Theologiestudie op oecumenische basis Terugkeer naar fundamentele principes nodig om verwarring te boven te komen >weer kerk wereld beroepingen PRONUNTIUS CASSIDY: Gorbatsjov zou gedoopt zijn en gelovig zijn opgevoed Einde van een experiment! SST brieven 'n lil lezers UWGIFTni HELPT ECH GEESTELITK LEVEN/OPTNTE QeidóaOowumt donderdag 14 januari 1988 pa< „Audiënties dragen bij aan milieuverontreiniging" ROME Volgens de gemeenteraadsleden in Rome van de partij van de Groenen dragen de massa-audiënties van de paus in het Vaticaan bij tot de luchtverontreiniging in de Eeuwige Stad. Zij hebben de paus daarom schriftelijk verzocht audiën ties met tienduizenden deelnemers te verplaatsen naar een sportstadion aan de rand van de stad. Vooral op de woensda gen, wanneer de paus zijn wekelijkse audiëntie voor iedereen geeft, aldus de Groenen, is de bijdrage aan de luchtvervuiling groot door het urenlange zoeken van honderden autobussen naar een parkeerplaats, die in het centrum van Rome vrijwel onvindbaar zijn. Britse kardinaal hekelt onderwijsplannen LONDEN Tussen de Britse regering en de rooms-katholieke Kerk in Engeland is onenigheid ontstaan over de voorziene on derwijshervormingen. Het is „onverantwoord" godsdienst te schrappen als verplicht vak, aldus kardinaal Basil Hume, giste ren in een brief aan het Britse dagblad The Times. „In haar bezetenheid van technologie loopt onze samenleving het ge vaar haar ziel te verliezen", zo schrijft Hume. De voorziene nieuwe schoolwet en het daarbij behorende leerplan is volgens Hume tekenend voor het geestelijk leven van de Britse samen leving. Hume hekelt ook de plannen om scholen het recht te geven zich te onttrekken aan het plaatselijk gezag. Dat geldt dan ook voor katholieke scholen waarover de bisschoppen dan weinig meer te vertellen hebben. Het verlangen medicijnen in te nemen is misschien het belangrijkste verschilpunt tussen mens en dier. Sir William Osier RK kerk afwezig op symposium 40 jaar Israël DEN HAAG-UTRECHT Vijf kardinalen en drie bis schoppen, onder wie kardi naal Willebrands en de bis schoppen Bar en Ernst, heb ben om uiteenlopende rede nenen een uitnodiging afge slagen om eind februari te spreken op het symposium „Veertig jaar Israël en de kerken". De organisatoren, het Centrum voor Informatie en Documentatie Israël (CIDI) en het Overlegorgaan voor Joden en Christenen in Nederland (OJEC), hebben hier teleurgesteld en. ver baasd op gereageerd. „Onge looflijk hoe ze het lieten af weten", aldus een woord voerder van het OJEC. Het CIDI en het OJEC zijn ruim een jaar geleden begon nen met de uitnodigingen, lang voor de recente span ningen in de door Israël be zette gebieden. Die kunnen dan ook niet de reden zijn geweest. Hoewel geen der uitgenodigde geestelijken dat heeft gezegd, vermoeden bei de organisaties dat de weige ring heeft te maken met het feit dat het Vaticaan Israël niet officieel erkent. „Som migen konden niet omdat hun agenda die dag al was gevuld, anderen konden niet toen ze het thema hoorden. Veertig jaar Israël en de ker ken is blijkbaar een ontzet tend gevoelig onderwerp", aldus de OJEC-woordvoer- der. Behalve kardinaal Wille brands die öls president van het Vaticaanse secretariaat voor de eenheid der christe nen, verantwoordelijk is voor de contacten met de joden, hebben het laten afweten de Italiaanse kardinaal Martini, de Franse kardinaal Etchega- ray, de Belgische kardinaal Danneels en de Poolse kardi naal Macharski, aartsbisschop van het bisdom Krakow, waarin het omstreden rk klooster ligt. Moeilijk Bisschop Bar liet gisteren we ten dat hij de uitnodiging heeft afgeslagen omdat hij zich niet als een „Israëlspeci- alist" beschouwt. „Ik ben slechts zijdelings bij de kwes tie betrokken en vraag me dus af of ik wel de aangewe zen persoon ben om op zo'n symposium te spreken. Het is bovendien geen eenvoudig thema". Het zou volgens de rk studiesecretaris voor jood se aangelegenheden, M. Poorthuis, heel belangrijk zijn geweest als er een offi ciële vertegenwoordiger van de RK Kerk op het symposi um had gesproken. „Zij heb ben nu een kans voorbij laten gaan om duidelijk te maken dat de houding ten opzichte van het jodendom in de RK Kerk de laatste decennia enigszins is gewijzigd." Gereformeerd* Kerken Vrijge maakt Aangenomen naar Beilen, in combi natie mat Hooghalen, D.H.Gritter kandidaat te Biddinghuizen, die be dankte voor Beverwijk, Ferwerd in combinatie met Hallum, Grijpskerk in combinatie met Niezijl. Lemele- Lemelerveld, Lisse in combinatie met Oegstgeest en Pijnacker in combinatie met Rijswijk ZH. Evangelisch-Lutherse Kerk Aangenomen naar Monnickendam, mevrouw C.Happee-Wiersma kandi date te Amsterdam. DEN HAAG „Als de RK Kerk in Nederland niet vasthoudt aan de fundamentele principes, is zij geen Rooms-Katho- lieke Kerk meer. Er blijft aan het eind van de eeuw nog slechts een heel kleine RK Kerk in Nederland over als de huidige chaotische situa tie zich voortzet. Het is ontmoedigend om te zien dat de kerk hier snel bergafwaarts holt. Daar om is het dringend nodig dat de katholieken in .Nederland boven hun emoties uitkomen en weer bij elkaar komen." Terugkeer naar de funda mentele principes betekent volgens mgr. dr. E. Cassidy, pauselijk pronuntius (ambas sadeur) in Nederland, geens zins dat de kerk er uit moet zien zoals voor het Tweede Vaticaans Concilie. Dat kan ook niet, omdat deze sinds dien in veel opzichten is ver anderd. „Het gaat er alleen om dat de fundamentele principes niet worden prijs gegeven", aldus Cassidy, die met deze principes doelt op „trouw aan het geloof en het wezen van de kerk". Tot dat laatste behoort onder meer de hiërarchische structuur van de kerk. Het grote probleem in de Ne derlandse RK Kerk is vol gens hem het diepgaande verschil van mening over wat de Kerk is en moet zijn. „Een uitweg uit deze chaoti sche situatie" is dan ook moeilijk te zien, vindt hij. Toch constateert de nuntius Mgr. Edward Cassidy een lichte kentering in rooms-katholiek Nederland. „De hele sfeer is veranderd, de spanningen zijn ver kleind." Trok de Acht Mei Beweging zich direct na het ontstaan heel weinig van de bisschoppen aan, nu ziet hij die houding stap voor stap veranderen. „Vooruitgang kan alleen door samenwer king. Als je geen onderdeel van het geheel wilt zijn, ge beurt er niets. Dan ontstaat er alleen verwarring." Wederzijds respect Het komend gesprek tussen de bisschoppen en de Acht Mei Beweging later deze maand kan volgens mgr. Cassidy alleen resultaat heb ben als beide partijen een ge meenschappelijk uitgangs punt hebben. Wederzijds res pect en erkenning is daarbij noodzakelijk. De Acht Mei Beweging moet bereid zijn de bisschoppen in hun rol te er- FOTO: MILAN KONVAIINKA kennen. Van de bisschoppen kan zijn inziens niet worden verwacht dat ze alle stand punten van de Acht Mei Be weging goedkeuren. „Als we aan bovengenoemde princi pes willen vasthouden, moet de ene partij wellicht iets meer toegeven dan de ande re", aldus de nuntius. Mgr. Cassidy (64) is sinds drie jaar nuntius in Nederland. Daarmee is hij zo ongeveer op de helft van zijn verblijf hier. Hij kwam niet met bij zondere verwachtingen of bedoelingen naar ons land, behalve dat hij voor iedereen open wilde staan. „Ik ben blij dat ik hier ben en dat ik op bescheiden wijze een bijdrage aan de communicatie tussen de Nederlandse kerkprovin cie en het Vaticaan kan leve- „Maar het is moeilijk te wer ken in een gemeenschap die zo verdeeld is als de Neder landse RK Kerk. Als buiten staander verbaas je je erover dat de visie op het wezen van de kerk in zo'n korte tijd zo diepgaand kan veranderen zoals sinds het Tweede Vati caans Concilie is gebeurd in Nederland." Misschien hangt dit samen met de Nederlandse manier van kijken naar dingen, op pert hij. „De eigen mening is hier erg belangrijk. Dat is ze ook, maar je eigen overtui ging moet wel op bepaalde feiten zijn gebaseerd. Niet 'ik denk dat...' maar '...omdat'." Daarom moet er volgens Cas sidy in de Nederlandse RK Kerk weer grondig worden bestudeerd wat de Kerk is en wat de belangrijkste waarden van het evangelie zijn die via de katholieke traditie tot de mensen zijn gekomen. „Dan kan de Nederlandse kerkpro vincie weer uitgroeien tot de rol die zij in het verleden heeft gespeeld. Zo'n twintig jaar geleden droeg de Neder landse Kerk in de missielan den en ook tijdens het Vati caans Concilie nog geweldig bij aan de gehele Kerk. Toen ik hier kwam, had ik het ge voel dat die rol voorbij was. Gelovigen waren in verwar ring geraakt omdat er naar hun mening zo'n onzeker heid heerste in de kerk. Nog steeds denkt men in het bui tenland dat van de Neder landse katholieken niets is te leren of te verwachten." Goed geïnformeerd De paus en zijn medewerkers zijn zeer goed geïnformeerd over de situatie in Neder land, aldus Cassidy, die zich zelf „het oog en de oren, maar ook de mond van de paus in Nederland" noemt. Het probleem is niet de in formatie, maar de manier waarop het Vaticaan die be- MGR. BAR: Nuntius wijst terecht op verwarring De nuntius signaleert te recht de verwarring in de Nederlandse kerk. Het liikt vaak alsof alles in de kerk in discussie is, alsof alles los zand is. Zo reageert bisschop R.Ph. Bar van Rotterdam in Rome op de kritiek van mgr. Cassidy. De bis schop meent dat de kerk in Nederland niet alleen op de nuntius maar ook op de bisschoppen een heel „onoverzichtelijke" indruk maakt. Hij pleit daarom voor meer eens gezindheid tussen de ka tholieken, zodat de kerk zich kan handhaven. oordeelt. „Nogmaals, de paus kent Nederland zeer goed." Het Vaticaan krijgt zijn in formatie bijna uitsluitend via de nuntiatuur of via de bis schoppen. De nuntius be strijdt met klem dat hij zijn informatie over de Neder landse Kerk vooral baseert op brieven uit behoudende hoek. Die vormen lang niet de belangrijkste bron van in formatie. Hij ontvangt overi gens brieven van zowel pro gressieve als van conservatie ve gelovigen en groeperin gen. Veel mensen willen de paus informeren over hun activiteiten of opvattingen. Ook van brieven die veront ruste gelovigen rechtstreeks naar het Vaticaan sturen, krijgt de nuntius een af schrift - ,*,als de inhoud ten minste de moeite waard is." NIEUW ELEMENT IN ONDUIDELIJKE BIOGRAFIE DEN HAAG Gorbatsjov heeft een christelijke opvoe ding gehad. Hij is gedoopt in de Russisch-orthodoxe kerk en zijn moeder nam hem toen hij kind was, steeds mee naar de kerk. Deze tamelijk opzienbarende mededeling, gedaan in het blad Deutsche Tagespost, voegt een nieuw element toe aan de veronderstellingen die worden gedaan over de jeugd van de Russische leider. De officiële biografische gege vens over Gorbatsjov zijn on volledig en roepen bijna meer vragen op dan ze be antwoorden. De moeder van Gorbatsjov, ongeveer 75 jaar, zou volgens het blad een trouwe kerk ganger zijn geweest. Zoals veel andere vrouwen ver kocht ze kaarsen voor de kerk en deed ze mee aan de bewaking van de kerk. On langs zou ze nog een bede vaart hebben gemaakt naar Hruschiw in de Oekraïne, waar een elfjarig meisje een Maria-verschijning zou heb ben gehad. Officiële gegevens over een eventuele gelovige opvoeding zijn er niet, maar Gorbatsjov heeft volgens het Ameri kaanse blad Time gezegd dat zijn grootmoeder hem eens had meegenomen naar de kerk. Hij voegde daar aan toe: „En ik heb er geen be hoefte aan om daar nog een keer naar toe te gaan". Hij vertelde ook hoe zijn grootouders ikonen hadden verborgen achter portretten van Lenin en Stalin. Officieel is Gorbatjov atheïst, maar zijn taalgebruik ver raadt een bekendheid met veel bijbelwoorden. Zo staan in zijn bestseller: „Perestroj ka" diverse typisch bijbelse uitdrukkingen en woorden. Bijvoorbeeld „De ark van Noach komt geen tweede keer" en: „Dit doel is als een schitterende tempel op een groene heuvel". Gorbatsjov blijkt inhoudelijk ook op de hoogte te zijn met begrippen die voor een at heïst nietszeggend zouden moeten zijn. Zo zegt hij op bladzijde 39: „Perestrojka" is niet een soort geestelijke ver lichting of openbaring". „Time", die Gorbatjsov heeft uitgeroepen tot man van het jaar, meent dat de bijbelse termen die Gorbatjsov ge bruikt een onbewuste herha ling zijn van woorden en ter men die op het Russische plattëland van zijn jeugd gangbaar waren. Deze opvat ting is niet zo vanzelfspre kend. Het is namelijk niet aannemelijk dat Gorbatsjov zich bij het schrijven van zijn boek een onbewust hanteren van taalgebruik kon en wilde permitteren. Reagan Een Amerikaanse journalist, die een goede verstandhou ding heeft met president Reagan, heeft gemeld dat de persoonlijke relatie tussen Reagan en Gorbatsjov is ver beterd sinds de Russische partijleider Reagan had toe- V* it Michail Gorbatsjov FOTO: AP vertrouwd dat „het niet on mogelijk is dat God bestaat". De eventuele godsdienstig heid van Russische leiders en hun familie is vaak onder werp van gesprek. George Bush, vice-president van de Verenigde Staten, verklaarde onlangs dat hij bij de begrafe nis van Brezjnev had gezien hoe diens weduwe ten over staan van het hele Politburo een kruis had geslagen toen ze voor het laatst een blik in de kist wierp. „Prikkeldraad en en indoctrinatie kunnen God niet buitensluiten, dacht ik toen", aldus Bush tegen over enkele diplomaten. LÜTSEN KOOISTRA Progressief Brazilië vreest onderzoek Vaticaan SAO PAULO Het Vati- caan spreekt van een „routi nezaak", maar in vooruitstre vende rooms-katholieke kringen wordt gevreesd dat er meer aan de hand is. Bin nen afzienbare tijd krijgen de Braziliaanse priestersemina ries bezoek van het Vaticaan. De progressieve vleugel van de RK Kerk is bang dat het bezoek - „onderzoekin hun ogen - een poging van het Vaticaan is de Braziliaanse Kerk wat meer richting Rome te bewegen. Behouden de kringen dringen er al ge ruime tijd bij het Vaticaan op aan eens langs te gaan bij de( priesterseminaries. Bisschop' Bonaventura Kloppenburg, lid van de pauselijke interna tionale theologische commis sie, heeft ruim een half jaar geleden zijn „grote veront rusting" uitgesproken over het feit dat priesterstudenten op de seminaries wel erg ver- trowud worden gemaakt met de bevrijdingstheologie. „We krijgen priesters aangeboden, met wie wij niet kunnen werken. Er is geen orde meer in de kerk en de officiële do cumenten van het Vaticaan worden gewoonweg niet ge lezen", aldus Kloppenburg HEERLEN Het „gat" van de Open Universiteit, het vak theologie, is ge vuld: aan de pas opge richte stichting Open Theologisch Onderwijs (OThO) kan schriftelijk theologie worden gestu deerd. Na ongeveer twee duizend uren van studie en vierduizend gulden te hebben betaald, kunnen de studenten een niveau hebben bereikt dat ver gelijkbaar is met het pro pedeutisch examen van een universitaire oplei ding. Zeker drie universi taire opleidingen in ons land zullen de tentamens van OTho erkennen. De stichting is een oecume nisch samenwerkingsverband van vier universitaire instel lingen: Universiteit voor The ologie en Pastoraat te Heer len, de Vrije Universiteit in Amsterdam, Rijksuniversiteit Groningen en de Nederland stalige afdeling van de Uni versitaire Faculteit voor protestantse Godgeleerdheid in Brussel. Achtergrond van de oprich ting van OTho is de gedachte dat een dergelijke studie theo logie tegemoet komt aan een groeiende behoefte naar gees telijke oriëntatie. Veel men sen, aldus dr. H-M. Vroom, eodsdienstfilosoof aan de Vrije Universiteit van Am sterdam, beseffen dat het eco nomische en maatschappelijke leven leeg en betrekkelijk in houdsloos is. Maar de oude kanalen van kerk en theolo gie voldoen niet meer: gezocht wordt naar oecumenische the ologie die niet aan een kerke lijke richting is gebonden, die affiniteit heeft voor de ont wikkelingen in de wereld voor de vragen die mensen bezighouden. Theologie moet mondiale theologie worden. De belangstelling voor ooster se religies of de plotseling sterk in de aandacht staande reincarnatie-gedachte, ook bij orthodoxe christenen, zijn voorbeelden van interesse-ge bieden waar de theologische opleidingen mee moeten re kenen. De theologie-studie die OTho aanbiedt, heeft „de vensters open naar de we reld" en wil proberen ant woorden te geven op de vra gen van de moderne gelovige en niet gelovige mens. Tege lijkertijd wil OTho modern theologisch onderzoek stimu leren, dat in staat is „muren tussen de christelijke denomi naties betrekkelijk te stellen of zelfs te slechten", aldu& een persbericht van de in Heerlen gevestigde onderwijsinstel ling. Leereenheden Net als de Open Universiteit kent OTho geen verplichte vooropleiding. Omdat het gaat om een wetenschappelijke studie, wordt toch een zeker kennisniveau verwacht. Het studiepakket is samengesteld uit twintig zogeheten modu len, bestaande uit een aantal afgeronde leereenheden. De studenten kunnen met die modulen een eigen studiepro gramma samenstellen, al of niet afgesloten met een tenta men. De deelnemende universitaire instellingen zullen de tenta mens van OTho erkennen. OTho-afgestudeerden zullen daardoor aan deze instellin gen ongeveer op het prope deuse-niveau kunnen binnen stromen. De verwachting is dat ook andere instellingen voor wetenschappelijk onder wijs OTho-tentamens zulen erkennen en op grond daar van vrijstellingen gaan verle nen. Vooralsnog is het eindniveau van OTho ongeveer het pro pedeuse-niveau van de „ge wone" wetenschappelijke op leidingen. Uitbreiding van de opleiding wordt niet uitgeslo ten geacht. Een en ander is mede afhankelijk van de be langstelling voor dit theolo gisch onderwijs-op-afstand en van de ervaringen van de cursisten. Overeenkomstig de werkwij ze van de Open Universiteit, heeft OTho studiecentra opge richt, waar studenten groeps bijeenkomsten kunnen bijwo nen, tentamens kunnen afleg gen etc. Ook is er een studie begeleider. Vooralsnog zijn er studiecentra aan de vier parti ciperende universitaire instel lingen (Heerlen, Brussel, Am sterdam en Groningen). Wan neer in een bepaald gebied veel studenten wonen, is de kans groot dat in die regio ook een studiecentrum wordt ingericht. Dr. Vroom zei dat vanwege de eigen aard van het schrif telijk onderwijs, de lessen heel helder van opzet en in houd moeten zijn. Dit vergt meer van een docent dan het opzetten van een nieuw colle ge, waarbij het directe contact met studenten mogelijk is. Volgens dr. Vroom zullen de faculteiten de vruchten kun nen plukken van de ervarin gen die bij OTho worden op gedaan. Dat geldt niet alleen voor de manier van schrijven, maar ook voor de inhoud. Hoewel de meeste theologische oplei dingen de afgelopen jaren al aardig open naar elkaar zijn. geworden, is het toch wat an ders om samen als katholie ken en protestanten het eens te worden over allerlei tek sten en formuleringen. Dat laatste was noodzakelijk voor OTho en de ervaringen die daarmee zijn opgedaan, zullen de bestaande opleidingen wel licht beinvloeden, aldus dr. Vroom. Het adres van de stichting Open Theologisch Onderwijs is postbus 291, 6400 AG, Heer len. rp NUtm lOEN de uroloog dr. J. Boerema, in 1986 oprichter »nog s „medisch-diagnostisch adviescentrum" in Nijmegen kus maanden geleden uit het project van de Medicenter^e^. was duidelijk dat het experiment met de „Commercrenjet zondheidszorg" in ons land was mislukt. Na Boereijte zuj het Vendex-concern dat in februari vorig jaar aan heiten w ging deelnemen, met de brokken zitten: een strop vyondc miljoenen. hverf -p. 100 1( DE Medicenters in Den Haag en Nijmegen zijn in fijvan opzicht niet levensvatbaar gebleken en worden jPk in Vendex verwijt Volksgezondheid onvoldoende medetmees en staatssecretaris Dees doet daar verongelijkt over»- er echter niet rouwig om zijn dat het experiment tot r~ leden behoort, hoewel zijn partij vrijwel de enige w£^ wat in zag. M-"- Dat gold ook voor de Consumentenbond, die de „een interessante stok achter de deur" noemde enl duidelijk signaal" in zag dat de gezondheidszorg eikl I en goedkoper kan. Dat laatste is ongetwijfeld zo, im I betreuren het niet dat die noodzakelijke bezuiniging" J langer in een concurrentieslag met de particuliere kl wordt nagestreefd. De Medicenters hebben ondertusL aangetoond dat het op die manier inderdaad goedkon al kan ook niet worden gesteld dat zij volop de mogel hebben gehad dit te bewijzen. LOS van het argument dat de gezondheidszorg in meen geen zaak voor de commercie behoort te zijn verschillende andere, meer praktische bezwaren tej principe van de Medicenters worden aangevoerd. HJ kamerlid Lansink heeft indertijd tijdens de discuss de Medicenters opgemerkt, dat Vendex zich maar 1 houden aan zijn reisverzekeringen en andere meer hand liggende activiteiten. De zakelijke praktijk hef nu gelijk gegeven. Af en toe regen Het weer in onze omgeving wordt bepaald door een de pressie op de oceaan tussen Schotland en IJsland. Morgen trekt een randstoring van deze depressie over Duitsland in de richting van de Oostzee. De komende nacht zijn er opkla ringen. Daarbij daalt de tem peratuur tot omstreeks 2 gra den. Plaatselijk kan er mist ontstaan. Morgen neemt in de ochtend van het zuiden uit de bewolking toe en valt er nu en dan regen, vooral in het mid den en oosten van het land. De temperatuur loopt op tot onge veer 6 graden. De wind is ma tig en komt uit het zuiden. Na morgen wordt de kans op neerslag erg klein en is er eni ge daling van temperatuur. Zuid-Scandinavië: Af en toe zon en vrijwel droog. In de nacht lichte tot matige vorst, overdag temperaturen om het vriespunt. Britse Eilanden: Wisselend bewolkt en enkele buien. Middagtemperatuur rond 6 graden. Benelux: Half tot zwaar bewolkt en overwegend droog. In de nacht tem peraturen om het vriespunt. Middag- temperatuur ongeveer 5 graden. Duitsland: Half tot zwaar bewolkt en vrijwel droog. Middagtemperatuur rond 4 graden. Frankrijk: Half tot zwaar bewolkt en in het zuidoosten a"f en toe regen. Middagtemperatuur van 6 graden in het noordwesten tot 12 graden aan de Middellandse Zee. Spanje, Portugal: Veel bewi a perioden met regen. MiddaC St tuur van 8 graden in het buw tot 15 graden aan de zuidkij Alpenlanden: Af en toe zo: fa de zuidkant kans op lichtel sneeuw. MiddagtemperatuiMJ^S Nfidel kren 1 1200 r r 4 graden. 1 Italië, Joegoslavische kust ETS C zwaar bewolkt en vooral w,an Italië af en toe regen. Midcf, ratuur in de Povlakte 5 gnQOr] ders rond 15 graden sp WEERRAPPORT HEDENMOM pak 1 zij ;iard tasiel m. z nde tndej F£ww |ei-dc ijes, F Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten Tiental In de tekst bij de bon, rechts onder op de voorpagina, onder het kopje "Jaren negentig" stond onlangs geschreven dat de jaren tachtig over twee jaar voorbij waren. Nu is een tien tal pas vol als het jaar 10 ge heel voorbij is; de tachtiger ja ren zijn dan ook pas voorbij als het jaar 90 afgelopen is; deze eeuw is pas compleet aan het eind van het jaar 2000, zodat het nieuwe millennium pas begint op li 1-2001. Zo gerede neerd zijn de jaren tachtig dus pas voorbij over drie jaar en niet over twee jaar. <v; Het aantal slachtofljrQ van hart- en vaatziekter neemt gelukkig iets af ?sel. Uw giften hebben dusiniti resultaat opgeleverd, jse 1 Maar de strijd gaat vooi 70, Want jaarlijks worden ir - ons land nog altijd 40.(P ni mannen en vrouwen .me getroffen door een har^sce farct en nog eens 20.0(7 door een herseninfarct i En elk slachtoffer is er aiS een teveel. artr Alleen als u uw haiiaar laat spreken, kan de va, Nederlandse Hartstich- u ting doorgaan met het i13 ondersteunen van het do( wetenschappelijk ondett te zoek, het verbeteren m- de patiëntenzorg en he; geven van voorlichting.^ stort uw rage op giro 300 of i bank/0.70./0.600. Med Bedankt voor mw als 9UM.91S! tutat a ras i vnendenvondehartshdtrg j kot

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 2