Polen de straat op tegen
prij sverhogingen
Relatie
kamervragen over rol
*TT in telefoonchaos
SPRUITEN EN
VARKENSSCHNITZEL.
CcldócSouAcwit
oormalige Kapo
mmen vrijgesproken
Minister VS betrokken
bij smeergeldaffaire
NIEUW DOCUMENT:
„Waldheim gaf persoonlijk
opdracht tot deportatie"
HET WEER
Maandag 1 februari 1988
79e jaargang no. 24026
DAGBLAD
VOOR
ZUID-HOLLAND
i Uitgave Westerpers. behorende tot Sijthoff Pers, Apothekersdijk 34,2312 DD Leiden. Postbus 112300 AA. tel. 071-122244. Voor abonnementen: 071 -313677. Giro 103003. Bank: Amro-bank N. V. Leiden.
Directeur-hoofdredacteur IJ. Hallewas, Chef-redacteur W A. Buijteweg Abonnementen (incl. 6% BTW) per maand f. 23,74 (aut. betaling), kwartaal f. 70,93, jaar f. 270,20.
Klachten bezorging: maandag t/m vrijdag van 18.00-19.00 uur, zaterdag 14.00-15.00 uur tel. 071-122248. Advertenties: (excl. 6%BTW)f. 0,65 per mm, familieberichten f. 0,59 per mm.
Vanavond en vannacht storm
uit het zuidwesten. Verder
half tot zwaar bewolkt en bui
en. mogelijk met hagel en on
weer. Minimumtemperatuur
ongeveer 5 graden, middag-
temperatuur omstreeks 7 gra
den. Zon op: 8.20; onder: 17.28.
Scheveningen hoog water: 3.18
en 15.20; laag water: 11.12 en
23.23 uur.
HAAG De bijzonde-
trafkamer van de recht-
in Den Haag heeft van-
jen de 68-jarige Neder-
er M. de R. vrijgespro-
van oorlogsmisdrijven
ïisdrijven tegen de men-
cheid. De R., die in 1942
943 Kapo en Oberkapo
iet kamp Erika in Om-
was. moet onmiddellijk
den vrijgelaten, aldus de
tbank.
echtbank achtte met be-
dat De R. de hem ver-
mishandelingen heeft
an „in staats- of publieke
it van de vijand". Het be-
van deze omstandigheid
essentieel, omdat de feiten
in 1971 waren verjaard,
is weliswaar in het
p Erika belast geweest
toezicht en bewaking van
egevangenen. maar daar-
is niet bewezen dat hij
in staats- of publieke
st van de vijand was. Dat
nderstelt een zekere mate
vrijwilligheid en vrije
e die niet overeenkomen
de positie van De R.. aldus
echtbank. De R. was in-
lels zelf gevangene en
d. naar uit het onderzoek
terechtzitting is gebleken,
Kapo over medegevange-
aangesteld nadat hij eerst
ernstige mishandelingen
ondergaan. Zijn weerstand
toen gebroken.
R. heeft zich als Kapo en
rkapo in kamp Erika wel
ildig gemaakt aan ernstige
ïandelingen, zo oordeelt de
itbank in haar vonnis. Niet
chter overtuigend komen
te staan dat als gevolg van
mishandelingen gevange
zijn overleden of dat hun
voorbedachten rade zwaar
amelijk letsel door De R. is-
ebracht.
R., die na de oorlog naar de
dsrepubliek is uitgeweken,
d op 18 mei 1987 op weg
naar familie in het Zuidhol
landse Monster aangehouden.
Hij heeft nadien in afwachting
van zijn berechting ruim acht
maanden in voorlopige hech
tenis doorgebracht. Officier
van justitie mr. F. van Strae-
len had vijf jaar gevangenis
straf tegen De R. geëist. Het
openbaar ministerie heeft drie
dagen de tijd om in cassatie te
gaan bij de Hoge Raad.
De R. was vanmorgen niet bij
de uitspraak aanwezig. Hij was
te depressief om de uitspraak
aan te kunnen horen, aldus
zijn raadsman, mr. J. Sjöcona.
Koningin Beatrix
„Lady Kouseband
(Van onze correspondent)
LONDEN Koningin Beatrix,
die gisteren vijftig werd, staat op
de lijst deze zomer benoemd te
worden tot ridder in de „Orde van
de Kouseband". De Britse vorstin
Elisabeth II zou deze hoogste orde
willen toekennen in het kader van
de viering van het „William Mary-
jaar", de herdenking van het hu
welijk tussen koning Willem III
en koningin Mary II, driehonderd
jaar geleden. Volgens in Bucking
ham Palace goed geïnformeerde
kringen is de toekenning van de
ridderorde vrijwel zeker. Prinses
Juliana werd in 1958 bevorderd tot
„Lady van de Kouseband"; wijlen
koningin Wilhelmina kreeg de
orde in 1944.
Schatgraver
verongelukt
VLISSINGEN - In de
nacht van zaterdag op zon
dag is in Vlissingen een
18-jarige illegale schatgra
ver om het leven geko
men. De jongen was bij de
boulevard samen met een
vriend op zoek naar antie
ke tegels. De jongens wa
ren aan het graven op een
plaats waar 3.600 kilo zwa
re betonblokken los lagen.
Toen ze een put hadden
gegraven, raakte één van
de betonblokken los en
verpletterde de 18-jarige
jongen. Zijn vriend kon
door brandweer en politie
met behulp van kranen uit
het gat bevrijd worden.
NIEUWE SCHANDAAL:
(Van onze correspon
dent)
WASHINGTON
De regering Reagan
wordt andermaal
meegesleurd in een
schandaal waarvan de
details de afgelopen
dagen iri snel tempo
aan het licht zijn ge
komen. Na Iran
(Irangate) en Nicara
gua (Contra-schan
daal) is ditmaal Iraq
het land waarin de
VS een uiterst du
bieuze operatie zou
hebben opgezet. Als
eerste politiek slacht
offer van deze nieuwe
rel wordt minister
van justitie Edwin
Meese genoemd.
genomen bouw van
een pijpleiding van
een miljard dollar in
1985, die een veilige
export van Iraakse
olie zou moeten ga
randeren. Volgens de
New York Times, Los
Angeles Times en de
Washington Post wa
ren er geheime af
spraken dat Israel het
bouwproject niet niet
zou bombarderen.
Daarbij zouden ook
smeergelden zijn aan
geboden. Bovendien
had een vriend van
Meese zakenlijke be
langen in het project.
Overigens is de hele
operatie in 1986 afge
blazen.
President Ronald
Reagan trachtte giste
ren de schade te be
perken door Meese in
bescherming te ne
men. „Er is geen be
wijs van onbetamelijk
of onwettig gedrag",
zo liet de president
zijn stafschef Howard
Baker verklaren.
Pagina 4: Betrok
kenheid Reagan nog
niet duidelijk
WARSCHAU Duizen
den Polen zijn gisteren de
straat opgegaan om te de
monstreren tegen de prijs
verhogingen die vandaag
zijn doorgevoerd. „De re
gering zal zichzelf voeden,
maar hoe staat het met
ons?", zo werd ge
schreeuwd. Alleen al in
de noordelijke havenstad
Gdansk kwamen naar
schatting drieduizend
mensen op de been.
De demonstranten hadden
zich verzameld voor de basi
liek van Gdansk en trokken
na. de kerkdienst naar het
hoofdkwartier van de commu
nistische partij. Daar werden
zij door de politie tot staan ge
bracht en verspreid. Er werd
onder meer met vlaggen van
Solidariteit gezwaaid, maar de
verboden vakbeweging had
niet opgeroepen tot de actie.
Lech Walesa en andere leden
van de Nationale Uitvoerende
Commissie van Solidariteit
riepen gisteren na afloop van
een vergadering in de St. Bry-
gida-kerk in Gdansk wel op
tot intrekking van de prijsver
hogingen, maar drongen niet
aan op protestacties.
De prijzen van levensmidde
len en sigaretten in Polen zijn
vandaag veertig procent om
hoog gegaan; het openbaar
vervoer en de huren vijftig
procent en de benzine zestig
procent. „En dat is nog maar
het begin", zo waarschuwde de
minister van financiën eerder.
Zo gaat de prijs van kolen 1
april met tweehonderd pro
cent omhoog en die van het
gas, elektra en water met hon
derd procent. Daarentegen
gaan de gemiddelde lonen met
twintig procent omhoog en
worden ook de pensioenen en
de kinderbijslag opgetrokken.
Rumoer rond „stiekeme'
voorstanders aidstest
AMSTERDAM Drs. H. Moerkerk, secretaris
van de nationale commissie aidsbestijding, daagt
de Utrechtse hoogleraar B. Smalhout uit de na
men te noemen van de leden van de Gezond
heidsraad die voorstander zouden zijn van een
verplichte aids-test.
Smalhout verklaarde gisteren in het NOS-tele-
visieprogramma „Het Capitool" dat verschillen
de leden van de raad, die zich vorig week nog
tégen verplicht testen heeft uitgesproken, daar
heimelijk toch voorstander zijn. Om „politieke,
religieuze en ethische" redenen zouden de voor
standers zich echter niet durven roeren, aldus
Smalhout. Moerkerk, die ook lid is van de aids-
commissie van de Gezondheidsraad, is er daar
entegen zeker van dat alle leden van de raad te
gen verplicht testen zijn. Volgens hem „kletst
Smalhout uit zijn nekharen". Moerkerk: „Smal
hout zegt dingen die hij niet waar kan maken.
Gisteren beloofde hij na de uitzending de na
men te noemen van de voorstanders, maar hij
weigerde dat vervolgens toch weer. Nu ga ik de
vice-voorzitter van de Gezondheidsraad vragen
Smalhout te dwingen die namen te leveren. Als
hij dat dan niet kan. diskwalificeert hij zichzelf.
Nee, ik ga geen rechtszaak tegen die man begin
nen, hij valt vanzelf wel door de mand".
16 PAGINA'S
Gereformeerden
praten met blanke
kerk Zuidafrika
Deel gevangenis
voor niet-
drugsverslaafden
I Js gebroken na
Grieks Turks
overleg
Woon-ldeaal
Beurs trekt
18.000 bezoekers
lordens
Viooldagenwaar
feest voor jeugd
Winterfeest weer
grandioos
N HAAG - PTT en
IO verschillen van me-
ig over wie de verant-
ordelijkheid draagt
or de chaos in het tele-
nverkeer afgelopen
jdagavond tijdens het
iulaire tv-programma
e Soundmix-show".
kers belden massaal om te
delen over de „naaap"-
idmix-artiesten. Geduren-
neer dan een uur was tele-
i-, semafoon- en autotele-
ïverkeer in met name het
sten vrijwel onmogelijk en
en daarmee ook politie,
ndweer en ziekenhuizen
ifonisch onbereikbaar,
merlid Eversdijk (CDA)
ft minister Smit-Kroes van
keer én waterstaat (schrif-
k) vragen gesteld over de
k. Hij vraagt zich af hoe de
T zich heeft kunnen laten
rrompelen door de massali-
van de reacties van het
publiek. Een KRO-woordvoer-
der over de aanvraag van de
06-lijnen: „We hadden de PTT
gezegd dat het zou gaan om
een miljoenenpubliek. De PTT
schatte daarop dat 800.000 tot
een miljoen mensen zouden
kunnen bellen". Op basis van
de uiteindelijk 139.000 tot de
studio doorgedrongen gesprek
ken is berekend, dat tussen de
zeven en acht miljoen mensen
naar de show" hebben geke
ken. Hoeveel mensen precies
gebeld hebben, kon de PTT
vanochtend nog niet zeggen.
PTT-woord voerder De Voogd
heeft gisteren toegegeven dat
de PTT niet had voorzien dat
het dusdanig storm zou lopen.
De Voogd: „De 06-nummers
zijn al eerder voor acties inge
zet. Er is toen niets misgelo
pen. Vrijdsagavond moeten ze
ker 1,2 miljoen mensen tege
lijk gebeld hebben en daarmee
is een programma als de
„Soundmix Show" geen haal
bare kaart. De lokale centrales
kunnen zo'n stroom telefoon
tjes niet verwerken".
Volgens PTT-woord voerder
Wenderink is de capaciteit van
de centrales in de wijken ge
baseerd op het aantal bedrij
ven, kantoren en inwoners
van een wijk plus piekgebruik.
„We gaan er nooit van uit dat
iedereen tegelijk aan het tele
foneren slaat. Doe je dat wel,
dan ligt de helft van het net
het hele jaar door ongebruikt,
veel te duur natuurlijk. Met de
oud en nieuwviering hebben
we ook zo'n piek, maar dan
wachten de mensen langer
met opnieuw proberen als ze
in gesprek krijgen. Vrijdaga
vond zijn heel veel mensen al
maar blijven proberen. Had de
KRO de zaak beter begeleid,
bijvoorbeeld door bepaalde
groepen te laten bellen, ver
spreid over het hele uur dat er
gebeld kon worden, dan was
er niets aan de hand geweest".
Pagina 3: KRO's „Soundmix
Show" krijgt andere jure
ring.
krant ontvangen 7 Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en
krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
bulance over de kop
weg naar een ongeluk is een ambulance van de Leidse Eerste Hulp Dienst zaterdagavond om
rt voor zes over de kop geslagen. De ambulance reed op de Voorschoterweg in Leiden in de
ting van Voorschoten. Ter hoogte van de kruising met de Churchilllaan reed de 31-jarige chauf-
uit Leiden door het rode licht. Een 30-jarige automobilist uit Zoetermeer trok juist op vanaf de
rchilllaan en sloeg linksaf de Voorschoterweg op, toen de ambulance naderde. Deze had zwaai
en sirene aan. De ambulance week uit naar links om een botsing te voorkomen, maar slaagde
in zijn opzet. Hij sloeg door de manoeuvre over de kop en schoof het fietspad langs de Voor-
terweg op. Beide chauffeurs kwamen met de schrik vrij. De ambulance werd zwaar bescha-
Sara voor
paleis
Een drietal leden
van de Doetin-
chemse Oranje
vereniging heeft
gisteren ter gele
genheid van de
vijftigste verjaar
dag van koningin
Beatrix een Sara
geplaatst bij de
ingang van Huis
ten Bosch. De
pop heeft er, na
dat de mare-
chausee aanvan
kelijk wat bezwa
ren maakte, de
hele dag gestaan.
Volgens de oran
jevereniging is
het in het oosten
en in het noorden
van het land ge
bruikelijk dat de
jarige de Sara
naar binnen
haalt. Hoewel de
koningin dat gis
teren niet deed,
heeft ze er toen
ze terug kwam
uit de kerk wel
even naar ge
zwaaid.
FOTO: PETER VAN
MULKEN
BONN De president
van Oostenrijk, Kurt
Waldheim, heeft tijdens
de Tweede Wereldoorlog
persoonlijk opdracht gege
ven voor de deportatie
van meer dan vierduizend
Joegoslavische burgers.
Dat blijkt uit een nieuw
document dat vanmorgen
is gepubliceerd door het
Westduitse weekblad
„Der Spiegel". De Joego
slavische historicus Dusan
Plenca heeft de echtheid
van het stuk bevestigd.
Het document is een spoedte-
legram uit 1942 van kolonel
Fedor Dragoljov en werd
aangetroffen in een oorlog
sarchief in Zagreb. De tekst
luidt: „Zeer urgent. Luite
nant Kurt Waldheim van de
staf van generaal Stahl geeft
opdracht dat 4224 gevange
nen uit Kozara, vooral vrou
wen en kinderen en onge
veer vijftien procent oude
mannen, op transport
worden gesteld: 3514 naar
Grubisino Polje en 730 naar
Zemun".
Inmiddels is besloten dat
Manfred Messerschmidt, lid
van de officiële onderzoek
commissie Waldheim, zo
spoedig mogelijk naar Joego
slavië zal afreizen om het te
legram te onderzoeken. „Het
stuk is belangrijk genoeg
voor een nadere inspectie",
verklaarde commissie-voor
zitter Hans Kurz. Waldheims
woordvoerder Gerold Chris
tian zei dat het telegram
waarschijnlijk een vervalsing
is. „Waldheim had nooit de
bevoegdheden van een eerste
luitenant", aldus Christian.
Volgens het VVD-Kamerlid
Weisglas zou Nederland alle
banden met de Oostenrijkse
president moeten verbreken
zodra de echtheid van het
nieuwe Waldheim-document
onomstotelijk vaststaat. „In
zo'n situatie ga je toch geen
contacten met een oorlogs
misdadiger onderhouden?",
zo vroeg Weisglas zich zater
dag af.
(ADVERTENTIE)
i&ï.
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding
Spruiten, QQ
net ±750 gram ZJU
Varkensschnitzel
gepaneerd,
100 gram t69
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
en
1.49 alb^theUn L
Afscheid van de
longstreling
Koeman blijft bij
PSV
Leython profiteert
van misstappen
BT Lifetres geen
partij voor Avanti
Net als het - fotografisch - vervaardigen van de
krant zelf, is er ook vandaag wat de inhoud betreft
weer sprake van: negatief en positief. Bepaald ne
gatief vinden we de zware storm, die Westfrankrijk
trof, waarbij doden vielen en waarvan we vandaag
nog een flinke nasleep voelen, de sterke verhoging
van de prijzen in Polen, de nieuwe ongeregeldheden
op de westelijke Jordaanoever, de moord op een
rechter in El Salvador en de perikelen rondom pre
sident Waldheim van Oostenrijk. Als positief erva
ren we in elk geval het nieuws, dat Griekenland en
Turkije hun relaties willen verbeteren. Dat laatste,
goede voornemen kan ook op u slaan. Zo er al van
een relatie met de Leidse Courant sprake is - u
koopt de krant misschien, „los" - zou u die nu via
onderstaande bon gemakkelijk kunnen verbeteren.
De Leidse Courant wil ik best twee weken
proberen. Gratis en geheel vrijblijvend.
Naam:
Voorletters:
Adres:
Postcode/plaats:
Telefoon (voor controle bezorging):
In een open envelop zonder postzegel
opsturen naar: de Leidse Courant,
Antwoordnummer 998,
2500 VD Den Haag.
N B. Indien daartoe aanleiding bestaal. kan
een verzoek om een proefabonnement wor
den geweigerd.
Modderfiguur
Stamsnijder
