België in tweestrijd tussen
integratie en nationalisme
Beleggers kijken
ie kat uit de boom
Economie
7 Beurs van Amsterdam
Kennis over octrooien
in Nederland erg gering
«BW
SaidóaQowuvnt
ZATERDAG 30 JANUARI 1988 PAGINA 9
jitse BET (Hokatex)
Amsterdamse beurs
TERDAM - De Britse industriële onderne-
BET is vanaf gisteren genoteerd aan de ef-
hbeurs in Amsterdam. De stukken worden
Indeld via het ASAS-systeem, dat de mogelijk
buitenlandse aandelen rechtstreeks in Am-
Vn te verhandelen. De aandelen zijn nomi-
to5 pence waard. De slotnotering in Londen
)eg op 25 januari 234 pence (f 7,80). BET houdt
bezig met transport, bouwsteigers en dienst-
Jiing aan de industrie. Er is een divisie die za-
ials linnengoed en bedrijfskleding verhuurt. In
Jrland wordt dat gedaan door de BET-dochter
tex, die werkt onder de namen Hokatex, Lin-
i Vendor in Den Haag. In Nederland doet de
•neming bovendien aan tankwagen- en con-
rtransport, onder meer via enkele de in de
van Rotterdam gevestigde bedrijven.
Buitenlandbedrijf Pierson
vangt beurskrach op
AMSTERDAM - De storm die eind vorig jaar
woedde op de financiële markten heeft ook bij
de Bank Pierson Heldring Pierson zijn spo
ren nagelaten, maar daar stond tegenover dat
het buitenlandse bedrijf van de bank aanzien
lijk beter heeft gedraaid dan in 1986.
De daling van de brutowinst is daardoor be
perkt gebleven en de nettowinst is zelfs iets ho
ger dan in 1986, als een buitengewone bate in
dat jaar uit de verkoop van AOT, een hande
laar op de optiebeurs, buiten beschouwing
wordt gelaten. Dit blijkt uit een mededeling
van Pierson aan het personeel. De brutowinst
bedroeg in 1986 137,7 miljoen. De nettowinst
kwam inclusief de buitengewone bate uit op
84,8 miljoen.
Forse stijging omzet
Gamma Bouwmarkten
BUNSCHOTEN - Intergamma, de orga
nisatie van de Gamma Bouwmarkten
(winkels voor de doe-het-zelver), heeft
vorig jaar een omzet behaald van 559,4
miljoen, ofwel 25,2 procent meer dan in
1986. De verdeling van de (niet bekend
gemaakte) winst wordt besproken in de
aandeelhoudersvergadering van juni. De
franchisenemers van Intergamma zijn de
aandeelhouders. Intergamma zegt ruim
schoots te hebben geprofiteerd van de
groei in de markt voor doe-het-zelf-arti-
kelen. Het aantal Gamma Bouwmarkten
in ons land nam vorig jaar met drie toe
tot 82. In België zijn er 14. Intergamma
noemt de vooruitzichten voor dit jaar uit
stekend.
SCHOKBETONIN
FINSE HANDEN
BRUSSEL - De Finse groep Partek heeft
een meerderheidsbelang van 80 procent
genomen in drie ondernemingen van de
Belgische cementgroep CBR, die een meer
derheidsbelang heeft in Enci, waarvan de
betonwarenfabriek Schokbeton een doch
teronderneming is. Schokbeton is één van
de drie betrokken ondernemingen waarin
Partek een 80 procents belang heeft geno
men. De andere twee zijn de Belgische
CBR Beton en de Franse IB-Morin. Geza
menlijk hebben zij een omzet van onge
veer 160 miljoen en een personeelssterkte
van 1.000 mensen. Partek heeft 11.000
mensen in dienst en behaalt een jaaromzet
van 2,3 miljard. De groep is werkzaam in
23 landen.
fcvaert wil
nieuwe
-indelen
>or ee
Generale
>tto ..fcSEL - De invloedrijke
t aan t^se industrieel André
eer &ïn (Gevaert) wil alle
ian grk miljoen nieuwe aande-
sjeicfcopen die de Generale
i geenschappij vorige week
vecipe en tijdelijk onder
en aait bij de maatschappij So-
s beril om te voorkomen dat
ïggenfcnerale volledig gecontro-
en sJzou gaan worden door de
roepeilanse ondernemer Carlo
aben ènedetti.
De
•n deelde gisteren mee
lij er deze week in ge-
is die aandelen voor het
te deel in België en
'de rest elders in Europa
Taatsen. Gevaert heeft al
1 procent van de aandelen
.de Generale. Afgelopen
^1 idag zei Leysen dat hij be-
Ttelling had voor acht tot
miljoen van de twaalf
ien aandelen.
beysen en zijn groep alle
lf miljoen aandelen ver
ren, dan bezitten zij 34,25
ent van het totale aande-
I T~lïkket van Generale en
l-* rijgen zij de absolute con-
Leysen wil de nieuwe
elen echter alleen hebben
I Ie Brusselse handelsrecht-
volgende week tot de
lusie komt dat zij „wettig"
.,en stemrecht hebben.
Jenedetti is al in het bezit
Kenc18 procent van de aande-
?n vfan de Generale. Hij heeft
r kaopenbaar bod gedaan op
;n k,eens 15 procent. Dit bod
ar zf" n0£ door de Belgische
,u„*tcommissie worden goed-
.surd.
Jeeren is er op de Belgische
deelrJen er maar liefst 750.000
méüézet, 140.000 meer dan de
sch «domzet op 15 januari. De
ïirurk van het aandeel steeg
lat hJag tot 3.400 frank (onge-
185 gulden), evenveel als
-ucy enedetti voor de aandelen
)r kilt geboden.
htiijs Leysen er in vijf dagen
n geslaagd is anderen te
idlaitesseren voor zijn overna-
g in Jannen deed hem duidelijk
ide egen. „Het was de meest
morwngewone ervaring van
leven", aldus de man die
ie vijf dagen een som van
a 30 miljard frank (1,65
,ie ^rd gulden) wist te mobili-
en ff1- Neemt de handelsrecht-
Dr v°lgende week het be-
er g) dat de door de Generale
i£n Jeëerde 12 miljoen aande-
jut ^jniet wettig zijn, dan wei
de „groep-Leysen" ze en
ot.gjt haar aandelenbezit be-
nderfl tot nauwelijks vier pro-
jes jJ. „Dan zal ik de eerste zijn
j een Benedetti geluk ♦-
j ge sen", aldus Leysen
ig k
lun
et o
BRUSSEL - België heeft
altijd in de voorste gelede
ren gestaan als het ging
om een verenigd Europa.
Maar nu begint men zich
zorgen te maken over wat
dit ideaal in de praktijk
betekent.
Toen de Italiaanse investeer
der Carlo de Benedetti op 18
janurai aankondigde dat hij
een aanzienlijk belang wilde
verwerven in België's grootste
houdstermaatschappij de Ge
nerale Maatschappij en dit
concern wilde omvormen tot
de eerste echte Europese on
derneming, gingen nationalis
tische gevoelens een belangrij
ke rol spelen. Een plaatstelijke
krant schreef het als volgt in
een kop: „De prooi is de NV
België".
Kolonie
De directie van de Generale
liet zich ook niet onbetuigd
toen het bod van De Benedetti
bekend werd. De meest mach
tige en wijdvertakte onderne
ming in België mag niet in
buitenlandse handen vallen, zo
heette het. Rene Lamy, de
hoogste man bij de Generale:
De Benedetti: vorig jaar uitgeroepen tot „Europees manager van
het jaar", werd vorige week door de Belgische minister van eco
nomische zaken Eyskens betiteld als een „dief In de nacht".
FOTO: AP
De Benedetti, president-direc
teur van de Italiaanse compu-
„Wij willen niet"dat Belgie een °liv.ettj. SPA.
gekoloniseerd land wordt". Hij ?c,hter dat j"J de Generale wil
lei dat het noodzakelijk is De ^greren tot de „eerste Euro-
Benedetti van zijn plannen te Pese holdln6 noemt zijn
weerhouden om „bepaalde be- Pingen om de controle te
sluitvaardigheden in dit kleine k,r«?en °™r de Generale een
land te walrborgen" 5, gv v°°rbre'd">(!
Ook minister val economische het -Europa van morgen
zaken Mark Eyskens ging in
de verdediging. „Ik wil een
soort algemene uitverkoop van
opze belangrijkste onderne
mingen en financiële instellin
gen voorkomen", aldus Eys
kens.
Symboliek
Lamy verwijst naar De Bene-
detti's pogingen als „kolonia
lisme" en „imperialisme". De
SG zou door de buitenlandse
controle onherroepelijk veran
deren terwijl de maatschappij
altijd werd geïdentificeerd met
de Belgische staat zelf.
De symboliek van Lamy's te
genaanval was zeer levendig.
Toen hij openlijk De Benedetti
Volgens hem heeft Europa aanviel hing achter hem -een
multinationale ondernemingen groot portret van koning Leo-
nodig om te kunnen overleven i de eerste koning van
van het concern in de Belgi
sche maatschappij wordt geïl
lustreerd door de locatie van
het hoofdkantoor: in het Ko
ninklijke Park, tussen Parle
ment en het Koninklijk Paleis.
De Generale hielp België's in
dustriële revolutie financieren
maar ook de kolonisatie van
Kongo. De SG heeft belangen
an meer dan 1.200 onderne
mingen overal ter wereld en
controleert naar schatting de
helft van de top-50 onderne
mingen in eigen land. De SG
zoekt uitbreiding van activitei
ten in de sectoren telecom-
munnicatie. handel en finan
ciële diensten.
Dief
De Benedetti ziet in de Gene
rale een ideaal doel vanwege
de geschiedenis, het geografi
sche voordeel dat zij is geves
tigd in het centrum van west-
Europa, de bedrijfsstructuur
en de verenigbaarheid met
zijn eigen rijk in het zuiden
van Europa. Begin dit jaar be
gon hij miljoenen aandelen
van de onderneming op te ko
pen. Op 18 januari liet hij als
donderslag bij heldere hemel
weten dat hij de grootste indi
viduele aandeelhouder was en
deed hij een publiek bod om
nog eens 15 procent van de
aandelen te vergaren.
Zijn schichtige en verborgen
activiteiten op de Belgische
markt maakte hem in het
land, dat niet beschermd
wordt door een reeks wetten
om overnames te reguleren,
als snel tot een „beurspiraat"
in de ogen der Belgen.
Eyskens noemde De Benedet-
tit „een dief in de nacht" en
vroeg zich af of een „mogelij
ke partner eerst een condotier-
re" moet zijn. Een condottiere
is de Italiaanse benaming voor
een aanvoerder van een bende
huurlingen.
„Wij kochten aandelen. Dat
betekent dat mensen willen
verkopen", zei De Benedetti
voor de Belgische televisie.
Geschut
Etienne Davignon was ooit
Europees commissaris waar hij
zich inspande voor een Ge
meenschappelijke Markt. Maar
nu zit hij in de raad van be
stuur van de Generale en ver
dedigt hij de pogingen van het
om Belgisch te blij-
„Wij gaan met groot geschut
schieten," zei Davignon on
langs. De onderneming gaf 12
miljoen nieuwe aandelen uit
om de waarde op het vreemd
vermogen van de 28 miljoen
aandelen op de markt te ver
minderen teneinde er voor te
zorgen dat De Benedetti geen
meerderheid kan krijgen.
Beide partijen zitten nu ver
wikkeld in een juridische
strijd en het zal zeker maan
den duren voordat er een op
lossing wordt gevonden.
Intussen heeft De Benedetti
laten weten dat hij de gigant
wil hervormen, waarnemers
menen dat dit inderdaad nodig
is wil de Generale meedingen
in de meer open economie die
de EG binnen een aantal jaren
wil verwezenlijken.
„De groeicijfers van de Gene
rale zijn momenteel miserabel,
de winsten matig en het mana
gement is feodaal", zo beargu
menteerde De Benedetti zijn
hervormingsplannen. „Het is
de keuze om Europa te maken
of te zwichten", aldus De Be
nedetti.
Fors hogere winst Robein Leven
DEN HAAG - De Levensverzekeraar Robein Leven
heeft over 1987 een nettowinst gemaakt van 2,5 mil
joen, tegen 0,5 miljoen over 1986.
Het premie-inkomen steeg van 17 miljoen naar 37 miljoen.
De winst voor belastingen steeg van ƒ0,7 miljoen tot ƒ3,6 mil
joen waaronder een eenmalige bate van 1,3 miljoen als gevolg
van het vrijvallen van reserveringen. Robein Leven belegt al
leen in aandelen voor zover de koersrisico's voor rekening van
de polishouders komen. De beurscrash van oktober heeft de ba
lansverhoudingen derhalve niet verslechterd.
dag
ir .^STERDAM De
teuyrt en de spanning op
^beurs zijn er volkomen
e - Was de beurs eind vo
ste» week nog opgewekt,
f gele week was daar niets
n nter van over. Zelfs de
•n dfbetering van het koer
st 4? *n Street maak"
°ai#een indruk.
ineenstorting van de beurs
ïktober heeft duidelijk die
pe- wonden geslagen die nog
„htf^8 niet zijn geheeld. Elke
Th#r dat de markt lijkt op te
krijgt de onzekerheid
beleggers de overhand en
irdt de stijging afgeremd,
schouwingen in beursru-
eken en financiële bladen,
ee%nede van banken en com-
u"Ssionairs, dat de rendemen-
'j °P aandelen hoog zijn en
dj* koersen in verhouding tot
^winsten laag, maken even-
ii indruk. Ze leiden althans
7-oj11 tot een koopbeslissing. Het
ida it bovendien niet alleen om
nder bekende fondsen,
Tiv ar ook om vooraanstaande,
heevalitatief goede aandelen, zo-
zaJ verscheidene banken, ver-
a zondering van Unilever.
all Street
1iel 'k van Wall Street gaat wei-
-« inspiratie uit. Wel schoot
Dow Jonesgemiddelde
n ndag 43 punten omhoog
Hik zij een wat hogere dollar
en weer nieuwe berichten
over onderhandelingen over
een fusie. De over te nemen
ondernemingen verzetten zich
in de regel furieus, maar de
aandeelhouders komen er van
een bod op de aandelen meest
al goed van af. Ook uit de Sta
te of the Union van president
Reagan kon de beurs geen sti
mulansen halen.
Datzelfde geldt ook voor de
ontwikkeling van de dollar.
Eind vorige week was hij met
1,875 een cent hoger dan de
donderdag ervoor. Nadien
bleef de Amerikaanse valuta
min of meer rond de 1,88 gul
den schommelen.
De vijfde discontoverlaging
eind vorige week binnen twee
maanden heeft de markt zeker
gesteund. De obligaties konden
aantrekken en dat zette het
gemiddelde rendement op
staatsobligaties onder druk.
Was dat rendement vorige
week donderdag nog 6,07 pro
cent, afgelopen donderdag was
het nog maar 5,97 procent.
Ook op de geldmarkt was die
dalende tendens duidelijk te
zien. In het midden van de
week werd voor bedragen tot
25.000 gulden, die voor zes
maanden werden uitgezet,
^5or de bank niet meer dan
2,75 procent rente gegeven.
Voor twaalf maanden werd
niet meer dan 3,25 procent ge
geven. Bij bedragen tot 100.000
gulden ligt de rente iets gun
stiger.
Akzo
Van de internationale fondsen
kwam Akzo met lagere resul
taten. De winstdaling was al
verwacht; de koersdaling was
beperkt. Kon. Olie deed het
goed door het bericht dat de
Amerikaanse dochter Shell Oil
en de Canadese dochter vorig
jaar goed gedraaid hebben. De
andere drie internationale
fondsen veranderden nauwe
lijks van koers.
In de scheep- en luchtvaart
sector vormde Nedlloyd weer
het gesprek van de dag. Een
mogelijk gunstig bod op de on
derneming door de groep van
de Noor Hagenvoert de koers
op. Gisteren werd de koers
rond de 173,50, weliswaar en
kele guldens minder dan afge
lopen donderdag, maar eind
1987 was de koers nog maar
ƒ132.
voor Fokker blijft het er on
gunstig uitzien. Niet alleen
kan het bedrijf de F-100 door
produktiemoeilijkheden niet
op tijd leveren, maar boven
dien meent de Tweede Kamer
(de overheid heeft door aande
lenbezit het heft in handen)
dat het bestuur niet deugt en
dus vervangen moet worden.
Dat zal zeker spanningen op
roepen. De koers daalde deze
wtek met guldens.
Boorkop
voor
Kanaaltunnel
Het transport
van de reusach
tige boormachi
ne voor de Euro
tunnel onder het
Kanaal is giste
ren voltooid. Op
de foto de
420.000 kg. we
gende boorkop
in de takels in
Calais. De totale
lengte van de
boorinstallatie
bedraagt 300
meter. De dia
meter van het
boorgat is zo'n
4,5 meter. Van
ochtend is de
boormachine in
de bouwput ge
monteerd waar
na eind februari
zal worden be
gonnen met het
boren van een
service-tunnel
voor de eigenlij
ke graafwerk
zaamheden. In
totaal worden
vijf boorinstalla
ties bij de werk
zaamheden in
gezet. Een boor
machine kost
ongeveer 25 mil
joen gulden. In
1992 wordt de
Kanaaltunnel in
gebruik geno
men.
FOTO: ANP
DEN HAAG Nederlandse bedrijven scoren slecht op het ter
rein van kennisbescherming. Alleen de allergrootste onderne
mingen zijn octrooibewust. Tot voor enige jaren was de houding
van de Nederlandse bedrijven niet schadelijk, maar nu steeds
meer buitenlandse ondernemingen EG-octrooien aanvragen en
daarmee de gehele EG-markt dekken, dreigen deze patenten de
het EZ-journaal, een blad van het ministerie van economische
zaken. Beide heren wijzen erop dat binnen Nederlandse bedrij
ven de kennis over octrooien erg gering is. „Je kunt met hele
hoge omes praten, die zelf in de technische hoek zitten, en ook
die moeten toegeven dat ze er niets van af weten. Ze weten bij
voorbeeld niet eens dat een octrooi precies hetzelfde is als een
pfftent", aldus Engels. v
LEIDEN Groente- en fruitveiling, 29
Januari; aardappelen: 13-21; andijvie:
249-260; boerenkool: 102-156; broei-
vet: 810-870; champignons per bak:
112-255; komkommmer 25/: 258;
prei: 100-107; radijs: 84-87; selderij:
24-86; sla: 51-99; spruiten a2: 92-
110, b2: 111; d2: 70-155; stoofsla: 92-
119; uien: 18-53; uien bos: 45; winter
peen: 55; witlof k1: 155-183; k2: 152-
158; 11: 148-152; 12: 94-124; 3: 79-92.
KAASMARKT ALKMAAR commis-
GOUD
on bewerkt 28070 - 28570 28100 - 21
bewerkt 30170 30200
Opgave: Orl|Jhout A'dam
Gelderse Papier
favoriet
AMSTERDAM - Het parallel-
marktfonds Gelderse Papier
stal gisteren de show op het
Damrak. Op de medeaeling
van een wat lagere winst ging
het aandeel langzaam maar ze
ker omhoog en het slot kwam
op ƒ70,20. Dat was 7,70 bo
ven het slot van donderdag.
De Amsterdamse effecten
beurs begon net als andere Eu
ropese beurzen overwegend
wat hoger en trok later op de
dag verder aan. De aandele-
nomzet was wel hoger dan de
voorgaande dagen, maar bleef
met 465 miljoen toch weer
aan ae bescheiden kant. Deze
dunne markt leidde weer tot
de nodige schommelingen.
Zo ging Akzo na de bekend
making van de jaarcijfers ver
der omhoog tot ƒ91,60, en dat
betekende een winst van
2,60. Het slot kwam echter op
ƒ89,60. Van de internationale
waarden deed Kon. Olie het
goed met een vooruitgang van
ƒ4,10 tot ƒ212,40
In de financiële sector trokken
Nat. Nederlanden en NMB
beide rond de gulden aan. Bij
de uitgevers eindigde Elsevier
ƒ2,20 beter op ƒ44,70 en VNU
ƒ1,80 op ƒ61,50. Wolters Klu-
wer moest echter 2 terug
naar ƒ111,50. Nedlloyd leek
zich eerst redelijk te kunnen
handhaven maar verloor toch
1,70 op 175,50. Heineken
ging geleidelijk omhoog en
boekte een winst van 1,70 op
ƒ118,70.
Grillig was de ontwikkeling
bij Bols, die opnieuw vast be
gon en doorging naar 110,50,
wat een winst betekende van
4,20. Het einde kwam echter
drie dubbeltjes lager dan don
derdag op 106. Voor Nijver-
dal-ten Cate was een winst
weggelegd van 1,50 op
75^50. Pakhoed ging f 4 om
hoog naar f 74,70. De obligatie-
markt brokkelde langzaam af
Elders trok Crown van Gelder
3,30 aan tot 39,50 en kon
Eriks nog eens 2 aan de
koers toevoegen op 196. De
aandelen B van de HAL wer
den 65 duurder op 765.
Kempen Holding steeg 1 op
12,80, terwijl Twijnstra Gud-
de na vergeefse biedingen op
f 68 doorsteeg naar 70,50. Dat
betekende een winst van
ƒ7,50. Gouda Vuurvast moest
2 inleveren op 49
in obligatie-opties. Grote posi
ties werden doorgeschoven
van de februari- naar de mei-
series. De omzet in de sector
bedroeg 15.194 obligatiecon
tracten. De totale omzet op de
EOE kwam vrijdag uit op
35.011 contracten.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BULAGE BI] UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS MUZIEK
THEATER. RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
