Socialisme als blok
aan het been van PvdA
lEUWi
Kamerlid Van Erp:
mensa's moeten
meeëters weren
Engels parkeersysteem
dodelijk voor Leiden
Binnenland
fieidócOotMOtti
DINSDAG 23 FEBRUARI 1988 PAGINA 3
uto verloren
iRDRECHT Twee inwoners uit
levoetsluis zijn gisteravond op rij-
;g 20 ter hoogte van Moordrecht hun
sonenauto verloren. De twee man
een man en zijn schoonzoon waren
hun auto naar Linschoten gereden,
daar een oplegger op te halen. Daar
d besloten de personenauto, om ben-
uit te sparen, op de oplegger te zet-
In de omgeving van Moordrecht
V0(Ö de auto, die volgens de Rijkspolitie
goed was vastgebonden, van de
htwagen af. De personenauto kwam
Volgens op de vluchtstrook tegen de
uc^ grail terecht. De bestuurders van de
m gger konden later, gewaarschuwd^
tijr andere weggebruikers, de licht be-
tjidigde auto ophalen. Het voorval
't geen gevaar voor het overige ver-
opgeleverd.
Kettingbotsingen
door mist
Een legertje brandweerlie
den veegt het met olie en
benzine besmeurde weg
dek van de A-2 bij Abcou
de schoon. Bij een ket
tingsbotsing gisteren in de
dichte mist, kwam daar de
28-jarige hoofdagent A.
Huijgen uit Amsterdam bij
hulpverlening om het le
ven. Ook elders in het land
deden zich kettingbotsin
gen voor door de dichte
mist. Hierbij raakten tien
tallen mensen gewond.
FOTO: ANP
Minder snel bijstand
voor werkloze jongeren
DEN HAAG Werkloze jongeren van 18, 19
of 20 jaar komen vanf 1 juli dit jaar in beginsel
uitsluitend in aanmerking voor een bijstands
uitkering op basis van de zogenoemde thuiswo
nenden-norm. Het kabinet is gisteren akkoord
gegaan met dit voorstel van staatssecretaris De
Graaf (sociale zaken en werkgelegenheid). De
maatregel was al aangekondigd bij de begro
ting van sociale zaken van dit jaar en geldt al
leen voor nieuwe gevallen. De hogere uitke
ring voor alleenstaanden wil De Graaf voort
aan alleen nog toekennen als de jongeren niet
bij hun ouders kunnen wonen, als ze in het ka
der van de jeugdhulpverlening reeds buiten
gezinsverband zijn geplaatst of als ze op de in
gangsdatum van de bijstandsuitkering ten min
ste een jaar niet meer bij het gezin wonen.
Benzine
twee cent
duurder
ROTTERDAM Benzine
wordt morgen twee cent
per liter duurder. Bij de
zelftankpomp gaat een li
ter super (gelood) dan 155
cent kosten en een liter
normaal (ongelood) 150
cent. Een aantal oliemaat
schappijen verkoopt langs
de snelwegen ook Euro-
loodvrij. De prijs hiervan
gaat naar 152 cent per li
ter. De prijs van diesel en
lpg blijft hetzelfde. De
prijsstijging is het gevolg
van hogere dollarkoersen.
,d|uding ziet
itiek CDA
aanval
litirvolg van de voorpagina)
ten
IDSCHENDAM De
:de woorden van minis-
,a„ Ruding over het vast-
aan de bezuinigin-
was niet alleen een
waarschu-
Delg aan het kabinet, dat
ee|e week over de extra
d^uinigingen en ombui-
r Jgen vergadert, maar
Taan het adres van zijn
pn partij, het CDA.
pir gaan de laatste tijd
JJimen op om het finan-
°ringstekort minder snel
laten dalen dan in het
ssjeeraccoord overeenge-
was.
S<h schot voor de boeg? Zegt
ar gerust: een schot!", zei
kafctrijdlustige, net van va-
ie teruggekeerde Ruding.
sters die er niet in slagen
uitgaven in bedwang te
len, zullen op hun eigen
oting compensatie voor de
schrijdingen moeten zoe-
en „dan maar op de bla-
moeten zitten". Dat geldt
voor de 3,5 miljard die
hiister De Koning van socia
aken en werkgelegenheid
e reel heeft uitgegeven,
limte
jen de bewindslieden niet,
moet het gehele kabinet
jken waar nog ruimte is.
va* de mening van Ruding
aan „extra maatregelen"
te ontkomen, „willen we
kinderen niet met een
hoge rekening opzade-
maatregelen dat kun-
e zijn, liet hij in het midden,
de sociale zekerheid be-
wordt gedacht aan het
herpen van de voorwaar-
>m voor een uitkering in
lerking te komen.
eringen
iveau van de uitkeringen
onaangetast, verzekerde
ing. Belastingverhogingen
;n eveneens tot elke priis
ieden moeten worden, al-
Zvjde minister, „omdat wij
dan nog verder uit de
prijzen". Andere EG-
n hebben de loon- en in-
wel ver-
PAUL KALMA WIJKT NIET VOOR KRITIEK
VANDAAG*
IN HET
DEN HAAG Sinds de
„overwinningsneder
laag" van mei 1986 is de
PvdA zich aan het bezin
nen op manieren om uit
haar politieke isolement
te komen. Eind vorig
jaar presenteerde de
commissie-Pronk daartoe
het rapport Schuivende
Panelen. Dit werkstuk
werd in eigen kring met
kritiek ontvangen, om
dat de auteurs nogal
'rechtse' standpunten
zouden innemen ten aan
zien van bijvoorbeeld
van euthanasie, gelijke
behandeling van homo
seksuelen (geen wetge
ving nodig) en commer
ciële televisie (toelaten).
Voor de Wiardi Beekman-
stichting, het wetenschappe
lijk bureau van de PvdA,
gaat de 'verrechtsing' kenne
lijk niet hard genoeg. Giste
ren presenteerde de WBS
met enige trots het rapport
„Socialisme op Sterk Water",
geschreven door adjunct-di
recteur Paul Kalma. Centrale
stelling van dit werkstuk is
dat een sociaal-democratische
partij als de PvdA zich einde
lijk eens moet bevrijden van
de in de vorige eeuw ontwik
kelde socialistische ideologie.
Nu het geloof in de klassen
strijd en het bereiken van de
heilstaat allang uit het begin
selprogramma is geschrapt,
doet de PvdA er goed aan te
zeggen haar socialistische eti-
üleiden blijft personeel
tar politieschool sturen
DEN De Leidse ge-
èntepolitie blijft voor-
nieuw personeel
r de politiescholen stu-
1 ook al moet er moge-
npen worden.
zijn in het verleden terughou
dend geweest en kampen nu
met ongewenste vacatures",
aldus hoofdcommissaris H.
Mostert. Ook hij wilde geen
voorspelling doen voor de
de toekomst wat sterkte van het Leids ekorps
betreft inge- in de komende jaren. Aan de
ene kant heeft een recent on
derzoek uitgewezen dat Lei
den in vergelijking met andere
korpsen te weinig mensen
heeft, maar aan de andere
kant zijn er bij het ministerie
van binnenlandse zaken tal
van bezuinigingsplannen in
omloop, zoals die van het
Compact Beraad.
er uiteindelijk van alle
(chillende bezuinigings-
]nen terecht komt is kof-
t kijken. Maar mocht Lei-
te veel mesnen hebben,
;1| kunnen die altijd elders
tacheerd worden. Andere
)sen zitten om mensen te
aldus burgemeester
soop gisteravond tij-
een vergadering van de
missie algemene en be-
a aangelegenheden.
?erde daarmee op een
van D66'er P. Lan-
[erg, die zich afvroeg of
verstandig was van
[Leidse korps om nu men-
iar de politiescholen te
met het risico dat ze
drie iaar niet terecht
hen omdat het korps is in-
[ompen. „Andere korpsen
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
ket nu eindelijk ook eens te
vervangen, aldus Paul Kal
ma.
Zijn baas, dr. Joop van den
Berg, voegde daar enigszins
plechtig aan toe dat het
werkstuk de inbreng zal vor
men van de WBS op een eind
van dit jaar te houden inter
nationale conferentie van so
ciaal-democratische partijen
in West-Europa. Thema van
die bijeenkomst zal zijn hoe
de PvdA en vele van haar
zusterpartijen uit het politie
ke isolement moeten komen,
waarin zij nu alweer vele ja
ren verkeren. Met andere
woorden: hoe komen zij ein
delijk weer eens achter de
regeringstafels?
Sint kritisch
Welnu, met de methode-Kal-
ma zal dat waarschijnlijk niet
gebeuren. Niet omdat die zo
slecht zou zijn, maar omdat
hij niet beproefd zal worden.
Want hoewel PvdA-voorzit-
ter Maijanne Sint ooit gezegd
heeft dat het socialisme bij
haar „geen snaar" beroert,
leverde zij gisteren forse kri
tiek op het uitgangspunt van
Kalma's rapport. „Het socia
lisme een belemmering voor
de PvdA? Het lijkt wel of
Paul en ik ieder in een ande
re partij functioneren".
De voorzitter is het volstrekt
niet eens met de stelling van
Kalma dat er anno 1988 geen
behoefte meer is aan een te
genstelling tussen kapitaal en
arbeid maar aan een grotere
samenwerking van beide
„klassen".
Door de steeds verdergaande
internationalisering van het
bedrijfsleven krijgen de
werknemers juist steeds min
der in de melk te brokkelen,
meent Sint. Ook de stelling
van Kalma dat er een groter
verschil moet komen tussen
de lonen en de uitkeringen
om de mensen te prikkelen
werk te zoeken, valt bepaald
niet goed bij haar. Doordat in
het bedrijfsleven bijna ieder
een meer dan het minimum
loon verdient, zouden die
verschillen veel groter zijn
dan men meestal denkt. Te
meer omdat de alleenstaande
werklozen en arbeidsonge-
Marjanne Sint: „Het socialisme een belemmering voor de
PvdA? Het lijkt wel of Paul en ik ieder in een andere partij func
tioneren". foto: dijkstra
schikten slechts zeventig pro
cent van de minimumuitke
ring ontvangen.
Maijanne Sint: „Dat zijn alle
maal redenen om de loonaf
hankelijke bevolking te
voorzien van een tegen
macht. En ik zie dus geen en
kele reden om afscheid te ne
men van het socialisme".
Kruisverhoor
Voor een aantal aanwezigen
bleek die kritiek een aanspo
ring Kalma aan een soort
kruisverhoor te onderwer
pen. „Is de Wiardi Beekman-
stichting in plaats van een
wetenschappelijk bureau ten
dienste van het socialisme
een uitvaartvereniging ge
worden?" luidde een vraag.
„Waarom heeft u niet als
vijftiende stelling in uw boek
opgenomen dat de PvdA zo
snel mogelijk een fusie met
D66 moet aangaan?" wilde
een ander weten. „Heeft u
ooit weieens de onderzoeken
gelezen waaruit blijkt dat
mensen zich kapot sollicite
ren om aan een baan te ko
men", snauwde een woeden
de Stan Poppe, oud-kamerlid
en representant van de lin
kervleugel van de PvdA.
De adjunct-directeur van de
Wiardi Beckmanstichting
hield echter dapper vol. Het
vasthouden aan de socialisti
sche ideologie kan de PvdA
alleen maar schade berokke
nen. Dat leidt namelijk tot
gevoelens van minderwaar
digheid bij de leden, omdat
zij deksels goed weten dat ze
de doelstellingen van het
echte socialisme allang niet
meer nastreven. De PvdA is
immers niet uit op het natio
naliseren van de produktie-
middelen en streeft evenmin
naar de heilstaat waarin de
mensen goed zijn en er geen
conflicten bestaan, zo betoogt
Kalma.
Maar in plaats van zich te re
aliseren wat de PvdA wel be
reikt heeft („een nog niet
eerder gekende verdeling
van de welvaart") zoeken
veel van haar leden een com
pensatie voor hun tekort
schieten. Zo ontstaan extre
me standpunten als het abso
luut afwijzen van kernbewa
pening en kernenergie. „Nu
is wel het besef ontstaan dat
men daaraan verkeerd heeft
gedaan. Maar als de oorzaken
niet weggenomen worden,
gaat het een volgende keer
weer fout", aldus Kalma.
Ergens tegen
Ook wees hij erop dat de
PvdA weliswaar veel succes
heeft bij de kiezers maar
kennelijk alleen bij de men
sen die ergens tegen zijn.
„Enquêtes tijdens de verkie
zingen van vorig jaar hebben
uitgewezen dat veel kiezers
de PvdA niet voldoende des
kundig achtten om de soci
aal-economische problemen
op te lossen. Die taak achtte
men bij Lubbers en het CDA
in betere handen".
Daarom is het volgens Kalma
de hoogste tijd dat de PvdA
zich zakelijker gaat opstellen
en net als in de tijd van
Drees gaat streven naar een
„nieuw compromis tussen ka
pitaal en arbeid". „Dat som
migen dat vertalen als het
willen afbreken van de ver
zorgingsstaat, doet geen recht
Kok: lagere btw
als middel
tegen
werkloosheid
AKKRUM - De Partij van
de Arbeid bereidt in over
leg met de organisaties in
het midden- en kleinbe
drijf een uitvoerbaar plan
voor om de btw op onder
delen van de dienstverle
ning te verlagen. Dat
dringt het zwart werken
terug en het is goed voor
de werkgelegenheid, aldus
fractievoorzitter Wim Kok
gisteren op een spreek
beurt in Akkrum.
Kok vindt het immers on
rechtvaardig dat de éne
groep van de Nederlandse
bevolking een veel grotere
financiële armslag heeft
dan de andere. Hij gunt ie
dereen zijn wintersportva
kantie van harte, „maar
toch gaan we niet de goede
kant op als één deel van
de bevolking twee, drie of
vier keer op vakantie kan
en anderen de vakantie-
uitkering hard nodig heb
ben om schoenen en kleer
tjes voor de kinderen te
kopen of de reparatie van
de wasmachine te beta
len".
Het - btw-voorstel maakt
deel uit van een plan van
zes punten om de werk
loosheid terug te dringen.
De andere vijf zijn: lagere
werkgeverspremies op ar
beid te betalen uit de in-
vesteringspremiepot (wir);
gemeentelijke arbeidspools
voor langdurig werklozen;
investeringen in o.a. riole
ringen en spoor- en ver
keerswegen; voortgaande
herverdeling van arbeid,
bijvoorbeeld in de vorm
van periodiek scholings
verlof; meer scholing en
werkervaring voor lang
durig werklozen.
aan de achtergrond van mijn
ideeën".
Overtuigd als hij is van zijn
gelijk, had Kalma er geen
moeite mee om tenslotte nog
even te vertellen hoe hij op
de titel van zijn boek was ge
komen. „We zochten naar
iets pakkends, iets waarmee
we duidelijk zouden kunnen
maken dat de socialistische
ideologie elke waarde voor
de PvdA verloren heeft, dat
zij een blok aan het been is
geworden. Toen kwam het
beeld op van zo'n potje met
sterk water in een diepe kast,
waarin je curieuze dingen
voor het nageslacht be
waart".
RIK IN 'T HOUT
Socialisme op
sterk water
„Staf en curatoren van
de Wiardi Beckman
stichting beschouwen de
studie „Socialisme op
sterk water" als een ei
gen en doelbewust ge
prononceerde bijdrage
aan het vernieuwingsde
bat in de. PvdA - niet
langer mtfer met een 'col
lectief' karakter, maar
na het werk van de com
missie-Pronk met een
noodzakelijkerwijs meer
individuele toon en
stijl". Dit schrijft de
WBS-directeur Joop van
den Berg in het voor
woord van het rapport.
Gisteren wees Van den
Berg er nog eens op dat
het rapport weliswaar
het werk is van Kalma,
maar dat de gehele WBS
zich er ten nauwste bij
betrokken voelt onder
meer door „voortduren
de grondige discussie in
staf en curatorium".
KNOLLEN
ZUIDLAREN /LEIDEN
De voorzitter van de vaste
Kamercommissie voor het
midden- en kleinbedrijf,
Van Erp, gaat bekijken op
welke wijze een eind ge
maakt kan worden aan
het eten op universiteiten
en in kantines van provin
ciehuizen door mensen die
daar niets te zoeken heb
ben.
Dat heeft Van Erp maandag
gezegd bij de opening van de
eurs Horesca in Zuidlaren.
Uit een enquete van Horeca
Nederland is gebleken dat een
derde deel van de bezoekers
van de mensa van de Katho
lieke Universiteit Nijmegen
geen enkele binding heeft met
de universiteit. Die situatie
geldt volgens Van Erp ook el
ders.
Voor een drie-gangenmaaltijd
riële studentenvoorzieningen
in Leiden meent dat het in
Leiden niet zo'n vaart loopt.
Hij zegt dat de werkelijke prijs
van een maaltijd moeilijk is te
bepalen, doordat de mensa is
ingebed in de universiteit.
Voor een complete maaltijd
wordt 5,50 gulden berekend.
In mensa De Bak aan de Kai-
serstraat wordt „een terughou
dend beleid" gevoerd bij het
weren van buitenstaanders.
Als er te veel ongewenste gas
ten binnenkomen wordt er
strenger gecontroleerd. Enige
tijd geleden werd daarom sy
stematisch gecontroleerd. Nu
is daar geen aanleiding voor,
zegt Gorssen.
Hoewel de mensa nadrukke
lijk voor studenten en het uni
versitair personeel is bedoeld,
eten er ook buitenstaanders.
„Dat zijn vooral alleenstaande
bejaarden hier uit de buurt.
Sommigen van hen komen
Kamerlid A. van Erp. foto:ANP
in een mensa wordt drie vier hier al jaren. Die zullen als ze
niet binnen mogèn, echt niet
naar eetcafés gaan". De op-
gulden berekend, terwijl de
werkelijke kosten twaalf gul
den zouden bedragen. In Nij
megen wordt volgens Horeca
Nederland jaarlijks een half
miljoen gulden besteed aan het
susbsidiëren van maaltijden
voor mensen die op de univer
siteit niets te maken hebben.
H.J? Gorssen beheerder mate-
merkingen van Van Erp zijn
voor hem geen aanleiding het
beleid te veranderen. „We
faan door zoals we altijd heb-
en gegaan, nadrukkelijk ge
richt op studenten. Van com
merciële activiteiten is geen
spraj^s".
Extra kosten
sociale
zekerheid
vier tot
zeven miljard
(Van onze sociaal-
economische redactie)
DEN HAAG De kosten
voor de sociale zekerheid
zullen eenmalig zeker met
3,8, maar mogelijk met ze
ven miljard gulden stij
gen. Daarnaast moet er
rekening mee worden ge
houden dat de jaarlijkse
uitgaven nog eens met een
tot twee miljard gulden
oplopen.
Staatssecretaris De Graaf
(sociale zaken) heeft dit
de Tweede Kamer in een
nota laten weten. Het stuk
is gemaakt op verzoek van
het D66-Kamerlid Groen
man. Zij wilde weten in
hoeverre de kosten van de
sociale zekerheid zouden
stijgen door enkele ge-
rechterlijke uitspraken
over gelijke behandeling
van mannen en vrouwen
bij uitkeringen.
In zijn nota zegt De Graaf dat
vooral een uitspraak van de
Centrale raad van beroep, geld
kost. De raad bepaalde dat in
de algemene arbeidsonge
schiktheidswet (aaw) ten on
rechte gehuwde vrouwen van
een uitkering zijn uitgesloten.
Recht
De uitspraak van de raad bete
kent volgens De Graaf dat een
groot aantal gehuwde vrou
wen met terugwerkende
kracht vanaf 1 januari 1980
alsnog recht krijgt op een-aaw-
uitkering. Dit kost waarschijn
lijk tussen 3,1 en 3,3 miljard
gulden ineens en daarna nog
eens een tot 1,2 miljard gulden
per jaar. Op Sociale Zaken
wordt nu bekeken of de uit
spraak van de raad ook gevol
gen moet hebben voor andere
sociale uitkeringen. De meer
uitgaven worden daarbij in het
somberste geval geschat op
1,25 miljard gulden.
Iets meer
optimisme bij
Ruiten Troef
ROELOFARENDSVEEN
Onder het personeel
van Ruiten Troef is de af
gelopen weken iets meer
optimisme gegroeid over
de toekomst van het nog
altijd in surséance verke
rende conservenbedrijf.
De afgelopen weken is
mondjesmaat de produktie
weer op gang gekomen.
Bovendien zijn contracten
afgesloten voor de ver
werking van groenten in
de zomermaanden.
Dergelijke ontwikkelingen
zijn voor secretaris G. Schra-
ma van de ondernemingsraad
aanleiding om te spreken van
eeen „lichtpuntje" dat aan de
horizon verschijnt. De directie
van Ruiten Troef vroeg, na
mislukte reorganisatiepogin
gen, in december faillissement
aan. De daarna aangestelde
bewindvoerder vroeg als ver
volg daarop in januari collec
tief ontslag voor 46 personeels
leden. Sindsdien is een ware
uittocht van werknemers ont
staan. Nu schat Schrama dat
er nog zo'n 80 mensen werken
bij Ruiten Troef, een kleine
veertig minder dan in de afge
lopen herfst. Hij merkt dan
ook op dat nog moet blijken
hoeveel mensen daadwerkelijk
hun werk bij het bedrijf ver
liezen.
De ondernemingsraad, inmid
dels zelf ook uitgedund, maakt
ook uit contacten met de be
windvoerder op dat binnen de
leiding van het bedrijf inmid
dels wordt uitgegaan van
voortzetting. Op welke manier
en of daar derden bij betrok
ken zijn, is nog onbekend. Be
gin maart komen de schuldei
sers van Ruiten Troef bijeen.
Die crediteurenvergadering
kan medebepalend zijn voor
het lot van het bedrijf.
Geen krant ontvangen Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur, za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr.071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
LEIDEN „Leiden
wordt op de lange duur
een dode stad als de ge
meente het parkeersys
teem invoert dat in Ox
ford wordt gebruikt". Dat
zei VVD-raadslid N. Lan-
gerak gisteravond tijdens
een VVD-bijeenkomst
over gemeentepolitiek.
Volgens Langerak is het on
mogelijk om in Leiden aan de
rand van de stad parkeerter
reinen aan te leggen zoals in
VVD-RAADSLID N. LANGERAK:
Oxford, omdat bezoekers in
het centrum, dicht bij de win
kels willen parkeren. „Als
Leiden dat onmogelijk maakt,
blijven de mensen weg", ge
looft Langerak. Hij wees op de
concurrentie van winkelcentra
in oiyliggende steden. In Ox
ford is daarvan geen sprake.
„Bovendien worden in Oxford
veel hogere parkeerboetes ge
heven", aldus Langerak. Daar
bedraagt een boete 175 gulden.
Wie de zaak laat „voorko
men", betaalt zelfs het dubbele
bedrag.