Schildpad als symbool van schepping en afbraak „My Fair lady"-componist Frederick Loewe overleden MOEILIJKE TIJDEN VOOR DE OPERETTE Henk Poort wint Deutekom Concours RIOD: Opeisen vai foto'svoorbarig' Wildgroei actiegroepe] benauwt het Kremlin KUNST CeidóeSomant MAANDAG IS FEBRUARI 1988 PAGIN Platenproducer verdronken HEERHUGOWAARD De 43-jarige platenproducer Tim Griek uit Oterieek is zater dag verdronken nadat hij met zijn auto in de Heerhu- gowaardse Ringdijk terecht was gekomen. Griek, die na een feestje naar huis reed, moet in een bocht langs de vaart rechtuit ziin gereden. Vermoedelijk is hij nog wel uit zijn auto gekomen, maar is hij overleden door onder koeling. Tim Griek, die vrouw en twee kinderen ach terlaat, was de producer van onder anderen André Hazes en Imca Marina. „Wiener Blut" van Johann Strauss door da Hoofdstad Operette. Volgende voorstellingen 16 en 17 februari. Koninklijke Schouwburg, Oen Haag. ..Wie de kranten heet gevolgd kan ge rust zijn: de Hoofdstad Operette blijft bestaanEen optimistisch geluid in de februari-folder van de Koninklijke Schouwburg. Philips Hamel, directeur van de Hoofdstad Operette kan dat op timisme niet delen In een gesprekje voor de aanvang van de voorstelling van „Wiener Blut" sprak hij zaterdaga vond zijn bezorgheid uit over het voortbestaan van het enige beroeps operette-gezelschap in Nederland. Ha mel: „Zelfs als de subsidie met één of twee ton verminderd zou worden moeten wij al ingrijpende maatregelen nemen. Dan zouden de hoofdrollen niet meer dubbel bezet kunnen worden en dat met 160 voorstellingen per jaar. Want dat is de realiteit: wij geven per jaar in 92 theaters 160 voorstellingen voor 85.000 bezoekers, dat zijn toch cij fers waar de politiek niet om heen kan. Maar andere cijfers zijn dat ik binnen de begroting wel de verhoging van het vakantiegeld moet zien te vinden en ook de 10% van de vermindering van het ziekengeld. Daarbij komt nog dat wij gedwongen waren te verhuizen, dat kost een ton per jaar meer aan huisves ting. Nee. echt optimistisch kan ik niet zijn. maar dat neemt niet weg dat wij toch bezig zijn met de voorstellingen voor volgend seizoen, de keuze is ge vallen op „Gasparone" van Karl Milöc- ker. Gelukkig laat het publiek ons niet in de steek, ook het Haagse publiek niet". De Hoofdstad Operette bracht „Wiener Blut" ook aan het begin van dit seizoen in de Koninklijke Schouwburg. Het leek een voorstelling waar de onzeker heid over de toekomst in doorklonk Nu, vele voorstellingen later, blijkt dat „Wiener Blut" toch niet een echt glans rijke presentatie is geworden. Ook nu kreeg Jacco van Renesse bij zijn op komst een open doekje maar voor het overige heeft het publiek daar weinig reden toe. De vocaliteit bij Jacco maar ook bij onder anderen Antoinette Kou- wenberg, Nico Schaap, Marga de Boer en Antoni Wink blijft doorgaans in de goede bedoelingen steken en ook het spel komt tamelijk routineus over. Diri gent Malzer weet zijn orkest ook nau welijks tot hoogtepunten te stimuleren, maar de schuld daarvan ligt voor een niet onbelangrijk gedeelte bij deze ope rette zelf. Het door Strauss uit vroegere werken samengestelde en onvoltooide geheel mist de bruisende kracht, de stralende vocale kwaliteiten, de humor en de geestrijkheid van al zijn overige operettes. De Hoofdstad Operette is voor het or kest op zoek naar een nieuwe concert meester. Toch een kwestie van vertrou wen in de toekomst? Hamel: „Dat heeft niets met optimisme te maken, alleen met pure noodzaak omdat de huidige concertmeester naar het buitenland verstrekt. Wel blijf ik de hoop houden dat de politiek de waarde van de in 1928 door Fritsch Hirsch gevestigde traditie in stand zal houden. Als de Hoofdstad Operette moet worden opge heven ontstaat voor de operette in ons land een groot en leeg gat". ADRIAAN HAGER PALM SPRINGS Fre derick Loewe, de compo nist van bekende musicals als „My Fair Lady", is gis teravond in een zieken huis in Palm Springs aan de gevolgen van een hart aanval overleden. Loewe werd 86 jaar. Loewe maakte samen met tekstschrijver Alan Lerner de musicals „My Fair Lady (1956)", „Brigadoon" (1947), „Paint Your Wagon" (1951), „Gigi" (1958) en „Camelot" (1960). De twee raakten daar na gebrouilleerd maar na ver zoening vonden zij elkaar weer om in 1973 „Gigi" op Broadway op de planken te brengen. Lerner stief in 1986. Loewe werd in 1901 in Wenen geboren. Hij speelde op zijn dertiende al als piano-solist bij het Berlijnse Symfonie Orkest. Na in 1924 naar de Verenigde Staten te zijn geëmigreerd Tiet het succes echter lange tijd op zich wachten. Pas in 1945 ver wierf hij bekendheid op Broadway met „De dag voor de lente", dat hij samen met Lerner schreef. „Brigadoon" werd 581 keer gespeeld alvo rens te worden verfilmd. „Ik hou niet van mijn muziek, maar wat is mijn mening waard tegen die van miljoenen anderen", zei hij ooit. Hij had liever Bach en Mozart ge speeld, maar Broadway betaal de beter. Het grootste succes „My Fair Lady" begon een reeks van 2.717 voorstellingen met Rex Harrisson en Julie Andrews in 1956. De musical werd in 21 landen uitgevoerd en er zijn meer dan 2,5 miljoen grammo foonplaten van verkocht. De verfilmde versie werd met een aantal Oscars bekroond. Alles bij elkaar zou „My Fair Lady" 8UU miljoen dollar hebben op- Frederick Loewe. de gisteren overleden componist van onder meer „My Fair Lady". FOTO: AP geleverd. De volgende film „Gigi", naar een verhaal van de Franse schrijfster Colette, heeft negen Oscars gekregen in 1958 - waaronder die voor de beste film. Loewe en Lerner werkten voor het laatst samen in 1974 aan de film „Le Petit Prince" naar het boek van Saint-Exu- péry. Dit bleek echter geen succes te worden. Loewe ging daarna met pensioen. ENSCHEDE De bariton Henk Poort (31) uit Am sterdam heeft zaterdaga vond in Enschede de eer ste editie van het Christina Deutekom Con cours gewonnen. Wilma Verbeet (24) uit Veghel en de Rotterdamse Ellen Bol- longino (36) eindigden sa men op de tweede plaats. Alle drie de finalisten zongen in de uitverkochte Twentsche Schouwburg twee aria's, begeleid door het filharmonisch orkest van Forum. Het Christina Deutekom Concours, dat om de twee jaar zal worden gehouden, is be doeld Nederlands opera- talent te stimuleren. De drie prijswinnaars van het eerste concours krijgen de mo gelijkheid in binnen- of bui tenland een extra opleiding te volgen. Bovendien is hen een rol aangeboden bij Opera Fo rum. Dit geldt ook voor Cla- ron Mc Fadden (26) en Irene De Amsterdamse bariton Henk Poort, winnaar van het Christina Deutekom-concours. met juryvoorzitter Hans de Roo en Christina Deutekom. FOTO: PERSUNIE Maessen (26), de twee zange ressen die 11 februari tijdens een extra ronde afvielen voor de finale. Op grond van haar prestaties in ae halve finale won Irene Maessen overigens de publieksprijs. De aanmoedi- tingsprijs ging naar Robert chwarts (23) uit Enschede. De het concours ston (Tonder leiding van Hans de Roo. Ook Christina Deute kom maakte er deel van uit. De eerste ronde van het con cours telde 50 deelnemers. Veertien zangers en zangeres sen werdén geselecteerd. De jury beluisterde hen enkele maanden onder andere tijdens concerten. Ze hoefde zo niet alleen af te gaan op de presta ties tijdens het concours. A 111e deelnemers aan de halve fina le krijgen adviezen over hoe ze hun talenten verder kun nen ontwikkelen. „Dit is een voor Nederland nieuwe aanpak", zo zei H. van Gelderen, voorzitter van de Stichting Christine Deutekom Concours, zaterdagavond. Opera Forum hoopt opera-ta lent een extra kans te gaan ge ven door een kleine zogeheten reis-studio op te richten. Dit houdt in dat jonge zangers en zangeressen complete opera's kunnen gaan uitvoeren, zo deelde directeur P. Wester hout van Forum zaterdaga vond mee. Voor een uitgebreide agen da, ook voor de komende dagen, raadplege men „UIT", de gratis wekelijkse bijlage van deze krant. bioscopen ALPHEN AAN DEN RIJN EURO CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6, tel. 01720-20800): Ameterdamned (12); 13.45, 18.45, 21.15. EURO CINEMA II: Amsterdamned (12); 13.45. 18.45. 21.15. EUROCINE MA III: Dirty dancing (al); 13.30 18.30, 21 00. EUROCINEMA IV Fatal Attraction (12); 13 30. 18.30 21 30 LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19 tel 071-121239). Dlrty dancing (al); 14.30. 1900. 21.15 14.30 LIDO en STUDIO (Steenstraat 39. tel. 124130): Laat Emperot (12); 20.00. Amsterdamned (12); Night on the town (at); Fatal at traction (12); Stakeout (al); 14.30. 19.00, 21.15 Redderties (al); za. t/m wo 14.30. TRIANON (Bree- straat 31. tel. 123875): American ninja II (12); 14.30. 19.00. 21.15. REX (Haarlemmerstraat 52, tel. 071-125414); Intim kontakt privet (16); 14.30. 19.00, 21.15. NOORDWUK LIDO THEATER (Pr Bernhardstraal 56. tel. 01719- 12800): Raw deal (16): ma. 21.15. Inner Space (al); ma. 19.00. KATWUK CITY THEATER I (Badstraat 30. tel. 01718-74075): Spaceballs (al); 14.45. 19.00. Hec tor (al); 21.15. CITY THEATER II: Havinck (12); 19.00. Believers (alf. 21.15. ma di. ook 14.45. Repel steeltje (al); wo. 14.45. VOORSCHOTEN GREENWAY (tel. 01717-4354): Innerspace (al); 20.15. Angelheart (16); 20.30. Masters of the universe (al); 15.45. Who's that girl (al); 14.30. 1.2.3 (Promenade 7. tel. 511313): Amsterdamned (12). di. wo. 13.30, 16.00. 19.00. 21 24.00. Dirty dancing (al); ma wo 13.30. 16.00. 18.30. 20 22.45. Fatal attraction (16); ma wo. 19.00. 21.30. OEN HAAG* ASTA 1 (Spui 27. 463500): Fatal attraction 13.15. 16.00. 18.45. 21.30 A< 2: A night on the town (al); 18 21.30 ASTA 3. Hector 13.30. 16.00. Sammy A Rosie laid (16); 19.00. 21.30. BA LON 1 (Winkelcentrum Baby tel. 471656): Cant buy me i\ (al); 14.00, 19.00. 21.30. BA LON 2: Fatal attraction (12); 14 18.45. 21.30. BABYLON 3: pick-up artist (al); 14.00. 18 21.30 CINEAC 1 (Buitenbol tel. 630637): Amsterdamned 13.15. 16 00. 18.45. 21.30 Cll AC 2: Dragnet (al); 13.15. 16 18.45. 21.30. CINEAC 3: 0 dancing (al); 13.15. 16.00. 18 21.30. METROPOLE 1 (Ca gtelaan. tel. 456756): The lest per or (al); 14.00. 20.30. METI POLE 2: Barfly (12). 18.45. 21 METROPOLE 3: Dirty dam (al); 13.15. 16.00. 18.45. 21 Metropole 4: Stakeout 13.15. 16.00. 18.45. 21.30. I TROPOLE 5: Innerspace 13.15, l6.00.Hal moonstreet 18.45. 21.30 ODEON 1 (Hef gracht 13. tel. 462400): Amu damned (12); 13.30. 16.00. 18 21.30. ODEON 2: Schorem de school (al); 13.30. 16.00. 18 21.30 ODEON 3: Dirty danc (al); 13.30, 16.00. 18.45. 21 ODEON 4: Jaws: The revet (12); 18.45. 21.30. STUDIO (Kettingstraat 12b. tel. 6564 Oci ciornie (16); 19.15. 21.45. 1/m wo. ook 14.45. STUDIO Rita, Sue and Bob tool (16); 19 21.30. STUDIO 3: La fam^ (16). 19.00, 21.30. HAAGS Fit HUIS (Denneweg 56. tel. 4599I Zaal 1: Le jupon rouge; 19.30.1 heard the mermaids singi 21.45. Zaal 2: Prick up your ei 19.30, 21 45. Zaal 3: 19.30. 21. Marilyn Monroe beyond the gend; ma. Movie Movie; di. 1 pornographers; wo. KINDERVOORSTELLINGEN ASTA 2 Benji (al). 13.30, 16 METROPOLE 2: De ret 13 00. 15.50.ODEON 4: of the universe; 13.30. 16 STUDIO 2: Peter Pan; 13 15.30. STUDIO 3: De troel beertjes 3; 13.15. 15.15. Hoboïst Leon Goossens overledei LONDEN In Londen is de legendarische hoboïst Leon G sens overleden. Hij werd 90 jaar oud. Tijdens zijn carrière di jaar duurde, maakte Goossens de hobo tot solo-instrument, aantal componisten schreef speciale hobo-concerten voor de tuoos Goossens. Leon Goossens, de zoon van dirigent Eu| Goossens, ging op 10-jarige leeftijd hobo studeren. Op 16-j; leeftijd werd hem een plaats aangeboden in het Queens Hall chestra van Sir Henry Wood. Na een jaar was hij al eerste boist en begon hij de positie van de hobo in de symfonische ziek te beinvloeden. De componisten Benjamin Britten, Fr; Poulinc en Sir Edward Elgar schreven speciale hobo-we voor Goossens. De hoboist ging op 85-jarige leeftijd met sioen. Vervuiling van het milieu bedreigt niet alleen het economisch voortbestaan van indianen, ook het spirituele leven. FOTO: SP INDIAANS PROTEST OP OLYMPISCHE SPELEN CALGARY De aankomst van de Olympische fakkel in het Canadese Calgary, afgelopen zaterdag, werd door een groep Cree-Indianen aangegrepen hun jarenlange strijd voor een reservaat kracht bij te zetten. De Indianen, die aan het zeshonderd kilometer ten noorden van Calgary gelegen Lu- biconmeer wonen, willen dat de regering een belofte uit 1940 inlost en hun een gebied van 250 vierkante kilometer als reservaat geeft. Stamhoofd Bernard óminayak zei te hopen dat de 1.700 at leten die in Calgary bijeen ziin gekomen belangstelling to nen voor de zaak van de Indianen. „Als een van hen ten behoeve van ons verklaringen wil afleggen of actie onder nemen, zijn wij daar blij mee," zei hij. De actie is met name gericht tegen Petro-Canada, een van de bedrijven die tijdens de oliehausse van de iaren zeventig de jachtvelden van de noordelijke Indianen binnenwalsten. De Lubicon-Indianen zagen hun jachtgebied aan lawaai en vervuiling ten onder gaan. De Indianen willen een reservaat hebben waar ze de jachtgronden kunnen beschermen waar hun voorouders al op bevers, lynxen, muskusratten en wolven jaagden. kunnen eten, komen ze niet meer". Het uitputtende onderzoek van Stone beoogt een duidelijk beeld te krijgen van de weg die chemisch afval in het mi lieu aflegt. Er worden talloze analyses gemaakt van grond, rivierbodem, planten, insecten, vissen, vogels en zoogdieren. Sommige gegevens zullen door de staat worden gebruikt om de gevaren te bepalen van het eten van bepaalde soorten vis en wild. Visser Jock maakt zich echter ook zorgen om het spirituele verlies als gevolg van de ver vuiling. „Als je op de rivier zit kun ip nadpnkpn hpht dan vrede met jezelf. Je kunt er praten met je Schepper. De jongeren leren dat nu niet meer". Mohawk Lickers zegt; „Wij willen helemaal geen dikke fi nanciële regeling. Wij willen alleen de middelen om het mi lieu te herstellen. Om het moeras te ontwikkelen. Om kweekboksen in de rivier te plaatsen. Om de kweekbedden te verbeteren. Om eiwitbron nen te onderzoeken als het paardetandmais, een traditio neel Indiaans mais dat veel proteïne bevat. Wij kunnen nergens naartoe. Ons volk heeft hier 10.000 jaar gewoond. Dit i* one vadorland" BUITENLAND (Vervolg van de voorpagina DEN HAAG RIOD-archi- varis E. Somers, die het onder zoek naar de fotovondst leidt, noemt het opeisen van de col lectie „zeer voorbarig". „Je kan van alles wel in beslag willen nemen, maar zo lang niet door ons met hondera procent zekerheid is vastge steld dat het werk van F. Ou dendijk betreft, lijkt me zo'n juridische actie zinloos", aldus Somers. Zoon T. Oudendijk, die advo caat F. van der Zwan opdracht heeft gegeven beslag op de fo to's te laten leggen, wil vól gens Van der Zwan „alles we ten en zien wat met zijn vader te maken heeft". Deze zoon, wiens oudste broer F. Ouden dijk vandaag de negatieven in de Zuiderparkschool heeft be keken, zou emotioneel zeer zijn geraakt door de vondst. Zijn vader is overleden in 1950, toen hij drie jaar ^ud was. Deze poging de foto te eisen is volledig buiten oudste broer F. Oudendijk! gegaan. „Mijn jongere b doet maar wat", reageert De door de jongste zoon ij schakelde acfvocaat, mr. F.| der Zwan, was vanmorger principe bereid de bij p| dent van de Haagse recht) een verzoek tot inbeslaj ming te vragen". Vani Zwan: „Een en ander is alj kelijk van de reactie vaj RIOD-onderzoekers die', straks in de school zal W ken. Als zij inderdaad niet1 plan zijn de negatieven i geven, dan zal ik als i cliënt dat wil de juridi procedure starten". Een complicerende factoi deze ontwikkeling is dat. tussen de 2000 glasnegatit ook opnamen bevinden va Haagse fotograaf W. Stl kerk, zoals deze krant vrj bekend maakte. i MOSKOU Het Kremlin is van plan de onhandeil! kinderen van „glasnost" aan de ketenen te legj Daarmee worden de circa dertigduizend groeperirj bedoeld, die als paddestoelen uit de grond zijn gesd ten tijdens de glasnost van Michail Gorbatsjov. Het deels om niet-politieke groepen zoals milieubewe gen, genootschappen van geheelonthouders en pop ziek-fanclubs. Het is nu te laat om ze in de kiem te smoren, maar dankzij nieuwe wet zullen deze „onofficiële verenigingen" onder st ge staatscontrole worden gesteld. De angst voor een georj seerde uitdaging van het gezag is blijkbaar nog steeds heel delijk aanwezig bij de communistische partij. De nieuwe stelt de autoriteiten in staat om extremistische linkse zow« rechtse vleugels van onofficiële bewegingen af te hakkel weer andere bij zich in te lijven, ofwel te verzwakken. Op het eerste gezicht lijken de groeperingen zo'n heisa waard. De meeste van hen die wat rondscharrelen in de tiek, zoals bij voorbeeld de Federatie van Socialistische C lijken alleen maar uit onervaren jongeren te bestaan die verlustigen aan de nieuw-verworven geneugten van de stu tenpolitiek. Volgens het nieuwe wetsvoorstel zullen alle „vrijwillige meenschappen" en „onafhankelijke openbare verenigingen' ficieel geregistreerd moeten worden en hun reglementen zi alleen goedgekeurd worden als hun activiteiten als „nuttig de gemeenschap" aangemerkt worden en „overeen stem met de doelstellingen van de communistische inrichting". Eenmaal goedgekeurd zullen de groeperingen langzaam smoord worden door de dikke deken van de bureaucratie: tributies moeten worden goedgekeurd door het ministerie financien en ze zijn verplicht gebruik te maken van de voor bestemde officiële stempels en zegels, zonder deze zijn brie DE LAATSTEN DER MOHAWKS GAAN OP IN CHEMISCH AFVAL: aantrekkelijke vestigingsplaats voor aluminiumfabrieken, hoogovens, chemische fabrie ken en papierfabrieken. Wilde dieren die in de omgeving worden gevangen blijken vol te zitten met het giftige PCB, polychloorbiphenyï. De Mo hawks vrezen dat het wild dat velen van hen éten, eigenlijk niet geschikt meer is voor con sumptie. „Toen ik een tiener was praat ten mijn vrienden en ik altijd over het hebben van een boer derij op Cornwall Island," zei Katsi Cook (35). „Ik heb nooit een milieu-activist willen worden". Maar zij kreeg te maken met kinderen met ge boorte-afwijkingen, zoals ge spleten verhemeltes, doofheid en inwendige afwijkingen. Ze begon zich af te vragen of dat mogelijk iets met de vervui ling te maken had. Spitsmuis Daarom verzocht zij Ward Sto ne, een patholoog-dierenarts om onderzoek te doen. Hij on derzocht onder meer het vlees van een schildpad die op hon derd meter afstand van een gieterij van General Motors was gevangen. Er kwamen PCB's in het vet van het dier voor in een concentratie van 835 deeltjes per miljoen. Drie deeltjes per miljoen in het vet van gevogelte, maakt het al ongeschikt voor consump tie. Stone trof tijdens zijn onder zoek ook een spitsmuis aan met een PCB-concentratie van 11.522 deeltjes per miljoen, de hoogste concentratie die hij ooit in een zoogdier had ge zien. Een jaar later werd nog een verontrustende vondst ge daan. In de eitjes van een reu- zensteur werden acht PCB- deeltjes per miljoen aangetrof fen, viermaal de toegestane norm. En daarmee kwam een voor de Mohawks zeer lucra tieve industrie in gevaar: de kaviaarhandel. „Vroeger organiseerden we hier veel viskampen", zo ver telt de visser Francis Jock. „Uit het hele noordoosten van de Verenigde Staten kwamen groepjes sportvissers naar de Mohawks om gidsen te huren voor vistochten. De Mohawks zijn legendarische riviergid- cpn Nil 7f Hp vis nipt mppr HOGANSBURG In den beginne was er de schild pad. Op zijn rug vormde zich de aarde. Voor de In diaanse stam der Mo hawks was en bleef de schildpad symbool voor de fundamenten van het aards bestaan. Maar een tijdje geleden werd in de St. Lawrence, een rivier op de grens met Canada Ooor chemisch afval in viswateren gaat een bron van inkomsten voor indianen verloren. FOTO SP en de VS, een schildpad gevangen die zo zwaar was besmet met kwik en PCB's dat het karkas bin nen de normen voor che misch afval viel. De mystieke religie van de Mohawks heeft een bittere re aliteitswaarde gekregen. De schildpad is nu het symbool van de vervuiling, van de ver giftiging van de rivier die eeu wenlang een rijk leven bood aan de Mohawks. Voor tradi tionele Mohawks, die proberen iets van hun culturele identi teit te redden door op klassie ke wijze te leven van het land, betekent de vergiftiging van het milieu meer dan alleen een bedreiging voor hun ge zondheid. De kern van hun gemeenschap wordt erdoor aangetast. Akwesaswe, het leefgebied van de Mohawks is nu een

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 6