Migranten moeten zelfs
zwoegen voor de wao
n
„Gezond eten voorkomt
crimineel gedrag'
a Justitie
heeft
affaire
Oude Pekela
onderschat"
„ZE DENKEN DAT ONZE RUG VAN METAAL IS"
[/jonotoon werk
-in aangenamer
.Snelheidsovertreders bedroevend hardleers9
,enjdA wil
Vetneiviering
,dsieg kunnen
bekentenis
"ij zes jaar:
pe,nd gedood
Animal
^nenland'
CcidócSotvuMtl
WOENSDAG 27 JANUARI 1968 PAGINA 3
HAAG Het ministerie van sociale zaken en
'elegenheid gaat een voorlichtingsblad uitbren-
yaarin gewezen wordt op mogelijkheden om
toon werk minder onaangenaam te maken,
(«ties die worden genoemd zijn verkorting van
■'jfrktijd, het houden van meer pauzes, het roule-
'an werk, variatie in het werktempo en het
Sneren van meerdere handelingen. Ongeveer
ma^0 mensen in Nederland doen monotoon werk.
ucc^is een onderzoek dat TNO in opdracht van het
datterie heeft verricht, zullen nieuwe technolo-
dit werk nooit volledig uitbannen. Op een bij-
imst over nieuwe technologie riep minister De
ig gisteren werkgevers en vakbonden op geza-
maatregelen te nemen om te voorkomen dat
en ^schoolde werknemers bij de invoering van
technologieën in de knel raken.
Optimisme over
naleving van
Rijnzoutverdrag
DEN HAAG Volgens minister Smit-
Kroes werkt de Franse regering serieus
aan de plannen die tot uitvoering van
het Rijnzoutverdrag moeten leiden. Dit
heeft de minister van verkeer en wa
terstaat meegedeeld aan het Tweede-
Kamerlid Eversdijk (CDA) die in
schriftelijke vragen zijn bezorgdheid
had uitgesproken over de haalbaarheid
van de datum van 1 januari 1989 voor
de vermindering van de zoutlozingen
door de kalimijnen in de Elzas. Er is
sprake van goede trouw door Frank
rijk, aldus de minister. De tweede fase
van het Rijnzoutverdrag betreft het te
rughouden van een nieuwe hoeveel
heid chloride van 40 kilo per seconde.
DORDRECHT Snelheidsovertre
ders zijn bedroevend hardleers. Dat
is de conclusie van de rijkspolitie in
het district Dordrecht, nu de resul
taten bekend zijn geworden van de
snelheidsmetingen die eind vorige
week zijn verricht op de brug over
de Noord bij Alblasserdam.
Op deze smalle, als levensgevaarlijk be
kend staande brug waar regelmatig onge
vallen met dodelijke afloop voorkomen,
zijn eind vorig jaar gedurende de hele
maand november strenge snelheidscontro
les verricht. Wegens te hard rijden wer
den er toen 5058 processen-verbaal uitge
reikt, met een totaal boetebedrag van
ruim een miljoen gulden.
„De automobilist is echter snel vergeten
dat er controles hebben plaats gehad",
zegt voorlichter W. de Rooij van de rijks
politie in Dordrecht. „Door de vele publi
citeit in de kranten over onze controles
daalde het aantal hardrijders in november
tot drie procent. Dit effect was echter van
korte duur. Bij een tussentijdse meting in
december was het percentage automobilis
ten dat de snelheidslimieten overschreed
al gestegen tot vier".
De snelheidscontroles van het afgelopen
weekeinde gaven een nog triester beeld.
5,5 procent van de automobilisten reden
veel te hard. Dit ondanks de barre weers
omstandigheden. Uitschieter vormde de
zondag, toen maar liefst 11 procent van de
weggebruikers zichzelf een proces-verbaal
bezorgde door harder dan 95 km per uur
over de brug te rijden, waar officieel
slechts 70 km per uur mag worden gere
den. Hoogst geregistreerde snelheid: 140
km per uur. Bij de rijkspolitie is niet be
kend of er onder de geverbaliseerden
mensen zijn die voor de tweede keer ge
pakt zijn voor te snel rijden. „Dat is zeker
niet uitgesloten", zegt Van Rooy. „Deze
weg wordt nogal veel gebruikt voor
woon-werkverkeer naar Rotterdam".
Sinds november zijn door botsingen twee
mensen om het leven gekomen. Afgelo
pen zaterdag vielen door een frontale bot
sing twee zwaar gewonden. „Bij de brug
over de Noord is de rijksweg erg smal",
zegt Van Rooy. „Er zijn in beide richtin
gen twee rijbanen, die alleen maar ge
scheiden worden door een doorgetrokken
streep".
Lubbers in Oslo
OSLO Premier Lubbers
heeft vandaag een informeel
bezoek gebracht aan Oslo voor
overleg met zijn Noorse ambt
genoot Gro Harlem Brundt-
land. Het bezoek van Lubbers
is het eerste dat een Neder
landse premier na de Tweede
Wereldoorlog aan Noorwegen
brengt. Tijdens het bezoek zal
worden gesproken over de be
trekkingen tussen Noorwegen
en de Europese Gemeenschap,
en over de Noorse standpun
ten inzake de energievoorzie
ning, in het bijzonder de olie
winning. De Noorse premier
zal haar Nederlandse collega
mogelijk verzoeken de Neder
landse militaire aanwezigheid
in Noorwegen op te voeren.
DEN HAAG Dat je als
Jan aan het begin van je
loopbaan een voorsprong
hebt op Ali, is al sinds de
jaren zestig duidelijk.
Maar nu de gastarbeiders
die toen ons land bin
nenkwamen ouder zijn
geworden, blijkt ook het
einde van de maatschap
pelijke carrière voor hen
niet echt gladjes te verlo
pen.
Wie als „buitenlandse" werk
nemer zo ziek wordt dat hij
niet meer kan werken, wordt
minder snel arbeidsonge
schikt verklaard dan zijn
„vaderlandse" collega. Bo
vendien krijgt hij gemiddeld
een lagere uitkering en
dreigt hij die ook nog eens te
verliezen als hij naar zijn
land van herkomst terug
keert. Belangenverenigingen
van buitenlanders en ar
beidsongeschikten hebben de
Tweede Kamer daarom giste
ren een documentatiemap,
een stapeltje folders en enke
le politieke aanbevelingen
overhandigd.
De citaten in de documenta
tiemap „Migranten in de
wao" spreken duidelijke taal.
Wie twintig jaar geleden als
migrant in ons land ging
werken, moet intussen wel
versleten zijn. „De hele dag
betonstukken van tachtig
kilo dragen en verplaatsen.
Ze denken dat onze rug van
metaal is". „Wij Marokkanen
krijgen altijd het zwaarste
werk te doen. want wij heb
ben geen schoolopleiding ge
had. In de metaalfabriek
moest ik zware dingen tillen,
vaak zeventig tot negentig
kilo. Ik vond het niet erg,
maar ik kon het niet aan en
begon last van mijn rug te
krijgen". „Mijn werk was het
zwaarst in de fabriek. Het
heeft me gebroken".
Vies
Fikret Ögun?, die als Turks
Ook al hebben ze hun halve leven vaak zwaar en vies werk moeten doen, dan nog is het voor zieke buitenlandse
werknemers moeilijk een een wao-uitkerlng te krijgen.
maatschappelijk werker zo
wel migrant als hulpverlener
is, licht toe: „Veel buiten
landse werknemers zijn ziek.
Exacte cijfers ontbreken he
laas, maar grove schattingen
wijzen toch op arbeidsonge
schiktheid van twintig pro
cent van de Turkse en Ma
rokkaanse werknemers. Daar
gaat een complex van facto
ren achter schuil, waaronder
de extreem zware arbeidsom
standigheden; het werk is
zwaar, vies, eentonig, onre
gelmatig en slecht betaald.
Toen ze hier kwamen woon
den de mensen vaak in een
pension, met verschillende
landgenoten op één kamer en
waren ze eenzaam. Alleen de
gedachte aan remigratie
hield hen op de been. Maar
daar kwam niets van terecht.
Integendeel, er vond gezins
hereniging plaats, in Neder
land. Dat leek in theorie wel
een goede oplossing, maar in
werkelijkheid leidde het tot
een volgende reeks proble
men. Met de huisvesting, de
financiën, de opvoeding van
de kinderen. Als er dan ook
nog door lichamelijke moei
lijkheden problemen op het
werk ontstaan, valt elk toe
komstperspectief weg. Dat is
heel ingrijpend".
Wie zich als buitenlander, ge
plaagd door zoveel tegenslag,
wendt tot de verzameling
hulpverleners is nog niet zo
maar uit de brand, zegt
Ögung. „De communicatie
met de Nederlandse artsen
verloopt vaak slecht, net als
met de hulpverleners. Die
zijn ook nogal eens onzeker,
kennen geen oplossing voor
de problemen. Daardoor ko
men veel zieke migranten
niet in de wao (Wet op de
Arbeids-ongeschiktheidsver-
zekering) terecht, terwijl ze
daar wel zouden horen".
Risico's
Wie wel arbeidsongeschikt
wordt verklaard, wordt ove
rigens toch nog met een grote
financiële teruggang opge
scheept, wat vooral voor mi
granten, die tot de laagst-be-
taalden behoren, hard aan
kan komen. Harder nog dan
bij de meeste Nederlanders.
Maar daarmee is aan de el
lende nog geen eind geko
men. Ögun?: „Welwillende
hulpverleners kunnen vaak
niet veel beginnen, vanwege
de knelpunten in de wetge
ving, bijvoorbeeld bij remi
gratie. Veel arbeidsonge
schikte migranten overwe
gen terug te gaan -nu ze niet
meer kunnen werken, heeft
verblijf in Nederland voor
hen geen zin meer-, maar
daar zijn nogal wat risico's
aan verbonden. Zoals het
verlies van de totale uitke
ring".
Een wao-uitkering bestaat uit
twee componenten; één voor
de letterlijke arbeidsonge
schiktheid (laten we zeggen,
het missen van een been) en
één voor de werkloosheid die
daar het gevolg van is. Wie
terugkeert naar zijn land van
herkomst, verliest dat tweede
werkloosheidsgedeelte. Zo
lang hij maar echt „goed" ar
beidsongeschikt is, hoeft dat
geen probleem te zijn, dan is
het deel voor de letterlijke
ongeschiktheid groot genoeg
om van te leven. Maar wie
slechts voor een klein gedeel
te arbeidsongeschikt is wordt
de dupe.
Herkeuring
Bovendien is arbeidsonge
schiktheid geen definitief
oordeel, er kan steeds een
herkeuring plaatsvinden.
Mocht een remigrant, lekker
opgekikkerd door zijn ver
blijf in de oude vertrouwde
foto: sp
omgeving, na jaren weer
goedgekeurd worden, dan
verliest hij al zijn rechten
(waarvoor hij jaren premie
heeft betaald). Een werkloos
heidsuitkering krijgt hij niet,
want hij maakt geen deel uit
van de Nederlandse arbeids
markt. Omdat de overheid
niet toestaat dat iemand die
terugkeert naar zijn land in
geval van spijt weer naar ons
land komt, is die arbeids
markt ook definitief voor
hem gesloten.
Om te voorkomen dat remi
granten daar te laat achter
komen, hebben het Neder
lands Centrum voor Buiten
landers, de landelijke organi
satie voor maatschappelijke
dienstverlening Joint en net
Samenwerkingsverband
wao-platforms een reeks van
vijf folders in acht talen op
stapel gezet. Die moet de ka
rige voorlichting van over
heidswege aanvullen en ver
duidelijken. „Want", zo werd
gisteren bij de presentatie be
toogd, „de brochures van de
overheidsinstanties zijn zelfs
voor Nederlanders niet te
volgen, laat staan voor bui
tenlanders".
STEVO AKKERMAN
m finnen
v
volg van de voorpagina)
iel geen der fracties het
^twerp Openbare Mani-
de ies afwijst, zetten PvdA
Gort^D we' vraagtekens bij
g^tstgenoemde bepalingen,
oortkomen uit de Zon-
!®n let. PvdA-woordvoerder
d O'Otterloo vindt dat bij-
ideneeld een 1-meimanifesta-
in zijn partij, als deze zo-
Ijaar op zondag valt, ook
r dan 13.00 uur moet
ken beginnen. Hetzelfde
Volgens hem voor bevrij-
Peesten op de openbare
in het geval 5 mei op een
jg valt. Hij stelde daarom
de 'tijdgrens' voor mani-
uïes op zondag bij 10.00
jare» leggen
eralVD'er Wiebenga wees dit
pentel weliswaar niet af,
iet voelde er weinig voor nu
c i de Zondagswet te gaan
jlen. „Laten we daar te
zeei tijd een aparte discussie
waarbij de Zon-
rvet in zijn geheel wordt
[elicht", vond hij. Overi-
betuigde de VVD'er
»ens sympathie aan het
om naast het
stane klokgelui op zonda-
ngsok de traditionele islami-
mi].' oproepen tot gebed
lit een minaret) mogelijk
|ken.
lor
l
^OERKERK - Een 25-jari-
)itt<rouw ®n Ridderkerk heeft
pover de politie bekend
veljaar geleden haar bijna
nt. I jaar oude dochtertje om
(even te hebben gebracht.
Iak kwam aan het licht
iaar zoontje van één jaar
1 week met ernstig her-
sel in het Rotterdamse
gtziekenhuis werd opge-
De behandelende art-
kwamen tot de conclusie
sprake moest zijn van
pejermishandeling. Bij ver-
gtet bekende de vrouw ook
len. dochtertje door verstik-
om het leven te hebben
zw^cht. Motieven heeft zij
iet genoemd. Haar zoontje en
dochtertje van drie jaar
15 aan de Raad voor de Kin-
escherming overgedragen.
uHét Vrije Volk
ngJgt face-lift
'ERDAM De hoofdre-
van Het Vrije Volk
eind maart met een ver-
'de krant te komen, wei
onder een andere naam
■«j"jropool). De reden hier
f is dat de krant de laatste
e meer dan andere regio-
lta. dagbladen geplaagd
pt door een dramatisch
jes van abonnees. Volgens
e oofdredactie van Het Vriie
komt dit doordat de
5 "t relatief veel lezers heeft
ïr de gezinnen met de
ot ste inkomens. Eén van de
jJnemens van de hoofdre-
r gjje is het extra benadruk-
n ftvan de onafhankelijkheid
2Vhet progressieve dagblad.
3P januari
ooningin Beatrix woont in
Jit Congresgebouw in Den
iaag de opening bij van
twintigste jaarlijkse zit-
5ig van de zogenoemde
9Vlodel Unites Nations".
gBze zitting is een naboot-
3ng van de Verenigde Na-
fes, waaraan ongeveer
o^eeduizend leerlingen van
ilternationale scholen
pèelnemen.
>chf v'
nn(™
elefe
RUSTIGER ZONDER HOTDOGS
.99
SCHIPHOL Het eten
van gezond voedsel heeft
een positieve invloed op
het menselijk gedrag. Cri
mineel gedrag neemt af
als minder wordt gegeten
„uit de muur", zo blijkt
uit een onderzoek dat de
Amerikaanse criminoloog
dr. Stephen Schoenthaler
heeft uitgevoerd op scho
len en in gevangenissen in
New York.
Schoenthaler, die vanmiddag
op Schiphol aankwam, zal zijn
bevindingen zaterdag toelich
ten op een studiedag van de
Maatschappij ter Bevordering
van de Ortho-moleculaire Ge
neeskunde (MBOG) in Zeist.
De criminoloog, verbonden
aan de California State Uni
versity, onderzocht leerlingen
van ongeveer achthonderd
scholen. Hij verving hun ge
bruikelijke prak van hotdogs,
hamburgers en patat door vol
korenbrood, fruit, groente en
kip. De leerlingen presteerden
vervolgens steeds beter, wer
den rustiger en hadden min
der hoofdpijn. Bij jeugdige cri
minelen, die Schoenthaler ook
onderzocht, leidde de verande
ring van eetgewoonten tot een
enorme vermindering van li
chamelijk geweld en diefstal
len; beide namen met zo'n
tachtig procent af.
joE KNOLLEN
HA HA HA' Die
!AoéST0.LÉ.N -1'jM
5* ^soh%
iwitA IK Her
Kl OiT VEfl-HMt NIET KAN
LeM.MAAftweHttuTeN
tyAft -TWEE KAkfTJ&ly
HET IS
ei moe
Miljoenenlijntje
wordt opgeheven
DEN HAAG - Minister Smit-
Kroes van verkeer en water
staat heeft besloten in juni de
treinverbinding op de lijn Val-
kenburg-Schin-op-Geul-Sim-
pelveld-Kerkrade op te hef
fen. Het „Miljoenenlijntje" le
vert slechts verlies op. Voort
zetting zou per jaar 3,6 miljoen
gulden kosten. Daar staan
600.000 gulden aan inkomsten
tegenover, geleverd door de
gemiddeld zes a tien reizigers
dp* per keer meereizen.
KRITIEK OP MINISTER
DEN HAAG De Tweede Kamer praat vandaag met
minister Korthals Altes over diens komend bezoek aan
Oude Pekela en de wijze waarop justitie en politie in de
ontuchtaffaire hebben geopereerd. Tegen de zin van
het CDA-kamerlid Vincent van der Burg, die vindt dat
er ernstige fouten bij het opsporingswerk zijn gemaakt,
wordt het overleg achter gesloten deuren gevoerd.
Van der Burg staat postief tegenover de komst van minister
Korthals Altes naar Oude Pekela. „Het lijkt mij goed om de ge
maakte fouten in mondeling overleg met de minister te bespre
ken", zei hij gisteren. „Het gaat om het herstellen van het ge
schonden vertrouwen in politie en justitie. De aanwezigheid van
de minister is een waarborg voor de ouders dat als zij met nieu
we feiten komen die ook serieus en grondig door politie en justi
tie worden uitgezocht".
Voorzitter Aad Kosto (PvdA) van de vaste kamercommissie
voor justitie meent dat het Openbaar Ministerie niet alleen de
ernst van de affaire heeft onderschat, maar zich ook wegens be
zuinigingen minder heeft ingespannen dan de ouders hadden
mogen verwachten. Van der Burg bestrijdt die laatste visie.
Kosto en Van der Burg vinden wel dat de conclusies van de
Groninger jeugdpsychiater dr. G. Mik voldoende aanleiding zijn
voor een grondig onderzoek in het kinder-pornoschandaal. „Er
is alle reden voor politie en justitie om de nog aanwezige sporen
na te trekken. Het mag niet gebeuren dat een officier van justi
tie dergelijke zaken bagatelliseert", aldus Van der Burg, „want
dat heeft nu juist kwaad bloed gezet bij de ouders".
Van der Burg, die vorig jaar juni op gezag van minister Korthals
Altes nog meende dat het Openbaar Ministerie alle registers
opentrok om de daders van de ontuchtaffaire op te sporen, zegt
nu politie en justitie min of meer de wacht aan. „Elk nieuw feit
moet nauwkeurig worden onderzocht, zodat er ook adequaat
wordt gereageerd. Dat kan door de ouders te vragen alle feiten
aan de politie voor te leggen in het dan herstelde vertrouwen en
te kijken wat zo'n aanpak aan nieuwe sporen oplevert".
Kosto erkent dat ook hij vorig jaar enigszins terughoudend op de
berichten over de affaire heeft gereageerd. „De regering had de
Amerikaanse beschuldigingen dat er in ons land kinderprono
zou worden vervaardigd, van de hand gewezen. En daarom ge
loofde men aanvankelijk niet dat er op zo'n grote schaal in Oude
Pekela ontucht was bedreven. Maar op gezag van oud-collega en
jeugdpsychiater Mik weten we nu zeker dat er geen sprake is
van een collectieve hysterie".
Kamer: vrouwenhandel strenger straffen
DEN HAAG De drie grootste fracties in de Tweede Kamer,
PvdA, CDA en VVD, vinden dat de regering harder moet optre
den tegen de steeds vaker voorkomende vrouwenhandel. De
Kamer wil dat de maximum gevangenisstraf die op dit misdrijf
staat wordt verhoogd van vijf naar twaalf jaar. De Kamer debat
teert volgende week met minister Korthals Altes (justitie) over
deze zaak. De drie fracties willen dat de minister een speciaal
landelijk rechercheteam op de opsporing en bestrijding van de
vrouwenhandel zet. De Kamer wil bewerkstelligen dat „verhan
delde" vrouwen, die meestal in de prostitutie terecht komen,
hiervan anoniem aangifte kunnen doen.
Een komiek bij de neus nemen lukt niet iedereen. Maar het WNF-aapje Sabrina hoeft haar lippen
maar te krullen en weg is het linkerdeel van Andrè van Duins flexibele reukorgaan. De komiek komt
vanaf 2 februari op de TROS-televisie met „Animal crackers". Deze serie bestaat uit in de dieren
tuin gemaakte opnamen, voorzien van „stemmen" van Andrê van Duin. Aan het eind van elk film
pje verschijnt de komiek met een aapje in beeld om een beroep te doen op mensen om donateur
te worden van het Wereldnatuurfonds (WNF).
Zip verder pagina 19: 100 jaar Carré, bruisend eerbetoon aan de revue foto: anp