klad er oehoorlijk in,
maar dankzij ons uitmuntend
kader en de inspanningen van
enthousiaste ledenwervers is
er sinds enkele jaren weer
sprake van een sterk stijgende
lijn". -
Trots haalt Van de Scheur een
papier uit zijn binnenzak. „Ik
heb hier een telegram van Jo-
han Stekelenburg. 'Beste Jaap'
staat erboven. Prachtig hè? Zo
word ik niet vaak aangespro
ken. Het FN V-bestuur felici
teert jullie met het binnenha
len van het 250.000ste lid. Jul
lie winst is onze winst. Op
naar de één miljoen FN V-le
den". Van de Scheur knikt in
stemmend naar de applaudisl
serende aanwezigen. „Ik wi
nog wel effe wat kwijt", zeg
hij vaderlijk, waarna hij op a
toon van een pastorale dagslui'
ter vertelt hoe belangrijk vak-
bonden zijn. Doodstil is het al;
hij pleit voor 'solidariteit', voo
'zoeken naar recht een recht
vaardigheid' en 'liefde voor e
kaar'. „Want tegenwoordig ri
het vaak zo: waar armoedL.
door de voordeur naar binneij:
komt, verdwijnt de liefde dó<r
de achterdeur. Dat moeten y
tegenhouden".
Even later wordt het kwar
miljoenste AbvaKabo-lid in c j
bloemen gezet. Het feestvaij
ken is een jonge vrouw, KariiJ
de Goey, werkzaam voor he
ministerie van defensie op d
vliegbasis Volkel. Van d
Scheur biedt haar een week
ejnd in een vakantie-oord aan"
Gehuldigd worden ook enkeli
personen die net vóór of n
nummer 250.000 werden ingei
schreven. Zelfs de 'aanbrëh
gers' van het groepje nieuwkö
mers krijgen een ruiker.
Vóór de glazen worden gehe
ven neemt Van de Scheur noj
eenmaal het woord. Hij over
handigt een vertegenwoordig
ster van Amnesty Internatio
nal namens zijn bond eer
cheque van 10.000 gulden. Eer
extraatje bovenop de 30:001
gulden die de AbvaKabo-lë r
den het afgëlopen half jaar a
bijeen hebben gebracht in hel
kader van de ledenwerf-actie
Voor ieder nieuw ingeschre;
ven bondslid wordt 20 gulder,
naar Amnesty overgemaakt,
Van de Scheur: „Vroege
kreeg iemand voor het wervei1
van een nieuw lid een ca
deautje, een pen of zo. Daai'
zijn we mee gestopt. Inplaat(
daarvan gaat er nu telkens eer
cadeautje naar Amnesty Inter
national. Dat is toch veel zin
voller?"
DICK VAN RIETSCHOTEN c
IN ZAAK HEUN
DEN HAAG De helft van de Nederlanders vindt dat de fami j
lie Heijn gelijk had om geen informatie in de ontvoeringszaal,
van Ahola-topman Gerrit-Jan Heijn naar buiten te brengen. Dij
blijkt uit een enquête van het onderzoeksbureau NIPO onde i
958 Nederlanders. Een derde van de ondervraagden vindt dat d
familie ongelijk had door niet meer informatie naar buiten t
brengen. De zwijgende opstelling van de politie vindt nog mee
begrip. Zestig procent vindt het terecht dat de politie niet mee 3
informatie heeft verstrekt.
(ADVERTENTIE)
Verzoek aan de gebruiksters
van de Braun LS 30 krulborstei
type 4565 nr. 743 t/m 804
Bij bovengenoemd type kruller dat vanaf november '87 is
verkocht, kan bij een ongunstige samenloop van omstan
digheden een defekt ontstaan, waardoor het apparaat niet
meer aan onze hoge veiligheidseisen voldoet.
Het betreft een klein aantal apparaten van het typenummer
4565 met een 3-cijferige kode tussen 743 en 804.
Dit is vermeld op het typeplaatje op het handvat van de
krulborstei.
Wie in het bezit is van dit type borstel kan deze onge-
frankeerd opsturen naar:
Braun Electric Nederland B.V.
Antwoordnummer 485
2501 VB Den Haag.
BRflUfl