Haïti vreest tweede
„zwarte zondag"
Vrede in Midden-Amerika
blijft toekomstmuziek
Porschebezitters aller landen, verenigt u...
Verkoop JaguaÊ
naar record
DURE AUTO'S AMPER TE VERZEKEREN
UW SUBARU
dealer!
Brits consumentenblaP
schokt auto-industrièg
TOYOTA
BUITENLAND
CcidócSotuont
DONDERDAG 14 JANUARI 1988 PAGfc]
Soldaten patrouilleren in pantservoertuigen door de straten van Port-au-Prince.
INWONERS HOOFDSTAD VLUCHTEN MASSAAL NAAR PLATTELAND.
DEN HAAG In volge
propte taxi's en busjes zijn
de afgelopen dagen dui
zenden bewoners van de
hoofdstad Port-au-Prince
naar het platteland van
Haïti getrokken. Zij ont
vluchtten de stad uit vrees
voor nieuwe gewelddadig
heden bij de verkiezingen
die aanstaande zondag in
hun land worden gehou
den.
Op 29 november werd de eer
ste poging om na tientallen ja
ren dictatuur van de familie
Duvalier een president en een
parlement te kiezen gesmoord
in een golf van geweld. De
Haïtianen zijn nu bang voor
een herhaling van deze „zwar
te zondag".
„Ik weet niet wat ik in het
noorden te zoeken heb, maar
ik kan de angst hier niet meer
verdragen", zegt een jonge le
raar die samen met vrouw en
vier kinderen in een „taptap"
(stadsbusje) vertrekt richting
Cap-Haïtien. Evenals talloze
andere Haïtianen heeft hij er
geen enkel vertrouwen in dat
het leger hem en zijn gezin
enige bescherming biedt. In
Port-au-Prince bleven de
scholen deze week dicht om
dat ouders hun kinderen niet
meer over straat durfden laten
gaan.
„Wij zijn doodsbang", vertelt
Camille Silaire, één van politi
ci die de verkiezingen boycot
ten omdat zij ervan overtuigd
zijn dat deze niet eerlijk verlo
pen. Silaire ziet de intimidatie
en terreur met het naderen
van de verkiezingsdag weer
toenemen. De angst voor een
nieuw bloedbad lijkt niet on
gerechtvaardigd nu de kies
raad opnieuw acht kandidaten
wegens hun banden met de fa
milie Duvalier van de presi
dentsverkiezingen heeft uitge
sloten. Waarnemers vermoe
den dat dit besluit is genomen
onder druk van de Verenigde
Staten en een aantal Caribi
sche landen.
Invasie
Al gaan de verkiezingen door
zonder kandidaten met een
duidelijk Duvalier-verleden,
de winnaar zal zich niet kun
nen beroemen op brede steun
van de bevolking. De nieuwe
president wordt in de ogen
van veel Haïtianen niet meer
dan een lakei van de militai
ren. De oppositie, die vermoe
delijk het overgrote deel van
de bevolking achter zich heeft,
stelde geen kandidaten en riep
de Haïtianen op niet naar de
stembus te gaan. Het uitsluiten
van de Duvalieristen be
schouwt zij als een loos gebaar.
Ook de kerken omzeilden het
verbod om te pleiten voor een
verkiezingsboycot.
Na de „zwarte zondag" schort
ten de Verenigde Staten alle
militaire hulp en niet-humani-
taire economische hulp aan
het straatarme Haïti op. In het
Amerikaanse congres gingen
zelfs stemmen op voor een
Amerikaanse invasie om orde
te scheppen en de democratie
een kans te geven. Maar noch
het ministerie van buitenland
se zaken in Washington, noch
de oppositie op Haïti reageerde
enthousiast. Oppositieleider
Dejoie: „Wij zijn tegen iedere
militaire bezetting van ons
land. Ik denk dat wij genoeg
mogelijkheden hebben om dit
zelf op te lossen". De resulta
ten van aanstaande zondag
zullen het leren of Dejoie ge
lijk heeft.
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON De
presidenten van de vijf
Middenamerikaanse sta
ten die op 7 augustus van
het vorig jaar een vredes
plan voor hun gebied
overeenkwamen, komen
morgen in Costa Rica bij
een om de vorderingen
die sindsdien zijn geboekt
te bespreken'. Het plan,
dat werd geformuleerd
door de Costaricaanse pre
sident Oscar Arias San
chez en dat hem de No
belprijs voor de vrede op
leverde, heeft evenwel
nog niet tot een door
braak in vooral Nicaragua
en El Salvador geleid.
Integendeel, de goede bedoe
lingen van het plan, dat
schoorvoetend door de VS
wordt gesteund, zijn tot dusver
vastgelopen op onwil van vier
van de vijf betrokken landen,
te weten Nicaragua, El Salva
dor, Honduras en Guatemala.
Een Nicaraguaanse commissie
van nationale verzoening, die
onder leiding van kardinaal
Miguel Obando y Bravo staat,
heeft weinig vorderingen ge
maakt en stuit op een hard
nekkige Sandinistische weer
stand. Zolang trouwens de
Contra's niet rechtstreeks met
de Sandinisten willen praten,
lijkt de kans op een oplossing
van het Nicaraguaanse conflict
uiterst klein.
De op grond van het Arias
plan gevormde internationale
verificatiecommissie be
staande uit vertegenwoordi
gers van de VN, de Organisa
tie van Amerikaanse Staten,
de zogenaamde Contadoralan-
den en de betrokken Midden
amerikaanse regeringen
heeft weinig vooruitgang in
het vredesproces gesignaleerd.
De commissie heelt vastgesteld
dat het Sandinistische bewind
onder meer te weinig persvrij
heid toelaat, niet bereid is de
staat van beleg op te heffen en
niet wil overgaan tot een alge
mene amnestie voor politieke
gevangenen. Daar staat tegen
over dat de Contra's onver-
De Nicaraguaanse bemiddelaar kardinaal Obando y Bravo (links) heeft tot nu toe weinig succes
gehad. Hij geeft de schuld vooral aan de Sandinistische leiders, onder wie president Daniel Ortega
(rechts).
FOTO: AP
toegang tot bepaalde zones van
El Salvador.
De vijf leiders die eind deze
week onder voorzitterschap
van president Arias van Costa
Rica vergaderen, zullen dan
ook tot de conclusie moeten
komen dat hun met zoveel ge
juich begroette vredesplan
nauwelijks effect heeft gehad
op de gespannen situatie in
Midden-Amerika en zeer in
het bijzonder in Nicaragaua.
Bovendien is president Arias
nagenoeg alleen komen te
staan, nu blijkt dat niet alleen
zijn Nicaraguaanse collega Da
niel Ortega, maar ook zijn col
lega's uit Honduras, Guatema
la en El Salvador onwillig of
onmachtig zijn iets te wijzigen
aan de vastgelopen situatie in
hun landen.
minderd harde aanvallen uit
voeren op dorpen in Nicara
gua en in het geheel niet van
filan lijken de wapens neer te
eggen.
Verzoening
Ook Honduras is zeer onwillig
zich naar de regels van het
vredesplan te voegen. In dat
land is een commissie van na
tionale verzoening gevormd,
maar die danst geheel naar het
pijpen van de regering en
neeft tot dusver geweigerd de
aanwezigheid van de Contra's
in het land zelfs maar ter spra
ke te brengen. De Hondurese
regering heeft slechts een
handjevol politieke gevange
nen vrijgelaten.
In Guatemala liggen de zaken
nauwelijks anders. De rege
ring van dat land heeft slechts
een kort gesprek met de in
Guatemala actieve rebellen
gevoerd. Daarna heeft het le
ger van Guatemalaanse leger
geheel tegen de regels van
het Arias-plan in een groots
opgezet offensief tegen de re
bellen ontketend.
De regering van El Salvador
heeft weliswaar amnestie ver
leend aan veel politieke ge
vangenen en heeft de terug
keer van leden van de opposi
tie naar het land toegestaan,
maar ze heeft tegelijkertijd
ook talloze burgers en militai
ren vrijgelaten die zich aan
politieke terreur hebben
schuldig gemaakt. Overigens
weigert de regering in het
land teruggekeerde politieke
vluchtelingen resoluut te
Astronomy
ie P
richten g,
kijkers fö
op Pluto
AUSTIN - Astronfo
bereiden een grootse^00
se campagne voor o/ijmp
geheimen te ontsluipen
van Pluto, de mysteri,0\g
verre planeet, die ge^\
is in methaansneeuw d(jei
de zomer temperaturei*T0Q
gistreert van 228 grt
Celsius onder nul.
De geleerden krijger^^1
en komend jaar de I
van hun leven om jLn
nader te bestuderen, r*1
gezien zij in deze
dichter bij aarde komt\*A
in twee eeuwen het
is geweest: een a/sj
van 4,5 miljard kilomi
Bovendien zullen PlutJlC
Charon, de enige n\
rond de planeet, e^EI
verduisteren. Voor «inj
astronomen is die vercy V(
tering een buitenkaimer
aldus Richard Binzel jrgi
het Planetair Wetensclj.0(j\
pelijke Instituut in Tuc, jg
Arizona. Hierdoor ziLeTI
de geleerden een bevye
ging kunnen krijgen |beI
de omvang van Plutoe[&
Charon. Ook zullen, tv
meer te weten komen %ef(
hun samenstelling en zgnr
aanwijzingen over de^u
genschappen van de 'dje
pervlaktelagen van
planeten.
Pluto werd ontdekt api
1930, maar de planeet fan
zo ver van de aarde eiVill
zo klein, dat er sindsó» v
weinig over is vernonkrïr
Charon, die iedere zes erg,
gen om de planeet wenttrst
werd pas ontdekt in liger
Charon bevindt zich e
een afstand van 19.300hut
lometer van Pluto. Diik d
een betrekkelijk korte is
stand als de afstand tus$ ir
de aarde en de maanjft i
aanmerking wordt gee c
men: 386.000 kilometer
De astronomen staan ourdi
rigens voor een raao
waarom Pluto slechts C~~"
maan lijkt te bezitten.,
de buitenste rand van
zonnestelsel bezitten
meeste planeten tal \IATK
manen, aldus een van
onderzoekers. Uranus L
zit er zeker tien en JupË
heeft verscheidene tien§
len.
11
B1IU
AUTO
„We hebben al een aantal wanhopige Porschebezitters aan de
lijn gehad. Of ze ons beveiligingssysteem kunnen inbouwen,
want hun auto is bijna bij geen enkele maatschappij te verzeke
ren", vertellen Bob Splinter en Jan Wesdorp van het bedrijf
SWK in Nieuw Vennep. De nood van een select groepje rijke
Nederlanders is blijkbaar groot. Het bezit van een peperdure
auto als een Porsche, maar natuurlijk ook van andere exclusieve
merken als BMW, Mercedes en Jaguar brengt heel wat zorgen
met zich mee.
Vorige week bleek uit de auto
diefstallen Top-Tien dat een
Porsche-bezitter een kans van
één op vijftig loopt dat zijn
auto wordt ontvreemd. Voor
BMW is die kans één op 107.
De verzekeringsmaatschappij
en, die toch al iaren klagen
over rode cijfers, beginnen ook
steeds meer te morren over
deze groeiende schadepost, die
in de honderden miljoenen
guldens loopt. Bij een enkele
maatschappij (zoals het Zil
veren Kruis) is men al bereid
een korting van twintig pro
cent te geven op de verzeke
ringspremie als de eigenaar
een deugdelijke alarminstalla
tie inbouwt.
Maar wat is een goed beveili
gingssysteem? Splinter en
Wesdorp zijn niet te beroerd
voor een krasse uitspraak: „De
meeste alarminstallaties voor
auto's zijn waardeloos". En zo
als te verwachten menen zij
dat hun bedrijf wél een af
doend beveiligingssysteem
heeft ontworpen.
Het anti-diefstal-apparaat van
SWK, praktisch toepasbaar ge
maakt door het Schiedamse
ingenieursbureau De Raay en
Datema, is in principe simpel:
door een sleutel om te draaien
of een code in te toetsen,
wordt het remsysteem op slot
gezet. De wagen gaat geen me
ter meer voor- of achteruit.
Keurmerk voor
alarmsystemen
Er komt nog dit jaar een
keurmerk voor autobevei
ligingsinstallaties. Verze
keringsmaatschappijen
zouden daarmee bezitters
van dure auto's kunnen
verplichten bepaalde
alarminstallaties in hun
auto te monteren. Dat zegt
drs. J. Schmidt van het
Technisch Bureau ter Be
vordering Schadepreven
tie (TBBS) in Baarn. De
verzekeringsmaatschappij
en, die de TBBS financie
ren, hebben het bureau ge
vraagd een lijst op te stel
len van deugdelijke alarm
installaties. De fabrikan
ten en de politie hebben
hun medewerking toege
zegd. De alarmsystemen
zullen worden ingedeeld
in een A-, B- en C-catego-
rie. De laatste groep is de
zwaarste beveiliging.
Acht seconden
De meeste autobeveiligingen
zijn volgens Wesdorp binnen
acht seconden (de tijd tot het
alarm afgaat) gekraakt. „Een
veel' gebruikte methode is dat
één autokraker het portier
openbreekt en van binnenuit
de motorkap opent. De tweede
pakt een betonschaar en knipt
(ADVERTENTIE)
(^roener^,
Bob Splinter en Jan Wesdorp van het bedrijf SWK In Nieuw Vennep tonen hun anti-diefstalapparaat.
FOTO: TJERK HERINGA
de alarm- of accukabel door.
Met een meegebrachte accu
brengt de autodief de wagen
alsnog aan de praat. Daar zit je
dan met je dure beveiligings
systeem".
Het systeem van uitvinder Bob
Splinter is met geen mogelijk
heid binnen de intervaltijd
van acht seconden te forceren.
Wie de auto wil stelen, zal het
hele apparaat inclusief elek
tronica onder de motorkap
moeten demonteren. Een klus
iets misgaat, dan valt
ook nog eens de oliedruk weg
of komt de koppeling vast te
staan. Kortom, genoeg hinder
nissen om een autodief af te
schrikken. Aan het enige min
puntje van het systeem, dat
het autoradiodieven niet af
schrikt, wordt nog gewerkt.
uit, werkt de beveiliging goed.
De Rijksdienst voor het Weg
verkeer heeft het systeem in
middels goedgekeurd, de Duit
se keuringsinstantie TÜV
volgt waarschijnlijk' nog deze
maand.
Maar nü nog kopers gevonden.
Als het zo'n briljant en geldbe-
sparend idee is, waar blijven
dan de verzekeringsmaat
schappijen en grote auto-lease
bedrijven? Wesdorp meent
langzaam maar zeker terrein
te winnen bij die instanties.
„We hebben nu contact met
een leasebedrijf met zo'n. 1300
wagens. Zij raken maandelijks
drie tot vier dure auto's kwijt
door diefstal. We hebben in
middels de eerste installaties
ingebouwd. Als dat bevredi
gend verloopt, komt de rest
van het wagenpark vanzelf".
Maar ook particulieren met
goedkope(re) auto's hebben al
interesse getoond. Vooral van
uit Amsterdam zijn nogal wat
aanvragen binnengekomen.
„Ook voor veel gewone men
sen is een autodiefstal een heel
ingrijpend gebeuren. Als je dat
eenmaal hebt meegemaakt,
ben je snel bereid een goede
beveiliging in te bouwen",
meent Wesdorp.
In totaal heeft SWK nu twin
tig beveiligingen gemonteerd,
voor bedragen variërend van
1600 gulden tot 3000 gulden.
Het „goedkoopste" systeem
werkt met een sleutel, het
duurste met een cijfercombi
natie, een soort pin-code. Die
geautomatiseerde versie is spe
ciaal voor mensen met heel
dure auto's, die volgens Wes
dorp „het liefst alles met de af
standsbediening willen rega
len".
Terughoudend
rughoudend op als het gaat
over het systeem van SWK.
Mevrouw Van Leeuwen,
woordvoerster van de Neder
landse Vereniging Van Auto
mobielassuradeuren in Den
Haag, zegt dat verzekeraars bij
auto's vanaf zo'n 50.000 gulden
vaak de eis stellen dat er een
deugdelijke alarminstallatie op
zit. Of het remblokkeringssys-
(ADVERTENTIE)
SJEF B0EKH0LT
Marktweg 6 t/m 26a
Tel. 070-805811
Den Haag
teem van SWK uit Nieuw
Vennep ook tot een lagere
verzekeringspremie zal leiden,
is haar nog niet bekend. „In
principe moet een nieuw sy
steem zich eerst bewijzen. Als
veel mensen erop overschake-,
len en er minder auto's
worden gestolen, dan kunnen
de maatschappijen achteraf be
sluiten de premie te verlagen".
Mevrouw Van Leeuwen be
vestigt de opmerking van de
SWK-directeuren dat verzeke
raars niet in de rij staan om ei
genaren van peperdure auto's
een polis aan te bieden. Het ri
sico dat zo'n wagen wordt ge
stolen, is voor veel bedrijven
te groot. De maatschappijen
zullen pas weer echt openstaan
voor de bezitters van exclusie
ve auto's als ze een afdoende
beveiliging inbouwen.
Porschebezitters aller landen,
verenigt u...
ROEL DEN OUTER
ARK
(Van onze correspondent Roger SiilTRi
Het befaamde Britse consumentenblad „Which?" heeft del")
fabrikanten van Groot-Brittannië op stang gejaagd dof 1
schrijven dat veel populaire wagens van Britse makelij |oo
maal niet deugen". De afgekeurde merken zijn Metro, Moiai.'
Ford Sierra, Ford Escort, Maestro, Maxi, Vauxhall (Opel) koet
lier en Rover SDI. Ook de Italiaanse Fiat Unc, Regata en lp'8.0
zijn volgens „Which?" volslagen onbetrouwbaar. r|y
In de eerste helft van de jaren zeventig deed .„Which?" de j,'ef
auto-industrie, waarmee het toen heel ernstig was gesteld,UlKf
helemaal de das om met de publicatie van een onderzoei
praktisch alle populaire Britse wagens ondeugdelijk noern^!.1
Zelfs in eigen land is Groot-Brittannië's auto-industrie de
te naam die zij toen heeft gekregen nog steeds niet kwijt.'en
Brit die het zich kan veroorloven schaft bij voorkeur een D 2e
of een Japanse wagen aan. Franse auto's genieten ook veé1e
pulariteit, maar volgens het jongste „Which?"-onderzoek zf5.0^
Renaults 5, 9/11 en 25 in nieuwe staat evenmin compleet
trouwbaar. -
Fiat,
schouwt,
„Which?" zijn nieuwe Uno's, Regata's en Panda's allesbi
degelijk. De maatschappij Fiat vindt deze uitspraak zo no
dend en onrechtvaardig dat ze dreigt een proces aan te spaii 'J
tegen „Which?". iïEF
Het blad noemt als „beste wagens in nieuwe staat": Audif/
Mercedes 190, Nissan Micra en Sunny, Toyota Corolla en Caa'|®
„Ook niet kwaad" zijn de BMW 3-serie, de Ford Fiesta, de 667.
da Accord, de Mazda 626, de Nissan Cherry, de Vauxhall (Ckw,
Nova, de VW Polo en de VW Golf/Jetta. J""'
dat Groot-Brittannië als een belangrijk afzetgebiedfl€
uwt, geniet daar al jaren geen al te beste naam. VcSKA
ADVERTENTIES
Louwman
Den Haag
Binckhorstlaan 174. Den Haag. Oók in Rijswijk: Min. Aalberselaai^
iEiT
Jaguar, de Britse fabrikant van luxe wagens, heeft vorig?
een recordaantal auto's verkocht. Wereldwijd werden er 4r-s
Jaguars en Daimlers aan de man gebracht. Dat is veertiend
cent meer dan het oude record in 1986. Het merendeel vaf<
wagens, circa 55 procent, werd in de Verenigde Staten verkfi
De verkoop aan de andere kant van de oceaan steeg met t
vijf procent ten opzichte van het voorgaande jaar. In Groot-g
tannië werd een recordgroei van 46 procent geboekt en of
vasteland van Europa verkocht Jaguar zelfs 51 procent i
dan in 1986. De fabrikant houdt het voorlopig op een winsfl
352 miljoen gulden.
De verkoop van buitenlandse auto's in Japan is vorig jaar r
procent gestegen tot een recordaantal van 97.750. Ongeveer^
kwart van de Japanse import bestond uit auto's uit West-Eb:
land. De Zuidkoreaanse automobielindustrie heeft vorigF
957.394 auto's geproduceerd; dat is een stijging met 63 prf
ten opzichte van het jaar daarvoor.
