Israel gebruikt
dumdum kogels
Kohl: werken aan
een eensgezind
veiligheidsconcept
KINNOCK:
Ook Gromyko viel voor Marilyn Monroe
Dertien
doden bij
aanslag in
Namibië
UITENLAND
£eidóC<2owiant
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1988 PAGINA 7
urdische hongerstaking
ood in Turkse cel
YAHBAKIR - Een Kurdische hongersta-
is gisteren in een Turkse militaire ge-
igenis overleden. Dit is gemeld door het
ifhankelijke persbureau Hurriyet. Zeven
iere hongerstakers in de gevangenis van
iarbakir zijn volgens Hurriyet in kritie-
toestand overgebracht naar een zieken-
s. Enkele honderden gevangenen in
rarbakir hebben de afgelopen negen da-
i geweigerd voedsel tot zich te nemen,
■wel premier Turgut özal een verbete-
g van de omstandigheden in de gevange-
heeft toegezegd. Vooral Kurden hebben
i bij de hongerstaking aangesloten. De
-angenen eisen onder andere het recht
rdisch te spreken tijdens bezoeken van
ïilieleden. Het ministerie van defensie
•ft gezegd dat de meeste eisen van de
ïgerstakers zullen worden gehonoreerd.
Vredesbesprekingen
Nicaragua in impasse
GUATEMALA-STAD - De regering van Nicaragua
is niet bereid een nieuw voorstel voor een staakt-het-
vuren van de Nicaraguaanse kardinaal Obando y
Bravo rechtstreeks met de contra's te bespreken, zo
heeft een Sandinistische woordvoerder in Guatemala
gisteen verklaard. Volgens het voorstel van de kardi
naal zouden de contra's een bestand van dertig dagen
moeten aanvaarden, terwijl Managua dan een amnes
tie zou moeten afkondigen voor alle politieke gevan
genen, een onbeperkte persvrijheid toestaan, de dia
loog met de politieke oppositie moeten hervatten en
de dienstplicht in heroverweging moeten nemen. De
contra's namen het voorstel onmiddellijk over. Maar
voor Managua zou aanvaarding neerkomen op verde
re concessies, nadat president Daniel Ortega in janua
ri al de noodtoestand had opgeheven en de amnestie
had verruimd.
WASHINGTON - De VS en de Bondsrepubliek Duitsland zijn het er vol
gens bondskanselier Helmut Kohl over eens dat de Navo een volledig
plan moet uitwerken voor verdere ontwapeningsonderhandelingen met
de Sovjetunie. Na besprekingen met president Reagan in het Witte Huis
sprak Kohl gisteren de hoop uit dat de Navo tijdens de top in Brussel, op 2
en 3 maart, de aanzet voor zo'n concept zal geven. De bondskanselier zei
verder dat er, in samenhang met het herstel van een evenwicht op con
ventioneel gebied in Europa en een internationaal verbod op chemische
wapens, een duidelijke en controleerbare vermindering van kernwapens
voor de kortere afstand moet komen. „Het doel moet een gelijke boven
grens zijn. Geen nul-optie, geen kernwapenvrije zones en al helemaal
geen denuclearisering van de Verenigde Staten".
Grote
heroïnevangst
in Italië
VERONA - De Itali-
aanse politie heeft giste
ren een partij van 85
kilo bijna zuivere heroï
ne in beslag genomen
die bestemd was voor
verkoop in het noorden
van Europa.
De partij had een
straatwaarde, na ver
snijding, van ongeveer
225 miljoen gulden. De
politie arresteerde drie
Italianen in verband
met de vondst. De partij
was afkomstig uit het
Middenoosten.
Spaans kabinet wil
weer met ETA praten
MADRID - Het Spaanse kabinet heeft gisteren meege
deeld dat het bereid is de vredesbesprekingen met de
ETA te hervatten omdat Baskische afscheidingsbeweging
zij zich houdt aan de wapenstilstand die zij in januari aan
bood. ETA, die de eerste wapenstilstand in haar bestaan
van twintig jaar voorstelde, opperde dat men een bestand
van zestig dagen in acht zou nemen en de besprekingen
hervatten die men in december afbrak na een bomaan
slag die aan elf mensen het leven kostte. Het kabinet had
eerder laten weten het contact niet te zullen hervatten tot
dat het er van overtuigd was dat ETA het doden wilde
beëindigen. De woordvoerder van het kabinet, Javier So-
lana, zei na het ministersberaad van gisteren dat aange
zien geen overvallen plaatshadden, het kabinet bereid
was contact met ETA op te nemen. Hij wilde niet zeggen
wanneer het hervat zou kunnen worden of wie er aan
zou deelnemen.
loedzitting VN
er sluiting
LO-missie
W YORK - De Vefenigde
:ies zijn van plan een
edzitting van de Algemene
■gadering te beleggen over
voornemen van de Vere
de Staten om de VN-missie
de Palestijnse Bevrijdings-
anisatie (PLO) te sluiten, zo
VN-f unctionarissen
eren bekendgemaakt. Het
igres nam december vorig
een anti-terrorisme wet
die onder meer de sluiting
de PLO-missie behelst, en
uiterlijk 22 maart. De be-
;ing is door de VN en het
erikaanse ministerie van
tenlandse zaken bestem-
als in strijd met een ver-
g inzake de rechten van
ienlandse missies.
iutlz „zeer
larschijnlijk"
ik naar Syrië
SHINGTON - De Ameri-,
nse minister van buiten-
dse zaken George Shultz
volgende week „zeer waar-
jnlijk" een bezoek brengen
Syrië. Dat heeft een Ame-
lanse functionaris gisteren
ïgd.
ltz zou met president Ha-
Assad besprekingen voeren
r een mogelijke duurzame
issing van de problemen
en de Arabische landen en
P el. De steun van Syrië is
fundamenteel belang voor
slagen van een dergelijke
ding. Twee weken geleden
ïrde Shultz zijn ondermi-
;er voor het Middenoosten,
:hard Murphy, naar Damas-
i voor overleg met Assad.
komst van de Amerikaanse
inister zelf zou een verdere
■stigestijging betekenen
_jr Assad en een aanzienlijke
■i betering van de betrekkin-
tussen Syrië en de VS. Sy-
is nog één van de zes lan-
die door Washington
k rden gebrandmerkt als on-
fe steuners van terrorisme,
jiltz zal verder Egypte, Jor-
ie, Israel en waarschijnlijk
diarabie bezoeken.
JERUZALEM - Het Is
raëlische leger gebruikt
in de bezette gebieden
dumdum-achtige kogels
om ernstiger verwondin
gen toe te brengen aan
de Palestijnse demon
stranten. Dit heeft de
Britse Labourleider Neil
Kinnock gisteren op een
persconferentie ver
klaard. Kinnock brengt
momenteel een bezoek
aan Israel, en heeft ook
de bezette gebieden be
zocht.
Kinnock heeft naar zijn zeg
gen in de ziekenhuizen rönt
genfoto's van de verwondin
gen gezien, die er volgens
hem op duiden dat er explo
derende kogels worden ge
bruikt, die in het lichaam
veel schade aanrichten. Hij
toonde op de persconferentie
twee kaliber .22 patronen, die
aan de randen waren inge-
vijld. Een dergelijke modifi
catie voldoet volgens Kin
nock aan de definitie van een
dumdum-kogel, waarvan het
gebruik door de Conventie
van Genève is verboden.
Israëlische functionarissen
hebben het gebruik van der
gelijke kogels herhaaldelijk
ontkend, maar volgens Pale
stijnse artsen kunnen de
wonden die zij te behandelen
krijgen alleen veroorzaakt
zijn door dumdum-kogels.
Kinnock, die tijdens zijn ver
blijf in Israel met de belang
rijkste Israëlische leiders
heeft gesproken, zei dat bij
die gesprekken nooit is ont
kend dat het leger de verbo
den kogels gebruikt, maar
dat steeds is gewezen op de
„enorme druk" waaronder
het Israëlische leger in de be
zette gebieden opereert. Kin
nock zei ook dat er bewijzen
zijn dat de Israëlische solda
ten de Palestijnse demon
stranten in de rug schieten.
Rellen
De Israëlische autoriteiten
hebben in Jeruzalem een
grote politiemacht samenge
trokken om ongeregeldheden
te voorkomen tijdens het be
zoek volgende week van de
Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, George
Schultz. De Israëlische vrees
is vooral aangewakkerd door
de verspreiding van vlug
schriften waarin „Volkscomi
tés" de Palestijnse bevolking
op de Westoever van de Jor-
daan en in de Gazastrook op
roepen haar verzet tegen de
Israëlische bezetting de ko
mende week op te voeren.
In de door Israel bezette ge
bieden is het ook gisteren
weer tot een treffen geko
men tussen Palestijnse beto
gers en Israëlische troepen.
Betogers gooiden met stenen
en de militairen zetten traan
gas in; er vielen echter geen
gewonden. De 23-jarige stu
dente E.P. uit Amsterdam is
gisteren in Ramallah op de
bezette westelijke Jordaan-
oever aangehouden door de
Israëlische grenspolitie we
gens het gooien van stenen
naar Israëlische soldaten.
Een half uur na haar aan
houding is ze vrijgelaten, zo
hebben getuigen verklaard.
De VS zijn gisteren uit een
bijeenkomst van de commis
sie voor de rechten van de
mens van de VN in Genève
gelopen, toen de voorzitter
van de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie PLO, Ara
fat, het woord nam. Alle an
dere delegaties uit het Wes
ten hoorden de rede aan.
Arafat viel er de Israëlische
politiek in de bezette gebie
den in aan en pleitte voor
een Palestijnse staat met Je
ruzalem als hoofdstad.
Een Palestijn op de
schouders gehesen door
medestanders, zwaait
demonstratief met de
Palestijnse vlag. De
menigte verzamelde zich
gisteren na het
middaggebed in Nablus.
Vervolgens kwam het weer
tot een treffen tussen
Palestijnen en Isrealische
politie. Sommige
Palestijnen beschoten de
politie met
katapults. FOTO'S: ap
hampagne na
cordverkoop
°erestrojka"
heer Bloemsma. Met de
wensen, M. Gorbatsjov".
:e woorden schreef de Sov-
leider in een exemplaar van
boek Perestrojka. Gisteren
ving Spectrum-directeur J.
imsma (I) op de Russische
iassade uit handen van
assadeur Blatov dit gesig-
rde exemplaar. Sinds de
schijningsdatum (18/11) zijn
in Nederland elf drukken
het boek vervaardigd met
totale oplage van 210.000
implaren, meer dan in welk
iters land ook.
Bloemsma was de enor-
verkoop een verrassing;
assadeur Blatov had daar-
sgen wel een grote oplage
'acht gezien de belangstel
van Nederland voor de
'jetunie. Op de ambassade,
ir de champagne gisteren
elijk vloeide, werd van Rus-
:he zijde betwijfeld of alle
kochte werken ook gelézen
'den.
FOTO: ANP
(c) Standaard UltgeverlJ/Wavery Productions
,Waldheim was lakei van de Sovjets'
(Vervolg van de voorpagina)
LONDEN - Rhodes Ja
mes, die een grondige he
kel schijnt te hebben ge
had aan zijn Oostenrijkste
baas, sprak afgelopen
woensdag in de Londense
„Daily Mail" de mening
uit dat Waldheim wellicht
door de Russen als agent
van de KGB geparachu
teerd was in het VN-
hoofdkwartier. „Zelfs de
Chinezen", aldus James,
„beschouwden Waldheim
als een lakei van de Sov
jets".
Sir Anthony Parsons, onder
staatssecretaris van het Fo
reign Office die zich destijds
bezighield met VN-aangele-
genheden, is het eens met an
dere gewezen VN-collega's dat
Waldheim tot secretaris-gene
raal werd gekozen bij gebrek
aan een betere tegenkandi
daat. Groot-Brittannië en de
Verenigde Staten gaven de
voorkeur aan de Fin Max Ja-
cobsen, maar die had de Sov
jets tegen zich omdat hij anti-
kommunistisch gezind was.
Volgens Parsons gaven zij de
voorkeur aan Kurt Waldheim
omwille van diens passieve
aard. Groot-Brittannië kwam
tegemoet aan het verlangen
van Moskou om te voorkomen
dat het probleem van Ham-
marskjölds opvolging onopge
lost zou blijven.
Volgens Robert Rhodes James
toonde Kurt Waldheim zich
als secretaris-generaal een
trouwe dienaar van Moskou.
Hij zou namelijk zelf enorm
veel Sovjets hebben benoemd
in belangrijke VN-functies.
„Wij werden er tenslotte aan
gewend", aldus Rhodes James,
„dat het op de hoogste étage
van het VN-hoofdkwartier
doorlopend krioelde van
KGB-mensen".
Britten trekken mi jnenjager
terug uit de Perzische Golf
LONDEN/DEN HAAG -
Groot-Brittannië zal een
mijnenjager terugtrekken
uit de Perzische Golf. Er
zal voortaan nauwer
worden samenwerkt met
de Nederlandse en Belgi
sche mijnenjagers in dit
gebied. Een marinewoord
voerder in Den Haag liet
echter weten dat de be
sprekingen die met Lon
den worden gevoerd over
een grotere samenwer
king nog geen resultaat
hebben opgeleverd.
Volgens de Britten zijn drie
vaartuigen momenteel vol
doende om bescherming te
bieden aan Britse schepen ge
zien de recente daling van het
aantal aanvallen op koopvaar
dijschepen in de Golf. Hij gaf
niet aan wat de nauwere sa
menwerking met de Nederlan
ders en Belgen precies zal in
houden. Wel wees hij erop dat
tijdens een recente bijeen
komst van de ministers van
defensie van de drie landen
besloten is om geen gemeen
schappelijk commando te vor
men. In Londen werd verno
men dat verwacht wordt, dat
Nederland en België, die thans
elk met twee mijnenjagers in
de Golf aanwezig zijn, binnen
kort zullen besluiten ieder een
schip terug te trekken.
MOSKOU - Op een leef
tijd van 78 jaar zal zijn
vrouw Lidija Dmitrijevna
het hem wel niet meer
kwalijk nemen: ook An-
drej Gromyko kon in zijn
tijd als Russische diplo
maat in Amerika niet
koud blijven onder de
charmes van Marilyn
Monroe. President Gro
myko, die in zijn zeer
langdurige loopbaan als
minister van buitenlandse
zaken geschiedenis maak
te, heeft zijn memoires ge
schreven.
Na een leven van geheime di
plomatie en stilzwijgen onthult
Gromyko in een 900 pagina's
tellend werk voor het eerst
persoonlijke bijzonderheden.
Dictator Josef Stalin, de Ame
rikaanse president Franklin
Delano Roosevelt, Charly Cha
plin en paus Johannes Paulus
II, zij passeren allen de revue.
Aan het eind van zijn levens
verhaal presenteert Gromyko
een verrassing: hij stond op
goede voet met Boris Paster
nak, de lange tijd officieel ver
guisde schrijver van Dr. Zjiva-
go.
Voor Westduitse politici heeft
Gromyko weinig lovende
woorden, waarbij Helmut
Schmidt er nog slechter af
komt dan Konrad Adenauer.
„Deze capabele man heeft zich
nooit kunnen bevrijden van de
filosofie van een officier van
de Duitse Wehrmacht.
Schmidt was niet alleen soci
aaldemocraat, maar ook een
„Pruisische officier met con
servatieve ideeën", schrijft
Gromyko.
Stalin
De staatsman gaat ver in het
verleden terug. Toen Stalin
hem in 1939 naar Washington
stuurde gaf hij hem de raad
mee zijn Engels te verbeteren
door in de Verenigde Staten af
en toe eens een kerk te bezoe
ken. „De predikanten spreken
goed en duidelijk Engels", zei
Stalin. Gromyko merkt hierbij
op dat hij waarschijnlijk de
enige Sovjetdiplomaat is ge
weest die een advies van Sta
lin in de wind heeft geslagen.
In de beschrijving van de vele
Amerikaanse presidenten en
ministers van buitenlandse za
ken die hij heeft meegemaakt,
blijft Gromyko nogal opper
vlakkig. Met veel plezier be
vestigt hij het verhaal dat
Nancy Reagan ooit aan de
Amerikaanse pers toever
trouwde. Hij heeft haar inder
daad gezegd dat zij haar man
's nachts het woord vrede in
zijn oor moest fluisteren. En zij
beloofde hem dat te zullen
doen.
Monroe
De nu 78-jarige diplomaat be
steedt tweeëneenhalve pagina
aan zijn ontmoeting met de
„eerste klas filmsterMarilyn
Monroe. Bij een bezoek aan
Hollywood zat Monroe op nog
geen vijf meter van de Russi
sche delegatie, zo herinnert hij
zich. Later stapte zij direct op
de diplomaat af en zei: „Mister
Gromyko, hoe gaat het met u".
„Zij deed alsof wij oude beken
den waren, hoewel ik haar
voor het eerst ontmoette".
Gromyko schrijft dat hij haar
films graag zag, en hij presen
teert de filmster als een voor
vechtster voor de mensenrech
ten. Zij verkeerde in hoge
kringen en zij wist veel, merkt
Gromyko op, die vervolgens
de vraag opwerpt of Marilyn
Monroe inderdaad zelfmoord
heeft gepleegd, of dat zij om
politieke redenen is vermoord.
„De toekomst zal het leren".
Sadat
Zonder genade rekent Gromy
ko af met de in 1981 vermoor
de president van Egypte, An
war el Sadat, tijdens wiens
bewind het tot een breuk
kwam tussen Egypte en de
Sovjetunie. „Hij was een pyg
mee tegen de achtergrond een
piramide". Dat er vrijwel nie
mand op zijn begrafenis
kwam, is volgens de Russische
politicus tekenend voor de rol
van Sadat in de Arabische we
reld.
Gevoel toont de topdiplomaat
aan het einde van zijn boek als
hij zijn relatie met Pasternak
beschrijft. De Gromyko's en
de schrijver kwamen regelma
tig bij elkaar, en zij bezochten
Pasternak ook in zijn datsja in
het kunstenaarsdorp Peredel-
kino. Gromyko noemt hem
een „groot en getalenteerd
vertegenwoordiger van de
Sovjetliteratuur". Eens heeft
Pasternak een gedicht ge
schreven voor Qromyko's
vrouw Lidija, dat ons beiden
„tot ontroering bracht".
Gromyko laat geen bedenkin
gen horen over de buitenland
se politiek van de Sovjetunie.
Het nieuwe denken van partij
leider Michail Gorbatsjov
heeft de oude bewindsman
niet tijdig bereikt. Stalin, de
Berlijnse Muur en Afghanistan
worden door Gromyko met
dezelfde afstandelijkheid be
schreven als zijn Zwitserse
horloge, dat na vijfenveertig
jaar nog precies loopt.
WINDHOEK - In Nami
bië is gisteren een bom
ontploft in een druk be
zocht bankgebouw. Er
vielen 13 doden en 35 ge
wonden, aldus de politie.
Het was de bloedigste
aanslag die in Namibië
werd gepleegd sinds 22
jaar geleden de onafhan
kelijkheidsstrijd tegen
Zuidafrika begon.
De explosie in de noordelijke
grensplaats Oshakati doodde
tien vrouwen, twee mannen
en een kind, zei politie-inspec-
teur Keirie du Rand. Alle
slachtoffers waren zwart, met
uitzondering van een blanke
vrouw. Eerder zei de politie
dat er zestien doden waren ge
vallen.
De verantwoordelijkheid voor
de aanslag is niet opgeëist. De
explosie veroorzaakte aanzien
lijke schade aan het gebouw
van de First National Bank.
Du Rand zei dat een bom van
25 kilo plastic explosieven was
gebruikt. Er brak een felle
brand uit die uren later nog
woedde. Oshakati ligt onge
veer 40 kilometer ten zuiden
van de Angolese grens. Vanuit
Angola opereert de Zuidwesta-
frikaanse Volksorganisatie
Swapo. De militaire tak van
de Swapo is verboden, maar
de politieke tak is legaal. Een
Swapo-woordvoerder in
Windhoek ontkende elke be
trokkenheid bij de aanslag. Hij
zei dat het een Zuidafrikaanse
provocatie was om Swapo in
diskrediet te brengen.
Clandestiene
organisatie
eist ontvoering
Higgings op
NEW YORK/BEIRUT -
De clandestiene „Organi
satie van de Verdrukten
in de Wereld" heeft zich
verantwoordelijk gesteld
voor de ontvoering afgelo
pen woensdag in Libanon
van de Amerikaanse ma
rine-officier Higgins.
In een met de hand geschre
ven verklaring aan een pers
bureau in West-Beirut staat
dat Higgins een Cia-agent is
die zijn werk voor de VN-or-
ganisatie Untso gebruikte als
dekmantel voor spionage. De
islamitische organisatie zond
met de verklaring een fotoko
pie van twee van Higgins
identiteitskaarten mee waarop
zijn foto en handtekening
staan. De groep eist de „terug
trekking van alle Israëlische
troepen van Libanees grond
gebied, de vrijlating van alle
Libanezen en Palestijnen uit
alle zionistische gevangenissen
en een „einde aan de Ameri
kaanse inmenging" in Liba
non. Higgins is hoofd van de
Libanese eenheid van Untso,
de VN-organisatie die toezicht
houdt op het bestand tussen Is
rael en de Arabische landen.
Als reactie op de ontvoering
hebben de VN de overige 75
leden van de internationale
groep van waarnemers terug
getrokken op het hoofdkwar
tier van de VN-vredesmacht
in Nakura.
(ADVERTENTIE)
VASTENAKTIE
steunt jaarlijks
±450 kleinschalige
sociale projekteq^
In 70 landen.
GIRO 5850
te amersfoort.
banknr. 70.70.70.147
t.g.v. vastenaktie-nederland
