■yYD-commissie
icst voor
ie harde lijn
Andre vAnDUinBaKt ft bruin
s panjenland
Helft Nederlanders
wil herinvoering
van de doodstraf
Universiteit Brabant
wil contacten met
Olivetti verbreken
Ongeldige stemmen redden Visser
3 'ische infolijn
ZeidócQowianl
VRIJDAG 22 JANUARI 1988 PAGINA 3
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Ongeveer
de helft van alle Neder
landers is voorstander van
herinvoering van de
doodstraf. Dit blijkt uit
een opinieonderzoek, dat
het NIPO eind november
heeft gehouden onder 885
personen.
De vraag luidde: „In ons land
is de doodstraf al lang geleden
afgeschaft. Zou u er voor of te
gen zijn om voor sommige ern
stige misdaden de doodstraf
weer in te voeren?" Van alle
ondervraagden was 49 procent
voorstander en 51 procent te
genstander.
Aan de voorstanders werd
vervolgens een aantal misda
den voorgelegd. Terroristische
aanslagen met dodelijk gevolg
scoorde het hoogst; 46 procent
wil dit bestraft zien met exe
cutie. Daarna komen moord
met voorbedachte rade (41
procent), moord na verkrach
ting (40 procent) en ontvoering
van mensen om losgeld te ver
krijgen (24 procent).
TILBURG - Een meer
derheid van de universi
teitsraad van de Katholie
ke Universiteit Brabant
(KUB) in Tilburg wil de
contacten met de compu
terfirma Olivetti verbre
ken. Deze Italiaanse mul
tinational zou belangen in
Zuidafrika hebben. Vol
gende week donderdag
wordt in de universiteits
raad een motie hierover
in stemming gebracht.
Op basis van informatie, ver
zameld door het Komitee Zui
delijk Afrika en het Italiaanse
Documentatiecentrum (IDOC)
in Milaan, zou blijken dat Oli
vetti niet alleen groeiende
commerciële belangen in
Zuidafrika heeft, maar ook
werkt voor overheidsinstanties
Gemeten naar kerkelijke ge
zindte blijkt 56 procent van de
hervormden, 52 procent van
de rooms-katholieken en 45
procent van de gereformeer
den voorstander van de dood
straf, Bij de niet-religieuzen is
dat 46 procent. Gemeten naar
politieke gezindheid consta
teerde het NIPO het volgende:
VVD 55 procent voorstander,
PvdA 52 procent en CDA 47
procent. Van alle 889 onder
vraagden hadden er slechts
drie geen mening.
De kans dat de doodstraf in
ons land ooit weer wordt inge
voerd is overigens buitenge
woon klein. Sinds 1983 staat er
in artikel 114 van de Grond
wet: „De doodstraf kan niet
worden opgelegd". Een wijzi
ging van de grondwet is alleen
mogelijk bij tweederde meer
derheid in Eerste en Tweede
Kamer. Van de in het parle
ment vertegenwoordigde poli
tieke partijen zijn alleen de
SGP en de RPF voorstander
van zo'n wijziging, zodat de
doodstraf bij „overtuigend en
onomstotelijk bewezen levens-
delichten" weer mogelijk
wordt.
en ministeries die direct be
trokken zijn bij de instandhou
ding van het apartheidssys
teem. De KUB onderhoudt al
een aantal jaren intensieve
contacten met Olivetti. On
langs werd nog een contract
voor een omvangrijk perso-
neelsproject afgesloten.
Woordvoerder Kosters van
Olivetti Nederland in Leiden
ontkent niet dat Olivetti be
langen heeft in Zuidafrika,
maar zegt „verbaasd" te zijn
over de uitspraak van de uni
versiteitscommissie. „Ik vrees
dat hun informatie dan onvol
doende juist is. Olivetti houdt
zich aan de EG-richtlijnen met
betrekking tot Zuidafrika. Ik
vraag mij af wat de relevantie
is van belangen van Olivetti
International voor de relatie
van een Nederlands bedrijf
met haar klant", aldus Kos
ters.
(ADVERTENTIE)
Bel André van Duin: 06-320.322.55
De lijn staat bol van de lol (50 ct. p min.) y?
-erk
- Mi-
In Dijk van
jndse zaken
ma# van ,de
zoe3,rop,ca dle
ps een pri-
i omjk aan mjd-
*re 8ka opliep,
tngeiewindsman
Deefsteren het
.Kvfise Ha-
Inhuis ver-
jF woonde
er a| de weke-
ie be^ergadering
>taatfnnisterraad
[elirip'J
Advocaat verdacht
van verduistering
GRONINGEN Een advocaat
uit Delfzijl wordt verdacht van
verduistering. Hij Zou bestandde
len van faillissementen die hij
onder zich had hebben verzwe
gen in zijn verslagen aan de
rechtbank in Groningen. De
rijksrecherche onderzoekt nog
voor welk bedrag door de advo
caat is gefraudeerd. Intussen zijn
hem de faillissementen ontno
men die hij nog onder zich had.
Volgens de rechter-commissaris
heeft justitie de zaak lang stil ge
houden om te trachten voor de
schuldeisers nog zoveel mogelijk
geld en spullen van waarde bo
ven water te krijgen.
Gedeelde
warmte
In het Alpengebied zullen
de skiërs blij zijn dat er
eindelijk sneeuw van bete
kenis gaat vallen, in Ne
derland doet de eerste
(natte) sneeuw bepaald
niet behaaglijk aan. Vooral
voor de vele dak- en thuis
lozen is het veranderende
weertype geen pretje. On
der de luifel van het Cen
traal Station in Amsterdam
kruipen de thuislozen
steeds dichter tegen el
kaar. Veel bezitten ze niet,
maar wat ze aan warmte
hebben wordt eerlijk ge
deeld.
FOTO: DUKSTRA
Recordbezoek
Anne Frankhuis
AMSTERDAM - Ruim 534.000
mensen uit de hele wereld heb
ben in 1987 het Anne Frankhuis
bezocht. Volgens de Anne Frank
Stichting is dit een recordbezoek.
In het Achterhuis, waar Anne
Frank en h-^or familie in de
Tweede Wereldoorlog waren on
dergedoken, zijn tentoonstellin
gen over onder meer Anne
Frank, de Tweede Wereldoorlog,
fascisme en antisemitisme. Mo
menteel is er ook een wisselten
toonstelling te zien van affiches
tegen racisme. Ook voor dit jaar
rekent de Anne Frank Stichting
op zo'n half miljoen bezoekers.
Openbaar onderwijs op de tocht
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Na de PvdA heeft nu ook de VVD de positie
van het openbaar onderwijs ter discussie gesteld. In de nota „Li
beraal Bestek '90" wordt geadviseerd het bestuur over de open
bare scholen weg te halen bij de gemeenten en in handen te stel
len van de ouders.
De commissie-Geurtsen, die de nota heeft opgesteld, wil dit be
reiken door het openbaar onderwijs om te zetten in het al hier
en daar bestaande bijzonder neutraal onderwijs. Daarbij wordt
een school, net als in het christelijk onderwijs, bestuurd door de
ouders. Zij zijn het dan ook die de docenten benoemen en ont
slaan.
„Liberaal Bestek" doet zijn aanbeveling, omdat het openbaar on
derwijs „verzand" zou zijn. De gemeentelijke overheid zou zich
te veel bemoeien met details. Een particulier bestuur wordt in
staat geacht tot een democratischer en effectiever beheer van de
school.
Volgens de VVD-commissie zouden ook de docentensalarissen
vrij gelaten moeten worden, zodat de leerkrachten naar presta
tie beloond kunnen worden. In dat systeem past dat ouders meer
schoolgeld betalen dan nu het geval is.
a^1ERAAL BESTEK: „BOT MES PLUS EN VORK
ZOLDER TANDEN"
i fl
:n
s. t?HAAG Het had
»t wtyei ietsje minder ge-
naai Een kleine veertig
vent>edrukte pagina's om
litv0„globale oplossingen
aP°üe problemen van de
-ussi'90" aan te geven, is
kerirg veel. Dat was zo
en veer de reactie van
iet ^partijvoorzitter Gin-
1 8eiiadat hij gisteren uit
en van commissie-
itter Geurtsen het
venraai Bestek '90" in
nu/angst had genomen.
voon
üktjkafhankelijke VVD-com-
kreeg enkele maanden
"jn de opdracht een dis-
ocBfuk te schrijven over
belijke liberale oplossingen
de Be problemen die ons het
ducpde decennium te wach-
tleden zijn in de ogen
finjaar wellicht wat al te
ve/arend aan het schrijven
>tel ken' want 'n Liberaal Be-
,90 valt heel wat meer te
8e^dan alleen een „globale
Neqjepaling", zoals Ginjaar
lanifcarschijnlijk in zijn hoofd
otsePP ve'e punten geeft de
ker^issie-Geurtsen soms een
^etJdleerde uitwerking van
T^euze maatregelen, die zij
l"e4mende jaren noodzake-
d 4ht
vanook Geurtsen stelde gis-
n ei!
teren met nadruk dat Liberaal
Bestek '90 noch een ontwerp-,
verkiezingsprogramma is,
noch bedoeld is als blauwdruk
voor de laatste decade van
deze eeuw. Wat overblijft is
dus een voorlopig vrijblijvend
discussiestuk. waarmee de
VVD-leden de komende
maanden naar hartelust mo
gen gaan stoeien. Volgende
week zaterdag zal op het jubi
leumcongres van de 40-jarige
VVD in het Bredase Turfschip
het startschot worden gegeven
voor de eerste discussieronde
over de nota-Geurtsen. Onder
voorzitterschap van oudge
diende Toxopeus wordt dan
een symposium gehouden over
het Liberaal Bestek. Vervol
gens zal de nota in de plaatse
lijke en regionale partij-afde
lingen worden doorgelicht,
waarna eind mei het VVD-
congres een definitief oordeel
over het discussiestuk zal vel-
Minder kamerleden
Het voormalig Tweede-Ka
merlid mr. A. Geurtsen blijkt
nogal optimistisch over de
kans dat de* voorstellen van
zijn" commissie door de partij
wordeh overgenomen. De te
rughoudendheid waarmee het
Liberaal Bestek door partij
voorzitter Ginjaar en VVD-
fractieleider Voorhoeve is ont
vangen, kunnen hem niet ont
moedigen: „Ik ben er niet zo
bang voor dat de partij zóveel
wijzigingen zal aanbrengen,
dat er van onze voorstellen
weinig meer overblijft. Het zal
heus niet kapot geamendeerd
worden. Daar vertrouw ik op",
aldus Geurtsen.
Toch snijdt de commissie in
Liberaal Bestek nogal wat za
ken aan. waarover onder de
VVD-aanhang zeer uiteenlo
pend wordt gedacht. Wat bij
voorbeeld te denken van de
inkrimping van het aantal
Tweede- en Eerste-Kamerle-
den? Volgens de commissie dè
oplossing om een eind te ma
ken aan de gedetailleerde
overheidsbemoeienis en het
gedebatteer op de vierkante
centimeter.
De kritiek op premier Lub
bers, zoals die in de nota door
klinkt, vindt Geurtsen volko
men terecht: „Allerlei goede
voornemens van de kabinetten
Lubbers I en II, neergelegd in
het regeerakkoord, komen on
voldoende uit de verf". De
grote beloften van Lubbers
privatisering, de afslanking
van de overheid, decentralisa
tie en vermindering van regels
van dat alles is tot op heden
nauwelijks iets terechtgeko
men. Geurtsen vindt het kwa
lijk dat Lubbers de afslan
kingsoperatie onder ambtena
ren heeft ondergraven door in
de pers te verklaren dat het
ook wel één of twee jaar lan
ger kan duren.
Buitenlanders
Ten aanzien van buitenlanders
heeft de commissie opmerke
lijk harde standpunten ingeno
men. Geurtsen: „Wij vinden
dat er een strakkere controle
moet komen op buitenlanders
die illegaal in ons land verblij
ven. Dat betekent niet dat we
voorstander zijn van meer po-
litierazzia's, maar als iemand
in de kraag wordt gegrepen,
dan moeten daarvan ook de
consequenties worden geno
men. Zulke mensen moeten
Nederland verlaten. Dat ge
beurt nu lang niet altijd".
De toelating van buitenlandse
werknemers wil de commissie
binden aan een bepaalde ter
mijn. Geurtsen: „Daarna moet
men kiezen: öf Nederlander
worden, öf terug naar het ei- missie „effectief worden ge- beidsmarkt en privatisering
gen land. Wie permanent in weerd". Het rapport eist van delen van de gezondheids-
Nederland wil zijn moet ook voorts, dat een goede beheer- zorg.
bereid zijn te kiezen voor de sing van de Nederlandse taal De VVD-voorlieden Voorhoe-
rechten en plichten van het verplicht wordt gesteld aan ve en Ginjaar zullen voorlopig
Nederlanderschap. Dat is geen buitenlanders die hier willen het slot op de mond houden,
extreem standpunt, maar een blijven. Zij willen geen inhoudelijke
logisch standpunt. Men kan TraJ;»;nnnnl reactie geven op Liberaal Be
niet van twee nationalistische raailioneei stek. „Om de discussie in de
walletjes blijven eten". Of Ne- Liberaal Bestek '90 wemelt partij niet te frustreren", zo
derlanders in den vreemde verder van de voorstellen die heet het. De Jongerenorgani-
dan ook het Nederlanderschap traditioneel van VVD-zijde te satie van de VVD, de JOVD,
moeten inruilen is volgens verwachten zijn. beëindiging heeft ::ich als eerste actief in
Geurtsen „geen zaak die ons van allerlei subsidieregelin- de interne discussie gemengd:
aangaat„Dat moet men in gen, minder belastingdruk, „Een bot mes en een vork zon-
die landen maar zelf uitma- grotere inkomensverschillen, der tanden", dat nauwelijks
ken". Buitenlanders die louter de uitkeringen niet meer kop- enige aanknopingspunten
vanwege de armoede in eigen pelen aan de lonen, kiezen biedt voor een nieuwe liberale
land naar Nederland vluchten, voor kernenergie, het onder- koers in de jaren negentig,
moeten volgens de VVD-com- wijs meer toesnijden op de ar- FRANS WEERTS
Voorstellen
In „Liberaal Bestek '90" staan onder meer de volgende voorstellen:
de verzorgingsstaat moet worden vervangen met de uitkeringen moet worden losgelaten,
door een „waarborgstaat", waar de overheid De inkomensverschillen dienen te worden
alleen nog essentiële taken voor zijn rekening vergroot;
neemt; handhaving van de aow als „dekkende" ou-
het aantal Kamerleden in Tweede en Eerste dedagsvoorziening is in de toekomst niet vol te
Kamer moet met eenderde worden vermin- houden;
derd tot resp. 100 en 50 leden; strengere straffen voor zware criminaliteit
de macht van overheidsambtenaren moet en voor veel voorkomende criminaliteit, waar-
worden beperkt. Als ambtenaren het beleid bij ook aan zeer hoge boetes moet worden ge-
frustreren, moet de minister ze kunnen ont- dacht
slaan; verblijf van buitenlanders in Nederland moet
het financieringstekort moet worden terug- aan een maximum termijn worden gebonden;
gedrongen naar 2 procent, zonodig via extra daarna moet gekozen worden voor Nederlan-
bezuinigingsrondes; derschap of voor terugkeer naar eigen land;
geleidelijke afschaffing van huur- en wo- beheersing van de Nederlandse taal moet ver-
ningbouwsubsidies. Ook de WIR kan bij voort- plicht worden gesteld; toelating van overige fa-
gaande economische groei verdwijnen; milieleden moet worden ontmoedigd; illegaal
het wettelijk minimumloon moet ten opzich- in ons land verblijvende buitenlanders dienen
te van de andere lonen dalen. De koppeling onverwijld over de grens te worden gezet.
(ADVERTENTIE)
AMSTERDAM Voorzitter
Dick Visser van de Industrie
bond FNV heeft de stemming
in de bondsraad over zijn aan
blijven overleefd dankzij het
feit dat twee tegenstemmen
ongeldig werden verklaard.
Op het ene biljet stond „T" en
op het andere „neen". Daar
door werd de uitslag: 40 stem
men voor en 39 tegen Visser.
Formeel is er tegen deze gang
van zaken niets in te brengen.
Maar sommigen in de Indus
triebond menen dat het be
stuur bij een dergelijke ondui
delijkheid een herstemming
had moeten houden.
De positie van Dick Visser in
de Industriebond FNV is sinds
enige tijd zo omstreden, omdat
twee bestuursleden niet meer
met hem wilden samenwerken
en daarom opstapten. Voor
Visser was dat reden de
bondsraad (parlement) dins
dagavond een vertrouwensvo
tum te vragen. De 82 aanwezi
ge leden moesten „tegen" in
vullen als ze Visser weg wil
den hebben en „voor" als ze
hem wilden laten aanblijven.
De problemen voor Visser
werden nog groter nadat dag
bladen deze week meldden dat
Visser in 1984 de BVD heeft
ingeschakeld om informatie te
verkrijgen over enige mede
werkers. Visser ontkent dit.
Margriet heeft gisteren het startsein gegeven voor een nieuwe voorlichtingscampagne over
en aangeboren ziekten. Zij deed dat door in Baarn een speciale telefoon-informatielijn in
te nemen. Op dit nummer (02154-14500) kan iedereen die vragen heeft over erfelijke kwa-
FOTO: PERS UNIE