Terug naar Auschwitz om
herhaling te voorkomen
S3
„Laten we zonder haat uiteen gaan
HP
deËPEi;
uit de weekblad
ELSEVIER
£ewióe Souio/rit
VVD-nota: kritiek op
functioneren democratie
Ministers
weigeren
informatie
over
personen
dossiers
„ANTI-SEMITISME LIGT ALS TIJDBOM ONDER SAMENLEVING"
BEUL VAN OMMEN NA PROCES:
Tsj
tl
DE TIJD
BINNENLAND
DONDERDAG 21 JANUARI
SPAC[£
DEN HAAG Het aantal leden van de Tweede Kamer (nu 150)
moet worden beperkt tot 100. In de Eerste Kamer moet het aan
tal senatoren worden verminderd van 75 naar 50. De macht van
het ambtelijk apparaat moet zonodig via aanpassing van de
rechtspositie worden teruggedrongen en ministers moeten op
hun departement meer te vertellen krijgen. De politieke verant
woordelijkheid moet weer bij de individuele ministers terecht
komen. zodat het heengaan of wegzenden van een minister niet
per definitie gelijk staat aan een kabinetscrisis. Dit zijn enkele
priemende zaken, die een gezaghebbende VVD-commissie onder
leiding van het oud-kamerlid Geurtsen heeft aangesneden in de
nota Liberaal Bestek '90. De nota is vanmiddag aangeboden aan
partijvoorzitter Ginjaar. In het Liberaal Bestek *90. bedoeld als
discussienota voor de partij om te komen tot een nieuw beginsel
programma. laat de VVD-commissie zich uiterst kritisch uit
over hel huidige functioneren van het parlement. De VVD-com
missie meent dat de vergroting van het aantal Kamerleden,
alleen maar averechts heeft gewerkt.
Meer vrouwen
studeren af
NIJMEGEN Hut aantal
vrouwen dat met succes een
universitaire studie afrondt is
sinds 1967 aanmerkelijk groter
geworden, terwijl onder man
nelijke studenten het studie
rendement slechter is gewor
den. Dat blijkt uit een onder
zoek van drs. R. Reerink
waarop zij vandaag is gepro
moveerd aan de Katholieke
Universiteit in Nijmegen. In
de afgelopen twintig jaar is het
aantal vrouwelijke studenten
in Nijmegen verdrievoudigd.
De studierichtingen binnen de
letterenfaculteit en binnen de
sociale wetenschappen blijken
onder vrouwen het populairst.
Plakstrook
De even ingedommel
de chauffeur van een
Zwitserse vrachtwa
gencombinatie zag
gistermiddag op de
A28 ter hoogte van
Zuidwolde geen kans
zijn combinatie in be
dwang te houden. De
aanhanger kantelde
en zes ton houtlijm
maakte gedurende
vier uur alle verkeer in
de richting Zwolle on
mogelijk. De tacho
graaf gaf de politie
geen aanleiding te ver-
onderstellen dat de
chauffeur overver
moeid was.
FOTO: ANP
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Burgers
die willen weten of er in
formatie over hen is opge
nomen in de dossiers van
de Binnenlandse Veilig
heidsdienst (BVD) of de
militaire inlichtingen
dienst CID krijgen op die
vraag geen antwoord. De
ministers Van Dijk (bin
nenlandse zaken) en Van
Eekelen (defensie) menen
dat het belang van de
staatsveiligheid niet ge
diend is met mededelin
gen, van welke aard dan
ook, over de persoonsregi
stratie van de inlichtin
gendiensten.
Dit bleek vandaag tijdens een
tweetal zittingen van de afde
ling rechtspraak van de Raad
van State, waarbij de vraag
centraal stond of de overheid
al dan niet terecht weigert
haar burgers informatie te ge
ven over opname in de archie
ven van BVD of CID. Vijftien
personen uit de kringen van
actiegroep Onkruit en het blad
'Bluf!' hadden in 1986 de mi
nisters van binnenlandse za
ken en defensie gevraagd mee
te delen of zij in de dossiers
van BVD en CID waren opge
nomen en zo ja, of zij dan inza
ge in de betrokken stukken
mochten hebben. De verzoe
kers meenden dat zij daar
recht op hadden op grond van
de Wet Openbaarheid van Be
stuur (WOB). Na een tot twee
maal toe herhaalde weigering
van de betrokken ministers
gingen de vijftien verzoekers
tegen de beslissing van de be
windslieden in beroep bij de
Raad van State.
Namens minister Van Dijk
maakte topambtenaar mr. C.R.
Niessen vanmorgen in de eer
ste zitting (gewijd aan de
BVD) duidelijk dat aan nie
mand wordt verteld of hij/zij
bij de BVD geregistreerd staat.
Niessen: „Waarom kan aan ie
mand niet verteld worden dat
hij wèl in de BVD-dossiers
voorkomt? Omdat de BVD pas
iemand effectief in de gaten
kan houden als hij niet weet
dat hij in de gaten wordt ge
houden En waarom kan dan
niet aan degenen die niét in de
dossiers voorkomen, verteld
worden dat er inderdaad geen
gegevens over hen aanwezig
zijn? Omdat dan de informa
tieverzoekers die niets te ho
ren hebben gekregen, daaruit
de juiste conclusie kunnen
trekken dat zij dus wèl in de
BVD-dossiers zijn opgenomen.
En tevens omdat een niet-bo-
nafide informatieverzoeker,
die te horen zou krijgen dat hij
niet in de dossiers voorkomt,
zijn subversieve activiteiten
onbevreesd voor inmenging
van de BVD zou kunnen
voortzetten".
Volgens mr. Niessen is minis
ter Van Dijk gerechtigd om op
grond van artikel 4 van de
Wet Openbaarheid van Be
stuur de verzoeken om infor
matie te weigeren. In het be
treffende artikel staat dat de
overheid geen informatie
hoeft te verstrekken als door
openbaarmaking van bepaalde
gegevens het belang van de
staat in gevaar dreigt te ko
men.
BVD-archieven
Niessen riep in herinnering
dat de Raad van State begin
1986 heeft "uitgesproken dat de
BVD-archieven over de in de
oorlogsjaren opererende dub
belspion King Kong (Chris-
taan Lindemans) openbaar
mochten worden gemaakt. In
dit geval ging het echter om
historisch materiaal, verza
meld door de voorloper van de
BVD. het Bureau Nationale
Veiligheid. Bovendien gaven
de stukken over King Kong
geen inzicht in de huidige wij
ze van functioneren van de
BVD Openbaarmaking van
actuele dossiers zou dat inzicht
wèl verschaffen, waardoor het
werk van de BVD en daarmee
de staatsveiligheid zou worden
geschaad, aldus Niessen. De
Raad van State doet op een
nader te bepalen tijdstip uit
spraak.
NOORDWIJKER-
HOUT Op 2 juni
1943 arriveerde Jules
Schelvis in Sobibor.
Met zijn vrouw Ra
chel, per trein. Ze
werden met zwepen
uit de wagons geran
seld en een zandpad
opgedreven. Daar
bukte Rachel zich
opeens, legde iets in
een kuiltje en schoof
er met haar voet wat
zand overheen. Op 2
november 1987 stond
Jules Schelvis weer
op dat pad. Hij huil
de. Het gouden hor
loge dat Rachel had
verstopt lag onbe
reikbaar onder zijn
voeten, het zand was
bedekt met grote
stenen platen. Even
onbereikbaar was
Rachel, zij werd hier
vergast en zag Jules
nooit meer.
Eén keer wilde Jules
Schelvis naar die plaats
terug. Met hem reisden
negentig andere Neder
landers langs de Poolse
concentratiekampen
Auschwitz, Birkenau,
Treblinka en Sobibor.
Hun ervaring is neerge
legd in het boek „Het
verhaal op de plek zelf",
dat gisteren op in Noord-
wijkerhout aan de minis
ters Brinkman en Deet-
man werd overgehan-
digd.
Hoe langer de Tweede We
reldoorlog achter ons ligt.
hoe minder overlevenden we
in ons midden hebben. Dat is
logisch, helaas. Het noopt ook
tot actie. Als we de verhalen
nog uit eerste hand willen
horen, dan moeten we het nu
doen. Dat beseft het Neder
landse Auschwitz Comité ook
en daarom organiseert dit ge
zelschap reizen naar de nazi
concentratiekampen voor
overlevenden, nabestaanden
en, het afgelopen najaar voor
het eerst, belangstellenden.
Daaronder waren nogal wat
mensen uit het onderwijs en
de museumwereld, die de
fakkel van de overlevering
straks definitief zullen
moeten overnemen van de
ooggetuigen. En dan is het
goed dat ze niet alleen de
films en de foto's hebben ge
zien, de boeken en artikelen
hebben gelezen, maar dat ze
ook op de plek des onheils
zelf geweest zijn en de verha
len van de slachtoffers zelf
gehoord hebben. Zonder die
verhalen blijft een naam als
Sobibor leeg, verleden tijd.
zand erover.
De geschiedenis van Ausch
witz moet worden doorgege
ven, in zijn afgrijselijke geu
ren en kleuren. ..We moeten
doorgaan de waarheid als een
appelboom te schudden", zei
minister Deetman. Daarom
betaalt de overheid ook de
herhaling van de verkorte'
versie van de film Shoah
voor de schooltelevisie, op 20
april. ..De Endlösung was het
werk van mensen, dat
moeten we onze kinderen
duidelijk maken. En daarbij
moet gezegd worden dat het
om meer gaat dan de geschie
denis alleen. Ook nu leven
vooroordelen over en weer,
komt racisme en' discrimina
tie voor. Om daar wat aan te
doen moeten we elkaar in
onze multi-raciale samenle
ving leren kennen, meer nog:
leren waarderen", aldus de
bewindsman. Zijn collega
Brinkman, die de reis naar
Polen mede mogelijk maakte.
kondigde daarom de produk-
tie van video's met persoon
lijke getuigenissen en hand
boeken voor docenten aan.
Ook wordt er via zijn minis
terie gewerkt aan een „reis
plan". om jongeren langs be-
langrijkrijke musea te voe-
Heel erg
De historicus prof. dr. D. van
Arkel, die al jaren onderzoek
doet naar de wortels van het
anti-semitisme, waste Brink
man daarna onmiddelijk de
oren door fel van leer te
trekken tegen de kaalslag in
het club- en buurthuiswerk.
Daarmee is volgens hem het
contact tussen de verschillen
de bevolkingsgroepen („Ne
derlanders" en „buitenlan
ders"), waar minister Deet
man zo voor pleitte, groten
deels uit het dagelijks leven
verdwenen en een basis ge
legd voor vooroordelen. „Ik
betreur dat heel. heel erg",
aldus Van Arkel.
De hoogleraar zette zijn ge
hoor (voornamelijk afkom
stig uit het onderwijs) in een
lang en ebudiet betoog uiteen
hoe het anti-semitisme nu al
tweeduizend jaar met wisse
lend succes de kop opsteekt.
De jodenhaat van Hitier en
consorten kwam niet uit de
lucht vallen, stelde Van Ar
kel, daar was het nodige aan
voorafgegaan. De joden wer
den in Duitsland in de ne
gentiende eeuw al gezien als
rijke samenzweerders die de
hele wereld in handen had
den. En waarom de joden?
Omdat daarvóór al negentien
eeuwen lang was gewerkt
aan de totstandkoming van
een „collectief vooroordeel",
zodat bij behoefte aan een
zondebok niet lang geaarzeld
hoeft te worden. Van Arkel:
„Vanaf het begin van onze
jaartelling heeft een joods-
christelijke controverse be
staan. De kerkvader Augusti-
nus zei dat de joden onze bi-
bliotheekslaven waren, die
gebukt gingen onder de boe
ken die ze aandroegen voor
ons zieleheil". Als een derge
lijke stigmatisering (waar in
de loop van de eeuwen nog
wel een schepje bovenop is
gedaan) gecombineerd wordt
met een grote afstand tussen
joden en andere bevolkings
groepen. dan is het funda
ment voor rassenhaat snel
gelegd. Voeg er de groeps-
dwang aan toe (wie de heks
verdedigd wordt ook ver
brand, wie van negers houdt
is ook een neger, wie de jood
helpt wordt ook vergast) en
de treinen rijden weer naar
Sobibor.
Van Arkel: „Ik ben ervan
overtuigd, zij het met spijt,
dat met het nationaal-socia-
lisme het racisme niet ver
dwenen is". Hij verwijst
daarvoor naar de ontkenning
van de Shoah, de populariteit
van Le Pen. het bestaan van
de Centrumpartij in Neder
land en het National Front in
Engeland. Uit een onderzoek
naar de beweegredenen van
aanhangers van deze laatste
fascistische beweging blijkt
dat de oppervlakkige af
schuw van Pakistanen en an
dere buitenlanders uiteinde
lijk voert tot het geloof in
„een grote joodse samenzwe
ring". „Het anti-semitische
stereotyp functioneert nog
steeds", aldus Van Arkel.
„Dat baart me zorgen. Want
wie argeloos een half oor
leent aan het racisme, be
geeft zich op de weg naar de
Holocaust".
Tijdbom
Roel Kingma. docent ge
schiedenis en aardrijkskunde
aan een pabo. was één van de
deelnemers aan de reis naar
Polen. Volgens hem is het
anti-semitisme een tijdbom
die altijd onder de samenle
ving ligt. Die bom krijg je
niet weg. zegt Kingma. dus
moet je voorkomen dat hij
ontploft. ..Een stabiele maat
schappelijke verhouding"
acht hij daarvoor het belang
rijkste. Met Van Arkel ziet
hij de contacten tussen de be
volkingsgroepen onderling
als één van de belangrijkste
elementen daarvan. Dat zou
ook de vooroordelen wegne
men die hij ook nog wel eens
bij zijn studenten waarneemt.
„Ik heb in de klas nog nooit
anti-semitisme gesignaleerd,
maar wel dat studenten den
ken dat joden allemaal in de
handel zitten en erg rijk zijn.
Een vreemd soort mensen,
dat ze niet kennen".
Gerk Koopmans, educatief
medewerker van het Ver
zetsmuseum Friesland en af
gelopen najaar ook in Polen:
„De jonge kinderen die bij
ons komen weten gewoon
niet wat joden zijn. Het is een
verdwenen groep, waar al
leen het gruwelijke verhaal
nog van bestaat. Dat verhaal
vertel ik ze en dan ga ik naar
de situatie van nu. waarin
materiaal van het National
Front in Friesland verspreid
wordt. Dan wijs ik hen op die
kleine dingen: een goede om
gang met elkaar, eerbied en
respect voor anderen, mede
menselijkheid. Doordat ik in
Auschwitz, Birkenau en So
bibor ben geweest heeft dat
verhaal meer diepte en klank
gekregen, dat merken de
kinderen". Kingma: „Wij zijn
op de plek zelf geweest met
de mensen die er zelf waren;
dichterbij is voor ons niet
mogelijk".
STEVO AKKERMAN
DEN HAAG „Laten we
na wat we hier gisteren
en vandaag hebben be
leefd, zonder haat uit el
kaar gaan". De van oor-
logsmiddaden verdachte
Marinus de Rijke zei het
met trillende stem. Met
zijn woorden werd het in
totaal vijftien uur durende
proces tegen de man afge
sloten die ook wel de Beul
van Ommen wordt ge
noemd. Het woord is nu
aan Haagse rechtbank on
der voorzitterschap van
mr. S.F. Kootte, die na
een eis van vijf jaar op
maandag 1 februari von
nis zal wijzen.
Op de tweede dag van de
strafzaak tegen De Rijke was
het woord aan zijn advocaat
mr J.M. Sjöcrona, die voor de
Haagse rechtbank een pleidooi
van een kleine vijf uur hield.
Zijn eindconclusie: „Mijn
cliënt kan niet worden veroor
deeld. Er moet vrijspraak vol
gen". Hij legde met name de
nadruk op de vraag in hoever
re de getuigenverklaringen na
ruim 45 jaar betrouwbaar zijn.
„Ik acht vergissingen dermate
waarschijnlijk, dat de kracht
van de bewijslast ernstig is
aangetast", betoogde de advo
caat. die hierbij allerlei tegen
strijdige verklaringen van ge
tuigen aanhaalde.
De Haagse advocaat stond lan
ge tijd stil bij de vraag in hoe
verre de zware mishandelin
gen „in dienstbetrekking' wa
ren gepleegd. Het belang hier
van heeft met name betrek
king op de vraag in hoeverre
al dan niet sprake kan zijn van
verjaring.
De officier van justitie heeft
een beroep gedaan op de bij
zondere strafrechtpleging die
vanaf 1971 van kracht is met
betrekking tot oorlogsmisdrij
ven uit de periode '40-'45.
Voorwaarde is echter dat het
moet gaan om delicten, waar
op minimaal vijftien jaar ge
vangenisstraf staat.
Op het met voorbedachten
rade toebrengen van zware
mishandeling, zoals De Rijke
wordt verweten, is de maxi
mum straf twaalf jaar Ge
beurt dat in dienstbetrekking
(als ambtenaar), dan komt
daar nog eens vier jaar bij.
Door De Rijke te verwijten de
zware mishandelingen in
dienstbetrekking te hebben
gepleegd wordt de minimum-
termijn van vijftien jaar over
schreden, waardoor in de ogen
van de offficier van verjaring
geenszins sprake kan zijn.
Van een dienstbetrekking is
echter volgens mr. Sjöcrona
geen sprake geweest. Hij bleef
er op wijzen dat kamp Erika
het onderbrengen van justitië
le gevangenen, van wie de we
gens diefstal van distributie
bonnen veroordeelde De Rijke
uit Monster er één was. Hij be
streed dat het ging om een
Duitse instelling.
Over de uitvoerige bekentenis
die De Rijke kort na zijn aan
houding tegenover de rijksre
cherche aflegde zei de raads
man: „De Rijke was in die tijd
volstrekt apathisch. Hij zei
toen: ik onderteken alles, ik
kan niet meer. Het is hoogst
aannemelijk dat hij dingen
klakkeloos heeft onderte
kend".
Dat De Rijke medegevangen
heeft geslagen, moet volgens
de advocaat worden verklaard
uit de druk van het (Neder
landse) Kontroll Kommando
(KK) op hem. „Hij was een
slaaf van het KK". aldus de
raadsman. Hierbij wees hij er
op dat De Rijke eerst zelf is
mishandeld, alvorens hij op
trad als (Ober)Kapo, in Om
men ook wel Kaput genoemd.
Een veroordeling tot gevange
nisstraf heeft volgens mr. Sjö
crona rampzalige gevolgen
voor De Rijke; ..Opsluiting be
tekent het einde van zijn le
ven. Officier van justitie mr.
F. van Straelen reageerde
daarop met de opmerking:
„Dit soort gedrag mogen we
niet toleren en zullen we ook
nooit doen. We rusten niet
eerder dan dat de schuldigen
zijn veroordeeld
Wat heet fout?
p -
i Ts
kent Theo Jonkergeel
die ooit de complete hforge
top van de Industrifa sl
onderwees aan de s» de
Foute leiders (De Tijd. De
Groene. HN). foute schrij
vers (HP. VN), foute wereld
oftewel Gaza-strook
(HP.VN, Elsevier). Bij zulke academie De Horst in's d
weekbladen kun je niet om bergen „Het probleenjioet
droogkomiek Herman Fin- Visser is: hij heeft geeijng
kers heen (Elsevier), de man soonlijke klasse, dat hi vi
van dit onvergetelijke ge- toen al niet. Dan blijfpft
dicht: Een stoplicht springt tamelijk treurig beeld i va
op rood, een ander weer op een starre oudenpndi
groen, in een stad als Almelo moeilijke man". p h<
is altijd wat te doen. Als er na Fassbinder. En;
degger en Huysmansjoge
een rel komt rond j.
Kraus. dan is dat volgeu—
Tijd ten onrechte.
Kraus voor antisemiefTT
maakt, weet niet waa.J_.
hij praat". Kraus, drie i[
In een poging iets weer te tlen lang het midde
geven van de waanzin in de van een cultureel
Gaza-strook trok de Haagse
Post naar dit „Hawaii van
Israël", zoals het gespleten
stukje wereld in de reisfol-
ders heet. „Op de eerste dag
in Gaza wordt mijn echtge
noot Chris bijna neergesto
ken door een Palestijnse
vrouw. Ze denkt dat hij een
Shin Beth-agent is, van de
Israëlische binnenlandse
veiligheidsdienst, want er
gaan geruchten dat die als
journalisten vermomd in de
vluchtelingenkampen infor
matie inwinnen. Ze trekt
een mes onder haar tsjador
tevoorschijn en stort zich op
Chris. „Ik snij je de strot af,
jood!", schreeuwt ze in het
Arabisch. Ik kan uitleggen
dat hij geen Israëli is, maar
ze gelooft me niet. „Israëli.
Israëli!", blijft ze schreeu
wen. Omstanders schieten
ons te hulp, ze verontschul
digt zich en nodigt ons jovi
aal lachend uit op de thee.
Alsof je van jas verwisselt"
Schrijver Adriaan Venema
heeft een blinde woede te
gen iedereen die fout was in
de oorlog; met name dan
schrijvers. Zo haalde hij het
dubieuze verleden naar bo
ven van auteurs als Bert
Voeten, Ed Hoornik en
Garmt Stuiveling. De beze
tenheid en geëmotioneerd
heid worden volgens Vene
ma zelf alleen maar erger bij
ieder nieuw project dat hij
aanpakt. Hoewel hij zich
geen inquisiteur wil noe-
Een auteur wiens vader fout
was, is Boudewijn van Hou
ten; zijn boek heet dan ook
kortweg: „Fout". Maar, zegt
hij, wat heet fout? „Ik vind
die neiging het nationaal-so-
cialisme tot de enige zonde
van deze eeuw uit te roepen
opmerkelijk. Niemand zal er
over piekeren Simone de
Beauvoir aan te wrijven dat
ze met Stalin of Mao heeft
gedweept. Ik wil ook hele
maal niet voor een omdraai
ing pleiten. Het gaat mij er
om dat de fascisten niet aar
dig waren en veel anderen
óók niet".
in Amsterdam, begon
een werk met de dodl
zin: „Bij Hitier schiel
niets te binnen".
Een vermakelijke bes|«
ving nog van een luncr
bondscoach Rinus Mi(
„Voetballen, daar pratel
niet graag over".
Behalve over de Gaza-s^
(„Laat de wereld wetei
hier onrecht heerst'j
Boudewijn van
(„Mijn vader
dom als een ondermijb
element") in Vrij
land ook een verhaal (en
een foute kogel, de st<£nr
gel. Volgens een nog ni^.
I he. jhi
idermip01
rij Ni Pi
Ook Elsevier was in de
Gaza-strook en sprak met
veel wijze mensen. Eén van
hen is Meron Benvenisti, de
vroegere burgemeester van
Jeruzalem. Hij zegt: „De Pa-
lestijnen zijn er niet in ge
slaagd meer op te steken van
hun verliezen dan haat en
wraak. De joden zijn er niet
in geslaagd zich de belofte te
herinneren dat ze een demo
cratisch land zouden schep
pen, waar de joden een nor
maal volk konden worden,
dat in vrijheid zou kunnen
leven onder een onafhanke
lijke regering".
Volgens columnist Jan Mul
der is Ria Bremer het enige
tv-gezicht dat nooit lacht.
Hij vindt dat een compli
ment. Had minister Deet
man van onderwijs dan mis
schien maar beter tv-presen-
tator .kunnen worden? De
vleesgeworden somberheid:
„Het is niet altijd even aan
trekkelijk om onplezierige
maatregelen te nemen, mag
ik wel zeggen. Overal waar
ik kom gaan de discussies
over de bezuinigingen, dat is
soms heel onaangenaam"
Deetman voelt zich overi
gens geen aangeschoten mi
nister na het debat over de
problemen met de studiefi
nanciering. Anders zou hij
ook zonder meer zijn opge
stapt.
Herman Finkers. de nuchte
re Almelose grappenmaker,
is ineens een bekende Ne
derlander en krijgt lovende
kritieken. „Zelfs zo dat ik af
en toe denk dat ik een beetje
overgewaardeerd word. Mijn
programma is leuk. maar zó
leuk is het nou ook weer
niet. Het zal nu wel mode
zijn om mij goed te vinden,
maar dat kan zó weer over
zijn"
publiceerd rapport kaïf
schieten met deze Acti'ns-
rampzalige gevolgen hep I
Bij proeven boorde hetücl
jectiel zich door twee a&cii
elkaar geplaatste staalpk e
en een treffer op het bcL
ste gedeelte van een vai£J
spoot versplinterde het*-
le bot over een lengte5 dc
drie centimeter. e
In de kleurenbijlage pi|ier
psychotische jongeren sen
de stemmen die hun oje N
koombare opdrachten ghe(
en de beelden die hur10r|
drag beheersen. Sonj% ni
jaar- „Ik at steeds mind^ffj
ik zag rare dingen. In r^jjg
weerspiegelden mensei^^
paarden. Het was net0nt
droom. Op straat stonier
man die zijn hand opstand£
wist zeker dat dat llrjS
was. Ik werd doodslten
Soms dacht ik dat ik J ke
was. Als ik in de metro] t
zag ik mijn gezicht int, fc
raam als het gezicht vaijaa
zus". zo
Brallende woorden van L—
Visser in De Groene.—
memoreert aan zes jaar I
den. toen Visser voor?
van de Industriebond IT
werd. Hij zei toen nie1
leen: „Ik win. want ik
de beste", maar ook d^
Industriebond de groi
bond zou worden, de riA~]
vooruitstrevende en de
die weet-wat-ie-wil. „A
1988 is de Industrieb
FNV een kleine hom
duizend leden armer,
bepaald niet meer wat zi
en kan bezwaarlijk no{
de meest vooruitstrevj
bond worden beschouwi
Co de Koning (broer
Marijn) is één van Ni
lands meest gezaghebl
bedrijfsadviseurs,
een bijzondere,
dentenjaren
ter van het
denten Cabaret, wist in
hoedanigheid het bufcl
beest in Rinus Ferdinand0
se los te maken, schreef? v
sten voor Wim Kan en *Pn
Sonne veld -„Ik ben metr-
tootje naar de botermk
geweest, dat was in
sprong een idee van mij')
erger nog, pleegde zijn r
die econometrie te ven
achtzamen ten faveure juj
de grappenmakerij.
ht
Van voorzitter Dick Visser
van de Industriebond FNV
blijft in De Tijd niet veel
over. „Te veel betrokkenen
lopen rond met opgekropte
emoties, te veel feiten en
praktijken blijken verdoe
zeld. te veel carrières op
kwaadaardige wijze gebro
ken". Visser zou zelfs niet
hebben geschroomd de BVD
in te schakelen (zie elders in
onze krant) om tegenstan
ders uit te schakelen, het
geen hij zelf overigens ont-
Hij had er geen moeite
beroepsmilitair te zijn. ri j
ook niet om de standpui!
van de vredesbeweging tfGt
buiten te dragen. Pas Ich
riep L.J. Meiresonne reijg
reaus op meer reizen te__
ganiseren naar Oost-Eun
„Een vrij verkeer tu§|(
Oost en West", zegt hi.
Hervormd Nederland.^
van belang voor de wettjtt
vrede, maar ook vooral
reisorganisaties". Want f
andbeelden worden
ken als meer mensen irj
nationaal met elkaar
nen en willen verkeren^
reisbureaus kunnen
organiseren en daaraan ja-
dienen. „Idealisme betaa(^
met klinkende munt".
Een ondenkbare gedachtjj
de tijd van Stalin, die t
gewoonte van maakte I
vijanden te vernietigen!
angstaanjagend grote I? n
veelheden. Volgens So*j
filosoof Volkogonov men
man gek zijn geweest,
ders is het moeilijk te I
klaren waarom hij het nWJ
vond om, nadat hij zijn f
len had weggewerkt, doi
gaan met het „wegkap^
van de beste mensen
partij en de overheid aarj
vooravond van enorme M
beringen".
DICK HOFLifl
