Expositie s in Stedelijk
en Museum Overholland
EcidóeSoiwa/nt
grootste Mondriaan-
<xpositie geopend
Introdans met sprongen vooruit
FRANK STELLA: GROOTS EN MEESLEPEND
Toneelvereniging Diever
naar Stratford-upon-Avon
£eidae Gou/ia/nt
Whitney Houston begint
wereldtournee in Ahoy'
Berio nog altijd boeiend componist
-UNST
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1988 PAGINA 21
HAAG Rudi Fuchs, directeur van het Haags Gemeente-
ium, had zo zijn twijfels over de grote Mondriaan-tentoon-
ng die gisteren in zijn museum is geopend; na de 250 wer-
in hun samenhang te hebben gezien kon hij niet anders dan
_v jousiast zijn. Tijdens de opening van de tentoonstelling ver
dorde hij een nieuwe Mondriaan te hebben ontdekt.
tentoonstelling is mogelijk geworden doordat de 91-jarige
hlerikaan zijn particuliere verzameling van 69 doeken (tijde-
d f) naar Den Haag heeft gestuurd. De zo ontstane collectie om-
j werken uit alle periodes van Mondriaan. Als tegenprestatie
ft het Haags museum al eerder een aantal doeken in Ameri-
tentoongesteld.
hielijkertijd ging ook een overzichtstentoonstelling van start
de Haagse School. Schilders als Weissênbruch, Israël en de
Deders Maris zijn te bekijken. Het gaat om werken van het
•um zelf.
Introdans" in de Koninklijke
Schouwburg met „Carmine Bura-
na", „Cellen" en „Nono"; vrijdaga-
Als het veelzijdig inzetbare
oostnederlandse Introdans het
nationaal gaat maken, is dat
zeker de verdienste van huis-
choreograaf Ed Wubbe, die
zijn goed getrainde Nederland
se cast telkens op een ander
spoor zet. Hij zocht het in zijn
Haagse première nu eens niet
in gevoelsdiepte en vertede
ring. Zijn „Carmina Burana",
een theatraal spektakelstuk,
even sentimenteel als seksis
tisch, even wreed als wulps,
werd geen kakelbonte kitsch.
Ondanks de nostalgische ro-
mantiseerlust van Orffs mu-'
ziek met haar metrische mee
zingers en ondanks de vele
tientallen meters podiumtex-
tiel. Het bleef bloedwarm bal
let, mede dankzij een prachti
ge karakterrol van de artistiek
leider Ton Wiggers. Van deze
danser-choreograaf het ballet
„Cellen", dat een collectieve
confusie uitbeeldt. De duetten
zijn hier het sterkst, maar deze
choreografie, waarin de dis
harmonisch dansende uitvoe
renden zich zichtbaar thuis-
voelen in hun fysiek middel
punt, is iets te weinig gericht
op het maken van theater.
Wiggers wil normale mensen
laten zien, wie het allemaal
wat te veel is geworden. Hij
moge bedenken dat ook toe
schouwers onder deze catego
rie vallen. Het was opvallend
hoe goed de Koninklijke
Schouwburg bezet was. En dat
nog wel, terwijl het Nationale
Ballet op deze zelfde avond
aan het Spui danste. Wubbe's
nieuwste choreogreafie
„Nono" met destructieve
punkmuziek als klankdecor,
leek met de spectaculair be-
lijnde, felkleurige body-stoc-
kings en met de signaalvlag
gen, voorzien van een geome
trisch suggestieve vlakverde
ling, als 't ware voorbestemd
voor een nachtelijk uit te stra
len videoclip. Snelle vormver
anderingen zenden niet alleen
een vleugje Chinese wijsheid
en een snufje eigentijdse da
dendrang zaalwaarts, maar
ook strakke schoonheid, on
derkoelde emotie en feilloos
scharnierend precisiewerk in
soli, duetten en kwartetten
zaalwaarts.
FRANK DELBOY
•rgens in de Westerse wereld leken kunstenaars
te hangen aan een eenmaal gevestigd imago als
de Verenigde Staten. Wie na een jaar of vijftien
n ommezwaai maakte, kon rekenen op een flinke
isis scepsis. Frank Stella brak in de jaren zeventig
zijn vroegere handelsmerk, het abstract-geome-
feche schilderen. Het vlakke doek, vroeger voor
de top, beschouwt hij sindsdien als gepasseerd
ition.
nijnk Stella 1970-1987". Tot 10
bj in het Stedelijk Museum, Am-
zjtjam. Brochure f5,-, Engelstali-
.iatalogus ƒ45.-. „Frank Stella,
iningen 1956-1970" tot dezelfde
3rr|m in Museum Overholland, Am-
Duitstalige catalogus 45.-
ailSTERDAM Niet al-
is Amerika allang de
tym kwijt van het land
!e de onbegrensde mo-
jjjkheden, wat de Wes-
e kunst betreft hebben
Europeanen de fakkel
l2c an het eind van de ja-
:dl zeventig overgenomen
Vs Amerika dat na 1945
ïnioude wereld met Parijs
ni voorpost, had over
heid.
^'morrne vitaliteit van Stel-
ej nieuwere werk lijkt een
Jng om tenminste een ge-
spel te behalen. Het Mo-
1 Museum of Art in New
k, samensteller van de ten-
stelling die in mei naar
js verhuist, doet in ieder
~al zijn uiterste best om m
";ppa met overzichtstentoon-
lingen de aandacht te vesti-
op de eigen beroemdhe-
bezoeker wordt hierin niet
'eürgesteld: wie gaat kijken,
in het Stedelijk Museum
f Amsterdam 42 werken
'ï\r je niet langs komt zonder
zijn minst deelachtig te
Jden in de bruisende sfeer
aier in volle vaart van af
En voor wie dat nog niet
is, kan bij de buren in
Overholland zien hoe
ja met tekeningen zijn ab-
:t-geometrisch werk voor-
fidde.
liëfs
;rootste deel van de schil-
zal niet iedereen zo-
[r herkennen als schilderij-
aI|iet zijn reliëfs die bestaan
lagen uitge-
jgde vormen van hout of
Over de beeldelemen-
ligt een wildé, abstracte
z|hildering in sprekende
viren die doet denken aan
n|iti. Maar zoals Keulen en
de niet op één dag zijn ge-
K'd, liggen er ook verschil
de stadia tussen Stella's
posities waarin alles onop-
,0{jelijk lijkt te bewegen en
jo|atische abstract-geometri-
werken die hem in de ja-
zëstig tot voorman van een
fratie maakten.
igon met foto's van hou-
jsynagogen in Polen die
liet verwoesten. Het
dat als puzzelstukken in
ir greep, bracht bij Stella
iele associaties op gang die
itwerkte in de zogenaam-
"tolish village series" zoals
ski III" uit 1974. De
!tl"-cultuur in de joodse
:n waar de houten syna-
stonden, had al voor de
3!genaam
ia heeft zich altijd erfge-
)n gevoeld van de diverse
ingen in de nonfiguratie-
Overzicht Erezaal met links „The Crotch" en rechts „Loomings", beide uit de Wave-series 1986/'87.
ve kunst uit de jaren twintig
en dertig. Vanaf zijn vroegste
schilderijen ging hij door op
het idioom van Malewitsch en
Mondriaan. Hij maakte strak
ke doeken met streeppatronen
in een streng, formeel ritme
die elke verwijzing naar de
werkelijkheid uitsloten. Zijn
uitspraak „what you see is
what you see" werd de slogan
van de schilders die horen tot
de zogeheten „post-painterly
abstraction" van de jaren zes
tig. Het streepmotief had Stel
la uitgebreid door af te stap
pen van hét rechthoekige ka
der van het doek: in de randen
brengt hij op gelijke afstanden
inkepingen aan.
Met de Polish village-serie zet
Stella een stap verder. Hij gaat
zijn schilderijen letterlijk
„construeren": hij voegt uit
hout gezaagde vormen samen
die in zijn voorafgaand werk
nog op het doek waren aange
bracht en die hij als het ware
uit het beeldvlak heeft getild.
Zo komen de verschillende
beeldelementen aan de opper
vlakte. Ze zijn uit de gesugge
reerde ruimte van het schilde
rij overgebracht naar de wer
kelijke ruimte waar u en ik
ons in bevinden.
Afgezien van een tijdelijke te
rugkeer naar strakke recht
hoeken, ging Stella verder met
het reliëf-idee. De toevallige
vondst van een doos oude sja
blonen die gebruikt waren Dij
het ontwerpen van schepen en
spoorrails, was van beslissende
invloed. Hij kon er de krul- en
hoekige achtergrond bevredigt
Stella niet. Hij vervangt het
doek door een metalen raster
werk zoals in „Ram Granga"
uit de „Indian Bird Series", tot
stand gekomen tijdens een
verblijf in India.
Stella kwam op het idee om de
negatiefvormen die overble
ven na het uitzagen van de
sjablonen, in zijn werk op te
nemen. Het strakke raster
achter het werk haalde hij
naar voren: hij etste de lijnpa-
tronen op het metaal zodat er
in de beschildering van de los
se vormen een contrast ont
stond tussen een expressionis
tisch en een strak geometrisch
patroon. Daarmee was het
werk binnenstebuiten ge
keerd.
In de jaren tachtig experimen
teerde Stella met onbeschil
derde sjablonen en voegt zich
bij de ronduit barokke stijl
middelen een nieuw soort vor
men, de „cones and pillars",
kegels en zuilen van karton
die beschilderd zijn met lijnen
die qua breedte in oplopende
reeksen naast elkaar worden
gelegd. Het is de manier die
tekenaars in cartoons gebrui
ken om een suggestie van vo
lume te bereiken. Deze geab
straheerde, vereenvoudigde
manier van uitbeelden is on
miskenbaar beiivloed door
Pop Art-kunstenaar Roy Lich-
tenstein. En Stella zou Stella
niet zijn als hij ook deze vor
men niet „echter dan echt"
probeerde te maken door ze in
drie dimensies uit het beeld
vlak te laten oprijzen.
Schilderijen
Een van de tekeningen van Stella in Museum Overholland.
boogvormen mee tekenen die bieren.
hij in zijn volgende reliëfs toe- Aanvankelijk is het aantal ge
past. Een nieuw werkprocédé bruikte sjabloonvormen be
is geboren: met de sjablonen perkt. Ze zijn aangebracht op
maakt Stella een ontwerp dat een monochroom geschilderde
vervolgens als kartonnen ma- achtergrond; een eenvoudige,
quette wordt uitgevoerd. In
een fabriek worden de sjablo
nen uit metaal gézaagd om ze
in het eigen atelier te assem-
heldere compositie is het
volg. Maar zodra Stella de
krullen en bogen gaat beschil
deren met wilde vegen en lij
nen, raakt de nieuwe stijl in
een stroomversnelling.
Motieven
Voor het achterliggende vlak
dat evenmin vrij blijft van
Stella's woeste beschildering,
slingert zich een woud van
kleurige motieven. Die recht-
Hoe veel de reliëfs ook mogen
weg hebben van beeldhouw
kunst, de maker zelf staat erop
dat we ze schilderijen noemen.
Want al komen sommige re
liëfs meer dan een meter naar
voren, de composities blijven
frontaal. Via de zijkanten kun
je hooguit zien hoe het werk
constructief in elkaar zit, maar
wat beeldende werking betreft
spelen ze geen rol van belang.
Stella heeft met zijn nieuwe
werk bewezen dat nonfigura-
tieve, abstracte kunst veel
meer kan zijn dan geometrie
alleen. De meeslepende, ener
gieke manier waarop deze le
venslustige Amerikaan de
draad van Mondriaan heeft
opgepakt, verdient een warm
applaus.
De beide Stella-exposities wer
den onafhankelijk van elkaar
samengesteld. Jammer genoeg,
want in de priegelige tekenin
gen in Overholland, voorstu
dies voor werk van voor '70,
zien we een hele andere Stella
dan in het Stedelijk. De tekst
borden geven uitstekende in
formatie maar zullen voor ve
len niet kunnen goedmaken
dat bij de schetsen het uitein
delijke resultaat ontbreekt.
Omgekeerd zou het interessant
zijn geweest om tekeningen en
maquettes te zien van het
werk dat wel in het Stedelijk
hangt. We moeten maar hopen
dat de directeuren Braun en
Beeren elkaar de volgende
keer net zullen ontlopen maar
zoeken.
ADA VAN DER VELDEN
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
„UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
ALPHEN AAN DEN RIJN EURO
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6,
tel. 01720-20800): Amsterdamned
(12); 13.45, 18.45, 21.15. za. zo.
ook 16.15. ma. dl. niet 13.45.
EUROCINEMA II: Amsterdam
ned (12); 13.45, 18.45, 21.15. za.
zo. ook 16.15, ma. di. niet 13.45.
EUROCINEMA III: Dirty dancing
(al); 13.30, 18.30, 21.00. za. zo. ook
16.00. ma. di. niet 13.30. EURO
CINEMA IV: Fatal Attraction (12);
13.30, 18.30, 21.30. za. zo. ook
16.00. ma. di. niet 13.30.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19,
tel. 071-121239): Dirty dancing
(al); 19.00, 21.15. do. t/m zo. wo.
14.30. LIDO en STUDIO (Steen
straat 39, tel. 124130): Last Empa-
ror (12); 20.00. zo. ook 14.30. Am
sterdamned (12); Night on the
town (al); Fatal attraction (12);
Stake out (at); 14.30, 19.00, 21.15.
Reddertjes (al); do t/m zo. wo
14.30. TRIANON (Breestraat 31,
tel. 123875): American ninja II (12);
14.30. 19.00, 21.15. REX (Haar
lemmerstraat 52, tel. 071-125414);
Coming angels (16); 14.30, 19.00,
21.15.
NOORDWIJK LIDO THEATER
(Pr. Bernhardstraat 56, tel. 01719-
12800): Hector (al); za. zo. ma.
19.00. Inner Space (al); 'zo. ma.
21.15.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30, tel. 01718-74075):
American ninja II (12); do. vr. za.
zo. wo. 14.45 en 19.00. ma. di.
19.00. Bigfoot (al); 21.15. CITY
THEATER II: Angel Heart (16); do.
vr. zo. 14.45, 19.00, 21.15. za. ma.
di. wo. 19.00, 21.15. Speurneuzen
(al): za. wo. 14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY (tel.
01717-4354): The witches of East-
wick; do. tr/m zo. 19.00. ma. t/m
wo. 20.15. Angelheart (16); do. t/m
zo. 21.15. Full metal jacket (12);
do. t/m wo. 20.30. Who's that girl
(al); do. t/m zo. wo. 14.30. Masters
of the Universe (al); do. t/m zo.
wo. 15.45.
KINDERVOORSTELLING
Bambi; do. t/m zo. wo. 14.00.
WASSENAAR ASTRA (tel.
01751-13269): Who's that girl (al);
do. vr. za. 20.00. vr. za. zo. 14.00.
Raising Arizona (12); zo. ma. di.
wo. 20.00.
KINDERVOORSTELLING
Who's that girl (al); vr. za. zo. wo.
14.00.
ZOETERMEER PROMENADE
1,2,3 (Promenade 7, tel. 079-
511313): Amsterdamned (12); do.
vr. zo. 14.00, 19.00, 21.30. za.
14.00. 19.00, 21 30. 24.00. ma. di,
20.00. wo. 14.00, 20.00. Dirty dan
cing (al); do. zo. 14.00, 19.00,
21.30, vr. za. 14.00, 18.30, 20.30,
22.45. ma. di. 20.00. wo. 14.00,
20.00. De reddertjes (al); do. vr.
za. zo. wo. 14.00. Fatal attraction
(16); do. vr. zo. 19.00, 21.30. za.
19,00, 21.30, 24.00. ma. di. wo.
20.00.
DEN HAAG* ASTA 1 (Spui 27, tel.
463500): Fatal attraction (12); do.
t/m zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30.
ma. t/m wo. 14.00, 18.45, 21.30.
ASTA 2: A night on the town
(al); do. t/m wo. 19.00, 21.30. ma.
di. ook 14.00. ASTA 3: Hector
(al); do. t/m zo. 13.30. 16.00. ma. t/
m wo. 14.00. Sammy Rosie get
laid (16); 19.00. 21.30. BABY
LON 1 (Winkelcentrum Babylon,
tel. 471656): Can't buy me lovel
(al); 14.00, 19.00, 21.30. zo. 13.30,
16.00, 19.00, 21.30. BABYLON 2:
Fatal attraction (12); 14.00, 18.45,
21.30. zo. 13.30, 16.00, 18.45,
21.30. BABYLON 3: The pick-up
artist (al); 14.00, 18.45, 21.30. zo.
13.30, 16.00, 19.00, 21.30. CINE-
AC 1 (Buitenhof 20, tel. 630637):
Amsterdamned (12); do. t/m zo.
13.30, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m
wo. 14.00, 18.45, 21.30. CINEAC
2: Dragnet (al); do. t/m zo. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m wo.
14.00, 18.45, 21.30. CINEAC 3:
Dirty dancing (al); do. t/m zo.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m
wo. 14.00, 18.45, 21.30. METRO-
POLE 1 (Carnegielaan, tel.
456756): The last emperor (al);
14.00, 20.30. The Westside Story
(al); zo. 11.00. METROPOLE 2:
Barfly (12); 18.45, 21.30. ma. t/m
wo. ook 14.00. METROPOLE 3:
Dirty dancing (al); do. t/m zo.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m
wo. 14.00, 18.45, 21.30. Metro-
pole 4: Stakeout (al); do. t/m zo.
13.15, 16.00, 16.34, 21.30. ma. t/m
wo. 14.00, 18.45, 21.30. METRO-
POLE 5: Innerspace (al); do. t/m
zo. 13.15, 16.00. ma. t/m wo.
14.00. Hal moonstreet (16); 18.45,
21.30. ODEON 1 (Herengracht
13, tel. 462400): Amsterdamned
(12); do. t/m zo. 13.30, 16.00,
18.45, 21.30. ma. t/m wo. 13.45,
18.45, 21.30. ODEON 2: Het
(lot)geval (al); do. t/m zo. 13.30,
16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m wo.
13.45, 18.45, 21.30. ODEON 3:
Dirty dancing (al); do. t/m zo.
13.30, 16.00, 18.45, 21.30. ma. t/m
wo. 13.45, 18.45, 21.30. ODEON
4: Schorem van de school (al); do.
t/m zo. 13.30, 16.00, 18.45, 21.30.
ma. t/m wo. 13.45, 18.45, 21.30.
STUDIO 1 (Kettingstraat 12b, tel.
656402): Oci ciornie (16); 19.15,
21.45 do. t/m zo. wo. ook 14.45.
STUDIO 2: Oblomow (16);;
18.45, 21.30. STUDIO 3: La fa-
miglia (16); 19.00, 21.30. HAAGS
FILMHUIS (Denneweg 56, tel.
459900): Zaal 1: Le jupon rouge;
19.30. zo. 14.00. Du mich auch;
21.45. zo. 16.15. Le dernier metro;
zo. 14.00, 16.15. Zaal 2: Prick up
your ears; 19.30, 21.45. zo. 14.00,
16.15. Zaal 3: 19.30, 21.45. do.
19.30, 22.00. Frances; do. S.O.B.;
vr. Le nuit Americaine; za. Red
desert penitentiary; zo. Passion;
ma. Dreamboat; di. Andy War
hol's: Heat; wo.
NACHTVOORSTELLINGEN
CINEAC 1: Amsterdamned (16);
za. 00.15. CINEAC 2: Dragnet;
za. 00.15. CINEAC 3: Dirty dan
cing (16); za. 00.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
ASTA 2: Benji (al); do. t/m zo.
13.30, 16.00. wo. 14.00. METRO-
POLE 2: De reddertjes; do. t/m zo.
13.00, 15.30. wo. 14.00. STUDIO
2: Peter Pan; do. t/m zo. 13.30,
15.30. STUDIO 3: De troetel
beertjes 3; do. t/m zo. 13.15,
15.15.
DIEVER De toneelver
eniging Diever gaat in juli
naar het Engelse Strat-
ford-upon-Avon om twee
voorstellingen te geven
van de Nederlandse versie
van Shakespeare's Midzo-
mernachtdroom. Het is
voor de eerste keer in het
veertigjarig bestaan van
de toneelvereniging dat in
Shakespeare's geboorte
plaats de toneelvereniging
uit Diever een plaats in
neemt op het omvangrijke
festival-programma ter
ere van de Engelse toneel
schrijver.
Het bestuur van de vereniging
is tot de slotsom gekomen dat
een Nederlands-talige opvoe
ring in Stratford-upon-Avond
mogelijk is. Doorslaggevend
was de verkenningstocht van
regisseuse Wil ter Horst en
technicus Frans Tiemersma.
Zij keerden eind vorige week
uit Engeland terug met hun
bevindingen. Die waren der
mate positief dat de toneelver- j
eniging heeft besloten de gok
te wagen, zowel artistiek als
financieel.
Elk jaar wordt in de laatste
weken van juli een groots op-
gezet Shakespeare-festival ge
houden in Stratford-upon-
Avon, de geboorteplaats van
de Engelse toneelschrijver.
Daaraan doen groepen uit de 1
hele wereld mee, niet alleen A.
op het gebied van toneel maar
ook ballet, dans en muziek.
„Het is een buitengewoon eer- -
volle uitnodiging voor een
amateur-ploeg uit Diever,"
kon burgemeester H.G. Over-
weg, tevens pr-man van de to-
neelvereniging, gistermiddag -
trots verkondigen. De toneel- 7
vereniging Diever zal in Enge-
land twee keer op de planken
komen met de Midzomer- 3.
nachtdroom.
W lil
Donderdag 10 maart verschijnt deze krant met de bijlage Wonen voorjaar 1988.
Informatie over de adverteermogelijkheden in deze bijlage wordt u graag ver
strekt door Aernoud Lippmann, die bereikbaar is onder nummer 071-122 244.
ier winnaars
ouden
Earpen 1987
1STERDAM De
chting Conamus heeft
Gouden Harpen voor
jaar 1987 toegekend
n de cabaretier Jos
ink, de zangeres Mieke
lkamp, de popmusicus
ins Vermeulen en de
tstschrijver Willem Wil-
ink. De jury bestond uit
inny Vandenbos, Warry
n Kampen, Willem van
>oten, Joop Stokker-
ins en Guus Jansen jr.
"ize jaarlijkse onderschei-
ig geldt als bekroning
n een carrière van com-
nisten, tekstdichters en
voerende kunstenaars
het gebied van de Ne-
landse lichte muziek,
j- Gouden Harpen
prden op 23 februari in
|t Amsterdamse Hotel
rasnaposky uitgereikt.
Mikkelsen naar opera Brussel
AMSTERDAM De Deense koordirigent van de Neder
landse Opera, Johannes Mikkelsen, vertrekt naar de Natio
nale Opera van België in Brussel. Hij zal ook daar de leiding
van het operakoor op zich nemen. Mikkelsen blijft nog tot
het eind van dit opera-seizoen verbonden aan de Nederland
se Opera. Hij werkte al sinds januari gedeeltelijk voor de
Belgische Opera. Hij wordt daar nu de opvolger van de koor
dirigent Gunter Wagner. De Nederlandse Opera wilde giste
ren nog geen commentaar geven op het vertrek van Mikkel
sen. „Wij weten officieel nog van niets", aldus de woordvoer
ster.
DELFT De Amerikaanse zangeres Whitney Houston zal
op 19, 21 en 23 april concerten geven in het Rotterdamse
Ahoy'. De concerten in Nederland zullen het begin zijn van
haar wereldtournee, aldus impresario Mojo Concerts uit
Delft. Om op de best mogelijke manier in de tournee te kun
nen groeien heeft Whitney besloten om na elk concert een
vrije dag te nemen, zodat haar stem bij ieder optreden in op
tima forma is. De voorverkoop begint vrijdag 26 februari bij
alle bekende adressen.
Gouden Camera
voor Douglas
De Amerikaanse acteur Kirk
Douglas heeft gisteren in West
Berlijn de Gouden Camera,
toegekend door het tv-blad
„Hör Zu", in ontvangst geno
men. De onderscheiding is
hem toegekend op grond van
zi;n film- en televisiewerk.
Berio-concert door het Residentie
Orkest onder leiding van Elgar Ho-
warth met medewerking van Carlo
Chiarappa, viool, Glenys Linos, mez
zo-sopraan en Vladimir Mendels
sohn, altviool. Herhaling vanavond
in de Dr. Anton Philipszaal Den
Haag. De Doelen Rotterdam.
ROTTERDAM Ook van
avond staat hét programma
van het Residentie Orkest in
het teken van de in 1925 in
Italië geboren componist Luci
ano Berio, een door de Engelse
dirigent Elgar Howarth geleid
concert dat gisteravond reeds
werd gegeven in de Rotter
damse Doelen. Een Berio-pro-
gramma als eerste van een se
rie van drie: op 11 maart in de
Dr. Anton Philipszaal (12
maart in De Doelen) het twee
de concert dat, geleid door de
componist, gegeven wordt met
medewerking van de bas Ro
bert Holl (Mahler/Berio-liede-
ren) en op 27 maart in Den
Haag (25 maart in Rotterdam)
dopr het Radio Symfonie Or
kest onder leiding van Ken
neth Montgomery met onder
meer de Folksongs van Berio
door de sopraan Lucia Meeuw-
sen.
Berio en Rotterdam hebben
nauwe banden, acht van zijn
werken beleefde in de Maas
stad de eerste uitvoering. In
1979 werd een project gewijd
aan zijn uitvoerig oeuvre,
maar ook bij het Residentie
Orkest was hij eerder te gast.
Berio: „Ik voel mij in Neder
land thuis". Hij is een compo
nist die nadrukkelijk streeft
naar communicatie met zijn
gubliek, hij wil door dat pu-
liek verstaan worden. Hij is
een componist door wie men
zich gemakkelijk laat overtui
gen, zijn imponerende uit
drukkingskracht, zijn veelzij
digheid en zijn visie op de
funktie van de hedendaagse
muziek geven all reden tot be
wondering.
De affiniteit van dirigent El-
ga^ Howarth met het oeuvre
van Berio werd uit de pro
gramma-toelichting niet dui
delijk, wel uit zijn (soms wat
voorzichtige) benadering van
de muziek. Op het program
ma: ReqUies (1984-1986) voor
kamerorkest, Corale (1981-
1982) voor vioolsolo, strijkers
en 2 hoorns, Voci (1984-1985)
voor altvioolsolo en twee in
strumentale groepen en Berio's
orkestratie van de Siete can-
ciones populares espanolas van
De Falla. Zowel in Requies als
in de Canciones van De Falla
klinkt de nagedachtenis aan
de vocaliste Cathy Berberian
door. Zij was van 1950 tot 1965
met Berio getrouwd en over
leed in 1983. Zij was een zan
geres die vocaal ongelooflijke
mogelijkheden bezat, door Be
rio in tal van werken optimaal
benut. Requies staat in het te
ken van een constant in bewe
ging zijnde klankbodem waar
boven kwinkelende golven
van geluid. In De Falla so-
lieerde de Engels/Griekse
mezzo-sopraan Glenys Linos.
Zij had enige moeite de Doe
lenzaal te vullen en leek niet
in alle onderdelen de zangeres
bij uitstek geschikt om Spaans
temperament te realiseren.
Een toonbeeld van originaliteit
is Corale, in wezen één van de
Chemins. Berio ten voeten uit.
De Italiaanse violist Carlo Chi
arappa, voor wie Berio -het.
werk schreef, voldeed op in
drukwekkende wijze aan de
eisen. Een compliment ook
voor de twee RO-hoornisten
en de strijkers.
Van Spanje naar Sicilië, van
De Falla naar Siciliaanse
volksmelodieën in een trans-,
criptie van Berio. Boeiend, fas
cinerend en adembenemend,
de (versterkte) altviool ver
richt wonderen daarin bijge
staan door de twee groepen in
strumentalisten. Vladimir
Mendelssohn speelde op groot-
se wijze, een schitterend slot£
van dit Berio-concert.
ADRIAAN HA^jïERJ'
