Palestijnen maken aarzelend begin
met burgerlijke ongehoorzaamheid
i
Sint Maarten koerst af
op onafhankelijkheid
GANDHI-ROL VOOR MUBARAK AWAD IN BEZETTE GEBIEDEN
Ingevroren hoofd stelt
politie voor raadsel
Verzet Afghanistan
voelt niets voor
coalitie-regering
UAÜITENLAND
EcïdaëSouöcütt
ZATERDAG 9 JANUARI 1988 PAGINA 7
chadeclaim na
lilieuramp in
fest-Virginia
IS
lEELING Verschillende bedrij-
j in de staat West-Virginia hebben
"TJ schadeclaim van totaal enkele hon-
Mjden miljoenen dollars ingediend te
nt de oliemaatschappij Ashland, die
Jige week zaterdag 5 miljoen liter
t» loosde in de Monongahela-rivier.
Iv-bedrijven lijden ernstige schade.
Ingezien ze bij gebrek aan zuiver wa-
sedert de olieramp op last van de
•rheid werden stilgelegd. De olie-
k, die ruim dertig kilometer lang is,
Jft nu langzaam de Ohio-rivier af.
tomafwaarts hebben bewoners
toon water opgeslagen in badkuipen,
en en zelfs zwembaden.
Aeroilot gaat
wachtgeld betalen
MOSKOU De Sovjetrussische
luchtvaartmaatschappij Aeroflot gaat
zijn passagiers met ingang van vol
gende maand wachtgeld betalen. Eén
en ander is het gevolg van de moder
niseringsmaatregelen die op initiatief
van partijleider Gorbatsjov zijn door
gevoerd en een eind moeten maken
aan de haast legendarische vertragin
gen en slechte service bij Aeroflot.
De grootste luchtvaartmaatschappij
ter wereld lijkt er zeker van dat de
vertragingen tot het verleden gaan
behoren. Passagiers krijgen tussen de
10 en 25 procent van hun ticketprijs
terug bij vertragingen van meer dan
vier uur, „door een fout van het per
soneel".
Vermoorde diplomaat
was geheim agent
PARIJS De Westduitse diplomaat
Siegfried Wielspütz die maandag in Pa
rijs is doodgeschoten, was een agent van
de Westduitse geheime dienst. Hij onder
hield met name contacten met guerrilla
groepen.
Dit heeft zij vrouw gisteren verklaard.
De Franse politie houdt er intussen
steeds meer rekening mee dat Wielspütz
niet door Koerdische extremisten is ver
moord, zoals eerder werd aangenomen.
De aanslag werd immers nog niet offi
cieel door een Koerdische beweging op
geëist. De politie kan zich ook voorstel
len dat Wielspütz homoseksuele contac
ten had. De plaats waar hij werd ver
moord was een ontmoetingsplaats voor
homoseksuelen.
Man met supersnor
onthoofd
NEW DELHI De man met de op
twee na langste snor ter wereld is
onthoofd. Het stoffelijk overschot
van de Indiër Karna Ram Bheel
werd gevonden in een houten ka
meelwagen in de stad Jaisalmer, 650
kilometer ten zuidwesten van New
Delhi. De politie heeft bekend ge
maakt dat de zoon van Elias Kayam,
die 13 jaar geleden door Bheel werd
gedood tijdens onenigheid over een
stuk land, Bheel zou hebben ont
hoofd om de dood van zijn vader te
wreken. De zoon is gearresteerd.
Bheel (59) kreeg in 1985 wereldwijde
bekendheid toen hij in het Guirfess
Book of Records werd opgenomen
omdat zijn 2,38 meter lange snor de
op één na langste ter wereld was.
Le Matin zit
zonder papier
PARIJS Journalisten van
de linkse Franse krant Le
Matin, die al maanden in ern
stige financiële problemen
verkeert, hebben laten weten
dat hun dagblad voor onbe
paalde tijd niet zal verschij
nen. De ondergang van het
medium, dat geldt als een be
langrijke spreekbuis voor de
socialistische partij van presi
dent Francois Mitterrand,
lijkt onafwendbaar. Sinds de
cember krijgen de journalis
ten van Le Matin geen loon
uitbetaald en gisteren bleek
de krant ook door haar pa-
piervoorraad heen.
hej.
jai>
i.a
n# DOST-JERUZALEM
,Er komt een explosie in
de Gazastrook", profe
teerde Rashid A-Shawa
toen ik hem in de zomer
jvan 1986 opzocht in zijn
antoor in Gaza-Stad.
De toestand zal uiteinde-
ijk het stadium bereiken,
aarin de mensen hier
;rijpen naar het middel
an de burgerlijke onge-
__4ioorzaamheid", lichtte de
^afgezette burgemeester
"""toe. „Ze zullen geen be
lasting meer betalen, sta
nken hun werk en houden
W/benvoudig op met alles.
Dat is een gevaarlijke si
tuatie, niet alleen voor Is
raël maar ook voor de in
woners van de strook. Ze
zullen elkaar opeten,
Want er zijn hier geen
/■economische mogelijkhe-
r ïpn".
Anderhalf jaar later zijn de
6 ^loor Israël bezette gebieden
gaéhet toneel van een nieuwe,
gewelddadige fase in de oor
log tussen het Israëlische le
ger en het Palestijnse volk.
Het leger vecht met traangas
en kogels, de Palestijnen met
stenen en benzinebommen. In
het nauw gedreven Israëli
tische patrouilles schoten totaal
25 Palestijnen dood. Er zijn
honderden gewonden en dui
zenden arrestanten. Negen
mensen dreigen uit hun land
(te worden verjaagd.
En terwijl in Ramallah en
Khan Younis de autobanden
branden roept een groep ge
matigde Palestijnen in Oost-
I laJeruzalem de bewoners van
de bezette gebieden op een
jbegin te maken met geweld-
jloos verzet. Is dit het uur van
jqgde waarheid De grote explo-
J «sie Of is het niet meer dan
lèen goedbedoelde, maar nalë-
ve aktie die schipbreuk gaat
"™^open op de vertrouwde com
binatie van Israëlische onver-
■""■"feëttelijkheid en Palestijnse
verdeeldheid
Methoden
Dr. Mubarak Awad is direc-
■»teur van het Palestijns Cen-
Htrum voor de Studie van Ge-
^^weldloosheid. Hij is de be-
"langrijkste man achter de
jdeze week gestarte aktie voor
(geweldloos verzet, al was het
jalleen al omdat hij sinds 1985
teen studie maakt van 'de me-
thoden die zijn gevolgd in an
dere landen. In zijn kantoor
nvin Oost-Jeruzalem hange.n,
niet verwonderlijk, portretten
van Ghandi en Martin Luther
I King.
I ^Een groep van vijftien voor-
«aanstaande Palestijnen had
afgelopen donderdag de cam
pagne met een persconferen-
^Jtie willen inluiden. Maar op
wjhet laatste moment besloten
j ze toch maar niet in de open-
Een vreedzaaïn protest achter prikkeldraad: een Palestijnse vrouw maakt het V-teken bij het gevangenenkamp Ansar-2 in
de Gazastrook. Hier zijn de afgelopen week tientallen Palestij nen in hechtenis genomen. foto: anp
baarheid te treden. Hun voor
nemen was al op maandag
avond uitgelekt en in het Is
raëlische televisiejournaal ge
meld. Daarop hadden de mili
taire autoriteiten een aantal
potentiële aktieleiders ge
waarschuwd, dat hun deelna
me aan de persconferentie
niet op prijs zou worden ge
steld. Het lek en de waarschu
wing samen zorgden voor
verdeeldheid in de groep en
die was weer de oorzaak voor
de afgelasting van de confe
rentie. Het begon dus al goed:
voorstanders van burgerlijke
ongehoorzaamheid die nog
geen persconferentie durven
beleggen.
Eenheid
„Ja, zo lijkt het wel, maar zo
is het niet", meent Mubarak
Awad. „We hebben de pers
conferentie moeten opofferen
om de eenheid te herstellen.
Het verrassingseffect was weg
en we willen alleen besluiten
nemen met een grote' groep,
niet met een paar personen
De mensen willen het idee
hebben dat ze onderdeel zijn
van een groot geheel".
De groep had aanvankelijk
een paar eisen willen stellen
aan de Israëlische regering.
Met name het ongedaan ma
ken van" de recente orders om
negen Palestijnen te verban
nen en een discussie op Israë
lisch regeringsniveau over de
Palestijnse zelfbeschikking.
Pas als zou zijn gebleken dat
Israël niet bereid was toe te
geven, zou de groep naar het
wapen van burgerlijke onge
hoorzaamheid grijpen. „Maar
nu het toch is uitgelekt zijn
we maar vast begonnen met
de aktie", legt Awad uit.
Awad loopt een groot per
soonlijk risico omdat zijn toe
ristenvisum is verlopen en de
Israëlische autoriteiten hem
op elk gewenst ogenblik over
de grens kunnen zetten. Hoe
wel hij is geboren in Jeruza
lem woont Awad al vijftien
jaar in de Verenigde Staten.
Hij is Amerikaans staatsbur
ger en probeert als re'classe-
ringsambtenaar in Ohio jeug
dige criminelen op het rechte
pad te brengen. Maar de
meeste tijd brengt hij door in
zijn kantoor in Oost-Jeruza-
lem, waar hij lezingen en on
derwijsprojecten organiseert
over geweldloze weerbaar
heid. De beslissing over zijn
uitwijzing is nu aan premier
Sjamir, na veel protesten in
Israël en het buitenland.
Van gewapende strijd wil Mu
barak Awad niets weten,
„want wapens hebben we hier
VN-functionaris niet
welkom bij premier Shamir
TEL AVIV De Israëlische premier Yitzhak Shamir heeft
geweigerd Marrack Goulding te ontvangen, de functionaris
van de Verenigde Naties, die gisteren in Israël is aangekomen.
Goulding, die een onderzoek naar de toestand in de bezette ge
bieden leidt, kreeg geen officieel onthaal op het vliegveld van
Tel Aviv, maar mag wel minister van buitenlandse zaken Pe
res ontmoeten. De VN besloot tot het bezoek van Goulding
kort nadat in de Veiligheidsraad een resolutie was aangeno
men tegen de door Israël voorgenomen uitwijzing van negen
Palestijnen. In de Gazastrook hebben zich gisteren intussen op
nieuw gewelddadige protesten voorgedaan, na het middagge
bed in de moskeeën. Een 22-jarige man zou zijn doodgeschoten
en er vielen zeven gewonden. Het leger bevestigde dat scherp
schutters worden ingezet voor het uitschakelen van relschop
pers.
niet en wie voor gewelddadi
ge strijd is wil dus dat ande
ren voor hem vechten". Daar
om voert hij al jaren campag
ne voor het boycotten van Is
raëlische produkten, ten gun
ste van Palestijnse. Zonder
veel resultaat overigens. Maar
de onrust van de afgelopen
maand heeft de situatie radi
caal veranderd, meent Awad.
Plotseling blijkt er nu belang
stelling onder de Palestijnen,
vooral de wat ouderen, voor
het soort aktie dat hij al jaren
geleden had willen beginnen.
Hij wijst naar buiten, waar
voor alle winkels en restau
rants de ijzeren rolluiken zijn
neergehaald. Op iedere straat
hoek staan leden van de
grenspolitie met vuurwapens
en houten knuppels. „De
mensen beginnen het een goe
de zaak te vinden dat ze iets
opofferen. Neem nu vandaag.
Niemand is opgeroepen tot die
staking. Het enige dat we wil
den was een persconferentie.
En nadat er op ons druk is
uitgeoefend om die niet te
houden is nu alles dicht. Dat
zou vóór de opstand nooit zo
hebben kunnen gebeuren. Dat
gevoel van saamhorigheid
was er niet".
Stapjes
Die saamhorigheid ten spijt
heerst er binnen de groep van
vijftien geen eenheid van opi
nie over de te volgen koers.
DE EDELE ELFEN
De meesten vinden dat de be
volking met kleine stapjes in
de richting van geweldloze
aktie moet worden geholpen.
Anderen, en Awad maakt er
geen geheim van dat hij daar
toe behoort, menen dat de tijd
al rijp is voor een breed scala
van maatregelen. Awad:
„Persoonlijk ben ik ervan
overtuigd dat de man in de
straat uitdagende akties wil,
zoals het hijsen van de Pale
stijnse vlag, overal. Ik heb het
gevoel dat we méér moeten
doen. Alles in een keer! Geen
belasting meer betalen, geen
identiteitskaarten op zak dra
gen, zelfs geen autopapieren.
Gewoon complete burgerlijke
ongehoorzaamheid. Andere
groepen zijn voorstander van
meer geleidelijkheid. Ik ben
radikaler".
Na enige discussie is de groep
van vijftien het eens gewor
den over een bescheiden be
gin. Vanaf gisteren is een
boycot van kracht tegen Is
raëlische sigaretten en vol
gende week komen daar alco
holvrije dranken bij.
Onder Israeli's heerst wel eni
ge scepsis over de praktische
mogelijkheden voor boycot
maatregelen, gezien de afhan
kelijkheid van de bezette ge
bieden van Israëlische impor
ten. Elias Freij, de burgemees
ter van Betlehem zei zich niet
voor te kunnen stellen dat
Palestijnen bijvoorbeeld Is
raëlische benzine zouden boy
cotten.„De mensen zullen
echt niet hun auto's laten
staan en weer op ezels gaan
rijden. Dat zou misschien in
1967 hebben gekund, maar
niet in 1988", aldus Freij. Is
raels socialistische minister
van politie, Chaim Bar-Lev
meent dat de plannen „uitein
delijk de Palestijnen zelf scha
de zullen berokkenen".
Bereidheid
De doorgaans nogal sceptische
Sari Nusseibeh, hoogleraar
aan de Bir Zeit Universiteit in
Ramallah. ziet niettemin vol
op mogelijkheden voor ge
weldloze akties. „Er is in aan
leg een bereidheid om dit
soortmaatregelen te nemen.
Zodra die bereidheid een vol
wassen vorm heeft aangeno
men en er is steun aan de ba
sis van de samenleving, dan
zal de aktie waarschijnlijk wel
aanslaan".
De oproep tot burgerlijke on
gehoorzaamheid is mede inge
geven door het besef dat de
andere akties steeds harder
zullen worden. De oudere ge
neratie is de greep op de jeugd
aan het verliezen. „Wij kun
nen ze de wet niet meer voor
schrijven". meent Awad. „Als
die jongeren geen succes van
hun opstand zien, zullen ze
ophouden met stenen gooien.
Dan wordt het pas eqht ge
vaarlijk. Ik voorzie dat ze dan
Israëlische soldaten gaan be
springen om hun geweren af
te pakken".
AD BLOEMENDAAL
Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
RIVERSIDE De Amerikaanse stichting Alcor voor de
„verlenging van het leven" stelt de politie voor ijzingwek
kende raadselen. Bij een inval in een kantoor van de stich
ting in Riverside troffen agenten zes ingevroren menselijke
hoofden aan. Maar het door de autoriteiten gezochte hoofd
bleek onvindbaar.
De politie stelt een onderzoek in naar de dood van de 83-
jarige mevrouw Dora Kent. Volgens haar zoon Saul, lid van
de Alcor-stichting, is de dame na haar dood onthoofd opdat
dit lichaamsdeel, na invriezing, ooit op een gezond lichaam
zou kunnen worden geplant. Het wachten daarbij is slechts
op vooruitgang in de medische wetenschap.
Probleem is evenwel dat geen enkele arts de dood van Dora
Kent legaal heeft vastgesteld. De politie is er niet van over
tuigd dat de vrouw, op het tijdstip van haar „operatie", ook
daadwerkelijk reeds was overleden. Op zoek naar haar hoofd
stuitte de politie op het lijk van een ander persoon en op zes
ingevroren hoofden, waaronder echter niet dat van me
vrouw Kent. Behalve ijskoude delen van lijken vond de poli
tie ook wapens en explosieven. Het kantoor wekte de indruk
in.grote haast te zijn verlaten.
UTRECHT Het islami
tische verzet zal na het
vertrek van de Sovjetrus
sische militairen uit Af
ghanistan niet met de mo
menteel regerende com
munistische Volkdemo-
cratische Partij van Af
ghanistan (PDPA) aan een
coalitie-regering deelne
men. De opstandelingen
zijn slechts bereid met de
communisten aan een re
gering deel te nemen, in
dien de Afghaanse bevol
king zich via vrije verkie
zingen hiervoor uit
spreekt. „Maar deze keuze
zal niet gemaakt worden",
zo zegt Tamim Tayeb van
de Stichting Afghaans
Verzet in Nederland.
Deze week meldde de Sovjet
russische minister van buiten
landse zaken Edoeard Sjevard-
nadze dat een akkoord over de
terugtrekking van de naar
westerse schatting 115.000
Sovjetmilitairen binnen hand
bereik is. De Verenigde Sta
ten, aldus Sjevardnadze, heb
ben zich reeds bereid ver
klaard als „waarborg" te fun
geren voor de niet-inmenging
in Afghaanse aangelegenhe
den, hetgeen in de praktijk
zou neerkomen op het staken
van de leverantie van wapens
aan het islamitische verzet.
Volgens waarnemers is voor
Moskou de momenteel belang
rijkste vraag echter of in Af
ghanistan na het vertrek van
de Sovjetrussische troepen een
regering kan worden gevormd
waaraan zowel leden van het
verzet als van de PDPA deel
nemen. De Sovjetunie is moge
lijk bereid de huidige Af
ghaanse partijleider en presi
dent Najibullah te laten vallen,
maar heeft tevens duidelijk
gemaakt dat zij een blijvende
rol ziet voor de PDPA Tamim
Ayeb acht een dergelijke sa
menwerking uitgesloten.
Bezoek
Tayeb, de vertegenwoordiger
van de enkele maanden gele
den gevormde radicale coalitie
van zeven facties binnen het
Afghaanse verzet, keerde deze
week terug van een bezoek
aan de grens Afghanistan-Pa
kistan. waar hij diverse ge
sprekken heeft gevoerd met
leiders van het verzet. Daaruit
proefde hij, dat de PDPA zich
als partij en regeringskandi
daat volstrekt ongeloofwaardig
heeft gemaakt. „Ik denk dat
de communisten verantwoor
delijk zijn voor te veel leed.
Wat zij de Afghaanse bevol
king hebben aangedaan, zal
niet snel vergeten zijn", aldus
Tayeb.
Volgens Tamim Tayeb kan de
coalitie van zeven verzetsbe
wegingen onder leiding van
Yunis Khalis na het vertrek
van de Sovjetrussische militai
ren de „gehele bevolking"
vertegenwoordigen. Over aan
spraken op de macht die ande
re. meer gematigde islamiti
sche verzetsbewegingen doen,
laat hij zich nauwelijks uit.
„Over de meeste zaken zijn wij
het wel eens", zo zegt hij, „er
bestaan wel conflicten, maar
die zijn binnen een democratie
op vreedzame wijze op te los
sen".
Tayeb acht de kans op het uit
breken van een burgeroorlog
in een door de Sovjetunie ver
laten Afghanistan zo goed als
uitgesloten. „De enige reden
tot onrust is de aanwezigheid
van de Sovjetmilitairen. De
bevolking is nu zo samenge
groeid, dat na hun vertrek
eenheid zal heersen".
„Misschien", zegt Tamim
Ayeb, „is het volk later bereid
de communisten te vergeven."
Onrust in Zuid-Korea
Het blijft onrustig in Zuid-Korea. Gisteren gingen duizenden boe
ren in Seoul de straat op om te protesteren tegen nieuwe Ameri
kaanse vleesimporten in het land. Vrachtwagens werden omver
gegooid en de politie moest traangas gebruiken om de demon
stranten te verdrijven. Op het politieke front werd de rust weer
een beetje hersteld, na de recente verkiezingsoverwinning van
partijleider Roh Tae Woo. Beide oppositiekandidaten Kim Young-
san en Kim Dae-jung hervatten gisteren de dialoog met Roh, na
dat zij hem eerder van verkiezingsfraude hadden beschuldigd.
foto: ap
DNA-blauwdruk revolutie
in politie-onderzoek
LOS ANGELES De technische ontwikkelingen in onderzoek
naar erfelijk materiaal (DNA) betekenen een revolutie in het
politie-onderzoek. Nu al is het mogelijk aan de hand van een
enkele haar of een druppel bloed op de plaats van het misdrijf
vast te stellen of de dader een blonde, blanke man is met blauwe
ogen, of een zwarte vrouw met bruine ogen en zwart haar.
Dit zei de hoofdofficier van justitie in Carlifornië, John Van de
Kamp, tijdens een congres in Los Angeles. Tijdens die bijeen
komst maakte Van der Kamp bekend dat hij wil overwegen in
Carlifornië de eerste genetische databank van de wereld op te
zetten, voor het identificeren van criminelen. „Deze methode is
de grootste sprong voorwaarts in het politiewerk sinds de ont
dekking van de vingerafdruk", aldus Van der Kamp.
Volgens Van der Kamp is het DNA-onderzoek al zover ontwik
keld dat een DNA-blauwdruk binnenkort als rechtsgeldig be
wijsmateriaal gebruikt kan worden. De officier betwijfelde wel
of de methode al 100 procent zuiver is. Sinds de methode in 1985
werd ontwikkeld is de „genetische vingerafdruk" slechts in een
handjevol gevallen gebruikt. In Engeland werd een verdachte
van een dubbele lustmoord vrijgesproken toen uit weefselonder-
zoek bleek- dat hij de dader niet kon zijn. In de VS werd een
dergelijke methode in twee verkrachtingszaken gebruikt.
WATHEY WIL „GRAAG" MET DE KONING PRATEN
PHILIPSBURG Claude
Wathey, de leider van de
Democratische Partij van
Sint Maarten (DP-St
Maarten) wil zijn plannen
voor de onafhankelijkheid
van Sint Maarten „graag"
bespreken met minister
Jan de Koning van Antil
liaanse zaken. Dat heeft
Wathey gisteren desge
vraagd meegedeeld in
Philipsburg. „Een derge
lijk gesprek zou
vruchtbaar
Wathey.
De Sint Maartense leider legde
er hogmaals de nadruk op dat
zeer
zijn", aldus
de onafhankelijkheid van Sint
Maarten „op de kortst mogelij
ke termijn" en op „ordelijke
en wettige wijze" gerealiseerd
moet worden
Wathey zei verder dat Sint
Maarten gebruik zal maken
van artikel 26 van de Eilan-
denregeling van de Neder
landse Antillen (ERNA), die
de mogelijkheid biedt aan het
eiland zich rechtstreeks tot
Den Haag te wenden. De cen
trale regering in Willemstad
zal worden meegedeeld dat
Sint Maarten niet meer zal
deelnemen aan de discussie
over staatkundige herstruktu-
rering van de Nederlandse
Antillen
Minister De Koning komt
maandag op Sint Maarten aan
en blijft daar tot woensdag.
Donderdag verklaarde de Ne
derlandse bewindsman de on
afhankelijkheid van Sint
Maarten niet zelf te zullen
aansnijden, maar de kwestie
niet uit de weg te zullen gaan
als het door anderen ter spra
ke wordt gebracht.
Aan het begin van de 16 dagen
durende werkbijeenkomst van
de Nederlandse, Arubaanse en
Antilliaanse parlementen
heeft dr. W. de Kwaadsteniet,
voorzitter van de Nederlandse
delegatie, gezegd dat de Twee
de Kamer er geen moeite mee
heeft dat tijdeliik extra geld
wordt vrijgemaakt om het gat
in de Antilliaanse begroting te
dichten.
