Waldheim baseert verdediging op ontkenning en „bevel is bevel" „Koning" Arthur Scargil rekent op herverkiezing r 3c Honderden ongelukken met kernwapens sinds 1945 Carlo de Benedetti weet vanop tijd in- én uitstappen Amateürteam wint opnieuw Tafeltennisser Han Leeferink wil gezuiverd BUITENLAND\SPORT QeidóaQowumt VRI1DAG 22 JANUARI LONDEN De massale deportaties en de contra- tiekampen, het karakte ristieke beeld van het Derde Rijk, worden het meest het meest geasso cieerd met de Duitse ver nietiging van het Europe se jodendom. De afgelo pen veertig jaar hebben de rechtbanken velen ge straft, van wie vast is kq- men te staan dat ze direct betrokken waren bij het oppakken en transporte ren van joden naar de vernietigingskampen. de touwtjes in handen hadden en een beschermde bureau functie genoten, aan vervol ging ontkomen op grond van het feit dat niet bewezen kan worden dat ze ook werkelijk ..commando-bevoegdheid" hadden. Kurt Waldheim, de president van Oostenrijk, wordt ervan beschuldigd mede-verantwoordelijk te zijn geweest voor de deportatie van Griekse joden naar Auschwitz en voor de tewerk stelling van Italiaanse soldaten in Duitsland Waldheim. sol daat bij de Wehrmacht, ont kent die aanklachten en geeft de SS de schuld. Veel officieren van de Wehr macht lukte het in 1945 de ge allieerden ervan te overtuigen, dat alle nazi-misdaden ge pleegd waren door de SS en dat het leger uit principe ge weigerd had medewerking te verlenen aan de massamoor den. Nu weten we dat die ge tuigenissen zonder meer gelo gen waren. Ook Waldheim geeft nu toe hij moet wel dat hij zich in de buurt van Salonika bevond en dat hij op de hoogte was van de razzia's en de deportaties van joden uit Griekenland. Oorlogsdagboek In een geheim rapport, geda Binnen afzienbare tijd zal de Oostenrijkse president Kurt Waldheim een gesprek hebben met de commissie van zes vooraanstaande historici, die een onderzoek instellen naar zijn oorlogsverleden. Omdat de commis sie benoemd is door de Oostenrijkse regering bestond aanvankelijk de vrees dat de leden weinig zouden bij dragen aan de gewenste duidelijkheid over het ver zwegen oorlogsverleden van Kurt Waldheim. Die vrees is vooralsnog niet bewaarheid geworden, of schoon, voor zover bekend, evenmin het onomstotelij ke bewijs is geleverd dat Waldheim wèl oorlogsmisda den heeft begaan. En dan blijft het nog maar de vraag welke conclusies het Oostenrijkse staatshoofd zal trekken uit het uiteindelijke rapport van de commis sie. Vooruitlopend daarop zet Tom Bower in twee arti kelen de feiten over het oorlogsverleden van de Oos tenrijkse president op een rijtje. Gisteren publiceer den wij het eerste deel, vandaag het tweede en laatste. Athene. De Oostenrijker Waldheim (nummer 1) in het gezelschap teerd 22 september 1943 en ge parafeerd door Waldheim, staan instructies voor de ge welddadige transportatie van duizenden Italiaanse soldaten van Griekenland naar Duitse werkkampen, na de Italiaanse capitulatie. Waldheim was zonder twijfel betrokken bij deze operatie. Maar in een brief aan een Brits parle mentslid omschreef hij zijn rol als „het in goede banen leiden van de benodigde inlichtingen voor de repatriëring van de in Griekenland gelegerde Itali- Eerder, van 19 juli tot 21 au gustus 1943, hield Kurt Wald heim het „oorlogsdagboek" voor legereenheid E in de Bal kan bij. Zijn naam staat op de omslag van het dagboek. Eén van de aantekeningen op 7 au gustus betreft het overbrengen van Hitler's bevel aan de 1ste JaegerdiVisie dat „bandieten die in de strijd gevangen geno men werden" ondervraagd en geëxecuteerd moesten worden. Vermoedelijke misdadigers moesten gearresteerd worden en gedeporteerd voor dwan garbeid in Duitsland. Die Jeagerdivisie was verwik keld in de strijd tegen de par tizanen in de moeilijk begaan bare Joegoslavische bergen. Behoorlijk gefrustreerd door de geringe vooruitgang, stuur de de Jaegerdivisie een bericht naar het IC/AO (militaire in lichtingen) kantoor in Arsikli, waar Waldheim diende. Er was „alleen kans op succes als alle mannelijke burgers gear resteerd en gedeporteerd zou den worden", zo lieten ze we ten. De divisie kreeg daarop toestemming om deze uitzon derlijke massa-arrestatie te or ganiseren. Dergelijke verzoe ken verliepen allemaal via het kleine IC/AO bureau waar Waldheim zat en sommige van hem afkomstige boodschappen zijn bewaard gebleven. Bezwarende „M" Zo werd de bezwarende „W" van de Oostenrijkse president aangetroffen op documenten, die aan de legercommando's werden gestuurd en die infor matie bevatten over vermoe delijke schuilplaatsen van par tizanen. Deze boodschappen hadden onveranderlijk één re sultaat: het uitmoorden van dorpelingen, vaak na eerst te zijn mishandeld en verkracht. De dorpen zelf werden platge brand. Over de voltrekking van zo'n „incident" met de co denaam „Operatie Adder", schreef Waldheim in het dag boek: „Nog meer zuiveringen met de vernieting van alle dorpen zonder in contact te treden met de vijand". Woorden zoals „zuiveringen", „opruim-operaties" en „tegen maatregelen" zijn kenmer kend voor de massale terreur acties van de nazi's. Dit zou verklaren waarom Waldheim veertig jaar lang volhield dat hij Wenen niet meer had ver laten na 1941 en waarom hij geen melding maakt .van de door hem getekende rapporten in „het Witte Boek" (een vorig jaar door de Oostenrijkse rege ring gepubliceerd document, waarin getracht wordt de be schuldigingen te weerleggen). Op 4 april 1986 beweerde Waldheim dat hij niet op de hoogte was van de misdaden in de Balkan. Maar, drie dagen later zei hij: „Ja, ik wist het. Ik was hevig geschokt. Maar wat kon ik doen? Het was óf doorgaan, óf zelf geëxecuteerd worden". Aan het wankelen Waldheim ontkent ten stellig ste dat hij een belangrijke in lichtingsofficier zou zijn ge weest. Uit andere documenten blijkt evenwel dat hij bij afwe zigheid van zijn chef een aan tal rapporten afleverde bij ge neraal Erich Schmidt-Rich- berg, de hoogste commandant van legereenheid E. Slechts drie documenten zijn bewaard gebleven en hieruit blijkt dat Waldheim betrokken was bij het overbrengen van informa tie aan de generaal over het gebruik van gijzelaars „om zo verzekerd te zijn van een vei lig treintransport", slavenar beid en de gevolgen van de moordaanslag op Hitier. Twee andere documenten brengert Waldheim's ontken ning dat zijn bericht aan de generaal enig belang had, nog verder aan het wankelen. Vlak nadat in 1986 zijn oor logsverleden voor het eerst werd blootgelegd, werd aange voerd aanvankelijk ver worpen door Waldheim, maar later toegegeven dat hij in maart 1942 aanwezig was ge weest bij „Operatie Kozara". Dit was een grootscheepse ac tie, die erop was gericht om de driehoek Serajevo-Dubfovnik- Pljevlja te zuiveren van parti zanen. De orders behelsten on der meer instructies voor mas sale wraakacties, die inhielden dat voor elke Duitser die was omgekomen elke dag honderd executies uitgevoerd dienden te worden. Bovendien werd opdracht gegeven tot de de portatie van de „minderwaar dige mensen" naar Duitse con centratiekampen. Medaille Het eerste bewijs van Wald heim's aanwezigheid bij deze actie is het verschijnen van zijn naam op een lijst, waarbij vermeld wordt dat hij de „zil veren Koning Zvonimir me daille" ontving voor zijn „moe dige optreden in de strijd" tij dens Operatie Kozara. heim beweerde eerst d medailles „als confetti deeld werden" aan ders zoals hij. Toen kwal ter aan het licht dat I drie officiers van de t\l duizend die hadden deej men aan de operatie onderscheiden en dat heim lid van de general was geweest. Waldheim bleef volhouden dat hij alleen]! een tolk was geweest, ontkende hij zelfs dat geweest was. „Ik heb mfg gist in het gebied" een vraaggesprek. Uiteindelijk maakte hij h lemaal nog erger, door (EL weren dat hij een eenv(Le€ „bevoorradingsofficier" geweest. Uit dossiers i vervolgens dat enkele be11 e radingsofficiers, maar in Waldheim, zorg droegenjie de liquidatie en het tra^at van 68 duizend Servisch^ vj gers naar de concentrati^j Bij de verdediging tegen re aanklachten bij vi; beeld dat zijn rapportêp 1 aanzet gaven tot „zuiverfjia peraties" staat Wak iets steviger. Ter verdec citeert Waldheim ook der^ se officier die verantwondi lijk was voor de massarfijd van Stip-Kocane, kapot Karl-Heinz Egberts-Hilk*efa zijn laatste pleidooi voo\ rechtbank in Belgrado in!, zei deze, dat hij de enige'ml: antwoordelijke was voo?sh operatie. Daarmee zou h—- schuld van alle anden zich hebben genomen het blijft de vraag of de o^-f- zoekscommissie van hisr die visie deelt. TOM BO: (c) The Times, Lc| J LONDEN Terwijl de bemanning van een Amerikaanse kernraket van het type Titan-II be zig was met een lanceer- oefening, begon de aan zet tot een echte lance ring waardoor het negen miljoen kilo zware ge vaarte in brand dreigde te raken. Lijkbleek slaagde de bemanning er in de echte lancering te verhinderen door in al lerijl de hoofdstroom- schakelaar af te zetten. Dit incident, dat zich 19 no vember 1980 in Kansas af speelde. is er één uit een hele reeks die is opgenomen in „Een handboek over onge lukken rqet kernwapens", sa mengesteld door de universi teit van Bradford. Het rap port bevat meer dan 200 on gelukken en bijna-ongeluk- ken met kernwapens in de VS. de Sovjetunie en Groot- brittannië sinds 1945. De sa menstellers van het rapport wijzen er op dat ongelukken met kernwapens onvermijde lijk zijn, het zij door menselij ke fouten dan wel als gevolg van storingen in computers: „Dit is nog maar het topje van de ijsberg". VERTROUWENS- STEMMINGIN MIJNWERKERSBOND (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN De Britse mijnwerkers waren van daag bijeen om een nieu we vakbondspresident te kiezen. Dat is een vet baantje, waaraan boven dien nog talrijke andere materiële voordelen zijn verbonden. Mijnwerkers koning Arthur Scargill (50), drijfveer van de mis lukte mijnstaking van 1984/85, rekende vanmid dag dan ook op een schit terende herverkiezing. Scargill nam afgelopen no vember op sensationele wijze ontslag als leider van de NUM-mijnwerkersbond. die hem in 1981 bij overweldi gende meerderheid van stemmen had gekozen voor het leven. Onmiddellijk na zijn troonsafstand stelde „ko ning" Arthur Scargill zich evenwel kandidaat voor her verkiezing. „Ik verwacht een vertrouwensstemming", zei hij toen. Vijanden van de militante vakbondsbaas noemden diens aftreden en nieuw kandidaatschap „een cyni sche en berekend manoeu vre" om te kunnen aanblij ven als NUM-president. Scargill heeft maar één te genstander: John Walsh (50), een gematigde vakbondsaf gevaardigde die tijdens zijn campagne beklemtoonde dat Arthur tijdens zijn zesjarig bewind absoluut niets tot stand had gebracht. Gezegd moet worden dat het vooruitzicht van nog eens 10 jaar Scargill zelfs zijn groot ste bewonderaars afschrikt. Gevreesd wordt dat Scairesl politiek van harde coni de tatie bij een mogelijke p; dj tisering van de Britse fel n triciteitsbedrijven verk voi zal uitpakken. Niettaags heeft Scargill nog veel i> V hang, vooral in het domirs zi linkse Yorkshire. Zoken wordt duidelijk of Seas b het gevecht gewonnen hite f Dan wordt immers de uit Pr{ bekend gemaakt. de gen. ROME - Giovanni Agnel li, de Fiat-topman en on gekroonde koning van Italië, moest toegeven dat hij zich vergist had: „Wij hebben geen medewerker aangetrokken, maar ie mand die de baas wil spe len. Maar de baas, dat zijn wij". Carlo de Benedetti, drie maanden eerder bin nengehaald als president- directeur, pakte vervol gens zijn biezen en verliet de multinational in Tu rijn. Dat was augustus 1976. Sindsdien heeft Car lo de Benedetti nooit meer naar andermans pijpen ge danst. De Benedetti heeft een indus trieel imperium opgebouwd dat in Italië alleen de kolos Fiat voor moet laten gaan. Nu begint hij zijn vleugels over Europa uit te slaan. Eerst Frankrijk, toen Spanje. Laat ste doelwit: de Belgische Socié- té Generale (SG). een wat in geslapen reus, die de indruk maakte volkomen verrast te zijn door de agressieve onder nemer uit Ivrea. De Belgen verzetten zich met hand en tand. Het is ook niet gemakke lijk te accepteren dat een der de van de nationale economie door een Italiaan gestuurd wordt. Als het over de centen gaat. sterft de Europese ge dachte maar al te vaak een zachte dood. Ook in de Euro pese hoofdstad Brussel. Slopend werkritme De Benedetti's medewerkers vragen zich af hoe lang de baas zijn werkritme volhoudt. Pendelend tussen Rome, Parijs en zijn thuisbasis Ivrea maakt hij werkdagen van zestien uur. De Benedetti vult zijn tijd op timaal. Gesprekken met mede werkers en managers duren zelden langer dan tien minu ten. Om het ergerlijke verlies aan reistijd nog verder te be perken heeft hij een paar jaar geleden geleerd helikopter te vliegen. Het ambitieuze doel dat hij zich gesteld heeft ver oorlooft hem geen rust: „Ik wil in één generatie doen wat an deren in drie generaties be reikt hebben", zei hij tegen het Italiaanse weekblad „Espres so" dat ook onderdeel uit maakt van zijn imperium. De miljardair De Benedetti, één van de rijkste mensen van Eu ropa. werkt al lang niet meer voor het geld „Mijn werk is mijn hartstocht", zo tekende Business Week uit zijn mond op. De Benedetti's doel: „In Europa als ondernemer de er kenning krijgen, die ik in Ita lië al heb" Het bereiken van zijn zakelijke doeleinden past in de levensfilosofie van -De Benedetti. „Ik geloof niet in geluk dat niet voortkomt uit inspanning en hard werken." Familiebedrijf Zijn vader had in Turijn een fabriek waar metalen slangen werden gemaakt. Toen Carlo was afgestudeerd als ingenieur ging hij in het familiebedrijf werken. Op zijn 33ste nam hij de leiding over en bouwde de onderneming uit tot de groot ste producent van auto-onder delen in Italië. Zi jn succes viel ook op bij de Agnelli's. Een slechte modellenpolitiek en reeksen van stakingen hadden Fiat vleugellam gemaakt. De Benedetti moest Fiat er weer bovenop helpen. Voor de toen 42-jarige De Benedetti was er moed voor nodig om na drie maanden al weg te gaan bij Fiat Het was een ongehoorde beslissing. President-directeur van Fiat is immers de hoogste management-functie die in Italië te vergeven is. Toch nam De Benedetti onmiddel lijk zijn ontslag toen zijn in grijpende reconstructieplan van tafel werd geveegd. Twee jaar later, in 1978, werd hij president-directeur van Olivetti. Ook met Olivetti ging het slecht. Maar in tegenstel ling tot bij Fiat had hij nu de vrije hand. Hij stuurde duizen den werknemers naar huis en verving de hele top van het bedrijf. Zijn harde personeels beleid maakte hem tot een doelwit van de terroristische Rode Brigades. Vrouw en kin deren moesten een tijd lang onderduiken. Maar Olivetti kwam er glans rijk bovenop en het meerder heidsbelang dat De Benedetti in Olivetti had genomen werd de kip met de gouden eieren voor zijn verdere activiteiten. Aan de computers en de auto onderdelen voegde de inge nieur de koekjes- en levens middelen van Buitoni toe. Noodlijdende bedrijven en be drijfjes werden aan het con cern toegevoegd en meestal weer gezond gemaakt. De Be nedetti begon ook te bankie ren en te financieren. Momen teel staan er meer dan hon derdduizend mensen op zijn loonlijst. Sommigen noemen het impe rium een grabbelton van in dustriële en financiële activi teiten, anderen zien in de ver scheidenheid van activiteiten juist de kracht van het con cern. De ondernemersfilosofie van De Benedetti is duidelijk: tegenover computer-onderne mingen met grote winstmoge lijkheden maar ook met grote risico's zoals Olivetti, staan be drijven als Buitoni, die lang zaam naar gestaag groeien en ook in tijden van recessie een redejijk rendement opleveren. Immers, eten moeten mensen altijd. „Deze combinatie van grotere en kleinere risico's biedt de investeerder zeker heid", meent De Benedetti. Oorlog De Benedetti hecht niet al te zeer aan zijn rijkdom. Daar voor heeft hij te veel meege maakt. Zijn gedeeltelijk joodse familie ontsnapte in de oorlog ternauwernood aan de dood. Toen de familie in augustus 1945 vanuit Zwitserland in Tu rijn terugkeerde, lagen woon huis en fabriek in puin. „Deze ervaringen", zei hij tegen een Frans blad, „zijn bepalend ge weest voor mijn hele leven. Niet de materiële problemen hebben mij gevormd, maar het feit dat de toekomst volslagen onvoorspelbaar was". Het geluk lijkt aan de zijde van De Benedetti. Zoals met zijn deelneming in de Banco Ambrosiano, de bank van de avonturier Roberto Calvi. Een paar maanden was hij vice- president-commissaris van de bank. die in opspraak kw.am door schimmige, illegale trans acties. Vlak voordat de Banco Ambrosiano failliet ging, ver kocht De Benedetti zijn aan deel en vertrok. In tegenstel ling tot alle andere commissa rissen is De Benedetti nog niet in staat van beschuldiging ge steld. De kans dat hij de dans zal ontspringen, wordt groot geacht. Wellicht is dat het gro te geheim van zijn formidabele succes: de ingenieur uit Ivrea weet van op tijd in- en uitstap pen. Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, za terdags tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd. PERTH Het Nederlands amateurelftal heeft in Austra lië ook de tweede wedstrijd uit de mini-tournee met ruim ver schil gewonnen. In Perth wer den de semi-profvoetballers van Floreat Athena met 5-1 verslagen. Bij rust was de stand nog gelijk. De eerste wedstrijd in West-Australië was al met 6-0 gewonnen. De grote man van Oranje tegen Floreat was spits Volkert Vel- ten van Enter Vooruit. Zondag bleef de 23-jarige zaterdag- voetballer om principiële rede nen aan de kant. Velten scoorde tegen Floreat vier keer. Vlak voor rust maakte hij gelijk uit een straf schop, nadat Reglero onderuit was gehaald. Na rust zorgde Reglero zelf voor 2-1, waarna Velten nog drie keer op rij raak schoot. Velten staat met vijftien treffers aan kop van de topscorerslijst van het za terdagvoetbal. Het Nederlands amateurelftal beëindigt zater dag met de derde wedstrijd de trip door Australië. (1-1), 9. Wormley 1-0, 37. Vel ten 1-1 (strafschop), 53. Regle ro 1-2, 58. 67. en 89. Velten 1-3, 1-4 en 1-5. Opstelling Oranje: Teeuwen (TOP); Janssen (SC Enschede), Versteeg (Elinkwijk) vervan gen door Hendriks (Aalsmeer), vervolgens vervangen door De Groot (Wilhelmina) en Leo Rontberg (DHC); Buys (Heer- iansdam). Van der Zwan (Wil- lelmus) en Reglero (Elink wijk); Riemens (SC Genemui- den), Velten (Enter Vooruit) en Nöllgen (SVN). INZAKE AFFAIRE-BC LIFTERS HENGELO De Hengelose tafeltennisser Han Leeferink gaat de NTTB dringend ver zoeken in hoger beroep te gaan in de „omkoopaffaire-BC Lifters". Eerder deze week se poneerde de tuchtcommissie van de bond de zaak wegens gebrek aan bewijs, maar Lee ferink vindt dat zeer ten on rechte. De inmiddels ex-speler van De Blaeuwe Werelt/De Veluwe is direct betrokkene in de zaak. Hij was lid van het team van De Veluwe, dat in november op tamelijk opzich tige wijze met 18-0 verloor van BC Lifters, waardoor laatstge noemde club uit Oegstgeest promoveerde naar de eredivi sie. „Ik ben zelf vlak vóór die wedstrijd benaderd door ie mand van BC Lifters. We zou den de wedstrijd met 18-0 moeten verliezen tegen een bepaalde betaling. Ik heb daarvoor bedankt en gezegd dat ik me met dergelijke prak tijken niet inliet. Tijdens de eerste partijen merkte ik al iets bij mijn teamgenoten, par tijen werden gewoon uit han den gegeven. De jongens ga ven ook toe dat ze het geld zouden aanpakken. Ik ben toen onmiddellijk met de wed strijd gestopt, ónder die om standigheden wilde ik niet verder spelen". Leeferink, die inmiddels heeft bedankt voor De Veluwe, ont dekte vervolgens een front te gen hem. „Ik werd als schuldi ge naar voren geschoven", al dus de Hengeloër, die afgelo pen zondag wel voor de tucht commissie verscheen. „Mijn ploeggenoten wezen de be schuldiging van de hand, maar ze logen dat ze barstten. Maar ik denk wel dat de bond in ho ger beroep zal gaan". AVO-Nederland bemiddelt bij en zoekt werk voor men sen met een handicap. Al 60 laar Jaarlijks kunnen vele gehandicapten zich via AVO- Nederland maatschappelijk ontplooien. Bij een bedrijf of als startende ondernemer. Daarnaast geeft AVO-Ne derland financiële ondersteu ning voor bepaalde aanpas singen, recreatie en oplei dingen. Want AVO-Neder land helpt waar wettelijke voorzieningen echt te kort schieten Voor iedere gehandicapte Wilt u meer informatie over de mogelijkheden die AVO-Nederland u kan bie den, noem dan kontakt op mei onderstaand adres AVOHEDERLAND Postbus 850 3800 AW Amersfoort Tel 033-63 52 14 Steun de collecte GIRO 625000 Ajax is f Europese ploeg van hh° jaar MONACO Het Nederli voetbal scoort hoog in Ei£N Na de uitverkiezing van hett Gullit tot Europees voet|anc van het jaar werd Ajax avond in Monaco geroercyjet beste elftal in Europa vaPaat afgelopen seizoen. Het wj vijfde keer dat Ajax dii- ten deel viel. Eerder 1 Amsterdamse ploeg '71, '72 en '73 al gekoz^ Europa's sterkste elftal, WEL meen Camataru de schoen als topscorer van 1 pa. De spits van Dinamohg] karest maakte 44 doelpvkan De uitreiking werd oveiP duwd door de absentie^^ Toni Polster, die met 39Üë fers tweede werd. De Otoen, rijker beschouwt Camataipp een oplichter. De Roemeeu^ in de laatste zes compC. wedstrijden 21 doelpunten101 maakt hebben. Zon' Frank Stapleton is vanda£n ruggekeerd bij Ajax. De i rige spits werd in oktobeiDe pereerd aan een hernituss werkte in Manchester aaivooi herstel. Het genezingsprobub inmiddels zover gevoifeenl dat de aanvoerder van heVooi se elftal de training mf^uis Ajax-selectie kan hervatt<jn„j John van 't Schip moetg mend weekeinde toekig-0 hoe zijn vereniging AjafcjT vergaat in het thuisduel L Sparta. De aanvoerder vS... Amsterdamse formatie |Wn door de tuchtcommissie viöta* KNVB voor één duel01"* schorst, nadat hij bij het'"' 8 tegen Roda JC zijn derdej0001 kaart had ontvangen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 8