Swissair houdt nog een
flinke slag om de arm
ZeidteOowumt
Brede oppositie
tegen voorstellen
Nedlloyd
VOORDELIG
WINKELEN?
KIJK
INDE
KRANT.
MARKTEN
SEP: kolencentrales op plek kerncentrales
Slijters slaan toe met eigen borrel
7 Beurs uan Amsterda
ISi
ECONOMIE
DINSDAG 26 JANUARI 1988 PAGIfryj^j
NCW: bedrijven in rode cijfers
door milieumaatregelen
DEN HAAG De christelijke werkgeversorganisatie
NCW vreest dat bijna de helft van de Nederlandse bedrij
ven in de rode cijfers zal komen als zij, als gevolg van de
extra overheidsmaatregelen, méér geld moeten uittrek
ken voor een schoon milieu.
Directeur prof. drs. J Weitenberg zei gisteren op een bij
eenkomst van het NCW in Den Haag: „In de periode tot
1991 zal door het bedrijfsleven circa 2,5 miljard gulden
geïnvesteerd worden in milieumaatregelen (exclusief
elektrische centrales en wegverkeer). Daarnaast zullen de
jaarlijkse milieukosten oplopen van 2,6 miljard naar 3
miljard gulden. Dat neemt niet weg dat het NCW zich zal
blijven inzetten voor een schoon milieu. Maar we zullen
er rekening mee moeten houden dat een schoner milieu
een lagere economische groei tot gevolg zal hebben", al
dus Weitenberg. Het NCW wil dat de kosten gespreid
worden over een groter aantal jaren en dat de prioriteiten
in het beleid worden gelegd bij de aanpak van de zure
regen en de bodemsanering.
NU VLAAMSE RUN OP
AANDELEN GENERALE
BRUSSEL - De Vlaamse topondernemer An
dre Leysen (Gevaert) heeft zich gisteren opge
worpen als leider van een syndicaat onderne
mingen dat de Generale Maatschappij voor
Belgie wil behouden. Voorwaarden zijn een
modernisering van de holding en een verster
king van de Vlaamse invloed aan de top van
de onderneming. In overleg met de Generale
wil het syndicaat belangen nemen in de Ge
nerale, oplopend tot een kwart van het aande
lenkapitaal. De Benedetti beschikt over bijna
12 procent, maar heeft een bod uitgebracht op
nog eens 15 procent van de aandelen. Over dit
bod moet de Bankcommissie zich nog uitspre
ken. Ook Leijsen wil de Generale uitbouwen
tot een Europese holding, maar anders dan De
Benedetti eist hij dat bestuurscentrum van de
Generale in België en vooral ook in Belgische
handen blijft.
1 op 25 Nederlanders koopt
„wel eens" natuurvoeding
DEN HAAG - Eén op de 25 Nederlanders koopt wel eens
natuurvoeding. Reformartikelen worden door een derde
van de Nederlanders soms gekocht. Volgens de vandaag
verschenen brancheverkenning „Natuurvoedingswinkels
en reformhuizen" van het Economisch Instituut voor het
Midden- en Kleinbedrijf staat het vast dat de markt van
gezonde voeding grote groeipotentie heeft. De markt was
tot op heden al interessant genoeg om op grote schaal, dat
wil zegen in de meeste supermarkten, een plaats in te rui
men voor reformartikelen. De kans dat ook natuurvoe
ding in toenemende mate in de supermarkt te vinden zal
zijn, is groot. Ondanks die te verwachten grotere concur
rentie is de uitgangspositie van de speciaalzaken op dit
gebied, gunstig. Binnen het assortiment van deze winkels
bevinden zich namelijk veel artikelen die bij de verkoop
advies behoeven. Een versterking van de ondernemers-
kwaliteiten is bij deze zaken wel een voorwaarde.
Dollar iets lager
AMSTERDAM - De dollar
koers is vanmorgen iets ge
daald. In Amsterdam opende de
Amerikaanse munteenheid op
1,8810 tegen ƒ1,8840 gisteren.
In New York werd gisteren te
gen het slot van de handel
1.8900 genoteerd. Handelaren
schrijven de lichte koersdaling
toe aan teleurstelling over de
door president Reagan uitge
sproken „State of the Union".
In zijn openingstoespraak in het
nieuwe jaar repte de president
met geen woord over de crisis
op de financiële markten. Ook
aan het handels- en begrotings
tekort, in financiële kringen be
schouwd als de grote boosdoe
ners, besteedde Reagan weinig
aandacht.
FOKKER 100 EERST ZIEN, DAN GELOVEN'
(Vervolg van de voorpagina)
AMSTERDAM - De stel
lige mededeling van
Fokker dat Swissair de
eerste F-100 op 25 febru
ari tegemoet zal zien, is
voor de Zwitserse vlieg
maatschappij geen reden
tot juichen. Na alle pro-'
blemen van de afgelopen
maanden met de eerste
Fokker-100 voor Swissair
in Zurich is deze maat
schappij wat voorzichti
ger geworden met het
noemen van afleverings
data.
Vorige week nog kreeg de di
rectie van Swissair te horen
dat de laatst geplande afleve
ringsdatum van 29 januari
niet gehaald kon worden.
„Nu wordt het dus 25 februa
ri'' vraagt woordvoer
der Donzel in Zurich belang
stellend. „Het spijt me, maar
ik kan niet bevestigen dat op
die datum het contract on
dertekend wordt. We gelo
ven het pas als we het zien".
De gelijktijdige ontwikkeling
en produktie van twee nieu
we vliegtuigtypes de F-50
en F-100 heeft Fokker zo
als bekend voor grote organi
satorische problemen ge
plaatst. De afgelopen maan
den werd in de produktiehal
op Schiphol met man en
macht gewerkt om de eerste
F-100 vóór 29 januari afgele
verd te krijgen. Problemen
met de banden van het neus-
wiel zorgden echter voor
nieuw uitstel. Swissair wilde
niet de prototype-banden ac
cepteren die onder het eerste
Kenya Airways
bestelt twee
F-50-
toestellen
De Kenyaanse lucht
vaartmaatschappij Ke
nya Airways heeft twee
Fokker 50-toestellen be
steld. De toestellen
worden in de loop van
dit jaar afgelevenl, al
dus een Fokker-woord
voerder gisteren. Kenya
Airways heeft sinds een
jaar of tien Fokker F27-
vliegtuigen in gebruik.
Welk bedrag met de or
der is gemoeid is niet
meegedeeld. Met de Ke
nyaanse order is het aan
tal verkochte F-50 toe
stellen gekomen op 53.
besteld door negen lucht
vaartmaatschappijen in
negen landen. De eerste
Fokker 50 werd in au
gustus van het vorig
jaar afgeleverd. Ook
deze eerste aflevering,
net als die van de Fok
ker 100, kwam te laat.
Inmiddels zijn meer dan
tien F-50's afgeleverd.
toestel waren gemonteerd.
De produktiebanden, die in
Engeland worden gemaakt,
zijn echter nog niet gereed en
ook nog niet getest op een
natte baan.
Claims
Volgens de woordvoerder
van Swissair wil de Zwitserse
maatschappij de bestelde
Fokkers-100 alleen accepte
ren als ze commercieel volle
dig inzetbaar zijn voor het
vervoer van vracht, post en
passagiers. „Een toestel met
prototype-banden voldoet
niet aan die voorwaarde en
dat weet Fokker al sedert
september", aldus Donzel.
Uit proeven met de prototy
pe-banden bleek dat opspat
tend water van startbaan
rechtstreeks in de dure Rolls
Royce-motoren aan de ach
terzijde van het toestel wordt
gezogen. Donzel: „Het risico
dat de motoren uitvallen is te
groot en dat willen we onze
passagiers niet aandoen".
Bij Swissair in Zurich wordt
bevestigd dat bij Fokker
„aanzienlijke schadeclaims"
zijn ingediend om het nieuwe
financiële nadeel voor Swis
sair te beperken. Over de
hoogte van deze financiële
compensatie houden zowel
Swissair als Fokker wijselijk
hun mond. Wel wil Donzel
kwijt dat met de gedwongen
tijdelijke huur van DC-9 toe
stellen een vermogen ge
moeid is: „Zeker enkele mil
joenen guldens. En dat be
drag loopt met de dag hoger
op".
Volgens Swissair kan Fokker
op nieuwe claims rekenen als
de toegezegde afleveringsda
tum van 25 februari niet ge
haald mocht worden. Toch is
het allerminst zeker dat de
eerste F-100 eind februari af
geleverd zal worden, alle be
loftes van Fokker ten spijt.
Donzel: „Eind februari
moeten de nieuwe banden
voor het neuswiel nog op een
baan in Engeland getest
worden. Ik zou niet tevoren
durven zeggen of die test po
sitief uitvalt. Het is natuur
lijk mogelijk dat de nieuwe
banden niet helemaal vol
doen. En ik moet er niet aan
denken dat ze worden afge
keurd".
Vertrouwen
Donzel wijst bovendien op
één per defintie onvoorspel
bare factor: het weer. „Om
die test te kunnen uitvoeren,
mag het niet zwaar sneeu
wen. stormen of vriezen. Dat
kun je in februari nu een
maal niet garanderen".
Controleurs van Swissair die
de montage van de F-100's op
Schiphol op de voet volgen,
hebben overigens geconsta
teerd dat nog enkele tiental
len kleine zaken aan het eer
ste toestel afgewerkt moeten
worden, maar volgens Don
zel hoeft het afwerken van
het toestel geen oorzaak van
vertragingen meer te zijn.
„Zoals ik het begrijp gaat het
om kleine technische zaken
die niet abnormaal zijn bij
een eerste toestel".
Ook Fokker-woordvoerder
Ger Knook bevestigde gister
middag dat nog steeds aan de
eerste F-100 gewerkt wordt:
„De tijd die ons nog rest vóór
de bandenproef willen we
benutten", aldus Knook.
Swissair is afgezien van
de afleveringsdatum ove
rigens nog vol vertrouwen in
het Fokker-produkt. In het
koopcontract van circa 400
miljoen gulden is een ont-
stappingsclausule opgeno
men. maar Swissair zou er
volgens Donzel niet aan den
ken uit te stappen. „Een ver
traging van tien maanden is
voor een nieuw type vlieg
tuig niet exeptioneel". zo re
lativeert hij de problemen bij
Fokker.
PAUL KOOPMAN
Tijdens de gisteren in Rotterdam gehouden aandeelhoudersver
gadering van Nedlloyd vraagt advocaat W. Corpeleijn met een
handgebaar het woord voor de naast hem zittende grootaandeel
houder T. Hagen.
ROTTERDAM - Een een
meer dan vijf uur durende
buitengewone vergade
ring van aandeelhouders
van het transportconcern
De voorgestelde statutenwijzi
gingen houden volgens veel
aandeelhouders in, dat ze in de
toekomst heel eenvoudig door
het bestuur en door de raad
van commissarissen monddood
Nedlloyd is gisteren niet gemaakt kunnen worden. Zij
toegekomen aan een oor- zagen de voorstellen als een te
deel over de fel omstre- ver gaande poging om een on-
den plaatsing van nieuwe gewenste overneming tegen te
if ^arvnnr «aan °ok werd gesteld dat ge-
knaagd wordt aan dividend
aandelen, omdat daarvoor
het vereiste aantal aande
len (vijftig procent van
het kapitaal) ontbrak.
Oosterscheldebrug
naar Bangladesh
RIJSWIJK - Interbeton en
HCG, werkmaatschappijen
van de Hollandsche Beton
Groep (HBG) in Rijswijk, bou
wen in Chittagong in Bangla
desh voor ƒ48 miljoen een
brug. De 922 meter lange oe
ververbinding over de rivier
de Karnaphuli wordt samen
gesteld uit de werkbrug van
drie kilometer die werd ge
bruikt bij de aanleg van de
stormvloedkering in de Oos-
terschelde. Het project wordt
uitgevoerd in het kader van
ontwikkelingssamenwerking,
zo heeft HBG vandaag meege
deeld. De brugdelen worden in
de haven van Kats (Noord-Be
veland) gedemonteerd en ver
volgens voor conservering
naar HCG te Schiedam over
gebracht. Een aantal onderde
len wordt op de HCG-werf
constructief versterkt, zodat
zwaardere belasting mogelijk
wordt. Daarna wordt de brug
naar Bangladesh verscheept.
LEIDEN Groente- en fruitveiling,
maandag 25 januari: aardappelen:
10-27; boerenkool: 120-165, koolra
pen: 64; kroten: 29-34; prei: 95-102;
selderij: 70-72; sla: 55-104; spruiten
a2: 96-106; t>2: 120; d2: 31-125; uien:
5-46; winterpeen: 168-182; witlof k1:
168-182; 11: 136-149; 12: 128-130; 3:
De kolencentrale op de Maasvlakte.
DEN HAAG De samenwer
kende stroomproducenten
(SEP) willen én of meer ko
lencentrales gaan bouwen op
plaatsen die het kabinet wil
vrijhouden voor de eventuele
bouw van kerncentrales. Defi
nitieve besluiten vallen dit na
jaar. Volgens de SEP kan niet
langer met beslissingen
worden gewacht omdat anders
de stroomvoorziening rond het
jaar 2000 in gevaar komt.
Ir. Ketting, directeur van de
SEP, zegt dit in het vandaag
verschenen nummer van het
VNO-blad Onderneming. Het
kabinet wees in 1986 zes moge
lijke bouwplaatsen voor kern
centrales aan, te weten Borsse-
le, Moerdijk, Maasvlakte, Fle-
vo, westelijke Noord-oostpol-
derdijk en Eemshaven. Na de
kernramp in de Sovjetunie
werd echter besloten beslissin
gen over de bouw van meer
kerncentrales op te schorten
tot 1989. Kerncentrales op zich
zijn veel milieuvriendelijker
dan kolencentrales. Ketting
verwacht dat het kabinet tot
de conclusie zal komen dat
kernenergie in ons land ver
antwoord toe te passen is.
Over de bouw van meer ko
lencentrales zegt Ketting uit
milieu-oogpunt „grote zorgen"
te hebben. Hij wijst er op dat
20 procent van de investerin
gen in nieuwe centrales nu al
voortkomen uit milieuvoorzie
ningen. Ook voor gascentrales
ziet Ketting milieubezwaren.
Bovendien wijst hij erop dat
de gasprijs steeds aan de hand
van olieprijs en dollarkoers
wisselt.
VERDUBBELING EG-FONDSEN
NIET REALISTISCH
(Vervolg van de voorpagina)
BRUSSEL Op de „tussentop" van de EG in februari komen
opnieuw alle onderwerpen aan de orde waarover begin decem
ber in Kopenhagen geen overeenstemming kon worden bereikt.
Het „plan Delors", dat in het geven van vers geld voorziet, rijke
landen meer aan de EG wil laten betalen dan de arme en dat
minder geld van de totale EG-begroting naar landbouw wil la
ten vloeien, wil ook dat de in de Gemeenschap bestaande fond
sen in 1992 over tweemaal zoveel geld kunnen beschikken. Die
verdubbeling vindt minister Van den Broek (buitenlandse za
ken) niet realistisch. Gisteren is gebleken dat men nog steeds
niet goed weet of uit de fondsen vooral de arme EG-landen of
de arme. regio's in de Gemeenschap geholpen moeten worden.
Een groot probleem is ook nog hoe Groot-Brittannië gecompen
seerd moet worden voor zijn te hoge bijdrage aan de gemeen
schappelijke kas.
uitkeringen en winstrechten.
Niet alleen grote aandeelhou
ders lieten zich uitermate kri
tisch uit, maar ook de Vereni
ging Effectenbezit en de Vere
niging Rechtsbescherming
Verstrekkers Risicodragend
kapitaal.
De statutenwijzigingen zullen
over vier weken opnieuw aan
de orde komen en dan geldt de
bepaling van vertegenwoordi
ging van minimaal vijftig pro
cent van het kapitaal niet.
Vanuit de vergadering - die
vaak trekken vertoonde van
een fel debat - werd gesteld,
dat zich inmiddels een groep
geformeerd heeft rond de
Noorse investeerder Torstein
Hagen die goed is voor meer
dan vijftig procent van de aan
delen, maar door de stem
rechtbeperking niet voor een
meerderheid van de stemmen.
Tot de aandeelhouders die de
Noren steun betuigen, behoort
de Amerikaanse familie Roc
kefeller. zo stelde de Rotter
damse advocaat mr. W. Corpe
leijn, die optrad als woord
voerder voor de groep.
De Noren keren zich niet al
leen tegen de voorgenomen
emissie, maar ook tegen het
plan van de raad van bestuur
van Nedlloyd om booreenhe-
den voor winning van olie en
gas, zeeschepen en deelnemin
gen (onder meer dat van 40
procent in het sleep- en ber
gingsbedrijf Smit Internatio
nale) af te waarderen met
ƒ900 miljoen en ook nog eens
een reorganisatievoorziening
te treffen van 100 miljoen,
hoewel er op dit moment geen
grootscheepse reorganisatie
voorzien wordt. Die financiële
operatie leidt tot een eenmalig
mammoetverlies van 990
miljoen over 1987 en dat houdt
in dat in de komende jaren
geen vennootschapsbelasting
betaald zal hoeven te worden
over de te behalen winst.
SCHIEDAM De Stichting
Slijters Kwaliteit heeft giste
ren in het Gedistilleerd Mu
seum in Schiedam een nieuw
merk jonge jenever gepresen
teerd. Helder's jonge jenever
De stichting, die speciaal
voor de ontwikkeling van dit
nieuwe merk is opgericht, is
een samenwerkingsverband
van slijters die iets willen on
dernemen tegen de daling
van de winstmarge en de
verkoopcijfers van jonge je
never. Doordat de winst
marge van Helders voor de
slijter ongeveer anderhalf
keer zo hoog ligt als bij ande
re merken, en de slijter dus
belang heeft bij een zo groot
mogelijk marktaandeel van
dit merk. denkt de stichting
geen dure reclamecampagnes
nodig te hebben. En door
deze besparing is de aantrek
kelijke winstmarge mogelijk.
Het nieuwe merk is tevens
een poging het imago van de
jenever wat op te krikken.
Daarom heeft de fles een mo
derne vormgeving en is hij in
het midden versmald, zodat
hij makkelijk in de hand kan
worden genomen. Ook heeft
de fles een drupvrije ope
ning. speciaal voor mensen
die erg vaak inschenken. Het
'nieuwe imago blijkt ook uit
het etiket op de achterzijde
van de fles, dat waarschuwt
voor de combinatie van alco
hol en verkeer. Bezoekers
van de presentatie moesten
het overigens na afloop doen
met een glaasje vruchtesap.
..Wij moeten tenslotte zelf
het goede voorbeeld geven
aldus voorzitter Hooij van de
Stichting Slijters Kwaliteit.
145.10 145.10
190.20 19000
121.00 121.00
Noteringen van dinsdag 26 januari 1986 (tot 10:45 uur)
86^30°*"
86 11.40
86/6.60
86 27-
85/86 5% si.
86/2.55
86 1.80 +d.
86 5 95 d
86/4.-+2% sta
86/4.50
86 1.55 Cf.
85/86 1.35
86 12.88
86/1-
86 1.75
86/130
86/3.50
86 1.50 d.
86 1.40
86 2.80 d.
86/87 1.60
86/5.50
86 12.80
86 2.50 of 4% sta
86/8.50
86/7.-
86/4.-
86 10.-
66/3.60
86/2.-
86 2 92
86 4.602% aU
85/86/1.16
78/ 4.40+5% sla
86/0.80
86 15.33
86/925
86 1.85
hodd
63.80 6/1
71.0018/1
95.708/1
40.90 5/1
145 40 12/1
41.80 6/1
61.00 5/1
105 00 18/1
102.00 22/1
87.50 5/1
45.70 6/1
50.00 8/1
202.30 8/1
47.006/1
20.70 4/1
25.40 6/1
135.506/1
28.00 6/1
40 20 18/1
49.50 15/1
3250 6/1
125 50 8/1
218.00 8/1
53.106/1
119.006/1
186.00 19/1
76.8018/1
205 00 5/1
70.0025/1
28.106/1
27.108/1
85.60 6/1
145.60 26/1
78.70 15/1
54.70 22/1
14.5015/1
113.5015/1
63.00 8/1
22.90 8/1
64.50 15/1
119.707/1
56.00 15/1
57.304/1
8330 4/1
36.4021/1
144.30 4/1
35.50 4/1
54.90 21/1
93.00 4/1
89.205/1
78.80 25/1
40.00 13/1
46.0021/1
185.50 4/1
38.7011/1
18.8026/1
22.00 4/1
118.0015/1
24.50 4/1
35.004/1
34.50 4/1
27.904/1
112.5013/1
197.804/1
45.80 15/1
113.0011/1
128.004/1
62.504/1
166 00 13/1
62.004/1
23.30 20/1
22.5020/1
80.50 4/1
143.404/1
73.00 4/1
53.60 12/1
12.504/1
100.30 13/1
50.20 4/1
20 20 21/1
54.00 4/1
106.50 14/1
ERDA
n de
amse
an gis
hse p
tste F
ide a<
rk/D<
weg.
00 me
atiere
rijftig
ig kw
rdien
/an d
145.30 145 50
116.50 116.00
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 28570 - 29070 28570 - 29070 onbewerkt 370 - 440
bewerkt 30670 30670 bewerkt 480
Opgave Drijthoul, A dam
chevron cor
cons edison
150 1/4 Li
41 1/2 Ot
109 3/4 P
44 5/8 ar
33 1/2 lelt,
75 1/4 lar
37 7/8 cht
571/2 l'
43 1/8 mer
36 5/8 5. H
48 3/8 ve
363/8 jji,
t hi
Pakhoed en
Heineken
uitschieters
AMSTERDAM - Op een stil
Damrak gisteren bleken Hei
neken en Pakhoed de uitschie
ters. Heineken verloor 3 op
121. Pakhoed, waarvan vrij
dag de notering geschorst was
in verband met de overne
ming van Broere in Dordrecht
van de Amerikaanse Tenneco,
trok uiteindelijk 4,50 aan tot
ƒ69,50.
De aandelenomzet kwam niet
verder dan ƒ231 miljoen. De
totale omzet kwam op ƒ742
miljoen, waarbij de obligatie-
markt zich prijshoudend ge
droeg. Van de internationals
moest Akzo 90 cent terug, ter
wijl Kon. Olie eenzelfde be
drag kon toevoegen.
Op Nedlloyd viel weer geen
peil te trekken. Het transport
fonds ging na opening snel
omhoog tot 167,20, viel[n d
terug naar 161 en trok R e
na aan tot het slot kwajjfle'
165,50. VNU werd kortPj
uit de notering gehaald irr°h
band met het verschijneif®
het biedingsbericht op A'aar
De uitgever eindigde 1,2
ter. Elders in de markt?®1
Textlite 1,10 beter en
Verkade ƒ3,50. Vrij goedfu 1
markt lagen ook fondse?vei
Hagemeyer, KBB, AIR,
sche Wol en De Telegraaf^
rend moest 1 terug l J
ƒ68,50. Ook Volker sfaü
raakte wat in de verdrukL
Ook op de optiebeurs bleef
maandag rustig. De stemr,an
was prijshoudend. Van derlle
delenopties was Akzo £en
meest gewild. De totale ol?-n
op de EOE kwam uit op l1^
12.000 contracten. ,en
