Export leliebollen zit constant in de lift Ir. Jacobs neemt afscheid van Zuidhollands Glasdistricl a Tuinbouw positief benaderen in kader milieuproblematiek M LAND EN TUINBOUW £e«dóc6omattt VRIJDAG 15 JANUARI 1988 PAS Het milieu staat doorlopend volop in de belangstel ling en terecht. Het gevaar van een ongenuanceerde benadering van de milieuproblemen in de land- en tuinbouw is daardoor echter doorlopend aanwezig. De slogan „de vervuiler betaalt", doet het bij het grote publiek goed, maar er is veel meer informatie nodig om een goed gefundeerd standpunt te kunnen vormen. Binnen de tuinbouw is men al jaren bezig om voor problemen een oplossing te zoeken. In veel gevallen is men hier ook in geslaagd. Een bekend voorbeeld is de op steeds groter schaal toegepaste biologische bestrijding. Het is zelfs Zo, dat het terugdringen van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor de be drijven van levensbelang is. Men is er zich zeer goed van be wust dat schadelijke residu's op produkten de export in ge vaar brengen. Dit is nu juist een van de belangrijkste peilers waar de tuinbouw op draait. Als er middelen in de handel komen met een goede werking tegen bepaalde aantastingen, die milieuvriendelijk zijn en geen gevaren opleveren wat eventuele residu's betreft, dan zullen ze ongetwijfeld toege past gaan worden. Deze zaken vragen op korte termijn veel meer aandacht. Dit is niet in eerste instantie een taak van de individuele tuinders. De overheid en de fabrikanten kunnen hier een aktieve rol in spelen. De ministers Braks en Nijpels komen met het verbod om met ingang van 1 januari 1990 het gebruik van methylbromide helemaal te verbieden. Het is de vraag of zo'n verbod op kor te termijn terecht en zinvol is. Èen commissie van deskundi gen heeft geconstateerd dat het ingevoerde strenge onthef- fingsbesluit duidelijk positieve effecten heeft gehad. Als er volgens de voorschriften gewerkt wordt dan levert het ge bruik geen gevaar op voor de gezondheid van de mens. Een aspect dat wel de aandacht vraagt is de bromidebelasting van grond- en oppervlakte water. Op grote schaal De tuinbouw is zelf als eerste met dit probleem geconfron teerd door het invoeren van maximaal toegestane broomge- halten in produkten die op de veilingen aangevoerd mogen worden. Op grote schaal zijn de bedrijven overgeschakeld naar andere teeltmethoden waarbij het gebruik van methyl bromide niet meer nodig was. Dit heeft ertoe bijgedragen dat het gebruik van methylbromide in de afgelopen twee jaar met maar liefst 32 procent is afgenomen. Deze en andere ge gevens kunnen de vraag doen rijzen of een snel ingevoerd verbod wel zo gegrond is. Het milieu-aspect verdient niet al leen de aandacht in eigen land, maar zeker in een groter ver band zoals bijvoorbeeld de EG. Als er in Nederland hard aan gewerkt wordt, dan mag men van de andere deelstaten het zelfde verlangen. Bij het nemen van besluiten is het van be lang dat ook de belangen van de tuinbouw zeer zorgvuldig worden afgewogen, zonder de milieuproblematiek naar de achtergrond te schuiver. Dit is pok voor de overheid belang rijk, omdat de export van tuinbouwprodukten nog steeds een belangrijke bron van inkomsten is. Nieuwe directeur Tot directeur van het Bemid delingsbureau Sierteeltpro- dukten Flora bv (BSF bv) is benoemd drs. J.A. Rink (44), thans directeur van de Rijks Midelbare Tuinbouwschool te Lisse. Deze benoeming ac- centureert de goede ontwik keling van BSF, dat een volle dige dochteronderneming is van de Coöperatieve Bloe menveilingvereniging „Flora" b.a. te Rijsburg. Drs. J.H.J. Carlier, die tot nu toe zijn di rectionele verantwoordelijk heid voor Flora combineert met die van BSF, draagt na indiensttreding van de heer Rink op 1 april zijn BSF-taken aan hem over. Hoog opTop-10 Chrysanten zijn geen uitge sproken herfstbloemen meer, ai ligt het aanbod in die pe riode wel wat hoger. Er worden dan vooral andere ty pen chrysanten aangeboden, waardoor de keus dan nog groter is dan gewoonlijk. De chrysant is zo geliefd, dat zij al vele jaren achtereen op de tweede plaats in de Top-10 van de snijbloemen prijkt. Met een veilingomzet van 429 miljoen gulden in 1986 is de waardering voor deze sterke snijbloem dan ook duidelijk aangetoond. Het grote assor timent dat gedurende het hele jaar wordt aangeboden, zorgt voor voldoende keus. FOTO: PR Toekomst l^l en tuinbour e (TGE De toekomst van de£ tuinbouw wordt op r avond 18 januari b door de drie Holland] bouw Organisaties 1 Kring". Dat gebeurtr^e uur in het restaurf bloemenveiling omstreken" te Bleisj" dens een thema-a leden en andere beC lenden. Het thema F|cii gaan we heen met oii'^b en tuinbouw in de l»ang jaren en hoe stelt de £,eWl zich op". Over dit mLv) ren enkele kamerle] woord. Het areaal lelies zit nog altijd in de lift. Dit sei zoen is het zelfs op 1740 ha gekomen. Dat bete kent dat de lelie qua areaal naar de derde plaats op de Bloembol lentoptien is geklommen. Nummer één zijn nog altijd de tulpen met ruim 7000 ha, op de tweede plaats staan de gladiolen met 2480 ha, num mer drie dus de lelies met 1740 bunder en de narcissen staan met 1644 ha als vierde geklasseerd. De export van leliebollen is de laatste jaren verrassend toegenomen. In vijf export seizoenen is het aantal bollen dat naar het buitenland ging, bijna verdriedubbeld! Vooral de Ver. Staten van Noord- Amerika en Italië kochten steeds meer leliebollen. Ja pan is ook behoorlijk in de markt, al kan het land van de Rijzende Zon op een eigen De Aziatische hybriden nemen in de leliehandel een sterk do minerende positie in. lelie-traditie bogen. Vanouds kweken en exporteren de Ja panners veel bollen van de witte trompetlelie Lilium longiflorum. Vele jaren lang hadden ze op dit gebied een soort wereldmonopolieposi tie, omdat de Longiflorums in Hollandse bodem niet wil den groeien. Maar Hollandse veredelaars hebben een eind gemaakt aan die alleenheer schappij. Hoge eisen Ondanks het feit dat de Ja panners nog steeds waanzin- nighoge fytosanitaire eisen stellen nagenoeg alle bol len moeten een jaar in qua rantaine alvorens ze in Japan op de markt gebracht mogen worden neemt Japan de laatste jaren steeds meer le liebollen uit Holland af. Gin gen er vijf jaar geleden niet meer dan 800.000 stuks naar het land van de Rijzende Zon, dat aantal is inmiddels opgelopen tot 13,3 miljoen stuks! Spanje ligt ook goed in de le- liemarkt. Sinds dat land tot de EEG is toegetreden, heb ben de vaderlandse bollenex- porteurs alle beschikbare re gisters wijd open getrokken. Kwam Spanje in het seizoen 1982-1983 niet verder dan een lelie-import van bijna 1 miljoen stuks, vorig jaar. werd al een export van 16,7 miljoen stuks gerealiseerd. Nu is het echter niet allemaal hiep-hiep-hoera. Want veel van de in Spanje verkochte leliebollen komen als lelie bloemen weer op de Westeu- ropese markt. Met andere woorden: daar kunnen de - Hollandse bloemkwekers weer last van gaan ondervin den. toont een dalende tendens. Finland bleek een groei markt al zijn de aantallen die in dat land worden verkocht natuurlijk niet zo verbluf fend groot. Niettemin steeg de export in enkele jaren tijd van Wj miljoen naar 2,6 mil joen stuks en dat is toch mooi meegenomen. Frankrijk zat ook behoorlijk in de lift: van 24 miljoen naar 32 miljoen stuks en Engeland is de laat ste jaren een lelieafnemer van behoorlijke importantie geworden. In vijf jaar ging de export van 20 miljoen naar 34 miljoen. Kansen Al met al mogen de leliekwe kers en -exporteurs niet mopperen. En het zal stellig nog beter gaan lopen, wan neer veredelaars er in slagen nieuwe creaties te introduce ren die duidelijke verbeterin gen zijn van het bestaande assortiment. Lange,' strengels zijn een mij de landen rond de i landse Zee, waar eetm in de zomermaanden® I kort blijft. Verder zijit een goede bloemvoj frisse tinten. Da moeten het ook lelQRI waarvan er in de kasHjd; de vierkante meter L en moet de trektijd j» korte kant zijn. Als 01 ook nog eens een (tèal lichtbehoefte en ee; b vaasleven hebben, qiik aardig dicht bij De Idtg lie. Dat zijn allemaalj j, die een leliebloemen aanspreken, maar de'inc ment heeft aan dat aljde boodschap. In kringjvor veredelaars is dat wL v over het hoofd gezlppr vraag „Welke lelies reert de consument nr" lijk?" is nog nooit aan vredigend antwoord Ite 1 pen. Het wordt tijd (fos, ook daar eens naarsti en gaat informeren!. Ir. J.M. Jacobs, verbonden aan het Proefstation voor groenten- en fruitteelt onder glas te Naaldwijk, sluit op vrijdag 22 januari zijn ambte lijke loopbaan af. Wie hem en zijn echtgenote ten af scheid de hand wil drukken, kan op die dag, 's middags om vier uur, terecht in de restauratie van de veiling Delft-Westerlee in De Lier. Ruim dertig jaar heeft Hans Jacobs in Naaldwijk gewerkt. In het Zuidhollands Glasdis trict heeft hij heel wat ont wikkelingen op gang ge bracht. Het economisch den ken bij de mensen van de praktijk en de voorlichtings- muleerd. Door ceerde artikelen uit de jaren voor en na 1960 over herfst- teelt van sla en komkommers getuigen van die economi sche interesse en van zijn praktische inslag. Veel belangstelling heeft Hans Jacobs aan de dag ge legd voor alles wat met water te maken heeft. In het West- land kwam dat eerst tot ui ting in de begeleiding van de omschakeling van vaar- naar rijgebied. Later rond 1980 speelde hij een rol bij de aanvoer van zoet Maaswater naar het Zuidhollands Glas- district in plaats van het tot dan toe overwegend gebruik te Rijnwater. Naast zijn activiteiten in het Zuidhollands Glasdistrict heeft hij ook ruim twintitg jaar lang leiding gegeven aan het consulentschap in Alge mene Dienst voor de Glas groenteteelt. Deze dienst is verantwoordelijk voor de scholing en bijscholing van de voorlichters in de glas tuinbouw. klei Zo kwam onder zijn de zo succesvolle „IiFeru' tiereeks" tot stand, ambtsperiode is oc daadwerkelijk begin met scholingsbijeenk voor particuliere vi^ j ters. KERKDIENSTEN zondagsmissen en avondmissen LEIDEN O.L. VR. HEMELVAART/ ST. JOZEF: za. 19.U., zo. 9.30 u.. 11 u. Hoogmis. H. LEONARDUS: za. 19 u. Euch. vie ring; zo. 10.30 u. Euch.viering. H. MIDDELARES: za. 19 u. Euch. vie ring; zo. 10.00 u. Hoogmis. H. LODEWIJK: za. 10 u.. 19 u.. ZO. 8.30 u.. 10 u. Hoogmis. 11.30 u.. 18 u.. 19 u. Lof. H. ANTONIUS VAN PADUA: za. 19 u.; zo. 9.30 u.. 11 u. Hoogmis. H. PETRUS: za. 19 u. Euch.viering; zo. 9 u. Euch.viering, 10.30 u. Hoog- O.L. VR. ONB. ONTV.: za. 19 u.. zo. 10.30 u. Hoogmis. 12.15 uur. OUD KATHOLIEKE KERK: zo. 10 u. Eucharistieviering. Elk weekend zondag 10 uur, behalve 2e weekend in de maand, dan zater dag 19.30 uur en zondag geen dienst. AARLANDERVEEN HEILIGE PE TRUS EN PAULUS: za. 19 u.; zo. 10.30 u. Hoogmis. TITUS BRANDSMAKAPEL: 20. 9 u. Hoogmis. 12 u. ALPHEN AAN DEN RIJN H. PIUS: za. 19 u.; zo. 9 en 10.30 u. H. BONIFATIUS: za. 19 u.; zo. 9.45 u.. 11.30 u. DE HEILIGE GEEST KERK (De Bron): za. 19 u.; zo. 9 u.. 11 u. BOSKOOP ST. JAN DE DOPER: za. 17.30 u. (de Stek). 19 u. (Kerk); zo. 10.30 uur. HAZERSWOUDE H.H. ENGELBE WAARDERS: za 19 u.; zo. 10.00 u. Hoogmis, 11.30 u. HAZERSWOUDE RIJNDIJK BER- NARDUSKERK: zo. 10 u. DEP. HET ANKER: za. 19 u.; ZO. 8.45 u.. 11.15 u. HILLEGOM ST. JOZEFPAROCHIE: za. 19 u. Ned. liederen; zo. 10.00 u. Ned. liederen, 11.30 u. Ned. liederen H. MARTINUS: za. 19 u.; zo. 9.00 en 11 u. HOOGMADE O.L VR. GEBOOR TE: za. 19 u.; zo. 10 u. KATWIJK AAN DEN RIJN H. JO HANNES DE DOPER: za. 19 u. Eu charistieviering; zo. 10.00 u. Eucharis tieviering met parochieel koor. DEP. RIJNSBURG (Chr. Tuinbouw school): zo. 10.30 u. Euch. viering. BUITENKAAG JOHANNES EVAN GELIST: za. 19 u.; zo. 10.00 u. (Zo mertijd) met uitzondering van 24 mei dan 10 u. LANGERAAR H.H. ADRIANUS: za. 19 u., zo. 9.30 en 11.30 uur. LEIDERDORP DE MENSWOR DING: za. 19 u. Eucharistieviering; zo. 10 u. en 11.30 u. Eucharistieviering LEIMUIDEN ST. JAN DE DOPER: za. 19 u.; zo. 9.30 u. Hoogmis. 11.15 u. samenzang. LISSE ST. AGATHA: za. 19 u. Euch. viering; zo. 10 u. Hoogmis (kin- dernevendienst); 11.30 u. H. Mis. DEP. POELPOLDER: za. 19 u. Euch. viering; zo. 10.30 u. Euch. viering. MARIAKERK: za. 19 u. H. Mis; zo. 9 u. Stille Mis. 10.30 u. Hoogmis. H.H. ENGELBEWAARDERS (Beek brug): za. 19 u.; zo. 10.30 u. NIEUWKOOP O.L. VR. HEMEL VAART: za. 19 u.; zo. 9 u.t 10.45 u. NIEUWVEEN H. NICOLAAS: za. 19 u.; zo. 9 u.. 11 u. NIEUW VENNEP MARIA ONB. ONTV.: za. 19 u.; zo. 10 u. NOORDEN ST. MARTINUS: za. 19 u. Avondmis; zo. 9 u.. 10.30 u. Ge zongen Mis. NOORDWIJK BINNEN ST. JE ROEN: za. 19 u. H. Mis; zo. 9.30 u. Hoogmis, 11.00 H. Mis. NOORDWIJK AAN ZEE MARIA TER ZEE: za. 19 u. Euch.viering; zo. 10.30 u. Euch.viering. NOORDWIJKERHOUT ST. VIC TOR: za. 19 u.; zo. 9.00 u. Hoogmis. 11 u. ST. JOZEF: za. 19 u.. zo. 9 u.. 10.30 OEGSTGEEST ST. WILLIBRORD: za. 19 u.; zo. 9 u„ 10.30 u. Hoogmis. OUDE ADE ST. BAVOKERK: za. 19 u. Avondmis; zo. 9 u. Hoogmis. 10.30 u. H. Mis in Rijpwetering. OUDE WETERING JAC. DE MEER DERE: za. 19.00 uur, zo. 10.00 u. en 11.30 u. ROELOFSARENDSVEEN MARIA PRESENTATIE: za. 19 u.; zo. 9 en 11 ST. PETRUS BANDEN: za. 19 u.; zo. 9.30 u. Hoogmis. 11.30 u. RIJPWETERING O.L. VR. GE BOORTE: za. 19 u. In Oud Ade; zo. 9 u. Hoogmis. 10.30 u. H. Mis. SASSENHEIM ST. PANCRATIUS: za. 19 u.; zo. 9.30 Hoogmis en 11 u. STOMPWIJK H. LAURENTIUS: za. 19.30 u. Eucharistieviering met sa menzang; zo. 9.30 u. Hoogmis, 11 u. Stille H. Mis. VOORHOUT BARTHOLOMEUS- KERK: za. 19 u.; zo. 9.30 en 11 u. VOORSCHOTEN H. LAURENTIUS: za. 19 u.; zo. 11.30 u. H. MOEDER GODS: 19 u.; zo. 10.00 mis. WASSENAAR ST. WILLIBRORD za. 19 u.; zo. 9.30 en 11 uur. DE GOE DE HERDER za. 17 u., zo. 10.30 uur. ST. JOZEF za. 19 uur, zo. 9.30 en 11 uur. WOUBRUGGE GOEDE HERDER: za. 19 u.; zo. 10 u. ZEVENHOVEN HEILIGE JOHAN NES GEBOORTE: za. 19 u. H. Mis; zo. 9.00 u. H. Mis, 10.45 u. Hoogmis. ZOETERWOUDE-RIJNDIJK MEER BURGPAROCHIE: za. 19 u. Misviering (afwisselende koren); zo. 10.00 u. met wisselende koren. 11.30 u. (met orgel en Volkszang). (Zomertijd t/m 27-9). ZOETERWOUDE ST. JAN'S ONT HOOFDING: za. geen H. Mis. zo. 10.00 u. CHR. DIENAARKERK. za. 20 u. H. Mis met zang; zo. 9.30 u. Woord- en Communiedienst. DE ZILK HEILIGE HARTKERK: za. 19 u.; zo. 10.30 u. predikbeurten Zondag 17 januari 1988 Prot. Kerkdiensten STAD LEIDEN Herv. Gemeente: Hooglandse kerk: 10.00 u. ds. R. J. Koolstra in de Oude Vest kerk. Mare- kerk: 9 45 u. ds. H. van Niel. Rijns burg. 12.00 u. Oec studentendienst. 17.00 u. ds. W. Markus, Broek op Langedljk. Maranathakerk: 10.00 u. ds. A. Th. Kramer. Regenboog: 9.30 u. ds. A. Alblas. 11.15 u. ds. A. Alblas en pastoor J. A. A. v. Well. Bethle- hemkerk: 10.00 u. ds. H. Hortenslus, Herv./Geref. dienst. Bevrijdingskerk: 10.00 u. ds. L. C. Rietveld. Vredes- kerk: 10.00 u. ds. J. Nauta, H. A. Ste venshof: 10.00 u. kand. C. Blok. Egli- se Wallone: 10.30 u. pasteur D. Ribs. Acad. Ziekenhuis: 10.15 u. ds. M. W. van Beinum. Diaconessenhuis: 10.30 u. ds. H. B. van 't Hof, H. A. Jeugdka- peldiensten: Vredeskerk: 10.00 u. mevr B. Klaassen. Petrakerk (zijzaal) dienst voor doven: 10.30 u. dhr. H. A. Landman. STAD LEIDEN Gereformeerde en andere kerken: Vredeskerk: 10.00 u. ds. J. Nauta. H. A. Petrakerk: 10.00 u. ds. H. Hortensius. Herv./Geref. dienst in Bethlehemkerk. Oude Vest: 10.00 u. ds. R. J. Koolstra. Maranathakerk: 10.00 u. ds. A. Th. Kramer. Bevrij dingskerk: 10.00 u. ds. L. C. Rietveld. 17.00 u. pater Douma en ds. L. C. Rietveld, Oec. dienst. Bejaardenhuis Groenhoven: 10.00 u. ds. A. Ver doorn. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 u. ds. G. C. den Hertog. Geref. Kerk Vrijgem.: 10.00 u. ds. H. J. Blom, 17.00 u. ds. P. Houtman. Doopsgez./Rem. Kerk: 10.30 u. ds. 8. A. Koek. Bapt. Gem.: 10.00 u. ds. Agtereek in de Petrakerk. Evang. Luth. Kerk: 10.15 u. ds. J. Mostert. Nieuw Apost. Kerk: Diensten 9.30 en 16.00 u. Evang. Gemeenschap: 9.00 u. evang. J. de Leeuw, 10.30 u. evang. A. Jansen. Leger des Hells: 10.00 en 19.00 u. Samenkomsten. Ze vende-Dag-Adventisten: zaterdag: 10.00 u. Bijbelstudie; 11.00 u. Ere dienst. Evang. Centrum Zijlsingel 2a: 10.00 u. dhr. J. Zijlstra. Zendlngs- groep „Jeruel": Samenkomst 17.00 u. Pinkstergemeente Oude Vest 13: 10.00 u. dhr. J. Eikerbout. AARLANDERVEEN Herv. Gemeen te: 10.00 u. ds. G. van Driel. 19.00 u. ds. P. Taselaar, Alphen. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. D. J. Modderaar. 18.30 u. ds. F. J. Boer. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 16.00 u. ds. J. W. Schoonder- woerd. Soest. TER AAR Herv. Gemeente: 9.30 u. ds. J. W. Klrpensteijn, Waardenburg, 18.30 u. ds. A. Sterrenburg, Rijsoord. Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 u. Dienst des Woords. ABBENES Herv. Gemeente: 9.30 u. ds. L. M. Verseput, H. A. ALPHEN AAN DEN RIJN Herv. Ge meente: Opstandingskerk: 10.00 u. ds. H. Ommering, H. D., 18.30 u. geen opgave. Adventskerk: 10.00 u. ds. M. Allewijn, 17.00 u. ds: H. Ommering. Kruiskerk: 10.00 u. ds. W. L. Heij- Geref. Kerk: Maranathakerk: 10.00 u. ds. F. J. Boer, 18.30 u. ds. G. de Jong, Boskoop. Salvatorikerk: 10.00 u. ds. W. Baas. Sassenheim. 18.30 u. ds. T. de Boer, Hoofddorp. Baptisten gemeente: 10.00 en 18.30 u. ds. H. G. Koekkoek. Leger des Heils: 10.00 en 19.00 u. Samenkomst. Volle Evange lie Gem.: 10.00 u. dhr. S. Verdouw. ALPHEN NOORD (Herv./Geref. diensten) H.A.: Goede Herder: 10.00 u. ds. G. Mulder, 17.00 u. ds. R. Nieu- wenhuis. De Bron: 9.15 u. ds. P. Ta selaar. 10.30 u. ds. R. Nleuwenhuis, 18.30 u. ds. G. Mulder. Ashramcolle- ge: 10.00 u. ds. F. Moll, jeugddienst, iriehoorne: 19.00 u. ds. F. Moll. Herv. Gem. Sionskerk: 9.30 en 18.30 u. ds. J. Ouwendijk. Oudenhoornseweg: 10.00 u. ds. H. J. ter Bals. BODEGRAVEN Herv. Gemeente: Dorpskerk: 10.00 u. ds. L. Terlouw. 18.30 u. ds. J. Wieman. Salvatorkerk: 10.00 u. ds. R. J. v.d. Hoef. 18.30 u. ds. L. Terlouw. Bethlehemkerk: 10.00 u. ds. J. Wieman. 18.30 u. ds. R. J. v.d. Hoef. Geref. Kerk: 10.00 en 18.30 u. ds. W. A. v.d. Berg. H. A. BOSKOOP Herv. Gemeente: Dorpskerk: 9.30 u. ds. H. A. v.d. Pol. H. A.. 18.30 u. ds. W A. Vlasblom, jeugddienst. De Stek (Herv./Geref.): 9.30 u. ds. J. C. W. v. t Hoff. Geref. Kerk: 9.30 w. ds. G. de Jong. H. A.. 17.00 u. ds. J. C. W. v. 't Hoff. H. A. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 u. ds. P. N. Ribbers. HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 9.30 u. ds. Z. de Graaf, 18.30 u. ds. J. Haitsma, Boskoop, jeugddienst. Ge ref. Kerk: 10.00 u. ds. J. Bovenberg, Leiden, 17.00 u. ds. J. J. Kuiper, Noordwijk. HOOGMADE Herv. Gem.; 10.00 u. ds. H. J. Achterberg. DE KAAG Herv. Gem.: 10.00 u. dhr. Koldewijn. KATWIJK AAN DEN RIJN Herv. Gemeente: Dorpskerk: 10.00 u. ds. J. Batelaan. Voorschoten. 18.00 u. ds. A. B. Sloof. Ontmoetingskerk: 10.00 u. ds. A.B. SlOof. H. D„ 18.30 u. kand. C. N. van Dis. Wassenaar. Wagter, Rijnsburg, Jeugddienst. KATWIJK AAN ZEE Herv. Ge meente: Nieuwe Kerk: 10.00 u. ds. J. R. Volk, 18.00 u. ds. A. Christ. Oude Kerk: 10.00 u. ds. C. B. Schuur man. 18.00 u. ds. J. R. Volk. Ichtus- kerk: 10.00 u. ds. J. Boogaard, 17.00 u. ds. W. Chr. Hovlus. Pnielkerk: 9.30 u. ds. J. Vroegindeweij, 18.00 u. ds. C. B. Schuurman. Maranathakerk: 10.00 u. ds. D. Driebergen, 18.00 u. ds. H. Visser. Kapel Overduln: 14.15 u. ds. H. v.d. Beid. Geref. Kerk: Open Hof: 10.00 u. ds. A. C. Kersten. 17.00 u. dhr. D. J. Brouwer. Triumphator: 10.00 u. ds. P. v.d. Horst, 17.00 u. ds. A. C. Kersten. Vredeskerk: 10.00 u. ds. J. H. v.d. Bank. Ede. 17.00 u. ds. P. v.d Horst. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 u. ds. D. Slagboom. KOUDEKERK AAN DEN RIJN Herv. Gem.: 10.00 u. ds. A. L. Lapré. 15.00 u. ds. A. L. Lapré, H. A. In Rhyndael, 19.00 u: drs. W. A. v.d. Lugt, gez. dienst In Herv. kerk. H. A. Geref. Kerk: 10.00 u. drs. W. A. v.d. Lugt. H. A.. dienstem 15.00 en 19.00 u. zie Herv. kerk. LEIDERDORP (Herv./Geref. diensten): Dorpskerk: 10.00 u. ds. G. van Loe- nen. 18.30 u. ds. J. J. v.d. Born. Hoofdstraat: 10.00 u. ds. A. Knorth. Scheppingskerk: 9.00 en 10.30 u. ds. J. J. v.d. Born, H. A. LEIMUIDEN Herv. Gem.: 9.30 u. ds. J. A. Schilt, 19.00 u. Oec. dienst in Herv. kerk. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. M. v.d. Kool-Dijkstra, 19.00 u. Oec. dienst in Herv. kerk. ds. v.d. Kool. LISSE Herv. Gemeente: Dorps kerk: 10.00 u. ds. P. C. 't Hooft. Pau- luskerk: 10.00 u. ds. H. C. v. Itterzon, Gouda, 19.00 u. dhr. J. W. Hoffenaar, Voorhout, jeugddienst. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. E. Boswijk, 17.00 u. geen dienst. Jeugddienst in de Pauluskerk. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 16.30 u. ds. J. van Dijken. Geref. Gem.: 10.00 en 16.00 u. ds. A. M. de Boer. Ned. Geref. Kerk (Salvatorl): 10.00 u. prof. A. Troost, A'dam, 19.00 u. ds. A. W. Vos. NIEUWKOOP Herv. Gem.: 9.30 u. ds. K. B. Klelder, Vlanen, 18.30 u. ds. G. van Doorn. Hilversum. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. H. Kuyk, Bllthoven, 17.00 u. avondgebed. NIEUWVEEN Herv. Gem.: 9.30 u. ds. L. F. de Graaf. 18.30 u. ds. T. A. Eysenga, Zwammerdam. NIEUW VENNEP Herv. Gem.: 9.30 en 19.00 u. ds. W. H. B. ten Voorde, H. A. Geref. Kerk: 9.30 en 16.30 u. ds. G. Rang. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 16.30 u. stud. Peet. NOORDWIJK Herv. Gemeente: Grote Kerk: 10.00 u. ds. W. v.d. Lee. 17.00 u. ds. M. van Campen, Woer den. 19.00 u. drs. G. A. Scholte. Kerk aan Zee: 10.00 u. ds. G. J. Ruiten burg. De Rank: 10.00 u. ds. A. J. de Jong, Leiden. Geref. Kerk: Hoofdstraat (Buurtkerk): 10.00 u. drs. G. A. Scholte. 17.00 u. ds. G. J. Ruitenburg. Vinkenlaan: 10.00 u. ds. J. J. Kuiper. Stlchtings- kerk: geen opgav?. Sole Mlo: 9.00 u. ds. J. J. Kuiper. NQORDERWIJK Herv. Gem.: prof. A. v.d. Beek, Valkenburg. OEGSTGEEST (Herv./Geref. dien sten): Endegeest: 10.00 u. ds. L. H. C. Friederlch. Mauritskerk: 10.00 u. ds. H. R. Plomp, viering v.d. Maaltijd. Groene kerkje: 10.00 u. ds. P. Slerat. Pauluskerk: 10.00 u. ds. R. E. da Cos ta, Oec. dienst van Schrift en Tafel m.m.v. Cappella pro Cantibus. Ge meentecentrum: 10.30 u. mevr. ds. Duhoux-Rueb, Wassenaar, 19.00 u. ds. J. J. Kooman. Themadienst: Con ciliair proces. Acad. Ziekenhuis: 10.15 u. ds. M. W. van Beinum. Genoot schap der Vrienden (Quakers): Alleen 1e zondag v.d. maand dienst om 10.30 u. Ned. Geref. Kerk: 8.45 en 16.00 u. ds. G. de Lange. H. A. OUDE EN NIEUWE WETERING Herv. Gem.: 9.30 u. Dienst des Woords. Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 u. ds. G. Zijl. Remonstrantse Gem.: 10.00 u. dr. E. P. Meijering, Oegst- RUNSATERWOUDE Herv. Gem.: 9.30 u. dhr. J. de Haan, Zevenhoven, 19.00 u. ds. G. van Driel. Aarlander- RIJNSBURG Herv. Gemeente: Grote Kerk: 9.30 u. ds. Smaling, H. A.. 17.00 u. ds. Wagter. H. A. Be- thelkerk: 9.30 u. ds. Wagter. Geref. Kerk: Petrakerk: 9.30 u. ds. Snel, 17.00 u. ds. Cziria. Immanuel- kerk: 9.00 en 10.30 u. ds. Cziria. 17.00 u. ds. Ribberink. Maranatha kerk: 9.30 u. ds. Ribberink. 17.00 u. ds. Snel. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 u. ds. W. van Sorge. SASSENHEIM Herv. Gem.: 10.00 u. ds. Germans. H. A.. 19.00 u. ds. Keuning. Noordwijk. H. A. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. K. E. Bras, H. A.. 19.00 u. ds. D. Keuning, Noordwijk. H. A. in Herv. kerk. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 u. kand. M. fjogen- brink, Apeldoorn. Ned. Prot. Bond Sassenheim/Llsse: geen opgave. VALKENBURG (Z.H.): Herv. Gem.: 10.00 u. dr. C. Vermeulen, 18.30 u. dhr. W. Schot. Oegstgeest. gez. d. Herv. kerk. Geref. Kerk: 10.00 u. drs. S. Oegema, 18.30 u. dhr. W. Schot, Oegstgeest, gez. d. Herv. kerk. VOORHOUT Herv./Geref. Kerk: 10.00 u. ds. C. J. de Jong. VOORSCHOTEN Herv. Gem.: 10.00 u. ds. W. Blanken, 19.00 u. ds. A. K. v.d. Schoot In Geref. kerk. Ge ref. Kerk: 10.00 u. ds. G. de Zeeuw, 19.00 u. ds. A. K. v.d. Schoot in Ge ref. kerk. „Ontmoeting" (Herv./Ge ref.): 10.00 u. ds. A. K. v.d. Schoot. WARMOND Herv. Gem.: 10.00 u. ds. J. Muis. WASSENAAR Herv. Gemeente: Dorpskerk: 10.00 u. ds. R. Steenstra, 16.30 u. kand. C. N. van Dis. Kieviet- kerk, Samen-op-weg diensten: 10.00 u. ds. J. Visser. Messiaskerk: 10.00 u. ds. W. van Waasbergen. Dorpscen trum: 9.30 u. ds. E. F. Vergunst. Zoe- termeer. Geref. Kerk: Zljllaankerk: 10.00 u. drs. L. A. J. Wolthuis, 19.00 u. kand. mevr. C. A. van Ede, Kampen. Kle- vletkerk, Samen-op-weg diensten: 10.00 u. ds. J. Visser. Ned. Prot. Bond: 10.30 u. Bezlnnlngssamen- WOUBRUGGE*— Herv. Gem.: 9.30 en 18.30 u. ds. C. A. v. 't Hof. H. A. Ge ref. Kerk: 9.30 en 18.30 u. drs. M. J. Aalders. H. A. Ned. Prot. Bond: 10.30 u. drs. M. Roos. ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 9.30 u. ds. A. de Leeuw, Maarn, 19.00 u. ds. J. C. Bronsgeest. Lelden. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. A. Christ. Katwijk. 19.00 u. dhr. M. Schreuder. ZWAMMERDAM Herv. Gem.: 10.00 u. ds. T. A. Eijsenga, 18.30 u. ds. L. F. de Graaff, Nieuwveen. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. J. van Walllnga, L'dorp. 18.30 u. ds. R. S. Elgersma. Noordwijk. dienstverlening ARTSEN Leiden: Groep 1: Tan. Janssen, Zwijnenburg, Meyer, R. van Leeuwen. Verhage, Groeneveld en De Ruiter: za. dr. Janssen, tel. 155010 en zo. dr. Meyer, tel. 215510. Groep 2: Bergmeyer. Pieferse, Van Gent, Tay- telbaum, Van Luyk, Klaassen, Rus. Kruis en E. de Lange: za. dr. Taytel- baum. tel. 120266 en zo. dr. Kruis, tel. 126371. Groep 3: Pleiter. J. van Leeuwen. Smit, W. de Bruljne, J. de Bruijne. Stolk. Jürgens, Fogelberg en Muysenbergh: za. dr. De Bruyne. tel. 141225 en zo. dr. De Bruljne. tel. 143345. Groep 4: Van Wingerden. Lahr, Van Rijn, Bénit. Nleuwenhuis, Roos, Boer, Van de Waardt, Arnou, J. Zaaijer en R. Zaaijer: za. dr. Lodder, tel. 311414 en zo. dr. Van Wingerden, tel. 310047. Groep 5: Schaefer, Jas- perse, Crul, Kooyman, De Jong, Prin ce. Reinders, D. Hammerstein en A. Hammerstein: za. dr. Reinders, tel. 760947 en zo. dr. Jasperse, tel. 124961. Oegstgeest: vanaf za. 10 uur: dr. De Haan. tel. 170605, Spreekuur za. en zo. 11.30-12.30. Kaag - Abbenes -Nieuw Vennep: tel. 02526-72850. Leiderdorp: za. dr. Kemme, tel. 893139 en zo. dr. Lesuls, tel. 221467. Spreekuur van 12.30 tot 13.00. Voorschoten: za. dr. Platteel. tel. 01717-5417 en zo. dr. Tromp, tel. 071-762159. Warmond - Voorhout: za. en zo. Huisartsenpraktijk Slee boom/Hoornweg. tel. 02522-11393. Noordwijk: Groepspraktijk tel. 19300. Katwijk aan Zee: dr. Timmers. tel. 24004. Katwijk - Rijnsburg Val kenburg: dr. Rietbroek, tel. 21818. Sassenheim: dr. Moerman, tel. 11119. Alkemade - Rijnsaterwou- de: dr. Van Dongen, tel. 01713-4044. Roelofarendsveen Praktijk Saeys- /van Mierlo/Roelen/Brock: dr. Roeien en dr. Brock, tel. 01713-2329. Al phen: groep 1, za. dr. Eradus. tel. 72072 en zo. dr. Wijnmaalen. tel. 72079. Groep 2. za. dr. Ven Gemeren, tel. 20157 en zo. dr. Zlkel, tel. 31905. Hazerswoude-Koudekerk: dr. Uh- lenbeck, tel. 01728-9281. Benthui zen - Boskoop: dr. Hermans, tel. 01727-2038. Langeraar - Nieuw veen - Ter Aar - Woubrugge: dr. Vreijling en dr. Ooms. tel. 01729- 8104. Nieuwkoop - Noorden: dr. Waelen, tel. 01723-9532, op za. en zo. voor dringende zaken spreekuur tussen 11,00 en 11.30 en tussen 17.00 en 17.30 uur. TANDARTSEN Lelden Leider dorp - Oegstgeest - Warmond: dr. Gondsmlt, tel. 071-172828. za en zo spreekuur om 13.00 uur. Zoeter- woude: dr. Freeke. tel. 071- 414547/410950. Alkemade - Lel- muiden: eigen tandarts bellen voor 15.00 uur. Leidschendam: Voor spoedgevallen tel. 974491. Bollen streek: dr. Van der Akker, tel. 02520- 19870. APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp - Oegstgeest - Voorschoten: Apo theek Zuid-West, Brahmslaan 18-20, Leiden, tel. 763134 en apotheek Lin naeus. Kempenaerstrat 31, Oegst- gest, tel. 173330. e Alkemade: Apo theek Alkemade, open: zat 12-13, 17.30-18 u, zon feestdagen 12.30- 13 en 17.30-18 u. Noordwijk - Kat wijk Rijnsburg: Apotheek Sloot haak, Vliet N.Z. 19. Rijnsburg, tel. 01718-20400. Leidschendam: Apo theek De Heer, Koningin Jullanalaan 104, Voorburg, tel. 864955. Noord- wijkerhout: za geopend van 9-13. u. en van 17-18 u. en zo van 12-13 u. en 17-18 u. Spoedrecepten tel. 3511 of dienstbel. Sassenheim: 02522- 10169. WIJKVERPLEGING Leiden Noordwijkerhout De Zilk - Voor hout: tel. 071-122222. Bollen streek: Wijkverpleging Gezondheids centrum. tel. 02522-14147. Hille- gom: Opgave via het antwoordappa raat. tel. 02520-16217. Leidschen dam: Kruisvereniging, tel. 070- 455300. Oegstgeest: Kruisvereniging, tel. 071-177444. DIERENARTSEN Leiden: dr. Van der Wouw, tel. 764058 en dr. Muur- ling, tel 071-125057. Voorschoten - Leidschendam: dr. Westgeest. tel. 071-768616. Bollenstreek: dr. De Geus. tel. 02522-12422. Katwijk: Opgave via het antwoordapparaat, op zaterdag tussen 11.00 - 12.00 uur spreekuur bij dr. Snel. Sassenheim: dr. De Geus. tel. 02522-12422. Lei derdorp: Dr. Muurling, tel. 07.1- 125057. KLACHTENMELDPUNT Ambulante Psychotherapie Zuid-Holland Noord. Spreekuur 18.00-19.00 uut. Tel. 071- 254654. ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI ZEN LEIDEN Ongevallendienst elke dag Academisch Ziekenhuis be halve van dinsdag 13.00 u. tot woens dag 13.00 u. (Diaconessenhuis polikli nieken tel 155543, afdeling S.C.U. tel 175639) en van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag 13.00 u. (Elisabeth-zieken- huis). De Geneeskundige Dienst Leiden is verhuisd van de Rodenburgstraat in Leiden naar de Kronensteinkade 18a In Leiden. VERENIGING BESCHERMING ON GEBOREN KIND Hulpverlening bij ongewenste zwangerschap voor moe der en kind. Bel tel. 071-897762, 071- 142201 of 033-620244. Het laatste nummer is dag en nacht bereikbaar. BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: Bezoekuur dage lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van 18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet meer dan twee bezoekers per patiënt. Sint Elizabeth-ziekenhuis: Volwas senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling: dag. van 15.00-16.00 u. en van 18.30- 19.30 u. en van 19.30-21.00 u. alleen voor vaders. Kinderafdeling dag. 15.00-18.30 u. CCU (hartbewaking) dag. van 14.00-14.30 u. en van 19.00- 19.30 u. Intensieve verpleging: dag. van 14.00-14.30 u. en van 18.30- 19.00 u. Sport-Medisch Adviescen trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u. In het St. Ellsabeth-ziekenhuis. En degeest: Dl. en vr.-13.00-14.30 u.; zo. 11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer ste klasse: de gehele dag. Jelgers- makliniek: Jongerenteam: za. en zo. 14.00-17.00 u. Opname: werkdagen 16.45-17.45 u.; za. zo en feestdag. 10.00-11.30 en 14.00-16.30 u. Team A, C en D: dag. tot 21.00 u. met uit zondering van behandeltijden en etenstijden. Academisch Zieken huis: Voor alle patiënten (behalve kin deren) zijn de bezoekuren als volgt: Dagelijks 14.15-15.00 u. en 18.30- 19.30 u. Avondbezoekuur afdeling verloskunde: 18.00-19.00 u. De Prae- maturenafdeling: voor ouders en fa milie is na overleg met patiënten doorlopend bezoek mogelijk. Bezoek aan ernstige patiënten: wanneer aan ernstige patiënten doorlopend be zoek wordt toegestaan kan de hoofd verpleegkundige hiervoor speciale kaarten verstrekken. Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen 15.15-17.00, babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak met het verpleegkundig hoofd. Bezoektij den kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen na overleg met verpleegkundig hoofd. Voor an dere bezoekers van kinderen: Keel-, neus- en oorheelkunde en neurologie: 14 15-15.00 en 18.30-19.30. Oogheel kunde en heelkunde: 14.15-15.00 en 18.30-19.00. Rijnoordziekenhuis: Dagelijks 14.30-15.15 u. en 18.30- 19.30 u. Extra bezoek hartbewaking: 11.00-11.30 u. Extra bezoek vaders kraamafdeling: 19.30-20.30 u. Kinder afdeling 15.00-15.30 u. alleen voor ouders 18.00-18.30 u. CENTRALE REGISTRATIE KINDER OPVANG (Koornbrugsteeg 2, 2311 EK Lelden, tel 254810.) Informatie over en aanmelden voor kinderop vang in Leiden. Geopend: ma t/m vr dag 9-12. ANTI-DISCRIMINATIE CENTRAAL MELDPUNT LEIDEN. Ketelboeter- steeg 10. Ma. t/m vr. telefonisch be reikbaar van 10.00 tot 16.00 via 071- 120903. Spreekuur ma. 13.00-15.00 en do. 18.80-20.30. LEIDSE RECHTSWINKEL Juri disch Adviesbureau, Ketelboeters- steeg 10. tel. 130775; afdeling belas tingen: alleen op afspraak, klachten- Dr ec tkeli bureau: dl. en do. 18.30- me ling vreemdelingenrechLen en do. 18.30-20.30, afdt vr. 10-12. °a.1 SOS Telefonische HulpPkk den e.o. Voor mens tot mens. Vertrouw! nacht bereikbaar. Telei achterop de telefoon? 125202). BUREAU VOOR RECH1 Herengracht 50, tel. 12394 in oentt !UW< DIENST Hulpverlening Leiderdorp, Oegstgeest, Valkenburg. Voorschoten en Zoeterwoude. Tel. 0711 BURGERRAADSLIEDEN ISS brugsteeg 2, tel. 1431711 ren). Spreekuren ma., i 5 11.00-12.00 u.. do. 18.304* GEZINSVERZORGING -eer gezinsverzorging Leiden.i. hulp voor. bejaarden enme zieken en gezinsverzorjler brandtstraat 17. tel. 1494i. vr. 9.00-10.00 u. en 13.0Cruu' KINDER- EN JONGEREN!, d Dagelijks geopend va kf 20.00 uur. Het nummi 120611. Kar MAATSCHAPPELIJK WEIfect ting Maatschappelijk gracht 1b. spreekuur moeI 9.00-10.00 en volgens af|£ 142144. Gezondheidscentr wijk, spreekuur ma. 11.(r do. 14.00-15.00. tel. 2121?Tge heldscentrum Stevenshof, do. 10.00-11.00. tel. 311! Noord: Herensingel 53,pP* ma. t/m vr. 9.00-10.00, tl dl Sector Zuid: Morsweg 83L ma. t/m vr. 9.00-10.00 enp* spraak. te|. 316167. I MELDLIJN AGRESSIE EN^ee NATIE HOMOSEXUALITEwan 221008. zo. 20-24. L. RAAD VAN ARBEID H urK 306, Leiden, tel 071-89931 ?eopend ma. t/m vr. 9-12[in elefonische Informatie o|rna bijslag: 8-12 u. [jn 1 SOCIALE RAADSVROUW^ uren sociale raadsvrouw, f r Gerecht 10. wo. 17.0(|rn- Noord: Van Hogendorpstrfvor 10.30-11.30 u.; Kooi: Drifisia« dl. 10.30-11.30 u.; Mil Buurthuis Morskwartier, T 10.00-11.00 u. wo. 10.0l"' Tuinstadwijk: Herengraclf 10.30-11.30 u. i SOCIALE RAADSVROUW u SCHOTEN Spreekuren^ 20.00 u. wo. en vr. 9.00-KT'J1 seweg 33. Voorschoten. TP e SP HULP- EN INFORMAl Groenesteeg 33. Leider. 134640 of 071-144600. HtlT malie op medisch, juridisc^ gebied, werk. sociale verf' V huurkwesties. Spreekuur: I derdag van 20.00-21.00 STICHTING VRIJWILLIGOO] TRALE Pallasstraat 1,1 n. den'Rijn. Tel. 01720-3303," ding en opvang van menslK welke reden dan ook, tifc^t nodig hebben. Bovendien? matie verstrekt over anden er heden van hulpverlening (chl reikbaarheld daarvan. ut: VRIJWILLIGERS CENTRAr 1 gegracht 246a, Leiden. Tfeat Dagelijks bereikbaar van|ors u. voor informatie over werk en cursussen of eenP- gesprek. ;r N WERKENDE JONGERENL. ten- en informatieuur ElkF11'1 avond van 17.00 tot 2O.0bef. kantoor Koppenhinksteegl Tel. 071-121139 „h Borstvoeding Begol«w\no Lelden. Telefonische hulpof praktische hulp en Inforftmi 170083. 215332 of 31255iiag

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 14