Dees wil kosten van
specialisten aanpakken
Kabinet wil betere
beheersing uitgaven
Bijna 200.000 Nederlanders
ontevreden over hun vakantie
r^versum
°°ïg Shell
Sycotten
Croiset
biedt
Alkmaar
excuses
aan
„Idee knipkaart student onrijp"
Genland'
QeidoaQowiwnt
ZATERDAG 16 JANUARI 1988 PAGINA 3
1 ion vraagt
■A'irtvergunning
przeeërs Taiwan
q*RDAM De directie van de ir.
Ct^heden verkerende werf Wilton-Fij-
in Schiedam heeft gisteren bij het
}rie van economische zaken een ex-
'gunning gevraagd voor de levering
aderjge onderzeeboten aan Taiwan. Wil-
en \fecteur ir. B. Sluis acht de kans overi-
n btiet bijzonder groot dat de vergunnin-
bleépag inderdaad gehonoreerd zal
tek f Minister Van den Broek (buiten
zaken) zei half december nog dat de
lê van twee duikboten aan Taiwan,
het jor het kabinet-Van Agt destijds toe-
tsjovjng gaf, voor hem een zaak van „eens
Pekp°°it weer" was. Die toestemming
part)destijds tot het bekoelen van de be-
var1gen met Volksrepubliek China.
aJigei
Beloning voor tips
over illegale olielozing
AMSTERDAM Nederlandse natuur-
en milieuorganisaties hebben een belo
ning van 6.000 gulden uitgeloofd voor tips
die leiden tot de vervolging van de kapi
tein die verantwoordelijk is voor de ille
gale olielozing voor de Zeeuwse kust. Dit
heeft de Stichting Werkgroep Noordzee
gisteren meegedeeld, mede namens de
Vereniging Milieudefensie, Vogelbescher
ming, Waddenvereniging, Milieufederatie
Zeeland, Milieufederatie Zuid-Holland en
de Vereniging tegen Milieubederf. Aan
zusterorganisaties in België, de Duitse
Bondsrepubliek, Denemarken, Groot-
Brittannië en Noorwegen is gevraagd dit
bericht te verspreiden en bij te dragen
aan verhoging van de beloning.
VERKRACHTER
AANGEHOUDEN NA
TV-UITZENDING
AMERSFOORT Een 30-jarige
Amersfoorter is deze week in zijn
woonplaats aangehouden in verband
met een dubbele verkrachting. De
man heeft bekend dat hij in april en
juni vorig jaar een 53-jarige inwoon
ster van Amersfoort in haar woning
heeft verkracht. De aanhouding vond
plaats naar aanleiding van de driehon
derd tips die bij de politie binnenkwa
men na de tv-uitzending van het pro
gramma Opsporing Verzocht afgelo
pen maandag. Hierin werd een bandje
met de stem van de verdachte afge
speeld. Volgens een politiewoordvoer
der vormden enkele van de tips de
ontbrekende schakel in het onderzoek.
Onderzoek ontuchtzaak
Oude Pekela gestaakt
GRONINGEN De justitie in Groningen staakt
het gerichte onderzoek naar de ontuchtzaak in
Oude Pekela, waarbij 40 tot 50 kinderen uit die
plaats betrokken zouden zijn. Het dossier blijft geo
pend om bij eventuele nieuwe feiten het in mei vo
rig jaar begonnen onderzoek te heropenen. De
Groningse hoofdofficier van justitie mr. J.A. Blok
deelde dit gisteren mee. Volgens Blok betekent het
feit dat de twee verdachten die eerder deze week
werden aangehouden niet als daders kunnen
worden beschouwd, „praktisch" het einde van het
gerichte onderzoek. Het tweetal werd donderdag
vrijgelaten. Het gemeentebestuur van Oude Pekela
is het niet eens met het besluit van justitie. In een
brief die gisteren aan ruim vijftig gezinnen in deze
gemeente is gezonden, stelt burgemeester A.E.J.
Smidt dat deze zaak tot op de bodem moet worden
uitgezocht.
Koningin
Beatrix
30 april naar
Kampen
DEN HAAG Konin
gin Beatrix viert Ko
ninginnedag dit jaar
mee in de Overijsselse
gemeenten Kampen en
Genemuiden. Zij zal in
gezelschap van prins
Claus in beide plaatsen
een gedeelte van de
feestelijkheden bijwo
nen. Naar verwachting
maken ook prinses
Margriet en Pieter van
Vollenhoven deel van
het gezelschap uit.
Wereld Jamboree in
'95 naar Nederland
LEUSDEN De achttiende Wereld Jamboree
wordt in 1995 in Nederland gehouden. De
World Organization of Scout Movement heeft
dit gisteren in het Australische Melbourne be
kendgemaakt. Dit internationale padvinders
kamp vindt eens in de vier jaar plaats. Dit jaar
werd het kamp in Australië gehouden en in
1991 is het de beurt aan Zuid-Korea. De Jam
boree in Australië werd bezocht door 15.000
deelnemers uit 80 landen. Nederland was er
met 50 deelnemers. In 1995 zullen waarschijn
lijk scouts uit zo'n 100 landen ons land bezoe
ken. Het is nog niet zeker waar het scouting-
spektakel zich precies gaat afspelen. Het recre
atieterrein Spaarnwoude bij Haarlem maakt
een goede kans. In 1937 was Nederland ook or
ganisator van een Wereld Jamboree. Toen be
zochten 27.000 scouts het internationale kamp
in Vogelenzang.
gisteren meege-
:.it
jleid
'him HAAG - Het be-
[an de gemeente Hil-
m om Shell Neder-
Iiddi^v njet jn aanmer-
lte laten komen als
,d^pWier van brand-
V en smeermiddelen
^ie °het gemeentelijk wa-
"oeP»rk is door de Kroon
^g.®jorst. Dit heeft een
^eilÖvoerder van het mi-
van buitenlandse
/en\i
^horsing is gedaan op
el van de ministers van
(ilandse en buitenlandse
e Shell had zich tot mi-
Van Dijk van binnen-
zaken gewend met het
Chkk het besluit van B en
Hilversum te schorsen,
had de onderne-
■t november vorig jaar la-
eten dat haar uitgebrach-
jrte voor de levering van
Stoffen en smeermidde-
■netfcrzijde werd gelegd van-
St| Shells activiteiten in
Ifrika.
ms de woordvoerder van
eaÉftinisterie van buitenland-
dingen doorkruist dit echter
;r np internationaal verband
chelrc'e beleid van de rege-
7jen aanzien van Zuidafri-
p een circulaire van sep-
te er 1977 zijn alle Neder-
deje gemeenten ervan op de
Rite gebracht dat een ge-
geen buitenlands be-
t te voeren. Het is
eerst dat een besluit
gemeente door de
geschorst, aldus de
zaifd voerder.
ran-
imggeen
aciiluit over
pa|e gevangenen
anfeen cel
'H HAAG Het kabinet
l nog geen standpunt
plannen om twee ge
lenen in een cel te stop-
I'Ook op het ministerie
justitie wordt over die
nog gewikt en gewogen.
Ier geval heeft minister
lals Altes van justitie
kabinet nog geen voor-
,orstedaan. Premier Lubbers
zanl dit gisteren na afloop
tothet kabinetsberaad ver-
rd.
Ivier bonden van over-
de jpersoneel (AbvaKabo,
on,, Ambtenarencentrum en
af IA) hebben dinsdag- of
lfcsdagmorgen een gesprek
Korte-Van
600el van justitie. Mochten
inilannen doorgang vinden,
en. zinnen de bonden op ac-
Daarbij moet gedacht
Ven aan langzaam-aan ac-'
vo stiptheidacties, het weige-
Ovan overwerk en het op
re manieren belasten van
als werkgever van ge-
zujenispersoneel.
sdjna alle
dJhanasiezaken
grieponeerd
SrlECHT Van de 125
Janasiezaken die in 1987 bij
)RG(iè of politie zijn gemeld
™ie vervolgens zijn bespro-
in de vergadering van de
wreurs-generaal, zijn er
tseponeerd. In maar twee
is besloten tot een ge-
itelijk vooronderzoek door
Techter-commissaris. Van
esultaten daarvan zal het
]ngen of de betrokken art-
jterecht moeten staan. Mr.
iG. Feber, advocaat-gene-
1 bij het gerechtshof in Den
g. meldt dit in het artsen-
J Medisch Contact.
UTRECHT Staatsse
cretaris Dees van volks
gezondheid heeft in een
brief aan de Tweede Ka
mer maatregelen aange
kondigd om de kosten
van de specialistische
hulp omlaag te krijgen.
Hij constateert in deze
brief dat weinig terecht
is gekomen van de in
1984 tussen de overheid
en de Landelijke Specia
listen Vereniging in het
zogenoemde „generaal
akkoord" gemaakte af
spraken die 165 miljoen
gulden moesten opleve
ren.
Daar komt bij dat het overleg
van de ziekenfondsen met de
LSV over onder meer
een verlaging van de prak-
tijkkosten ondanks inschake
ling van een bemiddelaar is
mislukt. De ziekenfondsen
willen de kostenvergoeding
terugbrengen van gemiddeld
130.000 tot 60- a 70.000 gul
den. In zijn brief zegt Dees
dat de mislukking de LSV
moet worden aangerekend.
Hij wijt die onder meer aan
het „voortdurend koppelen
van alles aan alles".
Het generaal akkoord voor
zag onder meer in het met te
rugwerkende kracht invoe
ren van degressieve tarieven.
Specialisten die veel doen
krijgen dan boven een be
paalde grens per verrichting
minder betaald. Ook hier is
nauwelijks iets van terecht
gekomen. In de ziekenfonds
sector is het degressiesysteem
alleen uitgevoerd over het
jaar 1982 en dan nog niet
eens voor alle specialismen,
en in de particuliere sector is
het nog helemaal niet van de
grond gekomen. Al met al
valt er nog 255 miljoen gul
den in te halen.
Daarnaast moeten de kosten
voor specialistische hulp in
de periode 1988-1990 structu
reel met 170 miljoen omlaag,
nog afgezien van een even
tuele verlaging van het
norminkomen waarover mi
nister De Koning (sociale za
ken) met de LSV in de clinch
ligt.
Dees wil een deel van dit be
drag binnenhalen via de ei
gen bijdrage - het „specialis
tengeeltje" - en de verminde
ring van het aantal zieken
huisbedden. Daarnaast zal hij
het Centraal Orgaan Tarie
ven Gezondheidszorg
(COTG) een aanwijzing ge
ven voor een wijziging in de
tariefstructuur die het inko
men van de specialisten min
der afhankelijk maakt van
het aantal verrichtingen.
Verder zal hij de betrokken
partijen, inclusief de zieken
huizen, vragen een systeem
uit te werken en regionaal
toe te passen dat specialisten
beloont voor zuinig werken
en financieel straft voor on
doelmatigheid.
Dees bekijkt voorts de moge
lijkheid de kosten van de
specialistische hulp te bud
getteren, net zoals nu al voor
de ziekenhuizen het geval is.
Die kosten moeten dan bin
nen een vooraf vastgesteld
bedrag blijven en fondsen,
verzekeraars en specialisten
moeten onderling uitmaken
hoe dat geld wordt besteed.
Witkar verdwijnt uit Amsterdam
AMSTERDAM Het Amsterdamse witkarsysteem, ruim veertien
jaar geleden gestart met de bedoeling de hoofdstad van een uniek
individueel openbaar vervoersysteem te voorzien, is niet meer.
Alle veelbelovende rapporten en onderzoeken over de mogelijkhe
den voor een rendabele bedrijfsvoering van Witkar ten spijt, oleek
er geen exploitant voor het project te vinden te zijn. Initiatiefne
mer Luud Schimmelpenninck heeft dit gisteren meegedeeld. De
coöperatieve vereniging Witkar heeft zichzelf deze week opgehe
ven. De resterende witkarstations zullen verdwijnen, terwijl ook
de twaalf witkarren zullen worden verkocht.
OUDEJAARSPUZZEL
De winnaars van de oudejaarspuzzel zijn:
EERSTE PRIJS, 75,-:
J. Lek, Van Wassenaerstraat 47, 2461 RB Langeraar.
TWEEDE PRIJS, ƒ50,-:
J. Hoogenboom - v.d. Pijl, Zuideinde 95, 2371 BS Roelofa-
rendsveen.
DERDE PRIJS, 25,-:
M. van der Meer, De Baan 58, 2377 CJ Oude Wetering.
Een troostprijs in de vorm van een Leidse-Courant-cake-
schaal gaat naar:
Ria de Bock-Sjardijn, Zwenkgras 11, 2318 TH Leiden.
Fam. C. Compier, Voorweg 24, 2391 AC Hazerswoude.
Adriaan Boudewijn, Brederostraat 28, 2332 BB Leiden.
Thea van Veen, Dorpsstraat 119, 2435 AM Zevenhoven.
D. C. M. van Zaaien, Prins Clausstraat 16, 2215 CB Voor
hout.
|E KNOLLEN
6eWlT,CeAAiT.
AU6BN DAT ICLEIWÊ
ve. v/eflGerew.
j£ eewT
pu&tje
IK N/£TvefiGeTeM.DAT
[E£N TeST-DL£K. MJb 0E AfeT U6EA
v— ftftUiM IS DIE pCOCjroW
^Moer eft. weeft. voAOeN
ALKMAAR De acteur
Jules Croiset heeft de di
rectie van het gemeente
lijk cultureel centrum De
Vest in Alkmaar schrifte
lijk zijn excuses aangebo
den voor de tegen hem
zelf, tegen Freek de Jonge
en tegen De Vest gerichte
bedreigingen.
De brief vqlgt op het dins
dag openbaar geworden
voornemen van het Alk-
maarse college, een scha
declaim tegen Croiset in te
dienen wanneer hij voor
de valse aangifte van ont
voering en voor de bedrei
gingen strafrechterlijk
wordt vervolgd.
De acteur spreekt in zijn
brief van „onverantwoor
delijk gedrag, waarin ik
ook uw theater en uw pu
bliek betrokken heb".
Over de „diepere achter
gronden" van zijn daad
schrijft Croiset dat deze
„oprecht, eerlijk en zonder
enig persoonlijk winstoog
merk waren. „Ik heb al
les ingezet en lijk nu alles
verloren te hebben en de
gevolgen dien ik zelf te
dragen", aldus de acteur.
Volgens een woordvoerder
van de gemeente Alkmaar
verandert de excuusbrief
voorshands niets aan de
opstelling van het ge
meentebestuur.
Actie Hortus Botanicus
De gisteren gestarte fondsenwerfactie van de Amsterdamse Hortus Botanicus leverde meteen ai
50.000 gulden op. Mevr. J. Alkema (rechts) van de vereniging Vrienden van Hortus overhandigde
W. Los, de voorzitter van het interimbestuur, symbolisch een boom met daarin tien briefjes ter
waarde van vijfduizend gulden. De plantentuin wil 3 miljoen gulden bij elkaar krijgen voor de eerst
noodzakelijke investeringen. FOTO: anp
DEN HAAG Het kabi
net heeft besloten alle re
gelingen waar in financië
le zin geen maximum aan
gesteld is (zogenaamde
open-einde regelingen)
aan te gaan pakken. Per
regeling zal bekeken
moeten worden of er
maatregelen mogelijk zijn
waardoor de uitgaven be
ter te beheersen zijn
Premier Lubbers heeft dit na
afloop van het kabinetsberaad
meegedeeld. Voorbeelden van
open-einde regelingen zijn on
der meer de individuele huur
subsidie, de studiefinanciering
en de bijstand. Het kabinet wil
voor april besluiten nemen.
Met de open-einde regelingen
is jaarlijks 40 miljard gulden
gemoeid.
Als voorbeelden om open-ein
de regelingen beter te beheer
sen noemde premier Lubbers:
uitkeringen staken als het be
schikbare geld op is, geen in
dexering van de regeling aan
de hand van prijs- of loonstij
gingen en het niet langer auto
matisch van jaar op jaar ver
lengen van de regeling voor
nieuwe groepen burgers. De
premier erkende dat zijn eer
ste voorbeeld, op is op, maar in
een zeer beperkt aantal geval
len bruikbaar is. Indien een
open-einde regeling echt niet
beheersbaar blijkt moet over
wogen worden deze af te
schaffen, aldus de premier.
De afspraken in het kabinet
maken deel uit van een aantal
besluiten over een betere be
heersing van de uitgaven. Zo
blijken veel bewindslieden ge
durende een jaar meer uit te
geven dan op de begroting
stond of met de Kamer was
^overeengekomen. Afgespro
ken is nu dat dat op uitzondel-
rijke gevallen na, alleen nog
mag als meteen dekking voor
die extra uitgaven wordt ge
vonden binnen de eigen be
groting.
UTRECHT In een eer
ste reactie op de voorstel
len van minister Deetman
noemt voorzitter Van der
Schans van de Vereniging
van Samenwerkende Ne
derlandse Universiteiten
(VSNU) de ideeën van de
bewindsman over een
knipkaart voor studenten
„onrijp". Namens de we
tenschappelijke instellin
gen zegt hij dat de minis
ter veel te vlug met een
zeer gedetailleerd en uit
gewerkt stelsel van stu
diepunten is gekomen.
„De discussie over de wense
lijkheid van een dergelijk sy
steem is nog maar nauwelijks
begonnen", aldus de VSNU-
voorzitter. Daarom zijn de
voorstellen in het concept-ont
werp van de nieuwe wet naar
zijn mening erg voorbarig.
Overigens had de voorzitter
niets dan lof over het werk
stuk van de minister. Hij
noemt het een „knappe presta
tie" een groot aantal naast el
kaar staande wetten in één ka
der onder te brengen. Hij wijst
verder op de mogelijkheden
die de nieuwe wet de universi
taire instellingen biedt om
meer zelfstandig te opereren.
Ook ten aanzien van de bekos
tiging komt het wetsvoorstel
tegemoet aan de wehsen van
de wetenschappelijke instellin
gen.
De universiteiten zullen het
stuk de komende weken be
studeren en eind februari met
een reactie op hoofdlijnen ko
men.
DEN HAAG In totaal zo'n
190.000 Nederlanders waren in
1987 op de een of andere ma
nier ontevreden over hun ge
organiseerde vakantie. Dat
blijkt uit een onderzoek van
het bureau Burke-Inter/View.
Die 190.000 klagers vertegen
woordigen twaalf procent van
alle mensen, die voor hun va
kantie gebruik maakten van
de diensten van een reisbu
reau.
De klachten variëren van on
vrede over het weer tot het
niet-krijgen van het onderdak
dat gereserveerd was de
beruchte overboeking. Dit vele
jaren voortslepende probleem
was één van de redenen voor
de consumentenorganisaties
om aan te dringen op strenge
re reisvoorwaarden. Na lang
durige onderhandelingen werd
orilangs een akkoord bereikt
dat eergisteren werd aanvaard
door de gezamenlijke tour
operators. Die er bovendien
mee akkoord gingen dat de
nieuwe garantievoorwaarden
al deze zomer van kracht
worden.
Volgens directeur Frans van
Steenis van touroperator Ho
telplan is die snelle invoering
van de nieuwe voorwaarden
een goede zaak, ondanks het
feit dat het de touroperators
zeker enige honderdduizenden
guldens gaat kosten. Of deze
nog niet in de tarieven inge
calculeerde tegenvaller vol
gend jaar tot hogere prijzen zal
leiden, durft hij niet te voor
spellen. In elk geval zo is
de verwachting van de tour
operators zal het probleem
van de overboekingen op den
duur verminderd worden.
Uit het onderzoek van Burke-
Inter/View blijkt dat het afge
lopen jaar nog altijd bijna
60.000 vakantiegangers op hun
plaats van bestemming een an
dere accommodatie aantroffen
dan waarvoor zij geboekt had
den. Andere klachten die uit
het onderzoek naar voren ko
men hebben betrekking op
vertragingen bij heen- en te
rugreis, een tegenvallende ka
mer, een onvriendelijk reisge
zelschap, het eten en het weer.
Het aantal ontevreden vakan
tiegangers dat alsnog verhaal
haalde bij touroperator of reis
bureau, bedroeg uiteindelijk
zo'n 35.000, aldus het onder
zoek.
Volgens directeur G. Couvreur
van de Algemene Nederlandse
Vereniging van Reisorganisa
toren (ANVR) bieden de nieu
we garantievoorwaarden de
consument een betere bescher
ming. Zo is het voortaan aan
de toerist om uit te maken of
hij in geval van overboeking
een alternatief onderkomen
accepteert of niet. Zo nee, dan
krijgt hij zijn geld terug en
wordt, indien reeds op de
plaats van bestemming, op
kosten van de touroperator
naar Nederland terugver-
voerd. Ook zijn de maximum
bedragen van schadevergoe
dingen verhoogd en zijn de re
gels voor het annuleren van
een reis versoepeld.
Uit het onderzoek van Burke-
Inter/View komt overigens
ook naar voren dat de meeste
toeristen bij het boeken niet
kijken naar de garantievoor
waarden. Het vakantieland, de
prijs, het vervoer en de perio
de zijn bij de uiteindelijke keu
ze van de vakantiebestemming
de doorslaggevende criteria.
Grammatica
les voor
meer talen
tegelijk
TILBURG Taalonder
wijs in de grammatica kan
beter niet per vak maar
voor verschillende talen
tegelijk gegeven worden.
Een taalkundige, die de
school bezoekt, zou dan
een a twee uur in de week
aparte grammaticalessen
kunnen geven. Dit is de
opvatting van drs. Puck
Wertwyn, die gisteren
promoveerde aan de Ka
tholieke Universiteit Bra
bant op een studie over de
rol van de grammatica in
het voortgezet onderwijs.
„Het belang van grammatica
wordt in het onderwijs weer
meer ingezien", merkt drs.
Wertwyn op. „Er is een pe
riode geweest dat vreemde
talen via de zogenaamde na
tuurlijke methode gegeven
werden. Door het luisteren
naar een geluidsband en het
bekijken van dia's zouden
leerlingen haast vanzelfspre
kend de taal onder de knie
krijgen. Deze papegaaime
thode is niet erg effectief ge
bleken. Taalgevoel ontwik
kelt zich inderdaad vanzelf
als je 24 uur per dag in een
land bent, maar niet in een
schoolsituatie met een paar
uur les per week".
Relaties
Dit betekent niet dat de au-
dio-visuele methoden nu al
lemaal de vuilnisbak in kun
nen. Wertwyn: „Die metho
des zijn op zich niet slecht,
maar om een taal goed te be
heersen moet er in het on
derwijs meer aandacht voor
de taalstructuur komen. Dat
kan voor alle talen gemeen
schappelijk worden aange
pakt omdat er duidelijke re
laties tussen de talen zijn.
Een zin is in veel talen opge
bouwd uit een onderwerp,
lijdend en meewerkend
voorwerp. Die structuur van
de taal moet je je bewust zijn
om de taal efficiënt te leren".
Uniformiteit
„Je kunt van mening ver
schillen of in de grammatica
meer de nadruk op overeen
komsten dan op verschillen
tussen de talen gelegd moet
worden, belangrijker is ech
ter dat je uniformiteit in de
benadering hebt", vindt drs.
Wertwyn. „Voorkomen moet
worden dat een leraar, die
een sterke voorkeur voor
een audio-visuele methode
heeft, bijna geen grammatica
in zijn lessen stopt, terwijl de
leraar Duits bijvoorbeeld bij
na alleen maar rijtjes
woorden en vervoegingen
van buiten laat leren"